BOÄ GIAÙO DUÏC & ÑAØO TAÏO

ÑAÏI HOÏC COÂNG NGHIEÄP TP.HCM

KHOA QUAÛN TRÒ KINH DOANH

TAØI LIEÄU THAM KHAÛO CHO SV

QUAÛN TRÒ HOÏC

GV: Th.Syõ TRAÀN PHI HOAØNG

1
 THOÂNG BAÙO
1. Leân lôùp: 30 tieát (Lyù thuyeát + thöïc haønh)
2. Töï hoïc: 60 tieát
3. Döï lôùp treân: 75 %
4. Baøi taäp: treân lôùp vaø ôû nhaø
5. Kieåm tra + thi cöû goàm:
 02 baøi kieåm tra giöõa hoïc phaàn (khoâng baùo tröôùc)
 01 baøi thi keát thuùc hoïc phaàn
6. Ñieåm khuyeán khích:
 Thaûo luaän nhoùm
 Phaùt bieåu yù kieán
2
 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
1. Giaùo trình Quaûn trò hoïc
Taùc giaû: TS Nguyeãn Minh Tuaán vaø nhieàu taùc
giaû
Khoa Quaûn Trò Kinh Doanh-ÑH Coâng Nghieäp
Tp.HCM
2. Taøi lieäu tham khaûo:
Giaùo trình Quaûn trò hoïc cuûa nhieàu taùc giaû:
TS Nguyeãn Thanh Hoäi- TS Phan Thaêng, NXB Thoáng Keâ, 2005.
TS Phan Thò Minh Chaâu, NXB Phöông Ñoâng, 2005.
Th.S Nguyeãn Höõu Laâm, Ngheä Thuaät Laõnh Ñaïo, NXB Giaùo Duïc ,
1997. 3
 Chöông 1
NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG VEÀ QUAÛN TRÒ

• 1.1. KHAÙI NIEÄM QUAÛN TRÒ

• 1.1.1. Quaûn trò laø gì?
• 1.1.2. Hieäu quaû vaø hieäu suaát trong
quaûn trò
• 1.1.3. Chöùc naêng quaûn trò
• 1.1.4. Tính phoå bieán cuûa quaûn trò

4
 1.1.1. Quaûn trò laø gì?
• Robert Kreitner ñònh nghóa:
• Quaûn trò laø tieán trình laøm vieäc
vôùi con ngöôøi vaø thoâng qua con
ngöôøi nhaèm ñaït muïc tieâu cuûa toå
chöùc trong moät moâi tröôøng luoân
thay ñoåi. Troïng taâm cuûa quaù
trình naøy laø söû duïng hieäu quaû
nguoàn löïc coù giôùi haïn.
5
 1.1.1. Quaûn trò laø gì?

• Stoner vaø Robbins cho raèng:

Quaûn trò laø quaù trình hoaïch
ñònh, toå chöùc, boá trí nhaân söï,
laõnh ñaïo vaø kieåm soaùt coù heä
thoáng caùc hoaït ñoäng trong moät
toå chöùc nhaèm ñaït ñöôïc caùc muïc
tieâu ñaõ vaïch ra.

6
1.1.2. Hieäu quaû vaø hieäu suaát trong quaûn trò

 Hieäu suaát laø söï so saùnh giöõa keát quaû ñaït

ñöôïc vôùi chi phí boû ra
 Hieäu suaát caøng cao khi tyû leä giöõa keát
quaû ñaït ñöôïc, vôùi chi phí boû ra caøng lôùn.
 Hieäu suaát coù ñöôïc khi laøm ñuùng caùch,
ñuùng phöông phaùp.
 Hieäu suaát laø laøm ñuùng vieäc
 Hieäu quaû laø laøm ñöôïc vieäc
 Hieäu quaû gaén lieàn vôùi muïc tieâu thöïc
hieän, laøm sao ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu ñeà ra
(Trong khi hieäu suaát gaén lieàn vôùi
phöông phaùp thöïc hieän.)
7
 1.1.3. Chöùc naêng quaûn trò
• Hoaëc thaäp nieân 30 theá kyû 20, Gulick vaø
Urwick neâu 7 chöùc naêng cuûa quaûn trò:
• Hoaïch ñònh (Planning)
• Toå chöùc (Organizing)
• Nhaân söï (Staffing)
• Chæ huy (Directing)
• Phoái hôïp (Coordinating)
• Kieåm tra (Reviewing)
• Taøi chính (Budgeting)

8
 1.1.3. Chöùc naêng quaûn trò
• Nhöõng naêm cuoái thaäp nieân 80 theá kyû
20, James Stoner vaø Stephen Robbins
chia ra thaønh 4 chöùc naêng cuûa quaûn
trò:
• Hoaïch ñònh (Planning)
• Toå chöùc (Organizing)
• Laõnh ñaïo (leading)
• Kieåm tra (Reviewing)

9
 1.1.3.1. Hoaïch ñònh (Planning)

Xaùc laäp moät moâ hình cho töông lai

nhöõng muïc tieâu caàn ñaït ñöôïc.
Döï baùo vaø tieân lieäu töông lai
Nhaän ra nhöõng cô hoäi vaø ruûi ro
Khai thaùc cô hoäi, neù traùnh ruûi ro.

10
 1.1.3.1. Hoaïch ñònh (Planning)

• Hoaïch ñònh: xaùc ñònh muïc tieâu,

xaây döïng chieán löôïc vaø phaùt trieån
caùc keá hoaïch, ñeå phoái hôïp caùc
hoaït ñoäng.

11
1.1.3.2. Toå chöùc (Organizing)
Phaân coâng nhieäm vuï, taïo moät cô caáu
toå chöùc quaûn trò
Thieát laäp thaåm quyeàn vaø phaân phoái
ngaân saùch caàn thieát ñeå thöïc hieän keá
hoaïch.
Xaùc ñònh ai seõ laøm gì? ôû ñaâu? khi
naøo hoaøn thaønh nhieäm vuï?

12
 1.1.3.2. Toå chöùc (Organizing)

• Toå chöùc: xaùc ñònh vieäc caàn

hoaøn thaønh laøm theá naøo
thöïc hieän vaø ai thöïc hieän.

13
 1.1.3.3. Ñieàu khieån, Laõnh ñaïo
 Laø chöùc naêng quaûn trò nhaèm gaây aûnh
höôûng, thuùc ñaåy, höôùng daãn nguoàn nhaân söï
thöïc hieän muïc tieâu coâng ty.
 Chöùc naêng naøy lieân quan ñeán vieäc quaûn trò
nguoàn nhaân löïc nhö: tuyeån duïng, ñaøo taïo vaø
boá trí nhaân söï.
 Thuùc ñaåy quan heä caù nhaân vaø nhoùm trong
moái quan heä quaûn trò nhaèm xaây döïng moät
baûn saéc vaên hoùa cho toå chöùc.
 Laø quaù trình thoâng tin vaø truyeàn thoâng
trong toå chöùc.
14
 1.1.3.3. Ñieàu khieån, Laõnh ñaïo

• Laõnh ñaïo: Höôùng daãn vaø

ñoäng vieân nhöõng ngöôøi lieân
quan vaø giaûi quyeát maâu
thuaãn.

15
 1.1.3.4. Kieåm tra
 Kieåm tra nhaèm ño löôøng nhöõng hoaït ñoäng,
keát quaû hoaït ñoäng… nhaèm tìm ra caùc
nguyeân nhaân sai leäch vaø tìm caùc giaûi phaùp
ñieàu chænh thích hôïp.
 Laø chöùc naêng kheùp kín moät chu kyø quaûn
trò vaø môû ra moät chu kyø quaûn trò môùi … taïo
ra söï lieân tuïc trong quaù trình quaûn trò.
 Giuùp nhaø quaûn trò bieát khi naøo phaûi ñieàu
chænh hoaït ñoäng, khi naøo caàn phaûi hoaïch
ñònh môùi.

16
 1.1.3.4. Kieåm tra

• Kieåm tra: kieåm soaùt caùc hoaït

ñoäng ñeå ñaûm baûo raèng
chuùng ñöôïc thöïc hieän nhö
keá hoïach.

