Tema: Administrimi i tatimeve ne Republiken e Shqiperise dhe krahasimi me vendet e tjera te botes

Legjislacioni Tatimor
Legjislacioni tatimor prbhet nga ligjet pr tatimet dhe taksat kombtare dhe ato vendore. Ligji Nr. 8560, dat 22.12.1999 Pr proedurat tatimore n Republikn e Shqipris i ndryshuar dhe me Paketn Fiskale 2005 , prcakton rregullat e prgjithshme t: regjistrimit t tatimpaguesve; vlersimit t detyrimeve tatimore; mbledhjes s tatimeve me proedura t zakonshme dhe t jashtzakonshme; shkeljeve dhe dnimeve me karakter t prgjithshm; kontrollit t tatimpaguesve; detyrimit t tatimpaguesve dhe palve t treta pr t dhn informacion.

Prkufizime
Sipas legjislacionit shqiptar:

Tatimi sht nj pages n buxhetin e shtetit me natyr t detyrueshme dhe t pakthyeshme, i

cili prfshin edhe dnimet administrative si dhe interesat pr pagesa t vonuara t prcaktuara n ligj. Dy karakteristika baz t tatimeve jan: Pagesave tatimore u mungon kushti i kthimit dhe i kompensimit t drejprdrejt. Kjo do t thot se n rastin e tatimeve nuk aplikohet parimi nj pr nj si ndodh me pagesat e tjera (p.sh taksat) Tatimet si rregull jan t hyra pa paracaktim. N rastet m t prgjithshme, destinacioni i prdorimit t tatimeve nuk prcaktohet.

Taksa sht nj kontribut i detyrueshm pr tu paguar nga do person i cili drejtprdrejt

prfiton nj shrbim publik.

Disa karakteristika t veanta t taksave jan si m posht: Taksat jan kryesisht burim i t hyrave monetare t organeve lokale t shtetit, t bashkive, komunave, etj. Shrbimet publike pr t cilat paguhet taksa kan t pranishm edhe elementin e vullentaris gj e cila n asnj rast nuk ndodh me tatimet. Nga pikpmja financiare roli i taksave sht shum m pak i ndjeshm se sa i tatimeve. Kshtu dhe roli dhe rndsia e taksave pr prballimin e shpenzimeve pr shrbimet sht i ndjeshm n buxhetin lokal e m pak i ndjeshm n at kombtar.

Tatimet dhe taksat n Republikn e Shqipris jepen n mnyr t detajuar n tabeln e mposhtme:

TATIME E TAKSA KOMBTARE Tatime Tatimet indirekte Tatimi mbi Vlern e Shtuar. Akcizat Tatimet direkte

TATIME E TAKSA VENDORE Tatime

Tatimi mbi fitimin e shoqrive Tatimi mbi t ardhurat personale t individve. Tatimi i thjeshtuar mbi fitimin pr bizneset q nuk jan t regjistruar n TVSH. Tatimi mbi lojrat e fatit Taksa Taksa Taksat portuale Taksa mbi pasurin e paluajtshme Taksat pr shrbime konsullore ndrtesat Taksa e qarkullimit t automjeteve t huaja tokn bujqsore Taksa e importimit t automjeteve t Taksa vendore pr biznesin e vogl. prdorura Taksa e fjetjes n hotel Taksa e pajisjes me leje drejtimi automjeti Taksa e ndikimit n infrastruktur Taksa e prdorimit t aparateve nga ndrtimet e reja radiotelevizive Taksa mbi kalimin e s drejts s Taksa e prdorimit t numrit telefonik pronsis pr pasurit e paluajtshme Taksa pr veprime e shrbime nga Taksa e rregjistrimit t prvitshm t administrata gjyqsore, Ministria e Drejtsise, automjeteve Prokuroria, Noteria dhe Zyra e Regjistrimit t Taksa pr znien e hapsirave Pasurive t Paluajtshme publike
2

 Taksa e regjistrimit n arsimin e lart Taksa e tabels Taksa per shrbimet e Taksa t prkohshme radiokomunikacioneve Taksa vjetore pr shrbimet e transmetimeve radiotelevizive Taksa e kalimit me avion t kufirit shtetror t Republiks s Shqipris Taksa e pajisjes s personave me pasaport lundrimi Taksa e akteve dhe e pulls Taksa pr ushtrimin e veprimtaris s peshkimit Taksa pr mbikalimet ajrore t avionve mbi territorin e Republiks s Shqipris Taksa e rents minerare Taksa e kalimit t s drejts s pronsis pr pasurit e luajtshme (automjetet) Taksa vjetore e qarkullimit rrugor t mjeteve Taksa e karbonit pr benzinn, benzolin dhe gazoilin Taksa pr ambalazhet plastike t lngjeve Taksa pr regjistrimin e lojrave t fatit, pr kazinot dhe pr garat sportive q zhvillohen n hipodrom .

Proedura t prgjithshme t administrimit t tatimeve a) Proedurat e vendosjes, ndryshimit dhe heqjes s tatimeve
Vendosja, ndryshimi apo heqja e nj tatimi apo takse kombtare e vendore bhet me ligj. Vendosja, ndryshimi apo heqja e nj takse vendore bhet me vendim t pushtetit vendor pr aq sa legjislacioni tatimor ua lejon atyre kt. b) Prfaqsuesi i tatimpaguesit Prfaqsuesi i tatimpaguesit sht nj person q nj tatimpagues zgjedh pr ta prfaqsuar n lidhje me shtjet tatimore. Zgjedhja bhet sipas dispozitave t Kodit Civil. Prfaqsuesit e tatimpaguesit, t zgjedhur n mnyr t rregullt, marrin prsipr t gjitha t drejtat dhe detyrimet e tatimpaguesit, me prjashtim t rasteve kur me ligj parashikohet ndryshe. Tatimpaguesit q jetojn jasht Republiks s Shqipris duhet t caktojn nj prfaqsues tatimor n Shqipri.
3

