BAS

Te m e l Mo d ü l
BAS
Yayın Tarihi
15. 0 7. 2 0 0 5
Reviz y o n Nu m a r a s ı
00
Sayfa Sayısı
12 7
Hazırlaya n
Hasan ATEŞ
Temel Modül
?çindekiler
1.İçeri k .............................................................................................................................................................4
2.İşle m l e r .......................................................................................................................................................6
2.1.B AST 0 2 (Müş t e r i Ana Kayıtla r ı) ................................................................................................................6
2.2.B AST 0 3 (Mal z e m e Ana Kayıt la r ı) .............................................................................................................27
2.3.B AST 0 5 (Mal z e m e Sınıfla r ı) ........................................................................................................................57
2.4.B AST 0 6 (Maliy e t Mer k e z l e r i ) .....................................................................................................................5 9
2.5.B AST 1 0 (Mal z e m e Açık l a m a l a r ı Dü z e l t m e ) .......................................................................................6 4
3. Dest e k Tabl o l a rı......................................................................................................................................65
3.1.I ASB AS0 0 0 – Hol d i n g .....................................................................................................................................65
3.2.I ASB AS0 0 1 – Fir m a .........................................................................................................................................66
3.3.I ASB AS0 0 2 – Dille r ..........................................................................................................................................68
3.4.I ASB AS0 0 3 – Ülk el e r ......................................................................................................................................69
3.5.I ASB AS0 0 4 – Biri m l e r ....................................................................................................................................7 0
3.6.I ASB AS0 0 5 – Tesis Yeri ................................................................................................................................7 2
3.7.I ASB AS0 0 6 – Mal z e m e Tipi ........................................................................................................................7 5
3.8.I ASB AS0 0 7 – Satış Bölü m l e r i .....................................................................................................................7 9
3.9.I ASB AS0 0 8 – Ürü n Hiye r a r ş i s i ...................................................................................................................80
3.1 0 .I ASB AS0 0 9 – Sek tö r l e r ...............................................................................................................................81
3.1 1 .I ASB AS0 1 0 – Fiyat Lis tes i Tiple r i ..........................................................................................................8 2
3.1 2 .I ASB AS0 1 2 – Günl ü k Kurla r .....................................................................................................................83
3.1 3 .I ASB AS0 1 3 – Müş t e r i Grup l a r ı...............................................................................................................8 5
3.1 4 .I ASB AS0 1 4 – Müş t e r i Koş ul Gur u b u ....................................................................................................86
3.1 5 .I ASB AS0 1 5 – Öde m e Tiple r i ....................................................................................................................87
3.1 6 .I ASB AS0 1 6 – Öde m e Koş u l u ...................................................................................................................88
3.1 7 .I ASB AS0 1 7 – Nak l i y e Tiple r i ...................................................................................................................90
3.1 8 .I ASB AS0 1 8 – KDV Ora n l a r ı......................................................................................................................9 1
3.1 9 .I ASB AS0 1 9 – Yük le m e Tiple r i .................................................................................................................93
3.2 0 .I ASB AS0 2 0 – Sigo r t a Tip le r i ....................................................................................................................9 4
3.2 1 .I ASB AS0 2 1 – Gü m r ü k Tiple r i ..................................................................................................................95
3.2 2 .I ASB AS0 2 2 – Paket le m e Tipl e r i .............................................................................................................96
3.2 3 .I ASB AS0 2 3 – KDV Ko dl a r ı........................................................................................................................9 7
3.2 4 .I ASB AS0 2 4 – Yeni d e n Değe r l e m e Kod u ............................................................................................9 9
3.2 5 .I ASB AS0 2 5 – Yeni d e n Değe r l e m e Ora nı...........................................................................................100
3.2 6 .I ASB AS0 2 6 – Uyarı Ko dl a r ı.......................................................................................................................10 1
Yayın Tarihi: 15.07.2005 Revizyo n Numar a sı: 00 127 / 2

*TRACE/
Temel Modül
3.2 7 .I ASB AS0 2 7 – İş Ala nl a r ı.............................................................................................................................10 3

3.2 8 .I ASB AS0 2 8 – Ban k a l a r ................................................................................................................................10 4
3.2 9 .I ASB AS0 2 9 – Mal z e m e Statül e r i ............................................................................................................10 6
3.3 0 .I ASB AS0 3 0 – Mal z e m e Grup l a r ı............................................................................................................1 08
3.3 1 .I ASB AS0 3 1 – Mal z e m e Koş ul Gru b u ...................................................................................................1 0 9
3.3 2 .I ASB AS0 3 2 – Veri Tip le r i ...........................................................................................................................1 1 0
3.3 3 .I ASB AS0 3 3 – Satına l m a Böl ü m l e r i .......................................................................................................1 1 1
3.3 4 .I ASB AS0 3 4 – Mal z e m e Hesa p Gru p l a r ı.............................................................................................1 1 3
3.3 5 .I ASB AS0 3 5 – Değe r Kate g o r i l e r i ...........................................................................................................11 4
3.3 6 .I ASB AS0 3 6 – Geçerli li k Kod u ..................................................................................................................11 5
3.3 7 .I ASB AS0 3 7 – Ekst r a Mas r a f l a r ...............................................................................................................1 1 6
3.3 8 .I ASB AS0 3 9 – De p o l a r ..................................................................................................................................11 8
3.3 9 .I ASB AS0 4 0 – Ulaşım Sınıfı........................................................................................................................12 0
3.4 0 .I ASB AS0 4 1 – Ana Mal z e m e Gru b u .......................................................................................................12 2
3.4 1 .I ASB AS0 5 2 – Ban k a Bilgi le r i (Fir m a s ız ) .............................................................................................12 3
3.4 2 .I ASB AS0 5 8 – İller ..........................................................................................................................................1 2 5
3.4 3 .I ASB AS0 5 9 – GTIP .........................................................................................................................................12 6
3.4 4 .I ASB AS0 6 0 – Mal Cins le r i .........................................................................................................................12 7

*TRACE/
Temel Modül
1. İç eri k
Sistem destek tabloları bir kurul u ş u n temel özelliklerinin tanımla n dığı yerdir. IAS

uygula m ala rın d a veri girişi yapılan alanların çoğu destek tablolarıyla kontrol edilir.
IAS siste mi n d e mevcut bu tablolar sayesin de siste m büt ü nleş m e si ve kullanıcı
rahatlığı büyük ölçüde arttırılmış olur. Destek tablolarının kullanımı, şirket t e birden
fazla uygula m a d a kullanılan verilerin tek merkez d e kaydedil m esi olanağını sağlar.
Böylece, aynı kaydın tekrar tekrar girilmesi masr afın d a n ve bun u nl a birlikte ortaya
çıkması muh t e m el yanlışlar d a n sakınılmış olur. Veriler bir tek yerden
kaydedildiğin de n dolayı, veri tuta rlılığı da garantilen m i ş olur.
Kısaca, bu tablolar kullanıcıya iki önemli işlev sun m a k t a d ır :
Kontrol Fonksiyon u : Destek Tabloları ile yönetilen veriler ile ilgili tüm bilgiler
Destek Tabloları ile kontrol edilir; bu demek tir ki, Destek Tabloların d a bulun m ay a n
bilgiler redde dilecektir.
Odaklan m a işlevi : İmleç, yeşil bir yatay tire ile işaretli herha n gi bir veri girişi
alanı içindeyken farenin sağ düğ me sini tıklayarak, başka bir deyişle, o alana
"odaklana r ak", alana bağlı destek tablos u n a doğr u d a n doğruya geçiş sağlanır ve
farenin sol düğ m e siyle ekrana çağırılan destek tablos u n d a n o alana ilişkin verilerde n
seçilebilir. Odaklan m a işlevi sayesin de, kullanıcıya gerekli veriler anında iletilerek
klavyeden veri girişiyle vakit yitirme d e n zam a n tasar r u f u sağlanır.
IAS ürün ü kapsa m ın d a buluna n Satınalm a ve Satış işlevsel mod üllerin d e doğru d a n
kullanılan, Finans mod ül ü Borç Hesapları ve Alacak Hesapları uygula m aların a gerekli
bilgilerin akabilmesi için temel bilgileri içeren Müşteri / Tedarikçi Ana Kayıtları
uygula m a sıdır.
Müşteri / Tedarikçi Ana Kayıtları uygula m asın d a firma nızın satınal m a ve satışların d a
ilişkide bulun d u ğ u çeşitli müşt e riler, satıcılar, ve tadarikçiler (bund a n böyle satıcı
kelimesi yerine de tedarikçi kullanılacaktır) hakkın d a gerek duyulan ve diğer
uygula m ala r a da temel oluştu r a n:
Müşteri / Tedarikçi ile İlişkiler;
Muhasebe;
İndirimler / Arttırımlar;
Banka bilgileri;

*TRACE/
Temel Modül
Adres bilgileri;
İlgili Kişiler;
Notlar;
Komisyonc u bilgileri
gibi değişik bilgiler kaydedilir ve takip edilir.
Yukarıda sözü geçen çeşitli grup bilgilerin kapsa m l a rı ve geniş açıklam alarını
aşağıdaki bölü mler de bulacaksınız.
Temel mod ül ü n içerisinde başlıca uygulam al ar.
1.Destek Tabloları Yönetimi,
2.Müşteri / T e d a rikçi Ana Kayıtları,
3.Malzem e Ana Kayıtları,
4.Malzem e Sınıfı Sistemi
5.Müşteri Ana Kayıtları Veri Düzenle m e
6.Malzem e Ana Kayıtları Veri Düzenle m e
7.Malzem e Açıklam alarını Değiştir m e

*TRACE/
Temel Modül
2. İş le m l e r
2.1. BAST02 (Mü?teri Ana Kay?tlar?)
Müşteri / Tedarikçi Ana Kayıtları uygula m asın d a firma nızın satınal m a ve satışların d a
ilişkide bulun d u ğ u çeşitli müşt e riler, satıcılar, ve tadarikçiler (bund a n böyle satıcı
kelimesi yerine de tedarikçi kullanılacaktır) hakkın d a gerek duyulan ve diğer
uygula m ala r a da temel oluştu r a n:
Müşteri / Tedarikçi ile İlişkiler;
Muhasebe;
İndirimler / Arttırımlar;
Banka bilgileri;
Adres bilgileri;
İlgili Kişiler;
Notlar;
Komisyonc u bilgileri
gibi değişik bilgiler kaydedilir ve takip edilir.
Yukarıda sözü geçen çeşitli grup bilgilerin kapsa m l a rı ve geniş açıklam alarını
aşağıdaki bölü mler de bulacaksınız.

*TRACE/
Temel Modül
Sistem içerisinde kayıtlı olan müşt eri / tedarikçiler, müşt eri / tedarikçi ile ilgili olarak
tanımlan m ış olan kriterlere göre aranırlar.Firm a Kodu, Müşteri / Tedarikçi Numar ası,
İsmi, ilişkili olduğu Sektör bilgileri aram a kriterleri olarak kullanılır. Hiçbir kriterin
tanımlan m a m a s ı (aram a alanlarına '
%' girilmesi) dur u m u n d a, '
Ara' tuşu n a basılm ası
ile birlikte siste m içerisindeki tüm müşt erilerin listesine ulaşılır.
Yeni bir tedarikçi kaydı oluştu r ul u r ke n, Yeni tuşu n a basılarak Müşteri Ana Kayıtları
oluşt u r m a ekranın a ulaşılır.
Sistem d e tanımlı bir müşte ri kaydı üzerin d e değişiklik yaparken, Değiştir tuşu n a

basılır,seçilen kayıdın detay bilgilerine ulaşılır ve bu bilgiler üzerin d e değişiklik
yapılır.Sistem d e tanımlı bir müş te ri kaydının bilgilerine ulaşırken, Göster tuşu n a
basılır, seçilen kaydın detay bilgilerine ulaşılır, ancak herha ngi bir değişiklik
yapılam a z.

*TRACE/
Temel Modül
BAST02D003 : Genel
Müşteri / Tedarikçi no : Müşteri / Tedarikçinin siste mi mi z d e ki nu m a r a sıdır.
Firma : Bu Müşteri / Tedarikçi ile ilişkisi olan firma mızın kodu d u r.
İA (İş Alanı) : Müşteri /Teda rikçinin faaliyet gösterdiği alan.
Ünvan : Müşteri /Teda rikçi Firmanın bir ön ismi (varsa), bu alana
yazılır.
(Örn: Sayın. IAS Bilgi İşlem Ltd. Şti..).
İsim : İsim için iki ayrı alan bulun m a k t a d ır.Müşt e ri / Tedarikçi

ismi tanımla m a d a kullanılır.

*TRACE/
Temel Modül
Adres : Firmanın açık adresin d eki cadde ismi ve/veya sem t ismi,
şehir ismi girilir.
Posta Kutus u : Firmanın posta kutu s u num a r a sı girilir.
Ülke : Firmanın ülkesi yazılır. Mutlaka doldu r ul m a s ı gereken bir

alandır.
İlgili Kişi : Firma ile kontak kurulacak kişi ismi girilir. Bu firmayla
yapılacak işlerde satınalm a belgelerin de ilgili kişi ismi yer alır.
Min. Sipariş Miktar : Minimu m sipariş miktarının altında ki siparişlerde siste m

tarafın d a n uyarı mesajı verilir.
Yükleme Yeri : Firmanın yükleme yaptığı istasyon, liman, hava alanı vs

girilir.
Hiçbiri : Satış / Satınal m a belgeleri aktif duru m d a buluna n

müşt eri / tedarikçiler ile oluşt u r ula bilir. Bu alan işaretlene r ek müşt e ri /
tedarikçinin aktif duru m d a olmadığı ve pota n siyel bir müşt eri / tedarikçi olduğu
belirtilmiş olur. Bu müşt eri /t e d a rikçi aktif dur u m a geleceği zam a n Müşteri,
Tedarikçi, veya Herikisi radyo düğm eleri n de n birisi işaretlenir.
Grup Şirketi : Tedarikçi, firmanın bağlı olduğu gruba ait bir şirket ise bu
alan işaretlenir.
Blokeli : Müşteri / Tedarikçi çeşitli sebeplere bağlı olarak soru nl u

kabul edilirse, veya bu firma ile yapılan işlemler de herha ngi bir ciddi sorun çıkarsa
bu alan işaretlenerek bu firma ile yapılacak olan işlemler de siste m tarafınd a n uyarı
mesajı verilmesi sağlan mış olur.
Sil : Firma kaydı silinecekse bu alan işaretlenir. Bu kaydın

gerçek anlam d a veritaba nın d a n silinmesi ise ancak siste m yöneticisinin
deneti mi n d e çalışan ilgili veri düze nle m e progra m ı çalıştırılarak yapılır.
Uyarılacak :Bu firma ile yapılan işlemlerin vade tarihlerine göre bu

firmaya siste m tarafın d a n otom a tik olarak hazırlan a n bir uyarı yazısı çıkması
isteniyors a bu kutu işaretlenir.
* Bu ekran d a buraya kadar açıklan mış olan alanlar aşağıda açıklanacak olan
ekranların hepsin d e tekrarlan m a k t a d ır. Bu nedenle aşağıdaki ekran açıklam al arın d a

*TRACE/
Temel Modül
bir daha değinilmeyecekler di r.
Adres Posta Kodu : Firmanın açık adresinin posta kodu girilir.
PK Posta Kodu : Firmanın posta kutu s u num a r a sı (varsa) girilir.
Teslimat Posta
Kutus u n a? : Bu alan işaretlen diğin d e gönderilecek olan mekt u pl arın

(uyarı mekt u b u gibi) üzerine, Posta Kodu adresi (posta kut u s u ve posta kutus u
posta kodu alanlarına yazılan bilgiler alınarak) basılır, işaretlen m e diği n d e ise
firmanın açık adresi (cadde, yer ve posta kodu alanlarına yazılan bilgiler alınarak)
basılır.
Şehir : Firmanın bulun d u ğ u şehir girilir.
Telefo n No : Firmanın telefon num a r a sı girilir.
Fax No : Firmanın faks num a r a sı girilir.
Telex No : Firmanın teleks num a r a sı girilir.
* Bu son üç alan gerektiğin de satınalm a belgeleri üzerine bilgi olarak bastırılabilir.
Adres bilgileri satınal m a belgelerine otom a tik olarak akar.
Para Birimi : Firmanın kullan dığı para birimi girilir. Bu sayede satınalm a

işlemlerin d e kullanılan belgelerde, satınal m a kalemlerinin fiyatları tedarikçini n
kullandığı para birimine çevrilir ve belge tek bir para birimin d e oluşt u r ul u r. Bu bilgi
satınal m a belgelerine otom a tik olarak akar.
Dil : Firma ile yapılacak yazışm ala r d a kullanacak lisan girilir.

