You are on page 1of 39

Ang pag-unlad ng dula sa Ingles ay makupad sapagkat kailangan pang magsanay ng mabuti sa wikang Ingles ang mga manunulat.

Sa Pilipinas noon ay walang sentrong pandulaan.Ang Metropolitan Theater noon na pinagtatanghalan ng mga dula nasira ng digmaan. Kumulang humigit sa dalwampung taon bago nakasulat ng mabisa sa Ingles ang mga manunulat ng dula.

Opera House- Nagtanghal ng dula ang mga Amerikano bago sumiklab ang ikalawang Digmaang Pandaigdig
Ang Ateneo University- ay nakatulong ng malaki sa pagpapaunlad ng dula sa Ingles.Ang mga dula ni Shakespeare, Shaw,Ibsen at Rostand ay itinanghal taun-taon. Padre Henry Irwin-ang namuno sa pagpapaunlad ng dula sa Ateneo. 1930- nagsimula ang magandang kapalaran ng dula sa Ingles dito sa Pilipinas.

Ang mga unang manunulat ng dula: Ang mga unang mag-aaral ng dula sa mga pamantasan ang nagsimula sa pagsulat ng dula sa Ingles.Silay sina: 1. Lino Castillejos 2. Jesusa Araulo 3. Jose Bernardo 4. Jose M. Reyes 5. Severina Luna-Arosa 6. Juan Maria de los Reyes

Mga Propesor ng dula sa U.P 1. Carlos P. Romulo-ang nanguna sa pagsulat. Ang kanyang maiikling dula ay: a. The Real Leader b. The Ghost c. Daughters for Sale d. Sons for Sale E Julie f. Hidden Symbol

2. Jorge Bacobo- isang hukom, propesor,at dating pangulo ng Pamantasan ng Pilipinas. Ang kanyang mga sinulat ay: a. The Radiant Symbol b. The New Leader c. Puring Choice d. Clauses III and IV e. The Toymaker f. The Floodgate g. What do we love for h. The Public School i. The Giants j. Pygmies

3. Vidal Tan-ay isa ring dating pangulo ng U.P. at nakapag-aral din sa Amerika. Ang kanyang mga naisulat ay: a. A Daughters of Destiny b. A husband of Mrs. Cruz c. Souls in Torment d. The meeting at the town hall e. Pen Pals Wanted

4. Maximo Kalaw-isang mananaysay. Ang pinakamahusay niyang dulay The Filipino Rebel.ItOy isang dulang, ang paksa ay hiamgsikan.
5.Augusto Catanjal-ay nakasulat ng tatlong mahuhusay na dula.Ang mga itoy a.The Earthquake b.The oil Lamp c.Mother Christ

6. Jose Maria Hernandez-ay hindi lamang propesor kundi manunulat pa. Siyay nakapag-aral sa Amerika ng pagsusulat at pagtatanghal ng mga dula. a. Panday Pira-makasaysayang may 3 yugto b. The Olive Garden-hango sa Bibliya c. Night Wind d. Sunrise In The Farm e. The Empty House f. Prelude To Dapitan g. White Sunday-ang dulang nagkamit ng gantimpala sa Palanca Memorial Award in Literature

7.Alfredo O. Litiaco-ay siyang sumulat ng dulang The heiressof Joaquin Lerma 8. Jose M. Mejares- The Princess is Sorry When the Cat is Away Herd 9. Francisco Rodrigo-Sa Pula, Sa Puti 10.Hilarion Vibala. The Waves b. The Kerosene Light Symphony c. The Surge Through The Balete d. Wild Grows The Talahib 11.Filemon Poblador-Simoun the Jeweler;Crisostomo Ibarra;Maria Clara

12.Manuel E. Buenafe-ay isang makata at mandudula a. Return of the Warrior 13.Mariano Moreno a. The Growth of Soil b. Talian c. Till Kaka Mateo Comes Home d. Women Trusted Servant 14.Carlos Moran Sison a. The Affair b. Heaven

