EĞİTİM ve TEKNOLOJİ

Dr. Öğr. Üyesi Fatih BALAMAN

Eğitim ve Teknoloji

▪ Teknoloji nedir?
▪ Eğitim Teknolojisi
▪ Neden Eğitimde Teknoloji?
▪ Eğitimde Kullanılan Teknolojilerde İletişim Türleri
▪ Eğitimde Kullanılabilecek Güncel Teknolojiler
▪ Eğitimde Teknoloji Kullanmanın Avantajları - Dezavantajları
Teknoloji nedir?

▪ Mevcut araç-gereçler kullanılarak yeni ürünler elde edilmesi (Tor ve Erden, 2004).
▪ Bilimsel bilgilere dayalı olarak sorunları çözmeyi ve yaşamı kolaylaştırmayı
amaçlayan teknolojinin kullanımında (Selvi, 2008; Küçük, 2011) esas olan zaman,
para ve emekten tasarruf sağlamaktır.
▪ Eğitim ile kazanılan bilgi ve beceriler kullanılarak daha güncel ve kullanışlı yeni
ürünlerin ortaya çıkarılması (Alkan, 2011).
▪ Her alanın (sektörün) teknolojisi olabilir. Teknoloji her alanı etkiler. Ör: Sağlık
teknolojisi, Telefon teknolojisi, otomotiv teknolojisi, eğitim teknolojisi…
▪ Teknoloji bireylerin yeni ihtiyaçlarını karşılamak için doğar…
Teknoloji nedir?

Geçmişten
günümüze telefon
teknolojisi
Eğitim Teknolojisi

▪ Eğitimde öğrenme – öğretme sürecini daha nitelikli hale getiren, öğretmen ve

öğrenci açısından süreci daha etkili ve verimli kılan, nasıl öğretilmesi gerektiği
sorusuna cevap veren teknolojidir.
▪ Eğitim Teknolojisi kavramı eskiden eğitimde araç-gereç kullanımı olarak
karşımıza çıkmakta iken günümüzde bilgisayar destekli eğitim, sanal eğitim,
uzaktan eğitim gibi bilgi ve iletişim teknolojilerinin yer aldığı geniş bir alanı
kapsamaktadır (Şimşek, ve diğ., 2009).
▪ Somut ve aktif öğrenmeyi sağlama, üretimi artırma, zamandan kazanç sağlama
gibi birçok avantaj sağlar (Uşun, 2004).
Eğitim Teknolojisi

Tebeşirden akıllı kaleme

 Neden Eğitimde Teknoloji

▪ Asıl amacı hayatı kolaylaştırmak olan teknoloji, eğitim sektöründeki bireylerin en büyük
çabası olan etkili ve nitelikli eğitimin en önemli parçalarındandır.
▪ Teknoloji, eğitim alanındaki birçok probleme önemli çözüm önerileri sunarak büyük
katkılar sağlar.
▪ Uygun öğrenme ortamları, gerekli koşullar ve materyaller sağlanırsa öğrencilerin kişisel
becerileri, bireysel yetenekleri ortaya çıkarılabilir Yıldız (2004).
▪ 1980’ li yılların başında öğrenci ve öğretmenlerin sınıf içinde teknoloji kullanımı fikrinin
ortaya çıkmasından sonra zaman içerisinde teknolojinin eğitimde kullanımının
yaygınlaşması sağlanmıştır (Plumm, 2008). Bu tarih dikkate alındığında eğitim
teknolojilerinin çok eskilere dayandığı söylenemez.
Neden Eğitimde Teknoloji

