Justine Reyes Chean Navalta Cherwin Leon Tamiing Joemelyn T. Cendaña MGA NILALAMAN
ABSTR BIONOT SINTESI
AK E S ABSTRAK Ang “abstrak” ay isang maikli at buod na pahayag ng pangunahing ideya o nilalaman ng isang teksto o akda. Karaniwang ginagamit ito upang magbigay ng maikling pag-unawa sa kung ano ang maaasahan mula sa kabuuang teksto. Sa konteksto ng Araling Filipino, ang isang abstrak ay maaaring isama sa simula ng isang papel o akademikong gawaing isinagawa upang magbigay-impormasyon sa mga mambabasa ukol sa pangunahing paksa o nilalaman ng akda. KAHALAGAHAN NG ABSTRAK 1. Kumukuhang pansin ng mga mambabasa: Ang abstrak ang unang bahagi ng isang papel na mababasa ng mga mambabasa. Ito ang naglalayong kumuha ng kanilang pansin at interes sa papel. Ang isang maayos at kapana-panabik na abstrak ay maaaring mag-udyok sa mga mambabasa na patuloy na basahin ang kabuuan ng papel.
2. Nagbibigay ng maikling buod: Ang abstrak ay nagbibigay ng maikling paglalarawan ng
kabuuan ng papel. Ito ay naglalayong ipakita ang pangunahing punto, metodolohiya, natuklasan, at konklusyon na inilalahad ng papel. Sa pamamagitan ng abstrak, maaaring malaman ng mambabasa ang kasaysayan at kabuuan ng papel nang hindi na kailangang basahin ito ng buo.
3. Pinapahalagahan ang oras ng mambabasa: Ang abstrak ay naglalayong makatulong sa mga
mambabasa na makilala kung alin sa mga papel ang may kinalaman sa kanilang interes o pangangailangan. Ito ay nagbibigay ng impormasyon ng papel nang maikli at maayos na paraan, na naglilimita sa oras at pagsisikap na kailangang gamitin ng mga mambabasa sa paghanap ng mga akademikong pape GINAGAMIT ANG ABSTRAK SA: PAPEL SIYENTIPI LEKTYU TESIS KO REPORT R AT TEKNIKAL BIONOTE Ang “bionote” o “buod ng buhay” ay isang maikling paglalarawan ng personal na buhay ng isang indibidwal. Karaniwang isinasama ito sa mga akademikong gawain o pampublikasyon upang magbigay- impormasyon tungkol sa may-akda o tagapagsalaysay ng isang akda. Sa ilalim ng Araling Filipino, ang bionote ay maaaring maglaman ng mga pangunahing detalye tungkol sa may-akda, tulad ng pangalan, edukasyon, karanasan sa pagsusulat, at iba pa pang impormasyon na may kaugnayan sa akademikong background o pagsusulat ng may akda. DALAWANG KATANGIAN NG BIONOTE: 1. Maikling tala ng may-akda -Ang maikling tala ng may-akda ay isang mahalagang bahagi ng mga journal at antolohiya. Ito ay isang maikling pahayag na naglalaman ng siksik na impormasyon tungkol sa may-akda. Ang mga karaniwang nilalaman nito ay ang pangalan ng may-akda, pangunahing trabaho, natanggap na edukasyon, akademikong parangal, dagdag na trabaho, organisasyon kung saan siya kasapi, mga tungkulin sa komunidad, at mga proyektong kaniyang ginagawa. Sa pamamagitan ng maikling tala ng may-akda, maipakikilala at magagawaang maipakita ng may-akda ang kanyang kakayahan, kredibilidad, at mga aktibidad sa larangan ng pagsusulat. 2. Mahabang tala ng may-akda - Ang mahabang tala ng may-akda, o komprehensibong talambuhay ng may- akda, ay isang malawak na kasulatan na karaniwang sinusundan ng formatong double-space. Karaniwang ginagamit ito sa mga ensiklopedya, curriculum vitae, mga aklat, mga seksyon ng talambuhay ng may-akda sa mga publikasyon, jury panels para sa mga parangal sa buhay, at mga profile ng mga tagapamahala ng paaralan. Ito ay nagbibigay ng detalyadong paglalarawan ng background at mga tagumpay ng may-akda. Karaniwang kasama sa nilalaman ng isang mahabang tala ng may-akda ang kasalukuyang posisyon ng may-akda, ang mga pamagat ng kanilang mga gawa, isang listahan ng mga natanggap na mga parangal, natapos na edukasyon, dinaluhang pagsasanay, propesyonal na karanasan, pakikilahok sa komunidad, at mga pagkakasapi sa mga samahan. Layunin nito na magbigay ng malawak na larawan ng propesyonal na profile, mga ambag, at mga tagumpay ng may-akda. KAHALAGAHAN NG BIONOTE Ang bionote ay may mahalagang papel sa pagpapakilala sa isang tao sa Filipino na angkop at may pambansang katangian. Ang bionote ay nagbibigay ng kabatiran tungkol sa background ng tao, kanilang mga natatanging