You are on page 1of 50

T.

C
KARABÜK ÜNİVERSİTESİ
MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ
OTOMOTİV MÜHENDİSLİĞİ

Plazma Ark Kaynağı


Plasma Welding

İsmail ÇAKIR
1910210010
Welding Techonology
Asst.Prof.Dr Cevat ÖZARPA
İçindekiler Contents
What is plasma?
Plazma nedir?
Gases and electrode
Plazma kaynağında types used in plasma
kullanılan gazlar ve elektrod
welding.
çeşitleri.
Equipment required in
Plazma kaynağında
plasma welding.
bulunması gereken
ekipmanlar. Plasma source methods
Cutting process with
Plazma kaynağı yöntemleri
plasma welding
Plazma kaynağı ile kesim
Formation of the arc
işlemi
Advantages and
Arkın oluşumu
disadvantages
Avantajlar ve dezavantajlar
Plazma nedir ?
 Plazma terimi, iyonlaşmış bir gaz kütlesi anlamına gelmektedir.
 Bir gaz, pozitif iyonlarıyla negatif yüklü elektronlarına ayrışmaya yeterli
yükseklikte bir sıcaklığa ısıtıldığında plazma oluşur.
 Bu ayrışmayı oluşturmak için bir enerji gerekir ve kaynakta bu enerji arktan
sağlanır.
 Ark sütununun merkezindeki gaz, oluşan sıcaklıklarda ayrışır ve plazmayı
oluşturur.
 Bu gaz ark sütunundan uzağa doğru akarken nötr atomlar oluşturmak üzere
yeniden birleşir ve bu sırada ortama ısı enerjisi verilir.
What is plasma?
 The term plasma means a mass of ionized gas.
 Plasma is formed when a gas is heated to a temperature high enough for its
positive ions to dissociate into negatively charged electrons.
 Energy is required to create this separation; the arc provides this energy at the
source.
 The gas in the center of the arc column decomposes at the temperatures
formed and forms the plasma.
 As this gas flows away from the arc column, it recombines to form neutral
atoms, during which heat energy is released into the environment.
Plazma ark kaynağı
 Plazma ark kaynağı, tugsten bir elektrot ile iş parçası arasında
bir ark oluşmasıyla iki metalin birleştirilmesini sağlayan bir
kaynak işlemidir.
 Ark temel olarak plazma gazından üretilir.
 Plazma arkının sıcaklığının çeliği, asbest çimentosunu, kristal
korondumu ve karbokorondumu ergitmeye yetecek derecede
yüksek olması uygulamada, çeşitli metallerin kaynak, püskürtme
ile yüzey doldurma, kesme, kaynak ağzı açma, tavlama ve
yüzey hazırlama işlemlerinde, özellikle refrakter (ateşe dayanıklı
malzeme) metallerin ince saclarının kaynağında çok iyi sonuçlar
vermektedir.
 Plazma ark kaynak yöntemi ile 300-400 serisi paslanmaz
çelikler, yüksek dayanımlı çelikler ve belirli bir kalınlığa kadar
olan titanyum malzemeler alın alına birleştirilebilir.
Plasma arc welding
 Plasma arc welding is a welding process in which two metals are
joined by forming an arc between a tungsten electrode and the
workpiece.
 The arc is produced from plasma gas.
 The fact that the temperature of the plasma arc is high enough
to melt steel, asbestos cement, crystal corundum, and
carborundum is used in the application, welding, spraying
surface filling, cutting, beveling, annealing, and surface
preparation processes of various metals, especially thin sheets
of refractory (fire-resistant material) metals. It gives very good
results at the source.
 With the plasma arc welding method, 300-400 series stainless
steels, high-strength steels, and titanium materials up to a
certain thickness can be joined on the forehead.
Plazma kaynağında kullanılan elektrodlar

 TIG kaynağında elektrod aşırı akım ile yüklenirse yanar ancak hasar büyük olmaz.
Buna karşın bir plazma torcu aşırı akım yüklenirse, hasar daha fazla olur ve meme
ergir. Elektrod deforme olur ve torç gövdesi kullanılamaz hale gelebilir. Her bir
torca göre, farklı elektrod ve memeler vardır. (+) kutba bağlanmış elektrodlu
meme, (-) kutba bağlanan elektrodlu memelere göre farklıdır.