▪ Teknoloji kullanılarak öğrencilerin öğrenme düzeylerinin artması, teknolojinin

daha etkin öğrenme ortamı sağlaması beklenir fakat hiç kimse veya hiçbir
teknoloji bunu garanti etmez (Baek, Jung ve Kim, 2008).
▪ Öğretmenler sınıf içerisinde konu anlatımlarını bilgisayar ve projeksiyon cihazı ile
desteklemekte, internet sayesinde konu ile ilgili güncel bilgileri yazılı, görsel ve
hareketli olarak öğrencilere sunabilmektedir.
▪ Eğitimde farklı teknolojiler kullanılmakla birlikte bunlar arasında bilgisayar,
projeksiyon cihazı ve internet o kadar yaygın kullanılmaktadır ki, bu teknolojiler
bir çok öğretmen için eğitim – öğretim faaliyetlerinin vazgeçilmez bir parçası
haline gelmiştir.
Neden Eğitimde Teknoloji

▪ Eğitimde teknoloji kullanımı, nitelikli insan gücünü sağlamak ve eğitimin

verimliliğini artırmak içindir. Bu nedenle eğitimciler teknolojiyi kullanma
bakımından eğitime ihtiyaç duymaktadırlar. Teknoloji kullanırlığını sağlamak
amacıyla kurumlar kendi bünyelerinde eğitim seminerleri, çeşitli hizmet içi
eğitim kursları veya benzer faaliyetler düzenlenmektedir (Horzum ve Yılmaz,
2005; Sadi, ve diğ., 2008).
▪ Eğitimde teknolojik araç – gereç kullanımı öğrencilerin tutumlarını olumlu
yönde etkilemekte ve öğrencilerin bu araçlar hakkında olumlu görüşler
geliştirmelerini sağlamaktadır (Yavuz ve Coşkun, 2008). Teknolojilerin, dolayısıyla
eğitimde kullanılan teknolojilerin öğrencilerin ilgi ve dikkatlerini çekmesi derse
olan ilgilerini ve hazır bulunuşluk düzeylerini artırmakta, öğrenme faaliyetlerinin
daha başarılı olmasında önemli rol oynamaktadır.
Neden Eğitimde Teknoloji

▪ Öğretmenler mesleki açıdan başarılı birer öğretmen olmak için mutlaka

teknolojinin rolünü bilmeli, benimsemeli ve teknolojiyi çok iyi düzeyde
kullanabilmelidirler. Nitekim mesleki yaşantıları boyunca bu teknolojileri
kullanmayı çok iyi bilen öğrencilerle karşılaşacaklardır (Erdemir, Bakırcı ve
Eyduran, 2009).
▪ Küçük yaşlardan itibaren bireyler bilgisayar, internet veya başka teknolojileri
kullanarak büyümektedirler. Öğrenci, öğretmen ve toplumun diğer bireylerinin
teknolojiye karşı ilgi duydukları, teknolojinin ilgi çekici yanı olduğu bilinen bir
gerçektir.
Neden Eğitimde Teknoloji

Eğitimde teknoloji kullanımını zorunlu hale getiren sebepler genel olarak;

▪ Hızlı nüfus artışına bağlı olarak bina, okul, öğretmen v.s. ihtiyacının artması.
Sınıfların kalabalıklaşması,
▪ Çağdaş eğitim anlayışı ile yaşam boyu öğrenme, sürekli eğitim v.b. kavramların
önem kazanması,
▪ Öğretimin bireyselleşmesi,
▪ Çağdaş öğretim yaklaşımlarını uygulayabilmek,
▪ Öğrenmede yer ve zaman kavramının ortadan kalkması,
▪ Öğrencilerin sanal ortama olan bağlılığı, sanal ortamda geçirdikleri süre.
Eğitimde Kullanılan Teknolojilerde İletişim Türleri

Öğrenme = Etkileşim = İletişim Süreci

İletişimin Parametreleri: Kaynak (Gönderen), Alıcı (Hedef), Mesaj (İleti), Kanal
Mesajın yönü dikkate alındığında iletişim;
▪ Tek Yönlü İletişim: Bir kaynaktan bir alıcıya veya bir kaynaktan çok alıcıya mesaj iletilirken,
aynı iletişim yolu ile alıcıdan kaynağa mesaj iletilemez, mesaj iletimi geriye doğru
sağlanmaz. Televizyon, radyo, gazete, dergi gibi basılı kaynaklar tek yönlü iletişim araçları
örnekleridir.
▪ Çift Yönlü İletişim: Tek yönlü iletişimin gerçekleşme şekline ilaveten, alıcının da kaynağa
mesaj iletebildiği, alıcı ile kaynağın mesaj iletiminde rolleri değişerek birbirinin yerine
geçebildiği iletişim türüdür. İnternet, telefon, e-mail, fax çift yönlü iletişim araçları
örnekleridir.
Eğitimde Kullanılan Teknolojilerde İletişim Türleri