17
1.1.4. Tính phoå bieán cuûa quaûn trò
• 1.1.4. Tính phoå bieán cuûa quaûn trò
 Thuaät ngöõ “quaûn trò” – “quaûn lyù” khoâng coù
söï khaùc bieät naøo ñaùng keå.
 Quaûn lyù bao goàm caû: kinh doanh, nhaø
nöôùc vaø nhöõng toå chöùc khoâng nhaèm kieám
lôøi.
 Nhöõng toå chöùc khaùc nhau ñeàu phaûi ñoái
phoù vôùi nhöõng vaán ñeà quaûn trò nhö nhau.
 Quaù trình chuyeân moân hoùa trong saûn xuaát
kinh doanh ngaøy caøng cao.
18
 Chöông 1
NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG VEÀ QUAÛN TRÒ

• 1.2. NHAØ QUAÛN TRÒ

• 1.2.1. Khaùi nieäm nhaø quaûn trò
• 1.2.2. Caáp baäc quaûn trò
• 1.2.3. Caùc kyõ naêng cuûa nhaø quaûn trò
• 1.2.4. Vai troø cuûa nhaø quaûn trò

19
 1.2.1. Khaùi nieäm nhaø quaûn trò
 Toå chöùc laø moät taäp hôïp ngöôøi ñöôïc saép
ñaët coù heä thoáng nhaèm thöïc hieän moät
muïc tieâu nhaát ñònh.
 Moät toå chöùc laø moät thöïc theå coù muïc
ñích rieâng bieät, coù nhöõng thaønh vieân vaø
coù moät cô caáu chaët cheõ coù tính heä
thoáng.
 Nhaø quaûn trò laø nhöõng ngöôøi coù quyeàn
vaø coù traùch nhieäm ñieàu khieån coâng vieäc
cuûa ngöôøi khaùc. Hoï ñöôïc boá trí vaøo
nhöõng vò trí coù taàm quan troïng khaùc
nhau trong toå chöùc. 20
 NHAØ QUAÛN TRÒ LAØ GÌ?

• Nhaø quaûn trò laø nhöõng ngöôøi hoaøn

thaønh muïc tieâu thoâng qua vaø baèng
ngöôøi khaùc.

• Nhaø quaûn trò laø nhöõng ngöôøi laäp keá

hoaïch, toå chöùc, chæ ñaïo vaø kieåm tra
vieäc phaân boå caùc nguoàn löïc con
ngöôøi, vaät löïc, taøi chính vaø thoâng
tin ñeå ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu cuûa toå
chöùc.
21
 1.2.2. Caáp baäc quaûn trò

Nhaø quaûn trò caáp cao

Nhaø quaûn trò caáp giöõa
Nhaø quaûn trò caáp cô sôû

22
1.2.3. Caùc kyõ naêng cuûa nhaø quaûn trò

Kyõ naêng kyõ thuaät

Kyõ naêng nhaân söï
Kyõ naêng tö duy

23
1.2.4. Vai troø cuûa nhaø quaûn trò
Vai troø quan heä vôùi con ngöôøi
Vai troø ngöôøi ñaïi dieän
Vai troø ngöôøi laõnh ñaïo
Vai troø ngöôøi lieân laïc

24
1.2.4. Vai troø cuûa nhaø quaûn trò
Vai troø thoâng tin
Vai troø thu thaäp vaø xöû lyù
thoâng tin
Vai troø phoå bieán thoâng tin
Vai troø cung caáp thoâng tin

25
1.2.4. Vai troø cuûa nhaø quaûn trò
Vai troø quyeát ñònh
Vai troø nhaø kinh doanh
Vai troø ngöôøi giaûi quyeát caùc xaùo
troän
Vai troø ngöôøi phaân phoái taøi
nguyeân
Vai troø ngöôøi ñaøm phaùn
26
 Chöông 1
NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG VEÀ QUAÛN TRÒ

• 1.3. KHOA HOÏC & NGHEÄ THUAÄT

QUAÛN TRÒ
• 1.3.1. Quaûn trò laø khoa hoïc
• 1.3.2. Quaûn trò laø ngheä thuaät
• 1.3.3. Nhöõng tình huoáng quaûn trò

27
 1.3.1. Quaûn trò laø khoa hoïc

• Quaûn trò hoïc laø moät ngaønh nghieân

cöùu, phaân tích caùc hoaït ñoäng quaûn
trò trong caùc toå chöùc, toång quaùt hoùa
caùc kinh nghieäm toát thaønh nguyeân
taéc vaø lyù thuyeát aùp duïng cho moïi
hình thöùc quaûn trò töông töï.
• Quaûn trò hoïc cuõng giaûi thích caùc
tình huoáng quaûn trò, ñeà ra nhöõng kyõ
thuaät giuùp caùc nhaø quaûn trò hoaøn
thaønh muïc tieâu nhieäm vuï. 28
 1.3.2. Quaûn trò laø ngheä thuaät
 Quaûn trò khoâng chæ laø moät ngheä thuaät maø
laø moät ngheä thuaät saùng taïo.
 Nhaø quaûn trò gioûi coù theå bò laàm laãn nhöng
hoï seõ hoïc hoûi ñöôïc ngay töø nhöõng sai laàm
cuûa mình ñeå trau doài ngheä thuaät quaûn trò
cho mình.
 Nhaø quaûn trò phaûi linh hoaït vaän duïng caùc
lyù thuyeát quaûn trò trong nhöõng tình huoáng
cuï theå.
 Thoâng qua thöïc tieãn, kinh nghieäm, suy
luaän vaø tröïc giaùc nhaø quaûn trò seõ trôû neân
nhaïy caûm vaø thích nghi nhanh choùng vôùi
hoaøn caûnh. 29
 Chöông 2
SÖÏ PHAÙT TRIEÅN CUÛA TÖ TÖÔÛNG QUAÛN TRÒ

• 2.1. BOÁI CAÛNH LÒCH SÖÛ

• 2.1.1. Taàm quan troïng cuûa vieäc nghieân
cöùu lòch söû phaùt trieån caùc tö töôûng
quaûn trò
• 2.1.2. Nguoàn goác cuûa tö töôûng quaûn trò

30
 2.2. TRÖÔØNG PHAÙI QUAÛN TRÒ COÅ ÑIEÅN

• 2.2.1. Tröôøng phaùi quaûn trò khoa hoïc

 Khoa hoïc quaûn trò laø tieán haønh hoaït
ñoäng quaûn trò theo nhöõng nguyeân taéc
khoa hoïc döïa treân nhöõng döõ kieän coù
ñöôïc do quan saùt, thí nghieäm, suy luaän
coù heä thoáng.
 Tröôøng phaùi naøy quan taâm ñeán naêng
suaát lao ñoäng thoâng qua vieäc quaûn lyù
vaø hôïp lyù hoùa coâng vieäc.
31
 2.2.1. Tröôøng phaùi quaûn trò khoa hoïc

• 2.2.1.1. Caùc nhaø tieân phong trong tröôøng phaùi

naøy
• Charles Babbage (1792-1871):
 Laø nhaø toaùn hoïc Anh tìm caùch taêng naêng suaát
lao ñoäng
 Cuøng vôùi Adam Smith chuû tröông chuyeân moân
hoùa lao ñoäng, duøng toaùn hoïc ñeå tính toaùn caùch
söû duïng caùc nguyeân vaät lieäu toái öu nhaát.
 OÂng chuû tröông caùc nhaø quaûn trò phaûi nghieân
cöùu thôøi gian caàn thieát ñeå hoaøn thaønh moät
coâng vieäc =>töø ñoù, ñònh tieâu chuaån coâng vieäc
=>ñöa ra vieäc thöôûng cho vöôït tieâu chuaån.
 Laø ngöôøi ñaàu tieân ñeà nghò phöông phaùp chia
lôïi nhuaän ñeå duy trì moái quan heä giöõa coâng
nhaân vaø ngöôøi quaûn lyù. 32
 2.2.1. Tröôøng phaùi quaûn trò khoa hoïc
• Federic W Taylor (1856-1915):
Laø cha ñeû cuûa phöông phaùp quaûn trò khoa hoïc.
Laø ngöôøi tìm ra & chæ trích nhöõng nhöôïc ñieåm
trong quaûn lyù cuõ:
• +Thueâ coâng nhaân khoâng löu yù khaû naêng vaø
ngheà nghieäp cuûa hoï.
• +Khoâng toå chöùc huaán luyeän, khoâng toå chöùc hoïc
vieäc cho nhaân vieân
• +Khoâng coù tieâu chuaån vaø phöông phaùp ñeå thöïc
hieän coâng vieäc (laøm theo thoùi quen).
• +Nhaø quaûn trò laøm vieäc beân caïnh ngöôøi thôï, hoï
queân maát chöùc naêng chính laø: laäp keá hoaïch vaø toå
chöùc coâng vieäc.
• +Tính chuyeân nghieäp cuûa nhaø quaûn trò khoâ33 ng
ñöôïc thöøa nhaän.
 2.2. TRÖÔØNG PHAÙI QUAÛN TRÒ COÅ ÑIEÅN