 Fakti, q nj prfaqsues bn nj gabim n deklarimin dhe pagesn e tatimeve, nuk e shkarkon tatimpaguesin nga prgjegjsia pr gabimin. c) Agjentt tatimor Agjenti tatimor sht nj person, jo i punsuar n organet tatimore, i cili sipas ktij ligji apo do ligji tjetr t sistemit tatimor sht prgjegjs pr llogaritjen, mbajtjen n burim pr nj tatimpagues dhe kalimin e tatimeve dhe taksave n buxhet. N prputhje me t drejtat dhe detyrimet e tij, agjenti tatimor ka t njjtin status me tatimpaguesin, pr aq sa me ligj nuk prcaktohet ndryshe. Agjenti tatimor sht i detyruar: T llogaris, t mbaj n burim pr tatimpaguesin dhe t transferoj n buxhet, n mnyr korrekte dhe n kohn e duhur shumat e tatimeve e taksave; t mbaj regjistrime pr t ardhurat e paguara tatimpaguesve dhe pr tatimet e mbajtura dhe t transferuara n buxhet, duke prfshir mbajtjen e regjistrimeve t veanta pr do tatimpagues; t'u jap organeve tatimore dokumentacionin e krkuar pr kontrollin e saktsis s llogaritjeve, t mbajtjes n burim dhe t pagimit t tatimeve e taksave; t prmbush t gjitha detyrimet e tjera t prcaktuara nga ligjet tatimore. Pr mosprmbushje apo prmbushje me mangsi t detyrimeve t tyre t prcaktuara n ligjet tatimore, agjentt tatimore mbajn prgjegjsi n prputhje me proedurat e vendosura nga ky ligj dhe aktet e tjera ligjore. d) Prgjegjsia tatimore (obligimi pr pagimin e tatimeve) Prgjegjsia tatimore e nj personi fillon kur personi sht i prfshir n veprimtari ose fiton pasuri t cilat kan element t tatueshm sipas dispozitave t legjislacionit tatimor. Prgjegjsia tatimore mbaron kur nj person nuk sht i prfshir m n veprimtari ose nuk zotron m pasuri t cilat kan element t tatueshm dhe i ka paguar t gjitha tatimet, taksat, gjobat dhe interesat pr t cilat detyrohet. e) Vlersimi tatimor Vlersimi tatimor sht llogaritja q i bn administrata tatimore shums s detyrimit tatimor si dhe dnimeve administrative e interesave pr pages t vonuar q detyrohet t paguaj nj tatimpagues. Vlersimi tatimor sht detyrim ndaj shtetit, i pagueshm n buxhet i cili i njoftohet tatimpaguesit me shkrim n mnyr t drejtprdrejt ose me shrbim postar. Vlersimi tatimor pr do detyrim t tatimpaguesve sipas ligjeve tatimore n fuqi bhet mbi bazn e informacioneve t mposhtme: informacionet q prmbajn deklaratat tatimore t tatimpaguesve; dhe, materialet e kontrollit dhe do informacion tjetr i njohur nga administrata tatimore

f) Metoda alternative t prcaktimit t detyrimit tatimor

4

 Organet tatimore mund t rikarakterizojn transanksionet pr t reflektuar situatn ekonomike reale dhe ato mund t mos marrin parasysh formn e transaksionit pr t prcaktuar me saktsi prmbjatjen e tij. Rikarakterizimi i transaksioneve bhet: Kur tatimpaguesi, pr nj periudh t caktuar tatimore, nuk ka deklaruar detyrimet e tij tatimore, si prcaktohet n ligjet e veanta tatimore. Kur gjat kontrollit t kryer nga organet tatimore nuk gjendet dokumentacioni i duhur pr prcaktimin e detyrimit tatimor, ose kur ky dokumentacion ka mangsi serioze, t cilat nuk lejojn paraqitjen e situats reale t tatimpaguesve dhe llogaritjen e detyrimeve t tyre tatimore. Kur tatimpaguesit deformojn mimet e shitjes. Kur tatimpaguesi kryen me lek n dor transanksione shitblerjeje q kalojn 300 mij lek.

g) Proedurat e zakonshme t mbledhjes me forc t detyrimeve

Nse nj tatimpagues nuk ka paguar fardo shume t detyrimit tatimor, administrata tatimore, nprmjet nj urdhri me shkrim i krkon do banke q mban llogari t tatimpaguesit, t'i mbaj ktij t fundit nj shum q sht m e vogla ndrmjet: shums q sht krkuar pr t'u mbajtur; shums q, n at koh, disponon llogaria bankare e tatimpaguesit.

Tatimet direkte mbi biznesin

Tre jan tatimet kryesore direkte q paguhen nga tatimpaguesit e regjistruar n Republikn e Shqipris. Tatimi mbi fitimin , i cili paguhet nga tatimpaguesit q e kalojn pragun e regjistrimit n TVSH . Tatimi i thjeshtuar mbi fitimin , i cili paguhet nga tatimpaguesit e regjistruar por q realizojn nj qarkullim vjetor i cili nuk e kalon pragun e regjistrimit n TVSH. Taksa vendore mbi biznesin e vogl , e cila paguhet nga tatimpaguesit e regjistruar por q realizojn nj qarkullim vjetor i cili nuk e kalon pragun e regjistrimit n TVSH. Pragu i regjistrimit n TVSH sht 8 milion lek n nj vit kalendarik.

1. Parimi i Rezidencs

Prcaktimi i kritereve t rezidencs tatimore pr individt, pr personat juridik dhe pr personat fizik sht i lidhur me vendin e pagimit t tatimeve nga ana e tyre. Sipas ligjit, personat rezident tatimor shqiptar tatohen n Shqipri pr t gjitha t ardhurat e realizuara n shkall botrore (t ardhurat me burim n Shqipri dhe jasht saj). Ndrsa personat jo rezident, tatohen n Shqipri vetm pr t ardhurat me burim n Republikn e Shqipris. Nj person juridik konsiderohet rezident tatimor Shqiptar nse: ka selin qndrore (zyrn qndrore) n Republikn e Shqip ris; dhe/ose ka vendin e menaxhimit (drejtimit) efektiv t biznesit n Republikn e Shqipris. Nj person fizik konsiderohet rezident tatimor Shqiptar kur ushtron biznesin dhe regjistrohet si person fizik tregtar n Gjykatn Shqiptare dhe n organet tatimore Shqiptare.