İletişimin gerçekleşme zamanı bakımından iletişim türleri;

▪ Senkron İletişim: Gönderen ile alıcı arasındaki iletişimin aynı anda
gerçekleşmesidir. Senkron iletişimde hem kaynak hem de alıcı sistem üzerinde
online ve açık konumda olmalıdır. Web konferans, video konferans ile iletişim,
telefon, canlı sohbet kanalları senkron iletişim örnekleridir.
▪ Asenkron İletişim: Gönderen ile alıcı arasındaki iletişimin farklı zamanlarda
gerçekleşmesidir. Asenkron iletişimde kaynak ile alıcı online veya açık konumda
olmak zorunda değildir. E-mail, fax gibi iletişim kanalları asenkron iletişim
türleridir.
Eğitimde Kullanılabilecek Güncel Teknolojiler

Günümüzde eğitimde yaygın olarak kullanılan teknolojiler;

En önemlisi İnternet olmakla birlikte bunun dışında,
▪ Eğitim Yazılımları
▪ Akıllı Tahta
▪ Tablet
▪ Yazıcı
▪ Televizyon
▪ Mikroskop
sayılabilir.
Eğitimde Kullanılabilecek Güncel Teknolojiler - İnternet

İnternet = web
Web + eğitim = web tabanlı/destekli eğitim
İnternet ile eğitim; bir uzaktan eğitim türü olup uzaktan eğitimin en gelişmiş
türüdür.
Uzaktan Eğitim;
Birinci kuşak olarak adlandırılan uzaktan eğitimde mektup yoluyla başlayan bu
süreç, beşinci kuşak uzaktan eğitimde etkileşimli çoklu ortam unsurlarının online
şekilde internet ortamında paylaşıldığı Web Tabanlı Eğitim'e kadar ulaşmıştır
(Ersoy, 2008b; Öztürk, 2011).
Eğitimde Kullanılabilecek Güncel Teknolojiler - İnternet

Uzaktan Eğitim Serüveni;

Gelişmişe
Basitten
Mektupla Eğitim
Radyo ile Eğitim
Telefon ile Eğitim
Televizyon ile Eğitim
Bilgisayar (ve internet) ile Eğitim
Eğitimde Kullanılabilecek Güncel Teknolojiler - İnternet

Uzaktan eğitim; teknolojiden ve kullanım sıklığından dolayı günümüzde

WTUE(Web Tabanlı Uzaktan Eğitim) adıyla da anılmaktadır. Artık bu iki kavram bir birini
çağrıştırmaktadır. WTUE’ de video, ses, resim, animasyon gibi unsurlar etkin olarak
kullanılabilir.
WTUE’ nin birçok avantajı varken bu yöntemin özelinde en önemli avantajları
▪ Çalışanların, eğitimlerini çalışma hayatı ile birlikte yürütebilmesi,
▪ Ders materyallerinin sınırsız sürede ve sayıda tekrarı,
▪ Anında sistemsel geri bildirim,
▪ Bir çok duyuya hitap edebilen öğretim materyali zenginliği
sayılabilir.
Eğitimde Kullanılabilecek Güncel Teknolojiler - WTUE

WTUE’ nin dikkat çekici Dezavantajları ise;