Müşteri / Tedarikçinin diline göre satınal m a belgesi metinleri, sipariş kalemleri
açıklam al arı seçilir. Bu sayede, satınal m a işlemlerin d e kullanılan belgeler de
tedarikçinin diline göre belge oluşt ur ul m a s ı sağlanır. Bu bilgi satınal m a belgelerine
otoma tik olarak akar.
Transfer kodu : Modem aracılığı ile müş te ri / tedarikçi ile iletişim

kurulabil mesi için Veri İletişim No ve Veri Transfer Kodu bilgileri girilir.
Sektör : Her tedarikçi için, tedarikçinin bağlı bulun d u ğ u sektör

girilir. Bu bilgi satınal m a belgelerine otom a t ik olarak akar.
Yayın Tarihi: 15.07.2005 Revizyo n Numar a sı: 00 127 /

10
*TRACE/
Temel Modül
Sıralama Kriteri : Tedarikçi aram a işlemlerini kolaylaştır m a k için kullanılır.

Kullanıcı istediği tanımı verebilir. Yapılacak tanımla m a tedarikçileri grupla m a k
için bir başka imkan tanır.
Güvenilir ? : Firmanın güvenilir, iş yapılabilir bir firma olması

dur u m u n d a bu kut u işaretlenir.
Oluştu r a n : Bu Müşteri / Tedarikçi ana kayıdını ilk oluşt u r a n kullanıcı,

tarih ve saat bilgileri ile birlikte siste m d e tut ul u r.
Değiştiren : Bu Müşteri / Tedarikçi ana kayıdı üzerin de değişiklik yapan

son kullanıcı, tarih ve saat bilgileri ile birlikte siste m d e tut ul u r.
BAST02D004 : İlişkiler

11
*TRACE/
Temel Modül
Faturayı Alan : Adına fatura düze nlenecek olan müşt eri girilir. Fatura
belgesi oluşt u r ul u r k e n faturalar, Faturayı Alan müşte ri adına kesilir. Bu bilgi satış
belgelerine otom a tik olarak akar.Fatur ayı alan müşt e ri ayrı bir müşt eri kayıdı olarak
siste m d e tanımla n m ış olmalıdır. Faturayı alan müşt eri bilgisi girişi, Müşteri Ana
Kayıtları listesinde n seçilerek yapılabilir.
Malı Alan : Malın sevkedileceği müşt e ri girilir. İrsaliye belgesi

oluşt u r ul u r k e n irsaliyeler, Malı Alan müşt eri adına kesilir. Bu bilgi satış belgelerine
otoma tik olarak akar. Malı alan müşt eri ayrı bir müş te ri kayıdı olarak siste m d e
tanımlan m ış olmalıdır. Malı alan müşte ri bilgisi girişi, Müşteri / Te d a r ikçi Ana Kayıtları
listesi nde n seçilerek yapılabilir.
Fatura kesen : Size fatur a göndere n firma. Faturayı kesen tedarikçi de

siste mi ni z d e tanıtılmış olmalıdır. Faturayı kesen tedarikçi bilgisi girişi , Müşteri /
Tedarikçi Ana Kayıtları listesin d e n seçilerek yapılabilir.
Malı göndere n : Size mal sevkede n firma (tedarikçi).Malı göndere n tedarikçi

de siste mi ni z d e tanımla n m ış olmalıdır. Malı göndere n tedarikçi bilgisi girişi ,
Müşteri / T e d a ri kçi Ana Kayıtları listesin de n seçilerek yapılabilir.
Ana Müşteri / T e d a ri kçi : Müşteri / tedarikçinin bağlı olduğu üst firma nın kodu. Bu
üst firma da siste mi ni ze tanıtılmış olmalıdır. Ana Müşteri /Ted arikçi olarak
tanımlan a n müşt e ri / tedarikçinin dahil olduğu müşt eri / tedarikçi grubu n a söz
konus u müşt eri / tedarikçi de dahil edilmiş olur. Dolayısıyla tanımla n a n müşt eri, Ana
Müşteri'nin alacağı indirimler d e n otom a tik olarak yararlanır. Müşteri / tedarikçinin
bağlı olduğu Ana Müşteri / Tedarikçi ayrı bir müş teri / tedarikçi kayıdı olarak
siste m d e tanımla n m ış olmalıdır. Ana Müşteri / Tedarikçi bilgisi girişi, Müşteri /
Tedarikçi Ana Kayıtları listesinde n seçilerek yapılabilir.
Komisyoncu Numar ası : Bu Müşterini n hangi komisyonc u m u z l a çalıştığı (birden

fazla komisyoncu olabileceği için bu alan kullanılm a m a k t a d ır).
Müşteri / Tedarikçideki
Numara m ız : Müşteri / tedarikçinin firmanız a verdiği kod. Bu bilgi

satış / satınalm a belgelerine otom a tik olarak akar.
Boşalt m a Yeri : Müşteriye sevkiyatlarınızın nereye boşaltılacağı (Liman,

istasyon gibi)
Teklif Layout : Müşteriye verilecek olan teklif şablonu n u n kodu.

12
*TRACE/
Temel Modül
Sipariş Layout : Müşteriye verilecek olan satış siparişi form u şablon u n u n

kodu.
İrsaliye Layout : Müşteriye yapılan sevkiyatlar için üretilecek irsaliye

şablon u n u n kodu.
Fatura Layout : Müşteriye gönderilecek fatur a form u şablon u n u n kodu.
Satınal m a Sipariş Layout : Tedarikçiye verilecek Satınalm a siparişi form u şablonu n u n

kodu.
Teklif Basım Sayısı : Teklifin kaç kopya yazdırılacağı.
Sipariş Basım sayısı : Satış siparişi form u n u n kaç kopya yazdırılacağı.
İrsaliye Basım Sayısı : İrsaliyenin kaç kopya yazdırılacağı.
Fatura Basım Sayısı : Fatura nın kaç kopya basılacağı.
Satınal m a Sipariş Basım Sayısı : Satınal m a siparişi form u n u n kaç kopya yazdırılacağı.
BAST02D005 : Muhasebe
Hesap Tipi : Müşteri / Tedarikçi için açılacak hesabın tipini belirtir.

Örneğin '
M' müşte ri hesaplarını, '
D' tedarikçi hesaplarını belirtebilir. Girilen
kayıdın bir müşt eriye veya tedarikçiye ait olmasına göre Hesap Tipi Tablos u n d a n
(IASFIN004) alınır.
Müşteri / Tedarikçi
Hesap No : Müşteri / Tedarikçi Hesap Numarası tanımla n m a m a s ı

dur u m u n d a , müş teri / tedarikçi kaydının oluşt ur ul m a s ıyla birlikte siste m otoma tik
olarak müşt e ri / tedarikçi num a r a sıyla aynı num a r aya sahip bir yardımcı hesap
oluşt u r u r. Yardımcı hesaplar d a her bir müşt eri / t e d a r ikçi için ayrı bir hesap açılması
isten miyor ve belli müşt e ri / tedarikçiler aynı yardımcı hesap num a r a sı altında
izlen m e k isteniyors a, Müşteri / Tedarikçi Hesap Numar asın a mutlaka bir num a r a
girilmesi gereklidir.Bu sayede, aynı müşt eri / T e d a rikçi Hesap Numara sı'n a sahip
müşt eri / tedarikçiler siste m içerisinde tek bir yardımcı hesap altında tutulu r.

13
*TRACE/
Temel Modül
Muhasebe Hesap No : Müşteri / tedarikçi hesabının ana hesap planın d a ilişkili
olduğu hesap nu m a r a sıdır. Bu sayede ana hesap planın d a istenilen detaylar d a
müşt eri tedarikçi bilgileri tut ulabilir.
Müşteri / Tedarikçi
Avans Hesabı : Müşteride n alınan / Tedarikçiye verilen avansların ayrı bir

hesap num a r a sın d a tut ul m a sını sağlar.
V.DaireNos u : Müşteri / Tedarikçinin vergi dairesi ve num a r a sı girilir.

14
*TRACE/
Temel Modül
Kur Hesapla m a Metodu : Müşteri / tedarikçi ile yapılan işlemler de döviz çevrimleri
yapılırken, belirtilen para birimini n hangi döviz kuru alınarak çevrim yapılacağını
ifade eder. Alış veya satış kur u radyo düğ m elerin d e n biri işaretlenir.
Kredi Limiti : Müşteriye verilen / tedarikçide n alınan kredi limitini

belirtir. Bu limiti aşan kredili satış /alışlard a siste m kullanıcıyı uyarır.
Fiyat Listesi Tipi : Fiyat listesi tipi girilerek müşt e ri belli bir fiyat listesi ile
ilişkilendirilebilir. Böylece satış işlemlerin de müşte riye, söz konus u fiyat listesi
için tanımlı olan fiyatların uygulan m a s ı sağlanır. Bu bilgi satış belgelerine otom a tik
olarak akar.
Müşteri Fiyat Grubu : Fiyat grupları, müşt e rileri uygulanacak fiyatlar açısında n
gruplar. Fiyatlan dır m a politikaları tanımlanırke n, çeşitli müşt e ri fiyat grupların a göre
değişik fiyatlar ve indirimler tanımla n a bilir. Bu bilgi satış belgelerine otom a ti k olarak
akar.
Müşteri Grubu : Müşteri grubu, müş teri ile ilgili çeşitli istatis tiksel
değerlen di ril m elerin alınabilmesini sağlar. (örn: A grubu müşt e rilerle bir yıl içerisinde
yapılan ciro v.b.) Müşterilerin daha detaylı olarak fiyatlan dır m ala r a tabi tutul m a sını
sağlar.Bu bilgi satış belgelerine otom a ti k olarak akar.
Satış Depar t m a n ı : Müşteri, firma içindeki ilgili satış depar t m a n ı ile

ilişkilendirilir. Bu bilgi satış belgelerine otom a tik olarak akar.
Satınal m a Depar t m a nı : Tedarikçi, firma içindeki ilgili satınal m a depar t m a n ı ile

ilişkilendirilir.Bu bilgi satınal m a belgelerine otom a t ik olarak akar.
Yükleme Tipi : Tedarikçiyle yapılan satınal m a işlemlerinin yükleme tipinin

girildiği alandır. Bu bilgi satınal m a belgelerine otom a tik olarak akar.
Sigorta Tipi : Tedarikçiyle yapılan satınal m a işlemlerinin sigorta

bilgisinin girildiği alandır. Bu bilgi satınal m a belgelerine otom a tik olarak akar.
Paketle m e Tipi : Tedarikçiyle yapılan satınal m a işlemlerinin paketle me

Gümrükle m e : Tedarikçiyle yapılan satınal m a işlemlerinin güm r ü kle m e

Nakliye Tipi : Tedarikçiyle yapılan satınal m a işlemlerinin nakliye


15
*TRACE/
Temel Modül
KDV Kodu : Müşteri / Tedarikçinin KDV kodu girilir. Satınal m a

işlemlerin d e, satın alınacak malze m e ni n KDV kodu,te d a rikçini n ve siste mi kullana n
firmanın bu alanda kaydedilen bilgi satınalm a belgelerine otom a tik olarak akar.
Ödeme Koşulları : Sistem içerisinde tanımlı olan ödeme koşulların d a n

hangisini n firma için uygun olacağı seçilir. Böylece, müş teri ödemelerini bu koşullara
uyacak şekilde yapm ası duru m u n d a indiri m uygulanır / tedarikçide n, ödeme
koşulu n d a belirtilen günler içerisinde ödeme yapılması dur u m u n d a indiri m alınır. Bu
alandaki bilgi aynı zam a n d a müş te riye gönderilen / tedarikçide n gelen faturaların son
ödeme zama nını da belirtir. Bu bilgi satış / satınal m a belgelerine otom a ti k olarak
akar.
Ödeme Tipi : Müşterinin ödemelerini ne şekilde yapacağı / Tedarikçiye

ödemeleri n ne şekilde yapılacağı bilgisi girilir. Bu bilgi satış / satınalm a belgelerine
otoma tik olarak akar.
Uyarı kodu : Son ödeme zam a nı geçen faturalar için müş teriye nasıl bir
vade uygulan acağını ve hangi sıklıkla uyarı mektu plarının gönderileceğini ifade eden
uyarı kodu girilir.

16
*TRACE/
Temel Modül
BAST02D006 : Banka
Müşteri / Tedarikçinin çalıştığı banka ile ilgili bilgiler tutulu r.
No : Bankanın listedeki sıra nu m a r a sıdır.
Banka İsmi : Bankanın ismi girilir.
Banka No : Bankanın siste m içerisindeki num a r a sı girilir.
Banka Adresi : Bankanın adresi girilir.
Banka Hesabı : Bankada şirket için buluna n hesabın nu m a r a sı girilir.
Ülke : Bankanın bulun d u ğ u ülke girilir.

17
*TRACE/
Temel Modül
'
Detay' ile banka detay bilgilerini n girildiği BAST04D014 ekranına ulaşılır.
'
İlk Banka' tuşu n a basılarak listede mevcut olan bankalar d a n bir tanesi Önerilen
Banka olarak seçilir. Diğer uygula m ala r d a tedarikçi ile birlikte banka bilgilerinin
aktarımı söz konus u olduğu n d a Önerilen Banka öncelikli olarak gelir.
BAST02D007 : Adres
Adres Numar a sı : Adresin listedeki sıra num a r a sıdır.
İlk Adres : Girilen adresin bir Ana Firma Adresi, bir İrsaliyenin

gönderileceği / malı sevkeden, veya bir Fatura nın gönderileceği / Ödeme yapılacak
olan adres, veya bunlar da n Hiçbiri olmayan bir adresi olduğu n u belirt m ek için Ana,
İrsaliye, Fatura, Hiçbiri radyo düğm eleri nd e n biri işaretlenir. Adres, Önerilen Adres
olarak seçildiğinde bu alan otom atik olarak işaretlenir. Önerilen Adres seçimi bu

18
*TRACE/
Temel Modül
alanın kullanıcı tarafınd a n işaretlen m e si ile de yapılır.
Tip Seç : Firmanın bir müş te ri veya tedarikçi veya herikisi veya
hiçbiri olduğu n u belirten radyo düğmeleri bilgi olarak bura d a görün ü rle r.
Ünvan : Firmanın bir ön ismi varsa, bu kısım da yazılır. (örn: IAS
Bilgi İşlem Danışm a nlık San. Tic A.Ş.).
İsim 1 ve İsim 2 : Firmanın açık adı girilir. Firma adını yazm a k için iki ayrı
alan bulun m a k t a dır.
Adres : Firma açık adresin d e ki cadde ismi ve/veya sem t ismi ve
şehir ismi girilir.
Posta Kodu : Firmanın açık adresinin posta kodu girilir.
PK Posta Kodu : Firmanın posta kutu s u n u n post a kodu girilir.
Posta Kutus u : Firmanın posta kutu s u num a r a sı girilir.
Teslimat Posta
Kutus u n a? : Bu alan işaretlen diğin d e gönderilecek olan mekt u pl arın

(uyarı mekt u b u gibi) üzerine, Posta Kodu adresi (posta kut u s u ve posta kutu s u
posta kodu alanlarına yazılan bilgiler alınarak) basılır, işaretlen m e diği n d e ise
firmanın açık adresi (cadde, yer ve posta kodu alanlarına yazılan bilgiler alınarak)
basılır.
Ülke : Firmanın bulun d u ğ u ülkeyi yazılır. Tedarikçi kaydı

oluşt u r ul u r k e n mutlaka doldu r ul m a s ı gereken alandır.
Dil : Firmanın kullan dığı lisan kodu girilir veya Dil tablos u n d a n

seçilir.
Para Birimi : Firmanın kullan dığı para birimi kodu girilir veya Birimler
tablos u n d a n seçilir.
Vergi Dairesi : Firmanın kayıtlı olduğu Vergi Dairesi girilir.
Vergi No : Firmanın Vergi sicil num ar a sı girilir.
Telefo n : Firmanın telefon num a r a sı girilir.
Telex : Firmanın telex num a r a sı girilir.

