Đền Vũ Điện, còn gọi là Đền Bà Vũ, miếu vợ chàng Trương, thuộc thôn Vũ Điện, xã

Chân Lý, huyện Lý Nhân, Hà Nam.

Bảng di tích văn hóa trước cổng.
 LẠI BÀI VIẾNG VŨ THỊ
Nghi ngút đầu ghềnh tỏa khói hương,
Miếu ai như miếu vợ chàng Trương.
Bóng đèn dầu nhẫn đừng nghe trẻ,
Cung nước chi cho lụy đến nàng.
Chứng quả đã đôi vầng nhật nguyệt,
Giải oan chẳng lọ mấy đàn tràng.
Qua đây bàn bạc mà chơi vậy,
Khá trách chàng Trương khéo phũ phàng.
Lê Thánh Tông
 - Nguyễn Dữ
- Quê quán: Thanh Miện - Hải Dương.
- Thời đại sống: TK16 - giai đoạn các tập đoàn PK Lê –
Mạc –Trịnh tranh giành quyền bính và gây ra những cuộc
TÁC GIẢ nội chiến kéo dài.
- Ông là người học rộng tài cao, là học trò giỏi của
Nguyễn Bỉnh Khiêm, sống ẩn dật thanh cao.
 Nguyễn Bỉnh Khiêm - tên huý là Văn Đạt - hiệu là Bạch Vân am cư sĩ , được các môn
sinh tôn là Tuyết Giang phu tử là một trong những nhân vật có ảnh hưởng nhất của lịch sử
cũng như văn hóa Việt Nam trong thế kỷ 16. Ông được biết đến nhiều vì tư cách đạo đức,
tài thơ văn của một nhà giáo có tiếng thời kỳ Nam – Bắc triều (Lê – Mạc phân tranh) cũng
như tài tiên tri các tiến triển của lịch sử Việt Nam. Sau khi đậu Trạng nguyên khoa thi Ất
Mùi (1535 và làm quan dưới triều Mạc, ông được phong tước “Trình Tuyền hầu” rồi thăng
tới “Trình Quốc công” mà dân gian quen gọi ông là Trạng Trình.

Phu tử là từ chỉ dành riêng để suy tôn những người thầy lớn của một thời đại
hay của một quốc gia dân tộc. Việt Nam có ba người thầy được học trò và xã
hội suy tôn là phu tử. Đó là Chu phu tử - Chu Văn An; Tuyết Giang phu tử -
Nguyễn Bỉnh Khiêm và La Sơn phu tử - Nguyễn Thiếp.
 TÁC PHẨM

- Là truyện thứ 16 /20 truyện của “ Truyền kì mạn lục”

được viết bằng chữ Hán.
-Truyện được viết dựa trên cơ sở truyện cổ tích : Vợ chàng
Trương.
 TÁC PHẨM: TRUYỀN KÌ MẠN LỤC
- Tác phẩm gồm 20 truyện, viết bằng chữ Hán, theo thể loại truyền kì , xen lẫn biền văn
(văn có đối) và thơ ca, cuối mỗi truyện có lời bình của tác giả hoặc của một người có cùng
quan điểm của tác giả. Hầu hết các truyện xảy ra ở đời Lý, đời Trần, đời Hồ hoặc đời Lê sơ
từ Nghệ An trở ra Bắc.