2. Nivelet e tatimeve direkte mbi biznesin

Shkalla tatimore e tatimit mbi fitimin pr vitin fiskal 1 Janar 2005 deri m 31 Dhjetor 2005 sht 23% dhe pr vitet e tjera fiskale 20%. Tarifa e tatimit t thjeshtuar mbi fitimin sht 3% e t ardhurave bruto (qarkullimit) t tatimpaguesit. Pr efekt t bazs tatimore mbi t ciln llogaritet ky tatim nuk njihet asnj lloj shpenzimi i zbritshm . Taksa vendore mbi biznesin e vogl sht nj kuot fikse vjetore e detyrueshme pr tu paguar. do biznes n do vendndodhje t tij taksohet m vete . Kategorit e biznesit dhe niveli tregues i taks s paraqiten n tabeln e mposhtme. Kshilli Bashkiak ose Kshilli i Komuns n t ciln sht vendndodhja e biznesit, mund t rris ose t ul masn e niveleve treguese jo m shum se 30 pr qind. do rritje ose ulje zbatohet n t njjtn mnyr pr t gjitha kategorit e biznesit. 3. Tatimi mbi lojrat e fatit, kazinot dhe hipodromet Tatimpaguesit q ushtrojn veprimtari n fushn e lojrave t fatit, n kazino dhe hipodrome, i nnshtrohen dispozitave t legjislacionit tatimor si do tatimpagues tjetr. Ata paguajn t gjitha tatimet dhe taksat e prcaktuara n ligjet fiskale (si TVSH, tatim mbi fitimin, taksa t ndryshme kombtare dhe lokale etj.) si do tatimpagues tjetr. Prve tatimeve dhe taksave t zakonshme, do person q prfiton nj shum nga lojrat e fatit dhe kazinot, paguan nj tatim n masn 20 % t shums s fituar. Ky tatim mbahet nga organizatori i lojs s fatit apo kazinos i cili sht i detyruar ta derdh at n favor t organeve tatimore brenda 24 orve. 4. Nivelet e tarifave t tatimit mbi t ardhurat personale

 Pagat dhe shprblimet, n lidhje me marrdhniet e aktuale t puns, do t tatohen sipas tarifave t prshkruara n tabel*.

E Ardhura eTatuesheme per Muaj Mbi (n Lek) Deri (n Lek) 0 14 000 + 40 000 + 90 000 + 200 000 + 500 000 + 14 000 40 000 90 000 200 000 500 000 M tepr

Tatimi mbi te Ardhuren Personale Lek Prqindje Pragu prjashtues + 5 % t shums mbi 14 000 + 10 % t shums mbi 40 000 + 15 % t shums mbi 90 000 + 25 % t shums mbi 200 000 + 30 % t shums mbi 500 000

0 1 300 6 300 22 800 97 800

Dividentt, t ardhurat q rrjedhin si fitim i ortakut, qoft ky ortak i vetm, interesat nga huat, depozitat ose kontratat e ngjashme, t ardhurat nga e drejta e autorit ose pronsia intelektuale, qerat apo t ardhura nga kontrata t tjera t ngjashme (huaprdorja, enfiteoza) dhe t ardhura t tjera tatohen 10 %. T ardhurat nga lojrat e fatit tatohen me 20%. Tarifat e tatimit pr t ardhurat personale q rrjedhin nga kalimi i t drejts s pronsis mbi ndrtesat (pasurit e paluajtshme) jepen m posht. N baz t Pakets Fiskale 2005 ky tatim do t filloj t vilet duke filluar nga 1 Janari 2006. mimi i shitjes Mbi (lek) 0 2 000 000 + 4 000 000 + 6 000 000 + Tatimi i pagueshm N (lek) 2 000 000 4 000 000 6 000 000 M tepr 0.5% e mimit t shitjes 1% e mimit t shitjes 2% e mimit t shitjes 3% e cmimit t shitjes

Ligji nr. 9326, dt. 06.12.2004 Pr disa ndryshime dhe shtesa n ligjin nr.8438, dt. 28.12.1998 Pr tatimin mbit t ardhurat i ndryshuar, parashikon tatim edhe pr tokn bujqsore n nivelin 0,5 % e mimit t shitjes. Pagesa e tatimit mbi t ardhurat personale Legjislacioni tatimor shqiptar parashikon mbajtjen n burim t tatimit mbi t ardhurat personale prgjithsisht pr t gjitha llojet e t ardhurave. Pra personi q bn pagesn, sht i detyruar t llogaris, mbaj n burim dhe transferoj n buxhetin e shtetit, tatimin mbi t ardhurn personale q lidhet me pagesn e br nga ky person pr nj individ.

Lidhur me tatimin mbi t ardhurat personale nga pagat, do pundhns q paguan nj pag a shprblim, sht i detyruar t llogaris dhe t mbaj n burim tatimin mbi t ardhurat personale (t ardhurat nga punsimi). Ky tatim i mbajtur nga pundhnsi, duhet t derdhet n organin tatimor prkats jo m von se data 20 e muajit pasardhs t kryerjes s pagess. Pr pagesa t tjera q lidhen me t ardhurat e listuara n paragrafin Prcaktimi i t ardhurave t tatueshme, paguesi i t ardhurave mban n burim tatimin, sipas tarifave t prmendura me lart, dhe e derdh at n organin tatimor prkats jo m von se data 15 e muajit pasardhs t kryerjes s pagess. Pr t ardhurat nga lojrat e fatit tatimi mbahet n burim dhe paguhet brenda 24 orve nga kryerja e pagess. Pr t ardhura t realizuara nga burime jasht Shqipris dhe/ose t paguara nga persona t cilt nuk mund t bjn mbajtjen e tatimit n burim pr llogari t organeve tatimore Shqiptare, prfituesi i t ardhurave sht i detyruar t deklaroj dhe t paguaj n organin tatimor prkats tatimin n masn 10 % t t ardhurave t realizuara.