 Muïc tieâu chính cuûa quaûn trò laø ñaûm baûo söï thònh
vöôïng cho chuû vaø söï sung tuùc cho coâng nhaân.
 OÂng ñöa ra 4 nguyeân taéc & trôû thaønh 4 nguyeân
taéc vaøng trong quaûn trò ñaàu theá kyû 20 (xem theâm
muïc 2.1, trang 37, Quaûn trò hoïc, tröôøng ÑH Kinh
Teá Tp.HCM)
• 1.Phaûi coù phöông phaùp vaø taïo ñieàu kieän laøm
vieäc thích hôïp
• 2.Phaûi choïn coâng nhaân coù taøi vaø coù khaû naêng
phuø hôïp coâng vieäc
• 3.Huaán luyeän coâng vieäc cho hoï vaø khuyeán
khích hoï laøm theo naêng suaát.
• 4.Phaûi coù keá hoaïch vaø caùch toå chöùc hôïp lyù.
34
 2.2. TRÖÔØNG PHAÙI QUAÛN TRÒ COÅ ÑIEÅN
• 2.1.2. Ñaùnh giaù tröôøng phaùi quaûn trò khoa
hoïc
o Coù nhieàu ñoùng goùp coù gtrò cho vieäc phaùt trieån cuûa
tö töôûng quaûn trò.
o Phaùt trieån kyõ naêng quaûn trò nhö: phaân coâng vaø
chuyeân moân hoùa trong lao ñoäng, hình thaønh loái sx
daây chuyeàn.
o Hoï laø nhöõng ngöôøi tieân phong neâu cao taàm quan
troïng cuûa vieäc: tuyeån choïn vaø huaán luyeän nhaân
vieân, ñaõi ngoä ñeå taêng naêng suaát.
o Chuù troïng vieäc giaûm giaù thaønh ñeå taêng hieäu quaû
o Duøng phöông phaùp coù heä thoáng vaø hôïp lyù ñeå giaûi
quyeát caùc vaán ñeà veà quaûn trò.
o Hoï coi quaûn trò nhö laø moät ñoái töôïng nghieân cöùu
khoa hoïc.
35
2.2.2. Tröôøng phaùi quaûn trò haønh chaùnh
• 2.2.2.1. Caùc nhaø tieân phong trong
tröôøng phaùi naøy
• Henry Fayol (1814-1925):
 Laø moät nhaø quaûn trò haønh chính ngöôøi Phaùp.
 Laø ngöôøi ñaàu tieân ñeà xuaát chöùc naêng trong
quaûn trò
 OÂng ñöa ra 14 nguyeân taéc quaûn trò goïi laø caùc
nguyeân taéc quaûn trò toång quaùt.
 OÂng khuyeán caùo caùc nguyeân taéc naøy KHOÂNG
ñöôïc aùp duïng cöùng nhaéc maø phaûi uyeån
chuyeån.

36
 14 NGUYEÂN TAÉC CUÛA FAYOL NHÖ
1. Phaân chia coâng vieäc
2. Thaåm quyeàn vaø traùch nhieäm
3. Kyû luaät
4. Thoáng nhaát chæ huy
5. Thoáng nhaát ñieàu khieån
6. Lôïi ích caù nhaân phuï thuoäc vaøo lôïi ích chung
7. Thuø lao xöùng ñaùng
8. Taäp trung vaø phaân taùn
9. Heä thoáng quyeàn haønh
10.Traät töï
11.Coâng baèng
12.OÅn ñònh nhieäm vuï
13.Saùng kieán
14.Tinh thaàn ñoaøn keát 37
2.2.2. Tröôøng phaùi quaûn trò haønh chaùnh
Max Weber (1864-1920):
• Laø moät nhaø xaõ hoäi hoïc ngöôøi Ñöùc, coù nhieàu
ñoùng goùp lyù thuyeát quaûn trò- thoâng qua vieäc
phaùt trieån toå chöùc quan lieâu baøn giaáy.
• Khaùi nieäm toå chöùc quan lieâu baøn giaáy laø heä
thoáng chöùc vuï vaø nhieäm vuï ñöôïc xaùc ñònh roõ
raøng, phaân coâng nhieäm vuï chính xaùc, caùc muïc
tieâu phaân bieät, heä thoáng quyeàn haønh coù toân ti
traät töï.
• Ngaøy nay, hình aûnh “quan lieâu” gôïi leân moät
hình aûnh cöùng nhaéc, loãi thôøi, bò chìm ngaäp
trong thuû tuïc haønh chính phieàn haø…xa laï vôùi
caùc tö töôûng ban ñaàu cuûa Weber 38
 2.2.2.2. Ñaùnh giaù tröôøng phaùi quaûn trò
haønh chaùnh
• Tröôøng phaùi naøy cho raèng neáu toå chöùc hôïp
lyù => naêng suaát seõ cao.
• Caùc hình thöùc toå chöùc, caùc nguyeân taéc toå
chöùc, quyeàn löïc vaø söï uûy quyeàn …cuûa
tröôøng phaùi naøy ñöôïc aùp duïng ñeán ngaøy
nay.
• Haïn cheá:
• Quan ñieåm cöùng raén trong quaûn lyù
• Khoâng chuù troïng yeáu toá con ngöôøi vaø xaõ
hoäi thöïc tieãn.
39
 2.3. TRÖÔØNG PHAÙI TAÂM LYÙ XAÕ HOÄI
TRONG QUAÛN TRÒ

Nhaán maïnh vai troø cuûa yeáu toá taâm lyù,

tình caûm, quan heä xaõ hoäi cuûa con
ngöôøi trong coâng vieäc.
Hieäu quaû cuûa quaûn trò do naêng suaát
quyeát ñònh => naêng suaát lao ñoäng coù
ñöôïc coøn do söï thoûa maõn caùc nhu caàu
taâm lyù xaõ hoäi cuûa con ngöôøi.

40
 2.3. TRÖÔØNG PHAÙI TAÂM LYÙ XAÕ HOÄI
TRONG QUAÛN TRÒ

Robert Owen (1771-1858):

Laø kyõ ngheä gia ngöôøi Anh, laø ngöôøi
ñaàu tieân noùi ñeán nhaân löïc trong toå
chöùc.
OÂng chæ trích caùc nhaø coâng nghieäp boû
tieàn ra phaùt trieån maùy moùc nhöng laïi
khoâng caûi tieán soá phaän con ngöôøi.

41
 2.3. TRÖÔØNG PHAÙI TAÂM LYÙ XAÕ HOÄI
TRONG QUAÛN TRÒ
Hugo Munsterberg (1863-1916):
 Nghieân cöùu taâm lyù öùng duïng trong moâi
tröôøng toå chöùc. Laø cha ñeû cuûa ngaønh taâm lyù
hoïc coâng nghieäp.
 OÂng cho raèng naêng suaát lao ñoäng seõ cao hôn
neáu coâng vieäc giao phoù cho hoï, ñöôïc nghieân
cöùu chu ñaùo & hôïp vôùi nhöõng kyõ naêng, taâm lyù
cuûa hoï.
 OÂng coøn cho raèng nhaø quaûn trò phaûi duøng
nhöõng baøi traéc nghieäm taâm lyù ñeå tuyeån choïn
nhaân vieân vaø tìm ra nhöõng kyõ thuaät thích hôïp
ñeå ñoäng vieân hoï laøm vieäc. Nhöõng yù kieán naøy
luùc sinh thôøi khoâng ñöôïc chuù yù nhöng ngaøy
nay thì loaøi ngöôøi raát coi troïng. 42
 2.3. TRÖÔØNG PHAÙI TAÂM LYÙ XAÕ HOÄI
TRONG QUAÛN TRÒ