Mga Babaeng Mandudula: 1. Virginia Moreno-nakapag-aral sa Amerika at nagkaroon ng pagsasanay sa karunungan sa dula. a. Glass Altars b. Straw Patriot 2 Elisa Tabuniar del Rosario-propesor sa Pamantasan ng Arellano at U.E. a.Debut b. Angry Sea-ay isang dulang may tatlong yugto at ito ang mahusay niyang dula

Ang Mga Huling Mandudula:


Wilfredo Ma. Guerero-mandudula at direktor. -nagtayo ng dulaan sa Pamantasan ng Pilipinas. -nagtatag ng U.P. Mobile Theater. a.Half AN Hour In The Convent b. Hate Begins c. Forsaken House d. Women Are Extraordinary Tinipon niya ang kanyang mga dula sa sumusunod na pamagat: a.13 plays-1947 b. Other Plays-1962 c.7 More Plays-1963 1.

2. Severino Montano at ang Arena Theater -nagtatag ng Arena Theater sa P.N.C. at siya rin ang direktor nito. -nagtapos sa YALE Drama Workshop a.My Brother Cain b.My Gentle Children c. The Land My Father Loved d. Thru Hopeless Years e. Days To Remember f. The Lasies and The Senator. g. The Love Of Leonor Rivera h. The Merry Wives Of Manila i. The Love Legend Of Mariang Makiling

j. The Happy Madness Of

Living k. Growth Of A University l. Hurry Jury Fury m. Lonely Is My Garden n. Shadows Goodbye o. Rock Of My Refuge p. Heaven on Yuma Street q. Adult Neurotic r. Portrait of America

The Ladies and the Senator-isang kumedyang mapanudyo tungkol sa mga Pilipinong mapanitsit sa Amerika at tungkol sa isang Senador na mahilig sa paglalakbay. Sabina-ay isang trahedya. Ito ay tungkol sa isang dalagang taga-nayong nagtiwala sa isang Amerikanong may asawa pala.Kayat sa sama ng loob nang matuklasan ang katotohanan ay nagpatiwakal. The Love of Leonor Rivera-isang dulang may tatlong yugto. Naitanghal ito ng 50 ulit sa mga malalaking lungsod at bayan sa Pilipinas

3. Nick Joaquin-ay kilalang-kilala bilang manunulat

5. Wilfredo P. Nolledo-manunulat ng kuwento at isa ring mandudula.Simula pa noong 1956 ay nakasulat na siya ng 7 dula: a. Goodbye My Gentle b. Paloma c. Turn Red the Sea d. The Legend Of The Filipino Guitar e. The Incommonicadoes f. Amour Impossible g. Island of the Heart Ang mga nagkamit ng Palanca Awards: a.Island of the Heart-1956 b.Amour Impossible-1961 c. Turn Red The Sea-1963

6. Antonio O. Bayot-ay isang kuwentista at mandudula. a.Finishing Touch b. Lion c. Among The Faithless d. Ferdi e. Rejection f. Rigodon Nanalo ng Palanca Awards: a.Among the Faithless-1955 Ang Rejection, Rigodin at Ferdi ay nanalo ng Unang Gantimpala sa U.P. Golden Jubilee Drama Contest.

Ang mga sumusunod na mandudula ay nagsipanalo ng mga ibat-ibang gantimpala sa kanilang mga sinulat na dula. 1. Fidel Sicam-Cowards Die a Thousands Death, Palanca, 1954 2. Aurelio Alvero The Long Dark Night, Palanca, 1955 3. Mar Puatu-Fly Trap Palanca, 1961 4. Estrella Alfon-With Patches of many Hues Rice Looser Keepers at Strangers-Arena Theater Awards, 1963 Forever Witches at Tubig- Palanca 1962 at 1963

5. Julian E. Dacanay, Jr.-Celebrants Palanca Memorial Award 1961 pangalawang gantimpala 6. Oliver Flores-Human InterestPalanca Memorial Awards 1961 pangalawang gantimpala 7.Jose T. Flores- Summer Funeral at Reaching for the Star Arena Theater Award 1962

