International

Standard on Auditing
220 (Revised)

Qershor 2022
Menaxhimi i cilësisë për auditimin e
pasqyrave financiare
 Objekti, fusha e veprimit te kësaj SNA

Ky SNA zbatohet për të gjitha auditimet e pasqyrave financiare, duke përfshirë auditimet e
pasqyrave financiare të grupit. ISA 600 merret me konsiderata të veçanta që zbatohen për një
auditim të pasqyrave financiare të grupit dhe kur përfshihen auditorët e komponentëve.
ISA 600, i përshtatur sipas nevojës në rrethana, mund të jetë gjithashtu i dobishëm në një auditim
të pasqyrave financiare kur ekipi i angazhimit përfshin individë nga një firmë tjetër.

Për shembull, ISA 600 mund të jetë i dobishëm kur përfshihet një individ i tillë për të marrë pjesë
në një numërim fizik të inventarit, për të inspektuar pronat, objektet dhe pajisjet ose për të kryer
procedura auditimi në një qendër shërbimi të përbashkët në një vend të largët
 Përkufizimet

Ekipi i angazhimit mund të organizohet në mënyra të ndryshme. Për shembull, anëtarët e

ekipit të angazhimit mund të vendosen së bashku ose në vende të ndryshme gjeografike dhe
mund të organizohen në grupe sipas aktivitetit që po kryejnë.
 çdo individ që kryen procedurat e auditimit për angazhimin e auditimit është anëtar i
ekipit të angazhimit.
 Përkufizimi i një ekipi angazhimi përqendrohet te individët që kryejnë procedura
auditimi në angazhimin e auditimit. Evidenca e auditimit, e cila është e nevojshme për të
mbështetur opinionin dhe raportin e auditorit, merret kryesisht nga procedurat e auditimit
të kryera gjatë rrjedhës së auditimit.
 Procedurat e auditimit përfshijnë procedurat e vlerësimit të rrezikut dhe procedurat e
mëtejshme të auditimit. Siç shpjegohet në SNA 500, procedurat e auditimit përfshijnë
inspektimi, vëzhgimi, konfirmimi, rillogaritja, riperformanca, procedurat analitike
dhe hetimi, shpesh të kryera në disa kombinime. SNA të tjera mund të përfshijnë
gjithashtu procedura specifike për të marrë dëshmi auditimi, për shembull, SNA 520.
Ekipet e angazhimit përfshijnë personel dhe mund të përfshijnë gjithashtu individë
të tjerë që kryejnë procedura auditimi të cilët janë nga:
 (a) Një firmë rrjeti; ose
 (b) Një firmë që nuk është një firmë rrjeti, ose një ofrues tjetër shërbimi.

Për shembull, një individ nga një firmë tjetër mund të kryejë procedura auditimi
mbi informacionin financiar të një komponenti në një angazhim auditimi në grup, të
marrë pjesë në një numërim të inventarit fizik ose të inspektojë aktivet fikse fizike
në një vendndodhje të largët.
 Ekipet e angazhimit mund të përfshijnë gjithashtu individë nga qendrat e ofrimit të
shërbimeve që kryejnë procedurat e auditimit.
 Për shembull, mund të përcaktohet se detyra specifike që janë të përsëritura ose të
specializuara në natyrë do të kryhen nga një grup personeli me kualifikim të duhur dhe
për këtë arsye ekipi i angazhimit përfshin individë të tillë.
 Qendrat e ofrimit të shërbimeve mund të krijohen nga firma, rrjeti ose nga firma,
struktura ose organizata të tjera brenda të njëjtit rrjet. Për shembull, një funksion i
centralizuar mund të përdoret për të lehtësuar procedurat e konfirmimit të jashtëm.
 Ekipet e angazhimit mund të përfshijnë individë me ekspertizë në një fushë të
specializuar të kontabilitetit ose auditimit, të cilët kryejnë procedura auditimi në
angazhimin e auditimit, për shembull, individë me ekspertizë në kontabilitetin e
tatimeve mbi të ardhurat, ose në analizimin e informacionit kompleks të prodhuar nga
mjete dhe teknika të automatizuara për këtë qëllim të identifikimit të marrëdhënieve të
pazakonta ose të papritura.
 Një individ nuk është anëtar i ekipit të angazhimit nëse përfshirja e atij individi në
angazhim është e kufizuar në konsultim.
 Nëse angazhimi i auditimit i nënshtrohet një rishikimi të cilësisë së angazhimit,
rishikuesi i cilësisë së angazhimit dhe çdo individ tjetër që kryen rishikimin e cilësisë së
angazhimit, nuk janë anëtarë të ekipit të angazhimit. Individë të tillë mund t'u
nënshtrohen kërkesave të veçanta të pavarësisë
 Një auditor i brendshëm që ofron ndihmë të drejtpërdrejtë dhe një ekspert i jashtëm i
auditorit, puna e të cilit përdoret në angazhim nuk janë anëtarë të ekipit të angazhimit.

 ISA 610 (Rishikuar) 2013 dhe ISA 620 ofrojnë kërkesa dhe udhëzime për audituesin kur
përdor punën e auditorëve të brendshëm në cilësinë e ndihmës së drejtpërdrejtë ose kur
përdoret puna e një eksperti të jashtëm, përkatësisht.

 Pajtueshmëria me këto SNA kërkon që auditori të marrë evidencë të mjaftueshme të

përshtatshme auditimi mbi punën e kryer nga një auditor i brendshëm që ofron
asistencë të drejtpërdrejtë dhe të kryejë procedurat e auditimit për punën e një eksperti
auditori.
 Përgjegjësitë e Partnerit të Angazhimit
 partnerit të angazhimit mund t'i duhet të marrë informacion nga firma ose anëtarë të
tjerë të ekipit të angazhimit për të përmbushur kërkesën (p.sh., informacion për të
marrë vendimin ose gjykimin e kërkuar).
 Për shembull, partnerit të angazhimit i kërkohet të përcaktojë se anëtarët e ekipit të
angazhimit kanë kolektivisht kompetencën dhe aftësitë e duhura për të kryer
angazhimin e auditimit.
 Për të bërë një gjykim nëse kompetenca dhe aftësitë e ekipit të angazhimit janë të
përshtatshme, partneri i angazhimit mund të ketë nevojë të përdorë informacionin e
përpiluar nga ekipi i angazhimit ose nga sistemi i menaxhimit të cilësisë së firmës.
Zbatimi i politikave ose procedurave të firmës nga anëtarët
e ekipit të angazhimit

 Brenda kontekstit të sistemit të menaxhimit të cilësisë së firmës, anëtarët e ekipit të

angazhimit nga firma janë përgjegjës për zbatimin e politikave ose procedurave të
firmës që janë të zbatueshme për angazhimin e auditimit.
 Duke qenë se anëtarët e ekipit të angazhimit nga një firmë tjetër nuk janë as partnerë
dhe as staf të firmës së partnerit të angazhimit, ata mund të mos i nënshtrohen sistemit
të menaxhimit të cilësisë së firmës ose politikave ose procedurave të firmës.
 Për më tepër, politikat ose procedurat e një firme tjetër mund të mos jenë të ngjashme
me ato të firmës së partnerit të angazhimit.
 Për shembull, politikat ose procedurat në lidhje me
1. drejtimin,
2. mbikëqyrjen dhe
3. rishikimin mund të jenë të ndryshme,
veçanërisht kur firma tjetër është në një juridiksion me një sistem ligjor, gjuhë ose kulturë të
ndryshme nga ajo e firmës së partnerit të angazhimit.
Ne keto kushte, nëse ekipi i angazhimit përfshin individë që janë nga një firmë tjetër, mund të
nevojiten veprime të ndryshme nga firma ose partneri i angazhimit për të zbatuar politikat ose
procedurat e firmës në lidhje me punën e këtyre individëve.
Në veçanti, politikat ose procedurat e firmës mund të kërkojnë që firma ose partneri i angazhimit të
ndërmarrë veprime të ndryshme nga ato të zbatueshme për personelin kur të kuptojnë nëse një individ
nga një firmë tjetër:
 
 Ka kompetencën dhe aftësitë e duhura për të kryer angazhimin e auditimit. Për shembull, individi
nuk do t'i nënshtrohet proceseve të rekrutimit dhe trajnimit të firmës dhe për këtë arsye politikat
ose procedurat e firmës mund të thonë se ky përcaktim mund të bëhet nëpërmjet veprimeve të
tjera, si p.sh. marrja e informacionit nga firma tjetër ose një organ licencues ose regjistrimi.

SNA 600 përmbajnë udhëzime për të kuptuar kompetencën dhe aftësitë e auditorëve të komponentëve.
 Kupton kërkesat etike që janë të rëndësishme për angazhimin e auditimit në grup. Për shembull,
individi nuk do t'i nënshtrohet trajnimit të firmës në lidhje me politikat ose procedurat e firmës për
kërkesat përkatëse etike. Politikat ose procedurat e firmës mund të deklarojnë se ky kuptim arrihet
nëpërmjet veprimeve të tjera, të tilla si ofrimi i informacionit, manualeve ose udhëzuesve që
përmbajnë dispozitat e kërkesave përkatëse etike të zbatueshme për angazhimin e auditimit për
individin.

 Do të konfirmojë pavarësinë. Për shembull, individët që nuk janë personel mund të mos jenë në
gjendje të plotësojnë deklaratat e pavarësisë drejtpërdrejt në sistemet e pavarësisë së firmës.
Politikat ose procedurat e firmës mund të deklarojnë se individë të tillë mund të ofrojnë dëshmi të
pavarësisë së tyre në lidhje me angazhimin e auditimit në mënyra të tjera, si konfirmimi me
shkrim.
"Rrjeti" dhe "Firmes se rrjetit“

Firma - Një praktikues i vetëm, partneritet ose korporatë ose entitet tjetër i kontabilistëve
profesionistë, ose ekuivalent i sektorit public

Firma pjese e rrjetit – Nje firme ose entitet qe I perket rrjetit te firmes

Rrjetet dhe firmat e tjera të rrjetit mund të strukturohen në mënyra të ndryshme.