Llojet e te ardhurave per te cilat tatimi mbahen ne burim dhe tarifat e tatimit T gjith personat, rezident n Republikn e Shqipris, organet e qeverisjes vendore e qndrore, organizatat jo-fitimprurse dhe do subjekt tjetr, i njohur nga legjislacioni n fuqi, jan t detyruar t mbajn tatimin n burim n masn 10% nga shuma bruto e pagesave t mposhtme q lindin nga nj burim n Republikn e Shqipris: dividentt; ndarjet e fitimit; interesat, pagesat pr t drejtat e autorit dhe t pronsis intelektuale; pagesat pr shrbimet teknike, t menaxhimit, financiare dhe t sigurimit; pagesat pr menaxhimin e pr pjesmarrje n kshillat drejtues; pagesat pr ndrtimin, instalimin, montimin dhe pr pun mbikqyrse q lidhen me to; pagesat pr qirat; pagesat pr shfaqjet e aktorve, muzikantve ose sportistve, prfshi pagesa t tilla q u bhen personave, t cilt punsojn artist apo sportist ose ndrmjetsojn shfaqjet e tyre:

Tatimi mbi vleren e shtuar(TVSH)

Objekti i TVSh-s dhe shkalla tatimore
8

Tatimi mbi vlern e shtuar sht tatimi kryesor q aplikohet mbi konsumin e mallrave dhe shrbimeve. Tatimi mbi vlern e shtuar (TVSH) paguhet: Pr t gjitha furnizimet e tatueshme t mallrave dhe shrbimeve t kryera kundrejt pagess prej nj personi t tatueshm si pjes e veprimtaris s tij ekonomike n territorin e Republiks s Shqipris. Pr t gjitha importet e mallrave n territorin e Republiks s Shqipris. Tatimi mbi Vlern e Shtuar n Republikn e Shqipris zbatohet n masn 20 % . Llogaritja e qarkullimit Periudha baz q duhet t merret parasysh pr llogaritjen e qarkullimit sht viti kalendarik, q do t thot periudha nga 1 janari deri n 31 dhjetor. N do rast, n se gjat vitit kalendarik, qarkullimi i pritshm tejkalon ose parashikohet t tejkaloj 8 milion lek, personi fizik ose juridik detyrohet t krkoj t regjistrohet. Qarkullimi q duhet t merret parasysh sht qarkullimi gjithsej i br nga i njjti person. Qarkullimi gjithsej prfshin t gjitha furnizimet e bra nga nj person: furnizimet e tatueshme, furnizimet e prjashtuara, furnizimet pr eksport. Ai prfshin gjithashtu edhe furnizimet e tjera q mund t kryhen gjat veprimtaris s personit si ndihmat, subvencionet, etj. Qarkullimi llogaritet me mimin gjithsej q paguan blersi. mimi prfshin edhe tatimet, dnimet dhe do detyrim tjetr. Prjashtim bjn vetm shitjet e aktiveve t qndrueshme t personit t tatueshm si ndrtesat, makinat dhe pajisjet. Kto shitje nuk merren parasysh kur llogaritet qarkullimi gjithsej. Furnizimet e tatueshme dhe ato t prjashtuara Ligji "Pr Tatimin mbi Vlern e Shtuar", zbatohet mbi do furnizim mallrash e shrbimesh, q kryhet nga do person i tatueshm, pavarsisht nga forma juridike e organizimit t tij dhe pavarsisht nga lloji i veprimtaris ekonomike q ai kryen. N t njjtn koh, ligji parashikon edhe nj numr t kufizuar prjashtimesh nga ky tatim si m posht: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Toka dhe Ndrtesat Shrbimet financiare Banka e Shqipris Shrbimet postare Organizatat jofitimprurse Operacionet hidrokarbure Diplomatt dhe organizatat ndrkombtare.
9

8. Barnat e pajisjet mjeksore 9. Furnizimet e prjashtuara n import 10. Importuesit e vegjl 11. . Eksportet

Rimbursimet Nse kreditimi i tatimit pr nj periudh tatimore sht m i madh se TVSH e zbatuar pr at periudh, personi i tatueshm ka t drejt t mbart shumn e mbetur si kreditim tatimor pr periudhn pasardhse tatimore. Nj person krkon rimbursim t teprics s kredimit tatimor kur: personi i tatueshm ka mbartur nj shum kreditimi tatimor pr 3 muaj rradhazi ; rimbursimi i krkuar nuk e tejkalon shumn prej 400 000 lek. Interesat e Pagueshme Kur nj person i tatueshm nuk paguan shumn e plot t TVSH-s s detyrueshme brenda dats s prcaktuar n ligj, detyrohet t paguaj interesa mbi shumn e TVSH-s s papaguar nga data n t ciln pagesa ka qen e detyrueshme deri n datn n t ciln ajo kryhet. Interesi pr mospagimin e TVSH-s brenda dats s detyrueshme llogaritet 2% pr muajin e par apo nj pjes t tij dhe 1 % pr muajt pasardhs ose pjes t tyre bazuar n tatimin e papaguar n datn q interesi llogaritet. Interesi zbatohet automatikisht dhe dhe hiqet vetwm me ligj.

AKCIZAT Akcizat prfaqsojn tatime me nivele t larta tarifore mbi konsumin e nj kategorie t caktuar mallrash. Zakonisht akcizat aplikohen mbi. produktet e dmshme pr shndetin; mallrat q ndotin ambientin; dhe, mallrat e luksit. Grup artikujt kryesore q taksohen me akciz n Republikn e Shqipris jan: Nnproduktet e nafts. Pijet alkoolike, birra, vera etj. Duhani dhe nnproduktet e tij. Kafeja.
10

 Lngjet e frutave, dhe pijet freskuese. Artikujt e kozmetiks, parfumeris e tualetit. Lista e mallrave t akcizueshme dhe nivelet e akcizs

Kodi NK I 09 01 11 00 09 01 12 00 09 01 21 00 09 01 22 00 09 01 90

Prshkrimi KAFE Kafe jo e pjekur e dekafeinizuar ose jo Kafe e pjekur e dekafeinizuar ose jo Lkura dhe lvoret e kafes Zvendsuesit e kafes q prmbajn kafe Ekstrakte, esenca, koncentrate kafeje dhe prgatitje prej tyre (neskafe etj.) LNGJE FRUTASH, UJ DHE PIJE FRESKUESE* Lngje frutash dhe perimesh t pafermentuara, pa shtesa alkoolike, q prmbajn ose jo lnd emblsuese Ujrat minerale ose t gazuara, me mblsues ose aromatizues shtes, pijet freskuese joalkoolike, prjashtim lngjet e frutave BIRR, VER, ALKOOL DHE PIJE ALKOOLIKE Birr e br nga malto Ver dhe verrat e gazuara; shampanj; musht rrushi Vermut e verra t tjera t prgatitura nga bim ose substanca aromatizuese T tjera pije te fermentuara (p.sh. cider, cider dardhe, hydromel); przierje t pijeve t fermentuara dhe pijeve joalkoolike t paprmendura diku tjetr Alkool etilik jo i denatyruar i nj force alkoolike ndaj volumit prej 80% ose m tepr** Alkool etilik i danatyruar Pije alkolike me forc alkolike ndaj volumit 12%*** Pije alkolike me forc alkolike ndaj volumit deri n 12%*** Raki DUHANI DHE NNPRODUKTET E TIJ Puro dhe cigarillos q prmbajn duhan Cigare qe prmbajn duhan Puro, cigarillos dhe cigare me zvendsues duhani

