Oyun Araç Gereçlerinin

Özellikleri
Oyun araç ve gereçleri çocukların keşfetme, deney
yapma, araştırma ve etraflarındaki dünyayı her türlü
oyun yolu ile anlamalarına olanak sağlar. Tüm çocuklar
oyun oynama ihtiyacı hisseder ve dikkatli bir şekilde
seçilmiş oyuncaklar çocuklara gelişimlerini
.tamamlamalarında destek olur
Oyun Araç ve Materyal Türleri

Beceri ve Kavram Materyalleri .1

Kaba Motor Becerileri Materyalleri .2
Manipülatif Materyaller .3
Yapı Materyalleri .4
Kendini İfade Etmeyi Sağlayan Materyaller .5
Doğal ve Günlük Hayatta Kullanılan Nesneler .6
 Beceri ve Kavram Materyalleri .1

Bu materyaller ürün odaklı ve kapalı uçludur. Çocuklar

bu materyalleri kullanarak el-göz koordinasyonu, ince
motor beceriler, sıralama, sınıflama, sayma gibi
.becerileri geliştirirler
 Kaba Motor Becerileri Materyalleri .2

Bu tür materyaller kaba kasların gelişimini destekler. Çocuklar bu

materyaller yardımıyla motor becerileri keşfetme ve pratik yapma
fırsatı bulurlar. Çeşitli büyüklüklerde toplar, tırmanmaya, çekmeye
yarayan materyaller, bisiklet vb. türdeki materyaller kaba motor
.becerileri geliştirmeyi sağlayan materyallere örnek olarak verilebilir
 Kaba Motor Becerileri Materyalleri .2

Aktivitelere
Bu bağlı olarak
tür materyaller motor gelişimde
kaba kasların gelişiminiilerleme sağlandığı
destekler. Çocuklar bu
materyaller
durumda, kabayardımıyla motor materyalleri
motor beceri becerileri keşfetme ve pratik yapma
uygun ortamda
fırsatı bulurlar. Çeşitli
kullanıldıklarında büyüklüklerde
ıraksak toplar, tırmanmaya,
ve yaratıcı düşünme becerilerini çekmeye
geliştirme
yarayan materyaller,
.potansiyeli mevcuttur bisiklet vb. türdeki materyaller kaba motor
.becerileri geliştirmeyi sağlayan materyallere örnek olarak verilebilir
 Manipülatif Materyaller .3

Manipülatif materyaller çocukların el ve parmaklarındaki küçük

kasları geliştirmeye ve ayrıca basit kavramlar, el-göz
koordinasyonunu geliştirmeye yarayan materyallerdir. Manipülatif
oyuncaklar ayrıca el ve parmak kaslarının kontrollü kullanılmasını
.sağlayarak ince motor beceri gelişimini destekler
 Manipülatif Materyaller .3

Manipülatifler genelde beş farklı kategoriye ayrılırlar:

• Masüstü blokları ve yapı oyuncakları

• El becerisi materyalleri
• Bir araya getirme ve ayırma materyalleri
• Sıralama ve sayma materyalleri
• Basit oyunlar
 Yapı Materyalleri .4

Yapı materyalleri farklı yollarla birleştirilebilen ayrı ayrı parçalardan

oluşmaktadır. Bu materyallere örnek olarak bloklar, yapı setleri ve
marangozluk araçları verilebilir. Yapı materyalleri sınırsız olasılıklar
sunarak çocukların yaratıcı düşünce ve koordinasyonunu destekler.
Yapı materyalleri ile çocukların sayma, sınıflama, sıralama gibi
bilişsel becerileri desteklenir. Bu materyaller matematiksel,
mantıksal ve bilimsel düşünme ve bilişsel problem çözme
.becerilerinin gelişmesine katkı sağlar
 Kendini İfade Etmeyi Sağlayan Materyaller .5

Bu tür materyaller çocukları farklı roller, duygular ve davranışları

deneme ve bunları drama, müzik, sanat yoluyla ifade etmeye
teşvik eder. Bu tür materyallere örnek olarak oyuncak bebekler,
çeşitli kostümler, oyuncak ev eşyaları, minyatür oyuncaklar,
müzik aletleri ve kuklalar verilebilir. Bu materyaller, kendilerini
farklı yollarda ifade etme özgürlüğü tanıyarak çocuklarda gurur
.ve başarı hissini ortaya çıkarır
 Doğal ve Günlük Hayatta Kullanılan Nesneler .6