- Thông qua các nhân vật thần tiên, ma quái, tinh loài vật, cây cỏ..., tác phẩm muốn gửi
gắm ý tưởng phê phán nền chính sự rối loạn, không còn kỷ cương trật tự, vua chúa hôn ám,
bọn gian hiểm nịnh hót đầy triều đình; những kẻ quan cao chức trọng thả sức vơ vét của
cải, sách nhiễu dân lành

- Kết quả là người dân lương thiện, đặc biệt là phụ nữ phải chịu nhiều đau khổ. Nguyễn Dư
dành nhiều ưu ái cho những nhân vật này. Dưới ngòi bút của ông họ đều là những thiếu phụ
xinh đẹp, chuyên nhất, tảo tần, giàu lòng vị tha nhưng luôn luôn phải chịu số phận bi thảm.
 Sự việc chính

1. Vũ Thị Thiết là người con gái đẹp người đẹp nết, lấy chàng Trương con nhà hào
phú ít học.
2. Đang sum họp đầm ấm, xảy ra nạn binh đao, Trương Sinh phải đăng lính, Vũ
Nương ở nhà phụng dưỡng mẹ già, nuôi con nhỏ…
3. Giặc tan Trương Sinh trở về, nghe lời con trẻ nghi ngờ vợ thất tiết và đuổi vợ đi.
4. Vũ Nương thanh minh không được bèn gieo minh xuống sông Hoàng Giang tự
vẫn.
5. Sau khi Vũ Nương chết, Trương Sinh được con chỉ cái bóng trên tường, chàng
hiểu ra vợ bị oan.
6. Phan Lang gặp Vũ Nương ở dưới thuỷ cung, nàng gửi chiếc hoa vàng và lời nhắn
Trương Sinh.
7. Trương Sinh lập đàn giải oan, xong Vũ Nương chỉ hiện về trong chốc lát, rồi biến
mất.
 Vũ Thị Thiết, quê Nam Xương, tính tình thùy mị nết na lại thêm tư dung tốt đẹp được
Trương Sinh con một nhà hào phú trong làng đem trăm lạng vàng cưới về làm vợ. TS một
người vốn có tính đa nghi, đối với vợ phòng ngừa quá sức nhưng gia đình nàng chưa bao
giờ xảy ra thất hòa. Trương Sinh phải đi lính. Vũ Nương tiễn chồng và ân cần dặn dò. Ở
nhà, Vũ Nương sinh con và chăm lo cho gia đình, hết lòng chăm sóc cho mẹ chồng khi bà
bị ốm. Khi mẹ chồng mất nàng lo ma chay tế lễ như cha mẹ đẻ mình. Nhưng khi Trương
Sinh trở về, vì nghe lời ngây thơ của con trẻ, nghi cho Vũ Nương là thất tiết nên đã mắng
nhiếc, đánh đập và đuổi VN đi mặc cho vợ giải thích, mặc cho hàng xóm can ngăn. Vũ
Nương tắm gôi chạy sạch rồi ra bến Hoàng Giang ngửa mặt lên trời than rồi nhảy xuống
sông tự vẫn. Một hôm hai cha con TS gồi bên ánh đèn. Đứa con chỉ bóng cha trên vách và
nói rằng cha nó đến. TS hiểu ra nỗi oan của vợ thì đã quá muộn. Phan Lang, người cùng
làng với TS vì cứu con rùa mai xanh vốn là vợ vua Nam Hải nên khi chạy giặc đã được
Linh Phi cứu giúp. PL gặp VN. VN đã ứa nước mắt khi nghe PL kể về gia cảnh nhà mình.
Rồi nàng nhờ PL gửi cho chồng hoa vàng cùng lời dặn chồng lập đàn giải oan ở bến sông
thì nàng sẽ trở về. Trương Sinh theo lời lập đàn giải oan cho vợ, nhưng Vũ Nương chỉ hiện
lên chốc lát rồi loang loáng mờ nhạt dần mà biến đi mất.
 Sự sáng tạo trong ngòi bút của Nguyễn Dữ