Shkalla tatimore

40 lek/kg 80 lek/kg 40 lek/kg

21 01 11 21 01 12 II 20 09 22 02

250 lek/kg

2 lek/litri 2 lek/litri

III 22 03 22 04 22 05 22 06

30 lek/litri 20 lek/litri 20 lek/litri 20 lek/litri

22 07 10 00 22 07 20 00 22 08 22 08 22 08 20 29 IV 24 02 10 00 24 02 20 24 02 90

200 lek/litri 0 130 lek/litri 30 lek/litri 80 lek/litri 2 240 lek/kg 20 lek/paketa 2 240 lek/kg

11

24 03

Duhan tjetr i prpunuar dhe zvendsuesit e duhanit, duhan i homogjenizuar ose i rindrtuar, ekstrakte dhe esenca prej duhani NNPRODUKTET E NAFTS Vajra t leht (benzin dhe benzol) Benzin dhe benzol pa plumb, me prmbajtje plumbi jo m tepr se 0,013 gr/litr

1 500 lek/kg

27 10 11 41 me m pak se 95 oktan 27 19 11 45 me 95-98 oktan 27 10 11 49 me 98 e m shum oktan 33 lek/litri

Benzin me plumb, me prmbajtje plumbi m tepr se 0,013 gr/litr 27 10 11 51 me m pak se 98 oktan 27 10 11 59 27 10 19 11 deri 27 10 19 29 27 10 19 21 27 10 19 31 deri 27 10 19 49 - me 98 e m shum oktan Vajguret Karburant jet, tip vajguri Vajra t rnda (gazoil)*** 38 let/litri 20 lek/litri 0 65 pr qind por jo m shum se 27 lek/litr dhe jo m pak 13 lek/litr 1 lek/kg 40 lek/kg 1 lek/kg 5 lek/kg 5 lek/kg 5 lek/kg 5 lek/kg 5 lek/kg

27 10 19 51 deri 27 10 19 69 27 10 19 71 deri 27 10 19 99 27 13 11 00 27 13 12 00 27 13 20 00 27 13 90 27 14 90 00 27 14 27 15

Vajra t rnda si lnd djegse (lnd djegse, solar, mazut) Vajra lubrifikante dhe vajra t tjera Koks nafte i kalimuar ose jo Bitum nafte Mbetje t vajrave t nafts dhe t mineraleve bituminoze (bitumen) T tjera (bitum dhe asfalt natyral; asfaltet dhe gurt asfaltik)*** Bitum dhe asfalt, natyral, rreshpe bituminoze ose rreshpe nafte dhe rre bituminoze; asfaltet dhe gurt asfaltik Przierje bituminoze t bazuara n asfaltin natyral, n bitumen e nafts, n katranin mineral, ose n terpentinn e

12

29 01 29 02 VI 33 03 00 10 33 03 00 90 33 07 20 00

katranit mineral (masticet bituminoze) Hidrokarbure aciklike dhe ciklike prfshir (etilen, benzen, toluol, ksilol) ARTIKUJ KOZMETIK, PARFUMERI DHE TUALETI** Parfume Ujra tualeti Deodorante

5 lek/kg

60 pr qind 60 pr qind 60 pr qind

Taksat Kombtare
Taksat portuale Taksat portuale paguhen nga anijet, t cilat kryejn veprimtari tregtare, sa her q prekin portet dhe radat e Republiks s Shqipris. Veprim tregtar i anijes quhet ngarkimi ose shkarkimi i mallrave, zbarkimi dhe imbarkimi i udhtarve pr transport.

Lloji i taksave portuale

Taksat portuale n RSH (n Euro) Pr do ton neto t regjistrit t anijeve 0,4 0,6 0,35

Gjithsej pr do anije

I. Taks e anijes: Pr anije q ngarkojn e shkarkojn mallra t prgjithshme Pr anije q ngarkojn e shkarkojn mallra t lngshme Pr anijet traget RO/RO dhe t udhtarve Pr anijet sportive, jahte: - deri 30TRN - nga 31 deri 70 TRN II. Taks feneri: - pr anijet deri n 200 TRN - per anijet nga 201 deri 500 TRN - pr anijet mbi 501 TRN III.Taks pr formalitetet e kryera nga organet e shndetsis, kapiteneris s porteve dhe autoritetet e tjera : - pr anijet deri n 200 TRN - pr anijet nga 201 deri 500 TRN - pr anijet nga 501 deri 2000 TRN - pr anijet nga 2001 deri 4000 TRN - pr anijet mbi 4001 TRN

15 30 0,10 20 50

0,25 100 180 210 300

13

 Taksat pr shrbimet konsullore

I. Taksat pr lshimin e vizave dhe dokumenteve t udhtimit: Pr lshimin e pasaportave t udhtimit : 2000 lek Pr lshimin e pasaportave t udhtimit nga prfaqsit 50 EURO Zgjatja e pasaports nga prfaqsit 15 EURO Pr leje kalimi 200 lek Leje kalimi lshuar nga prfaqsit 30 EURO Taksa e vizes pr shtetasit e huaj Reciprocitet Taksa e vizs pr shtetasit e huaj q hyjn n territorin e Republiks s Shqipris me grupe turistike nprmjet shoqrive turistike reciprocitet, por jo m shum se 10 EURO Taksa e hyrjes n territorin e Republiks s Shqipris pr shtetasit e huaj, q nuk kan nevoj pr viz, do t jet sipas parimit t reciprocitetit, por jo m shum se 10 EURO. Taksa e hyrjes s shtetasve t huaj q nuk kan nevoj pr viz dhe q hyjn n territorin e Republiks s Shqipris me grupe turistike nprmjet shoqrive turistike, reciprocitet, por jo m shum se 10 EURO. Kjo taks nuk zbatohet pr periudhn 1 Maj - 1 Nentor. Turistt individual njditor dhe ata te organizuar ne grupe turistike njditore nuk paguajn taks vize ose taks hyrjeje. II. Taksat pr lshimin, verifikimin dhe legalizimin e dokumenteve: Certifikat t do lloji lshuar nga prfaqsit pr shtetasit shqiptar Certifikat t do lloji lshuar nga prfaqsit pr shtetasit e huaj Vrtetime t do lloji lshuar nga prfaqsit pr shtetasit shqiptar Vrtetime t do lloji lshuar nga prfaqsit pr shtetasit e huaj Verifikimi i dokumentit nga prfaqsit Legalizimi i dokumentit pr shtetasit shqiptar nga Ministria e Puneve t Jashtme Legalizimi i dokumentit nga prfaqsit per shtetasit shqiptar Legalizimi i dokumentit pr shtetasit e huaj 30 EURO Reciprocitet 30 EURO Reciprocitet 10 EURO 200 lek 20 EURO Reciprocitet