 Negatif kutba bağlanmış elektrod :


Elektrod ucu sivri, Meme iç boşluğu koniktir.
 Pozitif kutba bağlanmış elektrod :
Elektrod ucu yarı küresel , Meme içi yarı küre biçimindedir.
Electrodes used in plasma welding

 In TIG welding, if the electrode is loaded with excessive current, it burns, but the
damage is not great. If a plasma torch around it overloads it, the damage is greater
and the nozzle melts. The electrode becomes deformed and the torch body may
become. There are different electrodes and nozzles for each torch. The nozzle with
the net electrode to the (+) pole differs according to the nozzles with the electrode
connected to the (-) pole.
 Electrode connected to the negative pole :
The electrode tip is pointed, the nozzle inner cavity is conical.
 Electrode connected to the positive pole:
The electrode tip is hemispherical, the inside of the breast is hemispherical.
12312312312333333
33333333333333333
33333333333333333
33333333333333333
33333333333333333
33333333333333333
33333333333333333
33331232132312312
31231231231231231
23121231232131312
Plazma ark kaynağında kullanılan gazlar

 Plazma ark kaynağında kullanılacak gazın seçimi kaynak edilecek


malzemeye bağlıdır. Özellikle, plazma gazının asal (soy) karakterde
olması gereklidir, aksi takdirde tungsten elektrodun çabuk
tükenmesi problemi ile karşılaşılır. Koruyucu gazlarda genellikle soy
gaz olmaktadır. Aktif koruyucu gazlar kaynak metali özeliklerine ters
etkide bulunduklarından kullanılamazlar. Birçok uygulamada plazma
gazı ile koruyucu gaz aynı seçilir. Farklı gaz kullanıldığında ark
kararlılığını sağlamak zordur.
 Plazma ark kaynağında plazma gazı olarak genelde argon kullanılır.
Helyumun kullanıldığı uygulamalarda arkta daha yüksek sıcaklıklar
elde edilmesine karşın torç elemanlarının aşınması (tükenmesi)
daha fazladır. Bu durum da çok önemlidir.Sürekli olarak yedek
parça gerekeceğinden bunların sağlanması ve değişimlerinde de
zaman kaybı işin yapım süresini etkileyerek maliyeti artırır.
Gases used in plasma arc welding
 The choice of gas to be used in plasma arc welding depends on the
material to be welded. In particular, the plasma gas must be inert
(noble), otherwise, the problem of rapid depletion of the tungsten
electrode will be encountered. Generally in shielding gases noble
gas is happening. Active shielding gases cannot be used because
they adversely affect the weld metal properties. In many
applications, the plasma and shielding gas are chosen the same.
Arc stability is difficult to achieve when different gas is used.
 Argon is generally used as the plasma gas in plasma arc welding. In
applications where helium is used, although higher temperatures
are obtained in the arc, the wear (depletion) of the torch elements is
more. This is also very important. Since spare parts will be required
constantly, the loss of time in their supply and replacement
increases the cost by affecting the construction period of the work.
Plazma kaynağı ekipmanları
Güç Kaynağı:

AC ve DC kaynak akımını destekleyen bir güç kaynağı kullanılır.


