ANALITIESE MEETKUNDE

Analytical Geometry
• Afstandsformule
Distance formula
• Middelpuntsformule
Midpoint formula
• Die gradiënt van lynsegment
Gradiënt of a line segment
LES 1 : Afstandsformule / Distance formula
Beskou die lynstuk AB wat punt A(x A ;y A )
met punt B(x B ;y B ) verbind. Wat sou dan die
lengte van AB wees?
x A  xB
 A(x A ;y A )
Pythagoras
y A  yB


B(x B ;y B )

dAB  (x A  x B )2  (y A  y B ) 2
Die Afstandsformule
 LES 1 : Afstandsformule / Distance formula
Study the line AB that connect point A(XA ;YA) and point
B(XA ;YA). What is the length of AB?

x A  xB
 A(x A ;y A )
Pythagoras
y A  yB


B(x B ;y B )

dAB  (x A  x B )2  (y A  y B ) 2
The distance formula
 Voorbeeld / Example 1: (x A ;y A ) (x B ;y B )
Bepaal die lengte van A(-2;-4) en B(8;-6).
AB  (x A  x B )2  (y A  y B ) 2
 AB  ( 2  8)2  ( 4  ( 6)) 2
Determine the length
 ( 10)  (2)
2 2
of AB

 100  4
 104
 2 26 of  10,20

Wortelvorm 2 desimale
Square form 2 desimals
Oefenvoorbeeld / Exercise example 1:
Bepaal die lengte van AB in wortelvorm as
Determine the length of AB in square form
(x A ;y A ) (x B ;y B )
A( 2;6) en B(4; 4)
dAB  (x A  x B )2  (y A  y B ) 2

dAB  ( 2  4)  (6  4)
2 2

 136
 2 34
Om te bewys ‘n driehoek is reghoekig :
Metode 1: Afstandsformule (Omgekeerde van Pytha)
R(-4; 6) PQ  (x P  xQ )2  (y P  y Q )2
P(3; 5)
 ( 1  3)2  (2  5)2
 16  9
Q(-1; 2)
5
PR  (x P  x R )  (y P  y R )
2 2 QR  (xQ  x R )2  (y Q  y R )2

 ( 4  3)  (6  5)
2 2  ( 1  4)2  (2  6)2
 49  1  9  16
 50 5
PR 2  QR 2  PQ 2
 PQR is reghoekig (Omgekeerde van Pytha)
To show a triangle is right-angled :
Method 1: Distance formula (inverse of Pytha)
R(-4; 6) PQ  (x P  xQ )2  (y P  y Q )2
P(3; 5)
 ( 1  3)2  (2  5)2
 16  9
Q(-1; 2)
5
PR  (x P  x R )  (y P  y R )
2 2 QR  (xQ  x R )2  (y Q  y R )2

 ( 4  3)  (6  5)
2 2  ( 1  4)2  (2  6)2
 49  1  9  16
 50 5
PR 2  QR 2  PQ 2
 PQR is right-angles (Inverse of Pytha)
Voorbeeld / Example 2:
Gegee A(x A ;-2) en B(-10;6). Die lengte is 5. Bepaal x A
AB  (x A  x B )2  (y A  y B ) 2
 5  (x A  10)  ( 2  6)
2 2

 x  20x A  100  16  5
2
A

 x 2A  20x A  116  25 Huiswerk:

Oef. 1 bl. 210
 x  20x A  91  0
2
A
no.1 AB en EF
 (x A  7)(x A  13)  0 no. 2b
 x A  7 of  13 no. 3b
no. 5
 LES 2: Middelpuntsformule
Beskou die lynstuk AB wat punt A(x A ;y A )
met punt B(x B ;y B ) verbind. Wat sou dan die
koordinate van punt C(x C ;y C ) wees as C die
middelpunt van AB is?
yC  y A  yB  yC x x B
 B(x ;y
C
B B )
 2y C  y B  y A y y B C

yA  yB x x
 yC  C
 C(x ;y )
A
C C
2 y y
x A  xB
C A

netso xC  
2 A(x ;y )
A A

 x A  xB y A  y B 
 C ;  Middelpuntsformule
 2 2 
 LES 2: Middelpuntsformule / Mid point formula
Study the line AB that joins point A(XA; YA) and B(XB; YB). What
would the coordinates of C be if C is the mid point of the AB
line?

yC  y A  yB  yC x B  xC
 B(x B ;y B )
 2y C  y B  y A yB  yC
yA  yB xC  x A
 yC   C(x ;y )
C C
2 y  yA
x A  xB
C

Just as x 
netso 
C
2 A(x A ;y A )

 x A  xB y A  y B 
 C ;  Mid point fomula
 2 2 
 Voorbeeld / Example 1:
Bepaal die koordinate van C die middelpunt
van A(-8;-6) en B(-2;10).
 x A  xB y A  y B 
C ; 
 2 2 
    Determine the
 8 2 6 10 
 C ;  Coordinates of
 2 2  C, the mid point
 10 4  of A(-8;-6) and
 C ;  B(-2;10).
 2 2
 C  5;2 
Oefenvoorbeeld/ practise example 1:
Bepaal die middelpunt C van AB as
Determine the mid point C of AB