III. Taksat pr lshimin e prpilimin e akteve t tjera noteriale dhe prkthimin e dokumenteve nga prfaqsit Prpilimi i deklaratave, autorizimeve, testamenteve 20 EURO/ faqe kontratave, garancive dhe prokurave t posame nga prfaqsit Vrtetimi i dublikatave dhe kopjeve 20 EURO/ faqe Perkthimi i dokumenteve 10 EURO/ faqe

Taksa e qarkullimit t automjeteve t huaja

Nr. Tipi i mjetit 1. Pr veturat me m pak se 8+1 ndenjse, prfshir dhe ndenjsen e drejtuesit t mjetit

N EURO 1

14

pr do dit apo pjes t dits 2. Pr autoveturat me 8+1 ndenjse, prfshir dhe ndenjsen e drejtuesit t mjetit, pr 2 do dit ose pjes t dits 3. Pr autobuzt per udhetar taksa caktohet n baz t reciptocitetit 4. Pr kamiont, rimorkiot dhe automjetet e tjera t transportit te mallrave, taksa caktohet n baz t reciprocitetit. 5. Pr automjetet q kalojn pa ngarkes caktohet n baz t reciprocitetit.

Taksa e importimit t automjeteve t prdorura

Tipi i mjetit Pr mjetet e prodhuara deri m 31 dhjetor 1995 Pr mjetet pr transportin e jo m shum se 10 personave, mikrobus, furgon dhe mjete t tjera pr transportimin e mallrave me peshmbajtje deri n 5 ton Pr autobust dhe mjetet e tjera pr transportin e mallrave me peshmbajtje mbi 5 ton Pr traktort rrugor (kokat trheqse) Pr mjetet e prodhuara nga data 1 janar 1996 Pr mjetet e tjera pr transportin e jo m shum se 10 personave, mikrobus, furgon dhe mjete t tjera pr transportimin e mallrave me peshmbajtje deri n 5 ton Pr autobust dhe mjetet e tjera pr transportin e mallrave, me peshmbajtje mbi 5 ton Pr traktoret rrugor (kokat trheqse)

N lek 80 000 100 000 40 000 50 000 50 000 30 000

Taksa e importimit t autoveturave llogaritet sipas formuls: Taksa fikse x Cilindrata e motorrit x Koefiienti i viteve t prdorimit Taksa fikse pr do autovetur me benzin caktohet 20 mij lek dhe pr cdo autovetur me naft 25 mij lek . Cilindrata e motorrit sht vllimi i dhoms s djegies s motorrit i shprehur n cm 3 Vite prdorimi quhet diferenca ndrmjet vitit kur mjeti hyn n dogann shqiptare me vitin e prodhimit. Koefiienti i viteve t prdorimit jepet n tabeln e mposhtme
Vitet e prdorimit Deri n 2 vite nga data e prodhimit Mbi 2 deri n 4 vite nga data e prodhimit Mbi 4 deri n 7 vite nga data e prodhimit Mbi 7 deri n 10 vite nga data e prodhimit Mbi 10 vite nga data e prodhimit Koefiienti 0.001 0.0015 0.0018 0.002 0.003

Taksat e pajisjes me leje drejtimi pr drejtimin e automjeteve

15

Kategoria Pr lejedrejtimi t kategoris A Pr lejedrejtimi t kategoris B Pr lejedrejtimi t kategoris C Pr lejedrejtimi t kategorise D Per lejedrejtimi t kategorive BE, CE dhe DE

N lek 3 000 4 500 2 000 3 000 3 000

Taksa e prdorimit t aparaturave radiotelevizive

Pr do prdorues N lek Pr marrsit radiofonik 100 Pr marrsit televiziv 400 Kjo taks llogaritet dhe paguhet nga prdoruesit familjar vetm pr nj marrs radioteleviziv, pavarsisht nga numri i aparateve q kan n familje. Pr prdoruesit e tjer jo familjar kjo taks paguhet per do aparat marrs.

Taksa pr prdorimin e numrit telefonik : Pr telefonin kabllore paguhet nga do zotrues n masn 200 (dyqind) lek n vit Pr telefonin celulare me kontrat paguhet nga do zotrues n masn 400 (katrqind) lek n vit Pr telefonin celulare me parapagim (kart) paguhet nga do zotrues n masn 700 (shtatqind) lek, vetm n astin e shitjes s numrit. Taksat pr veprime e shrbime nga administratat
Pr shrbime t administrats gjyqsore e prokuroris Pr regjistrimin e personave fizik e juridik privat (shtetas shqiptar). Pr regjistrimin e personave juridik privat (shtetas t huaj). Pr lshimin e vrtetimit se personi nuk ka pengesa ligjore pr pajisjen me pasaport pr jasht shtetit. Pr lshimin nga gjykata t do kopje vendimi e do dokumenti q krkohet nga t interesuarit. Pr lshimin e dshmis s penalitetit nga zyrat e gjendjes gjyqsore. Pr legalizimin e akteve t noteris nga Ministria e Drejtsis. Krkes padi q paraqiten n gjykat : Pr pension ushqimor Pr vrtetim fakti Padi pr zgjidhje martese Padi pr pavlefshmri t veprimeve juridike Padi t rrjedhura nga marrdhnie kontraktore si dhe pr shkaktim dmi : me vleft deri 100 000 lek me vleft mbi 100 000 lek N lek 1 000 4 500 100 100 100 100 100 1 500 1 500 1 500 N %