19
*TRACE/
Temel Modül
Fax : Firmanın fax num a r a sı girilir.
Veri İletişim No : Firmanın E Mail (Elektronik Posta) adresi
Bu son dört alan gerektiğinde satınal m a belgeleri üzerine bilgi olarak

bastırılabilir.Adres bilgileri satış / satınalm a belgelerine otom a tik olarak akar.
BAST02D008 : İlgili Kişi
Bu ekran yardımı ile Müşteri / Tedarikçi nezdin d e firma nızın kontak kur d uğ u kişiler
tanımlanır.

20
*TRACE/
Temel Modül
İlgili Kişi No : İlgili kişinin listesedeki sıra num a r a sıdır.
İlk Önerilen İlgili Kişi : İlgili Kişi, İlk İlgili Kişi olarak seçildiğinde bu alan otom a t ik
olarak işaretlenir. İlk İlgili Kişi seçimi bu alanın kullanıcı tarafın d a n işaretlen m e si ile
de yapılır.
Tip : Firmanın bir müş te ri veya tedarikçi veya herikisi veya

hiçbiri Olduğu n u belirten radyo düğm eleri bilgi olarak bura da görün ü r ler.
Ünvan : İlgili kişinin ünvanı girilir.
İsim : İlgili kişinin ismi girilir.
Bölüm : İlgili kişinin bölü m ü girilir.
Telefo n No : İlgili kişinin telefon num a r a sı girilir.
Fax No : İlgili kişinin fax num a r a sı girilir.
Telex No : İlgili kişinin telex num a r a sı girilir.
Notlar : İlgili kişi ile ilgili notlar girilir.

21
*TRACE/
Temel Modül
BAST02D011 : Notlar
Müşteri / Tedarikçi ile ilgili notlar girilir.

22
*TRACE/
Temel Modül
BAST02D017 : Komisyoncu
Müşterinin firmanızla ilişki kurarke n hangi komisyonc u n u z u kullandığı / Tedarikçi ile

ilişki kurarke n hangi komisyonc u(lar)ını kullandığınız bilgileri bu ekran yardımı ile
siste m e tanıtılır.

23
*TRACE/
Temel Modül
BAST02D019 : İndirimler
Müşterinin tabi olduğu genel indirimler , malze m eye özel indirimler ve ürün grub u n a
göre indirimler siste m e bu ekran d a tanıtılır.

24
*TRACE/
Temel Modül
BAST02D023 : EDI
EDI segmesi n de Müşterini n EDI gönderilecek adresleri ve bu adreslere

gönderilebilecek EDI belgelerinin tanımla m a sı yapılır.
EDI Adresleri
Bu tabloda müşte riye EDI gönderilebilecek adreslerin tanımla m a sı yapılır.
Detay Butonu aracılığı ile EDI addres s sihirba zı kullanılarak EDI adresleri

tanımlan a bilir.

25
*TRACE/
Temel Modül
EDI ile iletilecek Belgeler
Bu tabloda müşte riye gönderilebilecek EDI belgeleri, EDI Belgesinin oluşt u r ul acağı
protokol ve belgenin gönderileceği EDI adresi tanıml an a bil m ek t e di r.
EDI modülülü n d e ayrıntılı olarak anlatılm ak t a dır.

26
*TRACE/
Temel Modül
2.2. BAST03 (Malzeme Ana Kay?tlar?)
Malzeme Ana Kayıtlarını, firma içinde kullanılan malze m eler ile ilgili
tüm bilgiler oluşt u r u r. Bu bilgilerin merke zi olarak yöneti mi, veri bütü nl üğ ü n ü n
sağlan m a sı açısında n firma için oldukça önemlidir. Daha öncede n bilgileri girilmiş
herhan gi bir malze m e ni n kayıtları üzerin d e değişiklik yapıldığınd a, bu değişiklik
büt ü n siste m e yansır.
Sınıfa göre ara : Malzeme aram a ölçütü olarak sistem içerisinde mevcut
olan bir malze m e sınıfı içerisindeki alanlar kullanılm a k isten diğin de, Sınıf alanına
mevcut malze m e sınıfların d a n biri seçilir, ve Sınıf Verileri düğ m e sine basılarak
tanımlı sınıfın mevcut alanlarının listesine ulaşılır.
Sınıf Kriteri : Burada hangi alanlar aram a ölçütü olarak kullanılacaks a o

27
*TRACE/
Temel Modül
alanlara ilgili ölçütler girilir. Ara düğm e sine basıldığın da, Sınıf içerisin de tanımlı olan
alanlar d aki aram a ölçütlerine sahip olan malze m elerin listesine ulaşılır.
Malzeme listesind e n herha n gi bir kayıt seçilerek Sınıf Verileri düğ m e si ne basıldığınd a
malze m e ni n bağlı olduğu sınıf için alanların hangi değerler aldığı görülebilir.
BAST03D002 : Genel
Firma Kodu : Malzeme ni n tanımlı olduğu firma nın kodu d u r.
Tesis Kodu : Malzeme ni n tanımlı olduğu tesisin kodu d u r.
Malzeme Tipi : Malzeme ni n siste m içindeki işleyişini gösterir. Malzeme,

tipin hangi tür bilgileri içermesi isten mi şs e (IASBAS006 tablos u n d a malze m e tipleri

28
*TRACE/
Temel Modül
tanımlan m ış t ır), bu bilgiler kapsa m ın d a entegra syo n a katılır. Malzeme tipi aynı
zam a n d a malze m eleri aram a ekranların d a bir seçim ölçüt ü olarak da
kullanılm ak t a dır. Dolayısıyla grupla m a amaçlı da kullanılır.
Malzeme Numara sı : Malzeme ni n num a r a sıdır. Malzeme num a r a sı siste m

tarafın d a n otom a tik olarak verilmek üzere tanımla n a bileceği gibi kullanıcı tarafın d a n
verilmek üzere de tanımlan a bilir. Malzeme nu m a r a sının nasıl verileceği Malzeme Tipi
destek tablos u n d a (IASBAS006) tanımlıdır. Malzeme için verilmiş olan tipin hangi
"Numar al an dır m a Kodu"na sahip olduğu bu tabloda n buluna bilir.Bura d a kaydedil mi ş
olan "Numar a Kodu" Sistem Yönetimi uygulam ala rı içerisindeki SYST04 Sistem
Numara Aralıkları işlemi içerisinde tanımlan m ış tır ve kullanıcılar bu kodu n işlevini bu
tabloya girerek değiştir m elidirler.Yeni bir malze m e tipi oluşt u r ul acağı zama n ya
mevcut Numar a Kodlarını kullanabilirler veya SYST04 işlemi ile yeni bir nu m a r a kodu
tanımlayabilirler.
Geçerlilik Başlangıç Geçerlilik Bitiş : Malzeme ni n tanımlı olduğu tarih aralığını

gösterir.
Malzeme oluşt u r ul u r k e n tanımlı olan tarih (kullanıcı bir değişiklik yapm a dığı takdirde

malze m e ni n oluşt u r ul d u ğ u tarih siste m tarafın d a n otoma tik olarak verilir), Geçerlilik
Başlangıç tarihi olarak gözük ü r. Sistemin son tarihi de geçerlilik bitiş tarihi olarak
gözük ü r.
Tarihçe Takibi : Malzeme tipi, "Tarihçe Takibinin İlk Değeri" statü s ü n e

sahip ise, bu ekran d a ki "Tarihçe Takibi" işaretli olarak gelir. Daha sonra kullanıcı
Malzeme Ana Kaydında n bu işareti kaldırabilir. "Tarihçe Takibi" işareti ne sahip olan
ve zam a nl a değişime uğrayan malze m eler, oluştu r ul d u kl a rı tarihte n değiştirildikleri
tarihe kadar ve değiştirildikleri tarihte n itibare n geçerli olan iki ayrı malze m e olarak
siste m d e tutulu r. Zaman ekseni üzerin deki tüm değişimler geçerlilik aralıklarıyla
birlikte, farklı malze m eler olarak saklanır. Malzeme num a r a sı değişm e z.Değişim d e n
önceki malze m e ni n " Geçerlilik Bitiş Tarihi", değişiklik yapılan tariht e n bir önceki
günü n tarihi olur. Değişim de n sonraki malze m e ni n "Geçerlilik Başlangıç Tarihi"
değişim tarihi olur ve "Geçerlilik Bitiş" tarihi siste mi n son tarihi olur. Tarihçe takibi
kapsa m ı dışında tut ulacak olan bilgiler malze m e talep tah minleri, değer kategorileri
ve malze m e sınıfı değerleri dir. Bu bilgiler üzerin d e yapılan değişiklikler tarih bazın d a
siste m d e tutul m a z. Ayrıca, siste min diğer uygula m al arının otom a tik olarak malze m e
ana kayıtların d a yapacağı değişiklik (malze m e satın alma fiyatının satın alma siparişi
ile veya ortala m a fiyatın stok girişleriyle değişimi vb..) tarih bazın d a malze m e ni n ayrı
tutul m a sın a sebep değildir.
Sektör : Malzeme, siste m içinde tanımla n a n herha n gi bir sektörle

29
*TRACE/
Temel Modül
ilişkilendirilir. Bu işlem, aram a ve raporla m a işlemlerine fayda sağlar. Malzeme

sektör ü, sektörleri n tanımlı olduğu IASBAS009 tablos u n d a n seçilir.
Malzeme Grubu : Malzemeler, istenilen bir malze m e grubu adı altında

sınıflan dırılabilirler. Bu sayede aram a işlemleri nd e, arana n malze m eleri n kolay
bulun m ala rı sağlanabilir ve rapor alma işlemlerin de bu tip bir sınıflandır m a
kullanılabilir. Malzeme grub u, grupların tanımla n dığı IASBAS030 tablos u n d a n seçim
yapılarak belirlenir.
Malzeme Sınıfı : Malzemeler, “ Malzeme Sınıfları (BAST05)” uygula m a sın d a

tanımlan a n sınıflard a n herha ngi biri ile ilişkilendirilebilirler. Bu uygula m a d a
tanımlan a n her bir malze m e sınıfı içerisinde, malze m elerle ilgili olarak 256 ya kadar
değişik özellik tanımla n a bilir.Malze m eleri n, bir malze m e sınıfı ile ilişkilendirilme si
dur u m u n d a aram a işlemlerin de ve raporla m ala r d a malze m e sınıfında tanımla n a n
özellikler malze m e seçim ölçüt ü olarak kullanılabilir.
Statü : Sistem Destek Tabloların d a (IASBAS029) tanımlan a n

malze m e stat ü s ü n ü n girildiği alandır. Malzeme ni n tümleşik yapı içerisindeki
kullanımını belirleyen kontr olleri ifade eder.
Tedarik Tipi : MRP Destek Tabloların d a (IASMRP004) tanımlan a n ve

malze m e ni n belli bir tesis içerisindeki planla m a işlemin de ne şekilde
değerlen di rileceğini ifade eden bilgidir.Bir malze m e ni n alabileceği Tedarik Tipi
seçenekleri aşağıda belirtilmiş tir:
satın alınan
üretilen
üretilmeyip, fason yaptırılan
üretilen ama gerektiğin de satın alınabilen
üretilen ama gerektiğin de fason yaptırılabilen
şirketin diğer tesislerin d e n transfer edilen
Stok birimi Çıkış Birimi : Herhangi bir malze m e ni n stoklan m a birimi ile dağıtım
birimi ayrı birimler olarak tanımlan a bilir. Dağıtım birimi, malze m eyi stokta n çekerken
kullanılacak olan birim dir. Stok Birimi mü m k ü n olduğu kadar malze m e ni n
kullanabildiği en küçük birim olmalıdır. Stok Birimi IASBAS004 tablos u n d a n seçim

30
*TRACE/
Temel Modül
yapılarak doldu r ul u r. Dağıtım birimi ise, malze m e ni n kullanacağı birimlerin

tanımlan dığı tabloda n (BAST03D019 ekranın d a tanımlan m a k t a dır) seçim yapılarak
doldur ul u r.
Açıklama : Malzemelerin daha ayrıntılı tanımla n m al a r ının sağlan m a s ı

için uzu n açıklam aların kaydedilebileceği bir alandır.
BAST03D003 : Teknik
Temel Malzeme : İçerikleri aynı olmakla birlikte, içerdikleri malze m elerin

kullanım miktarl arı veya üreti m süreleri belli bir katsayı ile ilişkili olarak değişen
malze m elerin her biri için farklı ürü n ağaçları ve rotalar tanımla n m ay a bilir. Temelde
bir ürün / y a r ı ma m ul seçilir ve bun u n ürün ağacı ve rotası tanımla nır. Diğer benzer

31
*TRACE/
Temel Modül
ürünlerin ürü n ağacının ve rotasının hangi katsayı ölçüs ü n d e farklılaştığı malze m e

ana kayıtların d a "Boyut Katsayısı" alanınd a belirtilir."Temel Malzeme" alanı, baz
alınan malze m eyi belirt m ek amacıyla kullanılm ak t a dır.Söz konus u malze m e ni n ürü n
ağacı ve rotası tanımlı değilse, bu alanda num a r a sı yazılı olan malze m e ni n ürü n
ağacının ve rotasının kullanılacağı belirtilmiş olur.
AT Kodu : Malzeme ni n Avrupa Birliği içerisinde tanımlı olan stan d a r t

bir kodu varsa, bu alana girilir.
Norm Tipi : Teknik bilgi amaçlı kullanılan bir alandır.
Boyut Katsayısı : Temel Malzeme alanın d a tanımlı ürü n / y a r ı mam ul ü n, ürün

ağacı ve rotasın d a ki kalemlerin hangi oranlar d a çarpılarak kullanılacağı bilgisini
içerir. Burada tanımla n a n boyut katsayısı değeri, bir öner m e (ilk değer) olarak kabul
edilir. Boyut katsayısı, ürün ağacı elemanı kullanım miktarının ve rotada ki operasyo n
sürelerini n hesapla n m a s ın d a aşağıdaki form ül de yerine konu r:
Yeni Malzeme nin Bileşenlerinin Üretim d eki Kullanım Miktarı =
Katsayı x (Temel Malzeme ni n Ürün Ağacındaki Bileşen Miktarı Sabit Miktar) + Sabit

Miktar
Yeni Malzeme nin Operasyo nlarının Süresi =
Katsayı x (Temel Malzeme ni n Rotasın da ki Operasyo n Süresi Sabit Miktar) + Sabit