Elton Mayo (1880-1949)

Mary Parker Follet (1863-1933)
Abranham Maslow (1908-1970)
Doulas Mc Gregor (1960-1964)
Chris Argyris (1923)

43
 2.3.2. Nhaän xeùt veà tröôøng phaùi taùc phong
trong quaûn trò
• Öu ñieåm:
 Xem doanh nghieäp laø moät heä thoáng xaõ hoäi, beân
caïnh yeáu toá kinh teá vaø kyõ thuaät.
 Ñoäng vieân khoâng chæ baèng yeáu toá vaät chaát, maø
coøn caùc yeáu toá xaõ hoäi.
 Taäp theå aûnh höôùng ñeán taùc phong caù nhaân
(tinh thaàn, thaùi ñoä, keát quaû lao ñoäng).
• Haïn cheá:
 Khoâng phaûi luùc naøo nhöõng “con ngöôøi ñöôïc
thoûa maõn” cuõng laø nhöõng con ngöôøi lao ñoäng
ñaït naêng suaát cao.
 Khoâng moät toå chöùc naøo ñöôïc coi laø moät heä
thoáng kheùp kín, bôûi noù luoân bò taùc ñoäng bôûi caùc
yeáu toá beân ngoaøi nhö kinh teá, chính trò, vaên
hoùa, xaõ hoäi. 44
 2.4.1. Quaûn trò khoa hoïc
Khoa hoïc quaûn trò laø ñöôøng loái quaûn trò
duøng nhöõng phaân tích toaùn hoïc trong
quyeát ñònh, söû duïng caùc coâng cuï thoáng
keâ, caùc moâ hình toaùn hoïc…
Sau chieán tranh theá giôùi laàn thöù 2- khi
kyõ thuaät chieán tranh phaùt trieån cao,
nhu caàu öùng duïng caùc kieán thöùc ñònh
löôïng caøng caáp thieát, khoa hoïc quaûn trò
caøng phaùt trieån maïnh meõ.

45
 2.4.2. Quaûn trò taùc nghieäp
o Laø aùp duïng phöông phaùp ñònh löôïng
vaøo coâng taùc toå chöùc vaø kieåm soaùt
hoaït ñoäng.
o Quaûn trò hoaït ñoäng söû duïng nhieàu kyõ
thuaät ñònh löôïng nhö: tieân ñoaùn, kieåm
tra haøng toàn kho, laäp trình tuyeán tính,
lyù thuyeát heä quaû, lyù thuyeát heä thoáng …

46
 2.4.3. Quaûn trò heä thoáng thoâng tin

 Laø nhöõng chöông trình tích hôïp thu

thaäp vaø söû lyù caùc thoâng tin giuùp vieäc
ra quyeát ñònh.
 Heä thoáng naøy thöôøng ñöôïc trôï giuùp
tích töïc töø heä thoáng maùy vi tính.

47
 2.4.4. Nhaän xeùt veà tröôøng phaùi ñònh
löôïng trong quaûn trò
• Öu ñieåm: Kyõ thuaät thuaät ñònh löôïng
giuùp naâng cao trình ñoä hoaïch ñònh
vaø kieåm soaùt trong toå chöùc
• Haïn cheá:
Khoâng chuù trong yeáu toá con ngöôøi
trong toå chöùc quaûn trò.
Caùc kyõ thuaät ñònh löôïng raát khoù
hieåu, caàn phaûi coù chuyeân gia gioûi.
Vieäc phoå bieán caùc lyù thuyeát raát haïn
cheá. 48
 3.1.2. Phaân loaïi moâi tröôøng
• 3.1.2.1. Caên cöù theo phaïm vi vaø caáp ñoä cuûa moâi tröôøng
• Coù theå phaân thaønh caùc loaïi sau:
• Moâi tröôøng beân ngoaøi: bao goàm 2 caáp ñoä:
 Moâi tröôøng Vó moâ (moâi tröôøng toång quaùt)
• +Caùc yeáu toá veà kinh teá
• +Caùc yeáu toá veà chính trò
• +Caùc yeáu toá veà phaùp luaät
• +Caùc yeáu toá veà töï nhieân
• +Caùc yeáu toá veà coâng ngheä
 Moâi tröôøng Vi moâ (moâi tröôøng ñaëc thuø hay moâi tröôøng
taùc nghieäp)
• +Khaùch haøng
• +Caùc ñoái thuû caïnh tranh
• +Caùc nhaø cung caáp
• +Caùc ñoái thuû môùi nhaäp ngaønh
• +Caùc saûn phaåm thay theá 49
 Moâi tröôøng Vó moâ
• 3.2.1.1. Moâi tröôøng kinh teá
Nhöõng dieãn bieán cuûa moâi tröôøng kinh teá vó moâ bao
giôø cuõng chöùa ñöïng nhöõng cô hoäi vaø moái ñe doïa
khaùc nhau trong töøng doanh nghieäp trong caùc
ngaønh khaùc nhau.
Laõi suaát vaø xu höôùng cuûa laõi suaát trong neàn kinh teá
coù aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán chieán löôïc kinh doanh
cuûa caùc doanh nghieäp ñaëc bieät laø nhöõng doanh
nghieäp chuû yeáu vay voán ñeå hoaït ñoäng.
Söï bieán ñoäng cuûa tyû giaù laøm thay ñoåi nhöõng ñieàu
kieän kinh doanh, taïo ra nhöõng cô hoäi vaø ñe doïa
khaùc ñoái vôùi doanh nghieäp, coù taùc duïng ñieàu chænh
quan heä xuaát nhaäp khaåu.
Caùc chính phuû thöôøng söû duïng coâng cuï naøy ñeå ñieàu
chænh quan heä xuaát nhaäp khaåu theo höôùng coù 50lôïi
cho neàn kinh teá.
 Moâi tröôøng Vó moâ
 Vieäc taêng/ giaûm thu nhaäp bình quaân ñaàu ngöôøi
cuõng laø moät yeáu toá coù taùc ñoäng tröïc tieáp ñeán
quy moâ vaø tính chaát cuûa thò tröôøng.
 Möùc ñoä laïm phaùt cuûa neàn kinh teá (cao hay
thaáp) seõ aûnh höôûng ñeán toác ñoä ñaàu tö vaøo neàn
kinh teá.
 Neáu laïm phaùt cao => taïo ruûi ro cho caùc doanh
nghieäp => söùc mua cuûa thò tröôøng giaûm suùt =>
neàn kinh teá trì treä.
 Söï bieán ñoäng cuûa (caùc chæ soá treân) thò tröôøng
chöùng khoaùn coù theå laøm thay ñoåi giaù trò cuûa coå
phieáu => laøm aûnh höôûng ñeán neàn kinh teá => taïo
51
nhieàu ruûi ro cho caùc doanh nghieäp.
 Moâi tröôøng Vó moâ
• 3.2.1.2. Moâi tröôøng chính trò & luaät phaùp, bao goàm:
Caùc heä thoáng caùc quan ñieåm, ñöôøng loái chính
saùch cuûa chính phuû, heä thoáng luaät phaùp hieän
haønh, caùc xu höôùng chính trò ngoaïi giao vôùi caùc
nöôùc.
Nhaø nöôùc ñöa ra: luaät phaùp, nhöõng quy ñònh yeâu
caàu caùc doanh nghieäp tuaân theo.
Caùc doanh nghieäp phaûi hieåu roõ vaø tuaân thuû phaùp
luaät.
Chính phuû giaùm saùt, duy trì, thöïc hieän phaùp luaät
vaø baûo veä lôïi ích chung cuûa quoác gia => vöøa ñieàu
tieát vó moâ neàn kinh teá thoâng qua caùc chính saùch
kinh teá, taøi chính, tieàn teä, thueá => vöøa ñoùng vai
troø kieåm soaùt, ngaên caám, khuyeán khích, taøi trôï vaø
cung caáp caùc dòch vuï cho caùc doanh nghieäp. 52
 3.2.1.2. MOÂI TRÖÔØNG CHÍNH TRÒ & LUAÄT PHAÙP