Ang mga Mamahayag at Mananaysay: 1.Carlos P. Romulo-mamamahayag, guro, diplomatiko, manunulat, mananalumpati, heneral sa hukbo at miyembro ng Batasang Pambansa. Naging pangulo ng U.N.O. sa Pangkalahatang Asemblea at naging pangulo rin ng U.P. a. I Saw The Fall of the Philippines1942 b. Mother America1945 c. I See The Philippine Rise1946 d. Crusade in Asia1955-nobela e. Magsaysay Story1956-sinulat nila ni Marvin Gray f. Friend to Friend1959-sinulat nila ni Pearl Buck g. I Walked with Heroes-ang huli niyang sinulat at ito ay isang talambuhay na pansarili

2. Leon Ma. Guerrero- ay isa sa pinakamahusay na mamamahayag at mananaysay sa Ingles. a. Last days of Corrigidor1946 b. Passion and Death Of USAFFE1947 c. The Young Rizal1950 Ang kanyang talambuhay ni Rizal ay nagkamit ng gantimpalang iginawad ng Rizal Centennial Commission noong 1961. Itoy pinamagatan niya ng The First Filipino

3. Salvador P. Lopez-mahusay na diplomatiko at mananaysay. -naging Pangulo ng U.P. Literature and Society-tungkol sa buhay ng Pilipino at ang kanilang kultura. -nagkamit ng Commonwealth Award. Ang kanyang mga sanaysay: a.I Demand My Share b. A Little Child c. Quezon-Osmena Leadership d. Letter To a Thoughtful Young Woman e. Flaming Abundance f. Following The Gleam g. Poetry of Ville h.Maria Paragon or Caricature

4. Godofredo Rivera-kilalang mananaysay. Ang katipunana ng kanyang mahigit sa isang daang sanaysay ay pinamagatan niyang Little Things(1950). Ang mga sanaysay ay tungkol sa buhay Pilipino, ang kanilang mga gawi at ugali. Sa kanyang mga sanaysay ay natatangi ang Thanks My Lord,200,People and People at Santa Clara.

5. Teodoro Locsin-Siyay naging patnugot ng Philippine Free Press. Ang kanyang mga editoryal o pangulong tudling ay hinahangaan ng marami. Malinaw at masining ang kanyang mga pahayag. Mayaman at makapangyarihan ang kanyang guniguni.

6. Vicente Albano Pacis-tanging mamahayag. -nakapag-aral sa University of Illinois. -kilala sa pagsulat ng mga artikulo sa pahayagan
Ang mga sinulat niyay tungkol sa pulitika at lipunang Pilipino. Sinulat niya ang Biography of Sergio Osmena(1946), A Second Look at America Agham Pampulitika(1962).

Mga Iba Pang mga Mananaysay: 1. Carlos Quirino-Sinulat niya a. Quezon Man of Destiny b. The Great Malayan c. Magsaysay of the Philippines(1958) Sinulat din niya ang mga ibat-ibang artikulong pangkasaysayan gaya ng: a. First Newsletter of the Philippines b. First Local Newspaper c. La Doctrina Cristiana Dahilsa kanyang mga artikulong pangkasaysayan siyay nagkamit ng Republic Cultural Awards noong 1964

2. Sol Guekoh-isang mamahayag at mananalambuhay


Bago magakadigma noong 1941,siyay nakasulat na ng mga sumusunod: a.The Voice of Freedom And Other Plays b.Star of Baler c.Philippine Plays d. Balagtasan:English Lyrical Joust 3. Leon O. Ty-Isa siyang walang takot na mamamahayag at patnugot ng Examiner. Naging patnugot din siya ng Philippine Free Press. Bilang patnugot , siya ang nagbunyag ng mga katiwalian sa pamahalaan, mga masamang taong nanungkulan sa pamahalaan at mga mapagsamantala sa panunungkulan

4. Juan C. Orendain- dating patnugot ng Bulletin sa mga lalawigan.Ang mga aklat niyang sinulat ay Philippine Wonderland1940,The Tragic Flame1959, at Ten Datus of Madiaas1963. 5. Juan Collas-dating patnugot pampanitikan ng Philippine Free Press. Ang mga sinulat niya ay Man of Destiny1944, The Odyssey of Jose P. Laurel1944, at Rizals Unknown Writing 1953

