Bài 6

Thị trường tài chính

TS. Đặng Anh Tuấn
Nội dung
• Chức năng và vai trò
• Cấu trúc thị trường tài chính
• Công cụ thị trường tài chính
• Thị trường tài chính Việt Nam

2
1. Chức năng
• Chu chuyển vốn trực tiếp từ người tiết kiệm tới người sử dụng
vốn/người đi vay

3
Vai trò
• Thúc đẩy tích luỹ và tập trung vốn
• Giám sát, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn (phân bổ nguồn lực tốt hơn)
• Thực hiện chính sách kinh tế của chính phủ
• Xác định giá và cung cấp tính thanh khoản cho các loại tài sản tài
chính

4
2. Cấu trúc thị trường tài chính
a) Thị trường nợ và thị trường vốn cổ phần
• Thị trường nợ: giao dịch các công cụ nợ như trái phiếu và các món vay thế
chấp; là nơi hình thành các loại lãi suất ngắn hạn và dài hạn trong nền kinh tế
• Thị trường vốn cổ phần: giao dịch cổ phiếu của các công ty, các quyền đối với
công ty; phản ánh dự tính về hoạt động trong tương lai của các công ty cổ
phần (thị trường vốn là phong vũ biểu của nền kinh tế/tuy nhiên có thể được
ví như cuộc thi hoa hậu???)

5
Ví dụ về thị trường nợ và cổ phiếu – Sở giao
dịch chứng khoán hà nội

6
7
b) Thị trường cấp 1 (sơ cấp) và thị trường cấp 2 (thứ cấp)
• Thị trường cấp 1: giao dịch các loại chứng khoán mới được phát hành lần
đầu, tạo hàng hoá cho thị trường
• Các phương thức phát hành: bảo lãnh phát hành, đại lý phát hành, phát hành trực tiếp
• Kết quả hoạt động trên thị trường cấp 1
• Ví dụ về một đợt phát hành gần đây:

8
• Giá IPO: $68, huy động được
21,8 tỷ USD
• Giá ngày đầu giao dịch: tăng 38%
(mở cửa tại $94)
• (His hero is Forrest Gump)

9
• Thị trường cấp 2: giao dịch các loại chứng khoán đã phát hành lần đầu
trên thị trường cấp 1
• Vai trò:
• xác định giá của tài sản tài chính, quyết định mức giá mà doanh nghiệp sẽ thu được khi
phát hành cổ phiếu mới trên thị trường cấp 1, tham chiếu cho các cổ phiếu tương
đương
• cung cấp tính thanh khoản và định giá
• Vinfast, ô tô điện
• Tổ chức theo 2 cách: sở giao dịch và thị trường OTC
• Sở giao dịch: thông qua môi giới, thực hiện chứng khoán tập chung – cổ phiếu được
niêm yết

10
c) Sở giao dịch và thị trường phi tập trung (thị trường trao tay)
• Sở giao dịch: là một địa điểm cụ thể
• Phương thức giao dịch: thỏa thuận và khớp lệnh (định kỳ/liên tục)
• Niêm yết tại HSX: vốn điều lệ 80 tỷ, hoạt động có lãi 2 năm liên tiếp, không có lỗ lũy kế, 20% cổ phiếu do ít nhất 100 cổ đông ngoài
công ty nắm giữ.
• Tăng tính thanh khoản

11
12
• Chỉ số chứng khoán: một thước đo về giá cổ phiếu trên thị trường, thường được tính từ
bình quân giá cổ phiếu của tất cả/hoặc một bộ phận thị trường và so với giá cả kỳ gốc
(giá kỳ gốc là 100 điểm).

13
c) Sở giao dịch và thị trường phi tập trung (thị trường trao tay)
• Sở giao dịch chứng khoán:
• tiêu chuẩn niêm yết và
• qui tắc giao dịch
• Thị trường OTC (over the counter)
trụ sở giao dịch của nhà môi giới chứng khoán, công ty chứng khoán

14
 d) Thị trường tiền tệ và thị trường vốn
• Thị trường tiền tệ: giao dịch chứng khoán ngắn hạn (kỳ hạn nhỏ hơn 1
năm); thị trường bán buôn, tính thanh khoản cao, rủi ro thấp

15
 d) Thị trường tiền tệ và thị trường vốn
• Thị trường vốn: giao dịch chứng khoán dài hạn, mức độ rủi ro đa dạng

16
Ứng dụng:
• Sở GDCK TP HCM là ví dụ của những cấu
trúc thị trường nào????

17
3. Công cụ trên thị trường tài chính
• Công cụ trên thị trường tiền tệ
• Tín phiếu kho bạc
• Chứng chỉ tiền gửi
• Thương phiếu
• Hối phiếu được ngân hàng chấp nhận
• Hợp đồng mua lại (repos)
• Khoản vay qua đêm liên ngân hàng

18
• Công cụ trên thị trường vốn
• Cổ phiếu
• Trái phiếu công ty
• Trái phiếu chính phủ
• Các món vay có thế chấp

19
• Câu hỏi nghiên cứu: Phân tích những vấn đề của thị trường
tài chính ở Việt Nam hiện nay???
• Đọc thêm: Báo cáo thường niên của Sở giao dịch chứng khoán Hà
Nội/TP Hồ Chí Minh

20
Nội dung bài học
• Chức năng và vai trò của thị trường tài chính
• Cấu trúc thị trường tài chính
• Các công cụ trên thị trường tài chính

21