 Chính phuû coù theå taïo ra nhöõng cô hoäi hoaëc

nguy cô cho doanh nghieäp.
 Ñeå taän duïng cô hoäi vaø giaûm thieåu nguy cô,
doanh nghieäp caàn phaûi am töôøng nhöõng quan
ñieåm, nhöõng öu tieân vaø nhöõng chöông trình chi
tieâu cuûa chính phuû => thieát laäp moái quan heä toát
ñeïp, vaän ñoäng haønh lang khi caàn thieát nhaèm
taïo moâi tröôøng thuaän lôïi cho doanh nghieäp.
 Chính trò vaø luaät phaùp bieán ñoäng phöùc taïp seõ
taïo ra nhöõng ruûi ro lôùn cho doanh nghieäp.
 Ñöôøng loái chính saùch khoâng nhaát quaùn, quoác
gia thöôøng xuyeân xaûy ra xung ñoät, noäi chieán …seõ
gaây nhieàu baát lôïi cho caùc doanh nghieäp. 53
 3.2.1.2. MOÂI TRÖÔØNG CHÍNH TRÒ & LUAÄT PHAÙP

1. Söï gia taêng cuûa caùc quy ñònh veà phaùp luaät
2. Söï gia taêng cuûa caùc toå chöùc phuïc vuï lôïi ích
coâng coäng:
 Quyeàn lôïi ngöôøi tieâu duøng
 Quyeàn lôïi phuï nöõ
 Quyeàn lôïi baø meï – treû em

54
 3.2.1.3. MOÂI TRÖÔØNG VAÊN HOÙA XAÕ HOÄI
 Laø nhöõng chuaån möïc vaø giaù trò cuûa moät neàn vaên hoùa.
 Nhöõng quan nieäm veà ñaïo ñöùc, thaåm myõ, veà loái soáng,
ngheà nghieäp.
 Nhöõng phong tuïc, taäp quaùn, truyeàn thoáng.
 Trình ñoä nhaän thöùc, hoïc vaán chung cuûa xaõ hoäi.
 =>Caùc yeáu toá vaên hoùa – xaõ hoäi coù aûnh höôûng khaù lôùn.
Noù xaùc ñònh caùch thöùc ngöôøi ta soáng, laøm vieäc, kinh
doanh, tieâu thuï caùc saûn phaåm vaø dòch vuï nhö theá
naøo.
 Neáu hieåu bieát veà maët vaên hoùa-xaõ hoäi, seõ laø cô sôû giuùp
caùc nhaø quaûn trò trong hoaït ñoäng quaûn trò ôû caùc toå
chöùc.
 Moâi tröôøng vaên hoùa-xaõ hoäi toát gaén lieàn vôùi nhöõng yeâu
caàu veà veä sinh, an toaøn vaø giöõ sinh veä sinh moâi
tröôøng ñoái vôùi saûn phaåm vaø moâi tröôøng soáng ôû caù 55 c
khu daân cö.
 3.2.1.4. Moâi tröôøng daân soá
 Bao goàm: Toång daân soá, tyû leä taêng daân soá,
tuoåi taùc, tuoåi thoï, tyû leä sinh töï nhieân, caùc
xu höôùng dòch chuyeån daân soá giöõa caùc gia
ñình, giôùi tính, daân toäc, ngheà nghieäp, söï
phaân phoái thu nhaäp…
 Nhöõng thay ñoåi trong moâi tröôøng daân soá seõ
taùc ñoäng tröïc tieáp ñeán söï thay ñoåi cuûa moâi
tröôøng kinh teá vaø xaõ hoäi => aûnh höôûng ñeán
moâi tröôøng kinh doanh cuûa doanh nghieäp.

56
 Moâi tröôøng töï nhieân
Söï xuoáng caáp cuûa moâi tröôøng thieân nhieân
(möùc ñoä oâ nhieãm taêng cao) trong thaäp nieân
90 laø moái ñe doïa cuûa caùc nhaø kinh doanh.
Nhaø quaûn trò marketing caàn chuù yù ñeán 4 xu
höôùng cuûa moâi tröôøng vaät chaát, thieân nhieân
nhö:
1. Söï khan hieám cuûa nguoàn nguyeân vaät lieäu
2.Söï gia taêng chi phí naêng löôïng
3.Söï gia taêng möùc ñoä oâ nhieãm cuûa moâi
tröôøng
4.Söï thay ñoåi vai troø cuûa nhaø nöôùc trong
vieäc baûo veä moâi tröôøng
57
 Moâi tröôøng kyõ thuaät coâng ngheä
• Coâng ngheä laø moät ñoäng löïc taïo neân keát quaû
daøi haïn maø chuùng ta khoâng theå döï ñoaùn
ñöôïc. Nhaø marketing caàn chuù yù 4 xu höôùng
cuûa moâi tröôøng coâng ngheä nhö sau:
1.Quaù trình thay ñoåi vaø phaùt trieån coâng
ngheä dieãn ra nhanh choùng
2.Cô hoäi phaùt minh gaàn nhö khoâng coù giôùi
haïn
3.Söï bieán ñoåi cuûa ngaân saùch daønh cho
vieäc nghieân cöùu vaø phaùt trieån
4.Söï gia taêng cuûa vieäc kieåm soaùt ñoái vôùi
thay ñoåi coâng ngheä.
58
 05 Löïc Löôïng Thuoäc Veà Moâi Tröôøng Vi Moâ
1. Nhaø cung caáp: nhöõng caù nhaân, toå chöùc baùn saûn phaåm doanh
cho nghieäp ñeå doanh nghieäp baùn laïi hay söû duïng trong quaù
trình saûn xuaát kinh doanh cuûa noù.
2. Nhaø trung gian: nhöõng caù nhaân, toå chöùc mua saûn phaåm cuûa
doanh nghieäp veà ñeå baùn laïi kieám lôøi.
3. Khaùch haøng: nhöõng caù nhaân, toå chöùc mua saûn phaåm cuûa
doanh nghieäp veà ñeå duøng cho caù nhaân, toå chöùc ñoù, töùc laø ngöôøi
tieâu duøng vaø khaùch haøng coâng nghieäp.
4. Ñoái thuû caïnh tranh: nhöõng caù nhaân, toå chöùc ñang tranh giaønh
vôùi doanh nghieäp nhöõng khoaûn chi tieâu cuûa khaùch haøng.
5. Coâng chuùng: nhöõng caù nhaân, toå chöùc coù moái quan taâm ñeán
hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp nhö chính quyeàn, caùc nhoùm coâng
daân ñòa phöông, caùc cô quan thoâng taán baùo chí.
59
 3.1.2. Phaân loaïi moâi tröôøng
• Moâi tröôøng beân trong (Moâi tröôøng noäi
boä hoaëc hoaøn caûnh noäi boä) goàm:
• + Nguoàn nhaân löïc
• + Khaû naêng nghieân cöùu phaùt trieån
• + Saûn xuaát
• + Taøi chính keá toaùn
• + Marketing
• + Vaên hoùa cuûa toå chöùc
60
 3.2.3. Hoaøn caûnh noäi boä
• 3.2.3.1. Yeáu toá nhaân löïc
• 3.2.3.2. Khaû naêng taøi chính
• 3.2.3.3. Khaû naêng nghieân cöùu vaø phaùt
trieån cuûa doanh nghieäp
• 3.2.3.4. Vaên hoùa cuûa toå chöùc

61
 3.2.3.1. Yeáu toá nhaân löïc
 Toång soá nhaân löïc hieän coù cuûa doanh
nghieäp
 Cô caáu nhaân löïc
 Trình ñoä chuyeân moân, trình ñoä laønh ngheà
cuûa löïc löôïng nhaân löïc
 Tình hình phaân boá vaø söû duïng löïc löôïng
nhaân löïc
 Vaán ñeà phaân phoái thu nhaäp, caùc chính
saùch ñoäng vieân ngöôøi lao ñoäng
 Khaû naêng thu huùt nhaân löïc cuûa toå chöùc
 Möùc ñoä thuyeân chuyeån vaø boû vieäc 62
 3.2.3.2. Khaû naêng taøi chính
 Khaû naêng nguoàn voán hieän coù so vôùi nhu
caàu thöïc hieän caùc keá hoaïch, caùc chieán löôïc
cuûa doanh nghieäp.
 Khaû naêng huy ñoäng caùc nguoàn voán töø beân
ngoaøi.
 Tình hình phaân boå vaø söû duïng caùc nguoàn
voán
 Quaù trình kieåm soaùt caùc chi phí: thu – chi
 Caùc quan heä taøi chính trong noäi boä vaø vôùi
ñoái taùc beân ngoaøi.
63
 2.3.3. KHAÛ NAÊNG NGHIEÂN CÖÙU VAØ PHAÙT TRIEÅN

 Khaû naêng phaùt trieån saûn phaåm môùi

 Khaû naêng caûi tieán kyõ thuaät
 Khaû naêng öùng duïng coâng ngheä môùi.