Miktar
Boyut Bağımlılığı Var mı? : Malzeme ni n ürün ağacı ve rotası tanımlı

değilken, Temel Malzeme alanın d a tanımlı ürü n / y a rı mam ul ü n ürün ağacı ve
rotasının belli bir katsayı ile çarpılacağı dur u m la r d a rol oynar. Bu alan işaretli değilse,
çarpım işleminde kullanılacak katsayı Boyut Katsayısı alanınd a tanımlı değer olarak
kabul edilir. Alan işaretli olduğu zam a n, bu işlemin yapılacağı yerlerde kullanıcının
uygun katsayıyı girmesi için siste m kullanıcıyı uyarır.
Müşteri Siparişi /Kale mi / N u m a r a s ı : Sadece bir müşt eriye özel olarak üretilecek bir
ürün veya bu tip bir ürü n ü n alt parçası olan malze m eler de bu alan doldur ul u r. Bu
alanda malze m e ni n hangi müşt e ri siparişi ve sipariş kalemi için tanımlan dığı bilgisi

32
*TRACE/
Temel Modül
yer alır.
Ürün Ağacı Var mı? : Malzeme için ürü n ağacı oluştu r ul m u ş s a, bu alan otom a ti k
olarak siste m tarafın d a n işaretlenir.
Rotası Var mı? : Malzeme için rota oluşt u r ul m u ş s a, bu alan otom a tik olarak
işaretlenir.
Altern a tif : Malzeme ni n ürü n ağacının ve rotasının çözüleceği

dur u ml a r d a, kullanıcıya hangi alterna tif ürün ağacı ve rotanın alınacağının sorulm a sı
isten diğin d e bu alan işaretlenir.
Üreti m için? : Malzeme ile ilgili iş emri oluştu r ul u r k e n veya malze m e
ihtiyaç planla m a sı yapılırken, göz önüne alınm a sı istenilen ürün ağacı ve rotanın
alterna tif num a r a sının girildiği alandır.
Maliyet için? : Malzeme ile ilgili maliyet hesabı yapılırken,

maliyetlen dir m e işleminde çözülecek ürü n ağacının alterna tif num a r a sı girilir.
Üreti m Ana Hattı : Teknik bilgi amaçlı kullanılan bir alandır.
Çizim Versiyon u : Teknik bilgi amaçlı kullanılan bir alandır.
Çizim No : Çizim Numar a sı salanına yazılan num a r a, malze m e ni n

ürün ağacı bilgilerine akar.
Değişim Numar ası : Teknik bilgi amaçlı kullanılan bir alandır.
Değişim Mesajı : Teknik bilgi amaçlı kullanılan bir alandır.
Kıvrım No : Teknik bilgi amaçlı kullanılan bir alandır.
Kıvrım Seçimi : Teknik bilgi amaçlı kullanılan bir alandır.
Üreti m Notu No : Teknik bilgi amaçlı kullanılan bir alandır.
Üreti m Notu : Teknik bilgi amaçlı kullanılan bir alandır.
Geçerlilik Kodu : Teknik bilgi amaçlı kullanılan bir alandır.
Ma Wi : Teknik bilgi amaçlı kullanılan bir alandır.
Depolam a Koşulu : Malzeme ni n depola m a koşulu girilir.
Sıcaklık Koşulları : Malzeme ni n sıcaklık koşulları girilir.

33
*TRACE/
Temel Modül
Tehlike Sınıfı : Malzeme ni n tehlike sınıfı girilir.
Patlam a Tehlikesi : Malzeme ni n patla m a tehlikesi varsa, bu alan işaretlenir.
Bozulm a : Malzeme ni n bozul m a tehlikesi varsa, bu alan işaretlenir.
Trenle Taşına m a z : Malzeme trenle taşına m a z ise bu alan işaretlenir.
Boyut : Malzeme ni n boyut bilgileri girilir. Bu bilgi, ürü n ağacına

akar.
Brüt Ağırlık : Malzeme ni n brüt ağırlığı girilir. Fatura kontrol modül ü n d e

sipariş masr aflarının sipariş kalemlerine dağıtılm a sın d a kullanılm a kt a dır.
Net Ağırlık : Malzeme ni n net ağırlığı girilir. Fatura kont rol mod ül ü n d e
Hacim : Malzeme ni n hacim bilgisi girilir. Fatura kontrol mod ül ü n d e

Yüzey : Malzeme ni n yüzey bilgisi girilir.
Oluştu r a n / T a r i h : Malzeme kaydı oluşt u r a n ilk kullanıcıyı tarih ve saat

bilgileri ile birlikte gösterir.
Değiştiren / T a ri h : Malzeme kaydı üzerin d e değişiklik yapan son kullanıcıyı

tarih ve saat bilgileri ile birlikte gösterir.
"Notlar" ile, malze m e ile ilgili notların girildiği BAST03D025 ekranına ulaşılır.
"Sınıf" ile, malze m e için tanımla n a n sınıfın değerlerini n girilebileceği COMMATD022

ekranına ulaşılır.
"Tasarım" : Henü z etkin bir kullanımı bulun m a m a k t a d ır.
"CAD" : Henü z etkin bir kullanımı bulun m a m a k t a d ır.

34
*TRACE/
Temel Modül
BAST03D019 : Birimler
Malzeme Ana Kaydında bir malze m e ni n alabileceği tüm birimler bu bölüm d e
tanımlanır.
Birim : Malzeme ni n alabileceği birim, birimler tablos u n d a n seçim

yapılarak bu alana kaydedilir. Alana odaklana r a k (odaklan m a işlevi: farenin sağ
düğm e si ni tıklayarak alan içinden ilgili destek tablos u n a geçmek) birimler tablos u n a
ulaşılır. Stok birimi, çıkış birimi, satın alma, satış birimi,vb.. diğer işlemler de
malze m e ni n kullanım birimleri ni n tüm ü bura d a yer alır.
Değer : Malzeme ile ilgili tanımlı birimin, stok birimine çevirim

katsıyısını gösterir. Malzeme ni n stok birimi için 1 değerini alır. (örn: Stok Birimi =
Adet, Birim = Koli, Değer =12; bir kolide 12 adet malze m e buluna bileceği ifade
edilmiş olur.)

35
*TRACE/
Temel Modül
Malzeme ile ilgili muha s e be verileri bura d a girilir. Malzeme ni n muha s e be ve
maliyetlen dir m e işlemlerin de kullanılırsa bura d a tanımlı bilgiler baz alınır.
Para Birimi : Malzeme ni n muha s e be kayıtlarının tut ulacağı para birimi

girilir.
Fiyat birimi : Fiyatın kaç stok birimi için tanımlan dığını ifade eder. (örn:
Stok Birimi =ad e t, Fiyat Birimi = 1 0 0, Fiyat = 1 0 0 TL;
Malzeme ni n 100 adetini n 100 TL. olduğu n u ifade etmek için yapılacak olan
tanımla m a dır.) Standa r t fiyat, Yürüyen Ağırlıklı Ortala m a,
Ortala m a, LIFO, FIFO: Malzeme değerlem e yöneti mi seçenekleridir. Her malze m e için

36
*TRACE/
Temel Modül
ayrı bir değerlem e yöneti mi seçmek mü m k ü n d ü r .Ha ngi alan işaretli olursa, herha ngi
bir yerde (örn: üreti me ham m a d d e çıkışların d a veya üreti m e yarı mam ul çıkışların d a)
malze m e ni n fiyat bilgisi alınacağı zam a n, işaretli olan alana göre malze m e fiyatı
kullanılır.
Standa r t fiyat : Bu alana malze m e ni n stan d a r t fiyatı girilir ve kullanıcı

tarafın d a n değiştirilene kadar da sabit kalır. Stok girişlerin de malze m e ni n stok değeri
aşağıdaki gibi hesapla nır ve sonuçt a stan d a r t fiyat değişim göster m e z:
Miktar (yeni) : = Miktar (eski)(stoktaki miktar) + Miktar (ek)(giren miktar)

Değer (yeni) : = Değer (eski) + (Fiyat (malze m e ana kayıtları) * Miktar (ek)
/ Fiyat birimi (malze m e ana kayıtları))
Fiyat (yeni) : = Fiyat (eski)
Yürüyen Ağırlıklı Ortala m a : Bu alanda yer alan fiyat her yeni stok girişi ile
devamlı güncellenir. Stok girişleriyle yürüyen ağırlıklı ortala m a fiyat aşağıdaki şekilde
hesaplanır:
Miktar (yeni) : = Miktar (eski)(stoktaki miktar) + Miktar (ek)(giren miktar)

Değer (yeni) : = Değer (eski) + ( Fiyat (yeni) * Miktar (ek) / Fiyat birimi
(malze m e ana kayıtları))

Fiyat (yeni) : = (Değer (yeni) / Miktar (yeni))* Fiyat birimi

Ortala m a : Ortala m a fiyat bir muh a s e be döne mi içerisinde (örn: bir ay
içerisinde) her yeni stok girişinin yapılması ile devamlı güncellenir. Stok girişleriyle
ortala m a fiyat hesapla m a s ı, yürüyen ağırlıklı ortala m a fiyat ile aynıdır.Tek fark,
ortala m a fiyat, her muh as e be döne mi başınd a otoma tik olarak sıfırlanır.
Yeni Fiyat Yeni Fiyat Tarihi : Bu alana girilen fiyat, yanınd a belirtilen günde n itibare n
geçerli olacak stan d a r t fiyattır. Kullanıcı tanımlı bir alandır.
Son Satın alma Fiyatı Son Satın alma Günü : En son stoka giren satın alma siparişi

37
*TRACE/
Temel Modül
üzerin de kayıtlı bulun a n fiyattır. Yanında buluna n tarih, sipariş teslim tarihini ifade
etmekte di r.Siste m tarafın da n otom a tik güncellenir.
En Düşük Fiyat En Düşük Fiyat Günü : Muhasebe döne mi içerisindeki satın alma
siparişlerinin fiyatları arasın d a ki en düşük fiyatın yazıldığı alandır.En düş ük fiyata
sahip satın alma siparişinin teslim tarihi fiyatın yanınd a yer alır.
Son Hareket Fiyatı Son Hareket Günü : Yeniden Değerlem e Fiyatı Yeniden Değerlem e
Günü Tüm bu fiyat alanları ürün maliyetlen di r m e si işlemlerin d e kullanılabilmek t e di r.
Kullanıcılar para m e t r ik (değiştirgesel) olarak hangi maliyet hesabın d a hangi malze m e
hesabının kullanılacağını belirleyebilmekte dirler.
Hesap grub u : Malzeme ni n, hesap planınd a ki dahil olduğu hesabın kırılım
num a r a sını içerir.Malze m e ile ilgili muh as e be kaydının yapılacağı hesap num a r a sının
sonu "XXXX" şeklinde bitiyorsa (örn: hesap stok hareket tipinde belirtil miştir)siste m
öncelikle burad a tanımlan a n hesap grubu nu m a r ala rına bakar. Burada tanımlı iki
basa m a klı sayıyı alarak XXXX yerine yerleştirir. Böylece kayıt yapılacak hesap, net
olarak belirlen miş olur. Eğer bura da bir tanımla m a yapılma m ışs a, malze m e ni n tipinde
tanımlı olan genel hesap grub u num a r a sı aynı amaç için kullanılır. (örn: stok mal
girişi hareketi n d e tanımlı hesap 150.XXXX, malze m e ni n hesap grub u n d a 101
raka mının yer alması dur u m u n d a malze m e ni n stok girişi yapılırken muh a s e b e kaydı
150.101 nu m a r alı hesaba yapılacaktır.)
Devalüasyon Kodu : Şu an etkin bir kullanımı bulun m a m a k t a d ır. İleride

malze m e değerinin, kullanıcı tarafınd a n devalüasyo n kodları tablos u n d a belirtilen
oran d a düşü r ül m e si ni veya arttırılm a sını sağlam a k amacıyla kullanılabilecektir.
Yeniden Değerlem e Kodu : Stok sayımı sonrası malze m e stokların d a eksik veya fazla

olması duru m u n d a stok miktarı ile birlikte değerini n de düzelt m e si yapılır. Malzeme
stok değerinin düzeltilm esi için hangi fiyatın kullanılacağı bu alanda belirtilen fiyat
bilgisi ile belirlenir.
Maliyet Hesabı : Malzeme ni n maliyet hesapla m a s ının yapılıp

yapılmayacağını ifade etmek için kullanılan bir alandır. İşaretlen m e diği zam a n,
malze m e ni n (söz konus u malze m e ürü n veya yarı ma m ul d ü r) ürü n maliyetlen di r m e
mod ül ü n d e maliyeti hesaplan m a z.
Maliyetlendir m e Tipi : Ürün maliyetlen dir m e mod ülü n d e tanıml an m ış maliyet

tiplerinde n seçim yapılır. Bu malze m e ni n hangi yönte m ile maliyet hesabının
yapılacağının girildiği alandır. Maliyetlendi r m e yaparke n yine de başka yönte m
seçilebilir. Bununla birlikte, bu mam ul için yapılmış ve bu tabloya aktarılmış maliyet

38
*TRACE/
Temel Modül
sonuçları varsa, bu maliyeti n hangi tipte yapılmış olduğu n u söyler.
Parti Büyüklüğü1 Parti Büyüklüğü2 Parti Büyüklüğü 3 : Burada malze m e için üretim
parti büyüklükleri tanımlanır. Ürün Maliyetlen dir m e işlemi esnasın d a ise, her bir parti
büyüklüğü için hangi tip maliyetlen dir m e yapılacağı tanımla nır. Ürün maliyeti
hesaplanırke n tanımla n a n parti büyüklüğü n e göre ürü n için birim maliyet hesapla nır.
Bu sayede farklı parti büyüklükleri için malze m e birim maliyetinin ne şekilde değiştiği
incelenebilir.
Maliyet Sonucu : Maliyetlen di r m e mod ülü n d e yapılmış ve buraya aktarıl m ası
istenilmiş maliyet hesabının sonuc u n u içeren alandır. Ürün ya da yarı ma m ul ü n
maliyetini ifade eder.
Oluştu r a n / T a r i h : Malzeme kaydını oluşt u r a n ilk kullanıcıyı tarih ve saat

Değiştiren / T a ri h : Malzeme kaydı, Muhasebe Verileri üzerin d e değişiklik

yapan son kullanıcıyı tarih ve saat bilgileri ile birlikte gösterir.
"Maliyet Ayrıntısı" ile malze m e için yapılan maliyetin ayrıntıları görülebilir.
Maliyetlendir m e modülü n d e yapılan ürü n maliyetlen dir m e işlemlerinin sonuçlarının

malze m e ana kayıtlarına yazılması istenebilir. Maliyet şemasın d a ki kimi kalemler,
maliyet yapıldığı anda otom a tik olarak bu alanlara yazdırılır. Böylece az da olsa ürün /
yarı mam ul maliyeti ayrıntısı izlenebilmiş olur.

