Chuỗi kích thước

I. Định nghĩa
Chuỗi kích thước là mối quan hệ khép kín giữa các kích thước của một chi tiết hay của nhiều chi
tiết trong cùng một bộ phận máy hay trong một máy.
2. Các thành phần của chuỗi kích thước
2.1 Phân loại theo khâu trong chuỗi
 Khâu thành phần: kí hiệu (là khâu mà giá trị của nó độc lập so với các khâu
khác.
 Khâu khép kín: là khâu mà giá trị của nó phụ thuộc vào các khâu thành phần
(kí hiệu )
2.2 Theo ảnh hưởng của khâu thành phần đến
khâu khép kín

 Khâu thành phần tăng (khâu tăng):

là khâu mà giá trị của nó tăng sẽ
làm giá trị của khâu khép kín tăng
và ngược lại.
 Khâu thành phần giảm (khâu giảm):
là khâu mà giá trị của nó tăng sẽ
làm giá trị của khâu khép kín giảm
và ngược lại
3. Nguyên tắc lập chuỗi kích thước

 Các khâu của chuỗi phải nối tiếp với nhau và tạo thành một vòng kín.
 Trong mỗi chuỗi chỉ có một khâu khép kín.
 Phải lập được "chuỗi kích thước ngắn nhất".
II. Giải bài toán chuỗi kích thước
A. Bài toán thuận
 Biết trước kích thước danh nghĩa và sai lệch giới hạn của tất cả các khâu thành phần,
tìm kích thước danh nghĩa và sai lệch giới hạn của khâu khép kín.
 Bài toán thuận thường dùng để:
 - Tính sai số chuẩn cho một kích thước thực hiện nào đó trong công nghệ.
 - Kiểm nghiệm lại một kết quả tính toán hay một yêu cầu trong lắp ráp
1. Kích thước danh nghĩa khâu khép kín
2. Kích thước danh nghĩa của khâu khép
kín
3. Tính kích thước giới hạn của khâu
khép kín
4.Tính sai lệch giới hạn của khâu khép
kín
 Sai lệch giới hạn trên:

 Sai lệch giới hạn dưới:

5. Tính dung sai của khâu khép kín
B. BÀI TOÁN NGHỊCH
1. Dạng 1: Biết dung sai các khâu thành phần tìm
khâu bù
NẾU KHÂU BÙ LÀ KHÂU TĂNG

Kích thước danh nghĩa của khâu bù:

Sai lệch giới hạn trên của khâu bù:

Sai lệch giới hạn dưới của khâu bù:

Ví dụ:
Cho choỗi kích thước ; . Xác định
Giải:
Xác định các khâu thành phần tăng: T2
Xác định các khâu thành phần giảm: O1
Xác định khâu bù T2 là khâu tăng
Xác định kích thước danh nghĩa của khâu bù
Nếu khâu bù là khâu giảm

Kích thước danh nghĩa của khâu bù:

Sai lệch giới hạn trên của khâu bù:

Sai lệch giới hạn dưới của khâu bù:

Ví dụ
 Cho chuỗi như hình. Xác định kích thước T3

 Xác định các khâu thành phần tăng: B

 Xác định các khâu thành phần giảm: T3
 Xác định khâu bù: T3 là khâu bù giảm
 Xác định kích thước danh nghĩa
 Xác định sai lệch giới hạn trên của khâu bù?

 Xác định sai lệch giới hạn dưới của khâu bù?
 Xác định dung sai của khâu bù
Dạng 2: Không cho dung sai các khâu
thành phần tìm khâu bù