64
 3.2.3.4. Vaên hoùa cuûa toå chöùc

• Vaên hoùa cuûa toå chöùc laø nhöõng chuaån

möïc, nhöõng khuoân maãu coù tính
truyeàn thoáng, nhöõng daïng haønh vi,
nhöõng thuû tuïc, nhöõng nguyeân taéc coù
tính chaát chính thöùc maø moïi thaønh
vieân cuûa toå chöùc phaûi noi theo, phaûi
thöïc hieän.

65
 MA TRAÄN SWOT
Vaän duïng phöông phaùp Ma traän Swot
laø phaân tích nhöõng:
Maët maïnh (S- strengths)
Maët yeáu (W- weaknesses)
Cô hoäi (O- Opportunites)
Nguy cô (T- Threats)
Phoái hôïp nhöõng maët treân ñeå xaùc ñònh, löïa
choïn chieán löôïc kinh doanh cho phuø hôïp
vôùi coâng ty.
66
 MA TRAÄN SWOT
• Böôùc 1: Lieät keâ nhöõng cô hoäi chính.
• Böôùc 2: Lieät keâ nhöõng moái ñe doïa
chuû yeáu beân ngoaøi coâng ty.
• Böôùc 3: Lieät keâ nhöõng ñieåm maïnh
chuû yeáu
• Böôùc 4: Lieät keâ nhöõng ñieåm yeáu cuûa
noäi boä doanh nghieäp.
• Böôùc 5: Keát hôïp ñieåm maïnh beân
trong vôùi cô hoäi beân ngoaøi vaø ñeà
xuaát phöông aùn chieán löôïc O-S thích
hôïp. Chieán löôïc naøy ñeå phaùt huy
ñieåm maïnh vaø taän duïng cô hoäi. 67
 MA TRAÄN SWOT
• Böôùc 6: Keát hôïp ñieåm yeáu beân trong vôùi cô
hoäi beân ngoaøi vaø ñeà xuaát phöông aùn chieán
löôïc WO thích hôïp, ñeå khaéc phuïc ñieåm yeáu
baèng caùch taän duïng cô hoäi.
• Böôùc 7: Keát hôïp ñieåm maïnh beân trong vôùi
cô hoäi beân ngoaøi vaø ñeà xuaát phöông aùn
chieán löôïc S-T thích hôïp nhaèm taïo lôïi theá
maïnh ñeåø ñoái phoù vôùi nguy cô ñe doïa töø beân
ngoaøi
• Böôùc 8: Keát hôïp ñieåm yeáu beân trong vôùi
moái ñe doïa beân ngoaøi vaø ñeà xuaát phöông
aùn chieán löôïc W-T thích hôïp ñeå giaûm thieåu
aûnh höôûng cuûa ñieåm yeáu vaø phoøng thuû
tröôùc moái ñe doïa töø beân ngoaøi 68
 Chöông 4: QUYEÁT ÑÒNH QUAÛN TRÒ
• 4.1. KHAÙI NIEÄM QUYEÁT ÑÒNH QUAÛN TRÒ
• 4.1.1. Khaùi nieäm
• Quyeát ñònh quaûn trò laø haønh vi saùng taïo
cuûa nhaø quaûn trò nhaèm ñònh ra nhöõng
ñöôøng loái vaø tính chaát hoaït ñoäng cuûa
ñoái töôïng nhaèm giaûi quyeát nhöõng vaán
ñeà naûy sinh vaø chín muoài, treân cô sôû
phaân tích caùc quy luaät khaùch quan
ñang vaän ñoäng, chi phoái ñoái töôïng vaø
treân khaû naêng thöïc hieän cuûa ñoái töôïng.
69
 4.1.2. Caùc loaïi quyeát ñònh
• 4.1.2.1. Theo tính chaát cuûa vaán ñeà ra quyeát
ñònh
 Quyeát ñònh chieán löôïc: laø quyeát ñònh cuûa
nhöõng nhaø quaûn trò caáp cao, laø quyeát ñònh coù
taàm quan troïng, xaùc ñònh phöông höôùng vaø
ñöôøng loái hoaït ñoäng cuûa caùc toå chöùc.
 Quyeát ñònh chieán thuaät: laø quyeát ñònh cuûa
nhöõng nhaø quaûn trò caáp giöõa, laø quyeát ñònh
ñöôïc thöïc hieän nhaèm giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà
lôùn bao quaùt moät lónh vöïc hoaït ñoäng.
 Quyeát ñònh taùc nghieäp: laø quyeát ñònh cuûa
nhöõng nhaø quaûn trò caáp thöïc hieän, laø quyeát
ñònh giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà mang tính
chuyeân moân nghieäp vuï cuûa caùc boä phaän. 70
 4.1.2. Caùc loaïi quyeát ñònh
• 4.1.2.2. Theo thôøi gian thöïc hieän
 Quyeát ñònh daøi haïn
 Quyeát ñònh trung haïn
 Quyeát ñònh ngaén haïn
• 4.1.2.3. Theo phaïm vi thöïc hieän
 Quyeát ñònh toaøn cuïc
 Quyeát ñònh boä phaän

71
 4.1.2. Caùc loaïi quyeát ñònh
• 4.1.2.4. Theo chöùc naêng quaûn trò
 Quyeát ñònh keá hoaïch: Lieân quan ñeán
vieäc phaân tích xaây döïng vaø löïa choïn
phöông aùn hay keá hoaïch hoaït ñoäng.
 Quyeát ñònh veà toå chöùc: Lieân quan ñeán
xaây döïng cô caáu toå chöùc hay vaán ñeà veà
nhaân söï.
 Quyeát ñònh veà ñieàu haønh: Lieân quan
ñeán ñaùnh giaù keát quaû, tìm nguyeân nhaân
hay bieän phaùp ñieàu chænh hoaït ñoäng.
72
 4.1.4. CHÖÙC NAÊNG VAØ YEÂU CAÀU CUÛA QUYEÁT ÑÒNH QUAÛN TRÒ

• 4.1.4.1. Caùc chöùc naêng cuûa quyeát ñònh quaûn trò

 Chöùc naêng ñònh höôùng: Khi quyeát ñònh xaùc ñònh
nhöõng phöông höôùng vaø tính chaát hoaït
ñoäng cho ñoái töôïng.
 Chöùc naêng baûo ñaûm: ñaûm baûo ñieàu kieän caàn thieát
ñeå ñoái töôïng thöïc hieän.
 Chöùc naêng phoái hôïp: quaù trình ra quyeát ñònh
phaûi caên cöù vaøo moái quan heä, vò trí giöõa
caùc boä phaän coù lieân quan.
 Chöùc naêng cöôõng böùc: laø quyeát ñònh ñaûm baûo
tính meänh leänh, baét buoäc caùc ñoái töôïng
thöïc thi nghieâm chænh. Nhöng caùc nhaø
quaûn trò cuõng phaûi quan taâm ñeán vieäc
khuyeán khích vaø ñoäng vieân tinh thaàn töï
giaùc cao ñoä cuûa caùc thaønh vieân tham gia. 73
4.1.4. CHÖÙC NAÊNG VAØ YEÂU CAÀU CUÛA QUYEÁT ÑÒNH QUAÛN TRÒ

• 4.1.4.2. Caùc yeâu caàu cô baûn cuûa quyeát ñònh

quaûn trò
Caên cöù khoa hoïc
Tính thoáng nhaát
Tính thaåm quyeàn
Phaûi coù ñòa chæ roõ raøng
Tính thôøi gian
Tính hình thöùc

74
 4.2. QUAÙ TRÌNH RA QUYEÁT ÑÒNH

• 4.2.2. Caùc böôùc ra quyeát ñònh quaûn trò

• Böôùc 1: Nhaän dieän vaø xaùc ñònh tình huoáng
• Böôùc 2: Xaây döïng tieâu chuaån ñaùnh giaù
• Böôùc 3: Tìm kieám caùc phöông aùn coù theå coù
• Böôùc 4: Ñaùnh giaù caùc phöông aùn
• Böôùc 5: Choïn löïa phöông aùn toái öu
• Böôùc 6: Quyeát ñònh vaø thöïc hieän

