ÖĞRENMEDE MEDYA DİLİ VE

YAŞAM BOYU ÖĞRENME

Medya ve Öğrenmede Medya Dili
■ İnsanoğlu gereksinimleri doğrultusunda yaşamını maddesel ve
kültürel olarak inşa ederken, öncelikle düşüncesini yaşam
koşullarına yansıtarak kendisini kuşatan fiziksel dünyayı anlamak
ve anlamlandırmak için sahip olduğu dil yetisini kullanır.
Böylelikle insan, canlılar dünyasında kendisine özgü bir yer edinir
ve ürettiği dille kendisini çevreleyen maddi dünyası hakkında
kendi düşüncelerini, duygularını ve inançlarını oluşturur. Ardından
da sahip olduğu bu düşünce, duygu ve inançları çerçevesinde
kendini ve yaşamı, iletişimsel eylemleriyle başkasına/başkalarına
anlatır (Güdek, 2014).
■ Varlığının devamı için başkalarıyla ilişki kurmak, karşılıklı
iletişime geçmek zorunda olan insanın tarihi, aynı zamanda
iletişim tarihidir. Çünkü insan-toplum ilişkisinin en temel yapı
taşıdır iletişim. İnsan kendini ve toplumu üretebilmek için
giriştiği tüm etkinliklerinde hem doğal hem de kendi yarattığı
teknolojik araçları kullanır. Bu kullanımın olması, örgütlenmesi,
yürütülmesi, tutulması, geliştirilmesi ve gerektiğinde
değiştirilmesi, ancak iletişimle gerçekleşebilir (Erdoğan ve
Alemdar, 2010).
■ İnsanların dili kullanmalarında, simge, sembol, mit ve ikon
üretmelerinde, bunlardan hareketle kültür oluşturmalarında,
oluşturdukları kültürü zamansal ve uzamsal düzlemde
yaymalarında, kalıcı kılmalarında, geliştirmelerinde iletişim
olmazsa olmaz bir unsur ve edimselliktir.
■ İletişim olgusunu hem anlam üretim alanı olarak hem de iktidar
ilişkilerinin üretim alanı olarak ele aldığımızda karşımıza 'kitle
iletişim' kavramı çıkmaktadır.
■ Kitle iletişim, kitlesel düzeyde, bütün bir topluma ilişkin olarak
gerçekleşen iletişim eylemidir.
■ Bugünkü modern anlamıyla, toplumsal/kitlesel düzeyde bir
iletişim olgusu olan 'kitle iletişimi'nin temel unsurunu
oluşturan söz konusu bu teknolojik araçlar - gazete, dergi,
kitap, broşür, afiş, radyo, sinema, televizyon, internet vb. -
"kitle iletişim araçları", yani "medya" olarak
adlandırılmaktadır. İngilizcede 'mass media' olarak adlandırılan
kitle iletişim araçları, dilimize 'medya' kavramı olarak
geçmiştir (Güdek, 2014).
■ Medya, insanların haber almak, bilgi edinmek, eğlenmek ve
vakit geçirmek için kullandığı en önemli araçtır. Etkisi sebebiyle
uzunca bir süredir yasama, yürütme ve yargı ile birlikte anılarak
dördüncü kuvvet olarak nitelendirilmektedir.
■ Medyanın gücü dolayısıyla kullanılan dil ve üslup çok büyük
önem arz etmektedir. Son yıllarda gazete, radyo ve televizyon
gibi geleneksel medya araçlarına yeni araçların eklenmesiyle dil
ve üslup konusunda tartışmalar artmış ve medya dili bazı
üniversitelerde ders olarak okutulmaya başlanmıştır
(https://ilke.org.tr).
■ Medyanın kendisine has bir dili bulunmaktadır. Bu dilde esas
olan kısa, öz, çarpıcı ve dikkat çeken bir üsluptur. Ayrıca görsel
malzemenin doğru ve profesyonel kullanımı da önemli bir
unsurdur. Aynı haberlerin farklı medya organlarında çok farklı
şekillerde yer alması medya dilinin kullanımı ile ilgilidir.
■ 21. yıl da medya, sosyal içerik platformları, sosyal medya
ağları ve diğer sosyal ağları kapsamaktadır. Buna da yeni
medya denilmektedir. Bu kavramların temelini de internet
oluşturmaktadır. Bir teknoloji devrimi yaratan internet
olmadan yeni medya kavramından söz edilmesi doğru değildir.