39
*TRACE/
Temel Modül
BAST03D005 : MRP Malzeme İhtiyaç Planlaması
Malzeme ile ilgili planla m a işlemi yapılırken kullanılacak olan bilgilerin tanımla n dığı
yerdir.
Soruml u : MRP Destek Tabloların d a Planlam a Sorumlu s u tablos u n d a n

alınan bir bilgidir. Planlam a sonuc u n d a çıkan her kayıtta planla m a soru ml u s u bilgisi
de yer alır. Böylece planla m acılar sadece soru ml ul ukları altında bulun a n malze m elerle
ilgili sonuçları listeletebilirler.
Yıllık İhtiyaç : Ekono mik sipariş miktarının hesapla m a sın d a kullanılan bir
bilgidir.
Fire : Bir malze m e d e n ortala m a yüzde kaç fire verildiği bilgisi

girilmekte dir. MRP sırasın d a hesaplan a n malze m e ihtiyaç miktarları, fire oranı da

40
*TRACE/
Temel Modül
hesaba katılarak bulun m a k t a dır. Fire oranı, bu oran kadar fazla bir miktar önerilmek
suretiyle göz önüne alınm ak tır.
Malzeme Kategorisi : MRP ve sonuçlarının listelen m e si açısında n malze m elerin

sınıflan dırılm a sını sağlar.
Parti Yöntemi : Henü z etkin bir kullanımı bulun m a m a k t a d ır. Ancak

malze m elerin stok işlemlerin de parti num a r ala rının ne şekilde verileceğini belirleyici
bir bilgi olarak kullanılacaktır.
(örn: parti num a r a sı otom a tik olarak siste m tarafın d a n mı verilecek?, birer birer
otoma tik olarak artırılacak mı? vb.)
ABC Kodu : Bu alan, o malze m e ni n ABC kodun u MRP mod ül ü içerisinde

buluna n ABC Analizi uygula m a sın d a n otom a tik alarak, göster m e k t e dir.
Ürün Ağacı Seviyesi : Bu malze m e ni n, tüm ürün ağaçları göz önünd e

bulun d u r u l d u ğ u n d a, bulun d u ğ u en düş ük düzeyi göster m e k t e di r. MRP esnasın d a
ürün ağacının çözül me siyle otoma tik olarak tespit edilip, bu alana kaydedilir.
Kritik Parça : Bu seçeneğin işaretlen m e si, o malze m e ni n kritik parça

olduğu n u belirleyecektir ve planla m a işlemlerin de etkin bir kullanımı yoktur. Bilgi
amaçlı kullanılır.
Otom a tik Emiş : Bu seçenek işaretlen m iş s e bu malze m e ni n kullanıldığı iş

emri kısmen veya tama m e n bitmiş ve üretilen miktar kadar stoka giriş yapılmışs a, bu
iş emrin de kullanılan alt malze m eleri n kullanılan miktar kadar (ürün ağacı vasıtasıyla
hesaplan a r a k) stokta n düşül m e si sağlanır (otoma ti k emiş).
Özel Müşteri Siparişi : Bu seçenek işaretlenirs e, önemli müşte ri siparişlerine

istina de n yapılan planlam a sonuçları bu malze m e için ayrı tutulabilecektir. Sonuçlar
listesi nde de ayrı takip edilebilecekler dir. Ancak, bu malze m e ni n ürü n ağacında
bulun d u ğ u düzeyin bir üstü n d e ki malze m e için özel müşte ri siparişi işaretlen m e m i ş
ise, bu malze m e için özel sipariş takibi yapmak mü m k ü n olmayacak tır.
MRP Parti Büyüklüğü : Planlam a esnasın d a kullanılacak yönte mi n girildiği yerdir

ve MRP Destek Tabloların d a tanımla n a n yönte mler de n seçim yapılır. Yanındaki alan
ise sipariş miktarlarını belirleme d e kullanılacak yönte mi n girildiği yerdir. (örn:
Planlam a yönte mi: Yeniden sipariş verme düzeyine göre planla m a; Parti miktarı
yönte mi: Sabit parti büyüklüğ ü;
Sistem bu tanımla m a sonuc u n d a malze m e stoku yeniden sipariş düzeyinin altına

41
*TRACE/
Temel Modül
düşer s e ihtiyaç kaydı doğur acak ve sabit parti büyüklüğ ü (veya onun katları) kadar
sipariş verilmesini öngörecektir.)
Zaman Paramet releri : Planlam a sırasın d a kullanılacak olan zama n

para m e t r eleri ni n değerleri MRP İş Başlatm a Zaman Parame t r eleri destek tablos u n d a n
alınm ak t a dır. Bu tabloda, planla m a nın ileriye doğru mu geriye doğru mu olduğu n u
belirleyen İş Başlat m a Tipi (1 Geriye doğr u planla m a, 2 İleriye doğru planla m a),
Açılış Zamanı, Üretim Öncesi ve Sonrası Emniyet Süresi ve İş Başlatm a Zamanı bilgileri
bulun m a k t a d ır.
Bu zam a n para m e t r elerinin malze m eye özgü değerleri planla m aya bu alan sayesin de
aktarılm ak t a dır. Açılış zama nı, planlana n malze m e ni n planla m a zam a nının tayinin de
kullanılm ak t a dır. Geriye doğr u planla m a sonuc u n d a buluna n Planlana n Başlangıç
zam a nı, planla m a tarihin de n açılış zam a nı kadar ileri bir tarih arasın d aki aralığına
düş üyor s a planla m a yapılacak ve üreti m planı veya satın alma istekleri oluşacaktır.
Aksi takdir de MRP, planla m a için erken olduğu n a karar verecek ve satın alma isteği
veya üretim planı oluştu r ac a k ama num a r al arı '
0' olacaktır. Ayrıca oluşan bu planlar,
planla m a sonu n d a '
Sanal Nesne' açıklam alı bir uyarı mesajı alırlar.
Zaman Dilimi : Planlam a verilerinin hangi zam a n dilimi içerisinde

gruplanacağını belirleyen alandır. Örneğin, haftalık dilim kullanıldığın da, sistem bir
hafta içinde verilmesi gereken tüm satın alma isteklerini hafta başına toplayacaktır,
başka bir deyişle, günlük satın alma isteği oluştu r m a y acak tır.
Stok Maliyeti : Bu alan bir birim malze m eyi stoklar d a tut m a nın maliyetini
belirleyen alandır ve yıllık elde tut m a maliyeti ni verir. Malzeme ni n fiyatı üzerin de n
uygulanacak yüzde oranı girilmelidir. Oranı alınacak fiyat malze m e ana kayıtları
muh as e be verilerinde işaretli olan fiyattır (stand a r t fiyat veya ortala m a fiyat). Bu
alandaki fiyatın birimi malze m e muha s e b e verilerindeki birim dir. (Örn: malze m e
fiyatı= 1 0 0 TL, alanın değeri = 3 0%, stokta tut m a maliyeti = 3 0 TL/yıl)
Stok Giriş Süresi : Bu alana, gelen bir siparişin stok kabul işlemleri için geçen
süre girilmekt e dir. Bu süre geçtikte n sonra gelen malze m eler üreti m tarafınd a n
kullanılır haldedir. Bu alanda girilen süre satın alma isteklerinin hedeflene n bitiş (en
erken teslima t) ve en geç bitiş (en geç teslima t) tarihleri arasınd a ki süreyi belirleyen
süreler de n biridir. (diğeri Kalite Kontrol süresidir) Girilen süre gün cinsinden
olmalıdır.
Satın alma Bölümü İşlem Süresi : Satın alma bölüm ü n ü n , satın alma ihtiyacını
öğrendik te n sonra satın alma işlemini başlatıncaya kadar geçen sürenin girildiği
alandır. Başka bir deyişle satın alma isteklerini siparişe dönü ş t ü r m e süresidir. Bu

42
*TRACE/
Temel Modül
alanda girilen süre, satın alma isteklerinin planlana n başlangıç (en erken sipariş) ve
hedeflene n başlangıç (en geç sipariş) tarihleri arasınd a ki süreyi belirler. Girilen süre
gün cinsin de n olmalıdır.
Tedarik Süresi : Malzeme ni n ortala m a temin süresinin girildiği alandır.

Satın alma siparişi verildikte n sonra malze m elerin işlet m eye geliş süresi olarak
düş ü n ül m e k t e dir.
Emniyet stoğu : Beklen m eye n dur u m l a r d a kullanıl m ak üzere, stoklar d a her

zam a n ne kadar malze m e bulun d u r u l m a s ı gerektiği girilmekt e dir. MRP hangi
yönte mle planla m a yapıyor olursa olsun, mevcut stoklara bakar ve emniyet stoğun u n
altında bir düzeyde olduğu n u tespit ederse, ihtiyaç kaydı oluşt u r u r (satın alma isteği
veya üretim planı oluşur).
Maksim u m Stok Seviyesi : Seçilecek sipariş mikt arı yönte min e göre gerekli olan bir
bilginin girildiği yerdir. En yüksek stok düzeyine kadar parti büyüklüğü yönte mi
seçilecek olursa, bu alana bilgi girilmesi gerek m ek te di r. Sipariş verilmesi gerektiğinde
(örneğin stoklar yeniden sipariş verme düzeyi nin altına düşt ü ğ ü n d e) mevcut stok ile
maksim u m stok düzeyi arasın d a ki fark kadar sipariş verilir.
Sabit Parti Miktarı : Bu alana girilen miktar, stoklar tekrar sipariş verme
düzeyine düşü nce ne kadarlık bir sipariş verileceğini belirlemekt e dir. Bu alandaki
miktar ihtiyaç miktarın d a n az ise, bura d a girilen raka mın katları kadar sipariş verilir.
Yeniden Sipariş Seviyesi : Sipariş verme noktası yönte mi MRP yönte mi olarak seçilirse

planla m a yapıldığınd a siste m, mevcut stokların bu alanda verilen miktar d a n az
olduğu n u tespit ederse, otom a tik olarak satın alma isteği veya üretim planı çıkarır.
Eğik harfli başlıklarla yazılı olan alanlar stan d a r t siste m bünyesin d e yer almayacak tır:
MRP Miktarı1 : Geçmişteki stok çıkışları ve hiz m e t derecesi ne bağlı olarak

hesaplan a n ve yakın döne m d e ki temin süresi için gerekli stok miktarını ifade eder.
MRP Miktarı2 : İlk temin süresini n dışınd aki sürelerde gereken stok

miktarını ifade eder.
Planlanacak, Değişti: Bu alan işaretli olduğu zam a n MRP Miktarı1'

in grafikler de
yapılan işlemler sonuc u değişimi ni göster m e k t e di r.
Üreti m Süresi1 (Temin süresi) : Stok kontr ol siste mi çerçevesin de kısa vadede geçerli
olan, stokların yenilen m e süresi veya temin süresi olarak düşü n ül m eli dir.

43
*TRACE/
Temel Modül
Üreti m Süresi2 : Uzun vadede geçerli olan ve 1. Temin süresi dışında kalan
zam a nla r için kullanılm ak t a dır.
Ortala m a Üretim Süresi : Malzeme ni n ürü n ağacı yapısı içerisindeki bir alt düzeyin d e

buluna n yarı ma m ul ve/veya ham m a d d ele ri n hazır olduğu varsayılarak, sadece bu
malze m eyi üret m e k için harcanacak süreyi ifade eder. Üretim planlarının hedef
başlangıç ve hedef bitiş tarihleri arasın d aki süreyi bu alandaki süre belirler. Girilen
süre gün cinsinde n olmalıdır.
Minimu m Parti Miktarı : Bu alan bu malze m e için verilebilecek minim u m sipariş
miktarının girildiği yerdir. Mesela bir malze m e karto nla r içerisinde satılıyorsa ve
karto nla rı bölmek olanaklı değilse, bu malze m e d e n en az bir karto n sipariş verilmek
zoru nl ul uğ u vardır. Makinalar d a ki hazırlık zama nı masr aflarını karşılam a k için, en az
ne kadarlık üreti m yapılması gerektiği bilgisi de yine bu alanda ifade edilebilir.
MRP'
nin planla m a esnasın d a bulduğ u sipariş / üreti m miktarı minim u m d a n küçükse,
işlem devam eder ancak özel bir uyarı mesajı verilir.
Maksim u m Parti Miktarı : Bu alana, bir seferde en fazla ne kadarlık bir sipariş
verilebileceği veya üreti m yapılabileceği (makine haz ne si nedeniyle kısıtlı olabilir)
girilmekte dir. MRP'
nin planlam a esnasın d a bulduğ u sipariş / ü r e ti m miktarı en
yüksekte n büyükse, işlem devam eder ancak özel bir uyarı mesajı verilir.
Normal Parti Miktarı : Sistem tarafın d a n hesapla n a n ekono mik sipariş miktarını
içeren alandır.
Sipariş Maliyeti : Bu alana her üretim planı açılışında veya her satın alma
isteği çıkışında ortaya çıkacak maliyet girilir. Üretim planları için hazırlık maliyetleri,
satın alma istekleri için sabit sipariş maliyetleri bu alanın değerini oluşt u r a bilir.
Buraya yazılması gereken maliyetin birimi de malze m e muha s e be verileri birimi
olmalıdır.
Eğer en az birim maliyetli parti büyüklüğ ü yönte mi kullanılacak olursa Stok Maliyeti
ve Sipariş Verme Maliyetleri girilmelidir. Böylece siste m bu iki maliyeti dengeleyecek
parti büyüklüğü n ü en iyileyecektir. Sipariş verme noktası yönte mi için sabit parti
büyüklüğü yönte mi seçilirse, sabit parti büyüklüğ ü alanına bilgi girilmelidir.
Oluştu r a n / T a r i h : Malzeme kaydı, oluşt u r a n ilk kullanıcıyı tarih ve saat

Değiştiren / T a ri h : Malzeme kaydı, MRP Verileri üzerin d e değişiklik yapan son

kullanıcıyı tarih ve saat bilgileri ile birlikte gösterir.

44
*TRACE/
Temel Modül
BAST03D011 : Depolar
Depo : Malzeme ni n siste m d e tanımlı olan depoların hangilerin d e

buluna bileceğinin girildiği alandır. Depolar destek tablos u n d a n seçim yapılarak
doldur ul u r.
Stok Yeri : Malzeme ni n tanımla n dığı tesis için Tesisler destek

tablos u n d a "Stok Yeri Kullanılacak" alanı işaretlen m i ş s e, bu alanda malze m e ni n
buluna bileceği stok alanları tanımla n a bilir. Sistem stok yeri bilgisini de göz önüne
alarak stok hareketleri n d eki kontr ol ü sağlar. Aksi takdir de söz konus u tesis içersinde
kullanılan malze m eler için bu alanın doldu r ul m a s ı gerekli değildir.
"MRP Ayrıntısı" : Standa r t siste m d e yer almayacak tır.

45
*TRACE/
Temel Modül
BAST03D006 : Satış
Burada, tanımlan m a k t a olan malze m eyle ilgili satış verileri girilir. Malzeme ni n satış
işlemlerin d e kullanılm a sı dur u m u n d a baz alınır.
Satış Depar t m a n ı : Tanımlan a n malze m e ni n satış işlemleri ile ilgilenecek olan

bölü m ü n kodu girilir. Girilen bölü m, Satış Bölümleri destek tablos u n d a n seçilerek
doldur ul u r ve girilen bilgiler bu tablo ile karşılaştırıl m ak t a dır. Bu tabloda tanımlı
olmayan bir bölü m girildiğinde siste m tarafınd a n hata mesajı verilir. Giriş yapılırken
odaklan m a işlevi ile Satış Bölümleri destek tablos u n a ulaşılarak ilgili bölü m bu tablo
üzerin de n seçilebilir.

46
*TRACE/
Temel Modül
Paketle m e Birimi : Paketle m e birimi girilir. Malzeme ni n satış birimidir.

Malzeme birimleri tablos u n d a n seçim yapılarak tanımla nır.
Paketle m e Tipi : Paketle m e Tipleri destek tablos u n d a tanımlı paket

tiplerinde n seçim yapılır. Sipariş belgesine bura d a tanımlı paket tipi otom a tik olarak
aktarılır. Sadece bilgi amaçlı kullanılan bir alandır.
Fiyat Birimi : Satış fiyatının malze m e ni n kaç stok birimi için geçerli
olduğu n u gösterir.
Satış fiyatı : Malzeme için stan d a r t bir fiyat girilir. Bu fiyat daha sonra
satış belgelerin de satış fiyatını belirleme de kullanılır. Satış belgelerin de, malze m e için
tanımlan a n fiyat politikası sırasına bakılır. Bu sıra malze m e için atan m ış olan satış
kalem tipinde belirtilmiştir. Satış kalemi tipi, satış fiyatının hangi sıra ile aranacağını
belirler. Sistem, sıra ile belirtilen sırada, kayıtlı fiyat olup olmadığına bakar. İlk
bulduğ u fiyatı ise satış fiyatı olarak belirler. Bu sırala m a d a Malzeme Ana Kayıtları
Satış Verileri içerisindeki fiyat da değerlen di rilen fiyatlar arasın d a dır.
Genel İndirim : Satış belgelerin d e belge bazın d a indirim yapılmasını

sağlar.
İndirime Tabi : Satış belgelerinde kalem bazın d a indiri m yapılmasını

sağlar.
İhraç edilebilir : Etkin bir kullanımı yoktur. Bilgi niteliğinde işaretlenir.
Malzeme Fiyat grubu : Malzeme bir fiyat grubu ile ilişkilendirilir. Fiyatlan dır m a
politikaları belirlenirke n belli fiyat grubu n a dahil olan malze m eler için özel indiri mler
tanımlan a bilir. Satış belgelerin de malze m elerin bulun d u kla rı fiyat gruplarına göre
indiri mleri belirlenir. Malzeme Fiyat Grupları destek tablos u n d a tanımlı fiyat grupları
arasınd a n seçim yapılarak alan doldu r ul u r.
Kaynak ülke : Malzeme ni n ana mad d e sinin kaynağı olan ülke girilir.

