Professional Documents
Culture Documents
Sağlık işletmeleri bu yöntemlerden birini veya birkaçını birlikte kullanabilir. Malzemenin türüne
ve özelliklerine göre yöntemler değişkenlik gösterebilmektedir.
GÖZLE KONTROL YÖNTEMİ
Bir depo görevlisi sorumluluğun da daha ziyade
karmaşık malzeme grubuna sahip olmayan
malzemeler için yapılan basit bir tekniktir. Ucuz
ve pratik bir yöntem olmakla birlikte kişisel
yargıya dayalı olduğu için hata payı yüksektir.
ÇİFT KUTU YÖNTEMİ
Günlük kayıt yapılmadan iki ayrı bölmede takip edilen malzemenin
bir bölmedekinin bitmesiyle sipariş verilen tekniktir. Bu sistemde
büyük depo/kutu dan başlanarak malzeme tüketime gönderilir.
Küçük depoya emniyet stoku da denilebilir ki emniyet stokunda mal
bitmeden sipariş teslim alınır. Çift depo sisteminde, tekrar sipariş
noktası gözlemle belirlenir.
Bu yöntemde, kümülatif yüzdelerine göre stok kalemleri katagorilere ayrılır. Yani eldeki
stokları yıllık tutarlarına göre 3 sınıfa ayırır. Ancak her hastane stoklarının özelliklerine göre
uyan bir sınıflandırma ile alt grup tanımlamaları yapmaktadır.
ABC analizinde, yıllık tutar değerini değerlendirmek için, her envanter kalemi için ölçülen
yıllık talep miktarı ile her ünitenin maliyet değeri çarpılır. A sınıfı kalemleri yıllık tutar değeri
yüksek olanlardır. Bu kalemler, bütün stok kalemlerinin yaklaşık %15 ‘ini temsil ettikleri halde
toplam maliyetlerin % 70-80 kısmını temsil eder. B sınıfı stok kalemleri yıllık tutar değeri orta
dereceli olanlardır. Bu kalemler bütün envanter kalemlerinin % 30’unu, toplam stok
maliyetlerinin %15-25’lik kısmını temsil ederler. Düşük tutar değerliler ise C sınıfını
oluştururlar. C sınıfı kalemleri yıllık tutar değerlerinin % 5’i ile toplam stok kalemlerinin
yaklaşık % 55’ini oluştururlar. Bu sınıflandırma ile A gurubu malzeme stoklarının daha dikkatli
izlenmesi ve kontrolünün daha sık yapılmasını sağlar. (Yıllık kullanım değeri = yıllık kullanım
miktarı x birim fiyat şeklinde hesaplanmaktadır.)
VED YÖNTEMİ
Bu yöntemde, ABC yönteminde olduğu gibi ilaç ve malzemeler önem derecesine
göre 3 gruba ayrılmaktadır. Gruplandırma insan hayatı açısından taşıdığı değere göre
belirlenmektedir. Daha çok hastanelerde ilaç ve tıbbi malzemelerin kontrolünde
kullanılan bu yöntem, Vital Essential Desinable (VED) kelimelerinin baş harflerinden
oluştuğu için bu adla anılır.
Üçüncü grup- D grubu – bulunması zor olmayan isteğe bağlı malzemelerdir. VED
yönteminde, V ve E grubu malzemeler her an mevcut olacak şekilde hastane
stoklarında bulundurulmalı ve emniyet stoku yüksek tutulmalıdır. Hastanelerde ilaç
stok kontrolünde “ABC” ve “VED “ yöntemlerinin bir arada kullanılması
mümkündür.
SABİT SİPARİŞ YÖNTEMİ
Belirlenmiş sabit aralıklarla stok düzeyi gözden geçirilir, her periyodun başlangıcında
envanterdeki malların sayımı yapılır. Bu sistemde izleme aralığı sabit, sipariş miktarı, talep hızı
ve tekrar sipariş noktası değişken ve teslim zamanı da değişken veya sabit olabilmektedir.
Sürekli sistemde envanter seviyesi tekrar sipariş noktasına veya bunun da altına düşer düşmez,
yeni bir sipariş verilir. Periyodik sistemde ise envanterin durumu yalnızca belirli zaman
aralıklarında kontrol edilir. Periyodik sistemde, izleme aralığında fiziki bir sayım yapıldığı
varsayılır. Çoğu zaman işlem kayıtları (satış fişleri) bulunduğundan buna gerek kalmaz. Sipariş
aralığı ve maksimum stok seviyeleri, periyodik sistemi tam olarak tamamlamaya yeterlidirler.
Periyodik sistem, tedarik kaynakları kısıtlı olduğunda kullanılacak en uygun stok kontrol
sistemidir.
• Temin kolaylığı