Bunlar olmadığı taktirde jeneratörler kullanılmaktadır. Alüminyum
ve alaşımlarının kaynağında, kare akımlı değişen kutuplamalı kaynak
makineleri kullanılır.
Doğru akım elektrod ile pozitif kutupta kaynak yapılır. Böylece,
yüksek hızlı iyonlar, alüminyum yüzeyine çarpar ve oksit tabakasını
parçalar. Kaynak işlemi ancak bu tabakanın parçalanmasından sonra
yapılabilir.
Güç kaynağının dahili bir kontaktöre ve uzaktan kumanda akımı
ayarına sahip olması tercih edilir.
Güç kaynağı minimum 2 amper, maksimum 300 amper ve 80
Voltluk bir açık devreye sahip olmalıdır.
Plasma welding equipment
Power source:
A power supply that supports AC and DC welding current is used.
In the absence of these, generators are used. Square current
alternating polarity welding machines are used for welding aluminum
and its alloys.
The direct current electrode is welded at the positive pole. Thus,
high-velocity ions hit the aluminum surface and break up the oxide
layer. Welding can only be done after this layer has been
disintegrated.
The power supply should have a built-in contactor and remote
control current adjustment.
The power supply must have a minimum of 2 amps, a maximum of
300 amps, and an open circuit of 80 Volts.
Kaynak torcu:

Plazma pensleri doğru akımda pozitif veya negatif kutuplara bağlanarak


kullanılabilir. Aynı zamanda bu torçlar 500 amperlik akım şiddetine dayanacak
şekilde yapılmışlardır.
Torca gelen plazma ve koruyucu gaz debileri birleştirilen malzemenin
özelliklerine göre seçilir.Genellikle torcun ucundan çıkan koruyucu gaz hızlı
olarak hareket etmektedir.Bu yüzden çevreden gelen hava akımı, plazma
gazına etki etme imkanı bulamaz.
Arkın başlatılması bir pilot ark yardımıyla gerçekleştirilir, bu da ünite içerisine
yerleştirilen yardımcı bir küçük akım üreteci ile sağlanır.Pilot arkı başlatmak için
yardımcı üreteç 5 ampere ayarlanır.Düşük akımlı plazma ark kaynaklarında
pilot ark oluşturulan kaynak arkıyla desteklenir ve 10 amperin üzerindeki bir
değere çıkıldığında pilot ark söner.
Welding torch :

Plasma clamps can be used in direct current by connecting them to the


positive or negative poles. At the same time, these torches are made to
withstand a current of 500 amps.
The flow rates of plasma and shielding gas coming to the torch are selected
according to the properties of the material being combined. Generally, the
shielding gas coming out of the tip of the torch moves quickly. Therefore, the
airflow from the environment does not have the opportunity to affect the plasma
gas.
The arc is started with the aid of a pilot arc, which is provided by an auxiliary
small current generator built into the unit. To start the pilot arc, the auxiliary
generator is set at 5 amps. In low-current plasma arc welds, the pilot arc is
supported by the generated arc and when it exceeds 10 amps, the pilot arc is
started. the arc goes out.
Kontrol konsolu:

•Plazma ark kaynağı için bir kontrol konsolu gereklidir.Plazma ark


torçları, güç kaynağı yerine kontrol konsoluna bağlanacak şekilde
tasarlanmıştır.
Konsolda bulunanlar:
Pilot ark için bir güç kaynağı
Pilot arktan transfer edilen arka transfer için bir gecikme zamanlama
sistemi
Su ve gaz vanaları
Plazma gazı ve koruyucu gaz için ayrı akış ölçerler
Control console:

A control console is required for plasma arc welding. Plasma arc


torches are designed to be connected to the control console rather
than the power source.
What's in the console :
A power source for the pilot arc
A delay timing system for the rear transfer transferred from the pilot
arc
Water and gas valves
Separate flow meters for plasma gas and shielding gas
Tel besleyici:

Makine veya otomatik kaynak için bir tel besleyici


kullanılır ve sabit hızlı tip olmalıdır.