Dispozitat në këtë SNA në lidhje me rrjetet zbatohen edhe për çdo strukturë apo organizatë që
nuk është pjesë e firmës, por që ekziston brenda rrjetit.
Përgjegjësitë e Udhëheqjes për Menaxhimin dhe Arritjen e
Cilësisë në Auditime

 Marrja e përgjegjësisë së përgjithshme për menaxhimin dhe arritjen e cilësisë

ISQM 1 kërkon që firma të vendosë objektiva të cilësisë që adresojnë
 qeverisjen dhe udhëheqjen e firmës që mbështet hartimin, zbatimin dhe funksionimin e
sistemit të menaxhimit të cilësisë.
Përgjegjësia e partnerit të angazhimit për menaxhimin dhe arritjen e cilësisë mbështetet nga një
kulturë e fortë që demonstron një përkushtim ndaj cilësisë. Në adresimin e kërkesave në SNA,
partneri i angazhimit mund të komunikojë drejtpërdrejt me anëtarët e tjerë të ekipit të angazhimit
dhe ta përforcojë këtë komunikim nëpërmjet sjelljes dhe veprimeve personale.
Një kulturë që demonstron një përkushtim ndaj cilësisë formësohet dhe përforcohet më tej nga
anëtarët e ekipit të angazhimit pasi ata demonstrojnë sjellje të pritshme gjatë kryerjes së
angazhimit.
 Përshkallëzimi - Shkallëzueshmëria

 Natyra dhe shtrirja e veprimeve të partnerit të angazhimit për të demonstruar

përkushtimin e firmës ndaj cilësisë mund të varet nga një sërë faktorësh duke përfshirë:
 madhësinë,
 strukturën,
 shpërndarjen gjeografike,
 kompleksitetin e firmës dhe ekipit të angazhimit, si dhe
 natyrën dhe rrethanat e angazhimi i auditimit.
 Me një ekip më të vogël angazhimi me pak anëtarë të ekipit të angazhimit, mund të jetë
i mjaftueshëm ndikimi në kulturën e dëshiruar përmes ndërveprimit dhe sjelljes së
drejtpërdrejtë, ndërsa për një ekip më të madh angazhimi që është i shpërndarë në
shumë vende, mund të nevojiten komunikime më formale
 Përfshirja e mjaftueshme dhe e duhur

Përfshirja e mjaftueshme dhe e duhur gjatë gjithë angazhimit të auditimit mund

të demonstrohet nga partneri i angazhimit në mënyra të ndryshme, duke
përfshirë:
 Marrja e përgjegjësisë për natyrën, kohën dhe shtrirjen e drejtimit dhe
mbikëqyrjes së anëtarëve të ekipit të angazhimit dhe rishikimin e punës së
tyre në përputhje me kërkesat e kësaj SNA;
 Ndryshimi i natyrës, kohës dhe shtrirjes së një drejtimi, mbikëqyrjeje dhe
rishikimi të tillë në kontekstin e natyrës dhe rrethanave të angazhimit.
 Komunikimi

është mjeti përmes të cilit ekipi i angazhimit ndan informacionin përkatës në kohën e
duhur për të përmbushur kërkesat e këtij SNA, duke kontribuar kështu në arritjen e
cilësisë në angazhimin e auditimit. Komunikimi mund të jetë ndërmjet anëtarëve të
ekipit të angazhimit, ose me:
(a) Firma, (p.sh., individë që kryejnë aktivitete brenda sistemit të menaxhimit
të cilësisë së firmës, duke përfshirë ata që u janë caktuar përgjegjësia përfundimtare
ose operacionale për sistemin e menaxhimit të cilësisë së firmës);
(b) Të tjerët të përfshirë në auditim (p.sh., auditorët e brendshëm që ofrojnë
ndihmë të drejtpërdrejtë ose eksperti i jashtëm i auditorit); dhe
(c) Palët që janë të jashtme të firmës (p.sh., menaxhmenti, ata të ngarkuar me
autoritetet qeverisëse ose rregullatore).
 Komunikimi

 Natyra dhe rrethanat e angazhimit të auditimit mund të ndikojnë në vendimet e

partnerit të angazhimit në lidhje me mjetet e duhura të komunikimit efektiv me anëtarët
e ekipit të angazhimit.

 Për shembull, për të mbështetur drejtimin, mbikëqyrjen dhe rishikimin e duhur, firma
mund të përdorë aplikacione të TI-së për të lehtësuar komunikimin ndërmjet anëtarëve
të ekipit të angazhimit kur ata janë duke kryer punë në vende të ndryshme gjeografike
 Skepticizmi profesional

Partneri i angazhimit është përgjegjës për të theksuar rëndësinë që çdo anëtar i ekipit të
angazhimit të ushtrojë skepticizëm profesional gjatë gjithë angazhimit të auditimit.
Kushtet e qenësishme në disa angazhime auditimi mund të krijojnë presione mbi ekipin e
angazhimit që mund të pengojnë ushtrimin e duhur të skepticizmit profesional gjatë
hartimit dhe kryerjes së procedurave të auditimit dhe vlerësimit të gjetjeve apo pohimeve të
auditimit.
Gjatë zhvillimit të strategjisë së përgjithshme të auditimit në përputhje me SNA 300, ekipi i
angazhimit mund të ketë nevojë të marrë parasysh nëse ekzistojnë kushte që cenojne
skepticizmin professional në angazhimin e auditimit dhe, nëse po, çfarë veprimesh mund të
duhet të ndërmarrë firma ose ekipi i angazhimit për të zbutur pengesa të tilla.
Pengesat për ushtrimin e skepticizmit profesional në nivelin e angazhimit mund të përfshijnë, por nuk
kufizohen në:
 Kufizimet buxhetore, të cilat mund të dekurajojnë përdorimin e burimeve me përvojë të
mjaftueshme ose teknikisht të kualifikuar, duke përfshirë ekspertë, të nevojshëm për auditimet e
subjekteve ku nevojiten ekspertizë teknike ose aftësi të specializuara për të kuptuar efektivisht,
vlerësimin dhe përgjigjet ndaj rreziqeve dhe pyetjen e informuar të menaxhmentit.
 Afate të ngushta, të cilat mund të ndikojnë negativisht në sjelljen e atyre që kryejnë punën si dhe
të atyre që drejtojnë, mbikëqyrin dhe shqyrtojnë. Për shembull, presionet e jashtme kohore mund
të krijojnë kufizime për të analizuar në mënyrë efektive informacionin kompleks.
 Mungesa e bashkëpunimit ose presionet e panevojshme të imponuara nga menaxhmenti, të cilat
mund të ndikojnë negativisht në aftësinë e ekipit të angazhimit për të zgjidhur çështje komplekse
ose të diskutueshme.
 Kuptimi i pamjaftueshëm i njësisë ekonomike dhe mjedisit të tij, sistemit të tij të kontrollit të
brendshëm dhe kuadrit të zbatueshëm të raportimit financiar, gjë që mund të kufizojë aftësinë e
ekipit të angazhimit për të bërë gjykimet e duhura dhe një vënie në dyshim të informuar të
pohimeve të drejtimit.
 Vështirësi në marrjen e aksesit në të dhëna, objekte, punonjës të caktuar, klientë, shitës ose të
tjerë, të cilat mund të bëjnë që ekipi i angazhimit të paragjykojë zgjedhjen e burimeve të evidencës
së auditimit dhe të kërkojë dëshmi auditimi nga burime që janë më lehtësisht të arritshme.
 Mbështetja e tepërt në mjetet dhe teknikat e automatizuara, të cilat mund të rezultojnë që ekipi i
angazhimit të mos vlerësojë në mënyrë kritike evidencën e auditimit.
Paragjykimet e pavetëdijshme ose të vetëdijshme të audituesit (-ve) mund të ndikojnë në gjykimet
profesionale të ekipit të angazhimit, duke u përfshirë për shembull, në hartimin dhe kryerjen e
procedurave të auditimit, ose vlerësimin e evidencës së auditimit. Shembuj të paragjykimeve të
pavetëdijshme të audituesit që mund të pengojnë ushtrimin e skepticizmit profesional dhe për rrjedhojë
arsyeshmërinë e gjykimeve profesionale të bëra nga ekipi i angazhimit, mund të përfshijnë:

 Paragjykimi i disponueshmërisë, i cili është një tendencë për t'i dhënë më shumë peshë ngjarjeve ose
përvojave që vijnë menjëherë në mendje ose janë lehtësisht të disponueshme sesa atyre që nuk janë.
 Paragjykimi i konfirmimit, i cili është një tendencë për t'i dhënë më shumë peshë informacionit që
vërteton një besim ekzistues sesa informacioni që kundërshton ose hedh dyshime mbi atë besim.
 Mendimi në grup, i cili është një tendencë për të menduar ose marrë vendime si një grup që
dekurajon kreativitetin ose përgjegjësinë individuale.
 Paragjykimi i mbibesimit, i cili është një tendencë për të mbivlerësuar aftësinë e dikujt për të bërë
vlerësime të sakta të rrezikut ose gjykime ose vendime të tjera.
 Paragjykimi i ankorimit, i cili është një tendencë për të përdorur një pjesë fillestare të informacionit
si një ankorë kundrejt së cilës informacioni i mëpasshëm vlerësohet në mënyrë jo te pershtatshme.
 Paragjykimi i automatizimit, i cili është një tendencë për të favorizuar prodhimin e gjeneruar nga
sistemet e automatizuara, edhe kur arsyetimi njerëzor ose informacioni kontradiktor ngre pyetje nëse
një produkt i tillë është i besueshëm ose i përshtatshëm për qëllimin.
Po cilat jane veprimet e mundshme?
Ekipi i angazhimit për të zbutur pengesat në ushtrimin e skepticizmit profesional në nivelin e
angazhimit mund të përfshijnë:

• Qëndrimi vigjilent ndaj ndryshimeve në natyrën ose rrethanat e angazhimit të auditimit që kërkojnë
burime shtesë ose të ndryshme për angazhimin dhe kërkimin e burimeve shtesë ose të ndryshme nga
ata individë brenda firmës përgjegjës për shpërndarjen ose caktimin e burimeve për angazhimin.
• Paralajmërimi i qartë i ekipit të angazhimit për raste ose situata kur cenueshmëria ndaj
paragjykimeve të pavetëdijshme ose të vetëdijshme të auditorit mund të jetë më e madhe (p.sh.,
fusha që përfshijnë gjykim më të madh) dhe duke theksuar rëndësinë e kërkimit të këshillave nga
anëtarët më me përvojë të ekipit të angazhimit në planifikimin dhe kryerjen e procedurave të
auditimit .
• Ndryshimi i përbërjes së ekipit të angazhimit, për shembull, duke kërkuar që në angazhim të
caktohen individë më me përvojë me aftësi ose njohuri ose ekspertizë më të madhe.
• Përfshirja e anëtarëve më me përvojë të ekipit të angazhimit kur kemi të bëjmë me anëtarë të
menaxhmentit me të cilët është e vështirë ose sfiduese për të ndërvepruar.
• Përfshirja e anëtarëve të ekipit të angazhimit me aftësi dhe njohuri të specializuara ose një
ekspert auditues për të ndihmuar ekipin e angazhimit në fushat komplekse ose subjektive të
auditimit.
Po cilat jane veprimet e mundshme?
• Modifikimi i natyrës, kohës dhe shtrirjes së drejtimit, mbikëqyrjes
ose rishikimit duke përfshirë anëtarë më me përvojë të ekipit të
angazhimit, më shumë mbikëqyrje personale mbi një bazë më të
shpeshtë ose rishikime më të thelluara të dokumenteve të caktuara të
punës për:

 Fushat komplekse ose subjektive të auditimit;

 Fushat që paraqesin rrezik për arritjen e cilësisë në angazhimin e auditimit;
 Zonat me rrezik mashtrimi; dhe
 Mospërputhje e identifikuar ose e dyshuar me ligjet ose rregulloret.
Po cilat jane veprimet e mundshme?
Vendosja e pritshmërive për:

