ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ

ΤΜΗΜΑ ΝΑΥΠΗΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ

ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ

ΑΤΜΟΙ (1) - ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Γεώργιος Κ. Χατζηκωνσταντής Επίκουρος Καθηγητής

Διπλ. Ναυπηγός Μηχανολόγος Μηχανικός
M.Sc. ‘’Διασφάλιση Ποιότητας’’
Τμήμα Ναυπηγικών Μηχανικών
Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής (ΠΑ.Δ.Α.)

ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Κ. ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΗΣ 2020

1
ΓΕΝΙΚΑ

Ομογενές σύστημα

Ίδια σύσταση [p1 (πίεση) , υ1 (ειδικός όγκος) , T1 (θερμοκρασία)] = ίδιες ΦΑΣΗ

Ίδια σύσταση [p2 (πίεση) , υ2 (ειδικός όγκος) , T2 (θερμοκρασία)] = ίδιες ΦΑΣΗ

Ίδια σύσταση [p3 (πίεση) , υ3 (ειδικός όγκος) , T3 (θερμοκρασία)] = ίδιες ΦΑΣΗ

ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Κ. ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΗΣ 2020

2
 Περιοχή υγρού : είναι η περιοχή Ι

Περιοχή υγρού ατμού : είναι η περιοχή ΙΙ,

Περιοχή υπέρθερμου ατμού : είναι η περιοχή ΙΙΙ

Περιοχή αερίου : είναι η περιοχή IV

ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Κ. ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΗΣ 2020

3
 Πίεση πειράματος Μοναδική αντίστοιχη θερμοκρασία

1( 𝑎𝑡𝑎) 99 , 10( 𝐶)
5
1 𝑎𝑡𝑚=1,01325 ∙10 ( 𝑃𝑎 ) 100 ¿
ΣΥΝΘΗΚΗ ΚΟΡΕΣΜΟΥ

ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Κ. ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΗΣ 2020

4
 𝑝 𝜅𝜌𝜄𝜎𝜄𝜇𝜂 =22 , 06( 𝑀𝑃𝑎)
Καμπύλη ΚΟΡΕΣΜΕΝΟΥ ΥΓΡΟΥ ή
ΓΡΑΜΜΗ ΒΡΑΣΜΟΥ
Κρίσιμο σημείο 𝑇 𝜅𝜌𝜄𝜎𝜄𝜇𝜂 =373 , 95(𝐶)
𝜐 𝜅𝜌𝜄𝜎𝜄𝜇𝜊𝜍 = 0,003106 ( 𝑚3
𝑘𝑔 )

Καμπύλη κορεσμένου ατμού ή

ΞΗΡΟΥ ΑΤΜΟΥ ή
ΓΡΑΜΜΗ ΔΡΟΣΟΥ

ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Κ. ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΗΣ 2020

5
 ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ (T – S) ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ (h – S)
Διάγραμμα Mollier
Καμπύλη ΚΟΡΕΣΜΕΝΟΥ ΥΓΡΟΥ ή Καμπύλη κορεσμένου ατμού ή
ΓΡΑΜΜΗ ΒΡΑΣΜΟΥ ΞΗΡΟΥ ΑΤΜΟΥ
ή
ΓΡΑΜΜΗ ΔΡΟΣΟΥ

Κρίσιμο
σημείο

(ή
ΓΡΑΜΜΗ ΔΡΟΣΟΥ)

Γραμμή
κορεσμένου υγρού
Καμπύλη ΚΟΡΕΣΜΕΝΟΥ ΥΓΡΟΥ ή
ΓΡΑΜΜΗ ΒΡΑΣΜΟΥ

ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Κ. ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΗΣ 2020

6
Βαθμός ξηρότητας
𝛽 Μ 𝜋 ό 𝜎𝜊 𝛼𝜏𝜇𝜊𝜋𝜊𝜄𝜂𝜃𝜂𝜅𝜀
𝑥= =
𝛽𝛾 𝜊𝜆𝜄𝜅𝜂 𝜋𝜊𝜎 ό 𝜏𝜂𝜏𝛼
σ = ειδικός όγκος του κορεσμένου υγρού από ΠΙΝΑΚΕΣ
Περιοχή
s = ειδικός όγκος του κορεσμένου ατμού ΜΕΡΟΣ 9ο

