L i gj r a t a 2

Tatimi mbi vlern e shtuar

sht tatimi mbi vlern e shtuar (TVSH)?

Taks q zbatohet sa her q nj produkt i shitet antarit pasardhs n kanalet e sistemit t shprndarjes q nga lnda e par e deri te konsumatori final. sht taks q ndikon n vendosjen e mimit t shitjes s produkteve nga secila firm prbrse e shprndarjes s tij, nga q zbatohet sa her q ndrron dor nj vler, p.sh. Nga prodhuesi i lnds s par t fabrikuese, nga fabrikuesi te shitsi me shumic, nga shitsi me shumic t shitsi me pakic, nga shitsi me pakic t konsumatori final.

sht tatimi mbi vlern e shtuar?

TVSH sht: Taks e prgjithshme q aplikohet, n parim, tek t gjitha aktivitetet komerciale duke prfshir prodhimin dhe shprndarjen (tregtimin) e mallrave dhe shrbimeve. Taks konsumi sepse mblidhet pikrisht nga konsumatori. Ajo nuk e ngarkon biznesin. Ngarkohet si prqindje e mimit, q do t thot ngarkesa aktuale e takss sht e dallueshme n secilin nivel t prodhimit apo tregtimit. Mblidhet pjesrisht, prmes sistemit t pagess, prkatsisht sipas tregimit t shitjes nga biznesi duke e zvogluar shumn q ata kan paguar m par me rastin e blerjes nj personi tjetr t taksueshm n blerjet pr aktivitetin e tyre biznesor. Ky mekanizm siguron q taksa sht neutrale n lidhje me at se sa transaksione jan t involvuara. Paguar autoriteteve t t hyrave nga shitsi I mallrave, q sht person I taksueshm, por q aktualisht paguhet nga blersi te shitsi si pjes e mimit. Kjo sht nj taks indirekte.

sht tatimi mbi vlern e shtuar?

Tatimi mbi vlern e shtuar apo TVSH-ja sht nj tatim mbi konsumin. Zbatohet n mallrat dhe shrbimet t kryera nga personi i tatueshm n Kosov dhe n importe. Shkalla tatimore (prqindja) normale e TVSH-s sht caktuar 16% e vlers s mallrave dhe shrbimeve te furnizuara dhe te sjella n Kosov. Po ashtu ekziston TVSH-ja me 0% n eksportet dhe transportin ndrkombtar t mallrave dhe udhtarve.

Fatura Tatimore

TVSH-ja n lidhje me shpenzimet (TVSH e zbritshme) mund te zbritet nese keni marre nje fature tatimore e cila ne rastin e importeve eshte deklarate e unifikuar doganore.

Furnizimet e tatueshme me zero %

Furnizimet e tatueshme me zero % jan furnizimet e mallrave dhe sherbimeve te tatuara me zero %. Funizimet me zero % momentalisht jane te kufizuara vetem per eksportet dhe transportimi nderkombetar I mallrave dhe udhetareve. Personat e regjistruar t cilt kryejn furnizime t tatueshme me zero duhet te regjistrohen dhe duhet te deklarojne por nuk do te kete tatim te llogaritur ne keto furnizime pasi qe keto jane te tatueshme me 0 %.

Shembull

T shohim se si llogaritet TVSH

Shembull
M 13.11.2006, kompania ka importuar mall n vler prej 20.000 . Shpenzimet e transportit jan 1.000 . Kompania paguan dogann dhe TVSH n pikn doganore n Han t Elezit. T kalkulohet vlera blerse dhe t regjistrohet transaksioni n ditar.

Shembull
1.

2.
3. 4. 5. 6.

Vlera e faturs 20.000 Shpenzime transporti 1.000 Vlera blerse 21.000 Dogana (10 % e vl. blerse) 2.100 Baza pr TVSH (3+4 * 15%) 23.100 TVSH 3.465

Shembull

Ditari
Data Prshkrimi LL/P LL/P Dogana TVSH e paguar Paraja 3,465 PR Debi 23,100 nnt 13 Inventari i mallit

Faqe 1
Kredi 20,000 1,000 2,100 3,465

Shembull

Ditari
Data Prshkrimi Paraja PR Debi 2,100 nnt 13 Dogana

Faqe 1
Kredi 2,100

Shembull: Kalkulimi i mimit shits

Vlera blerse 23.100 Diferenca n mim 10 % 2.310 Baza pr TVSH (1+2) 25.410 TVSH (3*15%) 3.812 Vlera shitse (4+5) 29.222

1.
2. 3. 4. 5.

Regjistrimet n ditar

Ditari
Data nnt 13 LL/A E ardhura nga shit. TVSH e mbledhur
KMSH

Faqe 1
Prshkrimi PR Debi 29,222 25,410 3,812 23,100 23,100 Kredi

Inventari I mallit

TVSH pr pages

Ditari
Data Prshkrimi Paraja PR Debi 347 nnt 13 TVSH e pagueshme

Faqe 1
Kredi 347

Ligjrata 2

Fund