 Anëtarët me më pak përvojë të ekipit të angazhimit për të kërkuar këshilla

shpesh dhe në kohën e duhur nga anëtarët më me përvojë të ekipit të angazhimit
ose nga partneri i angazhimit; dhe
 Anëtarët më me përvojë të ekipit të angazhimit të jenë në dispozicion të
anëtarëve më pak me përvojë të ekipit të angazhimit gjatë gjithë angazhimit të
auditimit dhe t'u përgjigjen pozitivisht dhe në kohën e duhur njohurive,
kërkesave për këshilla ose ndihmë të tyre.
Komunikimi me personat e ngarkuar me qeverisjen kur menaxhimi ushtron presion të
panevojshëm ose ekipi i angazhimit përjeton vështirësi në marrjen e aksesit në të
dhënat, objektet, punonjësit e caktuar, klientët, shitësit ose të tjerë nga të cilët mund të
kërkohen dëshmi auditimi
Caktimi i procedurave, detyrave ose veprimeve anëtarëve të tjerë të
ekipit të angazhimit

Përfshirja e mjaftueshme dhe e duhur gjatë gjithë

angazhimit të auditimit kur procedurat, detyrat ose
veprimet u janë caktuar anëtarëve të tjerë të ekipit të
angazhimit mund të demonstrohet nga partneri i
angazhimit në mënyra të ndryshme, duke përfshirë:
• Informimi i të ngarkuarve për natyrën e përgjegjësive
dhe autoritetit të tyre, fushëveprimin e punës që
caktohet dhe objektivat e saj;
• Drejtimi dhe mbikëqyrja e të ngarkuarve;
• Rishikimi i punës së të ngarkuarve për të vlerësuar
konkluzionet e arritura.
Kërkesat përkatëse etike, duke përfshirë ato që kanë të
bëjnë me pavarësinë

 ISA 200 kërkon që auditori të jetë në përputhje me kërkesat përkatëse etike, duke
përfshirë ato që kanë të bëjnë me pavarësinë, në lidhje me angazhimet e auditimit të
pasqyrave financiare.
 Kërkesat përkatëse etike mund të ndryshojnë në varësi të natyrës dhe rrethanave të
angazhimit.
 Për shembull, disa kërkesa që lidhen me pavarësinë mund të zbatohen vetëm gjatë
kryerjes së auditimeve të subjekteve të listuara.
 ISA 600 përfshin kërkesa dhe udhëzime shtesë në lidhje me komunikimet në lidhje me
kërkesat përkatëse etike me auditorët e komponentëve te vecante te PF.
Sistemi i informacionit të firmës dhe burimet e ofruara nga firma mund të ndihmojnë
ekipin e angazhimit në kuptimin dhe përmbushjen e kërkesave përkatëse etike të
zbatueshme për natyrën dhe rrethanat e angazhimit të auditimit.
Për shembull, firma mund të:
 Komunikoje kërkesat e pavarësisë tek ekipet e angazhimit.
 Siguroni trajnime për ekipet e angazhimit mbi kërkesat përkatëse etike.
 Krijoni manuale dhe udhëzues (d.m.th., burime intelektuale) që përmbajnë
dispozitat e kërkesave përkatëse etike dhe udhëzimet se si ato zbatohen në natyrën
dhe rrethanat e firmës dhe angazhimet e saj.
 Caktoni personelin për të menaxhuar dhe monitoruar përputhjen me kërkesat
përkatëse etike;

(p.sh., ISQM 1 kërkon që firma të marrë, të paktën çdo vit, një konfirmim të
dokumentuar të pajtueshmërisë me kërkesat e pavarësisë nga i gjithë personeli i kërkuar
nga kërkesat përkatëse etike për të qenë i pavarur) ose të sigurojë konsultimi për çështje
që lidhen me kërkesat përkatëse etike.
 Përcaktoni politika ose procedura për anëtarët e ekipit të angazhimit për të
komunikuar informacion përkatës dhe të besueshëm me palët e duhura brenda
firmës ose partnerit të angazhimit për ekipet e angazhimit për:

1) Komunikoni informacion rreth angazhimeve të klientit dhe fushës së

shërbimeve, duke përfshirë shërbimet josiguruese, për t'i mundësuar firmës të
identifikojë kërcënimet ndaj pavarësisë gjatë periudhës së angazhimit dhe gjatë
periudhës së mbuluar nga lënda.
2) Komunikoni rrethanat dhe marrëdhëniet që mund të krijojnë një kërcënim për
pavarësinë, në mënyrë që firma të vlerësojë nëse një kërcënim i tillë është në
një nivel të pranueshëm dhe nëse nuk është, adresoni kërcënimin duke e
eliminuar atë ose duke e ulur në një nivel të pranueshëm.
3) Komunikoni menjëherë çdo shkelje të kërkesave përkatëse etike, duke përfshirë ato
që lidhen me pavarësinë
Komunikimi i hapur dhe i fortë ndërmjet anëtarëve të ekipit të angazhimit rreth
kërkesave përkatëse etike mund të ndihmojë gjithashtu në:

 Tërheqjen e vëmendjes së anëtarëve të ekipit të angazhimit për

kërkesat përkatëse etike që mund të jenë të një rëndësie të veçantë për
angazhimin e auditimit; dhe
 Mbajtjen e partnerit të angazhimit të informuar për çështjet që kanë të
bëjnë me të kuptuarit dhe përmbushjen e kërkesave përkatëse etike nga
ekipi i angazhimit dhe politikave apo procedurave të lidhura me firmën
Identifikimi dhe Vlerësimi i Kërcënimeve për Pajtueshmërinë me Kërkesat
Etike te pershtatshme

Në përputhje me ISQM 1, përgjigjet e firmës për të adresuar rreziqet e manaxhimit te

cilësisë në lidhje me kërkesat përkatëse etike, duke përfshirë ato që lidhen me
pavarësinë për anëtarët e ekipit të angazhimit, përfshijnë politika ose procedura për
identifikimin, vlerësimin dhe adresimin e kërcënimeve në përputhje me kërkesat
përkatëse etike. Tabela me tre kolona -

Kërkesat përkatëse etike mund të përmbajnë dispozita në lidhje me identifikimin dhe

vlerësimin e kërcënimeve dhe mënyrën se si duhet të trajtohen ato.

Për shembull, Kodi IESBA shpjegon se një kërcënim i interesit vetjak për respektimin e
parimit themelor të kompetencës profesionale dhe kujdesit të duhur mund të lindë nëse
tarifa e kuotuar për një angazhim auditimi është aq e ulët sa mund të jetë e vështirë të
kryhet angazhimi në përputhje me standardet profesionale.
Shkeljet e kërkesave përkatëse etike
Në përputhje me ISQM 1, firmës i kërkohet të vendosë
 politika ose
 procedura për
1. identifikimin,
2. komunikimin,
3. vlerësimin dhe
4. raportimin e çdo shkeljeje të kërkesave përkatëse etike dhe
për t'iu përgjigjur në mënyrë të përshtatshme shkaqeve dhe pasojave të shkeljeve në
kohën e duhur
Marrja e veprimeve të duhura
mund të përfshijnë, për shembull:
Ndjekja e politikave ose procedurave të firmës në lidhje me shkeljet e kërkesave
përkatëse etike, duke përfshirë komunikimin ose konsultimin me individët e duhur,
në mënyrë që të ndërmerren veprimet e duhura, duke përfshirë, sipas rastit, edhe
masat disiplinore.
 Komunikimi me personat e ngarkuar me qeverisjen.
 Komunikimi me autoritetet rregullatore ose organet profesionale. Në disa
rrethana, komunikimi me autoritetet rregullatore mund të kërkohet apo
vendoset me ligj ose rregullore.
 Kërkimi i këshillës ligjore.
 Tërheqja nga angazhimi i auditimit, kur tërheqja është e mundur sipas ligjit ose
rregullores në fuqi.
Para datës së raportit të audituesit

 ISA 700 (i rishikuar) kërkon që raporti i audituesit të përfshijë një deklaratë që

audituesi është i pavarur nga njësia ekonomike në përputhje me kërkesat përkatëse
etike, në lidhje me auditimin dhe që audituesi të ketë përmbushur përgjegjësitë e
tjera etike në përputhje me këto kërkesa.

 Per sa folem me lart, SNA ofron bazën për këto deklarata të vendosura në raportin e
audituesit.
Pranimi dhe Vazhdimi i Marrëdhënieve me Klientin dhe
Angazhimeve të Auditimit
ISQM 1 kërkon që firma të vendosë objektiva cilësorë që adresojnë pranimin dhe vazhdimësinë e
marrëdhënieve me klientët dhe angazhimeve specifike.

Informacioni i marrë mund të ndihmojë partnerin e angazhimit në përcaktimin nëse

konkluzionet e arritura në lidhje me pranimin dhe vazhdimësinë e marrëdhënieve me
klientin dhe angazhimet e auditimit janë të përshtatshme:
 Integriteti dhe vlerat etike të pronarëve kryesorë, drejtuesve kryesorë dhe atyre të
ngarkuar me qeverisjen e njësisë ekonomike;
 Nëse ka burime të mjaftueshme dhe të përshtatshme për të kryer angazhimin;
 Nëse menaxhimi dhe personat e ngarkuar me qeverisjen i kanë pranuar përgjegjësitë e
tyre në lidhje me angazhimin;
 Nëse ekipi i angazhimit ka kompetencën dhe aftësitë, duke përfshirë kohën e
mjaftueshme, për të kryer angazhimin; dhe
 Nëse çështjet e rëndësishme që kanë lindur gjatë angazhimit aktual ose të mëparshëm
kanë implikime për vazhdimin e angazhimit.
Pranimi dhe Vazhdimi i Marrëdhënieve me
Klientin dhe Angazhimeve të Auditimit

Sipas ISQM 1, për vendimet e pranimit dhe vazhdimësisë, firmës i kërkohet të bëjë
gjykime në lidhje me aftësinë e firmës për të kryer angazhimin në përputhje me standardet
profesionale dhe kërkesat ligjore dhe rregullatore në fuqi.
Partneri i angazhimit mund të përdorë informacionin e marrë nga firma në lidhje me këtë
për të përcaktuar nëse konkluzionet e arritura në lidhje me pranimin dhe vazhdimin e
marrëdhënieve me klientin dhe angazhimet e auditimit janë të përshtatshme.
Nëse partneri i angazhimit ka shqetësime në lidhje me përshtatshmërinë e konkluzioneve të
arritura, partneri i angazhimit mund të diskutojë bazën për këto përfundime me ata që janë
të përfshirë në procesin e pranimit dhe vazhdimit
Pranimi dhe Vazhdimi i Marrëdhënieve me
Klientin dhe Angazhimeve të Auditimit