Tel besleyici dakikada 254mm ila dakikada 3.18


m besleme hızı aralığını kapsayan bir hız ayarına
sahip olmalıdır.
Wire feeder:

A wire feeder is used for machine or automatic


welding and must be of the fixed speed type.

The wire feeder should have a speed setting that


covers the feed rate range from 254mm per minute
to 3.18m per minute.
123123123123
123123123123
12312
Plazma kaynağı yöntemleri

 Anahtar deliği (Keyhole)


 Mikro plazma
 Plazma kesim
Anahtar deliği (keyhole) kaynağı

Plazma anahtar deliği kaynağı esas olarak paslanmaz


çelik konstrüksiyon, tank, boru hattı ve kimyasal aparat
yapımında bulunur.
Birleştirilecek duvar kalınlıkları genellikle 3,0 mm ile 10,0
mm aralığındadır. Buradaki tipik uygulamalar, "kalın
duvarlı" boruların, kapların ve diplerin uzunlamasına ve
dairesel dikişli ve I-alın kaynağı.
10 mm'den büyük malzeme kalınlıkları için, kökü
kaynaklamak için genellikle plazma kaynağı kullanılır.
Keyhole welding

Plasma keyhole welding is mainly found in stainless steel


construction, tank, pipeline, and chemical apparatus
construction.
The wall thicknesses to be joined are generally between
3.0 mm and 10.0 mm. Typical applications here are
longitudinal and circular seam and I-butt welding of "thick
wall" pipes, vessels, and bottoms.
For material thicknesses greater than 10 mm, plasma
welding is often used to weld the root.
Plazma anahtar deliği kaynağı nasıl
çalışır?
 Plazma anahtar deliği kaynağı durumunda, dikişin
başlangıcında çok yüksek plazma gaz basıncıyla bir
"anahtar deliği" oluşturulur ve burada malzemenin
toplam derinliği eritilir.
 Bu sayede 8 mm sac kalınlığına kadar yüksek alaşımlı
ve alaşımsız malzemeleri tek pasoda kare alın
birleştirme ile kaynatmak mümkündür.
 Anahtar deliğini doldurmak ve kök sarkmasını
düzleştirmek için çoğunlukla soğuk bir tel gerekli olur.
How does plasma keyhole welding work?

 In the case of plasma keyhole welding, a "keyhole" is


created at the start of the seam by very high plasma gas
pressure, where the total depth of the material is melted.
 In this way, it is possible to weld high alloyed and
unalloyed materials up to 8 mm sheet thickness in a
single pass with a square butt joint.
 A cold wire is often required to fill the keyhole and
smooth out root droop.
Mikro plazma kaynağı
 "Mikro plazma kaynağı" terimi, düşük kaynak akımlarında bile kararlı
kaynak koşullarına izin veren plazma kaynağı alanındaki kaynak
aralığını (uygulanan kaynak parametreleri aralığı) tanımlar. Bu, TIG
kaynak yönteminin akım-gerilim karakteristiğinin artık pratik çalışma
noktaları sağlayamadığı aralıktır (A<25kaynak akımı).
 Kaynak ekipmanı ve kaynak torçları için özel şartlar getirilmiştir.
Yüksek enerji yoğunluğu nedeniyle, plazma torçları üretmek için
kaynak akımının hassas bir şekilde düzenlenmesi ve yüksek
hassasiyet gereklidir.
 Geleneksel TIG ekipmanının aksine, gereksinimler genellikle 10 kat
daha yüksektir. Mikroplazma kaynağı, 0,01 mm kalınlığındaki
kaynak folyolarından kontaklara, tel örgülerin kaynağına ve metal
levhaların kaynağına kadar uzanır.
Micro plasma welding
 The term "microplasma welding" defines the welding range (range
of applied welding parameters) in the plasma welding area, which
allows stable welding conditions even at low welding currents. This
is the range in which the current-voltage characteristic of the TIG
welding method can no longer provide practical operating points
(A<25 welding current).
 Special requirements are introduced for welding equipment and
welding torches. Due to the high energy density, precise regulation
of the welding current and high precision are required to
manufacture plasma torches.
 Unlike traditional TIG equipment, the requirements are usually 10
times higher. Microplasma welding ranges from 0.01 mm thick
welding foils to contacts, welding of wire mesh, and welding of metal
sheets.
Scope of application

