Chöông 5 :

CHÖÙC NAÊNG HOAÏCH

ÑÒNH
 I. Khaùi nieäm :
• 1. Hoaïch ñònh laø
moät quaù trình aán
ñònh nhöõng muïc
tieâu vaø noù xaùc
ñònh bieän phaùp toát
nhaát ñeå thöïc hieän
nhöõng muïc tieâu
ñoù .
 2. Taùc duïng cuûa hoaïch ñònh
a. Cho söï höôùng daãn
b. Giaûm bôùt haäu quaû cuûa nhöõng thay ñoåi
c. Giaûm thieåu nhöõng laõng phí laëp laïi
d. Ñaët ra nhöõng tieâu chuaån ñeå kieåm soaùt
ñöôïc deã daøng
Vaïch ra nhöõng taùc ñoäng quaûn trò nhaèm
ñoái phoù vôùi bieán ñoåi :
 Nhöõng lôïi ích chính cuûa
hoaïch ñònh
 Tö duy coù heä thoáng ñeå tieân lieäu caùc tình huoáng QT
 Phoái hôïp moïi noã löïc cuûa DN höõu hieäu hôn
 Taäp trung vaøo muïc tieâu vaø chính saùch cuûa DN
 Naém vöõng caùc nhieäm vuï cô baûn cuûa toå chöùc quaûn
trò trong quan heä hôïp taùc vaø phoái hôï vôùi caùc quaûn
trò vieân khaùc trong toå chöùc .
 Saüng saøng öùng phoù vaø ñoái phoù vôùi nhöõng thay ñoåi
cua moâi tröôøng beân ngoaøi
 Phaùt trieån höõu hieäu caùc tieâu chuaån kieåm tra nhaèm
laøm cho caùc hoaït ñoäng ñoù ñuùng muïc tieâu
3. Caùc loaïi hoaïch ñònh

 Hoaïch ñònh ñònh chieán löôïc

 Hoaïch ñònh taùc nghieäp
 Muïc tieâu
CAÙC LOAÏI
HOAÏCH
ÑÒNH
KH chieán löôïc

KH taùc nghieäp

Keá hoaïch ñôn duïng Keá hoaïch thöôøng tröïc

Ngaân saùch Chính saùch

Chöông trình Thuû tuïc

Döï aùn Qui ñònh

 II. Muïc tieâu – neàn taûng cuûa
hoaïch ñònh :

• Muïc tieâu laø neàn taûng cuûa hoaïch ñònh .