THÊM CHI TIẾT

- Trương Sinh con một nhà hào phú trong làng đem trăm lạng vàng cưới về làm vợ.
- Vũ Nương dặn dò chồng trước khi đi lính.
- Lời trăng trối của bà mẹ chồng
- Những lời tự bạch của VN khi bị chồng nghi oan
- Vũ Nương tắm gôi chay sạch rồi ra bến Hoàng Giang ngửa mặt lên trời than
- Cái kết kì ảo của truyện:
Phan Lang, người cùng làng với TS vì cứu con rùa mai xanh vốn là vợ vua Nam Hải nên khi
chạy giặc đã được Linh Phi cứu giúp. PL gặp VN. VN đã ứa nước mắt khi nghe PL kể về gia cảnh
nhà mình. Rồi nàng nhờ PL gửi cho chồng hoa vàng cùng lời dặn chồng lập đàn giải oan ở bến sông
thì nàng sẽ trở về. Trương Sinh theo lời lập đàn giải oan cho vợ, nhưng Vũ Nương chỉ hiện lên chốc
lát rồi loang loáng mờ nhạt dần mà biến đi mất.

Sử dụng chi tiết cái bóng với các lần xuất hiện có khác với truyện cổ tích.
 Sự sáng tạo trong ngòi bút của Nguyễn Dữ

Sử dụng chi tiết cái bóng với các lần xuất hiện có khác với truyện cổ tích.

“Vợ chàng Trương” “Chuyện người con gái Nam Xương”

-Những ngày Vũ Nương xa chồng: hằng
đêm nàng chỉ bóng mình trên vách và nói
với con đó là cha của nó
- khi Trương Sinh trở về: trong lời bé
Đản nói với chồng
- Sau khi VN mất: Bé Đản chỉ bóng ha
trên vách và nói đó là cha của nó
- khi Trương Sinh trở về: trong lời bé Đản
nói với chồng
- Sau khi VN mất: Bé Đản chỉ bóng ha trên
vách và nói đó là cha của nó
- kết truyện: Bóng Vũ Nương ở bến Hoàng
Giang trở về lòa nhòa ẩn hiện rồi biến mất.
 VẺ ĐẸP CỦA VŨ NƯƠNG

CÁCH 1:Trong các tình CÁCH 2: Trong các mối

huống quan hệ

• Trong cuộc sống vợ chồng • Với chồng

thường ngày • Với mẹ chồng
• Khi tiễn chồng đi lính • Với con thơ
• Khi xa chồng
• Khi bị chồng nghi oan
• Khi ở thủy cung Trọng nhân phẩm, trọng tình nghĩa
 VẺ ĐẸP CỦA VŨ NƯƠNG

Trong các mối quan hệ Trọng nhân phẩm, trọng tình nghĩa

• Với chồng
- Khi bị chồng nghi oan
• Với mẹ chồng - ở dưới thủy cung
• Với con thơ
 VẺ ĐẸP CỦA VŨ NƯƠNG

Vũ Thị Thiết, người con gái quê ở Nam Xương, tính đã thuỳ mị, nết na, lại thêm tư dung tốt đẹp

Trong các mối quan hệ

- Trong cuộc sống vợ chồng thường

ngày: Vũ Nương có cách cư
xử đúng mực, nhường
Với chồng + Giữ gìn khuôn phép.
nhịn, giữ gìn hạnh phúc
+ Không từng để lúc nào vợ chồng phải gia đình.
đến thất hoà.
 VẺ ĐẸP CỦA VŨ NƯƠNG

Vũ Thị Thiết, người con gái quê ở Nam Xương, tính đã thuỳ mị, nết na, lại thêm tư dung tốt đẹp

Trong các mối quan hệ

- Khi tiễn chồng đi lính:
+ Hành động: Rót chén
Với chồng rượu đầy mà rằng
+ Lời nói: Chàng đi
chuyến này, thiếp chẳng
dám mong đeo được ấn
phong hầu, ... cánh hồng
bay bổng”.
 Nàng không trông mong vinh hiển, chỉ cầu
mong chồng được bình an trở về; cảm thông
trước những nỗi vất vả, gian lao mà chồng sẽ
phải chịu đựng, cho cả nỗi niềm của bà mẹ xa
con; bày tỏ nỗi khắc khoải nhớ nhung của
người vợ trẻ.
 Lời nói chân thành, dịu dàng, thiết tha,
cảm động, đằm thắm tình nghĩa vợ chồng.
 VẺ ĐẸP CỦA VŨ NƯƠNG