75
 4.2. QUAÙ TRÌNH RA QUYEÁT ÑÒNH

• Böôùc 1: Nhaän dieän vaø xaùc ñònh tình huoáng

 Truy tìm vaán ñeà
 Nguyeân nhaân vaø trieäu chöùng cuûa vaán ñeà
 Quyeát ñònh laø quyeát ñònh
 Vaán ñeà khuûng hoaûng
• Böôùc 2: Xaây döïng tieâu chuaån ñaùnh giaù
 Xaùc ñònh nhöõng tieâu chuaån cho quyeát ñònh
 Sau khi xaùc ñònh roõ => quyeát ñònh

76
 4.2. QUAÙ TRÌNH RA QUYEÁT ÑÒNH
• Böôùc 3: Tìm kieám caùc phöông aùn coù theå coù
 Tuøy thuoäc vaøo thôøi gian vaø taàm quan troïng
cuûa vaán ñeà caàn giaûi quyeát.
 Coù nhöõng phöông aùn toát nhöng thieät haïi veà
taøi chính vaø thôøi gian.
• Böôùc 4: Ñaùnh giaù caùc phöông aùn
 Caàn phaûi coù nhöõng tieâu chí ñaùnh giaù khaû
thi
 Caàn phaûi baøn ñeán, ñaùnh giaù caùc giaûi phaùp
ñöôïc ñöa ra
77
 4.2. QUAÙ TRÌNH RA QUYEÁT ÑÒNH

• Böôùc 5: Choïn löïa phöông aùn toái öu

• Böôùc 6: Quyeát ñònh vaø thöïc hieän
 Söï thaønh baïi cuûa quyeát ñònh döïa vaøo khaû
naêng toå chöùc vaø thuyeát phuïc cuûa nhaø quaûn
trò.
 Nhaø quaûn trò phaûi cho nhaân vieân thaáy heát
taàm quan troïng cuûa vaán ñeà vaø caû vieäc
tranh thuû söï uûng hoä cuûa hoï.
 Nhaø quaûn trò phaûi bieát phaùn ñoaùn vaø tinh
thaàn quyeát ñoaùn.
78
4.2.3. Caùc hình thöùc quyeát ñònh quaûn trò

• 4.2.3.1. Quyeát ñònh caù nhaân

• 4.2.3.2. Quyeát ñònh coù tham vaán
• 4.2.3.3. Quyeát ñònh taäp theå

79
 4.3. CAÙC COÂNG CUÏ HOÃ TRÔÏ VIEÄC
RA QUYEÁT ÑÒNH
• 4.3.1. Caùc coâng cuï ñònh löôïng
• 4.3.1.1. Ma traän keát quaû kinh doanh
• 4.3.1.2. Caây quyeát ñònh

• 4.3.2. Caùc coâng cuï baùn ñònh löôïng

• 4.3.2.1. Kyõ thuaät Delphi
• 4.3.1.2. Kyõ thuaät taäp theå danh nghóa

80
 4.4. NAÂNG CAO HIEÄU QUAÛ CUÛA
QUYEÁT ÑÒNH QUAÛN TRÒ

• 4.4.1. Nhöõng phaåm chaát caù nhaân

caàn cho quyeát ñònh hieäu quaû
• 4.4.1.1. Kinh nghieäm
• 4.4.1.2. Khaû naêng xeùt ñoaùn
• 4.4.1.3. OÙc saùng taïo
• 4.4.1.4. Khaû naêng ñònh höôùng

81
 4.4. NAÂNG CAO HIEÄU QUAÛ CUÛA
QUYEÁT ÑÒNH QUAÛN TRÒ

• 4.4.2. Naâng cao hieäu quaû cuûa vieäc

thöïc hieän quyeát ñònh
• 4.4.2.1. Trieån khai quyeát ñònh
• 4.4.2.2. Ñaûm baûo caùc ñieàu kieän vaät
chaát
• 4.4.2.3. Giöõ vöõng thoâng tin phaûn hoài
• 4.4.2.4. Toång keát vaø ñaùnh giaù keát quaû

82
 4.4. NAÂNG CAO HIEÄU QUAÛ CUÛA
QUYEÁT ÑÒNH QUAÛN TRÒ
• 4.4.1.1. Kinh nghieäm
 Caùc giaûi phaùp trong quaù khöù vaø hieän taïi
giuùp quaûn trò giaûi quyeát vaán ñeà.
 Caàn vaän duïng kinh nghieäm chöù khoâng neân
leä thuoäc quaù nhieàu vaøo kinh nghieäm.
• 4.4.1.3. OÙc saùng taïo
 Laø khaû naêng lieân töôûng vaø lieân keát caùc vaán
ñeà.
 Ngöôøi coù oùc saùng taïo coù theå hieåu vaø ñaùnh
giaù vaán ñeà ñaày ñuû vaø logic hôn.
 Nhaø quaûn trò saùng taïo laø ngöôøi tìm ra vaán
ñeà maø ngöôøi khaùc khoâng theå. 83
 4.4. NAÂNG CAO HIEÄU QUAÛ CUÛA
QUYEÁT ÑÒNH QUAÛN TRÒ

• 4.4.3. Caùc trôï giuùp khi laøm quyeát ñònh

• 4.4.3.1. Ngöôøi phaûn baùc
• 4.4.3.2. Tham vaán ña nguyeân
• 4.4.3.3. Chaát vaán bieän chöùng

• 4.4.4. Nhöõng tình huoáng quaûn trò

84
 Chöông 5
CHÖÙC NAÊNG HOAÏCH ÑÒNH

• 5.1. KHAÙI NIEÄM

• 5.1.1. Khaùi nieäm hoaïch ñònh
• Hoaïch ñònh laø moät quaù trình aán
ñònh nhöõng muïc tieâu vaø xaùc ñònh
bieän phaùp toát nhaát ñeå thöïc hieän
nhöõng muïc tieâu ñoù.

85
 Chöông 5
CHÖÙC NAÊNG HOAÏCH ÑÒNH
• 5.1.2. Taùc ñoäng cuûa vieäc hoaïch ñònh
Traùnh söï laëp laïi khoâng caàn thieát
Traùnh söï laõng phí caùc nguoàn löïc
Giaûm bôùt nhöõng haäu quaû, nhöõng baát
traéc coù theå löôøng tröôùc ñöôïc
Ñaët ra nhöõng tieâu chuaån coù theå kieåm
soaùt ñöôïc
Giuùp nhaø quaûn trò coù caùi nhìn xa veà söï
thay ñoåi, veà nhöõng taùc ñoäng cuûa moâi
tröôøng kinh doanh vaø öùng phoù cuûa nhaø
quaûn trò. 86
 5.1.3. Caùc loaïi hoaïch ñònh

• 5.1.3.1. Hoaïch ñònh chieán löôïc

• 5.1.3.2. Hoaïch ñònh taùc nghieäp

87
SÔ ÑOÀ TOÅ CHÖÙC COÂNG TY COÅ PHAÀN
ÑAÏI HOÄI ÑOÀNG
COÅ ÑOÂNG

HOÄI ÑOÀNG
QUAÛN TRÒ

BAN BAN
GIAÙM ÑOÁC KIEÅM SOAÙT

Ban Phoøng
chöùc naêng nghieäp vuï

Caùc ñôn vò kinh doanh cuûa coâng ty 88

( hoaëc caùc phoøng ban cuûa coâng ty)
5.2. MUÏC TIEÂU–NEÀN TAÛNG CUÛA VIEÄC HOAÏCH ÑÒNH