•Muïc tieâu laø

gì ?
 1. Khaùi nieäm :
• Muïc tieâu quûan trò laø nhöõng traïng
thaùi mong ñôïi coù theå coù vaø caàn
phaûi coù cuûa heä thoáng bò quaûn trò
taïi moät thôøi ñieåm hoaëc sau moät
thôøi gian nhaát ñònh
Ngöôøi ta thöôøng phaân ra caùc muïc tieâu
 Ñònh tính
 Ñònh löôïng
 2. Vai troø
• Maët tónh taïi :xaùc ñònh cuï theå caùc muïc
tieâu maø toå chöùc theo ñuoåi, ñaët chuùng
laøm neàn taûng cuûa hoaïch ñònh
• Maët ñoäng : caùc muïc tieâu quaûn trò
khoâng phaûi laø nhöõng ñieåm moác coá
ñònh, maø laø linh hoaït phaùt trieån vôùi
nhöõng keát quaû mong ñôïi
 3. Caùc yeâu caàu cuûa muïc
tieâu
Ñaûm baûo tính lieân tuïc vaø keá thöøa
Phaûi roõ raøng vaø mang tính ñònh löôïng
Phaûi tieân tieán ñeå thöïc hieän ñöôïc söï
phaán ñaáu cuûa caùc thaønh vieân
Xaùc ñònh roõ raøng thôøi gian thöïc hieän
Coù caùc keát quaû cuï theå
 4. Ñaët muïc tieâu theo loái
truyeàn thoáng
• Vai troø truyeàn thoáng cuûa muïc tieâu laø kieåm
soaùt, aùp ñaët bôûi quaûn trò caáp cao cho toå chöùc
Muïc tieâu ñaõ ñöôïc ñaët töø treân ñænh roài chia
thaønh nhöõng muïc tieâu nhoû hôn cho moãi caáp
cuûa toå chöùc
Muïc tieâu khoâng roõ raøng vaø thieáu thoáng nhaát
Caáp cao nhaát noù chæ coù tính höôùng daãn
Caáp duôùi seõ tuyø theo söï giaûi thích cuûa rieâng
minh cuøng vôùi nhöõng thieân kieán maø laøm cho noù
coù tính hieän thöïc hôn
5. Quûan trò baèng muïc tieâu( MBO )
• MBO : Management By Objectives
Ban ñaàu MBO laø phöông phaùp ñaùnh giaù söï
hoaøn thaønh nhieäm vuï
Laø phöông tieân thuùc ñaåy caù nhaân laøm vieäc
toát, hôïp taùc trong lao ñoäng
Laø coâng cuï xaây döïng keá hoaïch chieán löôïc
Trong tieán trình quaûn trò, caùc hoaït ñoäng
quaûn trò ñeàu gaén lieàn vôùi MBO nhö hình vôùi
boùng
Boán yeáu toá caên baûn cuûa chöông trình
MBO hieän nay laø :
i. Söï cam keát cuûa quaûn trò vieân cao caáp
ii. Söï hôïp taùc cuûa caùc thaønh vieân trong
toå chöùc
iii. Söï töï nguyeän töï giaùc vôùi tinh thaàn töï
quaûn
iv. Toå chöùc kieåm soaùt ñònh kyø vieäc
thöïc hieän keá hoaïch
5.1.Quùa trình MBO :

• Bao goàm 4 yeáu toá :

i. Ñaët muïc tieâu
ii. Hoaïch ñònh haønh ñoäng
iii. Töï kieåm soaùt
iv. Duyeät laïi theo kyø haïn
 5.2. MBO coù hieäu quaû khoâng

• Ba bieán coá ngaãu nhieân coù theå

• quyeát ñònh söï thaønh baïi :
i. Vaên hoaù cuûa toå chöùc
ii. Söï ñaûm nhaän cuûa quaûn lyù caáp cao
iii. Loaïi toå chöùc
 1. Trình baøy nhöõng muïc
Quùa trình MBO tieâu vaø chieán löôïc daøi
2. Theå hieän nhöõng muïc tieâu
Ñaët toaøn boä xaùc ñònh cuûa toå
chöùc
muïc tieâu 3. Thieát laäp muïc tieâu cuûa ngaønh
4. Ñaët nhöõng muïc tieâu cuûa
nhöõng coâng vieäc caù theå
Thieát keá 5.Trình baøy nhöõng keá hoaïch
haønh ñoäng
Haønh ñoäng
6. Thöïc hieän vaø tieán haønh söõa
Töï chöõa
Kieåm soaùt 7. Duyeät vaø tieán tôùi muïc
tieâu
Duyeät xeùt 8. Ñaùnh giaù toaøn boä vieäc
thöïc hieän vaø taêng cuôøng
Ñònh kyø huaán luyeän, boå sung …
III. QUAÙ TRÌNH CÔ BAÛN
CUÛA HOAÏCH ÑÒNH
 1. Nhöõng yeáu toá ngaãu
nhieân
trong hoaïch ñònh

 Keá hoaïch chieán thuaät phaàn lôùn ôû

quaûn trò caáp döôùi
 Caáp quaûn trò cao , vieäc hoaïch dònh
caøng coù xu huôùng chieán löôïc
 1.1. Chu kyø ñôøi soáng cuûa
moät toå chöùc :
• Moät chu kyø ñôøi soáng laàn löôït traûi qua
caùc giai ñoaïn : thaønh hình, phaùt trieån,
truôûng thaønh vaø coù theå suy thoaùi

