Professional Documents
Culture Documents
BOTEROR DHE
SHTETI ,ELEMENTET E TIJ
PUNOI: HARUN MORINA
KLASA: X/14
URBANIZIMI
SHTETI
Fjala urbanizim rrjedh nga gjuha latine urbs, qe Me konceptin shtet kuptojme teresine e organeve
qeverisese(ligjvenese,ekzekutive e gjyqesore)te nje
do te thote qytet.Urbanizimi edhte procesi I vendi.Shteti eshte kategori historike, qe ka ndryshuar
shfaqjes dhe I zhvillimit te qyteteve dhe eshte I vazhdimisht gjate periudhave historike. Ne bashkesite e
kushtezuar nga zhvillimi I industries dhe I para primitive qe ishin shoqeri me organizim jo te
aktiviteteve te tjera urbane.Urbanizimi eshte mire,nuk kishte ende shtete te organizuar.Forma klasike
procesi me masiv I njerezimit modern. Ky e formimit te shtetit ishte ne Athine.Ekziston nje
shumellojshmeri e gjere e strukturave
proces filloi me Revolucionin e Pare Industrial shteterore.Megjithate,sipas kritereve objective,mund
ne Evropen Perendimore dhe me vone u te kryhet edhe klasifikimi I sistemeve shteterore.Ne
zgjerua dhe perfshiu nje pjese ne rritje te baze te aspektit ekonomik,llojet e shteteve dhe te
ekumenizmit. Ky process ishte rezultat I shoqerise jane:skllavopronare,feudale,kapitaliste dhe
ndryshimit te struktures shoqerore, per shkak nje lloj I veçante, qe u quajt socialist.
te rritjes se kapacitetit prodhues te popullsise.
2
SIPAS NIVELIT TE URBANIZIMIT,SHTETET MUND TE
NDAHEN NE TRI GRUPE
-Vendet me urbanizim te larte (popullsia mbi 70% jeton ne qytete)
-Vendet me urbanizim te mesem (niveli I urbanizimit 40-70%)
-Vendet me urbanizim te ulet (niveli I urbanizimit 40%)
3
URBANIZIMI SJELL ME VETE NJE NUMER TE MADH TE
PROBLEMEVE, SIDOMOS SA I TAKON FURNIZIMIT ME
UJE, KANALIZIMEVE, FURNIZIMIT ME USHQIM,
ENERGJISE ELEKTRIKE DHE RRJETIT TE
TELEKOMUNIKACIONIT. PERVEÇ KESAJ, VEMENDJE E
VEÇANT DUHET T’I KUSHTOHET CILESISE SE JETES NE
QYTET, DUKE PERFSHIRE EDHE LUFTEN KUNDER
NDOTJES, KRIMIT DHE FORMAT E PARREGULLSIVE TE
NDRYSHME
SHTETET, SI ORGANIZATE E SUNDIMIT POLITIK
6
ORGANIZATAT NDERQEVERITARE,
ORGANIZATAT NDERKOMBETARE
OSE ORGANIZATAT
NDERSHTETERORE
• Keto jane institucione qe kane krijuar
dhe ne te cilat marrin pjese edhe
qeverite e shteteve sovrane. Duke u
bashkuar me nje organizate
nderkombetare, qeverite e shteteve
sovrane u japin atyre fuqi per te
marre vendime kolektive lidhur me
probleme te veçanta dhe globale
7
ORGANIZATAT JOQEVERITARE (OJQ)
8
OKB
• Organizata e Kombeve të Bashkuara (shkurt:
OKB), është themeluar pas Luftës së Dytë
Botërore me qëllim forcimin e bashkëpunimit midis
shteteve të botës, zhvillimin ekonomik dhe ruajtjen
e paqes në botë. Qendra e OKB-së është në
Gjenevë, ndërsa aktivitetet i zhvillon në qendrën e
selisë në Nju Jork, SHBA.
• Sekretari i përgjithshëm aktual është
António Guterres.
• OKB është organizata më e madhe në botë e cila
për qëllim ka sigurinë ndërkombëtare, zhvillimin
ekonomik dhe barazinë sociale. Ajo u formua në
vitin 1945 me iniciativën e shteteve fituese të
Luftës së Dytë Botërore (ShBA, Kina, Anglia,
Bashkimi Sovjetik dhe Franca) dhe zëvendësoi
Lidhjen e Kombeve e cila ishte formuar në vitin
1919 por nuk ishte tregua efektive për mënjanimin
e Luftës së Dytë Botërore. Në fillim në OKB u
anëtarësuan vetëm shtetet fituese dhe neutrale të
Luftës së Dytë Botërore, por më pas u
anëtarësuan edhe shtetet e tjera si Gjermania e
Japonia mes tjerash. Fluksi më i madh i
anëtarësimit në OKB ishte gjatë viteve 1950-60 kur
kolonitë e vjetra u çliruan dhe formuan shtete të
pavarura. Sot OKB ka 193 shtete anëtare.
9
FALEMINDERIT