(Trích Truyền kì mạn lục - Nguyễn Dữ )
Tiết 16,17: Chuyện người con gái Nam Xương
I.Đọc – hiểu chú thích: ( Nguyễn Dữ )
1. Tác giả:Nguyễn Dữ học trò
của Nguyễn Bỉnh Khiêm.
Thi đỗ làm quan 1 năm- Từ
quan về sống ẩn dật ở quê
nhà.
- Sáng tác của Nguyễn Dữ
thể hiện cái nhìn tích cực
của ông đối với văn học
dân gian.
2. Tác phẩm: “Chuyện người con
gái Nam Xương” là truyện
thứ 16 trong 20 truyện của TP
“Truyền kì mạn lục”.
- Truyền kỳ mạn lục : ( SGK)
- Dựa trên chuyện cổ tích “Vợ
chàng Trương”
-Văn bản chữ Hán.
- PTBĐ: TS +MT+BC
-Truyền kì là thể loại văn xuôi
tự sự có nguồn gốc từ Trung
Quốc, thịnh hành từ thời
Đường.
-Truyền kì thường dựa vào
những cốt truyện dân gian
hoặc dã sử. Nhân vật chính
thường là người phụ nữ đức
hạnh thường gặp bất hạnh
hoặc là người trí thức bất mãn
với thời cuộc. Ở truyền kì, có
sự đan xen giữa thực và ảo.
-“Truyền kì mạn lục” của
Nguyễn Dữ là tác phẩm tiêu
biểu cho thể loại truyền kì ở
Việt Nam.
--> TKML là một “Thiên cổ kì
bút”.
 Tiết 16,17: Chuyện người con gái Nam Xương
( Nguyễn Dữ )
• Tóm tắt : “Vợ chàng Trương”. * “Chuyện NCGNX” của Ng. Dữ:
II. Đọc – hiểu văn bản:
- Vũ Thị Thiết quê ở Nam Xương có - Vũ Thị Thiết quê ở Nam Xương, có
* Đọc- Tóm tắt:
chồng là T/Sinh . chồng là T/Sinh.
- Nước có giặc, T/Sinh đi lính. VN ở - Nước có giặc, TS đi lính. Ở nhà
nhà sinh con, phụng dưỡng mẹ nàng sinh con, phụng dưỡng mẹ
chồng. chồng.
- Tối đến, ôm con nhớ chồng, nàng - Tan giặc TS trở về, mẹ mất, con
hay chỉ bóng của mình bảo là không chịu nhìn cha. Nghe lời con
cha nó. trẻ, không suy nghĩ, TS kết tội vợ
- Tan giặc, T/Sinh trở về, mẹ mất, và đánh mắng, đuổi đi.
con không chịu nhìn cha. - Không giải bày được oan tình,
- Nghe lời con trẻ, cạn nghĩ nổi máu VN nhảy xuống sông tự tử.
ghen, T/Sinh đánh đuổi Vũ - Tối đến, con chỉ bóng mình gọi
Nương. cha TS hiểu ra nổi oan của vợ.
- Quá uất ức Vũ Nương đâm đầu - Phan Lang, người cùng làng, chạy
giặc bị đắm thuyền, được linh phi
xuống sông tự tử.
cứu và gặp VN ở thuỷ cung. Nhận
- Đến khi hiểu ra nổi oan của vợ, lời VN, PL về kể lại sự tình và trao
T/Sinh lập đàn giải oan cho nàng. trâm vàng cho TS, chàng lập đàn
Hiện nay miếu thờ Vũ Nương vẫn giải oan cho nàng, V.Nương hiện về
còn ở H. Lý Nhân - Hà Nam. giữa dòng rồi biến mất.
Cổng đền
Bảng di tích văn hóa trước cổng
Đền Vũ Điện, còn gọi là Đền Bà Vũ, miếu vợ chàng Trương,
thuộc thôn Vũ Điện, xã Chân Lý, huyện Lý Nhân, Hà Nam.
 * Giống: Giữ y cốt truyện.
* Khác:
Chuyện cổ tích:
“Vợ chàng Trương”
- Kể sự việc
- Nhân vật: hành động
- Kết thúc thực.
“Chuyện người con gái
Nam Xương”
- Trình tự sự việc có đôi chỗ thay đổi.
- Giọng kể cảm động.
- Nhân vật có tâm trạng.
- Kết thúc có sáng tạo.
Tiết 16,17: Chuyện người con gái Nam Xương
( Nguyễn Dữ )
II. Đọc – hiểu văn bản:
1. Nhan đề và cấu trúc văn bản:
* Nhan đề:
Chuyện kể về số phận của người phụ nữ có nhan sắc, phẩm hạnh lại
phải nhận một cái chết oan khuất.
* Cấu trúc văn bản:
- Trình tự kể: Thứ tự thời gian, không gian.
- Nhân vật chính: Vũ Nương
- Bố cục : 3 đoạn
2. Phân tích:
a.Vũ Nương trong bổn phận làm vợ,làm dâu :
2. Phân tích:
a.Vũ Nương trong bổn phận làm vợ, làm dâu :