μίγματος
ΠΙΝΑΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΩΝ ΜΕΓΕΘΩΝ
ΣΕ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΟΡΕΣΜΟΥ

𝜐 Μ =𝜐 𝑥 = 𝜎 ∙ ( 1 − 𝑥 )+ 𝑠 ∙ 𝑥

Περιοχή

μίγματος

ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Κ. ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΗΣ 2020

7
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ ΜΕΓΕΘΗ

𝛿𝑞 − 𝛿 𝑙=𝑑𝑢
Κορεσμένο υγρό Ξηρός ατμός ( 𝛿𝑞) 𝑝=( 𝑑h )𝑝
h=𝑢+ 𝑝 ∙ 𝜐
κατάσταση β κατάσταση γ
p = σταθερή

Θερμότητα = ενθαλπία ξηρού ατμού =

(𝛿𝑞) 𝑝=( 𝑑h )𝑝
𝑞 𝛽 ,𝛾 = h𝛾 − h 𝛽
= Αισθητή θερμότητα

Λανθάνουσα θερμότητα ατμοποίησης = r

Ολική θερμότητα ατμοποίησης

𝒉𝑽 = 𝒉𝝈 +𝒓
Εσωτερική λανθάνουσα Εξωτερική λανθάνουσα
θερμότητα ατμοποίησης θερμότητα ατμοποίησης
ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Κ. ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΗΣ 2020

8
Οι καταστατικές συναρτήσεις για τους ατμούς :

g (p, T) y (p, T) f (p, T)

s= y’ (p, υ) u= f’ (p, υ) T (K)

h= g’ (p, υ)

g’’ (υ, T) y’’ (υ, T) f’’ (υ, T)

ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΙΓΜΑΤΟΣ

ΕΝΤΡΟΠΙΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

ΕΝΘΑΛΠΙΑ
𝒖𝝈 =𝒉𝝈 − 𝒑 ∙ 𝝈
𝒓
𝒉𝑽 =𝒉𝝈 +𝒓 𝒔𝑽 = 𝒔𝝈+
𝑻 𝒖𝑽 =𝒉𝑽 − 𝒑 ∙ 𝒔
𝒉 𝒙 =𝒉𝝈 +𝒓 ∙ 𝒙 𝒔 𝒙 =𝒔 𝝈 +
𝒓
∙𝒙 𝒖𝒙 =𝒉𝒙 − 𝒑 ∙ 𝝊 𝒙
𝑻
100
∙𝑟 20 h 𝑥 =h𝜎 + 𝑟 ∙ 𝑥
100 ∙𝑟
100
X =0,20 ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Κ. ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΗΣ 2020

9
Σημεία α’ : σύστημα ακόρεστο
Καταστατικά μεγέθη σημείων α’

Από ΜΕΡΟΣ 10Ο : ΠΙΝΑΚΕΣ ΝΕΡΟΥ ΚΑΙ

ΥΠΕΡΘΕΡΜΟΥ ΑΤΜΟΥ Σημεία δ :
ΠΙΝΑΚΕΣ
σύστημα υπέρθερμο
ΜΕΡΟΣ 9ο ΠΙΝΑΚΕΣ ΚΟΡΕΣΜΟΥ
Περιοχή μίγματος
Σημεία β και γ : καταστατικά μεγέθη από ΠΙΝΑΚΕΣ
Σημεία Μ : ΧΡΗΣΗ ΒΑΘΜΟΥ ΞΗΡΟΤΗΤΑΣ

(eclass)
ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ
διάγραμμα (T – s)
ΠΙΝΑΚΕΣ και ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ Έγγραφα διάγραμμα (h – s)
ΜΕΡΟΣ 10 : ΠΙΝΑΚΕΣ ΝΕΡΟΥ ΚΑΙ
Ο

ΥΠΕΡΘΕΡΜΟΥ ΑΤΜΟΥ 10
ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Κ. ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΗΣ 2020
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ (T – s) ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ (h – s) ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ Mollier