 Welding current starting at 0.1A


 Micro plasma welding of foils, screens, and thin-
walled components (less than 0.5mm)
 Manual and automatic micro plasma welding
 Repair of tools (surface coating on edges)
 Micro plasma welding of diaphragms and
bellows (compensators)
Uygulama alanları

 Kaynak akımı 0.1A'da başlayan kaynaklarda


 Folyoların, eleklerin ve ince cidarlı
bileşenlerin(0.5mm’den küçük) mikro plazma
kaynağı
 Manuel ve otomatik mikro plazma kaynağı
 Aletlerin tamiri (kenarlarda yüzey kaplama)
 Diyaframların ve körüklerin (kompansatörler)
mikro plazma kaynağı
Plazma kesim
 Plazma arkı ile kesme işlemi (PAC), daraltılarak yoğunlaştırılan bir
arkın kesilecek iş parçası üzerinde lokal bir bölgeyi eriterek yok
etmesidir. Ergiyen metal, torç ağzından yüksek hızlarda çıkan
iyonize gazlar tarafından kesim bölgesinden uzaklaştırılır.
 Plazma arkı 10.000 – 14.000°C sıcaklıklarda çalışmaktadır.

 Kesim gazı olarak kullanılan gazlar:


• hava,
• oksijen,
• azot
• argon-hidrojen
Cutting process with plasma welding

 Plasma arc cutting (PAC) is the destruction of a local area on the


workpiece to be cut by a narrowing intensified arc. The molten metal
is removed from the cutting area by the ionized gases coming out of
the torch nozzle at high speeds.
 The plasma arc operates at temperatures of 10,000 – 14,000°C.
 Gases used as cutting gas :
• weather,
• oxygen,
• nitrogen
• argon-hydrogen
Hava: Avantajı ucuz olması, halihazırda bulunması ve karbonlu çelikte
iyi sonuç vermesidir. Dezavantajları kesim yüzeyinde metalurjik
değişiklikler oluşturmasıdır.
Azot: Alüminyum ve paslanmaz çelik kesiminde iyi sonuç verir. Sarf
ömrü idealdir. Azot ile kesimde de kesim yüzeyinde havadakine benzer
metalürjik değişiklikler oluşur. Çapak çıkartır.
Argon-Hidrojen: 6 mm’nin üzerindeki paslanmaz çelik kesimlerinde
kullanılır. Düzgün ve parlak yüzey çıkartır. 1000A’e kadar çıkan
uygulamalarda kullanılabilir. Çok iyi sarf ömrü vardır. Dezavantajı
maliyetli olmasıdır. Alüminyumda iyi sonuç vermez.
Oksijen: Karbonlu çelik için en iyi tercihtir. İdeal kesim kalitesi ve kesim
hızları yakalanır. Sarf ömrü düşüktür.
Air: The advantage is that it is cheap, readily available, and works well
on carbon steel. The disadvantages are that it creates metallurgical
changes on the cut surface.
Nitrogen: It gives good results in aluminum and stainless steel cutting.
Consumable life is ideal. In cutting with nitrogen, metallurgical changes
similar to those in air occur on the cutting surface. Removes burrs.
Argon-Hydrogen: It is used in stainless steel cuts over 6 mm. It
produces a smooth and shiny surface. It can be used in applications up
to 1000A. It has a very good consumable life. The downside is that it is
costly. It does not give good results on aluminum.
Oxygen: Best choice for carbon steel. Ideal cutting quality and cutting
speeds are achieved. Consumable life is low.
Arkın oluşumu

