Kakayahang

Diskorsal

Presented by: Group 16

 Ang paggamit ng wika sa pakikipagtalastasan ay
nangangahulugan rig pagsasama-sama at pag-uugnay
ng mga pangungusap upang makabuo ng makabuluhang
pahayag. Maaaring ang mga pahayag ay naipapamalas
sa ugnayan ng dalawa o higit pang taong nag-uusap.
Maaaring magpahayag din nang mag-isa, gaya sa mga
interbyu, talumpati, o pagkukuwento. Samakatuwid,
ang mataas na kasanayan sa wika rig isang tao ay pina-
tutunayan din sa kaniyang kapasidad na makilahok sa
mga kumbersasyon at makalikha ng mga naratibo.
 • Ayon sa UP Diksiyonaryong Filipino (2010), ang diskurso ay

nangangahulugan ng “pag-uusap at palitan ng kuro” (2010).

Ano ang Mula rito, mahihinuha na ang kakayahang diskorsal ay

Kakayahang tumutukoy sa kakayahang umunawa at makapagpahayag sa

isang tiyak na wika.

Diskorsal? • Dalawa sa karaniwang uri ng kakayahang diskorsal ay ang

kakayahang tekstuwal at ang kakayahang retorikal. Tumutukoy

ang kakayahang tekstuwal sa kahusayan ng isang indibidwal sa

pagbasa at pag-unawa ng ibang teksto gaya ng mga akdang

pampanitikan, gabay instruksiyonal, transkripsiyon, at iba pang

pasulat na komunikasyon. Sa kabilang bands, ang kakayahang

retorikal ay tumutukoy naman sa kahusayan ng isang

indibidwal na makibahagi sa kumbersasyon. Kasama rito ang

kakayahang unawain ang iba’t ibang tagapagsalita at

makapagbigay ng mga pananaw o opinyon.

Kung ang isang bisita sa programang pantelebisyon ay
sumasagot lamang nang paisa-isang salita sa mga tanong ng
tagapanayam, mahuhusgahan siyang mahina sa kakayahang
diskorsal, partikular sa kakayahang retorikal, at malamang ay
hindi na muling maimbitahan. Gayundin naman, ang isang
taong hindi binibigyan ng pagkakataon ang iba na magsalita o
palagiang nagpapahayag hinggil sa paksang taliwas sa pinag-
uusapan ay masasabi ring may suliranin sa ganitong
kakayahan. Ayon kay Grice (1957, 1975; sipi kay Hoff 2001),
may dalawang batayang panuntunan sa pakikipagtalastasan.
Ang unang tuntunin ay ang pagkilala sa pagpapalitan ng
pahayag. Ang ikalawa naman ay ang pakikiisa, na
kinapapalooban ng mga panuntunan hinggil sa kantidad,
kalidad, relasyon, at paraan ng kumbersasyon:
 Panuntunan sa Kumbersasyon (Grice 1957, 1975)
Sa pagtamo ng mataas na kakayahang diskorsal, mahalagang sangkap sa paglikha
ng mga pahayag ang kaugnayan at kaisahan. Ang kaugnayan ay tumutukoy sa kung
paanong napagdidikit ang kahulugan ng mga pangungusap o pahayag sa paraang
pasalita o pasulat. Tingnan ang halimbawa:

A: Ang kalat naman dito!

B: Aayusin ko lang ang mga libro.
Mapapansin sa senaryo na walang pang-ugnay na
gramatikal o leksikal ang mga pahayag. Gayunman, ang
palitan ng pahayag ay may kaugnayan dahil naunawaan ni
B ang pagkadismaya ni A at mula rito ay tumugon nang
nararapat.

