Ö Ğ R E N C İ A D I ; İ S M A İ L K A R AY E L İHTİYAÇ Mevcut durum ile olması gereken veya istenilen durum arasındaki farklılıktır.Bir bakıma, "Ne" ile "Ne olmalı?" arasındaki farktır.Okulun gelişimi için yapılacak çalışmalarda kullanılacak kaynaklar ayrılmadan önce, okulda hangi alanlarda gelişime ihtiyaç olduğunun belirlenmesi gereklidir. Bu amaçla gelişim sürecinin II. Basamağı, "İhtiyaç Analizi" olarak belirlenmiştir. İhtiyaç Türleri: Normatif İhtiyaçlar (Normative Needs) Karşılaştırmalı İhtiyaçlar (Comparative Needs) Hissedilen İhtiyaçlar (Felt Needs) İfade Edilen İhtiyaçlar (Expressed Needs) Önceden Tahmin Edilen ya da Geleceğe İlişkin ihtiyaçlar (Anticipated or Future Needs) Acil İhtiyaçlar (Critical Incident Needs İhtiyaç Analizi: Mevcut durum ile ulaşılmak istenilen durum arasındaki farkı ortaya koymak amacıyla izlenecek bir süreçtir. Karşılanmayan ihtiyaçların içerikleri, ne oldukları, sunulan ürün ve hizmetin elde edilmesindeki engeller, yapılacak ihtiyaç analizi ile ortaya çıkacaktır.
İhtiyaç Analizinin Amacı:
Bireysel ve kurumsal gelişimi sağlamak ve sürekli hale getirmek için, uygulamada karşılaşılan sorunları ve ihtiyaçları tespit etmek, değişim ihtiyacının ve isteğinin saptanarak uygun çözüm önerilerini sunmaktır…
İhtiyaç Analizinin Yararları:
• Okul gelişiminde izlenecek yolların belirlenmesine ve yapılacak çalışmaların neler olacağının-ortaya konmasına yardımcı olur, • Planlamacıların isabetli kararlar verebilmesine yardımcı olacak bilgileri sağlar, • Alınan kararların kabul görme oranını artırır. • Okulda koordinasyonu geliştirir, • Planlamada karşılaşılabilecek sorunların çözümünü kolaylaştırır. İhtiyaç Analizi Süreci:
İhtiyaçlar ve performans arasındaki
ilişkiler tespit edilir, ihtiyaçların ortaya çıkış biçimleri ve etkilerinin neler olduğu üzerine çalışılır, bilgiler toplanır , ihtiyaç analizine dayalı özgün eğitim programalarının tasarlanması , tasarıdan sonra eğitim programlarında uygulanması, uygulanan programların değerlendirmesi ve geliştirilmesi gibi genel basamaklar bulunur. İhtiyaç analizi dört aşamada yapılır: 1. Hazırlık: İhtiyaç Analizi için gerekli hazırlıkların tamamlanması. İhtiyaç Analizi Anket Formu, Görüşme Formları'nın çoğaltılması ve bunların uygulanacağı gruplar için anket uygulama programının hazırlanması. 2. Bilgi Toplama: "İhtiyaç Analizi Anket Formu"ndan toplanacak bilgiler, öğretmen, veli, öğrenci ve idareciler ile yapılacak karşılıklı görüşmelerden sağlanacak bilgiler, okul kayıtları/ kütükler ve arşivlerinden sağlanacak bilgiler. 3. Bilgilerin Analizi: Yukarıda sözü geçen kaynaklardan ve daha başka ihtiyaç duyulan alanlardan sağlanan bilgilerin taşıdığı özelliklen göre sınıflandırılması ve ihtiyaç alanlarının belirlenmesi. 4. Bilgilerin Rapor Edilmesi: Belirlenen ihtiyaçların her biri için ayrı ayrı açıklayıcı bilgilerin yer aldığı rapor yazımı. Bu raporda belirlenen ihtiyaçların kapsamı, nedenleri ile incelenecek ve çözüm önerileri getirilecektir. İhtiyaç Analizi sürecinde, "Ne" ile "Ne olmalı?" arasındaki fark ortaya konup bu farkın nasıl kapatılacağı yönünde öncelikler belirlenecektir.
İhtiyaç Analizi için bilgi, idareciler, öğretmenler, öğrenciler ve veliler olmak üzere okul toplumunu oluşturan bireylerden toplanacak ve bu bilgilerin analiz edilip değerlendirilmesi ile okulda geliştirilmesine ihtiyaç duyulan alanlar belirlenecektir.
Bilgi toplamak amacıyla;
1. İhtiyaç Analizi Anket Formu 2. Karşılıklı görüşme formları (idareci, öğretmen, öğrenci, veli ve destek personeli 3. Okul kayıtları, kütükleri ve arşiv belgelerinden elde edilen bil «iler kullanılacaktır. 1. İhtiyaç Analizi Anket Formu: Okul ortamını genel olarak değerlendirmek amacıyla kullanılacaktır. Anket sonuçlarının analizi ile okul ortamını geliştirmek amacıyla yapılması gerekli çalışmalar belirlenecektir. Bu amaçla kullanılmak üzere geliştirilen anket formu, bu anketin nasıl uygulanıp değerlendirileceği konusundaki açıklamalar EK-7'de yer almaktadır.
2. İdareci, Öğretmen, Öğrenci, Destek Personeli ve Veli Görüşme Formları:
Bu formlar, bire bir karşılıklı olarak yapılacak görüşmelerde kullanılacak formlardır. Bu görüşmelerde kişilere "Son zamanlarda yaptığınız iş ile ilgili olarak karşılaştığınız sorunlar nelerdir" şeklinde çeşitli sorular sorulacak, alınan cevaplar kaydedilerek bunların değerlendirilmesi yapılacaktır. Değerlendirmede, benzer özellikteki problemler kendi aralarında sınıflandırılarak ortaya çıkan sorunların giderilmesine yönelik ihtiyaç alanları belirlenecektir. 3. Okul Kayıtları, Kütük ve Arşiv Bilgileri: Bu kaynaklardan elde edilen bilgiler okulun mevcut durumunun belirlenmesi amacıyla toplanacaktır. Daha sonra bu bilgiler okulun gösterdiği gelişiminin belirlenmesinde mevcut durum ile okulun gösterdiği gelişiminin belirlenmesinde mevcut durum ile okulun gösterdiği gelişimin karşılaştırılmasında da kullanılabilir. Öğrencilerin bir üst öğretim kurumuna kayıt oranı, öğrencilerin devam durumu, sınıf geçme oranı, okulda düzenlenen sosyal, kültürel etkinlikler ve bunlara öğrencilerin katılım durumu, okulun bina, donanım ve ekipman gibi fiziki kaynaklarının geliştirilmesine yönelik yapılan harcamalar, bu harcamalar için kullanılan kaynakların türleri ve miktarları gibi bilgiler ile daha başka bilgiler olabilir. Ayrıca, okul personelinin hizmetiçi eğitim çalışmalarına katılım, lisans tamamlama ve lisans üstü eğitimlere katılım durumları da okulun insan kaynaklarının geliştirilmesine yönelik bilgiler olarak kullanılabilir. İSMAİL KARAYEL 20317271009