Nëse partneri i angazhimit është i përfshirë drejtpërdrejt gjatë gjithë procesit të pranimit
dhe vazhdimit të firmës, ai do të jetë në dijeni të informacionit të marrë ose të përdorur nga
firma, në arritjen e konkluzioneve përkatëse.
Një përfshirje e tillë e drejtpërdrejtë mund të sigurojë gjithashtu një bazë për përcaktimin e
partnerit të angazhimit se politikat ose procedurat e firmës janë ndjekur dhe se
konkluzionet e arritura janë të përshtatshme.
 Informacioni i marrë gjatë procesit të pranimit dhe vazhdimit mund të ndihmojë
partnerin e angazhimit në përputhjen me kërkesat e kësaj SNA dhe marrjen e vendimeve
në lidhje me drejtimet e duhura të veprimit.
Një informacion i tillë mund të përfshijë:
 Informacion në lidhje me madhësinë, kompleksitetin dhe natyrën e njësisë
ekonomike, duke përfshirë nëse është një auditim grupi, industrinë në të cilën
operon dhe kuadrin e zbatueshëm të raportimit financiar;
 Shpeshtesia e raportimit të njësisë ekonomike, si në fazat e ndërmjetme dhe ato
përfundimtare;
 Në lidhje me auditimet e grupit, natyrën e marrëdhënieve të kontrollit ndërmjet
shoqërisë mëmë dhe përbërësve të saj; dhe
 Nëse ka pasur ndryshime në njësinë ekonomike ose në industrinë në të cilën njësia
operon që nga angazhimi i mëparshëm i auditimit, të cilat mund të ndikojnë në natyrën
e burimeve të kërkuara, si dhe në mënyrën në të cilën do të drejtohet puna e ekipit të
angazhimit, e mbikëqyrur dhe rishikuar
Informacioni i marrë gjatë pranimit dhe vazhdimit mund të
jetë gjithashtu i rëndësishëm në përputhje me kërkesat e
SNA-ve të tjera, si dhe me këtë SNA, për shembull në
lidhje me:
• Krijimi i një kuptimi të kushteve të angazhimit të auditimit, siç kërkohet
nga SNA 210;
• Identifikimi dhe vlerësimi i rreziqeve të anomalive materiale, qoftë për
shkak të gabimit apo mashtrimit, në përputhje me SNA 315 (Rishikuar
2019) dhe SNA 240;
• Kuptimi i grupit, përbërësve të tij dhe mjediseve të tyre, në rastin e një
auditimi të pasqyrave financiare të grupit në përputhje me SNA 600, dhe
drejtimi, mbikëqyrja dhe rishikimi i punës së auditorëve të
komponentëve;
• Përcaktimi nëse, dhe si, të përfshihet eksperti i auditorit në përputhje
me SNA 620; dhe
• Struktura e qeverisjes së njësisë ekonomike në përputhje me SNA 260
(Rishikuar) dhe SNA 265.
Ligji, rregullorja ose kërkesat përkatëse etike mund të kërkojnë që audituesi pasardhës të
kërkojë, përpara se të pranojë angazhimin e auditimit, audituesit paraardhës të japë
informacion të njohur në lidhje me çdo fakt ose rrethanë që, sipas gjykimit të auditorit
paraardhës, audituesi pasardhës duhet të jetë i vetëdijshëm e para se të vendosë nëse do ta
pranojë angazhimin.
Në disa rrethana, auditorit paraardhës mund t'i kërkohet, me kërkesë të auditorit pasardhës
të propozuar, t'i japë auditorit pasardhës të propozuar informacion në lidhje me
mospërputhjen e identifikuar ose të dyshuar me ligjet dhe rregulloret.
Për shembull, nëse audituesi paraardhës është tërhequr nga angazhimi si rezultat i
mospërputhjes së identifikuar ose të dyshuar me ligjet dhe rregulloret, Kodi IESBA kërkon
që audituesi paraardhës, me kërkesë të një audituesi pasardhës të propozuar, të sigurojë të
gjitha faktet përkatëse dhe të tjera informacion në lidhje me një mospërputhje të tillë që,
sipas opinionit të auditorit paraardhës, auditori pasardhës i propozuar duhet të jetë i
vetëdijshëm përpara se të vendosë nëse do të pranojë emërimin e auditimit.
Burimet e Angazhimit
Sipas ISQM 1, burimet e caktuara ose të vëna në dispozicion nga firma për të
mbështetur performancën e angazhimeve të auditimit përfshijnë:

 Burimet njerëzore;

 Burimet teknologjike; dhe

 Burimet intelektuale.
Burimet Njerëzore
 Burimet njerëzore përfshijnë anëtarët e ekipit të angazhimit dhe, aty ku është e
zbatueshme, një apo me shume ekspertë të jashtëm të auditorit dhe individë nga
funksioni i auditimit të brendshëm të njësisë ekonomike, të cilët ofrojnë ndihmë
të drejtpërdrejtë për auditimin.
Burimet Teknologjike
 Përdorimi i burimeve teknologjike në angazhimin e auditimit mund të ndihmojë
audituesin në marrjen e dëshmive të mjaftueshme dhe të përshtatshme të auditimit.
 Mjetet teknologjike mund t'i lejojnë auditorit të menaxhojë në mënyrë më efikase
auditimin. Mjetet teknologjike gjithashtu mund t'i lejojnë auditorit të vlerësojë sasi të
mëdha të dhënash më lehtë për të, për shembull, për të ofruar njohuri më të thella, për
të identifikuar tendencat e pazakonta ose për të sfiduar në mënyrë më efektive pohimet
e menaxhmentit, gjë që rrit aftësinë e auditorit për të ushtruar skepticizëm profesional.
 Mjetet teknologjike mund të përdoren gjithashtu për të zhvilluar takime dhe për të
ofruar mjete komunikimi për ekipin e angazhimit.
 Përdorimi i papërshtatshëm i burimeve të tilla teknologjike, megjithatë, mund të rrisë
rrezikun e mbështetjes së tepërt në informacionin e prodhuar për qëllime
vendimmarrjeje, ose mund të krijojë kërcënime për respektimin e kërkesave përkatëse
etike, për shembull, kërkesat që lidhen me konfidencialitetin.
Burimet Teknologjike
 Politikat ose procedurat e firmës mund të përfshijnë konsideratat ose
përgjegjësitë e kërkuara për ekipin e angazhimit kur përdoren mjete teknologjike
të miratuara nga firma për të kryer procedurat e auditimit dhe mund të
kërkojnë përfshirjen e individëve me aftësi ose ekspertizë të specializuar në
vlerësimin ose analizimin e rezultateve.
 Kur partneri i angazhimit kërkon që individët nga një firmë tjetër të përdorin
mjete dhe teknika specifike të automatizuara gjatë kryerjes së procedurave të
auditimit, komunikimet me këta individë mund të tregojnë se përdorimi i këtyre
mjeteve dhe teknikave të automatizuara duhet të jetë në përputhje me udhëzimet
e ekipit të angazhimit.
Burimet Teknologjike
Politikat ose procedurat e firmës mund të ndalojnë në mënyrë specifike
përdorimin e disa aplikacioneve të TI-së ose veçorive të aplikacioneve të TI-së
(p.sh., software që ende nuk është miratuar në mënyrë specifike për përdorim nga
firma).
Përndryshe, politikat ose procedurat e firmës mund të kërkojnë që ekipi i
angazhimit të ndërmarrë veprime të caktuara përpara se të përdorë një aplikacion
IT që nuk është i miratuar nga firma për të përcaktuar se është i përshtatshëm për
përdorim, për shembull duke kërkuar:
 Ekipi i angazhimit të ketë kompetencën dhe aftësitë e duhura për të përdorur

aplikacionin e TI-së.
 Testimi i funksionimit dhe sigurisë së aplikacionit IT.
 Dokumentacioni specifik për t'u përfshirë në dosjen e auditimit.
Burimet Teknologjike
Partneri i angazhimit mund të ushtrojë gjykim profesional në shqyrtimin nëse përdorimi
i një aplikacioni TI në angazhimin e auditimit është i përshtatshëm në kontekstin e
angazhimit dhe nëse po, si do të përdoret aplikacioni i TI-së??

Faktorët që mund të merren parasysh në përcaktimin nëse një aplikacion i veçantë i TI-
së, që nuk është miratuar në mënyrë specifike për përdorim nga firma, është i
përshtatshëm për përdorim në angazhimin e auditimit përfshijnë keto faktore:
 Përdorimi dhe siguria e aplikacionit IT përputhet me politikat ose procedurat e
firmës?
 Aplikacioni IT funksionon siç është menduar?

 Personeli ka kompetencën dhe aftësitë e nevojshme për të përdorur aplikacionin e TI-

së?
Burimet intelektuale

metodologjitë e auditimit,
mjetet e zbatimit,
udhëzuesit e auditimit,
programet model,
shabllonet,
listat kontrolluese ose
formularët.
Burimet intelektuale
Përdorimi i burimeve intelektuale në angazhimin e auditimit mund të lehtësojë zbatimin
dhe kuptimin e qëndrueshëm të standardeve profesionale, ligjit dhe rregulloreve, si dhe
politikave apo procedurave të firmës përkatëse.
Për këtë qëllim, ekipit të angazhimit mund t'i kërkohet, në përputhje me politikat ose
procedurat e firmës, të përdorë metodologjinë e auditimit të firmës dhe mjetet dhe
udhëzimet specifike.
Ekipi i angazhimit mund të shqyrtojë gjithashtu nëse përdorimi i burimeve të tjera
intelektuale është i përshtatshëm dhe i rëndësishëm bazuar në natyrën dhe rrethanat e
angazhimit, për shembull,
I. një metodologji specifike të industrisë ose
II. udhëzues dhe mjete ndihmëse të performancës
Burime të mjaftueshme dhe të përshtatshme për të
kryer angazhimin

 Për të përcaktuar nëse burime të mjaftueshme dhe të përshtatshme për të kryer

angazhimin janë vënë në dispozicion të ekipit të angazhimit, zakonisht partneri i
angazhimit mund të varet nga politikat ose procedurat e ndërlidhura të firmës (përfshirë
burimet).
 Për shembull, bazuar në informacionin e komunikuar nga firma, partneri i angazhimit
mund të jetë në gjendje të varet nga programet e zhvillimit teknologjik, zbatimit dhe
mirëmbajtjes së firmës kur përdor teknologjinë e miratuar nga firma për të kryer
procedurat e auditimit.
Kompetenca dhe aftësitë e ekipit të angazhimit

Kur përcakton se ekipi i angazhimit ka kompetencën dhe aftësitë e duhura, partneri i

angazhimit mund të marrë parasysh çështje të tilla si ato të ekipit:
 Kuptimi dhe përvoja praktike me angazhimet e auditimit të një natyre dhe
kompleksiteti të ngjashëm nëpërmjet trajnimit dhe pjesëmarrjes së duhur.
 Kuptimi i standardeve profesionale dhe kërkesave ligjore dhe rregullatore në fuqi.
 Ekspertizë në fusha të specializuara të kontabilitetit ose auditimit.
 Ekspertizë në TI të përdorur nga subjekti ose mjete ose teknika të automatizuara që
do të përdoren nga ekipi i angazhimit në planifikimin dhe kryerjen e angazhimit të
auditimit.
 Njohuri për industritë përkatëse në të cilat operon subjekti që auditohet.
 Aftësia për të ushtruar skepticizëm profesional dhe gjykim profesional.
 Kuptimi i politikave ose procedurave të firmës
Menaxhimi i Procesit
Në situatat kur ka shumë anëtarë të ekipit të angazhimit, për shembull në një auditim të një
entiteti më të madh ose më kompleks, partneri i angazhimit mund të përfshijë një individ
që ka aftësi ose njohuri të specializuara në menaxhimin e projektit, të mbështetur nga
burimet e duhura teknologjike dhe intelektuale të firmës.