▪ Etkileşim eksikliği (öğrenci-öğrenci, öğrenci-öğretmen),
▪ Öğrencilerin beceri ve tutumlarına yönelik yetenekleri ortaya çıkaramaması,
▪ Bilişsel alan davranışların öğretilmesinde etkili iken duyuşsal ve psikolojik alan
davranışların kazandırılmasında fazla etkili olmaması
▪ Bireysel ve bağımsız çalışma ile disiplinli çalışma alışkanlığı olmayan öğrenciler
için yeterince etkili olmaması
sayılabilir.
Eğitimde Kullanılabilecek Güncel Teknolojiler - WTUE

Bir eğitim teknolojisi olarak kullanılabilen WTUE senkron ve asenkron

olarak eğitim öğretim faaliyeti sunabilir.
Genel olarak;
Senkron eğitimi sağlamada Adobe Connect, BigBlueButton gibi yazılımlar,
Asenkron eğitimi sağlamada MODDLE, Atutor…gibi yazılımlar kullanılır.

Senron eğitim yazılımı olan BigBlueButton ara yüzüne genel olarak bakılırsa;
Eğitimde Kullanılabilecek Güncel Teknolojiler - WTUE
 Eğitimde Kullanılabilecek Güncel Teknolojiler - WTUE

Ara yüzün 1. numaralı bölümünde yer alan özellikler;

1 numara : "Sesli Katıl" seçeneğidir. Aktif ise mikrofon ve kulaklık kullanılır, pasif edilirse mikrofon ve kulaklık kullanılamaz.
2 numara : "Masaüstümü Paylaş" seçeneğidir. Öğretmen dilerse ekranını paylaşabilir
3 numara : "Kameramı Paylaş" alanıdır. Aktif olursa öğretmen bilgisayarının kamerası açılır ve görüntüyü öğrenciler görebilir.
4 numara : "Sessiz Yap" alanıdır. Aktif ise ses sürekli olarak dinleyicilere iletilir. Pasif olursa ses kesilir, dinleyicilere iletilmez
5 numara : "Ders Tanıtım" alanıdır.
6 numara : "Dil Seçimi" alanıdır. Farklı dil seçenekleri mevcuttur.
7 numara : "Kısayol Tuşları" alanıdır. Bu alanda hangi işlemlerin hangi kısa yollar aracılığı ile yapılacağı hakkında bilgiler
vardır.
 Eğitimde Kullanılabilecek Güncel Teknolojiler – Sosyal Medya

Toplumu oluşturan bireyler, aynı zamanda öğrencilerimiz interneti ve sosyal medya araçlarını yoğun
şekilde kullanıyorlar…

İnternet ve özellikle Sosyal medya araçları öğretmenlerce bir eğitim teknolojisi olarak, öğretim aracı
olarak kullanılabilir…
 1 dakikada internette olup bitenler

Eğitimde Kullanılabilecek Güncel Teknolojiler – Sosyal Medya

1 dakikada gerçekleşen online işlemler

 Eğitimde Kullanılabilecek Güncel Teknolojiler – Sosyal Medya

2018 yılı verilerine göre TÜRKİYE (We are social ve Hootsuit tarafından hazırlanan “Digital in 2018 in Western Asia” isimli sosyal medya istatistikleri)

81 milyon nüfusa sahip ülkemizde;

Nüfusun %67’sini oluşturan 54.3 milyon internet kullanıcısı

Nüfusun %51’ini oluşturan 51 milyon aktif sosyal medya kullanıcısı (bir kişinin birden fazla hesabı var.)

Nüfusun %54’ünü oluşturan 44 milyon aktif mobil sosyal medya kullanıcısı var.
 Eğitimde Kullanılabilecek Güncel Teknolojiler – Sosyal Medya

2018 yılı verilerine göre TÜRKİYE (We are social ve Hootsuit tarafından hazırlanan “Digital in 2018 in Western Asia” isimli sosyal medya istatistikleri)

Türkiye’deki yıllık dijital değişim istatistiklerine göre bir önceki yıla göre değişimler;

İnternet kullanım istatistiklerinde, internet kullanıcılarının %13, yani 6 milyon kişi arttığını görüyoruz.
(54.3 milyon internet kullanıcısı)