Günlük kullanılan nesneler doğal veya evde kullanılan türde, özel olarak
oyun amaçlı olmayan nesnelerdir. Çocuklar bunları nasıl
oynayacaklarına kendileri karar verir, hayal güçlerini kullanarak, açık
uçlu düşünerek bu nesneleri kullanır ve etraflarındaki yetişkinleri model
alır veya taklit ederler.
Günlük hayatta kullanılan nesnelere örnek olarak çeşitli kutular,
düğmeler, çaydanlık veya tavalar verilebilir. Doğal materyallere örnek
olarak yapraklar, taşlar, ağaç dalı parçaları, çam kozalağı, kum, çamur ve
.su verilebilir
Oyun Araç ve Materyal Türleri

Beceri ve Kavram Materyalleri .1

Kaba Motor Becerileri Materyalleri .2
Manipülatif Materyaller .3
Yapı Materyalleri .4
Kendini İfade Etmeyi Sağlayan Materyaller .5
Doğal ve Günlük Hayatta Kullanılan Nesneler .6
Açık uçlu, kapalı uçlu
araç gereçler ne
?demektir
Bazı oyuncak tek bir kullanım şekli vardır ve kapalı düşünmeyi teşvik
ederler. Örneğin, kurmalı oyuncaklar, boyama kitapları ve yap-bozlar
materyalleri genellikle kapalı uçlu materyallerdir. Çünkü tek bir
kullanım şekilleri vardır.
Bu materyaller, çocukları ilgili materyali kullanmak için gerekli olan
doğru yolu veya tek yolu düşünmeye teşvik eder. Kapalı uçlu
materyalleri yeni yollarla kullanmak için çok az olanak vardır. Bu
materyaller genellikle ince motor beceriler, el göz koordinasyonu ve
bilişsel gelişimi desteklemeye yönelik olarak geliştirilmişlerdir.
.Yaratıcılığı ve özgün düşünmeyi desteklemezler
Bazı materyaller ise çok farklı şekillerde kullanılmayı gerektirir ve
kullanım seçenekleri oldukça fazladır. Bu materyallere ise açık uçlu
materyaller denilmektedir. Açık uçlu materyaller, çocukların
problem çözme ve yaratıcı düşünme becerilerini geliştiren; keşfetme,
deney yapma, özgün düşünme gibi yollarla çocukların farklı tepkiler
vermesini sağlayan materyallerdir.
Açık uçlu materyallere bloklar, yapı setleri, dramatik oyun araç
gereçleri ve kostümleri, boya ve boya kalemleri, oyun hamuru, kil,
.kum, çamur ve su örnek olarak verilebilir
Açık uçlu materyaller:
1. Çocukların hayal güçlerini özgün yollarla kullanmalarını sağlar.
2. Çocuklara yaratıcı olmaları, elleriyle oynamaları ve deney
yapmaları için seçenek sunar.
3. Çocukları iş birliği içinde çalışmaları için teşvik eder.
4. Doğru ya da yanlış kullanımları yoktur. Kendine güveni
geliştirirler.
5. Sonuca yönelik olmaktan ziyade sürece yöneliktirler
 Sağlık ve Güvenlikle İlgili
Özellikler
:Küçük Parçaların Bulunması.1
Yaşa uygun olarak kullanılmayan oyun araç ve gereçleri özellikle küçük yaştaki
çocuklar için sağlık açısından tehlikeli olabilir. Bu nedenle oyun araç
gereçlerini satın alırken hangi yaş grubu için tasarlandığı veya tavsiye edildiği
.bilgisine bakmak gerekir
Genel olarak oyun materyallerinin kutusu üzerinde hangi yaş grubuna uygun
olduğu yazmaktadır. Eğer böyle bir bilgi yoksa özellikle bebek ve yeni
yürüyenler için kullanılan araç gereçlerde çok küçük parçalar, kolayca
.çıkabilecek düğmeler bulunmadığından emin olunmalıdır
 Sağlık ve Güvenlikle İlgili
Özellikler
:Sağlığa Zararlı Boya veya Malzemeler.2
Oyun araç ve gereçlerinin sağlığa uygun, çocuklara zarar vermeyecek
materyallerden yapılması uygun boya kullanılması gerekmektedir. Bu nedenle
satın alınan ürünlerin üzerinde çocuklar için zehirleyici etkisi olmadığına dair
.bir ibarenin bulunup bulunmadığı kontrol edilmelidir
Ayrıca satın alınan ürünün üzerinde CE işareti olup olmadığının kontrol
edilmesi önemlidir. Mevzuat gereği, üretici tarafından ürün üzerine
yerleştirilen CE işareti, üzerinde bulunduğu ürünün insan sağlığına zarar
.vermeyeceğini belirtmektedir
:Bebekler İçin Yer Oyun Alanları

