Aralin 15.

Mga Panandang Anaporik at

Kataporik ng Pangngalan
Gusto mo bang i-edit ang presentation na ito?
Gumawa ng kopya at i-
edit sa Google Slides.
1. Sa menu tab, i-click ang File at
pagkatapos ay ang Make a
copy at Entire Presentation.
2. I-type ang pangalan ng file.
Do you want to edit this presentation?
3. Piliin kung saan ito isi-save sa
iyong Google Drive.
4. I-click ang OK.
5. May magbubukas na bagong
tab. Hintayin na kompletong
mag-load ang file sa bagong tab.
6. Kapag nag-load na ang file, i-edit
ang presentation na ito gamit
ang Google Slides.
Mag-download ng offline
na kopya at i-edit sa
Microsoft PowerPoint.
1. Sa menu tab, i-click ang File at
pagkatapos ay ang Download as.
2. Piliin ang uri ng file. Piliin ang
Microsoft PowerPoint (.pptx).
3. Hintayin na ma-download ang file
sa iyong local disk.
4. Sa sandaling makompleto ang
pag-download, buksan ang file at
i-edit gamit ang Microsoft
PowerPoint o anumang offline na
program para sa presentation.
 Layunin sa Pagkatuto

Pagkatapos ng araling ito, ang mga mag-aaral ay inaasahang

natatalakay ang anaporik at kataporik, na may tuon sa
wastong paggamit ng mga panandang anaporik at kataporik
ng pangngalan.
 Kasanayan sa Pagkatuto

Kinakailangan ang araling ito upang higit na maunawaan ang

kasanayan sa pagkatuto na itinakda ng DepEd na nagagamit ang
wastong mga panandang anaporik at kataporik ng pangngalan.
(F7WG-IIIh-i-16).
 Pagganyak

Mga Tanong:

● Ano-anong panghalip o panghalili sa pangngalan ang paulit-

ulit mong ginamit sa pagsulat ng sanaysay?
● Paano nakatutulong ang mga panghalip o panghaliling
ginamit para matiyak na malinaw ang mensaheng nais
iparating ng iyong sanaysay?
● Saang bahagi ng pangungusap kadalasang nakikita ang mga
panghalip na ginamit sa pagsulat ng sanaysay?
 Mahahalagang Tanong

Ano ang panandang anaporik at kataporik ng

pangngalan?
 Gawain

Gawain 1: Ipinaskil na Panghalip, Ating Isaisip

1. Pagkatapos magbahagi ng alamat, hahatin ang klase sa dalawang pangkat..
2. Ang bawat pangkat ay bibigyan ng tiyak na gawain:
● Para sa unang pangkat: bumuo ng isang repleksiyong sulatin tungkol sa
kahinaan at kalakasan ng mga pangunahing tauhan sa kuwentong
napakinggan. Gamitin sa pagsulat ang mga panghalip na ipinaskil sa
pisara.
● Para sa ikalawang pangkat: bumuo ng maikling pagtalakay bilang
pagsusuri sa kulturang Pinoy na makikita sa napakinggang alamat.
Gamitin sa pagsulat ang mga panghalip na ipinaskil sa pisara.
1. Mula sa nabuong sagot, ang bawat pangkat ay isusulat ang kanilang gawa
sa manila paper. Ibahagi ito sa klase pagkatapos.
 Gawain
Gawain 2: Ibinigay na Pagsusuri, Ating Buuin!
1. Hahatiin ang buong klase sa dalawang pangkat pagkatapos magbahagi ng piling
maikling kuwento.
2. Ang bawat pangkat ay bibigyan ng tiyak na gawain:
● Para sa unang pangkat: Ang guro ay magbibigay ng repleksiyong sulatin sa pangkat,
ngunit may mga bahagi itong kulang o blangko. Bubuuin ng unang pangkat ang
diwa ng bawat pangungusap ng sulatin gamit ang mga panghalip na ipinaskil sa
pisara.
● Para sa ikalawang pangkat: Ang guro ay magbibigay ng suring sulatin sa pangkat,
ngunit may mga bahagi itong kulang o blangko. Bubuuin ng ikalawang pangkat ang
diwa ng bawat pangungusap ng sulatin gamit ang mga panghalip na ipinaskil sa
pisara.
1. Mula sa nabuong sagot, ang bawat pangkat ay isusulat ang kanilang gawa sa manila
paper. Pagkatapos, pipili ng kinatawan para ibahagi ang kanilang gawa sa buong klase.
 Pagsusuri
Para sa Gawain Opsiyon 1: Ipinaskil na Panghalip, Ating
Isaisip
1. Ano ang panghalip na kalimitang gamitin sa pagbuo ng mga
sulatin o pahayag?
2. Ano ang karaniwang binigyang-turing ng mga panghalip sa
pangungusap?
3. Paano nakatutulong ang mga panghaliling ito para matiyak
na malinaw ang mensaheng nais iparating sa mga
mambabasa?
4. Saang bahagi ng pangungusap kadalasang makita ang mga
panghalip? Ano ang tawag sa mga panghalip na ito batay sa
kanilang posisyon sa pangungusap?
 Pagsusuri