Hình Phaùt Tröôûng Suy

thaønh trieån thaønh thoaùi
 1.2. Möùc ñoä baát traéc cuûa
hoaøn caûnh
Söï baát traéc cuûa hoaøn caûnh caøng
lôùn thì caøng caàn phaûi duøng nhöõng
keá hoaïch höôùng daãn vaø ngaén haïn
Khi ñoä baát traéc cao, nhöõng keá
hoaïch xaùc ñònh phaûi ñöôïc söõa laïi
cho phuø hôïp vôùi bieán ñoåi, laøm
toán keùm vaø giaûm hieäu suaát .
 1.3. Ñoä laâu daøi cuûa nhöõng
raøng buoäc
o Moät yeáu toá ngaãu nieân cuoái cuøng
lieân quan tôùi khung thôøi gian cuûa
nhöõng keá hoaïch
o Nhöõng keá hoaïch hieän thôøi caøng
taùc ñoäng saâu vaøo nhöõng raøng buoäc
töông lai, thì khung thôøi gian maø quaûn
lyù phaûi hoaïch ñònh caøng phaûi laâu
hôn .
 2. Quùa trình cô baûn cuûa
hoïach ñònh
• AÙp duïng cho
moïi hoaït ñoäng
hoaïch ñònh vaø
cho moïi caáp
quûan trò .

Bao goàm 5 buôùc chính

 Böôùc 1 : Xaùc ñònh muïc tieâu

• Neáu khoâng xaùc ñònh roõ raøng caùc muïc

tieâu, toå chöùc seõ phaân taùn taøi nguyeân
treân moät dieän roäng vaø khoâng taäp trung
ñeå thaønh ñaït nhöõng ñieàu cuï theå .
 Böôùc 2 : Xaùc ñònh tình theá
hieän taïi cuûa toå chöùc
i. Chæ coù sau khi phaân tích vaø hieåu roõ
tình hình, naøh quaûn trò môùi coù theå
hoaïch ñònh nhöõng böôùc keá tieáp ñeå
laøm keá hoaïch
ii. Vieäc trao ñoåi thoâng tin trong noäi boä
vôùi beân ngoaøi, ñaëc bieät laø caùc döõ
kieän taøi chín, thoáng keâ laø raát quan
troïng
 Böôùc 3 : Xaùc ñònh caùc thuaän lôïi
vaø khoù khaên cuûa vieäc hoaøn
thaønh muïc tieâu

Nhöõng yeáu toá naøo giuùp toå chöùc thaønh

ñaït muïc tieâu
Nhöõng yeáu toá naøo coù theå taïo ra vaán ñeà
Giai ñoaïn naøy nhaø quaûn trò neân coá gaéng
döï baùo caùc tình huoáng tuông lai
 Böôùc 4 : Xaây döïng keá hoaïch,
hoaëc heä thoáng nhöõng hoaït
ñoäng ñeå ñaït muïc tieâu
 Tìm ra nhöõng giaûi phaùp haønh ñoäng khaùc
nhau ñeå hoaøn thaønh muïc tieâu, löôïng giaù caùc
giaûi phaùp haønh ñoäng khaùc nhau ñeå hoaøn
thaønh muïc tieâu
 Ñaây laø giai ñoaïn maø nhaø quaûn trò phaûi laøm
nhöõng quyeát ñònh haønh ñoäng cho töông lai
 Böôùc 5 : Thöïc hieän keá hoaïch

