Unang Markahan

MODYUL 1:
Ang Mataas na Gamit at Tunguhin ng
Isip at Kilos-loob
Suriin:
• Ang tao ay nilikha ayon sa wangis ng Diyos – obra maestra
• May mga katangiang tulad ng taglay Niya
• Binigyan ng kakayahang mag-isip, pumili at gumusto
• May likas na kaalaman tungkol sa mabuti at masama
• Ang konsensiya ay indikasyon ng naturang orihinal na
katayuang ito
MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO:
1.1 Natutukoy ang mataas na gamit at tunguhin ng isip at
kilos-loob. (EsP 10MP-Ia-I.I)

1.2 Nakikilala ang kanyang mga kahinaan sa

pagpapasiya at nakagagawa ng mga kongkretong hakbang
upang malagpasan ang mga ito.
(EsP 10MP-Ia-I.2)
Modyul 1-UNANG MARKAHAN
ANG MATAAS NG GAMIT AT TUNGUHIN NG ISIP at
KILOS-LOOB

HALAMA HAYOP TAO

N
Pagkakatula
d
Pagkakaiba
 Pagkakatulad ng hayop at tao
• Parehong nilalang na may buhay
• May natatanging pangangailangan
ang tao at hayop – ito ay ang
pagmamahalan sa isa’t-isa.
• May kakayahan silang magparami
Ang tao:
• May isip upang alamin ang diwa at
buod ng isang bagay
• May puso upang makaramdam ng
emosyon
• Kilos-loob na magpasiya at
isakatuparan ang pinili
Ito ang dahilan kung bakit tayo
natatangi at naiiba sa iba pang
nilikhang may buhay.
KALIKASAN NG TAO AYON KAY
Kalikasan ng Tao
ESTEBAN
Pangkaalamang Pagkagustong
Pakultad Pakultad
(Knowing Faculty) (Appetetive
Faculty)
Materyal (Katawan) Panlabas na Pandama
Panloob na Pandama Emosyon
Ispiritwal Isip Kilos-loob
(Kaluluwa, Rasyonal)
 ISIP
Kakayahan a. may kakayahang magnilay o
magmuni
b. nakauunawa
c. may kakayahang mag-abstraction
d. makabubuo ng kahulugan at
kabuluhan ang bagay
Gamit at a. humanap ng impormasyon
Tunguhin b. umisip at magnilay sa mga
layunin at
kahulugan ng impormasyon
c. sumuri at alamin ang dahilan ng
pangyayari
alamin ang mabuti at masama,
tama at mali at ang katotohanan
KILOS-LOOB
a. Pumili, magpasya
isakatuparan
ang pinili
b. naaakit sa mabuti
lumalayo sa
masama
a. malayang pumili ng
gustong
isakatuparan ang pinili
b. umaasam maghanap.
Mawili humilig sa anumang
nauunawaan ng isip
c. maging mapanagutan
pagpili ng aksiyong
makabubuti sa lahat.
 Pagkakaiba ng intellect at will ayon sa tunguhin nito
TUNGUHIN INTELLECT (ISIP) WILL(KILOS-LOOB
Tungkulin(function) Mag-isip to think Isakilos (to act)
Hangarin /Layunin Malaman (to know) Pumili (to choose)
(Purpose)

Kaganapan ng Tao Ang katotohanan (truth) Kabutihan (goodness)

Highest Human Karunungan (wisdom) Kabutihan bilang (virtue)
Fulfilment upang umunawa pag-ibig (love)
Nakakaalam ang tao hindi lang dahil sa kaniyang isip
kundi dahil din sa kaniyang pandama. Sa pamamagitan
ng mga panlabas na pandama , nagkakaroon ng
direktang ugnayan ang tao sa reyalidad. Ang reyalidad
ang siyang nagpapakilos sa kapangyarihan o
kakayahang makaalam.
Panlabas na pandama
• Paningin –mata (nakakakita)
• Pang-amoy – ilong (nakakaamoy)
• Panlasa – dila (nakakalasa)
• Pandinig – tainga (nakakarinig)
Panloob na Pandama
• Kamalayan – pagkakaroon ng malay sa
pandama, nakapagbubuod at nakakapag-
uunawa.
• Memorya – kakayahang kilalanin at
alalahanin ang nakalipas na pangyayari o
karanasan.
• Imahinasyon – kakayahang lumikha ng
larawan sa isip at palawakin ito.
• Instinct – kakayahang maramdaman ang
isang karanasan at tumugon ng hindi
dumadaan sa katwiran
Naging malinaw na sa inyo na ang tao ay natatanging nilikhang
nabubuhay sa mundo. Siya ay may taglay na isip at kilos loob.
ISIP KILOS-LOOB
*Kung ang pandama ay depektibo, oIto ay umaasa sa isip
nagkaroon ito ng epekto sa isip oIbinibigay ng isip ang katwiran
*May kakayahang mag-isip, bilang isang kakayahan upang
alamain ang diwa at buod ng isang maimpluwensiyahan ang kilos-loob
bagay oIto ay naaakit sa mabuti at
*Ito ay may kapangyarihang lumalayo sa masama
maghusga, mangatwiran, magsuri,
mag-alala at maunawaan ang
kahulugan ng mga bagay
 Ang tao ay nagtataglay ng
karunungan na wala ang ibang
nilalang sa mundo.
Ang kanyang karunungan ay
bunga ng nahubog na isip at
kilos-loob na batay sa
katotohanan sapagkat ang
katotohanan ay inaalam sa
tulong ng pag-iisip at akmang
kilos-loob.