Ülkeler destek tablos u n d a n seçim yapılır. Etkin bir kullanımı yoktur.
Gideceği Ülke : Malzeme üzerin de bir işlem yapılmışs a, bu işlemi yapan
ülkenin kodu n u n girildiği alandır. Ülkeler destek tablos u n d a n seçim yapılır. Etkin bir
kullanımı yoktur.
Gümrük no : Etkin bir kullanımı yoktur.
Gümrük oranı : Etkin bir kullanımı yoktur.

47
*TRACE/
Temel Modül
KDV kodu : Malzeme ni n KDV Kodun u n tanımlan dığı alandır. Bu kod,

müşt eri siparişi içerisinde müşt eri KDV Kodu, müşt eri ülke kodu ve siste mi kullana n
firmanın ülke kodu birleşerek KDV oranları destek tablos u n d a n, uygulanacak KDV
oranının bulun m a s ı sağlanır.
Ürün stat ü s ü : Etkin bir kullanımı yoktur.
Ürün Grubu : Ürün Grupları destek tablosu n d a tanımlı ürü n

grupların d a n biri seçilerek doldu r ul u r. Ürün, satış istatis tiklerin d e kullanılm ak
amacıyla bir gruba dahil edilmiş olun ur.
İstatis tiksel malze m e no : Etkin bir kullanımı yoktur.
Minimu m sipariş miktarı : Bu miktarın altındaki siparişlerde siste m tarafın d a n uyarı

mesajı verilir.
İhracat Metni : Etkin bir kullanımı yoktur.

Değiştiren / T a ri h : Malzeme kaydı Satış Verileri üzerin d e değişiklik yapan son

kullanıcıyı tarih ve saat bilgileri ile birlikte gösterir.

48
*TRACE/
Temel Modül
BAST03D007 : Satınalma
Burada, tanımlan m a k t a olan malze m eye ait satın alma verileri girilir. Malzeme nin
satın alma işlemlerin de kullanılm a sı dur u m u n d a baz alınır.
Satın Alma Bölüm ü : Bu alana, tanımlan a n malze m e ni n satın alma işlemleri ile
ilgilenecek olan bölüm adı girilir. Girilen bölüm Satın alma Bölümleri destek tablos u
ile karşılaştırılm ak t a dır. Bu tabloda tanımlı olmayan bir bölü m girildiğinde siste m
tarafın d a n hata mesajı verilir. Giriş yapılırken odaklan m a işlevi ile Satın alma
Bölümleri destek tablos u n a ulaşılarak ilgili bölü m bu tablo üzerin d e n seçilebilir.
Satın alma Birimi : Satın alınan malze m e ni n satın alma birimi girilir.

49
*TRACE/
Temel Modül
Maksim u m Sipariş Seviyesi : En yüksek sipariş miktarı bilgisi girilir. Bu miktarın

üzerin de satın alma siparişi miktarları girilirken siste m tarafın d a n uyarı mesajı
verilir.
Minimu m Sipariş Seviyesi : En düş ük sipariş miktarı girilir. Bu miktarın altında satın

alma siparişi miktarları girilirken siste m tarafın d a n hata mesajı verilir.
Sipariş Tipi : Sipariş tipleri, satın alma belgelerini farklılaştır m a k için

tanımlan acak olan özellikleri ifade eder. Her malze m e belli bir sipariş tipi ile
ilişkilendirilir. MRP sırasın d a oluşt u r ul a n satın alma isteğine, bura d a tanımlı sipariş
tipi kaydedilir. Satın alma siparişlerinin otom a tik olarak siparişe dönü ş ü m ü
gerçekleşirke n, oluşt u r ul a n sipariş belgelerinin tipleri bu şekilde belirlenmi ş olur.
Sipariş Kalemi Tipi : Sipariş kalemi tipleri, sipariş belgesi içinde tanımla n a n
kalemlerin siste m içindeki bilgi akışını belirler. Her malze m e, belli bir sipariş kalemi
tipi ile ilişkilendirilir. MRP sırasın d a oluşt u r ul a n satın alma isteğine, burad a tanımlı
sipariş kalem tipi kaydedilir. Satın alma siparişlerinin otom a t ik olarak siparişe
dönü ş ü m ü gerçekleşirken, oluşt u r ul a n sipariş belgesi kalem tipleri bu şekilde
belirlen miş olur.
Otom a tik Sipariş : Bu alanın işaretli olduğu dur u m l a r d a, tedarikçinin girilmiş

olması şartıyla, satın alma istekleri otom a tik olarak satın alma siparişlerine çevrilir.
Bu çevrim ayrı bir uygula m a içerisinde gerçekleştirilir.
Satın alma Anlaşm a sı Tipi No : Bu malze m e ile ilgili bir satın alma anlaş m a sı yapılmış
olması duru m u n d a, Satın alma Anlaşm a sı Tipi, Satın Alma Anlaşm a sı No, (eğer
birden fazla kalem varsa) Satın alma Kalemi ve Tedarikçi Numar ası alanları otom a tik
olarak güncellenir. Bu malze m e ile ilgili başka bir tedarikçiyle başka bir sözleş m e
yapılması duru m u n d a , Malzeme Tedarikçileri tablos u n a yeni bir kayıt düşül ü r.
Satın alma isteği belgesi oluşt u r ul u r k e n, sözleş m e yapılan tedarikçi num a r a sı

bura da n otoma tik olarak gelir. Ancak bura d aki şart, satın alma isteği oluşt u r ul u r k e n
malze m e bilgilerinin okun m a s ın ın isten miş olmasıdır.
Satın alma siparişlerin de de, söz konus u malze m e için girilmiş olan tedarikçiler ile
sipariş verilen tedarikçini n uyup uyma dığı kontrol edilir. Aksi dur u m d a siste m uyarı
mesajı verir.
Malzeme Ana Kayıtların d a sözleş m e girmede n önce satın alma modül ü içerisinde belli
bir tedarikçi ile sözleş m e tanımla n m a s ı gerekir.
KDV Kodu : Malzeme ni n KDV Kodun u n tanımlan dığı alandır. Bu kod,

50
*TRACE/
Temel Modül
sipariş içerisinde tedarikçi KDV Kodu, tedarikçi ülke kodu ve siste mi kullana n
firmanın ülke kodu birleşerek KDV Oranları destek tablos u n d a n, uygulanacak KDV
oranının bulun m a s ı sağlanır.
Nakit İndirimi? : Satın alma belgelerinde malze m e için nakit indirimi

tanımlan a bil me si ni sağlam a k üzere işaretlenen bir alandır.
Teslimat süresi : Malzeme ni n siparişi verildiği tarihte n, siparişin teslim

edildiği tarihe kadar geçen süredir. MRP satın alma isteklerini oluştu r u r k e n bu süreyi
göz önüne alır.
Onaylanacak mı? : Malzeme ile ilgili satın alma siparişinin tedarikçi tarafınd a n
kaç gün içinde onaylanacağı bilgisi girilir. Satın alma siparişini n oluşt u r ul d u ğ u
tarihte n itibare n bu süre geçene kadar sipariş onayı takip edilir. Satın alma
uygula m ala rın d a bir rapor ile onay bekleyen siparişlerin listesi alınır.
Hatırlatılacak mı? : Malzeme ni n siparişte belirtilen teslimat süresin d e n kaç gün

önce tedarikçiye hatırlat m a yapılacağı girilir. Satın alma uygula m ala rın d a bir rapor ile
hatırlatılacak siparişlerin listesi alınır.
Uyarılacak mı? : Malzeme ni n teslima t süresi geçtikte n sonra hala malın

teslimi yapılma m ışs a, teslim süresin de n kaç gün sonra tedarikçiye teslimat uyarısının
yapılacağı girilir. Satın alma uygula m ala rın d a bir rapor ile uyarılacak tedarikçilerin
listesi alınır.
Satın alma Fiyatı Yıl 0 : Etkin bir kullanımı yoktur.

Değiştiren / T a ri h : Malzeme kaydı Satın alma Verileri üzerin d e değişiklik

yapan son kullanıcıyı tarih ve saat bilgileri ile birlikte gösterir.
"Tedarikçi" ile malze m e ni n satın alınabileceği tedarikçilerin listesine

ulaşılır. Kullanıcılar bura d a siste m d e kayıtlı olan Tedarikçi Ana Kayıtların d a n seçim
yaparak listeyi oluştu r u r la r.

51
*TRACE/
Temel Modül
BAST03D008 : Üretim
Burada, tanımlan m a k t a olan malze m eye ait üreti m verileri girilir. Malzeme nin üreti m
işlemlerin d e kullanılm a sı dur u m u n d a baz alınır.
Ustabaşı : Bu alana tesisteki darboğaz iş merke zin de n soru ml u

ustab a şı girilir.
İş Merkezi : Bu alana dar boğa z iş merkezi girilir. Bu sayede, MRP

çalıştırıldıkta n sonra Kaba Kapasite Planlam a sı yapılırken bura da tanımla n a n iş
merkezi üzerin de ki kapasite yükü hesapla nır.
Hazırlık Zamanı Grubu : Bu alana Hazırlık Zamanı Grupları destek tablos u n d a n giriş

52
*TRACE/
Temel Modül
yapılarak, malze m e bu tabloda tanımlı olan herha ngi bir hazırlık süresi grubu ile
ilişkilendirilebilir. Malzemeler için daha sonra açılan iş emirlerinin sıralan m a s ın d a
kullanılır. Aynı hazırlık süresi grub u n a sahip malze m eler için açılmış iş emirleri,
birbiri ardı sıra gelecek şekilde atölyede başlatılırlars a, hazırlık zama nının en
iyilemesi konus u n d a yarar sağlanır.
Fasond a Operasyon? : Bu gösterge ile bu malze m e ni n fason d a yapılan bir

operasyo n u olup olmadığı kont rol edilir. Fason operasyo n u işaretli olan malze m eler
için planla m a yapılırken, diğerlerin de n farklı olarak rota bilgilerine bakılır ve dışarıda
yapılacak operasyon için MRP tarafın d a n otom atik satın alma isteği çıkartılır.
Temel Miktar : Bu alan operasyo n süreleri tanımlanırke n bu sürelerin

malze m e ni n kaç adedi için geçerli olduğu n u ifade eder.
Zaman Birimi : Operasyo n verilerinde tanıml an a n sürelerin zam a n

birimi dir.
Hazırlık Süresi : Malzeme ni n üreti mi süresi nce harcan a n hazırlık süreleri

topla mını içerir.
İşlem Süresi : Malzeme ni n üreti mi süresi nce harcan a n hazırlık süreleri

topla mını içerir.
Taşıma Süresi : Operasyo n yapılırken gerekli taşım a süresidir ve ortala m a

bir değer girilir.
Üreti m Süresi : İşleme süresi, taşım a süresi ve hazırlık süresinin topla mı
olarak tanımla nır. MRP, yukarıda tanımlı süreler bulun m a d ığı zama n bura d a
tanımlan a n topla m süreyi alarak üreti m planlarını çizelgeler.
Buradaki süreler, rota bilgilerinin operasyon süreleri tanımla nır ke n otoma tik olarak
atanabilir.
Maksim u m bekleme süresi : Bu alana iş merke zi n d e ki en uzu n olan bekleme süresi
girilir. Bu bilgi daha sonra üreti m emirleri çizelgelemesi n d e kullanılır.
Sabit Makine Kapasitesi : Makine üzerin de ki (darboğa z iş merke zi), bu malze m e ni n
üreti min d e n kaynaklanacak ve miktara bağlı olarak değişm eye n kapasite yükün ü n
girildiği alandır. (örn: hazırlık süresi)
Değişken Makine Kapasitesi : Makine üzerin d e ki, bu malze m e ni n üreti mi n d e n

kaynaklan acak ve miktar a bağlı olarak değişen kapasite yükün ü n girildiği alandır.
(örn: Makine işleme süresi)

53
*TRACE/
Temel Modül
Sabit İşgücü Kapasitesi : İşgücü üzerin d eki, bu malze m e ni n üreti mi n d e n

kaynaklan acak ve miktar a bağlı olarak değişmeyen kapasite yükün ü n girildiği alandır.
(örn: hazırlık süresi)
Değişken İşgücü Kapasitesi : İşgücü üzerin d e ki, bu malze m e ni n üreti min d e n
kaynaklan acak ve miktar a bağlı olarak değişen kapasite yükün ü n girildiği alandır.
(örn: mont aj süresi)

Değiştiren / T a ri h : Malzeme kaydı Üretim Verileri üzerin de değişiklik yapan

son kullanıcıyı tarih ve saat bilgileri ile birlikte gösterir.
BAST03D060 : Kalite Kontrol

54
*TRACE/
Temel Modül
Bir malze m e d e kalite kontr ol var ise öncelikle malze m e ana kaydınd a Kalite Kontrol
sekmesi n d e kont rol kriterleri girilir. Tabloya yeni satır eklenip Kriter alanına zoom
yapılarak Kalite Kontol Kriteleri destek tablos u n d a seçim yapılır. Kriterin Min Max
Değer, Num u n e planı, Ölçme Talimatı, Her Num un e İçin Veri Girilecek, Araç Gereç
bilgileri ve kont rol sonrası istene n özel işler için yazılmış progra m kodu malze m eye
göre özelleştirilebilir. Satınal m a ve üreti m kalite kont rol ü n her ikisi içinde bura d a
girilen kontr ol kriterleri kullanılır. Üretim kalite kont rol için malze m e ana kaydınd a
başka bir tanım a gerek yoktur. Satınal m a kalite kont rol için ayrıca Satınal m a
sekmesi n d e Mal Giriş Kalite Kontrol işaretinin konul m a sı gerekir; bu işaret atılı ise
satınal m aya bağlı girişlere kalite kontrol uygulanır. Ayrıca satınalm aya bağlı girişte
num u n e adedini belirlemek için bir num u n e planı seçilir.
BAST03D070 : Bakım

55
*TRACE/
Temel Modül
Makina ve teçhiza t arıza meyda n a gelmesi beklen m e d e n, öncede n tesbit edilmiş
süreler sonu n d a gözde n geçirilir, gerekli parçalar değiştirilir ve ayarlam ala r yapılır.
Bakım uygulanacak her nesne için malze m e ana kayıtları (BAST03) Bakım sekmesin de,
birden çok bakım tarifi belirtilebilir. Bakım tarifleri yine malze m e ana kayıtların d a
tanım ala n a n verilerdir. Bunlar arasın d a öncelik ayrımı yapılabilir. Hangi aralıklarla,
hangi bakım tarifinin uygulanacağı seçilir, Bakım sırasınd a makina nın bağlı olduğu iş
merkezi ni n kapasitesin d e ne kadar azalm a olacağı belirtilir. Bu tanım a göre
gerçekleştirilmiş en son bakım tarihi de bura d a n izlenir.
Model No: Bakımı yapılacak parça nın model num a r a sı tanımla nır.
Üretici Firma: Bakımı yapılacak parçanın üretici firması tanımla nır.
Bakım Sorumlu s u: Destek tablos u n d a n zoo mla n a r a k seçilen bu alanda bakım
soru ml u s u tanımla nır.
Garanti Süresi: Ay cinsinde n garan ti süresi girilir.
Üretici Ülke: Bakımı yapılacak parçanın üretici ülkesi tanımla nır.
Uygulanacak Periyodik Bakım ve Kalibrasyo nlar: Bakım yapılacak malze m eye
uygulanacak bakım tarifleri belirtilir. Bu tabloda bakım tarifi seçilir. Periyot miktarı ya
da süresi elle girilir ve burad a girilen değere göre bakım planları oluşu r. Kapasite
azal m a, bakım yapılacağı günler de ilgili iş merkezinin kapas a tiesin d e ne kadar
azal m a olacağını belirtir. Örnek olarak günde 8 saat çalışan bir işlet me d e bakım
yapılacağı gün %20 kapasite azalm ası oluyors a işlet me ni n o günlük kapasit esi 6 saate
düşecektir. Alternatif num a r a sı bakım tarifinin hangi alterna tif num a r alı ürü n ağacı
ve rotayı kullan dığıdır.
Uygulanacak Periyodik Kontroller: Kontrol listeleri belirtilir. Ayrıca kontr ol listelerinin

ne kadar da bir yapılması gerekitiği periyod tipinde tanımla nır.