Böylece altyapısını internetin oluşturduğu yeni medya ve farklı
iletişim teknolojilerinin eskiden var olan geleneksel medyaya
ait özellikleri baştan yarattığı söylenebilir (Dinç ve Dinçer,
2019).
■ Bilgisayarların ve internetin eğitim sürecinde kullanılmaya
başlanması, eğitim sistemini daha etkin hale getirmiş, önemli
gelişmeleri beraberinde getirmiştir. Bu gelişmeler eğitimin
klasik tarzdan yeni gelişmelerle buluşulan eğitim tarzlarına
yönelimin işaretlerini taşır. İlk zamanlar yalnızca araştırma-
inceleme, kaynaklara ulaşım ve taramaya fayda sağlarken şu an
gelinen nokta eğitimin özellikle verilebildiği alan halini
almıştır. Böylece hem eğitim adına gerekli ihtiyaçları
karşılamakta hem de çeşitliliği arttırmaktadır (Konuk ve
Güntaş, 2019).
■ Teknoloji alanındaki gelişmeler, eğitim ve öğretimi sadece
okul çatısı altında sınırlandırmayıp, her yerde her koşulda
gündelik hayatımızda da kurumsallaştırarak gündeme
taşımaktadır. Globalleşen dünya, bilgiyi fiber optik kablolarla
ulusal sınırları ortadan kaldırmaya çalışırken okul sınırının
kaldırılmaması pek de akılcı davranış olarak görülmemektedir
(Şişman, 2006).
■ Basın ve yayın sayesinde çok daha geniş halk kitlelerine
ulaşılmış, istendik öğrenmenin gerçekleştirilip gündelik
hayatta kullanılmasına büyük oranda katkı sağlamıştır.
Bireylerin bu iletişim araçları ile ortaya çıkan tüm kültürel
unsurları evlerinin içine almaları sağlanmış, verilmek istenen
mesajın doğru zamanda doğru şekilde birçok kişiye aynı anda
ulaştırma gücü doğmuştur. Tüm bu süreci
değerlendirdiğimizde medyanın iletişimde oynadığı rol,
sosyalizasyonu etkileyerek bu yönüyle de eğitim sürecine etki
eder olmuştur (Konuk ve Güntaş, 2019).
■ Tüm bunların yanı sıra, teknoloji ile beraber bilgi teknolojileri
eğitim ve öğretimi her açıdan değişikliğe götürmüştür. Lauder
ve arkadaşlarının (2006) ifade ettiği üzere, günümüzde
öğretmen ve öğrenciler arasındaki yüz yüze gelmenin yerini e-
mail, kitapların yerini internet alırken, sınıfın yanı sıra sohbet
odaları (chat rooms) ortaya çıktı. Bunun yanında, okullar,
yüksek okullar ve üniversiteler insanların öğrendikleri yegâne
yerler olmaktan çıkarken, yaşam boyu öğrenme çağında,
öğrenme evde veya işyerinde kolayca meydana gelen bir arzu
haline gelmiştir (Konuk ve Güntaş, 2019).
Yaşam Boyu Öğrenme
■ Hayat boyu öğrenme, insan yaşamının başlangıcından sonuna kadar
devam eden bir süreçtir. Bu süreçte hayat boyu öğrenme, örgün
eğitimin getirdiği yaş ve mekân sınırına bağlı kalmaksızın, bireyin
eğitim yoluyla kazandığı her türlü bilgi, beceri, tutum ve davranışları
kapsar.
■ Hayat boyu öğrenme, okulda, işte, evde kısaca toplum içerisinde her
alanda gerçekleşmektedir. Hayat boyu öğrenme için yaş, sosyal statü
ya da eğitim durumu gibi sınırlandırmalar söz konusu değildir. Bu
nedenle hayat boyu öğrenmeyi, hem bireylerin hem de toplumun
mesleki ve sosyal başarısını sağlayacak bilgi ve becerilerin
edinilmesini destekleyen sürekli bir etkinlik olarak düşünmek gerekir
(Samancı ve Ocakçı, 2017).
■ Medya, her alanda ve yaşamın her kesiminde karşımıza
çıkmaktadır. Yaşam boyu öğrenmede de medya etkin olarak
kullanılmaktadır. Kullanılan medyanın dili önem taşımaktadır.
Verilmek istenilen mesaj ve içerik kişiye net bir şekilde
iletilebilmelidir. Medyanın dili en çok propaganda amaçlı
kullanılmaktadır. Eğitim alanında herhangi bir propaganda
amacı gütmeden öğretilecek bilgi, dezenformasyona
uğratılmadan verilmelidir.