- Khi sống với chồng :

- Khi tiễn chồng:
- Khi xa chồng:
Chàng đi chuyến này, thiếp chẳng dám mong đeo được ấn phong hầu, mặc
áo gấm trở về quê cũ, chỉ xin ngày về mang theo được hai chữ bình yên,
thế là đủ rồi. Chỉ e việc quân khó liệu, thế giặc khôn lường. Giặc cuồng còn
lẩn lút,quân triều còn gian lao, rồi thế chẻ tre chưa có, mà mùa dưa chín
quá kì, khiến cho tiện thiếp băn khoăn, mẹ hiền lo lắng. Nhìn trăng soi
thành
- Vũ Thịcũ,Thiết,
lại sửangười
soạn áo conrét,gái
gửi quê
ngườiởảiNam
xa, trông liễu rủtính
Xương, bãi đã
hoang,
thùylạimị,
thổnna,
nết thứclại
tâm tình, tư
thêm thương
dungngười đất thú!
tốt đẹp. Dù có
Trong thư tín
làng có nghìn
chàng hàng, cũng sợ
Trương
không có cánh hồng bay bổng.
Sinh,
Bấy giờ nàng mếncóvìmang,sau
dung hạnh, khi xaxin vớivừa
chồng mẹđầyđemtuầntrăm lạngravàng
thì sinh một đứacưới
con
trai,về.
đặtSong Trương
tên là Đản. Ngàycó quatính đa lại,
tháng nghi, đối
thoắt đãvới
nửavợ năm,phòng ngừa
mỗi khi thấy quá
bướm
lượn đầyNàng
sức. cũngche
vườn, mây giữkíngìn
núi,khuôn phép,góc
thì nỗi buồn không
bể chân từng
trời để lúcthể
không nào.
nào
ngănvợ được.
chồng Bà mẹ cũng
phải đến vì thất
nhớ conhòamà dần sinh ốm. Nàng hết sức thuốc thang
lễ bái thần phật và lấy lời ngọt ngào khôn khéo khuyên lơn. Song bệnh tình mỗi
ngày một trầm trọng, bà biết không sống được, bèn trối…Bà cụ nói xong thì
mất. Nàng hết lời thương xót, phàm việc ma chay tế lễ, lo liệu như đối với cha
mẹ đẻ mình.
 Tiết 16,17: Chuyện người con gái Nam Xương
( Nguyễn Dữ )
I. Đọc – hiểu chú thích:
1. Tác giả
2. Tác phẩm
II. Đọc – hiểu văn bản:
1. Nhan đề và cấu trúc văn bản:
2. Phân tích:
a.Vũ Nương trong bổn phận làm vợ, làm dâu :
- Làm vợ Đẹp người, đẹp nết.
Luôn giữ gìn khuôn phép.
Yêu thương chồng, hết lòng quán xuyến gia đình.
- Làm dâu Mẹ chồng bệnh chăm sóc tận tình.
Mẹ chồng mất, lo ma chay tế lễ chu toàn.
* Câu văn biền ngẫu, kết hợp nhiều điển tích.
* Người phụ nữ xinh đẹp, đảm đang, yêu chồng, thương con, hiếu
thảo với mẹ chồng -> Phẩm chất của người phụ nữ Việt Nam.
b.Vũ Nương bị oan và cái chết bi thảm của nàng:
* Hội ý:
1.T.Sinh được giới thiệu là người NTN ? Khi nghe lời
con trẻ chàng đã xử sự ra sao?
2. Xuất thân của T.Sinh và V.Nương có giống nhau
không? Qua lời mẹ tiễn con, vợ tiễn chồng, ta hiểu
thái độ của người dân đối với chiến tranh NTN ?
3. Nếu T.Sinh không đi lính thì V.Nương có bị nghi
oan không?
4.Tại sao T.Sinh có quyền đối xử tệ bạc với
V.Nương như vậy?
b.Vũ Nương bị oan và cái chết bi thảm của nàng:
* Nguyên nhân:
Con nhà hào phú, thất học
-Trực tiếp: Trương Sinh Đa nghi, hay ghen
Gia trưởng, độc đoán, cạn nghĩ
Phân biệt sang hèn
- Gián tiếp: XHPK Gây chiến tranh
Trọng nam khinh nữ
*LT1: Thiếp vốn con kẻ khó, được nương tựa nhà giàu. Sum họp
chưa thỏa tình chăn gối, chia phôi vì động việc lửa binh. Cách biệt
ba năm giữ gìn một tiết.Tô son điểm phấn từng đã nguôi lòng,
ngõ liễu tường hoa chưa hề bén gót. Đâu có sự mất nết hư thân
như lời chàng nói. Dám xin bày tỏ để cởi mối nghi ngờ.Mong
chàng đừng một mực nghi oan cho thiếp.
*LT2: Thiếp sở dĩ nương tựa vào chàng vì có cái thú vui nghi gia
nghi thất. Nay đã bình rơi trâm gãy, mây tạnh mưa tan, sen rũ
trong ao, liễu tàn trước gió; khóc tuyết bông hoa rụng cuống, kêu
xuân cái én lìa đàn, nước thẳm buồm xa, đâu còn có thể lại lên
núi Vọng Phu kia nữa.
*LT3: Kẻ bạc mệnh này duyên phận hẩm hiu, chồng con rẫy bỏ,
điều đâu bay buộc, tiếng chịu nhuốc nhơ, thần sông có linh, xin
ngài chứng giám. Thiếp nếu đoan trang giữ tiết, trinh bạch gìn
lòng, vào nước xin làm ngọc Mị Nương, xuống đất xin làm cỏ Ngu
mĩ. Nhược bằng lòng chim dạ cá, lừa chồng dối con, dưới xin làm
mồi cho cá tôm, trên xin làm cơm cho diều quạ, và xin chịu khắp
mọi người phỉ nhổ.
b.Vũ Nương bị oan và cái chết bi thảm của nàng:
* Nguyên nhân : Con nhà hào phú, thất học.
- Trực tiếp: T. Sinh: Đa nghi, hay ghen.
Gia trưởng, độc đoán, cạn nghĩ.
- Gián tiếp: XHPK: Phân biệt sang hèn
Gây chiến tranh.
Trọng nam khinh nữ.
* Hậu quả: Tự tử -> Bị bức tử