• 5.2.1. Khaùi nieäm

 Muïc tieâu quaûn trò laø nhöõng traïng thaùi mong
ñôïi coù theå coù vaø caàn phaûi coù cuûa heä thoáng
quaûn trò taïi moät thôøi ñieåm hoaëc sau moät thôøi
gian nhaát.
 Caùc nhaø nghieân cöùu coøn phaân bieät muïc tieâu
thaät vaø muïc tieâu tuyeân boá. Ví duï muïc tieâu
tuyeân boá cuûa nhaø quaûn trò tröôùc coå ñoâng, vôùi
khaùch haøng, vôùi coâng chuùng, vôùi nhaân vieân
cuûa mình, vôùi ñoái thuû caïnh tranh … coù nhöõng
khaùc nhau.
 Muïc tieâu tuyeân boá coù theå khaùc muïc tieâu thaät,
nhöng chöùa ñöïng söï thaät, vì ñieàu naøy coù tính
thuyeát phuïc cao.
89
 5.2. MUÏC TIEÂU – NEÀN TAÛNG CUÛA VIEÄC
HOAÏCH ÑÒNH
• 5.2.2. Vai troø cuûa vieäc hoaïch ñònh
• Quaûn trò kinh doanh hoaëc phi kinh doanh
ñöôïc xem laø: vöøa coù tính caùch tónh, vöøa coù tính
caùch ñoäng.
 Maët tónh taïi:
 Xaùc ñònh caùc muïc tieâu maø toå chöùc theo ñuoåi
 Laáy chuùng laøm cô sôû neàn taûng cuûa vieäc hoaïch
ñònh nhaèm xaây döïng heä thoáng quaûn trò.
 Maët ñoäng:
 Caùc muïc tieâu cuûa nhaø quaûn trò khoâng phaûi laø
nhöõng ñieåm moác coá ñònh- maø laø söï linh hoaït
vôùi nhöõng keát quaû mong ñôïi ngaøy caøng cao.
 Caùc muïc tieâu giöõ vai troø heát söùc quan troïng
ñoái vôùi nhöõng tieán trình quaûn trò.
90
 5.2. MUÏC TIEÂU – NEÀN TAÛNG CUÛA VIEÄC
HOAÏCH ÑÒNH
• 5.2.3. Caùc yeâu caàu cuûa muïc tieâu
• -Ñaûm baûo tính lieân tuïc vaø keá thöøa
• -Phaûi roõ raøng vaø mang tính ñònh löôïng
• -Xaùc ñònh roõ raøng thôøi gian thöïc hieän
• -Coù nhöõng keát quaû cuï theå
• -Phaûi ñaûm baûo, toát theå hieän söï phaán
ñaáu cuûa caùc thaønh vieân.

91
 5.2. MUÏC TIEÂU – NEÀN TAÛNG CUÛA VIEÄC
HOAÏCH ÑÒNH

• 5.2.4. Ñaët caùc muïc tieâu theo loái truyeàn

thoáng
 Nhaø quaûn trò kieåm soaùt, aùp ñaët cho caùc toå
chöùc
 Muïc tieâu ñaõ ñaët töø treân thaùp ñænh, roài chia
thaønh nhöõng muïc nhoû cho moãi caáp cuûa toå
chöùc.
 ÔÛ nhaø quaûn trò caáp cao chæ coù tính höôùng daãn.
 Nhaø quaûn trò caáp döôùi seõ laøm caùc muïc tieâu
hieän thöïc hôn

92
 5.2.5. Quaûn trò muïc tieâu (MBO)
 MBO: Management by objectives
 Chöông trình quaûn trò theo muïc tieâu laø moät trong
nhöõng phaùt trieån ñaùng quan taâm nhaát trong quaûn
trò hoïc hieän ñaïi.
 Ñaët tính cuûa MBO laø moãi thaønh vieân trong toå chöùc
töï nguyeän raøng buoäc vaø töï cam keát haønh ñoäng trong
suoát quaù trình quaûn trò theo muïc tieâu töø hoaïch ñònh
ñeán kieåm tra.
 MBO laø phöông phaùp vaø coâng cuï ñaùnh giaù quaù trình
hoaøn thaønh nhieäm vuï.
 MBO laø phöông tieän thuùc ñaåy caù nhaân laøm toát, hôïp
taùc trong lao ñoäng.
 MBO laø coâng cuï xaây döïng keá hoaïch chieán löôïc.
 MBO hieän nay giöõ vai troø chuû ñaïo trong tieán trình
quaûn trò. 93
 5.2.5. Quaûn trò muïc tieâu (MBO)
• 04 yeáu toá cô baûn cuûa chöông trình MBO:
 Söï cam keát cuûa quaûn trò vieân cao caáp
 Söï hôïp taùc cuûa caùc thaønh vieân trong toå
chöùc ñeå xaây döïng muïc tieâu chung
 Tinh thaàn töï quaûn, töï nguyeän, töï giaùc cuûa
caùc thaønh vieân ñeå thöïc thi muïc tieâu keá
hoaïch chung
 Toå chöùc kieåm soaùt ñònh kyø vieäc thöïc hieän
keá hoaïch vaø thöïc hieän caùc haønh ñoäng ñieàu
chænh thích hôïp.

94
 5.2.5. Quaûn trò muïc tieâu (MBO)

• 5.2.5.1. Quaù trình MBO: coù 4 yeáu toá:

• -Ñaët muïc tieâu
• -Hoaïch ñònh haønh ñoäng
• -Töï kieåm soaùt
• -Duyeät theo kyø haïn

95
 5.2.5.1. Quaù trình MBO: coù 4 yeáu toá:
 Hoaïch ñònh haønh ñoäng laø tìm phöông
höôùng ñeå ñaït muïc ñích, chæ ñònh traùch
nhieäm ,öôùc löôïng thôøi gian caàn thieát vaø
nguoàn löïc caàn thieát cho moãi hoaït ñoäng.
 Töï kieåm soaùt coù nghóa laø nhöõng caù theå töï
laøm laáy vaø ño löôøng quaù trình thöïc hieän
cuûa mình.
 Duyeät theo kyø haïn: ñaùnh giaù thöïc hieän vaø
tieán haønh söûa chöõa khi coù söï leäch khoûi muïc
tieâu ñaõ ñöôïc ñònh. Muïc ñích nhaèm xaây
döïng vaø giuùp ñôõ nhaân vieân, chöù khoâng
nhaèm tìm loãi vaø chæ trích nhaân vieân.
96
 5.2.5.2. MBO coù hieäu quaû khoâng ?
 MBO coù hieäu quaû khi muïc tieâu ñuû khoù ñeå
ñoøi hoûi noå löïc cuûa ngöôøi thöïc hieän.
 Nhôø coù söï trôï giuùp, ngöôøi thöøa haønh coù theå
bieát möùc coá gaéng cuûa hoï ñaõ ñuû chöa, ñeå
ñaët ra nhöõng muïc tieâu sau ñoù.
 MBO cho raèng muïc tieâu phaûi ñöôïc ñeà ra
vôùi söï tham gia roäng raõi cuûa taäp theå.

97
5.3. QUAÙ TRÌNH CÔ BAÛN CUÛA HOAÏCH ÑÒNH

• 5.3.1. Nhöõng yeáu toá ngaãu nhieân trong

hoaïch ñònh Tải bản FULL (179 trang): https://bit.ly/3o4R515
Dự phòng: fb.com/TaiHo123doc.net

• 5.3.1.1. Chu kyø ñôøi soáng cuûa moät toå chöùc

• 5.3.1.2. Möùc ñoä baát traéc cuûa hoaøn caûnh
• 5.3.1.3. Möùc ñoä laâu daøi cuûa nhöõng raøng
buoäc töông lai

• 5.3.2. Quaù trình cô baûn cuûa hoaïch ñònh

98
5.3. QUAÙ TRÌNH CÔ BAÛN CUÛA HOAÏCH ÑÒNH

• 5.3.1.1. Chu kyø ñôøi soáng cuûa moät toå

chöùc
1)Hình thaønh
2)Phaùt trieån Tải bản FULL (179 trang): https://bit.ly/3o4R515
Dự phòng: fb.com/TaiHo123doc.net

3)Tröôûng thaønh
4)Suy thoaùi

99
5.3. QUAÙ TRÌNH CÔ BAÛN CUÛA HOAÏCH ÑÒNH

• 5.3.2. Quaù trình cô baûn cuûa hoaïch

ñònh
• Böôùc 1: Xaùc ñònh muïc tieâu
• -Xaùc ñònh muïc tieâu öu tieân 1,2,3 …
• -Xaùc ñònh nhöõng muïc tieâu cuï theå
• -Phaân boå vaø söû duïng taøi nguyeân moät
caùch hieäu quaû
4023883

100