Anasjelltas, në një auditim të një entiteti më pak kompleks me pak anëtarë të ekipit të
angazhimit, menaxhimi i procesit mund të arrihet nga një anëtar i ekipit të angazhimit
nëpërmjet mjeteve më pak formale.

Shembuj: Shoqerite e sigurimeve, Banka (Komplekse), apo entitete jo te listuara ne burse,

(JO komplekse) etj.
Menaxhimi i Procesit
Teknikat dhe mjetet e menaxhimit të procesit mund të mbështesin ekipin e angazhimit në
menaxhimin e cilësisë së angazhimit të auditimit, për shembull:
 Rritja e aftësisë së ekipit të angazhimit për të ushtruar skepticizëm profesional
përmes zbutjes së kufizimeve buxhetore ose kohore që përndryshe mund të pengojnë
ushtrimin e skepticizmit profesional;
 Lehtësimi i kryerjes në kohë të punës së auditimit për të menaxhuar në mënyrë
efektive kufizimet kohore në fund të procesit të auditimit kur mund të lindin çështje
më të vështira ose të diskutueshme;
 Monitorimi i progresit të auditimit kundrejt planit të auditimit, duke përfshirë
arritjen e pikave kyçe, të cilat mund të ndihmojnë ekipin e angazhimit të jetë proaktiv
në identifikimin e nevojës për të bërë rregullime në kohë të planit të auditimit dhe
burimeve të caktuara; ose
 Lehtësimi i komunikimit ndërmjet anëtarëve të ekipit të angazhimit, për shembull,
koordinimi i marrëveshjeve me auditorët e komponentëve dhe ekspertët e auditorit
Burime të pamjaftueshme ose të papërshtatshme

ISQM 1 trajton angazhimin e firmës për cilësinë përmes kulturës së saj që ekziston në të
gjithë firmën, e cila njeh dhe përforcon rolin e firmës në shërbim të interesit publik duke kryer
vazhdimisht angazhime cilësore, dhe rëndësinë e cilësisë në vendimet dhe veprimet strategjike
të firmës, duke përfshirë prioritetet financiare dhe operacionale të firmës.
ISQM 1 trajton gjithashtu përgjegjësitë e firmës për planifikimin për nevojat e burimeve,
dhe marrjen, shpërndarjen ose caktimin e burimeve në një mënyrë që është në përputhje me
angazhimin e firmës për cilësi.
Prioritetet financiare dhe operacionale të firmës mund të vendosin kufizime në burimet e
caktuara ose të vëna në dispozicion të ekipit të angazhimit. Në rrethana të tilla, këto kufizime
nuk e tejkalojnë përgjegjësinë e partnerit të angazhimit për arritjen e cilësisë në nivelin e
angazhimit, duke përfshirë përcaktimin që burimet e caktuara ose të vëna në dispozicion nga
firma janë të mjaftueshme dhe të përshtatshme për të kryer angazhimin e auditimit.
Në një auditim të pasqyrave financiare të grupit, kur ka burime të pamjaftueshme ose të
papërshtatshme në lidhje me punën që kryhet në një komponent nga një auditor i komponentit,
partneri i angazhimit mund ta diskutojë çështjen me audituesin e komponentit, menaxhmentin
ose firmën për të bërë të mjaftueshme dhe të përshtatshme burimet në dispozicion.
Burime të pamjaftueshme ose të papërshtatshme

në rrethanat e angazhimit dhe burimet shtesë ose alternative nuk janë vënë në dispozicion,
veprimet e duhura mund të përfshijnë:
 Ndryshimi i qasjes së planifikuar për natyrën, kohën dhe shtrirjen e drejtimit,

mbikëqyrjes dhe rishikimit.

 Diskutimi i një zgjatjeje të afateve të raportimit me menaxhmentin ose ata të ngarkuar

me qeverisjen, kur një zgjatje është e mundur sipas ligjit ose rregullores në fuqi.
 Ndjekja e politikave ose procedurave të firmës për zgjidhjen e dallimeve të opinioneve

nëse partneri i angazhimit nuk merr burimet e nevojshme për angazhimin e auditimit.
 Ndjekja e politikave ose procedurave të firmës për tërheqjen nga angazhimi i

auditimit, kur tërheqja është e mundur sipas ligjit ose rregullores në fuqi.
Sistemi i menaxhimit të cilësisë së firmës dhe roli i
ekipeve të angazhimit

ISQM 1 merret me përgjegjësitë e një firme për projektimin, zbatimin dhe

funksionimin e sistemit të saj të menaxhimit të cilësisë.
 Firmat ose kërkesat kombëtare mund të përdorin terminologji ose korniza të
ndryshme për të përshkruar komponentët e sistemit të menaxhimit të cilësisë.
 Kërkesat kombëtare që kanë të bëjnë me përgjegjësitë e firmës për të hartuar,
zbatuar dhe operuar një sistem të menaxhimit të cilësisë janë të paktën po aq
kërkuese sa ISQM 1 kur ato adresojnë kërkesat e ISQM 1 dhe vendosin detyrime
mbi firmën për të arritur objektivin e ISQM 1
 Në përputhje me ISQM 1, firma është përgjegjëse për komunikimin e informacionit
që i mundëson ekipit të angazhimit të kuptojë dhe të kryejë përgjegjësitë e tyre në
lidhje me kryerjen e angazhimeve
Përgjegjësitë e ekipit të angazhimit në lidhje
me sistemin e menaxhimit të cilësisë së firmës
 Përgjigjet ne nivel të firmës mund të përfshijnë politika ose procedura të krijuara nga një
rrjet, ose nga firma, struktura ose organizata të tjera brenda të njëjtit rrjet (kërkesat e rrjetit
ose shërbimet e rrjetit përshkruhen më tej në ISQM 1 në seksionin "Kërkesat e rrjetit ose
shërbimet e rrjetit").

 Kërkesat e këtij SNA bazohen në premisën se firma është përgjegjëse për marrjen e
veprimeve të nevojshme për t'u mundësuar ekipeve të angazhimit të zbatojnë ose përdorin
kërkesat e rrjetit ose shërbimet e rrjetit në angazhimin e auditimit (për shembull, një kërkesë
për të përdorur një metodologji auditimi të zhvilluar për përdorim nga një firmë rrjeti).

 Sipas ISQM 1, firma është përgjegjëse për përcaktimin se si kërkesat e rrjetit ose shërbimet e
rrjetit janë të rëndësishme dhe merren parasysh në sistemin e menaxhimit të cilësisë së firmës
Përgjegjësitë e ekipit të angazhimit në lidhje
me sistemin e menaxhimit të cilësisë së firmës
Disa përgjigje në nivel të firmës ndaj rreziqeve të cilësisë nuk kryhen në nivel angazhimi, por
megjithatë janë të rëndësishme kur përmbushen kërkesat e kësaj SNA.
Për shembull, përgjigjet e nivel të firmës nga të cilat ekipi i angazhimit mund të jetë në gjendje
të varet kur përmbush kërkesat e kësaj SNA përfshijnë:
 Proceset e rekrutimit të personelit dhe trajnimit profesional;
 Aplikacionet e IT që mbështesin monitorimin e pavarësisë së firmës;
 Zhvillimi i aplikacioneve të TI-së që mbështesin pranimin dhe vazhdimin e marrëdhënieve me
klientët dhe angazhimet e auditimit; dhe
 Zhvillimi i metodologjive të auditimit dhe mjeteve dhe udhëzimeve përkatëse të zbatim
Përgjegjësitë e ekipit të angazhimit në lidhje me
sistemin e menaxhimit të cilësisë së firmës
Për shkak të natyrës dhe rrethanave specifike të çdo angazhimi auditimi dhe ndryshimeve që
mund të ndodhin gjatë angazhimit të auditimit, një firmë nuk mund të identifikojë të gjitha
rreziqet e cilësisë që mund të lindin në nivelin e angazhimit ose të paraqesë të gjitha përgjigjet
përkatëse dhe të përshtatshme.
Prandaj, ekipi i angazhimit ushtron gjykim profesional në përcaktimin nëse do të hartojë dhe
zbatojë përgjigje, përtej atyre të përcaktuara në politikat ose procedurat e firmës, në nivelin e
angazhimit për të përmbushur objektivin e kësaj SNA.
 Përcaktimi i ekipit të angazhimit nëse përgjigjet e nivelit të angazhimit janë të nevojshme
(dhe, nëse po, cilat janë ato përgjigje) ndikohet nga kërkesat e këtij SNA, të kuptuarit e ekipit
të angazhimit për natyrën dhe rrethanat e angazhimit dhe çdo ndryshim gjatë angazhimit të
auditimit.
Ekipi i angazhimit mund të varet nga politikat ose procedurat e firmës në përputhje
me kërkesat e kësaj SNA, përveç nëse:
 Kuptimi ose përvoja praktike e ekipit të angazhimit tregon se politikat ose
procedurat e firmës nuk do të trajtojnë në mënyrë efektive natyrën dhe rrethanat
e angazhimit; ose
 Informacioni i dhënë nga firma ose palët e tjera, në lidhje me efektivitetin e
politikave ose procedurave të tilla sugjeron ndryshe (p.sh., informacioni i ofruar
nga aktivitetet e monitorimit të firmës, inspektimet e jashtme ose burime të tjera
përkatëse, tregon se politikat ose procedurat e firmës nuk funksionojnë në
mënyrë efektive) .
Informacioni që lidhet me menaxhimin e cilësisë
në nivelin e angazhimit
Pajtueshmëria me kërkesat e SNA-ve të tjera mund të sigurojë informacion që është i rëndësishëm
për menaxhimin e cilësisë në nivelin e angazhimit.

Për shembull, kuptimi i njësisë ekonomike dhe mjedisit të tij që kërkohet të merret sipas ISA 315
(Rishikuar 2019) ofron informacion që mund të jetë i rëndësishëm për përmbushjen e kërkesave të
këtij SNA. Një informacion i tillë mund të jetë i rëndësishëm për përcaktimin e:

 Natyrën e burimeve për t'u shpërndarë për fusha specifike të auditimit, si p.sh. përdorimi i
anëtarëve të ekipit me përvojë të përshtatshme për fushat me rrezik të lartë, ose përfshirja e
ekspertëve për t'u marrë me çështje komplekse;
 Sasia e burimeve për t'u alokuar në fusha specifike të auditimit, siç është numri i anëtarëve të
ekipit të caktuar për të marrë pjesë në numërimin e inventarit fizik në shumë vende;
 Natyrën, kohën dhe shtrirjen e rishikimit të punës së kryer nga anëtarët e ekipit bazuar në
rreziqet e vlerësuara të anomalive materiale; ose
 Shpërndarja e orëve të buxhetuara të auditimit, duke përfshirë caktimin e më shumë kohë, dhe
kohën e anëtarëve më me përvojë të ekipit të angazhimit në ato fusha ku ka më shumë rreziqe të
keqdeklarimit material ose rreziqet e identifikuara vlerësohen si më të larta.
 Shkallëzimi - Scalability

Në një firmë më të vogël, politikat ose procedurat e firmës mund të caktojnë një partner
angazhimi, në emër të firmës, për të hartuar shumë nga përgjigjet ndaj rreziqeve të cilësisë
së firmës, pasi bërja e kësaj mund të jetë një qasje më efektive për hartimin dhe zbatimin e
përgjigjeve si pjesë të sistemit të menaxhimit të cilësisë së firmës.
Politikat ose procedurat e një firme më të vogël mund të jenë më pak formale.

