Поим за кваркови.

Кварк-лептонска симетрија
Елена Спасовска IV-1
ПОТСЕТУВАЊЕ.
Откривање

Мареј Гел-Ман и Џорџ Цвајг во 1964

год. дојдоа на мисла дека е доста
комплициран начинот на кој
материјата е изградена со така голем
број елементарни честици (повеќе од
стотина). Природата би требало да
биде поекономична. Тие сметале
дека големиот број на елементарни
честици треба да се изградени од
поедноставни, поелементарни
честички. Така се роди идејата за
кварковите.
Идеја за кваркови

Тие би имале мошне необични својства.

● Нивниот електричен полнеж треба да биде дробен, нецел број.
Електричниот полнеж на трите кварки (се разбира и антикварки) е +2/3, -
1/3 и 1/3 од елементарниот полнеж. Дадени им се називи: u (up), d (down) и
s (strange).
● Со нивни комбинации лесно се претставуваат честиците, на пример,
протонот има комбинација (uud), неутронот (udd).
● Не само електричниот полнеж, туку и другите својства (барионски број,
спински број) се вклопуваат во шемата.
● Сите кваркови имаат барионски број +1/2 и спински број +1/2. Квантните
броеви на антикварковите се со обратен знак
 Кваркови во составот на протонот и неутронот
Електрон
Стандардна
честица

Протон
Се состои од два up (+2/3е) и
еден down (-1/3е)кварка кои
се стандардни честици.

Неутрон
Се состои од еден up и
два down кварка-
стандардни честици.
Видови кваркови

Откривањето на нови честици ја наложи

потребата од зголемување на бројот на
кварковите. Денес се смета дека постојат
шест вида кварки од кои се изградени
сите бариони и мезони. Покрај u (up), d
(down) и s (strange). Останатите три
кваркови се: c (charm), b (bottom) и t
(top).
Со помош на кварковите направена е систематизација на честиците во
одделни групи што се покажало мошне успешно. Дополнителните
проблеми што се појавувале при откривање на новите честици се
решавале со дополнителни претпоставки. Така на пример, според
систематизацијата, кога ce открил хиперонот , требало да има кварков
состав (sss), затоа што барионскиот број му е 1, електричниот полнеж -1,
а спинскиот број 3/2 Но, Паулиевиот принцип ја исклучува мож- носта три
идентични честички да се најдат во иста квантна состојба (трите
честички треба да имаат паралелни спинови за збирот да биде
1/2+1/2+1/2-3/2)
Квантен број на кваркот-боја
Ова нема врска со бојата каква
ја знаеме, туку тоа е само
својство што така се опишува.
Областа од физиката на
честици што се занимава со
"обоените" кваркови се вика
квантна хромодинамика (грчки
hromos - боја).Во квантната
хромодинамика (QCD), бојата на
кваркот може да земе една од
трите вредности или полнежи:
црвена, зелена и сина. Антикварк
може да земе една од трите
антибои: наречени антицрвена,
антизелена и антисина
(претставена како цијан, магента
и жолта, соодветно)
 Шесте кваркови и шесте
лептони ја чинат шемата на
т.н. кварк-лептонска симетрија.
Тие се основа на
Стандардниот модел, теорија
со која физичарите ја
опишуваат структурата на
Вселената и се што постои во
неа. Од кварковите се
изградени јадрата на атомите,
а електроните се движат околу
нив.
 Поделба на кварковите

Кварковите и лептоните (заедно) можат да се поделат на три фамилии, три

генерации.
● Во првата генерација се u и d кварковите заедно со електроните и
електронските неутрина. Овие четири честици се доволни за се создаде
светот каков го знаеме, со сета разнообразност на атоми, молекули и поин-
соки структури.
Ако природата можела комплетно да се изгради од честиците од првата
генерација, каква е смислата на другите две?
Mercury is the closest planet to Venus has a beautiful name and
● Втората
the Sunгенерација се inсостои од чудниот ѕ кварк
and the smallest one и second
is the шармplanet с- кваркот
from the заедно
со мионот
the Solar и мионското
System—it’s only a неутрино.
bit Тогаш кога ќе Sun.
се добијат (обично
It’s hot and has a
larger than the Moon
лабораториски) poisonous atmosphere
овие честици под дејството на слабите интеракции брзо се
распаѓаат на честиците од првата генерација.
Благодарам на вниманието!