AP 5

Paraan ng Pamumuhay ng mga D

Sinaunang Pilipino sa Panahong A
Pre-Kolonyal Y
1
Quarter 1 Week 4
Balitaan
 Saan daw nakasakay ang mga Austronesyan nang
dumating sa bansa?
 Ayon sa pag-aaral sino daw ang mas naunang nanirahan
dito bago ang Tabon Man?
 Ano ang ginamit ng mga pangkat ng tao mula sa Borneo
upang makarating dito?
 Kailan daw dumating sa Pilipinas mula sa Taiwan ang
mga unang tao?
Payak ang kapaligiran ng Pilipinas na naging
tahanan ng mga unang Pilipino. Ibang-iba ito sa
ating kapaligiran ngayon. Ang mga unang Pilipino
ay naliligiran ng mayamang kakahuyan at
halamanang nagbibigay sa kanilang kapasyahan
ang paggamit ng mga ito, ngunit hindi nila agad
nalaman ang kahalagahan ng mga ito sa kanilang
buhay.
Pagmasdan ang mga larawan sa ibaba. Gamit ang iyong kwaderno
ilarawan ang pamumuhay ng mga sinaunang Pilipino.
Alam mo ba na ang mga unang Pilipino
ay sa kweba naninirahan?
Sa yong palagay ano anong mga
kasangkapan ang ginagamit nila sa pang
araw araw nilang buhay maging sa
kanilang hanapbuhay.
Napatunayan ng mga pag-aaral ng mga antropologo na
ang mga unang Pilipino ay nanirahan sa mga kapatagan
at lambak na malapit sa Mga ilog, dagat, lawa at look.
Ang iba ay nanirahan sa mga burol at bundok upang
makakuha ng pagkain at kagamitan na kailangan nila sa
araw-araw. Magtala ng mga naging gawain ng mga
unang Pilipino.
Gamit ang inyong kwaderno, iguhit ang mga kabuhayan ng mga
sinaunang Pilipino, mga pamamaraan at kagamitan at ang mga
produktong gawa sa particular na kabuhayan.
Bago pa matapos ang panahon ng Bagong
Bato nang magsimulang magsaka ang mga
sinaunang Pilipino. Ilarawan mo ang
dalawang paraan ng pagsasaka ng mga
Filipino.
Batay sa iyong mga natutunan sa aralin,
punan ang pahayag na nasa ibaba.

Ngayong araw na ito nakadama ako ng

_________________________
Sagutin ang mga sumusunod na tanong;

1.Paano natugunan ng mga unang Filipino ang

kanilang pangangailangan sa araw araw?
2. Ano anong mahalagng bahagi ang
ginampanan ng bawat pangkat sa
sinaunang lipunang Filipino?
3.Paano nabibigyan ng pagkakataon ang mga taong nasa
mababang pangkat na maingat
ang antas ng kanilang pamumuhay?
Pag- aralan ang pamumuhay ng sinaunang
Filipino.
 AP 5

Paraan ng Pamumuhay ng mga D

Sinaunang Pilipino sa Panahong A
Pre-Kolonyal Y
2
Quarter 1 Week 4
Balitaan
Pagmasdan ang larawan.

Ano ang
nakikita ninyo
sa larawan?
Paano sila
nabubuhay?
 Mabigay ng
pahayag tungkol sa
larawan batay sa
napag-aralang
teksto.
Gumawa ng maiksing sanaysay tungkol sa
mga paraan ng pamumuhay ng mga
sinaunang Pilipino?
 Iguhit ang mga bagay na ginamit ng mga unang
Pilipino sa kanilang pamumuhay ayon sa pagbabago ng
teknolohiya at sa tapat nito iguhit ang katumbas nito sa
kasalukuyang pamumuhay.
Basahing mabuti ang bawat aytem. Isulat sa sagutang papel ang titik
ng tamang sagot.
Basahing mabuti ang bawat aytem. Piliin ang tamang sagot.

_____1. Sila ang kinikilalang mga mahuhusay na mandirigma mula sa

pangkat ng mga maharlika?
A. Bagani B. bayani
C. pulis D. sundalo
_____2. Ang mga sumusunod ay mga natatamasang karapatan ng mga
kababaihan sa Ifugao maliban sa isa. Alin sa mga ito?
A. bomoto o pumili ng lider
B. magkaroon ng kayamanan
C. pagiging kapalit ng datu
D. pumili ng mapangangasawa
_____3. Alin sa mga sumusunod ang hindi kasama sa batas na nakasulat
noong panahong pre-kolonyal?
A. ari-arian B. diborsyo
C. krimen D. pag-aaral
_____4. Alin dito ang paraan para mapalakas at mapagtibay ang kasunduan
ng bawat barangay?
A. pananakop B. pagbili o pagbabayad
C. sanduguan D. pag-eespiya
_____5. Sino ang naatasan ng datu para ibalita ang mga kaganapan sa
kanyang barangay lalo na kung may mga pagtitipon?
A. bagani B. gat
C. lakan D. umalohokan
Magbigay ng salaysay tungkol sa Panahong
Neolitiko.
 Isang malaking kayaman ng ating bansa ang
balikan natin ang kasaysayan kung paano
namuhay ang ating mga ninuno bago paman
dumating ang mga dayuhan o tinatawag na pre-
kolonyal. Mayaman sila sa kultura at ito ay
napatunayan sa kanilang uri ng pamumuhay.
Isulat ang tamang sagot.
1. Ang Paleolitiko ay nagmula sa greek na "Paleos" at "Lithos". Ano ang
ibig sabihin ng Paleos sa Tagalog?
A. Matanda B. Maganda C. Bato
2. Ito ang panahon kung saan ang paggamit ng bato ay umunlad. Ang
kagamitang bato ay ginawa sa pamamahitan ng pagkiskis.
A. Paleolitiko
B. Panahon ng bagong bato
C. Panahon ng metal
3. Panahon ng Pagpapalayok o Pottery
A. Panahon ng bagong bato
B. Panahon ng metal
C. Panahon ng seramiks
Ipaliwanag kung sa anong panahon itong nasa larawan.
 AP 5

