• Се во Вселената е во

постојано менување
• и ѕвездите имаат свој живот
• животот на ѕвездите почнува
со колабирање на големо
количество меѓуѕвездена
материја
• кога поради гравитацијата,
почнува да се формира облак
чии честици се повеќе се
привлекуваат кон центарот,
настанува ПРОТОЅВЕЗДА
• врската меѓу апсулутната
магнитуда на ѕвездите и
нивната површинска
температура
• определување на
одалеченоста на една
ѕвезда
• главна низа на Х-Р
дијаграм - закривената
дијагонална линија, десно
• Гравитацискиот колапс на
облаците од меѓуѕвезден
прав
• судири на молекулите од
гасовите во внатрешноста на
облакот
• атомите на водородот
почнуваат да се соединуваат
до создавање на хелиумот
• трошење на H од јадрото
• создавање на водородна
обвивка околу јадрото
• создавање на ЦРВЕН ЏИН
или СУПЕРЏИН
Карактеристики на НОВА:
• маса од 3-4 М0
• јадро во најголем дел
составено од Fe
• слови од Si, C, He и на крај
обвивка од H
• експлозивно одделување од
обвивката
Експлозија на ѕвезда Супернова
Карактеристики на БЕЛИТЕ ЏУЏИЊА:
• маса помала од 1,4 М0 Чандрасекаров
лимит
• густина до 100 тони на 1cm3
• во почетокот има бела боја, која потоа
преминува во црвена за на крај да премине
во црна и да биде невидлива во
меѓуѕвездената материја
• еден од придружните производи на експлозиите
на супернова
• многу густа, компактна ѕвезда, која главно се
состои од неутрони со мали количества на
електрони
• маса од 1,5-3 М0
• засилено и поконцентрирано магнетно поле
• ПУЛСАРИ - неутронски ѕвезди што емитираат
насочено пулсови на зрачење во редовни
интервали
• последица на експлозија на
супер нова со маса поголема
од 3 М0
• гравитациски колапс
приближно еднаков до 0
• хоризонт на настани (event
horizont)
• егросфера – ротациско
завлекување
• просторно – временски
сингуларитет
• Систем од една ѕвезда
и една црна јама
• извор на силно икс -
зрачење
• масата на изворот на
зрачењето е 6 пати
поголема од масата на
сонцето
Ѕвездите го завршуваат нивното постоење на различни
начини, но многу од нив тешко или воопшто неможе да
се набљудуваат. Се смета дека незабележианите
исчезнати ѕвезди значително придонесуваат за
таинственото изчзнување на масата во Млечниот пат.
Често црните друпки и малите бели џуџиња може да се
набљудуваат само преку дејството што го имаат врз
објектите во нивна близина, а наутронските ѕвезди се
видливи само на бранови должини со фама – зраци.
Сепак, некои од исчезнувањта на ѕвезди и нивните
остатоци, како на пр., супернови, се едни од
најспектакуларните глетки во галаксијата.