Formación e

orientación laboral

Unidad 1
A PREVENCIÓN DE
RISCOS: CONCEPTOS
BÁSICOS
CONTIDOS

1. Concepto de saúde
2. Factores de risco laboral
3. Danos á saúde da persoa
traballadora
4. Medidas de prevención e protección de riscos

laborais

2
1. Concepto de saúde https://www.youtube.com/watch?v=njYGq
eVsdJE

SAÚ
Bene Bene Bene DE
star star star LAB
físico psíq socia ORA
uico l L

Prevención de riscos
Condición de laborais
Risco laboral
traballo

Conxunto de medidas para

Posibilidade de Calquera característica do evitar ou diminuir os riscos
sufrir un dano traballo que pode influir en que laborais e mellorar as
aparezan riscos condicións de traballo
- Local, instalacións, equipos, productos Precisa
- Axentes físicos, químicos e biolóxicos
- Procedementos Lexislación en prevención
- Otras como organización do traballo

3
2. Factores de risco laboral
Factores ou condicións de risco

Condicións Lugares de traballo: espacios, instalacións, escaleiras…

de
seguridade Equipos de traballo: máquinas, ferramentas, equipos de transporte

Axentes físicos: ruido, radiacións, iluminación, vibración…

Condicións
medioambientais Axentes químicos: sustancias, preparados…
Axentes biolóxicos: virus, bacterias, fungos, protozoos…

Condicións Carga física: esforzos físicos…

ergonómicas
Carga mental: cantidade de información, rapidez…

Condicións Organización do traballo: monotonía, variedade de tareas…

psicosociais Características personais: perfección na tarea, motivación…

4
3. Danos á saúde da persoa traballadora

ENFERMEDADES PATOLOXÍAS LESIÓNS

Accidente de traballo
Patoloxías Patologías Insatisfacción laboral
específicas Enfermidade profesional inespecíficas Fatiga
 Consecuencia directa do traballo  Consecuencia do traballo e outras
causas

O Accidente Existan lesións

de traballo Conta allea ou conta propia se cotiza
- Requisitos - Relación causa-efecto entre traballo e accidente

5
3. Danos á saúde da persoa traballadora
Supostos asimilados pola lei

Accidente Tarefas Actos de Enfermedades Consecuencias

Cargo sindical
in itinere distintas salvamento do traballo do accidente
Ir ou volver
ao lugar de
Realizando Consecuencias
traballo sen Por
tarefas e
irrupcións desempeño Que contraia á
distintas ás Actos de complicacións
polo de funcións realización do
da súa salvamento que agraven
recorrido de carácter seu traballo
categoría situacións
habitual e sindical
profesional anteriores
medio
axeitado
 Presunción: En horario laboral e no centro de traballo Accidente de traballo
 Por imprudencia profesional pola confianza en exercizo habitual  Incluido
 Non se consideran accidentes de traballo Forza maior /Imprudencia temeraria ou dolo

6
3. Danos á saúde da persoa traballadora
O accidente de traballo dende a prevención

Aquel acontecemento ou suceso anormal, non previsto, non desexado, que

interrumpe a actividade normal da empresa, e que pode ocasionar lesións ás persoas

4 tipos de accidentes
Lesións nas persoas Sen lesións nas
persoas
Con danos materiais Accidente típico Accidente blanco
Incidente
Sen danos materiais Accidente caso
(situación de risco)

 Punto de vista legal  causa baixa  os dous primeiros considéraos accidente de

traballo

 Punto de vista preventivo  todos  xa que alertan de fallos no equipo de prevención

7
3. Danos á saúde da persoa traballadora

Tª da causalidade

Causas Técnicas Causas humanas

 Instalacións e lugares de traballo  A persoa traballadora descoñece o risco

 Protección de equipos, máquinas …
 Medio ambiente: iluminación, ruido…
 Organización e sistemas de traballo
 A persoa traballadora non sabe como
actuar
 A persoa traballadora decide non actuar
 Falta de formación e información por
parte da empresa.

Sabias que: “o 46 % das persoas traballadoras percibe que a principal causa

dos riscos de accidente de traballo son as distraccións, despistes e falta de atención..”

