TÜRK SANAT MÜZİĞİ

VURMALI ÇALGILAR

Nehir Derse
9-D 637
Türk Sanat müziğinde kullanılan başlıca vurmalı çalgılar kudüm, tef,
bendir, halile, darbuka ve santürdür.

KUDÜM
Mehter takımlarında ve genellikle
Mevlevi tepkilerine kullanılan, metal
kâseli küçük iki davuldan oluşan usul
vurma çalgısıdır.
TEF

 Kimi kaynaklarda Def, kimilerinde

tef ile bilinen muzik aleti, yuvarlak
bir tahta kaynağa gerilen deriden
bir örtü ile yapılmaktadır. Aletten
ses çıkarılması ise, parmaklar ve uçları
ile vurarak sağlanmaktadır.
 BENDİR

 Bendir, zikir defi veya zikir bendiri

Klasik Türk müziğinde kullanılan başlıca
vurmalı ritim çalgılarından biridir. Zilsiz
büyük def, nakkare ve kudüm ile birlikte
kullanılır. Derisinin iç yüzüne boydan boya
gerilen kiriş sayesinde aynı anda iki değişik
tını çıkarabilir.
 HALİLE

 Metal alaşımların karışımları ile elde

elde edilen ve çekiç ile dövülerek isteni-
len inceliğe getirilen tiz sesli bir enstrü-
mandır. Büyüklüğü 11cm veya 13 cm
çaplarında olan iki türü vardır. Halile
pek çok orkestrada perküsyonun önemli
bir unsuru olarak kullanılır.
 DARBUKA

 Darbuka veya dümbelek, özellikle

Orta Doğu’da ve Balkanlarda kullanılan
vurmalı bir çalgıdır. Darbukada düm ve
tek olarak adlandırılan iki ses vardır:
İlk ses ritmin temelini sağlar ve aletin
ortasına vurularak sağlanır, ikinci ses
daha çok süsleme ve doğaçlama için
kullanılır.
 SANTUR
 Santur, Irak, İran ve Hindistan kökenli
bir çalgıdır. Yamuk şeklinde genellikle
ceviz ve benzeri egzotik ağaçlardan
yapılan bir kutu şeklinde olan klasik
bir santur, 72 ila 160 telden oluşur.
Bu teller üzerine, yine ahşaptan yapılan
küçük mızraklar ile vurma yoluyla çalın-
maktadır.