ANG PANITIKAN

SA PANAHON
NG MGA
KATUTUBO
KARUNUNGANG
BAYAN
 ANO ANG
KARUNUNGANG
BAYAN?
MGA KARUNUNGANG
BAYAN
 Bugtong
 Kasabihan
 Sawikain
 Salawikain
 Bulong
KARUNUNGANG BAYAN
-Isang sangay ng panitikan
kung saan nagiging daan
upang maipahayag ang mga
kaisipan na nakapabilang sa
bawat kultura ng isang tribu.
 BUGTONG
- Mga pahulaan na
pangungusap na may
nakatagong kahulugan na
nilulutas bilang isang
palaisipan.
 BUGTONG
Ito ay isang maikling tula na
kalimitan ay patanong at
patungkol sa pag-uugali,
kaisipan,pang-araw-araw na
buhay at katutubong paligid ng
mga Pilipino.
Halimbawa
• Baboy ko sa pulo ang
balahibo’y pako.
• Nang munti pa ay paru-paro,
nang lumaki ay latigo.
• Ako ay may kaibigan, kasama
ko kahit saan.
H alimbawa

• Sa araw ay bungbong, sa gabi

ay dahon.
• Lumuluha walang mata,
naglalakad walang paa.
• Nagbibigay na, sinasakal pa.
• Isang butil ng palay, sakot ang
buong buhay.
 KASABIHAN
-ay iba sa salawikain sa dahilang
ito’y hindi gumagamit ng mga
talinhaga. Payak ang kahulugan. Ang
kilos, ugali at gawi ng isang tao ay
masasalamin sa mga kasabihan. Ito
ang nakagawiang ekspresyon ng
mga Pilipino.
1. Ang hindi magmahal sa kanyang wika ay
mahigit pa sa hayop at malansang isda.

2. Ang hindi marunong lumingon sa

pinanggalingan ay hindi makararating sa
paroroonan.

3. Walang sumisira sa bakal kundi ang sarili

din niyang kalawang.
4. Utos na sa pusa Utos pa sa daga.

5. Ubos-ubos Biyaya Bukas nakatunganga

6. Ang batang matalino, nag-aaral ng

husto.
7. Ang buhay parang gulong, minsan sa
ibabaw, minsa sa ilalim.

8. Ang batang matapat, pinagtitiwalaan ng

lahat.

9. Kung ayaw mong maghirap, ikaw ay

magsikap.

10. Ang mabuting ugali, masaganang

buhay ang sukli.
 Sawikain
• Ito ay maaaring mga
idyoma. Ang pagpapahayag
ng mga ibig sabihin ng
sawikain ay hindi
komposisyunal o
mahirap matumpak.
 Halimbawa
Magdilang-anghel
(magkatotoo ang sinabi)

Balitang kutsero
(balitang hindi totoo)

Ilaw ng tahanan
(nanay o ina sa pamilya)
Mababaw ang luha
(madaling maiyak)

Nakalutang sa ulap
(masaya)
 Mahaba ang kamay
(magnanakaw)

Malayo sa bituka
(hindi malubha)

Parang natuka ng ahas

(natulala)

Tandaan sa bato
(pakatandaan)
 Salawikain
- Mga salitang maituturing na
pilosopiya sapagkat ito ay may
malalim at talaga namang matalinhaga.

- Ang bawat salawikain ay may

nakatagong kahulugan. Minsan ito pa
ay may sukat at tugma.
 Mga Halimbawa
Kung ano ang puno, siya ang
bunga.

Ang taong gipit, sa patalim

kumakapit.

Kung anong itinanim siyang

aanihin.
Mata sa mata,
Ngipin sa ngipin

Kung ano ang hindi mo gusto,

Huwag gawin sa iba

Kung ano ang iyong inutang,

Ay siya ring kabayaran.
 Ang tumatakbo ng
matulin kapag
masusugat ay malalim.

Kapag binato ka ng
bato. Batuhin mo ng
tinapay.
 Ito ang nakaugalian nang sabihin at
sundin bilang tuntunin ng
kagandahang asal ng ating mga ninuno
na naglalayong mangaral at akayin
ang mga kabataan tungo sa
kabutihang asal.
 Panuto: Suriin kung ang sumusunod
ay salawikain, sawikain, kasabihan.
Isulat sa papel ang sagot.

1. Naglulubid ng buhangin
2. Tulak ng bibig, Kabig ng dibdib
3. Para igalang ang magulang, anak ay
turuan.
4. Nagdaan sa butas ng karayom-
5. Mataas ang lipad
6. Ang taong gipit, sa patalim
kumakapit.
7.Ang mabuting ugali, masaganang
buhay ang sukli.

8.Mata sa mata Ngipin sa ngipin.

9.Nagbibilang ng poste.

10.Ang taong hindi marunong lumingon

sa pinanggalingan ay hindi
makakarating sa paroroonan.
ALAMAT
ANO ANG
ALAMAT?
ALAMAT
• Ang alamat ay isang uri ng panitikan na
nagkukuwento tungkol sa
mga pinagmulan ng mga bagay-bagay sa
daigdig. Karaniwang nagsasalaysay ang
mga ito ng mga pangyayari hinggil sa
tunay na mga tao pook, at
mayroong pinagbatayan sa
kasaysayan.
ALAMAT
Ito ay mga kwento ng mga mahiwagang
pangyayari na nagpasalin-salin sa bibig ng
mga taong-bayan kaya't walang nagmamay-
ari o masasabing may akda nito. Ang alamat
ay karaniwang
tumatalakay sa mga katutubong
kultura, kaugalian o
kapaligiran.
ALAMAT
Ito ay tumatalakay din sa mga katangiang maganda,
tulad ng pagiging matapat, matapang, matulungin,
at sa mga katangiang hindi maganda tulad ng
pagiging mapaghiganti, masakim, o mapanumpa.

Nguni't sabandang huli ang kuwento ay

kinapupulutan ng aral para sa ikabubuti ng iba. Ito
ay sumasalamin sa kultura ng bayang pinagmulan
nito.