 Për shembull, në një firmë shumë të vogël me një numër relativisht të vogël
angazhimesh auditimi, firma mund të përcaktojë se nuk ka nevojë për të krijuar një
sistem të gjerë të firmës për të monitoruar pavarësinë, dhe përkundrazi, pavarësia do të
monitorohet në nivel të angazhimit individual nga partneri i angazhimit.
Kërkesat në lidhje me
 drejtimin,
 mbikëqyrjen dhe
 rishikimin

e punës së anëtarëve të tjerë të ekipit të angazhimit janë të rëndësishme vetëm nëse ka

anëtarë të ekipit të angazhimit të ndryshëm nga partneri i angazhimit
Performanca e Angazhimit

1. Shkallëzimi

2. Drejtimi, Mbikëqyrja dhe Rishikimi

3. Drejtimi

4. Mbikëqyrja

5. Rishikimi

6. Rishikimi i Partnerit të Angazhimit

7. Natyra, koha dhe shtrirja

 Shkallëzimi

Qellimi, menaxhimin dhe arritjen e cilësisë në angazhimin e auditimit dhe për t'u përfshirë
në mënyrë të mjaftueshme dhe të përshtatshme

Kur një auditim nuk kryhet tërësisht nga partneri i angazhimit, ose në një auditim të një
njësie, natyra dhe rrethanat e të cilit janë më komplekse, mund të jetë e nevojshme që
partneri i angazhimit të caktojë :
 drejtimin,
 mbikëqyrjen dhe
 rishikimin për anëtarët e tjerë të ekipit te angazhimit.
partnerit të angazhimit i kërkohet të përcaktojë që natyra, koha dhe shtrirja e drejtimit,
mbikëqyrjes dhe rishikimit është ndërmarrë.
Në rrethana të tilla, personeli ose anëtarët e ekipit të angazhimit, duke përfshirë auditorët e
komponentëve, mund t'i japin informacion partnerit të angazhimit për t'i mundësuar ketij te
fundit të jete mjaftueshem I perfshire ne auditim.
Drejtimi, Mbikëqyrja dhe Rishikimi
Sipas ISQM 1, firmës i kërkohet të vendosë një objektiv cilësor që trajton
A. natyrën,
B. kohën
C. shtrirjen e drejtimit dhe mbikëqyrjes së ekipeve të angazhimit
D. rishikimin e punës së tyre.

Drejtimi dhe mbikëqyrja e ekipit të angazhimit dhe rishikimi i punës së ekipit të angazhimit
janë përgjigje të nivelit të firmës që zbatohen në nivelin e angazhimit, natyra, koha dhe shtrirja
e të cilave mund të përshtaten më tej nga partneri i angazhimit në menaxhimin e cilësisë të
angazhimit të auditimit.
Prandaj, qasja ndaj drejtimit, mbikëqyrjes dhe rishikimit do të ndryshojë nga një angazhim në
tjetrin, duke marrë parasysh natyrën dhe rrethanat e angazhimit. Qasja në përgjithësi do të
përfshijë një kombinim të adresimit të politikave ose procedurave të firmës dhe përgjigjeve
specifike të angazhimit.
Drejtimi, Mbikëqyrja dhe Rishikimi

Qasja ndaj drejtimit dhe mbikëqyrjes së anëtarëve të ekipit të angazhimit dhe rishikimi i
punës së tyre ofron mbështetje për partnerin e angazhimit në përmbushjen e kërkesave
të kësaj SNA, dhe në përfundimin se partneri i angazhimit ka qenë i përfshirë
mjaftueshëm dhe në mënyrë të përshtatshme gjatë gjithë auditimit. 
Diskutimi dhe komunikimi i vazhdueshëm ndërmjet anëtarëve të ekipit të
angazhimit u mundëson anëtarëve të ekipit të angazhimit me më pak përvojë të ngrenë
pyetje me anëtarët më me përvojë të ekipit të angazhimit (përfshirë partnerin e
angazhimit) në kohën e duhur dhe mundëson drejtimin, mbikëqyrjen dhe rishikimin
efektiv.
Drejtimi
Drejtimi i ekipit të angazhimit mund të përfshijë informimin e anëtarëve të ekipit të
angazhimit për përgjegjësitë e tyre, të tilla si:
 Kontributi në menaxhimin dhe arritjen e cilësisë në nivelin e angazhimit nëpërmjet
sjelljes, komunikimit dhe veprimeve të tyre personale.
 Mbajtja e një mendjeje pyetëse dhe të qenit i vetëdijshëm për paragjykimet e
pandërgjegjshme ose të vetëdijshme të auditorit në ushtrimin e skepticizmit profesional
gjatë mbledhjes dhe vlerësimit të provave të auditimit.
 Plotësimi i kërkesave përkatëse etike.
 Përgjegjësitë e partnerëve përkatës kur më shumë se një partner është i përfshirë në
kryerjen e një angazhimi auditimi.
 Përgjegjësitë e anëtarëve të ekipit përkatës të angazhimit për të kryer procedurat e
auditimit dhe të anëtarëve më me përvojë të ekipit të angazhimit për të drejtuar,
mbikëqyrur dhe rishikuar punën e anëtarëve të ekipit të angazhimit me më pak përvojë.
Drejtimi

 Kuptimi i objektivave të punës që do të kryhet dhe udhëzimeve të detajuara në

lidhje me natyrën, kohën dhe shtrirjen e procedurave të planifikuara të auditimit
siç janë përcaktuar në strategjinë e përgjithshme të auditimit dhe planin e
auditimit.
 Adresimi i kërcënimeve për arritjen e cilësisë dhe reagimi i pritur i ekipit të
angazhimit.

Për shembull, kufizimet buxhetore ose kufizimet e burimeve nuk duhet të rezultojnë
që anëtarët e ekipit të angazhimit të modifikojnë procedurat e planifikuara të
auditimit ose të dështojnë në kryerjen e procedurave të planifikuara të auditimit.
Mbikëqyrja
mund të përfshijë çështje të tilla si:

Ndjekja e progresit të angazhimit të auditimit, i cili përfshin monitorimin:

 Progresi kundrejt planit të auditimit;
 Nëse objektivi i punës së kryer është arritur; dhe
 Përshtatshmëria e vazhdueshme e burimeve të caktuara.

Marrja e veprimeve të duhura për të adresuar çështjet që dalin gjatë angazhimit, duke përfshirë për
shembull, ricaktimin e procedurave të planifikuara të auditimit për anëtarët më me përvojë të ekipit
të angazhimit kur çështjet janë më komplekse se sa ishte parashikuar fillimisht.

Identifikimi i çështjeve për konsultim ose shqyrtim nga anëtarët më me përvojë të ekipit të
angazhimit gjatë angazhimit të auditimit.

Sigurimi i stërvitjes dhe trajnimit në punë për të ndihmuar anëtarët e ekipit të angazhimit të
zhvillojnë aftësi ose kompetenca.

Krijimi i një mjedisi ku anëtarët e ekipit të angazhimit ngrenë shqetësime pa frikë nga hakmarrja
Rishikimi
ofron mbështetje për përfundimin se kërkesat e kësaj SNA janë adresuar.

konsiston në shqyrtimin nëse, për shembull:

 Puna është kryer në përputhje me politikat apo procedurat e firmës, standardet profesionale dhe
kërkesat ligjore dhe rregullatore në fuqi;
 Çështje të rëndësishme janë ngritur për shqyrtim të mëtejshëm;
 Janë zhvilluar konsultimet e duhura dhe konkluzionet e rezultuara janë dokumentuar dhe zbatuar;
 Ekziston nevoja për të rishikuar natyrën, kohën dhe shtrirjen e punës së kryer;
 Puna e kryer mbështet konkluzionet e arritura dhe është e dokumentuar siç duhet;
 Provat e marra janë të mjaftueshme dhe të përshtatshme për të ofruar një bazë për opinionin e
auditorit; dhe
 Objektivat e procedurave të auditimit janë arritur.

Politikat ose procedurat e firmës mund të përmbajnë kërkesa specifike në lidhje me:
 Natyrën, kohën dhe shtrirjen e rishikimit të dokumentacionit të auditimit;
 Lloje të ndryshme rishikimi që mund të jenë të përshtatshme në situata të ndryshme (p.sh.,
rishikimi i secilit dokument pune individual ose letra të zgjedhura të punës); dhe
 Cilët anëtarë të ekipit të angazhimit kërkohet të kryejnë llojet e ndryshme të rishikimit
Rishikimi i Partnerit të Angazhimit
Partneri i angazhimit dokumenton datën dhe shtrirjen e rishikimit.

Rishikimi në kohë i dokumentacionit nga partneri i angazhimit në fazat e duhura gjatë

gjithë angazhimit të auditimit mundëson që çështjet e rëndësishme të zgjidhen për
kënaqësinë e partnerit të angazhimit në ose përpara datës së raportit të auditorit.

Partneri i angazhimit nuk ka nevojë të rishikojë të gjithë dokumentacionin e auditimit.

Partneri i angazhimit ushtron gjykim profesional në identifikimin e fushave të gjykimit të
rëndësishëm të bëra nga ekipi i angazhimit.