Bebekler için oyun alanı yerdir. Bebekler yerde emekler,

yuvarlanır, etrafını keşfederler. Aşağıdaki noktalara dikkat
edildiği takdirde bebeklerin yerde oynaması tavsiye
.edilmektedir
 :Bebekler İçin Yer Oyun Alanları
.Bebeğin oyun alanını bakım alanından ayırın .1
.Oyun alanındaki her şeyin dokunulabilir olduğuna emin olun .2
.Hem ince motor hem de kaba motor etkinlikler bulunsun .3
Bırakın çocuklar oyuncak ve materyalleri bir araya getirmek .4
.için kendine özgü yollar bulsunlar
.Doğru sayıda oyuncak sağlayın .5
.Doğru seçme dengesi sağlayın .6
Yeni Yürüyen Çocuklar İçin Oyun
Alanları
Blok merkezi .1

ahşap, köpük, karton, plastik

 Ev merkezi .2

Gerçekçi mutfak materyalleri, yoksa plastikler

Dramatik oyun merkezi .3

Giyinmekten hoşlanırlar. Kolay giyebilecekleri

giysi ve aksesuarlar, meslek kostümleri
 Sessiz tek başına .4
oynayabilecekleri alanlar

Yerde oturup yapboz yapma, kitap okuma alanı

Duyusal bölge (duyu masası) .5

boya, kum, un, gibi materyaller

 Su masası .6

20cmden yüksek olmayan havuz

Sanat merkezi .7

parmak boyası, oyun hamuru gibi

 Sanat merkezi
Kitap merkezi
Blok merkezi

Kum masası

Okul Öncesi Eğitim Programında Yer Alan Örnek Sınıf 2013

Fen merkezi

Dramatik oyun merkezi

Müzik merkezi
Fen merkezi (büyüteç, kağıt kalem, doğadan materyaller, yaprak albümleri,
Öğrenme Merkezleri Nelerdir
Müzik merkezi
taşülke
setleri,
Okuma
canlı böcek,
müziklerine
Duyu
(farklı müzik
(kitap)
Tematik
örnekler,
masası
hikaye kitapları)
masası,
aletleri,kum,
merkezi
öğrenme
salyangoz,
suyerine
cd çalar
(masal
solucanmerkezi
müzisyenleri
resimli bilim kitapları, organ önlüğü, vb.)
ve farklı
gibi hayvanlar,
tanıtan sesli
müzik türleri ve
resimli
hayvan setleri,
kitaplar)
 Okul Dışındaki
Kurumlarda Oyun
Alanları Oluşturma
Muayene için sıra bekleyen çocukların oynaması için oyun odaları ●
Kliniklerde tedavi gören ve uzun süre kalan çocuklar için oyun odaları. ●
Hastanelerde oyun odası bulunması çocuklar açısından aşağıdaki
Hastane Ortamında Oyun
:noktalarda önemli etkiye sahiptir
Normal hissetmesine yardımcı olur ●
Odası Oluşturma
.Ağrı ve kaygının etkisini azaltır ●
.Duygularını ifade etmesini ve korkuları ile baş etmesini sağlar ●
Tedavinin daha hızlı sonuç vermesini sağlar ●
Ülkemizde cezaevinde kalan kadınların, 0-6 yaş aralığındaki ●
.cezaevlerinde çocuklarına bakma hakları bulunmaktadır
Koğuşlara sadece peluş oyuncaklar alınmakta ●
Cezaevi Ortamında Oyun
Oyun odaları akranları ile birlikte zaman geçirme, oyun oynama, ●
sosyalleşme ve öğrenme deneyimleri
Alanları Oluşturma
Bazı kadın ceza infaz kurumlarında MEB tarafından atanmış kadrolu ●
öğretmen veya Halk Eğitim Merkezleri tarafından gönderilmiş
sözleşmeli öğretmenler görev yapabilmektedir. Saat 10 civarında kreş-
öğle yemeği için annelerinin yanına dönmekte- öğleden sonra kreş
.Diğer cezaevlerinde ise 3-6 yaş anaokuluna gitmektedirler ●
yaş tüm gün cezaevinde 0-3 ●
Yarı açık kadın cezaevlerinde çocuklar bahçeye rahatlıkla ●
.çıkabilmektedir
Kapalı cezaevlerinde kalan çocukların bahçeye erişimi daha kısıtlı ●
olmaktadır. Bahçedeki oyun alanının ise beton zemin olduğu
belirtilmektedir
Dinlediğiniz için teşekkür ederim

Lilas ASSASA
21220141822
Türkçe öğretmenliği