Јованова Симона

Магдалена
Миткова
III-1
 Што е атом?
Од што се
состои атомот?
Атомот се состои од
• Атомско јадро и електронска
обвивка Атомот претставува
• Во јадрото и електронската најмала структурна
обвивка се наоѓаат честица на секој
неутрони/неурони и позитивно хемиски елемент што
наелектризирани протони, ги има неговите
• додека во електронската обвивка карактеристични
се наоѓаат електрони.. својства.
• Целта на создавањето на мдели на атом била да се определат физичките карактеристики
на атомот, како што е големината,структурата,
полнежот,енергијата,неговата градба, во главно неговиот изглед.
 Кој бил првиот модел на атом кој бил
создаден?

Првиот атомски модел бил предложен

од Вилјем Томсон во 1898, според кој
атомот е топче
со полупречник приближно еднаков на
0,1 nm во кое е распределено позитивно
електричество, а на определени места во
него се наоѓаат негативните електрони,
кои придонесуваат атомот надворешно
да манифестира неутралност.

Според Томсоновиот модел на атом,
атомот е сфера од позитивно
количество електричество во која се
расфрлени негативните електрони.
Според овој модел, електроните
осцилираат околу своите
рамнотежни положби.
Класичен модел
Џозеф Џон Томсон во 1904 го
развил класичниот модел на
атомот, базирајќи се на
претпоставката дека
зрачењето од атомот треба
да се покорува на максвеловите
равенки на
класичната електромагнетна
теорија и дека динамиката на
атомот треба да е во
согласност со Њутновите
закони од
класичната механика. Според
тоа, електроните во неговиот
модел не се во статичка, туку
во осцилирачка (динамичка)
состојба.
 РАДЕРФОРДОВ МОДЕЛ НА АТОМОТ

Планетарен модел
Со Радерфордовата претпоставка за расејувањето на α-честичките се создадоа услови за
појава на планетарниот модел за градбата на атомот. Според него, најголемото
количество на маса е сконцентрирано во централниот дел, околу кој кружат
електроните, слично како планетите околу Сонцето.
 Експериментирањата на Гајгер покажале
дека фолијата од злато не е некоја
позначајна препрека за поминување на
α-честичките.

Најголемиот број од честичките

поминуваат низ фолијата, определен број
се отклонуваат од нивната првобитна
насока, а многу мал број се рефлектираат
Радерфордов модел од самата фолија. Според расудувањата
Расејување на α-честичка од јадро со на Радерфорд, расејувањето на α-
полнеж Ze, според Радерфордовата формула честичките се должи на кулоновите
сили од јадрата на златото кои се
Врз основа на експерименталните факти од
концентрирани на многу мал волумен во
страна
атомите од златото. Овие
на Ернест Радерфорд е предложен нов
модел на атомот. Тој се базира на експериментирања дадоа можност да се
резултатите добиени од Гајгер (студент на процени големината на атомот и на
Радерфорд), кој имал задача да го атомското јадро.
регистрира расејувањето на α-честичките од
тенка златна фолија со дебелина од неколку
илјади атомски слоеви. Покасно ќе биде
објаснето дека α-честичките се двојно
позитивно јонизирани хелиумови јадра.
• Направените пресметки од страна на
Радерфорд покажуваат дека атомското
јадро е со полупречник од редот на
големината 10−15-10−14, а полупречникот
на атомот е од редот на 10−10 m. Според
тоа, позитивното количество што го
содржи атомот е сконцентрирано во
негов мал централен дел
наречен јадро или nucleus на латински.
Поради тоа повеќето α-честички кои
наидуваат на фолијата од злато не се
среќаваат со позитивните атомски
јадра.
 Ако електроните влегуваат во
составот на атомите,а атомот е
електронуклеарен,следува
заклучокот дека позитивното
количество електричество во
атомот треба да е еднакво со
негативното количество
електричество
 Кои биле недостатоците на
Радерфордовиот модел на атом?
• Не можел да се вклопи во рамките на
класичната физика
• Претпоставката за движење на електроните
по кружни орбити,Радерфорд ја дал само
поради тоа што, само под таков услов тие
можеле да се наоѓаат на определени
растојанија од атомското јадро.
Иако според Радерфордовиот модел на
атомот може да се оствари некоја
стабилност на атомот,останале многу
прашања на кои со овој модел НЕ може
да се одговри:
*со него не можело да се објасни
добивањерто на линиските спектри,како
и сите други појави во врска со емисијата
и апсорпцијата на електромагнетното
зрачење
 МАСА И ЕНЕРГИЈА НА ЕДНО ТЕЛО!

-ПОСТАВЕНА Е ОД АЈНШТАЈН
-А. ПОКАЖАЛ ДЕКА МАСАТА НА ЕДНО
ТЕЛО СО ГОЛЕМА ТОЧНОСТ МОЖЕ ДА
СЕ ГЛЕДА КАКО КОНСТАНТА САМО
КОГА ТЕЛОТО СЕ ДВИЖИ СО БРЗИНА
КОЈА Е МН. ПОМАЛА ЗА РАЗЛИКА ОД
БРЗИКАТА НА СВЕТЛИНАТА ВО ВАКУУМ
С/КОГА БРЗИНАТА НА ТЕЛОТО РАСТЕ,
ПАРАЛЕЛНО СЕ ЗГОЛЕМУЅВА И
МАСАТА
 јадрени/нуклеарни сили!
• Релативната стабилност на јадрото дејствуваат специфични сили кои ги
надвладуваат Кулоновите одбивни сими меѓу протоните.Тие се нарекуваат
јадрени/нуклеарни сили кои
-спаѓаат во т.н силно заемнодејство
-јадрените сили се сили на краток домет, односдно, се ефикасни само за
најблиските соседни нуклеони

*за да се опишат
својствата на атомските
јадра, биле создадени
повеќе модели:
-модел на капка
-слоест модел
-модел на алфа честици и др.
БОРОВ МОДЕЛ НА АТОМ
• Бор ја задржал основната идеја за
планетарен модел на атомот но во него
вовел квантирање.
• Боровата теорија се применува не само
на најпростиот атом-атомот на
водород, но и на водороднослични атоми.

ВО ОСНОВА НА БОРОВАТА ТЕОРИЈА СЕ

СЛЕДНИВЕ ПОСТУЛАТИ:
Прв Боров постулат:
(постулат за стационарни состојби)
*Од бесконечниот број електронски
орбити,кои се можни според класичната
физика постојат само строго определени
орбити со определени енергии.Овие
единствено можни орбити се наречени
стационарни орбити.
Луј де Броли за да го објасни
првиот боров постулат, ја
поставил хипотезата:
корпускуларно-бранови својства
појавуваат не само фотоните,туку
и електроните и другите
материјални честици први
движење.
• Втор Боров постулат
(правило за квантирање на орбитите)
Постојат само оние стационарни орбити на електронот
за кои моментот на импулсот на електронот, кој е
рамен на производот од неговиот импулс р mv и
радиусот r, е квантувана величина, односно, добива
само определени дискретни вредности:
ПЛАНКОВА
КОНСТАНТА
 ТРЕТ БОРОВ ПОСТУЛАТ
• Трет Боров постулат
(правило за фрекфенциите)
При премини на атомот од една стационарна
состојба со енергија Еn во друга стационарна
состојба со енергија Еm тој
емитува/апсорбира еден квант енергија hf
ПРИ En > Em атомот емитува фотон со
енергија
Каде наоѓа
примена
фотоефектот?