 Keá hoaïch phaûi ñöôïc thöïc hieän

 Trong tieán trình thöïc hieän vaø ñöôïc kieåm
tra, keá hoaïch coù theå caàn phaûi ñieàu
chænh ñeå traùnh thieät haïi, hoaëc laøm
nhöõng vieäc voâ ích
 Laøm ñi laøm laïi keá hoaïch, ñoâi khi laïi laø
yeáu toá cô baûn ñeå ñaït ñeán thaønh quaû
cuoái cuøng
 3. Hoaïch ñònh chieán löôïc

• 3.1. Hoaïch ñònh chieán löôïc

• Bao goàm boán loaïi chieán löôïc nhö sau
 OÅn ñònh
 Phaùt trieån
 Caét giaûm ñeå tieát kieäm
 Phoái hôïp nhöõng chieán löôïc treân
 Chieán löôïc oån ñònh
• Quûan lyù seõ theo ñöoåi söï oån ñònh
khi hoï thaáy thaønh tích cuûa toå chöùc
laø thoaû ñaùng, moâi tröôøng coù veû
khoâng thay ñoåi
 Chieán löôïc phaùt trieån :

• Phaùt trieån coù nghóa laø

taêng theâm möùc hoaït
ñoäng cuûa toå chöùc,
töùc laø taêng theâm thu
nhaäp, theâm nhaân vieân
vaø theâm phaàn tham gia
thò tröôøng
 Chieán löôïc caét giaûm
ñeå tieát kieäm
Khi khoâng coøn nhöõng taøi nguyeân
thieân nhieân vaø nhaân löïc reû, nhöõng
tín duïng laõi suaát thaáp, vaø khi coù söï
caïnh tranh maïnh meõ cuûa ñoái thuû
Chieán löôïc naøy coù nghóa laø giaûm
bôùt kích thöôùc hay tính ña daïng cuûa
nhöõng hoaït ñoäng cuûa toå chöùc
 Chieán löôïc phoái hôïp

Laø söï theo ñuoåi hai hay nhieàu

chieán löôïc keå treân cuøng moät luùc
Khoâng coù gì laï khi moät toå chöùc
ña daïng hoaù theo ñuoåi nhöõng
chieán löôïc khaùc nhau trong nhöõng
chi nhaùnh khaùc nhau
 3.2. Chieán löôïc trong nhöõng
doanh nghieäp nhoû
Trong moät haõng nhoû, quaù trình hoaïch
ñònh khoâng coù tính chính thöùc vaø tinh
vi, nhöng vaãn coù theå thöïc hieän moãi
böôùc cuûa quaù trình
Nhöõng döõ kieän cô baûn chæ coù theå
thu thaäp ôû möùc toái thieåu vì toán keùm
ÔÛ haõng nhoû, ngöôøi ta chæ caàn ít
nhaân vieân vaø phoøng ñeå thu thaäp tin
 4. Hoaïch ñònh taùc nghieäp
1. Noäi dung chuû yeáu cuûa hoaïch ñònh
taùc nghieäp laø ñònh ra chöông trình hoaït
ñoäng ngaén, söû duïng caùc nguoàn löïc
ñaõ ñöôïc phaân boå ñeå hoaøn thaønh
caùc nhieäm vuï ñaõ ñöôïc giao
2. Nhaø quaûn trò laøm caùc keá hoaïch ñôn
duïng ñeå hoaøn thaønh nhöõng muïc tieâu
cuï theå vaø chaám döùt khi muïc tieâu ñaõ
hoaøn thaønh
 4.1. Caùc keá hoaïch ñôn duïng
Caùc loaïi keá hoaïch ñôn duïng chuû yeáu

Chöông trình ( program )

Döï aùn ( project )

Ngaân saùch ( budget )

 Chöông trình :
Goàm moät loaït khaù nhieàu caùc hoaït ñoäng :

1. Nhöõng böôùc haønh ñoäng chính ñeå

ñaït ñeán muïc tieâu
2. Ñôn vò hay caù nhaân chòu traùch
nhieäm cho moãi böôùc haønh ñoäng
3. Thöù töï vaø thôøi gian cuûa moãi
böôùc haønh ñoäng
 Döï aùn