56
*TRACE/
Temel Modül
2.3. BAST05 (Malzeme S?n?flar?)
IAS Malzeme Sınıfları Uygulam a sının amacı, siste m d e ki malze m elere ek özellikler

verebilmek için yeni bir malze m e sınıf tablos u hazırla m a k t ır. Mesela Otomo bil
ürün ü n ü n rengi,Modeli,Motor Gücü, ABS ve Klima olup olmadığı gibi malze m eye ait ek
özellikler için yeni bir malze m e sınıf tablos u hazırlana bilinir.

BAST05 uygula m a sı ile malze m e sınıfı yaratılır, tablodaki alanların

isimleri,uz u nl uğ u,seçi m kriteri olup olmadığı (S) ve açıklam a bilgileri girilir,
oluşt u r ula n malze m e sınıfı "Oluşt u r" buton u ile veri tabanın d a oluşt u r ul u r. Bununla
birlikte "Kod Yaz" buton u yardımıyla oluşan bu tablo ile ilgili kod da yazdırılabilir.

57
*TRACE/
Temel Modül
Malzeme Ana Kayıtları (BAST03) uygula m a sın d a ek özellik verilmek

istenen malze m eye Sınıf kısmın d a, oluşt u r ul a n Malzeme Sınıfı girilir ve "Sınıf"
buto n u n a basılarak malze m e ni n ek özellikleri bu sınıfın içerisine girilir.
Arama işlemi sırasınd a Sınıf kısmına malze m e ni n oluşt u r la n sınıfı girilir

ve "Sınıf Kriteri" buto n u n a basılır, çıkan ekran ile Malzeme Sınıfındaki bilgilere göre
de aram a yapılması sağlanır.

58
*TRACE/
Temel Modül
2.4. BAST06 (Maliyet Merkezleri)
Organiza syo nla r d a maliyet parçaları, dikkatli bir şekilde toplan m alı ve
analiz edilmelidir. IAS siste min d e, tüm maliyetler, maliyet havuzları olarak
düş ü n üle bilen maliyet merke zlerin d e toplanır. Kısaca, maliyet merkezleri, maliyetleri
bir araya getiren havu zlar d a n başka bir şey değildir. Her bir havu z kendisi ile ilişkili
havuzları toplar. Maliyetleri, maliyet merkezleri ne göre ayırm ak, maliyet merkezleri
isimlerini girerek ve de finansal işlemleri kullana n maliyet muh a s e b esi ne havale
edilerek yapılabilir.
Sistem d e maliyet merke zleri nin iki temel fonksiyon u mevcut t u r.
Birincisi firmanın maliyet kalemlerinin nerede hangi orand a toplan dığı,
İkincisi ise bu iş merke zlerinin bağlı olduğu maliyet merkezlerin d e toplana n son
maliyette n yola çıkarak birim aktivite maliyetlerine ulaşm a k tır.

59
*TRACE/
Temel Modül
Maliyet merkezleri BAST06 işlemin d e tanımlanır. Karşımız a ilk açılan diyalog daha
önce tanımla n a n maliyet merkezlerin bulun d u ğ u ana diyalogtu r. İstenilen kiriterlere
göre siste m d a ki maliyet merke zleri aram a sı yapılır.

60
*TRACE/
Temel Modül
Firma : Maliyet merkezinin kullanılacağı firmayı gösterir.
Tesis : Maliyet merkezinin kullanılacağı tesisi gösterir.
Maliyet Merkezi : Maliyet merkezinin kodu girilir ve heme n yanınd a ki alana
maliyet merke zi ni n açıklam ası girilir.
Başlangiç Tarihi : Maliyet merkezinin Aktif olarak kullanım a başladığı

tarihti r.
Bitiş Tarihi : Maliyet merkezinin Aktif olarak bittiği tarihtir. Bu iki tarih
arasınd a maliyet merke zi geçerlidir.
Tarihçe Takibi : Tarih bazın d a Maliyet merkezin d eki değişiklikleri tutar.
Aktif : Maliyet merkezinin aktif olark kullanılabilir olduğu n u

belirtir.

61
*TRACE/
Temel Modül
Planlanabilir : Maliyet merkezinin planla m a d a kullanılacağını belirtir.
Doğru da n kayıt : Bu çek atılı değilse muha se b e d e n veya bu maliyet

merkezi ne doğru d a n kayıt yapmayı engeller. Maliyet merkezi yanlızca toplayıcı
maliyet merke zi ise bu çekin atılması uygun d u r.
Sil : Maliyet merkezinin ekran d a görün m e si ni engeller ve hiç bir

yerde kullanılm a sın a izin verme z.
Üst maliyet merkezi : Maliyet Merkezlerini n bir yüksek seviye ile birleştirilmesi
için kullanılır.Raporla m a amaçlıdır.
Soruml u : Maliyet merkezinin soru ml u s u n u gösterir. Bir çok firma d a

her maliyet merke zi için bir soru ml u atanır.
İş alanı : Maliyet Muhasebesin d e ki tanımlara paralel tanımlar.Maliyet

merkezi ni n hangi iş alanın d a kullanılacağını ifade eder. Raporla m a amacıyla
kullanılır.
Kategori : Raporla m a amaçlı maliyet merkezlerini kategorileştir m e k

amacıyla kullanılır. Destek tabloların d a n gelir. Üreti m maliyet merke zi, Finans m a n
maliyet merke zi gibi.
Şema : Fonksiyon dışı.
Tip : Raporla m a amaçlı kullanılır.
Ana : Maliyet Merkezlerinin ana kriteri, maliyetleri daima üzerin d e

toplar ve maliyet merkezleri ile ilgili aktiviteler, makine , işçilik aktivitesi gibi
organi za syo n amaçlarını belirtir. (Direkt Maliyet)
Yardım : Maliyet Merkezlerinin yardımcı kriteri, maliyetleri toplar ,

kendilerine ve ana maliyet merke zi ne gönderir. Bunların yanınd a yardımcı maliyet
merkezleri, siste mi n planla m a, makine ve bakım maliyetleri gibi lojistik maliyetlerini
de gösterir.(Indirek t Maliyet)
Hayali : Maliyet Merkezleri nin hayali kriteri, maliyetleri daima ana ya
da yardımcı maliyet merke zlerine gönderir. Bunun yanınd a, kira, nakliye gibi ana ve
yardımcı maliyetleri içeren maliyetleri de gösterir.
Sınıf : Maliyet merkezinin hangi karakte ris tikte olduğu n u

gösterir.
Dağıtıcı : Bir maliyet merkezi üzerin d e finans m a n d a n direk maliyet

62
*TRACE/
Temel Modül
topluyor s a ve yanlızca üzerin de ki maliyeti diğer maliyet merke zlerine dağıtıyors a bu
maliyet merke zi dağıtıcıdır.
Toplayıcı: Bir maliyet merke zi direk olartak maliyet almıyors a ve yanlızca

dağitiçı maliyet merkezlerin d e n üzerine maliyet topluyors a bu toplayıcı maliyet
merkezi dir.
Her ikisi : Bir maliyet merke zi nin hem direk üzerine maliyet kaydı
yapılıyor hem de dağıtım d a n üzerine pay alıyorsa bu maliyet merkezi her ikisidir.
NOT : Üretim deki maliyet merkezleri Dağıtıcı maliyet merke zleri

stat ü s ü n d e olama zla r.
Adres : Bu bölü m de ki bilgiler eğer bir firma d a değişik lokasyon d a ki

bir yeri tesis açma d a n maliyet merke zleri üzerin de n maliyeti takip edilmek
isteniyors a doldu r ul u r.
Oluştu r a n : Maliyet merkezini siste m e ilk kaydede n kullanıcı ismini ve

tarihini tutar.
Değiştiren : Mevcut maliyet merke zi ni değiştiren kullanıcının ismini ve

tarihini tutar.

63
*TRACE/
Temel Modül
2.5. BAST10 (Malzeme Aç?klamalar? Düzeltme)
IAS Malzeme Açıklamaları Düzelt m e uygula m a sı ile malze m e ni n genel açıklam asının,

malze m e ni n ürün ağacındaki ve rotad aki açıklam alarının değiştirilmesi sağlanır.
BAST10 Malzeme Açıklam aları Düzelt m e işlemi hareket geçirildikte n sonra,

açıklam ası değiştirilecek malze m eleri n seçilebildiği bir aram a ekranı belirecektir.
Aratılan Malzeme "Değiştir" tuşu n u n harekete geçirilmesi ile eski mevcut açıklam a nın
bulun d u ğ u ve yeni açıklam a nın girilebileceği ekran gelir.
Yeni Açıklam a : Malzeme ni n seçilen dildeki yeni açıklamasını girilir.
Eski Açıklama : Malzeme ni n seçilen dildeki mevcut olan açıklam asını ifade

eder.

64
*TRACE/
Temel Modül
3. Des t e k Ta b l o l a r ı
3.1. IASBAS000 – Holding
Sistem içerisinde yalnızca bir holding tanımlan a bilir. Holding, bir kurulu ş u n yapısal
olarak tanımla n acağı en üst kuru m d u r .
Holding: Sistem içerisinde tanımlan acak olan holdingin kodu girilir.
Açılama: Holding açıklam a sı girilir.
Logofile: Holding logosun u n dosya yolu girilir.

65
*TRACE/
Temel Modül
3.2. IASBAS001 – Firma
Bu tabloda holdinge bağlı firmalarla ilgili bilgiler tanımlanır. Firmalar, kurul uş

içerisinde holding de n sonra en büyük ikinci yapısal düzeydir. Firma tanımının en
önemli özelliği, muh as e be kayıtlarının firma düzeyinde tut ul uyor olmasıdır.
Firma Kodu : Iki karakte rle firma kodu girilir.
Firma adı : Firmanın adı girilir.
Şehir : Firmanın bulun d u ğ u şehir.
Dil : Firma ile yazışm ala r d a kullanılacak dil girilir. Firma tanımı
yapılırken mutlaka doldur ul m alıdır.
Ülke : Firmanın bulun d u ğ u ülkenin kodu girilir. Firma tanımı

yapılırken mutlaka doldur ul m alıdır.
Vergi Dairesi No : Firmanın vergi dairesi ve num a r a sı girilir.

66
*TRACE/
Temel Modül
Para Birimi : Firmanın para birimi girilir. Firmanın muh a s e be kayıtları

firma için tanımla n a n para birimi üzerin de n yapılır. Firma tanımı yapılırken mutlaka
doldur ul m alıdır.
Muhasebe Kullanım d a mı? : İşaretli olmadığı dur u m d a sistemi n her ha n gi bir yerinde

yapılan bir işlemin muh as e be ile bütü nleş m e si sağlan m a z ve işlem sonuc u n d a
muh as e be kayıdı oluşt u r m a z.
Unvan : Firmanın bir ön adı varsa, bu kısım d a yazılır. (örn: Fa. IAS
Unterne h m e n s b e r a t u n g Gmbh.).
İsim1 İsim2 : Firmanın adı yazılır. Firmanın adını yazm ak için iki ayrı

Adres1 Adres2 : Firma açık adresin d e ki cadde adı ve/veya sem t adı ve şehir
adı bu alana yazılır.
Posta Kodu : Firmanın açık adresinin posta kodu n u içerecek alandır.
Posta Kutus u : Firmanın posta kutu s u num a r a sının yazıldığı alandır.
Posta Kutus u Posta Kodu : Firmanın posta kutu s u n u n posta kodu n u içeren alandır.
Posta Kutus u n a Teslima t? : Gönderilecek olan mekt u pl arın (satın alma siparişi veya
uyarı mekt u b u vb.) üzerine işaretlen di şi dur u m d a Posta Kodu adresi (posta kutu s u ve
posta kutu s u post a kodu alanlarına yazılan bilgiler alınarak) basılacak,
işaretlen m e diği duru m d a firma nın açık adresi (cadde ve posta kodu alanlarına yazılan
bilgiler alınarak) basılacaktır.
Telefo n No : Firmanın telefon num a r a sı girilir.
Faks No : Firmanın Faks num a r a sı girilir.
Veri İletişim No : Elektro nik orta m d a haberleş m e dur u m u n d a firmanın veri
iletişim num a r a sı girilir.

67
*TRACE/
Temel Modül
3.3. IASBAS002 – Diller
Sistem içerisinde kullanılacak olan diller bu tabloda tanımla nır. Dil tanımla m al a rı
sayesinde, satış ve satın alma belgeleri içerisindeki açıklam alar, başlangıç ve sonuç
metinleri, hata mesajları, malze m e, ürü n ağaçları ve rota metinleri vs.., değişik
dillerde görün t üle ne bilir ve çıktıları alınabilir.
Dil Kodu : Tek karakterle, dili ifade edecek olan kod girilir.
Dil : Dil ile ilgili açıklam a girilir.

68
*TRACE/
Temel Modül
3.4. IASBAS003 – Ülkeler
Bu tablo ilişkili olunan ülke bilgilerinin merke zi olarak saklan dığı yerdir.
Ülke : Tek karakterle ülke kodu girilir.
AT üyesi : Eğer ülke Avrupa Topluluğ u üyesi ise bu alan işaretlenir.
Altern a tif Ülke : Aktif bir kullanımı bulun m a m a k t a dır.
Trafik Kodu : Aktif bir kullanımı bulun m a m a k t a dır.
Para Birimi : Ülkenin kullandığı para birimi girilir.
Açıklama : Ülke ile ilgili açıklam a girilir.