8
3. Danos á saúde da persoa traballadora
A enfermidade profesional
 Listado de enfermidades por sectores para interpretar se é ou non polo traballo (inclúe un listado
de posibles enfermidades a incluir nun futuro)
 Se é causada polo traballo pero non está incluida no listado débese demostrar ante Xulgado e
consideraráse accidente de traballo
Clasificación enfermidades profesionais

Enfermidades causadas por axentes químicos

(saturnismo)
Enfermidades causadas por axentes físicos
(síndrome do dedo blanco)
Enfermidades causadas por axentes biológicos
(o Tétanos)
Enfermidades causadas pola inhalación de sustancias e axentes non
comprendidas en apartados anteriores (asbestose)
Enfermidades da pel causadas por sustancias e axentes non
comprendidos en algún dos outros apartados (eczema)

Enfermidades causadas por axentes canceríxenos

“cadro de enfermidades profesionais”RD 1299/2006 de 10 nov.

9
3. Danos á saúde da persoa traballadora
Accidente de traballo

Instantáneo

Relación con condicións de seguridade

Efectos idénticos

https://www.lavozdegalicia.es/noticia/sociedad/2016/09/08/inss-abre-via-reclamacion-cancer-laringe-derivado-amianto/0003_201609G8P28998.htm

Una resolución publicada en el BOE en enero de 1994 reconocía provisionalmente el síndrome Ardystil como enfermedad laboral, pero hubo que esperar
casi diez años para que el caso llegara a tribunaleshttps://www.rtve.es/alacarta/videos/informe-semanal/fue-informe-ardystil-caso-abierto/1557080 /

O rexistro de enfermidades profesionais

 Ata 2006 o encargado de cumplimentar o parte de enfermedades profesionais era o

empresario  ahora é a MUTUA a que notifica e rexistra.
 O maior número de enfermedades profesionais son trastornos músculo-esqueléticos e
dermatosis

10
3. Danos á saúde da persoa traballadora

A fatiga laboral
Carga física


Disminución da capacidade física e mental a causa de:

Carga mental
A insatisfacción laboral


Diferencia entre as expectativas xeradas e a realidade do que é o traballo, máis a

importancia dada.

O envellecemento prematuro


Maior desgaste por acumulación de fatiga crónica (minería xubilación máis temprana)

11
4. Medidas de prevención e protección de riscos laborais
https://www.youtube.com/watch?v=KBLFMZqS_ck
Medidas de prevención Medidas de protección

 Intentan eliminar ou reducir as causas  Reducir ou eliminar as súas consecuencias

(danos) sobre a persoa traballadora

Protección
Prevención Protección individual
colectiva

Foco Medio de transmisión Persoa traballadora

Sustitución de máquinas e Barandillas e redes Mascarillas, guantes,
productos químicos Resguardos de máquinas botas, tapóns,
Reparación e conservación Pantallas fronte ao ruido orelleiras, etc.
Deseño inicial de equipos

12
4. Medidas de prevención e protección de riscos laborais
https://www.youtube.com/watch?v=xPsTFIVEtgE

• Previr a pérdida de • Evitar accidentes de

saúde Seguridade traballo

Medicina Hixiene
do traballo Industrial
Técnicas
de
prevención • Prevén enfermedades
profesionais

Psicosociolo
xía Ergonomía

• Contra a insatisfacción • Evitar a fatiga

13
4.Medidas de prevención e protección de riscos laborais
https://www.youtube.com/watch?v=70CdsrYR2jA
Técnicas de protección colectiva

 Varandas e redes de seguridade

 Resguardos das máquinas
 Dispositivos de seguridade ou un dobre mando
 Ventilación xeneral
 pantallas
EPIs
 Última medida de prevención
 Calquera equipo destinado a ser levado ou suxeitado pola persoa traballadora para que lle protexa
 Non se consideran EPI  a roupa de traballo corrente

Cabeza  cascos, gorros,… Mans e brazos  guantes, manoplas,…

Oídos  Orelleiras, tapóns… Pernas e pes  calzado de seguridade,…
Ollos e cara Gafas, pantalla… Tronco e abdomen  Chalecos,
faixas…
Vías respiratorias  mascarillas Total do corpo  arneses, roupa
especial…

14
SENALIZACIÓN DE
SEGURIDADE
https://www.youtube.com/watch?v=vY79tlRmV7M

15