• Caùc döï aùn thöôøng coù phaïm vi heïp vaø

coù nhöõng chæ daãn cuï theå veà coâng vieäc
vaø thôøi gian vaø thöôøng ñöôïc giao cho
töøng ngöôøi cuï theå phuï traùch
 Ngaân saùch
Laø baûn töôøng trình taøi nguyeân tieàn
baïc ñöôïc daønh cho nhöõng hoaït ñoäng
cuï theå trong thôøi gian nhaát ñònh
Ñaây laø coâng cuï chuû yeáu ñeå kieåm tra
hoaït ñoäng cuûa moät xí nghieäp vaø cuõng
laø phaàn quan troïng trong caùc chöông
trình ñaøo taïo
 4.2. Caùc keá hoaïch thöôøng tröïc
 Vôùi caùc keá hoaïch thöôøng tröïc, naøhquaûn
trò coù theå tieát kieäm ñöôïc khaù nhieàu thì
giôø laøm quyeát ñònh ñoái vôùi nhöõng tình
huoáng gioáng nhau .
 Vieäc quyeát ñònh nhôø vaäy maø seõ nhanh
choùng, tieát kieäm ñöôïc coâng söùc vaø thì giô
 Caùc loaïi keá hoaïch thöôøng tröïc chuû yeáu :
 Chính saùch (policy)
 Thuû tuïc (procedure)
 Qui ñònh (rule)
 Chính saùch
Laø nhöõng höôùng daãn toång quaùt veà
vieäc laøm quyeát ñònh, höôùng daãn tö
duy cuûa nhaân vieân vaøo muïc tieâu
Chính saùch thöôøng do caáp quaûn trò
toái cao trong xí nghieäp qui ñònh, xuaát
phaùt töø nhu caàu gia taêng hieäu quaû
hoaït ñoäng, phaûn aùnh heä thoáng giaù
trò, giaûi quyeát maâu thuaãn
 Thuû tuïc
 Thuû tuïc ñieàu haønh ( Standard Operating
Procedures – SOP) laø nhöõng qui ñònh chi
tieát ñeå thöïc hieän chính saùch.
 Cung caáp nhöõng höôùng daãn chi tieát ñeå
xöû lyù nhöõng söï vieäc thöôøng xaûy ra
 Qui ñònh (qui taéc)
 Laø nhöõng xaùc ñònh raèng nhöõng vieäc
naøo phaûi laøm hay khoâng ñöôïc laøm
trong moät hoaøn caûnh nhaát ñònh
 Caùc qui ñònh khoâng nhaèm höôùng
daãn tö duy hay caùch thöùc quyeát ñònh,
maø chæ aán ñònh nhöõng vieäc cuï theå
phaûi laøm hay khoâng ñöôïc laøm
 IV. Nhöõng coâng cuï hoaïch
ñònh chieán löôïc trong
nhöõng doanh nghieäp lôùn
• Ñoù laø nhöõng ñôn vò kinh doanh
ñöôïc toå chöùc quanh moät saûn
phaåm hay moät nhoùm saûn phaåm,
baùn cho cuøng moät boä nhöõng
khaùch haøng, vaø choáng tôùi cuøng
nhöõng toå chöùc caïnh tranh
 1. Ma traän BCG
(Boston Consulting Group )
Phaàn phaân chia cuûa thò tröôøng töông ñoái
STAR QUESTION
Suaát MARKS
taêng 10%
tröôûng
cuûa CASH COW DOGS
thò
tröôøng

1X
 OÂ daáu hoûi
( question marks )

• Caùc ñôn vò naèm trong oâ naøy ñoøi

hoûi raát nhieàu voán vì caàn phaûi
ñaàu tö phaùt trieån cho phuø hôïp
vôùi ñoøi hoûi cuûa söï phaùt trieån .
 OÂ ngoâi sao (stars)