𝑘𝐽
𝑘𝑔

𝑘𝐽 𝑘𝐽
𝑘𝑔 ∙ 𝐾 𝑘𝑔 ∙ 𝐾
ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Κ. ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΗΣ 2020

11
 Πίεση p
[στα Έγγραφα =
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ (T – s) ]

Ενθαλπία

12
ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Κ. ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΗΣ 2020
 [στα Έγγραφα
= ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ (h – s) ]

ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Κ. ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΗΣ 2020 13

 ΠΙΝΑΚΑΣ 4 : ΝΕΡΟ ΚΑΙ ΑΤΜΟΣ
ΣΕ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΟΡΕΣΜΟΥ
ΔΕΔΟΜΕΝΟ : ΠΙΕΣΗ
ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑ
ΜΟΝΑΔΩΝ

ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Κ. ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΗΣ 2020

14
 ΠΙΝΑΚΑΣ 5 : ΝΕΡΟ ΚΑΙ ΑΤΜΟΣ
ΣΕ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΟΡΕΣΜΟΥ
ΤΕΧΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΟΝΑΔΩΝ
ΔΕΔΟΜΕΝΟ : ΠΙΕΣΗ

ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Κ. ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΗΣ 2020

15
 ΠΙΝΑΚΑΣ 6 : ΝΕΡΟ ΚΑΙ ΑΤΜΟΣ
ΣΕ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΟΡΕΣΜΟΥ
ΔΕΔΟΜΕΝΟ :
ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ
ΔΙΕΘΝΕΣ
ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΟΝΑΔΩΝ

ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Κ. ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΗΣ 2020 16

 ΠΙΝΑΚΑΣ 7 : ΝΕΡΟ ΚΑΙ
ΑΤΜΟΣ ΣΕ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
ΚΟΡΕΣΜΟΥ
ΔΕΔΟΜΕΝΟ :
ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ
ΤΕΧΝΙΚΟ
ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΟΝΑΔΩΝ

ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Κ. ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΗΣ 2020 17

 ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ x = 0,80
= 2148,88 (
p = 0,50 (bar) = 50 (kPa) 𝒕 =𝟖𝟏 , 𝟑𝟒𝟓 (𝑪 ) T = 354,495 (K)
3
𝑚
𝜎 =0,010301( )
𝑘𝑔
𝒖𝒙 =𝒉𝒙 − 𝒑 ∙ 𝝊 𝒙
=
𝑘𝐽
h 𝜎 =340 , 56( ) = 0,01031
𝑘𝑔
𝒉𝑽 =𝒉𝝈 +𝒓
𝑘𝐽 =
h 𝑉 =2640 , 0( )
𝑘𝑔
=2148,88 ( – 0,50 =
𝑘𝐽 ( (
𝑟 =2305 , 4 ( )
𝑘𝑔
𝑘𝐽
𝑠𝜎 =1,0912 ( ) 𝒓 = 2148,88 ( - (0,50
𝑘𝑔 ∙ 𝐾 𝒔 𝑽 =𝒔 𝝈 +
𝑻 = (.
𝑘𝐽
𝑠𝑉 =7 , 5947 ( )
𝑘𝑔 ∙ 𝐾
18
 ΠΙΝΑΚΑΣ 4 : ΝΕΡΟ ΚΑΙ ΑΤΜΟΣ
ΣΕ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΟΡΕΣΜΟΥ
ΔΕΔΟΜΕΝΟ : ΠΙΕΣΗ
ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑ
ΜΟΝΑΔΩΝ

ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Κ. ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΗΣ 2020

19
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ (Τ – s) (Εντροπικό διάγραμμα) [στα Έγγραφα = ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ (T – s) ]

ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Κ. ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΗΣ 2020 20

ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ (h – s) Mollier

ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Κ. ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΗΣ 2020 21

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ : p = 10 (bar) T = 400 (C) Να υπολογιστούν ΕΝΘΑΛΠΙΑ και ΕΝΤΡΟΠΙΑ

22
ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Κ. ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΗΣ 2020
ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Κ. ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΗΣ 2020 23
 [στα Έγγραφα =
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ (h – s) ]

ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Κ. ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΗΣ 2020 24