Tumutukoy ang kaisahah sa kung paano napagdidikit ang

dalawang ideya sa lingguwistikong paraan. Nakapaloob
dito ang paggamit ng mga panghalip (halimbawa: siya,
sila, ito) bilang panghalili sa mga natukoy na sa simula ng
pahayag at pagdaragdag ng mga kataga, panuring, at
kumplemento upang pahabain ang mga pangungusap.
Gayundin, maaari ding pagtambalin ang mga payak na
pangungusap o sugnay.
 Pagpapahaba sa
Pangungusap
Pagpapahaba sa pamamagitan ng
kataga – napahahaba ang Pagpapahaba sa pamamagitan ng
pangungusap sa pamamagitan ng panuring – napahahaba ang
mga katagang gaya ng pa, ba,
pangungusap sa tulong ng mga
naman, nga, pala, at iba pa.
panuring na na at ng.
Halimbawa:
Halimbawa:
May ulam.
May ulam ba?
Siya ay anak.
May ulam pa.
May ulam pa ba? Siya ay anak na babae.
May ulam pa nga pala. Siya ay anak na bunsong babae.
May ulam naman pala.
Pagpapahaba sa pamamagitan ng komplemento –
napahahaba ang pangungusap sa pamamagitan ng
komplemento o ang bahagi ng panaguri na nagbibigay
ng kahulugan sa pandiwa. Ang iba’t ibang uri ng
komplemento ng pandiwa ay tagaganap, tagatanggap,
ganapan, dahilan o sanhi, layon, at kagamitan.

Komplementong tagaganap – isinasaad ang gumagawa

ng kilos. Pinangungu-nahan ng panandang ng, ni, at
panghalip.

Halimbawa:

Ibinalot ni Jay ang mga tirang pagkain.

Ibinalot niya ang mga tirang pagkain.
Ibinalot ng kaniyang kaibigan ang mga tirang pagkain.
Komplementong tagatanggap
– isinasaad kung sino ang
nakikinabang sa kilos. Komplementong ganapan –
Pinangungunahan ng mga isinasaad ang.pinangyarihan
pang-ukol na para sa, para ng kilos. Pinangu-ngunahan
kay, at para kina. ng panandang sa at mga
panghalili nito.
Halimbawa:
Halimbawa:
Naghanda ng regalo si Thea
para sa kaniyang kapatid. Namalagi sila sa evacuation
Bumili ng laruan si Bryan area.
para kay Jaye. Namalagi sila rito.
Nagpaluto ng pansit si Will Namalagi sila roon.
para kina Eugene at Elyrah.
 Komplementong sanhi –
isinasaad ang dahilan ng Komplementong layon –
pangyayari o ng kilos. isinasaad ang bagay na
Pinangungunahan ng ipinahahayag ng pandiwa.
panandang dahil sa o kay at Pinangungunahan ng
mga panghalili nito. panandang ng.

Halimbawa: Halimbawa:

Nabaon sa utang si Delia Regular na umiinom ng

dahil sa pagkakalulong sa gamot ang aking lola.
sugal. Naglalako ng turon si Aling
Dahil kay Alvin, naparusahan Pising tuwing hapon.
ni Michelle.
 Pagpapahaba sa
pamamagitan ng pagtatambal
– napagtatambal ang
dalawang payak na
pangungusap sa
Komplementong kagamitan – pamamagitan ng mga
isinasaad ang instrumentong pangatnig na at, ngunit,
ginamit upang datapwat, subalit, saka, at iba
maisakatuparan ang kilos. pa. Ang mabubuong
Pinangungunahan ng pangungusap ay tinatawag na
pariralang sa pamamagitan tambalang pangungusap.
ng at mga panghalili nito.
Halimbawa:
Halimbawa:
Nagtatrabaho sa pabrika ang
Sa pamamagitan ng Internet, kaniyang tatay at nagtitinda
napapabilis ang pagkuha ng sa palengke ang kaniyang
impormasyon. nanay.
Magkakasundo lamang Gila Matagal siyang mag-aral ng
sa pamamagitan mo. aralin subalit tiyak namang
matataas ang kaniyang marka
sa mga pagsusulit.
Thank you
for listening!