მოცემული მატრიცებიდან რომელი მატრიცა წარმოადგენს:

• კვადრატულ მატრიცას?

• სვეტ მატრიცას?

• სტრიქონ მატრიცას?

• მართკუთხა მატრიცას?

• სტოქასტურ მატრიცას?

• ორმაგად სტოქასტურ მატრიცას?

• დეტერმინირებულ მატრიცას?

• მარკოვის ჯაჭვის მდგომარეობებს შორის გადასვლის მატრიცას? რამდენ

მდგომარეობიანია ეს ჯაჭვი?
ა) ბ) გ)
დ) ვ)
ზ) თ) ი)
 
კ) ლ)
 
 მაგალითი

1. წერტილები წარმოადგენენ წესიერი - კუთხედის წვეროებს. რაიმე ნაწილაკი

შემთხვევით ხეტიალობს აღნიშნულ წერტილებზე. განსაზღვრეთ , არის თუ არა ნაწილაკის
მდგომარეობათა მიმდევრობა მარკოვის ჯაჭვი, თუ
 
• ნაწილაკი დეტერმინირებულად მოძრაობს საათის ისრის მიმართულებით ;

• ნაწილაკი საწყის მომენტში შემთხვევით ირჩევს მიმართულებას და შემდეგ მუდმივად

მოძრაობს არჩეული მიმართულებით;

• ნაწილაკი წერტილიდან მეზობელ წერტილში ალბათობით გადაადგილდება საათის

ისრის მიმართულებით, ხოლო ალბათობით საათის ისრის საწინააღმდეგო
მიმართულებით. წერტილში მოხვედრის შემდეგ ნაწილაკი ბრუნდება იმ წერტილში ,
რომლიდანაც ის მოხვდა წერტილში.
 მარკოვის ჯაჭვის მდგომარეობებს შორის 2,3 და ზოგადად
ბიჯზე გადასვლის ალბათობების გამოთვლა

ავღნიშნოთ - ით - ური მდგომარეობიდან - ურ მდგომარეობაში გადასვლის ალბათობა

ზუსტად ბიჯში. კერძოდ :
და .
ზოგადად
.
- ური მდგომარეობიდან - ურ მდგომარეობაში გადასვლის ალბათობები ზუსტად ბიჯში
შეიძლება გამოვთვალოთ უშუალოდ მატრიცის ახარისხებითაც:
.
შესაბამისად მატრიცის -ური სტრიქონისა და - ური სვეტის გადაკვეთაზეა ალბათობა.
 
 მაგალითი. მოცემულია მარკოვის ჯაჭვის მდგომარეობებს შორის ერთ ბიჯზე გადასვლის
ალბათობათა მატრიცა. იპოვეთ და , თუ
 
.
ამოხსნა. პოვნა შესაძლებელია მატრიცის 1-ლი სტრიქონისა და 3-ე სვეტის
გადამრავლებით.
.
- ის გამოთვლა კი შესაძლებელია შემდეგი ფორმულით:
.
რადგან
, ,
ამიტომ
.
 
 დავალება

1. მოცემულია მარკოვის ჯაჭვის მდგომარეობებს შორის ერთ ბიჯზე გადასვლის ალბათობათა

მატრიცა.
 
1. 2.
 
3.

 ა) განსაზღვრეთ მდგომარეობათა რაოდენობა და ააგეთ შესაბამისი გრაფები.

ბ) იპოვეთ: , , , და .
 
2. მოცემულია მარკოვის ჯაჭვის მდგომარეობებს შორის ერთ ბიჯზე გადასვლის ალბათობათა
მატრიცა
 
.
 
ბიჯზე () მდგომარეობებს შორის გადასვლის მატრიცა.