1- DC güç kaynağına tetik sinyali gönderilir. Tetik sinyali aynı anda açık devre gerilimini
(OCV) oluşturur ve torca gaz akışını başlatır.
2- Gaz akışı kararlı hale geldikten sonra yüksek frekans devresi (HF) devreye girer. HF torcun
içindeki elektrod ve nozul arasını deler ve buradan geçen gaz iyonize olur.
3- Elektriksel olarak iletken hale gelmiş gaz elektrod ile nozul arasında
devre tamamlar ve pilot arkın oluşmasını sağlar.
4- Pilot ark, yüksek hızla akan gazlarla ağızdan dışarı çıkmaya zorlanır. Parçaya temas
ettiğinde parçaya yapışır. Rezistör üzerinden bağlı nozul devresi açar, iş parçası devreye seri
bağlıdır. Ana akım oluşur, kesim başlar. Torç hareket ettirilerek kesim devam ettirilir.
Plazma kaynağının avantajları
 Kısa montaj hazırlık süreleri.
 Arkın yüksek stabilitesi.
 Elektrot ömrü TIG kaynağından 30 kat daha fazladır.
 Kaynatılan malzemenin kimyasal bileşiminde düşük bozulma.
 Kaynak sonrası yüzey işlemlerinin azaltılması veya ortadan
kaldırılması.
 Mükemmel görsellik.
 Arkın güvenilir şekilde ateşlenmesi.
 Arkın yanlış hizalamalara karşı iyi toleransı nedeniyle daha az
operatör becerisi gerektirir.
 Alet ile iş parçası arasındaki mesafe ark oluşumunu etkilemez.
Advantages of plasma welding
 Short assembly preparation times.
 High stability of the arc.
 Electrode life is 30 times longer than TIG welding.
 Low degradation of the chemical composition of the material being
boiled.
 Reduction or elimination of post-weld surface treatments.
 Perfect visual.
 Reliable ignition of the arc.
 Requires less operator skill due to the arc's good tolerance to
misalignments.
 The distance between the tool and the workpiece does not affect the
arc formation.
Plazma kaynağının dezavantajları

 Pahalı ekipman.
 Yüksek ısı girişi sonucu yüksek ve geniş distorsiyon.
 Gürültülü bir işlemdir, bu nedenle gürültü kirliliği olasılığı
vardır.
 Daha fazla radyasyona sahiptir.
 Plazma ark kaynağı yüksek vasıflı işçilik gerektirir.
 Bakım maliyeti yüksektir.
Disadvantages of plasma welding

 Expensive equipment.
 High and wide distortion due to high heat input.
 It is a noisy operation, so there is a possibility of noise
pollution.
 It has more radiation.
 Plasma arc welding requires highly skilled craftsmanship.
 The maintenance cost is high.
Source
 https://sislimem.meb.k12.tr/meb_iys_dosyalar/34/20/758019/dosyalar/
2020_04/21002112_Yleri_Kaynak_Teknikleri_Dersi_Plazma_Ark_KaynaYY.pdf
 https://www.magmaweld.com.tr/Content/UserFiles/OerlikonKutuphanesi/
Plazma_arki_ile_kesme_prensipleri.pdf
 https://www.eurobotik.com/plazma-kaynagi/
 https://www.mig-o-mat.com/en/plasma-welding/plasma-keyhole-welding/
 https://www.theengineerspost.com/plasma-arc-welding/
 https://www.mig-o-mat.com/en/plasma-welding/micro-plasma-welding/
 https://www.magmaweld.com.tr/Content/UserFiles/OerlikonKutuphanesi/
Plazma_arki_ile_kesme_prensipleri.pdf
 https://www.youtube.com/watch?v=CvDyJglWdtY
 https://www.youtube.com/watch?v=V_RkYIteDzU
 https://www.youtube.com/watch?v=9qXja6MEsdE

You might also like