Paraan ng Pamumuhay ng mga D

Sinaunang Pilipino sa Panahong A
Pre-Kolonyal Y
3
Quarter 1 Week 4
Balitaan
Masdan at pag-aralan ang mga larawan. Anong panahon kaya ginamit
ito ng mga tao.
 Noong unang panahon ay wala pang
tindahan. Saan nakakakuha ng pagkaing
makakain ang mga tao sa panahong pre-
kolonyal?
Sa panahong ito natutong magtanim at
mag-alaga ng hayop ang mga sinaunang
tao.
Piliin sa Hanay B ang tinutukoy na pahayag sa Hanay A.
 Kilalanin ang mga pahayag kung itoy
naglalarawan sa Panahong Paleolitiko at sa
ikalawang hanay para sa Panahong Neolitiko at
Ikatlong hanay para sa Panahon ng Metal.
Isulat ang bilang sa bawat hanay.
Subukan mong sagutin ang sumusunod na mga tanong.
Ano ang pagkakaiba ng Panahong
Paleolitiko o Lumang Bato at
Panahong Neolitiko o Bagong
Bato batay sa pamumuhay.
 Nahati sa iba’t-ibang yugto ang panahong pre-kolonyal.
Tinawag ang mga yugtong ito ng kasaysayan bilang Panahon
ng Bato na nahahati sa Panahong Paleolitiko o Lumang Bato
at Panahong Neolitiko o Bagong Bato at Panahon ng Metal.
Ibinatay ang katawagan ng panahong pre-kolonyal sa mga uri
ng gamit na natuklasan ng mga tao. Natutunan ng mga
sinaunang Pilipino ang paggamit ng mga kasangkapang yari
bato.
Subukan mong sagutin ang sumusunod na mga tanong.
 Magsaliksik at pag-aralan ang
iba’t-ibang yugto ang panahong
pre-kolonyal at sa tatlong antas
tao sa lipunan noon.
 AP 5

Paraan ng Pamumuhay ng mga D

Sinaunang Pilipino sa Panahong A
Pre-Kolonyal Y
4
Quarter 1 Week 4
Balitaan
Anu-ano ang iba’t-
ibang yugto ang
panahong pre-
kolonyal?
Anu-ano ang tatlong
antas ang tao sa
lipunan noon?
 Masdan ang larawan. Sa
inyong palagay sa anong
antas nakabilang ang mga
tao sa larawan? Bakit?
 Masdan ang larawan. Sa
inyong palagay sa anong
antas nakabilang ang mga
tao sa larawan? Bakit?
 Kilalanin ang mga pahayag kung itoy naglalarawan sa
Panahong Paleolitiko at sa ikalawang hanay para sa Panahong
Neolitiko at Ikatlong hanay para sa Panahon ng Metal.
Isulat ang bilang sa bawat hanay.
1. Paggamit ng backloom weaving para sa
paghahabi ng tela
2. Naging permanente o sedentaryo ang paninirahan
ng mga tao
3. Natutong gumawa ng banga at palayok ang mga
sinaunang Pilipino.
4. Gumawa ng mga alahas at kagamitang
pandigma gamit ang tanso.
5. Naninirahan ang mga tao sa tabi ng mga dagat at
ilog.
Pagpapatuloy sa talakayan.
Punan ng wastong salita ang bawat patlang para mabuo
ang kaisipan ng talata. Piliin ang sagot sa loob ng kahon.
Punan ng wastong sagot ang sumusunod na patlang. Piliin ang
sagot sa loob ng kahon.
Kung Ikaw ang papipiliin na mamuhay
nuong unang panahon, sa anong
panahon mo gustong mamuhay at
bakit?
 Nahahati sa tatlong antas
ang tao sa lipunan noon.

 Ang Maginoo sa mga Tagalog o Datu sa mga

Bisaya ang pinakamataas na uri ng pangkat.
 Pangalawang uri ng tao sa lipunan ang mga
Maharlika at Timawa.
 Pinakamababang uri ng tao sa lipunan ang mga
Alipin sa Tagalog o Oripun sa Bisaya.
Isulat ang Tama kung ang pangungusap ay nagsasaad ng wastong
kaisipan at Mali kung hindi.
Maghanda para sa isang pag-susulit.
 AP 5

Paraan ng Pamumuhay ng mga D

Sinaunang Pilipino sa Panahong A
Pre-Kolonyal Y
5
Quarter 1 Week 4
Suriin at pillin sa ibaba ang tamang paraan ng pamumuhay ng mga
sinaunang Pilipino sa panahon ng Pre-Kolonyal.
Hanggang sa muli!