- Tình huống mấu chốt: Câu nói của bé Đản

- “Cái bóng” Tạonỗi oan

Giải nỗi oan

* Lời văn giàu cảm xúc, xung đột đầy kịch tính, thắt nút mở nút bất
ngờ.
* Thể hiện sự đầu hàng số phận  Tố cáo XHPK đem lại bất hạnh
cho người phụ nữ.
c. Vũ Nương sống ở thuỷ cung và được giải oan:
c. Vũ Nương sống ở thuỷ cung và được giải oan:
* Kết hợp giữa thực và ảo tạo thế giới lung linh mơ màng, nửa hư nửa
thực.
* Ý nghĩa :
-Tạo kết thúc có hậu.
- Hoàn thiện phẩm chất Vũ Nương.
- Tố cáo XHPK không có chỗ cho người phụ nữ dung thân.
- Thể hiện chất truyền kì của truyện.
III. Tổng kết:
- Tác phẩm thành công trong việc khai thác vốn văn học dân
gian, kết hợp với sự sáng tạo độc đáo về nhân vật, cách kể
chuyện, cách sử dụng yếu tố truyền kì, cùng kết thúc mới lạ tạo
nên sự hấp dẫn, thu hút người đọc.
- Với quan niệm cho rằng hạnh phúc khi tan vỡ không thể hàn
gắn lại được, truyện phê phán thói ghen tuông mù quáng, ca
ngợi vẻ đẹp truyền thống của người phụ nữ Việt Nam. Đồng
thời thể hiện niềm thương cảm sâu sắc của tác giả đối với số
phận người phụ nữ trong XHPK.
IV. Luyện tập: - Kể tóm tắt truyện.
- Từ cuộc đời của V.Nương, em hãy trình bày cảm nhận của
em trước số phận của người phụ nữ xưa kia.