Vũ Thị Thiết, người con gái quê ở Nam Xương, tính đã thuỳ mị, nết na, lại thêm tư dung tốt đẹp

Trong các mối quan hệ

+ Mỗi khi thấy bướm lượn

Với chồng Bày tỏ lòng nhớ thương,
đầy vườn, mây che kín
núi, thì nỗi buồn góc bể thủy chung tới chồng
chân trời không thể nào
ngăn được.
 VẺ ĐẸP CỦA VŨ NƯƠNG

Vũ Thị Thiết, người con gái quê ở Nam Xương, tính đã thuỳ mị, nết na, lại thêm tư dung tốt đẹp

Trong các mối quan hệ

+ Khi mẹ chồng ốm: nàng hết

sức thuốc thang lễ bỏi thần
Với mẹ Nàng dâu chu
phật và lấy lời ngon ngọt
chồng đáo, hiếu thảo
khuyên lơn.
+ Khi mẹ chồng chết: nàng hết
lời thương xót, phàm việc ma
chay tế lễ lo liệu như đối với
cha mẹ đẻ mình.
 Ngắn dài có số, tươi héo bởi trời. Mẹ không
phải không muốn đợi chồng con về, mà không
gắng ăn miếng ăn miếng cháo đặng cùng vui Lời trăng trối của bà mẹ
sum họp. Song, lòng tham không cùng mà vận chồng thể hiện sự ghi nhận
trời khó tránh. Nước hết chuông rền, số cùng nhân cách và đánh giá cao
khí kiệt. Một tấm thân tàn, nguy trong sớm tối, công lao của nàng đối với
việc sống chết không khỏi phiền đến con. Chồng gia đình nhà chồng, niềm
con nơi xa xôi chưa biết sống chết thế nào, tin Vũ Nương có hạnh phúc
không thể về đền ơn được. Sau này, trời xét lòng khi Trương Sinh trở về.
lành, ban cho phúc đức, giống dòng tươi tốt, con
cháu đông đàn, xanh kia quyết chẳng phụ con,
cũng như con đã chẳng phụ mẹ.
 VẺ ĐẸP CỦA VŨ NƯƠNG

Vũ Thị Thiết, người con gái quê ở Nam Xương, tính đã thuỳ mị, nết na, lại thêm tư dung tốt đẹp

Trong các mối quan hệ

+ sinh con một mình, nuôi dạy con Người mẹ chu

khôn lớn đáo, thương con,
Với con + nghĩ ra trò chơi cái bóng, hằng yêu con
đêm vui đùa cùng con, nhắc con về
cha của nó
+ chọn cái chết khi bị chồng nghi Bảo vệ con khỏi
định kiến của XH
oan
 VẺ ĐẸP CỦA VŨ NƯƠNG

Trong các mối quan hệ Trọng nhân phẩm, trọng tình nghĩa

• Với chồng
- Khi bị chồng nghi oan
• Với mẹ chồng - ở dưới thủy cung
• Với con thơ
 VẺ ĐẸP CỦA VŨ NƯƠNG

Vũ Thị Thiết, người con gái quê ở Nam Xương, tính đã thuỳ mị, nết na, lại thêm tư dung tốt đẹp

Trọng nhân phẩm, trọng tình nghĩa

Khi bị chồng nghi oan: - ở dưới thủy cung

không chung thủy
 VẺ ĐẸP CỦA VŨ NƯƠNG

Vũ Thị Thiết, người con gái quê ở Nam Xương, tính đã thuỳ mị, nết na, lại thêm tư dung tốt đẹp