Politikat ose procedurat e firmës mund të specifikojnë disa çështje që zakonisht priten të
jenë gjykime të rëndësishme.
Gjykimet e rëndësishme në lidhje me angazhimin e auditimit mund të përfshijnë
çështje që lidhen me strategjinë e përgjithshme të auditimit dhe planin e auditimit për
ndërmarrjen e angazhimit, ekzekutimin e angazhimit dhe konkluzionet e përgjithshme
të arritura nga ekipi i angazhimit, për shembull:
 Çështjet që lidhen me planifikimin e angazhimit, siç janë çështjet që kanë të bëjnë
me përcaktimin e materialitetit.
 Përbërja e ekipit të angazhimit, duke përfshirë:
 Personel që përdor ekspertizën në një fushë të specializuar të kontabilitetit ose auditimit;
 Përdorimi i personelit nga qendrat e ofrimit të shërbimeve.
 Vendimi për përfshirjen e një eksperti auditori, duke përfshirë vendimin për të
përfshirë një ekspert të jashtëm.
 Shqyrtimi i informacionit të marrë nga ana e ekipit të angazhimit në procesin e
pranimit dhe vazhdimit dhe përgjigjet e propozuara ndaj atij informacioni.
Procesi i vlerësimit të rrezikut të ekipit të angazhimit, duke përfshirë situatat ku shqyrtimi i faktorëve të
brendshëm të rrezikut dhe vlerësimi i rrezikut të qenësishëm kërkon gjykim të rëndësishëm nga ekipi i
angazhimit.
 Marrëdhëniet dhe transaksionet me palët e lidhura dhe dhënien e informacioneve shpjeguese nga
ekipi i angazhimit.
 Rezultatet e procedurave të kryera nga ekipi i angazhimit në fusha të rëndësishme të angazhimit, për
shembull, konkluzionet në lidhje me disa vlerësime kontabël, politikat kontabël ose konsideratat e
vazhdimësisë.
 Vlerësimi i ekipit të angazhimit për punën e kryer nga ekspertët dhe konkluzionet e nxjerra prej tyre.
 Në situatat e auditimit në grup:
 Strategjia e përgjithshme e propozuar e auditimit të grupit dhe plani i auditimit të grupit;
 Vendimet në lidhje me përfshirjen e auditorëve të komponentëve, duke përfshirë mënyrën e drejtimit dhe
mbikëqyrjes së tyre dhe rishikimit të punës së tyre, duke përfshirë, për shembull, kur ka zona me rrezik më të lartë të
vlerësuar të keqdeklarimit material të informacionit financiar të një komponenti; dhe
 Vlerësimi i punës së kryer nga auditorët e komponentit dhe konkluzionet e nxjerra prej tyre.
 Si janë adresuar çështjet që ndikojnë në strategjinë e përgjithshme të auditimit dhe planin e
auditimit.
 Rëndësia dhe disponimi i gabimeve të korrigjuara dhe të pakorrigjuara të identifikuara gjatë
angazhimit.
 Opinioni i propozuar i auditimit dhe çështjet që do të komunikohen në raportin e auditorit, për
shembull, çështjet kyçe të auditimit, ose një paragraf "Pasiguri materiale që lidhet me shqetësimin e
vazhdueshëm".
Partneri i angazhimit ushtron gjykim profesional në përcaktimin e çështjeve të tjera për
t'u rishikuar, për shembull bazuar në:
 Natyrën dhe rrethanat e angazhimit të auditimit.
 Cili anëtar i ekipit të angazhimit e ka kryer punën.
 Çështjet që kanë të bëjnë me gjetjet e fundit të inspektimit.
 Kërkesat e politikave apo procedurave të firmës.
Natyra, koha dhe shtrirja

e drejtimit, mbikëqyrjes dhe rishikimit kërkohet të planifikohen dhe kryhen në përputhje

me politikat ose procedurat e firmës, si dhe me standardet profesionale dhe kërkesat
ligjore dhe rregullatore të zbatueshme.
Për shembull, politikat ose procedurat e firmës mund të përfshijnë që:
 Puna e planifikuar për t'u kryer në një datë të ndërmjetme duhet të drejtohet,
mbikëqyret dhe rishikohet në të njëjtën kohë me kryerjen e procedurave dhe jo në
fund të periudhës, në mënyrë që çdo veprim i nevojshëm korrigjues të mund të
ndërmerret në kohën e duhur. .
 Disa çështje duhet të rishikohen nga partneri i angazhimit dhe firma mund të
specifikojë rrethanat ose angazhimet në të cilat këto çështje pritet të rishikohen.
Scalability - Shkallezimi

Qasja ndaj
• drejtimit,
• mbikëqyrjes dhe
• rishikimit

mund të
përshtatet në
varësi të:
Përvoja e mëparshme e anëtarit të ekipit të angazhimit me subjektin dhe zonën që do të
auditohet. Për shembull,
 nëse puna në lidhje me sistemin e informacionit të njësisë ekonomike kryhet nga i njëjti
anëtar i ekipit të angazhimit që ka kryer punën në periudhën e mëparshme dhe nuk ka
ndryshime të rëndësishme në sistemin e informacionit,
 shtrirja dhe shpeshtësia e drejtimit dhe mbikëqyrjes së anëtari i ekipit të angazhimit mund
të jetë më e pakte dhe
 rishikimi i dokumenteve të punës përkatëse mund të jetë më pak i detajuar.
Kompleksiteti i angazhimit të auditimit. Për shembull,
 nëse kanë ndodhur ngjarje të rëndësishme që e bëjnë angazhimin e auditimit më
kompleks,
 shtrirja dhe shpeshtësia e drejtimit dhe mbikëqyrjes së anëtarit të ekipit të angazhimit
mund të jetë më e madhe dhe
 rishikimi i dokumenteve të punës përkatëse mund të jetë më i detajuar.
Rreziqet e vlerësuara të anomalive materiale. Për shembull,
 një rrezik më i lartë i vlerësuar i anomalive materiale mund të kërkojë një rritje përkatëse
në masën dhe shpeshtësinë e drejtimit dhe mbikëqyrjes së anëtarëve të ekipit të
angazhimit dhe
 një rishikim më të detajuar të punës së tyre.
Kompetenca dhe aftësitë e anëtarëve individual të ekipit të angazhimit që kryejnë punën
e auditimit. Për shembull,
 anëtarët e ekipit të angazhimit me më pak përvojë mund të kërkojnë udhëzime më të
detajuara dhe ndërveprime më të shpeshta ose personalisht gjatë kryerjes së punës.
Mënyrën në të cilën pritet të bëhen rishikimet e punës së kryer. Për shembull,
 në disa rrethana, rishikimet në distancë mund të mos jenë efektive në ofrimin e
drejtimit të nevojshëm dhe mund të kenë nevojë të plotësohen nga ndërveprimet
personalisht.
Struktura e ekipit të angazhimit dhe vendndodhja e anëtarëve të ekipit të angazhimit. Për
shembull, drejtimi dhe mbikëqyrja e individëve të vendosur në qendrat e ofrimit të
shërbimeve dhe rishikimi i punës së tyre mund të:
 Të jetë më i formalizuar dhe më i strukturuar sesa kur anëtarët e ekipit të angazhimit
janë të vendosur të gjithë në të njëjtin vend; ose
 Përdorni TI për të lehtësuar komunikimin ndërmjet anëtarëve të ekipit të angazhimit.
Identifikimi i ndryshimeve në rrethanat e angazhimit mund të:

garantojë rivlerësimin e qasjes së planifikuar

 për natyrën,
 kohën ose shtrirjen e drejtimit,
 mbikëqyrjes ose rishikimit.

Për shembull, nëse rreziku i vlerësuar i anomalive materiale në nivelin e pasqyrave

financiare rritet për shkak të një transaksioni kompleks, partneri i angazhimit mund të ketë
nevojë të ndryshojë nivelin e planifikuar të rishikimit të punës në lidhje me transaksionin.
Konsultimi
ISQM 1 kërkon që firma të vendosë një objektiv cilësor që adreson konsultimin për
çështje të vështira ose të diskutueshme dhe mënyrën se si zbatohen konkluzionet e
dakorduara.
Konsultimi mund të jetë i përshtatshëm ose i nevojshëm, për shembull për:
 Çështje që janë komplekse ose të panjohura (p.sh., çështje që lidhen me një vlerësim
kontabël me një shkallë të lartë pasigurie vlerësimi);
 Rreziqe të rëndësishme;
 Transaksione të rëndësishme që janë jashtë rrjedhës normale të biznesit për njësinë
ekonomike, ose që përndryshe duken të pazakonta;
 Kufizimet e vendosura nga menaxhmenti; dhe
 Mos respektimi i ligjeve apo rregulloreve.
 Konsultimi efektiv për çështje të rëndësishme teknike, etike dhe të tjera brenda firmës
ose, aty ku është e aplikueshme, jashtë firmës mund të arrihet kur ata të konsultuar:
 Janë dhënë të gjitha faktet relevante që do t'u mundësojnë atyre të japin këshilla të
informuara; dhe
 Të ketë njohuri, vjetërsi dhe përvojë të përshtatshme.
Nese identifikohet qe çështja është një çështje kyçe e auditimit.
Mund të jetë e përshtatshme që ekipi i angazhimit, në kontekstin e politikave ose
procedurave të firmës, të konsultohet jashtë firmës, për shembull, kur firmës i
mungojnë burimet e brendshme të duhura. Ekipi i angazhimit mund të përfitojë nga
shërbimet këshilluese të ofruara nga firmat, organet profesionale dhe rregullatore ose
organizatat tregtare që ofrojnë shërbime përkatëse të kontrollit të cilësisë.
Rishikimi i cilësisë së angazhimit
 ISQM 1 përmban kërkesa që firma të krijojë politika ose procedura që adresojnë
rishikimet e cilësisë së angazhimit në përputhje me ISQM 2,41 dhe që kërkojnë
një rishikim të cilësisë së angazhimit për lloje të caktuara angazhimesh.
 ISQM 2 merret me emërimin dhe përshtatshmërinë e rishikuesit të cilësisë së
angazhimit dhe përgjegjësitë e rishikuesit të cilësisë së angazhimit në lidhje me
kryerjen dhe dokumentimin e një rishikimi të cilësisë së angazhimit.
Përfundimi i rishikimit të cilësisë së angazhimit përpara datës së raportit të auditorit

 ISA 700 (i rishikuar) kërkon që raporti i auditorit të jetë i datës jo më herët se data në të cilën
audituesi ka marrë dëshmi të mjaftueshme të përshtatshme auditimi mbi të cilat mund të bazohet
opinioni i auditorit mbi pasqyrat financiare.43 Nëse është e zbatueshme për angazhimin e
auditimit, ISQM 2 dhe kjo SNA kërkon që partneri i angazhimit të përjashtohet nga data e
raportit të angazhimit derisa të jetë marrë njoftimi nga rishikuesi i cilësisë së angazhimit se
rishikimi i cilësisë së angazhimit është i plotë. Për shembull, nëse rishikuesi i cilësisë së
angazhimit i ka komunikuar partnerit të angazhimit shqetësimet rreth gjykimeve të rëndësishme
të bëra nga ekipi i angazhimit ose se konkluzionet e arritura nuk ishin të përshtatshme, atëherë
rishikimi i cilësisë së angazhimit nuk është i plotë.44

 Një rishikim i cilësisë së angazhimit që kryhet në kohën e duhur në fazat e duhura gjatë angazhimit të
auditimit mund të ndihmojë ekipin e angazhimit në zgjidhjen e menjëhershme të çështjeve të ngritura
për kënaqësinë e rishikuesit të cilësisë së angazhimit në ose përpara datës së raportit të auditorit.
  Komunikimet e shpeshta ndërmjet ekipit të angazhimit dhe rishikuesit të cilësisë së angazhimit gjatë
gjithë angazhimit të auditimit mund të ndihmojnë në lehtësimin e një rishikimi efektiv dhe në kohë të
cilësisë së angazhimit. Përveç diskutimit të çështjeve të rëndësishme me rishikuesin e cilësisë së
angazhimit, partneri i angazhimit mund të caktojë përgjegjësinë për koordinimin e kërkesave nga
rishikuesi i cilësisë së angazhimit tek një anëtar tjetër i ekipit të angazhimit.
Dallimet apo diferencat ne Opinion

ISQM 1 kërkon që firma të vendosë një objektiv cilësor që adreson dallimet e opinioneve që
lindin brenda ekipit të angazhimit, ose midis ekipit të angazhimit dhe vlerësuesit të cilësisë së
angazhimit ose individëve që kryejnë aktivitete brenda sistemit të menaxhimit të cilësisë së
firmës.
ISQM 1 gjithashtu kërkon që dallimet e opinioneve të sillen në vëmendjen e firmës dhe të
zgjidhen.
Në disa rrethana, partneri i angazhimit mund të mos jetë i kënaqur me zgjidhjen e dallimeve
të opinioneve.