Para sa Gawain Opsiyon 2: Ibinigay na Pagsusuri, Ating

Buuin!
1. Ano ang panghalip na kalimitang gamitin sa pagbuo ng mga
sulatin o pahayag?
2. Ano ang karaniwang binigyang-turing ng mga panghalip sa
pangungusap?
3. Paano nakatutulong ang mga panghaliling ito para matiyak
na malinaw ang mensaheng nais iparating sa mga
mambabasa?
4. Saang bahagi ng pangungusap kadalasang makita ang mga
panghalip? Ano ang tawag sa mga panghalip na ito batay sa
kanilang posisyon sa pangungusap?
 Paglalapat

1. Bakit mahalagang matutuhan ng mga mag-aaral ang mga

panandang anaporik at kataporik sa murang edad pa
lamang gaya ng baitang pito?
2. Paano nakatutulong ang mga panghalip na ito sa pagiging
ganap ng mga tungkulin sa pang-araw-araw sa lipunan ng
mga Pilipino?
3. Paano mapapaunlad ng kabataang Pilipino tulad ng mga
mag-aaral ang kanilang kasanayan sa epektibong paggamit
ng mga panandang anaporik at kataporik?
 Pagpapahalaga

Paano nakatutulong ang sapat na kaalaman sa

anaporik at kataporik ng mga mag-aaral para
epektibong mapaunlad ang kanilang kasanayan sa
paraan ng pakikipagtalastasan sa pang-araw-araw?
 Dapat Tandaan

● Ang panandang anaporik at kataporik ay ang mga panghalip

na ginagamit bilang panghalili sa pangngalan ng isang
pangungusap.
● Ang anaporik ay panghalip na ginagamit sa huling bahagi ng
pangungusap at nagbibigay-turing sa pangngalan na
nakaposisyon sa unahang bahagi ng pahayag. Ang katapora
naman ay panghalip na ginagamit sa unahang bahagi ng
pangungusap para magbigay-turing sa pangngalan na
nakaposisyon sa huling bahagi ng pahayag.
 Paglalagom

1. Ang panghalip ay karaniwang tumatalakay sa mga salitang

ginagamit bilang panghalili o pamalit sa pangngalan sa loob ng
pangungusap.
2. Ang panghalip na karaniwang makikita sa hulihang bahagi ng
pangungusap ay tinatawag na anaporik.
3. Ang panghalip na karaniwang makikita sa unahang bahagi ng
pangungusap ay tinatawag na kataporik.
 Kasunduan

Magsaliksik ng isang akdang pampanitikan tungkol

sa kahalagahan ng wastong paraan ng panunuyo ng
mga lalaking Pilipino sa mga babaeng Pilipino.
Sumulat ng maikling pagsusuri tungkol dito at
gumamit ng mga angkop na panghalip. Gamiting
gabay sa pagsulat ang pamantayan sa ibaba.
 Mga Sanggunian

Correa, Ramilito, 2015. Baybayin 7: Paglalayag sa Wika at Panitikan (Batayan at Sanayang

Aklat sa Filipino). Recto, Manila: Rex Book Store, Inc.

Dayag, Alma M., 2017 Pinagyamang Pluma 7. Unang Edisyon. Lungsod ng Quezon: Phoenix
Publishing House, Inc.

Dela Cruz-Oracion, Leonora, 2015. Gantimpala 7: Pinagsanib na Wika at Panitikan.

Sta. Ana Manila: Innovative Educational Materials, Inc.