Trọng nhân phẩm, trọng tình nghĩa

Lời thoại 1 ( hướng tới chồng)

Khi bị chồng nghi oan: - Thiếp vốn con kẻ khó, được nương tựa
không chung thủy nhà giàu. Sum họp chưa thỏa tình chăn
Nàng nói về thân
gối, chia phôi vì động việc lửa binh. phận và phân trần
Cách biệt ba năm giữ gìn một tiết. Tô để chồng hiểu rõ
son điểm phấn từng đã nguôi lòng, ngõ tấm lòng mình, cầu
3 lời tự liễu tường hoa chưa hề bén gót. Đâu có xin chồng đừng
bạch sự mất nết hư thân như lời chàng nói. nghi oan.
Dám xin bày tỏ để cởi mối nghi ngờ.
Mong chàng đừng một mực nghi oan
cho thiếp.
 VẺ ĐẸP CỦA VŨ NƯƠNG

Vũ Thị Thiết, người con gái quê ở Nam Xương, tính đã thuỳ mị, nết na, lại thêm tư dung tốt đẹp

Trọng nhân phẩm, trọng tình nghĩa

Lời thoại 2 ( hướng tới chồng)

Khi bị chồng nghi oan:
- Thiếp sở dĩ nương tựa vào chàng vì Lời thoại nói lên nỗi
không chung thủy
có cái thú vui nghi gia nghi thất. Nay đau đớn, thất vọng của
đã bình rơi trâm gãy, mây tạnh mưa Vũ Nương khi hạnh
tan, sen rũ trong ao, liễu tàn trước phúc gia đình đã tan
gió; khóc tuyết bông hoa rụng cuống, vỡ, tình yêu không còn
3 lời tự kêu xuân cái én lìa đàn, nước thẳm và không hiểu vì sao
bạch mình bị đối xử bất
buồm xa, đâu còn có thể lại lên núi
công.
Vọng Phu kia nữa.
 VẺ ĐẸP CỦA VŨ NƯƠNG

Vũ Thị Thiết, người con gái quê ở Nam Xương, tính đã thuỳ mị, nết na, lại thêm tư dung tốt đẹp

Trọng nhân phẩm, trọng tình nghĩa

Lời độc thoại như một lời than, 1 lời

Lời thoại 3 ( hướng tới thần sông)
Khi bị chồng nghi oan: nguyền, xin thần sông chứng giám
"Kẻ bạc mệnh này ... mọi người
không chung thủy nỗi oan khất và tấm lòng trong sạch
phỉ nhổ."
của nàng.

bị dồn đẩy đến bước đường cùng,

- Hành động: “tắm gội chay sạch,
mất tất cả, đành phải chấp nhận số
ra bến Hoàng Giang, ngửa mặt lên
3 lời tự phận sau mọi cố gắng không thành.
trời than, gieo mình xuống sông mà
bạch chết”
Hành động trẫm mình của nàng là
một hành động quyết liệt cuối cùng
để bảo toàn danh dự.
 VẺ ĐẸP CỦA VŨ NƯƠNG

Vũ Thị Thiết, người con gái quê ở Nam Xương, tính đã thuỳ mị, nết na, lại thêm tư dung tốt đẹp

Trọng nhân phẩm, trọng tình nghĩa

- Ứa nước mắt khi nghe Phan

Lang kể gia cảnh nhà mình -Nặng lòng với quê hương,
Khi ở thủy cung nặng tình với chồng con
-Nhân hậu, bao dung
- Tự trọng, khát khao phục
- Trao cho Phan Lang hoa vàng hồi danh dự
cùng lời dặn tới chồng
 SỐ PHẬN CỦA VŨ NƯƠNG

-Nhà nghèo lấy con nhà giàu

KHI LẤY Sự vất vả -Chồng đa nghi, hay ghen, phòng ngừa vợ quá sức
CHỒNG nhọc nhằn - vô học

- Chịu sự cô đơn, lẻ bóng trong những ngày xa chồng

- Là trụ cột trong gia đình khi chồng đi lính: sinh con, nuôi
con một mình; chăm lo cho mẹ già đau ốm; lo ma chay cho
mẹ chồng khi bà mất.