Në rrethana të tilla, veprimet e duhura për partnerin e angazhimit mund të përfshijnë, për
shembull:
  Kërkimi i këshillës ligjore; ose

 Tërheqja nga angazhimi i auditimit, kur tërheqja është e mundur sipas ligjit ose

rregullores në fuqi.
Monitorimi dhe Permiresimi
ISQM 1 përcakton kërkesat për procesin e monitorimit dhe riparimit të firmës. ISQM 1 kërkon që firma t'u komunikojë ekipeve të
angazhimit informacion në lidhje me procesin e monitorimit dhe riparimit të firmës për t'i mundësuar ata të ndërmarrin veprime të
menjëhershme dhe të përshtatshme në përputhje me përgjegjësitë e tyre.45 Më tej, informacioni i dhënë nga anëtarët e ekipit të
angazhimit mund të përdoret nga firma në procesin e monitorimit dhe riparimit të firmës, dhe ushtrimi i gjykimit profesional dhe
skepticizmit profesional gjatë kryerjes së auditimit mund të ndihmojë anëtarët e ekipit të angazhimit të qëndrojnë vigjilentë për
informacione që mund të jenë të rëndësishme për atë proces.
Informacioni i dhënë nga firma mund të jetë i rëndësishëm për angazhimin e auditimit kur, për shembull, lidhet me gjetjet për një
angazhim tjetër të kryer nga partneri i angazhimit ose anëtarë të tjerë të ekipit të angazhimit, gjetjet nga zyra lokale e firmës ose
rezultatet e inspektimit të auditimeve të mëparshme të entiteti.
Në shqyrtimin e informacionit të komunikuar nga firma nëpërmjet procesit të saj të monitorimit dhe korrigjimit dhe sesi ai mund të
ndikojë në angazhimin e auditimit, partneri i angazhimit mund të marrë në konsideratë veprimet korrigjuese të dizajnuara dhe të
zbatuara nga firma për të adresuar mangësitë e identifikuara dhe, në masën që lidhet me natyrën dhe rrethanat e angazhimit,
komunikoni në përputhje me rrethanat me ekipin e angazhimit. Partneri i angazhimit mund të përcaktojë gjithashtu nëse nevojiten
veprime shtesë korrigjuese në nivelin e angazhimit. Për shembull, partneri i angazhimit mund të përcaktojë që:
• Nevojitet eksperti i auditorit; ose
• Natyra, koha dhe shtrirja e drejtimit, mbikëqyrjes dhe rishikimit duhet të përmirësohet në një fushë të auditimit ku janë identifikuar
mangësi.

Nëse një mangësi e identifikuar nuk ndikon në cilësinë e auditimit (p.sh., nëse lidhet me një burim teknologjik që ekipi i angazhimit
nuk e ka përdorur), atëherë nuk mund të nevojiten veprime të mëtejshme.
Një mangësi e identifikuar në sistemin e menaxhimit të cilësisë së firmës nuk tregon domosdoshmërisht se një angazhim auditimi nuk
është kryer në përputhje me standardet profesionale dhe kërkesat ligjore dhe rregullatore në fuqi, ose që raporti i auditorit nuk ishte i
përshtatshëm në rrethanat.
Partneri i angazhimit mund të përcaktojë gjithashtu nëse nevojiten veprime shtesë korrigjuese në
nivelin e angazhimit. Për shembull, partneri i angazhimit mund të përcaktojë që:
• Nevojitet eksperti i auditorit; ose
• Natyra, koha dhe shtrirja e drejtimit, mbikëqyrjes dhe rishikimit duhet të përmirësohet në një
fushë të auditimit ku janë identifikuar mangësi.

Nëse një mangësi e identifikuar nuk ndikon në cilësinë e auditimit (p.sh., nëse lidhet me një burim
teknologjik që ekipi i angazhimit nuk e ka përdorur), atëherë nuk mund të nevojiten veprime të
mëtejshme.
Një mangësi e identifikuar në sistemin e menaxhimit të cilësisë së firmës nuk tregon
domosdoshmërisht se një angazhim auditimi nuk është kryer në përputhje me standardet
profesionale dhe kërkesat ligjore dhe rregullatore në fuqi, ose që raporti i auditorit nuk ishte i
përshtatshëm në rrethanat.
Marrja e përgjegjësisë së përgjithshme për
menaxhimin dhe arritjen e cilësisë
 ISQM 1 kërkon që firma të vendosë një objektiv cilësor duke adresuar kuptimin
e ekipit të angazhimit dhe përmbushjen e përgjegjësive të tyre në lidhje me
angazhimin. ISQM 1 kërkon më tej që objektivi i cilësisë të përfshijë
përgjegjësinë e përgjithshme të partnerëve të angazhimit për menaxhimin dhe
arritjen e cilësisë në angazhim dhe përfshirjen e mjaftueshme dhe të
përshtatshme gjatë gjithë angazhimit.
 Konsideratat përkatëse në adresimin e paragrafit 40 përfshijnë përcaktimin se si
partneri i angazhimit ka përmbushur kërkesat e kësaj SNA, duke pasur parasysh
natyrën dhe rrethanat e angazhimit të auditimit dhe mënyrën se si
dokumentacioni i auditimit evidenton përfshirjen e partnerit të angazhimit gjatë
gjithë angazhimit të auditimit, siç përshkruhet në paragrafin A118 .
Treguesit që partneri i angazhimit mund të mos jetë përfshirë mjaftueshëm dhe në
mënyrë të përshtatshme përfshijnë, për shembull
• Mungesa e rishikimit në kohë nga partneri i angazhimit të planifikimit të
angazhimit të auditimit, duke përfshirë rishikimin e vlerësimit të rreziqeve të
anomalive materiale dhe hartimin e atyre përgjigjeve ndaj këtyre rreziqeve.
• Dëshmi se ata të cilëve u janë caktuar detyrat, veprimet ose procedurat nuk ishin të
informuar në mënyrë adekuate për natyrën e përgjegjësive dhe autoritetit të tyre,
fushëveprimin e punës që u caktua dhe objektivat e saj; dhe nuk janë ofruar
udhëzime të tjera të nevojshme dhe informacione përkatëse.
• Mungesa e provave të drejtimit dhe mbikëqyrjes së partnerit të angazhimit ndaj
anëtarëve të tjerë të ekipit të angazhimit dhe rishikimit të punës së tyre.
Nëse përfshirja e partnerit të angazhimit nuk siguron bazën për të përcaktuar se
gjykimet e rëndësishme të bëra dhe konkluzionet e arritura janë të përshtatshme,
partneri i angazhimit nuk do të jetë në gjendje të arrijë përcaktimin e kërkuar nga
paragrafi 40. Përveç marrjes parasysh të politikave ose procedurave të vendosura që
mund të përcaktojë veprimet e nevojshme që duhen ndërmarrë në rrethana të tilla,
veprimet e duhura që partneri i angazhimit mund të ndërmarrë, duke përfshirë, për
shembull:
• Përditësimi dhe ndryshimi i planit të auditimit;
• Rivlerësimi i qasjes së planifikuar për natyrën dhe shtrirjen e rishikimit dhe
modifikimi i qasjes së planifikuar për të rritur përfshirjen e partnerit të angazhimit; ose
• Konsultimi me personelin që i është caktuar përgjegjësia operacionale për aspektin
përkatës të sistemit të menaxhimit të cilësisë së firmës.
Dokumentacioni
Në përputhje me SNA 230,46 dokumentacioni i auditimit ofron dëshmi se auditimi është në përputhje me SNA-të.
Megjithatë, nuk është as e nevojshme dhe as praktike që auditori të dokumentojë çdo çështje të shqyrtuar, ose gjykimin
profesional të bërë, në një auditim. Për më tepër, është e panevojshme që auditori të dokumentojë veçmas (si në një listë
kontrolli, për shembull) përputhshmërinë me çështjet për të cilat pajtueshmëria demonstrohet nga dokumentet e përfshira në
dosjen e auditimit.
Dokumentimi i përmbushjes së kërkesave të këtij SNA, duke përfshirë evidentimin e përfshirjes së partnerit të angazhimit
dhe përcaktimit të partnerit të angazhimit në përputhje me paragrafin 40, mund të realizohet në mënyra të ndryshme në varësi
të natyrës dhe rrethanave të angazhimit të auditimit. Për shembull:
• Drejtimi i ekipit të angazhimit mund të dokumentohet përmes nënshkrimeve të planit të auditimit dhe aktiviteteve të
menaxhimit të projektit;
• Procesverbalet nga takimet formale të ekipit të angazhimit mund të ofrojnë dëshmi të qartësisë, qëndrueshmërisë dhe
efektivitetit të komunikimit të partnerit të angazhimit dhe veprimeve të tjera në lidhje me kulturën dhe sjelljet e pritshme
që tregojnë përkushtimin e firmës për cilësinë;
• Axhendat nga diskutimet ndërmjet partnerit të angazhimit dhe anëtarëve të tjerë të ekipit të angazhimit, dhe aty ku është
e aplikueshme, rishikuesit të cilësisë së angazhimit, dhe shenjat dhe regjistrimet përkatëse të kohës që partneri i
angazhimit shpenzoi në angazhim, mund të ofrojnë dëshmi të përfshirjes së partnerit të angazhimit gjatë gjithë
angazhimin e auditimit dhe mbikëqyrjen e anëtarëve të tjerë të ekipit të angazhimit; ose Nënshkrimet nga partneri i
angazhimit dhe anëtarët e tjerë të ekipit të angazhimit ofrojnë dëshmi se dokumentet e punës janë shqyrtuar.
Kur kemi të bëjmë me rrethana që mund të paraqesin rreziqe për arritjen e cilësisë në
angazhimin e auditimit, mund të jetë i rëndësishëm ushtrimi i skepticizmit profesional
dhe dokumentimi i shqyrtimit të tij nga auditori. Për shembull, nëse partneri i angazhimit
merr informacion që mund të ketë bërë që firma të refuzojë angazhimin (shih paragrafin
24), dokumentacioni mund të përfshijë shpjegime se si ekipi i angazhimit e trajtoi këtë
rrethanë.
 
Dokumentacioni i konsultimeve me profesionistë të tjerë që përfshijnë çështje të vështira
ose të diskutueshme që është mjaft i plotë dhe i detajuar kontribuon në kuptimin e:
• Natyrën dhe shtrirjen e çështjes për të cilën është kërkuar konsultimi; dhe
• Rezultatet e konsultimit, duke përfshirë çdo vendim të marrë, bazën për ato vendime
dhe mënyrën se si janë zbatuar ato.
 Ju Faleminderit per vemendjen

Ky leksion u pergatit nga Auditueset e

Licencuara Esmeralda Balluku & Olsiana
Fekaj