Aktif sosyal medya kullanıcı sayısının da 3 milyonluk bir artış gerçekleşmiş. (51 milyon aktif sosyal medya
kullanıcısı)

Aktif mobil sosyal medya kullanıcı sayısı ise %5’lik, yani 2 milyonluk bir artışla 44 milyona ulaştığını
görüyoruz
Eğitimde Teknoloji Kullanmanın Avantajları

Eğitimde teknoloji kullanmanın genel olarak avantajları:

▪ Faaliyetleri monotonluktan çıkararak sıra dışı hale getirmesi,
▪ Zaman ve emek bakımından tasarruf sağlaması,
▪ Faaliyetleri daha eğlenceli hale getirmesi, öğrencinin sürece daha etkin katılması,
▪ Teknolojinin sürekli ve hızlı şekilde yenilenmesi. Güncel olana entegre olma ihtiyacı,
▪ Faaliyetleri bireysel hale getirerek bütün sürecin birey tarafından yönetilmesini
sağlaması.
▪ Öğretmenin niteliğinin ve etkinliğinin artması:
▪ Eğitimin maliyetinin düşmesi:
Eğitimde Teknoloji Kullanmanın Dezavantajları

Eğitimde teknoloji kullanmanın dezavantajları:

▪ Teknolojinin araç değil amaç olarak (kurtarıcı olarak) görülebilmesi,
▪ Kişilerarası etkileşime, sosyalleşmeye engel olabilmesi,
▪ Fiziksel, sinirsel v.b. sağlık sorunlarına yol açabilmesi,
▪ Teknolojinin amacı dışında kullanımı (özellikle internet),
▪ Belli düzeyde teknik bilgi gerektirmesi,
▪ Teknolojinin maliyeti,
▪ İnternette yer alan bilgilerin güvenirlik problemi
 KAYNAKÇA

▪ Alkan, C. (2011). Eğitim Teknolojisi. Ankara: Anı Yayıncılık.

▪ Küçük (Ed.), M. (2011). Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı. Ankara: Anı Yayıncılık.
▪ Plumm, K. (2008). Technology in the classroom: Burning the bridges to the gaps in gender-
biased education? Computers & Education, 50, 1052–1068.
▪ Selvi, K. (2008). Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı. Ankara: Anı Yayıncılık.
▪ Şimşek, A., Özdamar, N., Uysal, Ö., Kobak, K., Berk, C., Kılıçer, T., & Çiğdem, H. (2009). İki
binli yıllarda türkiye’deki eğitim. kuram ve uygulamada eğitim bilimleri, 9(2), 941-966.
▪ Şimşek, N. (2009). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme. Çanakkale: Çanakkale
Kitaplığı Yayınları.
 KAYNAKÇA

▪ Tor, H., & Erden, O. (2004). İlköğretim öğrencilerinin bilgi teknolojilerinden yararlanma düzeyleri üzerine bir
araştırma. The Turkish Online Journal of Educational Technology – TOJET, 3(1), 120-130.
▪ Uşun, S. (2004). Bilgisayar destekli eğitimin temelleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
▪ Baek, Y., Jung, J., & Kim, B. (2008). What makes teachers use technology in the classroom? Exploring the
factors affecting facilitation of technology with a Korean sample. Computers & Education, 50, 224–234.
▪ Horzum, B., & Yılmaz, K. (2005). Küreselleşme, bilgi teknolojileri ve üniversite. İnönü Üniversitesi Eğitim
Fakültesi Dergisi, 6(10), 103- 121.
▪ Sadi, S., Şekerci, A., Betül, K., Topu, F., Turgay, D., Cemal, T., Yüksel, G. (2008). Öğretmen eğitiminde
teknolojinin etkin kullanımı:öğretim elemanları ve öğretmen adaylarının görüşleri. Bilişim Teknolojileri Dergisi,
1(3), 43-49.
▪ Yavuz, S., & Coşkun, E. (2008). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin eğitimde teknoloji kullanımına ilişkin tutum ve
düşünceleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 276-286.