KHI BỊ
Nỗi oan thất - bị chồng mằng nhiếc, đánh đập, đuổi
CHỒNG
tiết
NGHI OAN đi
- nhảy xuống sông tự vẫn
 HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

- PHÂN TÍCH NHÂN VẬT TRƯƠNG SINH

- NGUYÊN NHÂN GÂY RA CÁI CHẾT OAN NGHIỆT
CHO VN
-PHÂN TÍCH CHI TIẾT CÁI BÓNG TRONG TRUYỆN
-- NGHỆ THUẬT ĐẶC SẮC CỦA TRUYỆN
 TRƯƠNG SINH

- Đa nghi, phòng ngừa quá sức với vợ

- Vô học
- Tin lời đứa con lên ba
- Bỏ ngoài tai mọi lời phân trần của vợ
- Không tin họ hàng, làng xóm
- Hành động: la um – mắng nhiếc – đánh đập – đuổi vợ đi

Biểu tượng cho những người đàn ông mang nặng tư tưởng nam
quyền: Đó chính là sự hồ đồ , độc đoán, đa nghi ghen tuông mù
quáng .
 lời nói ngây thơ của bé Đản: Đêm nào cũng có một
Trực người đàn ông đến, Đản đi cũng đi…
tiếp

Nguyên
nhân gây ra chế độ nam quyền phong kiến – đại diện là Trương
Cơ bản Sinh
cái chết cho
Vũ Nương

- Cuộc hôn nhân không bình đẳng, không

Sâu xa tình yêu.
- Chiến tranh phi nghĩa giữa các tập đoàn
phong kiến
 TỔNG KẾT

NỘI DUNG NGHỆ THUẬT

- Truyện thể hiện vẻ đẹp của người
phụ nữ dưới chế độ phong kiến.
- Thái độ của tác giả: phê phán sự
ghen tuông, mù quáng; ngợi ca
người phụ nữ dức hạnh.
- khai thác vốn văn học dân gian
- Sáng tạo về cách xây dựng
nhân vật, trong cách kể chuyện,
sử dụng yếu tố truyền kì…
- Sáng tạo nên một tác phẩm
không sáo mòn.
 LUYỆN TẬP

? Phân tích chi tiết cái bóng trong truyện.

-Về nghệ thuật: là chi tiết nghệ thuật đặc sắc
vai trò: tạo ra kịch tích, tạo ra nút thắt nút mở bất ngờ cho truyện

-Bóng VN trên tường trong những ngày nàng xa chồng

-Cái bóng qua lời của con trẻ

-Về ý nghĩa
+ khi TS bế con lên mộ mẹ
+ Sau khi VN tự vẫn, bóng của TS trên vách tường

-Bóng VN trở về trong chốc lát, ẩn hiện rồi biến đi mất

 Vận dụng – mở rộng

? Từ nhân vật Vũ Nương, em có suy nghĩ gì về hình ảnh người phụ

nữ trong XH phong kiến xưa

Số bấp bênh, chìm nổi, bất

suy nghĩ – liên hệ: phận
- Ca dao viết về người phụ nữ hạnh, oan nghiệt
- Bánh trôi nước
- Sau phút chia ly
- Truyện Kiều
- nhan sắc
Vẻ đẹp
- phẩm chất
 HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

-Tóm tắt truyện

- Viết đoạn văn cảm nhận về vẻ đẹp của nhân vật Vũ Nương

Soạn: CHỦ ĐỀ: Sự phát triển của từ vựng

+ nghiên cứu 2 tiết của bài – trả lời các câu hỏi phần I - rút ra kết luận về các cách
phát triển từ vựng