1%

16

Padi per pjestim pasurie. Padi pr kthim n pun. Pr veprime q kryhen nga prmbaruesi gjyqsor Pr vnien n ekzekutim t vendimeve e titujve t tjer ekzekutiv me objekt t pavleftsueshm Pr vnien n ekzekutim t vendimeve e titujve t tjer ekzekutiv me objekt t vleftsueshm: kundrejt shtetasve kundrejt personave juridik Pr lajmrimet dhe veprimet e tjera t prmbaruesit gjyqsor Pr lshime nga prmbaruesi gjyqsor t do lloj akti ose dokumenti t krkuar nga t interesuarit Per vnien n ekzekutim t vendimeve me objekt pension ushqimor

1 500 N lek 750 N %

3 7 100 100 -

Taksat pr veprimet q kryhen nga zyrat noteriale Prpilimi i testamenteve me akte noteriale Prpilimi i testamenteve olografe (me vrtetim firme) Prokura (redaktim) : t prgjithshme t posame Pr lshimin e kopjeve, shkurtime e pjes t akteve t depozituara n zyrn noteriale Vrtetim se kopjet ose shkurtimet e dokumenteve jan t njjta me origjinalin Vrtetim prkthimi dhe vrtetim njsie me origjinalin Kontrata pr kalim pronsie t pasuris s luajtshme Kontrata pr kalim pronsie t pasuris s paluajtshme Redaktimi i akteve noteriale t ndryshme Njoftim dhe kujtes noteriale ose akte t tjera jashtgjyqsore Legalizim i nnshkrimit t shtetasve n akte t ndryshme Depozitimi i kapitalit themelor pr themelimin e nj shoqrie n baz t ligjit nr. 7638, dat 19.11.1992 Pr shoqrit tregtare Pranimi pr ruajtje t dokumenteve t personave fizik dhe juridik n zyrat noteriale Vrtetimi i qenies s nj personi dhe qndrimi i tij n nje vend te caktuar Veprime t tjera noteriale

N lek 450 200 150 150 150 150 100 700 1 000 150 150 100 300 300 150 100

Pr veprimet n zyrat e regjistrimit t pasurive t paluajtshme Krkesa pr regjistrimin e pronsis t pasuris s paluajtshme Krkesa pr regjistrimin e pjestimit, ndarjes ose bashkimit t pasuris s paluajtshme Krkesa pr prgatitjen e dokumenteve pr n gjykat ose organ tjetr administrativ Krkesa pr regjistrimin pr kalim pronsie, qiraje, nnqiraje Krkesa pr regjistrim hipoteke ligjore Krkesa pr regjistrim prfshirje hipoteke ligjore

N lek 300 300 150 300 150 150

17

Krkesa pr regjistrim prfshirjen e nj vendimi gjykate a t nj akti administrativ Krkesa pr regjistrim servituti, marrveshjeje kufizuese Krkesa pr regjistrim pr fshirjen e nj servituti, marrveshjeje kufizuese Regjistrimi i krkesave pr heqjen dor nga t drejtat pasurore mbi pasurin e paluajtshme Regjistrimi i krkesave pr fitimin e pronsis mbi pasurin e paluajtshme me trashgimi Krkesa pr regjistrimin e veprimeve juridike mbi pasurin e paluajtshme nga personat fizik dhe juridik me banim jasht shtetit Pr lshimin e certifikatave t pasuris Pr lshimin e do kopjeje t certifikats s pasuris Pr leshimin e do akti t te interesuarve pr veprimet hipotekore

150 150 150 100 300 300 100 50 50

Taksa e regjistrimit n arsimin e lart - Kjo taks sht 200 lek pr do vit shkollor. Taksat pr shrbimet e radiokomunikacioneve Taksat pr shrbimet private t radiokomunikacionit.
I. Shrbimi aeronautik Stacion baz n tok Stacion i lvizshm n tok Stacion portativ n tok Terminal satelitor n avion Radart dhe pajisjet e radionavigacionit aeronautik (pr do pajisje) Stacionet e avionit me aftesi ngritse : deri n 3 200 kg mbi 3 200 deri n 14 000 kg mbi 14 000 kg Lek n vit 10 000 7 500 5 000 40 000 3 000 5 000 40 000 80 000

Taksa e akteve dhe e pulls

Taksa e akteve dhe e pulls Pr lshimin e ertifikatave t gjendjes civile Pr lshimin e pasaportave pr brenda vendit Pr marrjen e do akti t emetuar ose t zhdukur t gjendjes civile, si dhe pr korrigjimet e tyre Pr regjistrimin e dhnies s shtetsis Pr regjistrimin e lnies s shtetsis Pr regjistrimin e vendimit t ndrrimit t emrit ose t mbiemrit Pr do lidhje martese N lek 50 100 50 700 700 700 600

Taksat Vendore
Taksat mbi Pasurit . Objekti i takss Takss mbi pasurin e paluajtshme i nnshtrohen t gjith personat fizik ose juridik, vendas ose t huaj, q jan pronar t pasurive t paluajtshme n territorin e Republiks s Shqipris, pavarsisht nga niveli i shfrytzimit t tyre. Bjn

18

prjashtim rastet kur n ligj parashikohet ndryshe. N taksat mbi pasurin e paluajtshme prfshihen: Taksa mbi ndrtesat Taksa mbi tokn bujqsore

Niveli i takss mbi ndrtesat caktohet n lek pr metr katror. Detyrimi pr taksn llogaritet si shumzim i nivelit t takss me bazn e taksueshme. Lek\m2 varet nga zona. Taksa e fjetjes n hotel Baza e takss s fjetjes n hotel sht mimi i fjetjes, sipas rastit, pr dhom ose pr person, pr nj nat. Niveli i takss nuk duhet t kaloj 5 pr qind t mimit t fjetjes. Detyrimi pr taksn llogaritet si shumzim i nivelit t takss me mimin e fjetjes dhe numrin e netve t qndrimit n hotel. Detyrimi pr taksn i takon klientit q strehohet n hotel, detyrim i cili mbahet nga hoteli pr llogari t bashkis ose t komuns, n territorin e s cils ndodhet hoteli. Taksa e ndikimit n infrastruktur nga ndrtimet e reja Baza e takss sht vlera n lek e investimit t ri, q krkohet t kryhet. Klasifikimi si investim i ri dhe vlerat prkatse prcaktohen n prputhje me legjislacionin n fuqi pr dhnien e lejes s ndrtimit. Niveli i takss shprehet si prqindje e vlers s investimit dhe sht nga 1 deri n 3 % t ksaj vlere, ndrsa pr Bashkin e Tirans sht 2 deri 4 % t ksaj vlere investimi. Detyrimi pr pagimin e takss i takon investitorit. T aksa e regjistrimit t prvitshm t mjeteve t transportit rrugor Baza e takss sht lloji i mjetit t transportit rrugor. Niveli i takss shprehet n nj kuot t caktuar, sipas llojit t mjetit. Taksa t tjera Taksa pr znien e hapsirave publike; Taksa e tabels. Pr kto dy kategori t taksave vendore, Kshilli Bashkiak ose Kshilli Komunal vendosin bazn dhe nivelin e tyre.