• Thoâng thöôøng trong oâ naøy

söùc caïnh tranh cuûa caùc ñoái
thuû laø maïnh meõ nhaát
 OÂ boø tieàn
( Cash cow )
• Khi suaát taêng truôûng cuûa thò tröôøng
giaûm xuoáng döôùi 10% thì caùc ñôn
vò ôû oâ Star seõ trôû thaønh caùc cash
cow neáu noù vaãn coøn duy trì ñöôïc
thaønh phaàn tham gia thò tröôøng cao
 OÂ con choù ( dogs )
• Laø caùc ñôn vò coù phaàn tham gia thò
tröôøng thaáp vaø ôû trong moät thò
tröôøng coù suaát taêng truôûng yeáu
 4 muïc tieâu töø
ma traän BCG

 XAÂY DÖÏNG (BUILD)

 DUY TRÌ (HOLD)
 GAËT HAÙI (HARVEST)
 LOAÏI BOÛ (HARVEST)
Sai laàm cuûa caùc nhaø quaûn trò trong
caùc tröôøng hôïp sau:
1. Duy trì quaù nhieàu SBU trong oâ daáu hoûi
laøm coâng ty luoân bò ñoäng veà voán
2. Khoâng thanh lyù nhanh choùng caùc SBU
ñaõ quaù giaø coãi laøm öù ñoïng voán vaø
khoâng coù höôùng phaùt trieån
3. Khoâng coù chính saùch baûo veä thò phaàn
ñuùng ñaén laøm caùc ñôn vò khoâng chòu
ñöïng ñöôïc cöôøng ñoä caïnh tranh cuûa
ñoái thuû laøm cho coâng ty maát ñi vò theá
caïnh tranh .
2. Nhöõng khuoân maãu chu kyø
ñôøi soáng
• Haõng tö vaán Arthur D.Little Inc ñaõ tìm
ra nhöõng khuoân maãu chu kyø ñôøi soáng
cho vieäc hoaïch ñònh chieán löôïc, coù 4
giai ñoaïn chu kyø ñôøi soáng

Phoâi Phaùt Truôûng Suy

thai trieån thaønh thoaùi
3. Nhöõng chieán löôïc toång loaïi

1. Daãn ñaàu veà giaù

2. Chieán löôïc vöôït troäi
3. Chieán löôïc taäp trung
 4. Ma traän BCG môùi
(New BCG matrix)
1. Coâng ty phaûi ñaït thaéng lôïi trong caïnh
tranh thì môùi coù lôøi
2. Ñoä lôùn cuûa thaéng lôïi thay ñoåi theo
töøng nghaønh saûn xuaát
3. Söï phaùt trieån cuûa saûn xuaát laøm thay
ñoåi taàm côõ vaø baûn chaát thaéng lôïi
 Ma traän New BCG
Kích thöôùc thaéng lôïi

Nhoû Lôùn

SAÛN XUAÁT
SAÛN XUAÁT
Ñuôøng Nhieàu CHUYEÂN
MANH MUÙN
loái ñaït MOÂN HOAÙ
thaéng
lôïi SAÛN XUAÁT
Ít SAÛN XUAÁT
KHOÁI
BÍ LOÁI
LÖÔÏNG LÔÙN
 4 loaïi xu höôùng chieán löôïc

1. Bí loái :khoâng coù nhieàu ñöôøng loái

thaéng lôïi, kích thöôùng thaéng lôïi nhoû
2. Khoái löôïng lôùn :coù ít ñöôøng loái nhöng
laïi coù theå saûn xuùaât khoái löôïng lôùn
3. Chuyeân moân hoaù :nhieàu ñöôøng loái
vaø kích thöôùc thaéng lôïi nhoû
4. Manh muùn :coù nhieàu ñöôøng loái nhöng
thaéng lôïi laïi nhoû