Ang mga sumusunod na mamamahayag ay nagpalathala ng kanilang mga aklat: 1. Jesus Meritt-Magsaysay ,Man of the People1553 2. Nestor Mata at Vicente S. Villafrancia-One Game Book1957 3. Hernando J. Abaya-Betrayal in the Philippines1946

Ang mga manunulat ng pangulong tudling o editoryal na kinilala ng marami ay ang mga sumusunod: 1. CARLOS P. Romulo 2. Hernando Maramag 3. Vicente Albano Pacis 4. D.H. Soriano 5. Cipriano Cid 6. Amadeo Dacanay 7. Ernesto del Rosario 8. Carlos Rivera 9. Jose Luna Castro 10. Teodoro Locsin 11. Jose Bautista 12. Emilio Aguilar

Ang mga batikang 11. Carmen Guerrero kolumnista ay ang mga Nakpil sumusunod: 12. Armando Manalo 1. Maximo Soliven 13. Francisco Arcellana 2. Arsenio Lacson 14. Carlos Moran Sision 3. I.T. Soliongco 15. Horacio Borromeo 4. Celso Cabrera 16. Teodoro Valencia 5. Alfredo Roces 17. Vicente Tanedo 6. Vicente del Fierro 18. Alejandro Roces 7. J.V. Cruz 19. Ernesto del Rosario 8. Osmundo Sta. Romana20. Jose L. Guevarra 9. Armando Malay 21. Emil Jurado 10. Joaquin Roces 22. Nestor Mata 23. Manuel Abad Gaerlan

Ilan sa mga makatang Pilipinong sumikat sa panahon ng Bagong Kalayaan: 1. Amado V. Hernandez 2. Alejandro Abadilla 3. Manuel Car Santiago 4. Aniceto Silvestre 5. Brigido Natungbakal 6. Liwayway Arceo- Bautista 7. Pedro Dandan 8. Antonio Rosales

Sa Dula naman ay sumikat ang mga sumusunod: 1. Julian Cruz Balmeceda 2. Amado V. Hernandez 3. Dionisio Salazar 4. Hermogenez Ilagan 5. Aurelio Tolentino 6. Benjamin Pascual 7. Rolando Bartolome

Sa maikling kuwento sa tagalog ay nagkamit ng Palanca Memorial Award ang mga sumusunod: 1. Genoveva Edroza-Matute 2. Pedro Dandan 3. Jesus Arceo 4. Liwayway Arceo 5. Macario Pineda 6. Clodualdo del Mundo 7. Antonio Rosales 8. Teodoro Agoncillo

Sa nobela ang mga sumusunod ay kilalang-kilala: 1. Julian Cruz Balmeceda 2. Rosala Aguinaldo 3. Teofilo E. Sauco 4. Gregorio Choching 5. Jose Domingo Carasig 6. Narciso Asistio 7. Antonio Simpio 8. Buenaventura Medina

Sa panulaan sa Ingles ay kabilang sina: 1. Nick Joaquin 2. Oscar de Suniga 3. Clemente Garcia 4. Alejandro Hufana 5. Dominador I. Ilio 6. Carlos Angeles 7. Orlando Carbonell 8. Epifanio San Juan 9. Raul Ingles 10.Jesus Peralta

Sa dulaan sa Ingles ay ang mga sumusunod: 1. Carlos P. Romulo 2. Jose Bacobo 3. Vidal Ton 4. Augusto Catanjal 5. Jose M. Hernandez 6. Maximo Kalaw 7. Virginia Moreno 8. Carlos Moran Sison 9. Wilfredo Ma. Guerrero 10. Severino Montano 11. Alberto Florentino 12. Wilfredo Nolledo 13. Antonio Bayot 14. Fidel Sican

Sa pamamahayag at sanaysay ay nangunguna sina: 1. Carlos P. Romulo 2. Salvador Lopez 3. Leon Ma. Guerrero 4. Godofredo Rivera 5. Teodoro Locsin 6. Carlos Quirino 7. Sol Guekoh 8. Luis O. Ty 9. Juan Orendain 10. Nestor Mata 11. Juan Callos 12. Hernando Abaya 13. Vicente Villafrancia 14. Hernando Abaya

You might also like