A( 11; 6) enB(3; 1) (x A ;y A ) (x B ;y B )

 x A  xB y A  y B 
C ; 
 2 2 
 11  3 6  1 
 C ; 
 2 2 
 C  4; 27 
 Voorbeeld / Example 2:
Gegee C(14;y C ) die middelpunt van A(x A ;11)
en B(0;6). Bepaal y C en x A .
 x A  xB y A  y B 
C ; 
 2 2 
 x A  0 11  6 
 C ;   14;y C 
 2 2 
11  6
xA  0 en  yC 
  14 2
2
 y C  8 12
 x A  28
Oefenvoorbeeld / practise example 2:
Gegee C(-3;6) die middelpunt van A(x A ;y A )
en B(5;13). Bepaal x A en y A .
 x A  xB y A  y B 
C ; 
 2 2 
 x A  5 y A  13 
 2 ; 2    3;6 
 
xA  5 y A  13
  3 en 6
2 2 Huiswerk:
 x A  5  6 en y A  13  12 Oef. 2 bl. 214
No. 1 EF en GH
 x A  11 en y A  1 No. 2 a en c
 LES 3: Gradiënt / Gradient
Beskou die lynstuk AB wat punt A(x A ;y A )
met punt B(x B ;y B ) verbind. Wat sou dan die
gradiënt (m) van AB wees?
y
m AB 
x  A(x ;y A A )

yA  yB
 m AB  y y A B

x A  xB


B(x B ;y B ) x A  xB
 LES 3: Gradiënt / Gradient
Study the line segment AB that joins point A(XA; YA) and point
B(XA; YA). What is the gradient (m) of AB?

y
m AB 
x  A(x A ;y A )

yA  yB
 m AB  y A  yB
x A  xB


B(x B ;y B ) x A  xB
PARALELLE LYNE / PARALLEL LINES:
Beskou die volgende figuur:
Study the following figure
A

C
>>
>>

B
m AB  m CD
D  AB CD
Voorbeelde / examples:
1. Bepaal / determine of AB || CD:

a. A(1;3), B(5;5), C(3;2) en D(7;4)

3  5 2 1 2  4 2 1
m AB    m CD   
1  5 4 2 3  7 4 2
AB || CD

b. A(2;0), B(8;2), C(4;2) en D(2;-4)

0  2 2 1 24 6
m AB    m CD   3
2  8 6 3 42 2
AB nie|| CD AB not / / CD
LOODREGTE LYNE / Parpendicular lines:

C
A

B D

mAB x mCD = -1
Die produk van die gradiënte van loodregte lyne = -1
The product of the gradient of partendicular lines = -1
 ABD is reghoekig/ right angled.
Voorbeeld/ Example:
Bepaal of AB  CD in die volgende geval:
A(-4;9), B(7;-5), C(8;3) en D(-6;-8)

9  ( 5) 14 3  ( 8) 11
m AB   m CD  
4  7 11 8  ( 6) 14

14 11
m AB  m CD     1 Hierdie stap moet gewys word !
11 14 This step must be shown.

 AB  CD
Voorbeeld / example:
Bereken die waarde van x in elk van die volgende
gevalle indien A(3 ; 4), B(- 1; 7), C(x ; - 1) en D(1 ; 8) is.
1. AB || CD: 2. AB  CD
 m AB  m CD  m AB  m CD  1 23  4x
7  4 1  8 23
7  4 1  8   1 x
 1  3 x  1 4
1  3 x  1 3 9
3 9   1
 4 x  1
4 x  1 9 4
 1 
3(x  1)  ( 9)( 4) x1 3
9 4
3x  3  36 
x1 3
3x  39 ( 9)(3)  (4)(x  1)
 x  13 27  4x  4
 KO-LINIÊRE PUNTE / CO-LINARY POINTS
Punte lê op dieselfde lyn/ Points on the same line.
Die gradiënte tussen die punte sal dieselfde wees. The gradients
between these points will be the same

Bepaal of A, B en C saamlynig is:

A(2; - 2), B(1;1) en C(- 1;7)
m AB  1  2 m BC  7  1
1 2 1  1
3 6
 
1 2
 3  3
 m AB  m BC  A, B en C is saamlynig.
Bereken die waarde van k indien A, B en C saamlynig is:
A(2;-2), B(1;1) en C(k;7)
 m AB  m BC
1 2 7 1

1 2 k 1
3 6

1 k  1
3(k  1)  6
3k  3  6
3  3k Huiswerk: Oef. 3 bl. 220 nr. 2d-e,
 k  1 3b-c en 4.