kakayahan, mga tagumpay sa kani-kanilang larangang pang-propesyon, at iba pang mahahalagang impormasyon. Ito ay isang maikling talata na naglalaman ng mga personal na detalye ng isang indibidwal na naglalayong matalakay ang kanilang mga kakayahan, mga nagawa, at ang kanilang kahalagahan sa iba't ibang aspektong ng buhay tulad ng edukasyon, trabaho, paglilingkod sa komunidad, at iba pa. Ang bionote ay isang mahalagang kasangkapan upang maipakita at mabigyan ng tamang pagsasaalang-alang ang mga pangunahing kakayahan, karanasan, at ugnayan ng isang indibidwal. Ito rin ay naglalayong magpadala ng mensahe sa mga mambabasa tungkol sa pagkatao ng isang tao at magbigay ng konteksto ukol sa kanilang ambag at mga aspirasyon sa iba't ibang larangan ng gawain. SINTESIS/BUOD Ang “sintesis” ay ang proseso ng pagpapakita ng kabuuang ideya o konsepto sa pamamagitan ng pagpili ng mga pangunahing bahagi o punto mula sa iba’t ibang sanggunian o teksto. Karaniwang ginagamit ang sintesis upang magdala ng masusing pagsusuri o pagsasalaysay sa isang paksa. Sa konteksto ng Araling Filipino, ang sintesis ay maaaring isagawa bilang bahagi ng pagsusuri ng mga teksto o pananaw ng iba’t ibang manunulat ukol sa isang partikular na paksa. Ito ay nagbibigay-daan sa mga mag-aaral na magdala ng kabuuang pag-unawa sa isang temang kinikilala sa iba’t ibang perspektibo o sanggunian. IBA’T IBANG URI NG SINTESIS 1. Sintesis ng Impormasyon - Ito ay proseso ng pagpapakita ng pinakamahalagang impormasyon mula sa iba't ibang sanggunian tungkol sa isang partikular na paksa. Layunin nito na magbigay ng komprehensibong buod at mabuo ang pangkalahatang pag-unawa.
2. Sintesis ng Argumento - Ito ay pagtatangkang buuin ang
mga argumento o posisyon mula sa iba't ibang sanggunian at maghatid ng isang mas malakas at buong pagsalaysay o patunay na may kahalagahan. 3. Sintesis ng Konsepto - Ito ay pag-uugnay sa mga pangunahing konsepto mula sa iba't ibang pinagkukunan upang magkaroon ng mas malawak na pag-unawa at pagbibigay ng kabuuan ng isang konseptwal na larawan ng isang paksa.
4. Sintesis ng Saliksik - Ito ay pagsasama-sama at pagsasama ng
resulta ng mga pag-aaral o pananaliksik tungkol sa isang partikular na paksa upang magbigay ng malalim na pag-unawa at mapagtibay ang mga natuklasan.
5. Sintesis ng Pagsusuri - Ito ay pag-uugnay sa mga naiulat na
opinyon, reaksyon o pagtatanghal mula sa iba't ibang sanggunian upang mabuo ang isang pangkalahatang pagsusuri sa isang partikular na isyu o bagay. KAHALAGAHAN NG SINTESIS/BUOD 1. Pagpapakita ng Malalim na Pang-unawa: Sa pamamagitan ng sintesis, maaari mong maipakita ang iyong malalim na pang-unawa sa isang tiyak na paksa. Pinapakita nito na hindi ka lamang nagmamasid sa iba't ibang impormasyon kundi may kakayahang maunawaan, suriin, at ilahad ang mga koneksyon at relasyon sa pagitan ng mga ito. 2. Pagsusuri ng mga Pagkakaiba-iba: Sa pamamagitan ng sintesis, maari mong suriin at ihambing ang iba't ibang perspektiba, argumento, o teorya ukol sa isang paksa. Ito ay nagbibigay-daan sa mas malalim na pagsusuri at kritikal na pag-iisip. 3. Pagsasagawa ng Bago at Orihinal na Konklusyon: Ang sintesis ay nagbibigay-daan sa iyo na makabuo ng mga sariling konklusyon o pananaw ukol sa isang paksa. Ito ay mahalaga sa pagsusuri ng mga isyu at pagtukoy ng sariling opinyon. 4. Pagtuturo ng Kaalaman: Sa edukasyon, ang sintesis ay isang paraan ng pagtuturo at pagpapahayag ng mga kaalaman. Ito ay nagbibigay-daan sa mga mag-aaral na mag-isip nang mas malalim at magsagawa ng masusing pagsusuri. 5. Pagbuo ng Malinaw na Komunikasyon: Ang kakayahan na magbahagi ng mga makabuluhang ideya at impormasyon ay mahalaga sa personal, propesyonal, at akademikong buhay. Ang sintesis ay nagtuturo sa mga tao na magkomunikasyon nang masinop at malinaw. Sa pangkalahatan, ang sintesis ay nagbibigay-daan sa pagpapahayag ng masusing pag-iisip, pagsusuri, at pag-unawa sa mga kumplikadong isyu at impormasyon. Ito ay mahalaga para sa pag- unlad ng kaalaman at pagpapalaganap ng kaalaman sa iba. MARAMING SALAMAT SA PAKIKINIG!!!