Taksa vendore t prkohshme Kshilli Bashkiak ose Kshilli i Komuns kur e gjykojn t domosdoshme, mund t vendosin taksa me karakter t prkohshm dhe n interes t prgjithshem t banorve t atij territori.
19

KRAHASIMI I SHQIPERISE ME MAQEDONINE DHE BULLGARINE Shqipria Kostot para fillimit ten je investimi; Pervec kostove qe lidhen me blerjen e teknologjise, investitorit i duhet te shtoje edhe pagesat qe ai duhet te beje menjehere ne dogane, konkretisht: detyrimet doganoreminimalisht 5 % sepse per mjaft madhra, qe jane lende e pare kane tarife 10%. TVSH ne masen 20%, mbi Shumen e fatures se blerjes(cmim blerje+shpenzime transporti+shpenzimet per sigurim)+ detyrimin doganor. Kostot cumulative per efekt te barres fiskale, rriten me 26%. Fitimet, qe realizon subjekti ekonomik tatohen ne masen 3o%. Paguajn nj tatim n burim n masn 10% pr rezidentt dhe 15% per jo rezidentet. Kosto e fuqis puntore rritet me rreth 42 pr qind pr pagesat e kryera pr rrjetin e sigurimeve shoqerore dhe shendetesore. MAQEDONIA Firmat e huaja, q dshirojn t operojn n Maqedoni (pr nj periudh prej t pakten pese vjetesh) prjashtohen nga detyrimet doganore mbi makinerit e pajisjet e importuara, qe jane pjese e projektit te investimit.(niveli i tarifave shkon nga 0-60%. Niveli baz i takss mbi shitjet (TVSH) sht 25 pr qind, ndrsa niveli i ksaj takse, qe aplikohet mbi importet e madhrave kapitale, makinerite bujqesore, si dhe produktet ushqimore baze eshte 5%. Niveli baz i tatimit mbi fitimin sht 15 pr qind (ndrsa pr shrbimet kjo takes eshte 13%). Kompanit e huaja gzojn nj prjashtim nga ky detyrim pr tre vitet e par ate operimit. Ndersa riinvestimi i fitimeve perjashtohet nga detyrimi i pagimit te tatim-fitimit. Riatdhesimi i fitimeve (nga Maqedonia pr n vendin e origjines se investitorit) i nenshtrohet nje takes prej 10%. Taksa withholding aolikohet ne masen 23% (mbi interest bankare, fitimet kapitale, dividentet, etj.) kontributin e fondit t punsimit 1.5 pr qind; kontributin per sigurimet shendetesore 8.6%; kontributin per pension 20%. BULLGARIA.
20

TVSH aplikohet n masn 20 pr qind. Kompanite e huaja gezojne keto avantazhe: makinerite dhe pajisjet, teknologjite, patentat, modelet industrial, e drejta tregtare, know-how, etj perjashtohen nga detyrimet doganore dhe TVSH, me kushtin qe investimi te jete mbi 100 mije dollare dhe te zgjase per nje periudhe jo me pak se 5 vjet. Niveli i tatimit mbi fitimin mbi veprimtarit ekonomike sht 40% (dhe 30% per firmat me nje fitim vjetor deri ne 1 milion dhe 50% per bankat Taksa withholding sht n masn 10 pr qind (pr dividentt q paguajn ndermarrjet e perbashketa ose te huaja) dhe 15% per interest pagesat e tjera. Pagesa pr kontributin e sigurimeve shoqrore sht n total 35 pr qind (ndrsa per qytetaret e huaj te punesuar nga firmat eshte 20%) Nje raport nga banka boterore Shqipria spikat pr taksa t larta n krahasim me vendet e rajonit. Banka Botrore e analizon kt situat n nj sfond, ku prfshihen edhe disa prej shteteve te Ballkanit. Keshtu, sipas raporit niveli i taksave ne vend eshte ne masen prej 44.9%, qe rezulton ne nje shkalle relativisht te larte ne krahasim me keto vende. N kt aspekt prfshihen elementi i fazave q nevojiten pr t kryer pagesn dhe ai i kohs. Nderkaq vende te tjera me te cilet Shqiperia mund te krahasohet, gjenden ne nje situate me lehtesi per bizneset . Kshtu, sipas raportit, Maqedonia prshkruhet si nj vend me taksa me te uleta se vendet e rajonit te cilat arrijne ne nivelin 16.4%. ndersa Mali i Zi ne nje nivel prej 28.9%, Kroacia ne vleren 32.5%, greqia me 47.4% dhe Hungaria ne nivelin 57.5%.

REFERENCAT

http://www.teamvikaren.dendax.com/?show=taxinfo&lang=sr http://www.politika.rs/rubrike/Ekonomija/Privrednike-najvishe-muchi-Poreskauprava.lt.html Author: Toplica Spasojeviq, Resenje problema je u jednosalterskom

sistemu

http://www.ft.com/cms/247be664-a68a-11dd-95be-000077b07658.html? segid=20001&ftcamp=traffic/sem/eu/google_p4p/finance/auddev
21

http://albania.usaid.gov/mcata-html/lajme.html http://www.minfin.gov.al/index.php?Itemid=85&id=752&option=content&task=view http://www.shqiperia.com/lajme/lajm/nr/4638/Taksat-e-reja-per-kete-vit

www.logincee.org/file/21777/library

http://www.vetemlajme.com/Amnistia-fiskale--rasti-i-Shqiperise--artikull-3700.p.w

22