69
*TRACE/
Temel Modül
3.5. IASBAS004 – Birimler
Sistem içerisinde kullanılacak olan tüm birimler (miktar birimleri, zam a n birimleri ve
para birimleri) merke zi olarak bu destek tablos u n d a tanımla nır. Malzeme ile
tanımla m ala r yapılırken miktar birimleri bu tabloda n seçilerek yapılır veya veri
girişlerinin kont rolü bu tablo ile yapılır.
Dil : Birimin tanımlı olacağı dil girilir.
Temel Birime Çevirim Katsayısı : Tanımla na n birim ile temel birim arasınd a katsayı
verilerek ilişki kurulu r.
Birim = Temel Birim * Temel Birime Çevirim Katsayısı
Birim : Birim kodu girilir.
Değer Kategorisi : Birim ile ilişkili olan değer kategorisi girilir. Para birimi ve
zam a n birimi tanımla m al a rın d a alan ekran d a yer alma z.
Temel Birim : Birimin bağlı olduğu Temel Birim girilir. Para birimi tanımla m a sın d a

70
*TRACE/
Temel Modül
kullanılm a z.
Ölçü Zaman Para : Birim, belirtilen gruplar d a n hangisine aitse, o alan

işaretlenir. Ölçü işaretlen diği zam a n genelde miktar birimleri tanımla m a s ı yapılır.
Açıklama : Birim ile ilgili açıklam a girilir.
Değişken Birimler Kavramı : Birbirlerine çevrilebilecek nitelikte olan birimler siste m

içerisinde bir temel birim çevresinde tanımlan a bilir. Tanımla na n her birim bir temel
birim ile ilişkilendirilir. Daha sonra malze m e tanıml a m ala rın d a, Malzeme Ana
Kayıtları Miktar Birimleri tablos u n a mevcut birimler de n herha ngi biri seçildiğinde,
seçilen birimin bağlı olduğu temel birime bağlı olan tüm birimler de malze m e için
geçerli olur. Kısacası, Ürün Ağaçları, Rotalar, İş Emirleri, Malzeme Hareketleri ve
bunlar gibi uygula m al ar d a kullanılan belgelerde, belgede tanımlan a n birimin temel
birimi nin, malze m e için tanımlı olan birimin temel birimi ile eşit olması duru m u n d a ,
siste m, işlemin gerçekleştirilmesi ne izin verir.
Diğer bir deyişle, malze m e ile ilgili olarak oluştu r ul a n tüm belgeler de, belgenin
birimi nin temel birimi malze m e için tanımlan a n birimin temel birimi ile karşılaştırılır.
Temel birimlerin eşit olması dur u m u n d a işlemin gerçekleş m e si ne izin verilir. Aksi
takdir de, işlem gerçekleştirile me z. Malzeme için Malzeme Ana Kayıtları Miktar
Birimleri tablos u n d a tanımla n a n stok birimi nin belgenin birimine çevrimi sadece Stok
ve MRP işlemleri için gerçekleşir.
Sistem d e bir birimin belli bir temel birim ile ilişkilendirilebilmesi için de temel birimin
öncede n tanımlı olması gerekir. Temel birim tanımla nırke n "Birim" ve "Temel Birim"
alanlarına aynı kod yazılarak kayıt yaratılır.
Malzeme Ana Kayıtları Miktar Birimleri tablos u n d a, malze m e için aynı temel birimi

olan farklı iki birim tanımla n m a s ın a izin verilmez.

71
*TRACE/
Temel Modül
3.6. IASBAS005 – Tesis Yeri
Sistem içerisinde bir firma kodu n u taşıyan birden fazla tesis tanımla n a bilir. Burada n
anlaşılacağı gibi tesisler, holding ve firmalar d a n sonra, tanımla n a bilen en üst üçünc ü
örgüts el düzeyler dir. Planlam a sonuçları ve üreti m ile ilgili bilgiler (ürün ağaçları,
rotalar, vb..) tesis düzeyinde tut ul u r.
Firma : Yeni bir tesis tanımla nıke n öncelikle tesisin hangi firmaya
bağlı olduğu tanımla nır.
Tesis : İki karakte rle, tanımla n a n tesisin kodu girilir.
Açıklama : Tesisin adı girilir.
Fabrika Takvimi : Sistem yapılanığın d a tanımla n a n, MRP çizelgelemesi n d e ve

kapasit e planla m a sın d a (eğer iş merke zi özel takvimi tanımlı değilse) vs., kullanılacak
olan takvime işaret eder. Her bir tesis için siste m d e tanımlı olan takvimler d e n ayrı
seçim yapılabilir.
Tatiller : Aktif bir kullanımı bulun m a m a k t a dır.

72
*TRACE/
Temel Modül
Çalışma Saatleri : Tesisteki haftalık çalışma saati girilir. Bu alana herha n gi bir
bilgi girilme zs e stan d a r t olarak haftalık çalışm a saati olarak 40 saat alınır. Kapasite
Planlam a sı işlevlerin de kullanılan bir bilgidir. MS Project'e veri aktarımı için
kullanılan bir alandır.
Toleran s (%) : Standa r t siste m d e kullanıl m ayacak bir alandır. Malzeme

Ana Kayıtların d a yer alan Tedarik süresi alanı temel alınarak iş emirlerin d e
hesaplan a n genişlem e faktör ü, bu alanda yer alan genişleme toleran sın d a n büyük
mü, küçük mü şeklinde kont rol edilir. Eğer iş emirlerin de hesapla n a n genişlem e
faktör ü, genişlem e toleran sın d a n büyükse, kullanıcı uyarılır.
Stok Yeri Kullanılacak : İşaretlen diğin d e, söz konus u tesis altında tanımla n acak
depoların altında bir veya daha fazla stok yeri daha tanımla m a olanağı sağlanır. Bu
dur u m d a stok yerleri malze m e ana kayıtları stok bilgilerinde tanımlanır. Bu seçenek
işaretlen m e z s e, malze m e ana kayıtların d a yeni bir malze m e tanımla nırke n ekran d a
görülen Stok alt mön ü s ü n ü n içerisinde stok yeri tanımla m a olanağı bulun m a z. Aynı
zam a n d a, siste m stok hareketlerin de kullanıcının bir stok yeri belirt m e si ni
bekleme d e n işlem yapar.
Unvan : Tesisin bir ön adı varsa, bu kısım d a yazılır.
İsim : Tesisin adı yazılır. Tesisin adını yazm ak için iki ayrı alan

bulun m a k t a d ır.
Adres1 Adres2 : Tesis açık adresin d eki cadde adı ve/veya semt adı ve şehir
Posta Kodu : Tesisin açık adresinin posta kodu n u içerecek alandır.
Posta Kutus u : Tesisin posta kutu s u num a r a sının yazıldığı alandır.
PK Posta Kodu : Tesisin posta kutu s u n u n posta kodu n u içeren alandır.
Posta Kutus u n a teslimat? : Gönderilecek olan mekt u pl a rın (satın alma siparişi veya
uyarı mekt u b u vb..) üzeri ne işaretlen diği dur u m d a Posta Kodu adresi (posta kut us u
ve posta kutu s u post a kodu alanlarına yazılan bilgiler alınarak) basılacak,
işaretlen m e diği duru m d a Tesisin açık adresi (cadde ve posta kodu alanlarına yazılan
bilgiler alınarak) basılacaktır.
Şehir : Tesisin bulun d u ğ u şehir girilir.
Ülke Kodu : Tesisin bulun d u ğ u ülke girilir.

73
*TRACE/
Temel Modül
Vergi Dairesi No : Tesis için vergi dairesi ve num a r a sı girilir.
Telefo n Numar ası : Tesisin telefon num a r a sı girilir.
Faks Numar ası : Tesisin Faks num a r a sı girilir.
Veri İletişim Numar ası : Elektro nik haberleş m e açısında n tesisin veri iletişim
num a r a sı girilir.

74
*TRACE/
Temel Modül
3.7. IASBAS006 – Malzeme Tipi
Malzeme Tipleri, şirketin malze m eleri ni işletm eye özgü niteliklere göre
sınıflan dır a bil m e si ne imkan sağlam ak t a dır. Bu sınıflan dır m a veri kayıtlarını ve stok
yöneti mi ni önemli derecede etkilemek te di r. Bu nedenle malze m e tiplerinin özenle
planlan m a sı ve tanımla n m a s ı son derece önemlidir. Bir malze m e tipi için veri kayıtları
oluşt u r ul m u ş s a, bir değişiklik yapılabilmesi için oldukça kapsa m lı bir yeniden
düze nle m eye gereksini m duyul m a k t a dır.
Malzeme tipleri şirket düzeyin de tanımla n a n bilgilerdir. Dolayısıyla malze m elerin

şirket genelindeki duru m l a rı düşü n ül er ek malze m e tipleri tanımla m a s ı yapılmalıdır.
(Örneğin bir malze m e bir tesiste üretilip, diğer tesiste ham m a d d e olarak
kullanılıyorsa bu tipte bir malze m e için hem üretim, hem satış hem de satın alma
verilerinin olması gerektiğini ifade edecek bir malze m e tipi oluşt u r ul m alıdır.)
Malzeme Tipi : Dört karakte rle malze m e tipi girilir. Yan tarafa malze m e
tipi ile ilgili açıklam a girilir.
Envanter Yönetimi Kodu : Belli bir malze m e tipine ait malze m elerin stok
hareketleri nin nasıl yönetileceğini belirlemek t e di r. Malzeme tiplerinin değişimi,
malze m elerin stokta farklı hareketlere tabi olmasını sağlayabilmekte di r. Bu farklılığı

75
*TRACE/
Temel Modül
her tip için bu alana yazılacak farklı bir harf ile sağlan m a k t a d ır (bazı malze m e tipleri
aynı tipte stok hareketi görebilirler ve dolayısıyla aynı envan te r kodu n u da
taşıyabilirler). IAS içerisinde en sık kullanılan envan t er yönetimi tiplerine aşağıdaki
belirtildiği şekliyle harfler verilmekte dir.
E Değer ve miktar temeline göre tut ula n ve üretilen
F Değer ve miktar temeline göre tut ula n ve dışarıda n satın
alınan
M Sadece miktar temeline göre tut ula n ve üretilen
N Ne değer ne de miktar temeline göre tutulan
Bunların dışında başka envan te r yöneti m tipi tanımla m a k da mü m k ü n d ü r . Envanter
yöneti m tipleri progra m kodu içerisinde sabit anlamlar ifade etme m e k t e di r. Tipin
kodu n u kullanıcı tarafın d a n girilen tek bir harf belirlemekte dir. Bu harf stok
mod ül ü n d e stok hareketleri tanımla nır ke n bir anaht a r alan olarak kullanılır. Bu
sebeple, burad a tanımlan a n bir tip stok hareket tiplerin de de kullanılarak, malze m e
için stok hareketi şekli belirlenebilir.
Malzeme Muhasebe Kodu : Malzeme ile ilgili muh as e b e bilgilerinin kaydedileceği ana

hesabın kırılım num a r a sı belirlen mi ş olur. Bu alana yazılacak olan dört basa m a klı
sayılar sayesinde her malze m e tipi için bir hesap grub u oluşt u r ul m u ş olur. Hesap
grub u, malze m e ana kayıtların d a ki '
Muhasebe' seçeneği altındaki ekran d a girilme z se,
bura da tanımla n a n, malze m e tipinin hesap grubu kullanılır. Dolayısıyla sistem
öncelikle malze m eye özgü bir kırılım olup olmadığına bakar ve eğer malze m eye özgü
bir kırılım yoksa, tipe özgü bir kırılım bu tabloda n aranır.
Stok hareketlerin d e muha s e be kaydının yapılacağı ana hesap belirtilirken, hesap

num a r a sı sonu n a 'X
XXX'
ifadesi konulabilir. Bu duru m d a stok hareketi yapılan
malze m eye veya tipine göre malze m e ni n kırılım num a r a sı kullanılacaktır. Alınan dört
basa m a klı sayı, hesap num a r a sın d a ki XXXX'
in yerine konularak, ana hesap planınd aki
karşılık gelen hesap num a r a sı bulun m u ş olur.
Satın alma Verileri : Eğer malze m e tipi Satın alma Verileri statü s ü n e sahip ise,
malze m e tanımla nır ke n malze m e ile ilgili satın alma bilgileri Satın alma bölü m ü n e
girilir. Aksi takdirde, bu bilgiler girileme z. Malzeme Ana Kayıtları Satın alma
bölü m ü n e girilen bilgiler, malze m e ile ilgili yapılan satın alma işlemlerin de otom a ti k
olarak belgelere akar.
Satış Verileri : Eğer malze m e tipi Satış Verileri stat ü s ü n e sahip ise,

76
*TRACE/
Temel Modül
malze m e tanımla nır ke n malze m e ile ilgili satış bilgileri Satış bölü m ü n e girilir. Aksi
takdir de, bu bilgiler girileme z. Malzeme Ana Kayıtları Satış bölüm ü n e girilen bilgiler,
malze m e ile ilgili yapılan satış işlemlerin d e otom a tik olarak belgelere akar.
Muhasebe Verileri : Eğer malze m e tipi Muhasebe Verileri stat ü s ü n e sahip ise,
malze m e tanımla nır ke n malze m e ile ilgili muha s e be bilgileri Muhasebe bölü m ü n e
girilir. Aksi takdirde, bu bilgiler girileme z.
MRP Verileri : Eğer malze m e tipi MRP Verileri stat ü s ü n e sahip ise,

malze m e tanımla nır ke n malze m e ile ilgili MRP verileri MRP bölüm ü n e girilir. Malzeme
İhtiyaç Planlam a sı sırasınd a bura d a yapılan tanımla m alar göz önüne alınır. Bu
sebep t e n dolayı, planlam a sı yapılacak olan malze m eler ile ilgili planla m a bilgilerinin
girilebilmesi için malze m e tipini n bu statüye sahip olması gerekir.
Bakım Verileri : Eğer malze m e tipi Bakım Verileri stat ü s ü n e sahip ise,
malze m e tanımla nır ke n malze m e ile ilgili bakım bilgileri Bakım bölüm ü n e girilebilir.
Aksi takdir de, bu bilgiler girilemez. Malzeme Ana Kayıtları Bakım bölüm ü n e girilen
bilgiler, malze m e ile ilgili yapılan bakım işlemlerin d e otom a tik olarak belgelere akar.
Ürün Grubu : Bu alan henü z kullanım a açık değildir. Belli bir gruba ait
olan ürü nlerin toplu olarak planlan m a s ı isten diğin d e (örn: ürün grubu = Otomo bil,
ürün = T e m p r a, ürü n = U n o, ürü n = K a r t al vb..) ürü n grub u siste m içerisinde malze m e
olarak tanımla nır. Bu tür malze m elerin tipinde Ürün Grubu Statüs ü olması
gerekm ek te dir.
Tarih Takibi : Eğer malze m e tipi Tarih Takibi statü s ü n e sahip ise
malze m e tanımla nır ke n Tarihçe bilgisi işaretli olarak gelir. Aksi takdir de, Tarihçe
bilgisi işaretli olarak gelmez. Tarihçe bilgisine sahip olan ve zam a nla üzerin de
değişiklik yapılan malze m eler, oluşt u r ul d u kla rı tarihte n değiştirildikleri tarihe kadar
ve değiştirildikleri tarihte n itibare n geçerli olan iki ayrı malze m e gibi siste m d e
saklanır. Zaman ekseni üzerin d eki tüm değişimler, geçerlilik aralıklarıyla birlikte,
farklı malze m eler olarak saklanır. Malzeme num a r a sı değişm e z.
Değer Kategorisi : Aktif bir kullanımı bulun m a m a k t a dır.
Üreti m Bilgileri : Eğer malze m e tipi Üretim Verileri stat ü s ü n e sahip ise,
malze m e tanımla nır ke n malze m e ile ilgili üreti m bilgileri Üretim bölü m ü n e girilir.
Aksi takdir de, bu bilgiler girilemez. Malzeme Ana Kayıtları Üretim bölü m ü n e girilen
bilgiler, malze m e ile ilgili yapılan planla m a ve uzu n vadeli kapasite planla m a sı
işlemlerin d e kullanılır.
Ürün Seti : Eğer malze m e ürü n seti ise satışı yapılırken seti oluşt u r a n

77
*TRACE/
Temel Modül
malze m elerin de satış belgelerine akması sağlanır.
Maliyetlendir m e : Eğer malze m e tipi Maliyetlen dir m e statü s ü n e sahip ise

malze m e ni n maliyetlen dir m e modül ü n d e (yorda mın d a) hesapla n a n maliyet
sonuçlarının kaydı malze m e ana kayıtların d a incelene m e z. Kısaca, Malzeme Ana
Kaydı Muhasebe Verilerinde yer alan "Maliyet Sonuçları" düğ m e si işlem görme z.
Çözülü m Sonu : Aktif bir kullanımı bulun m a m a k t a dır. Eğer malze m e tipi

Çözülü m Sonu stat ü s ü n e sahip ise, ürü n ağacı çözülü m işlemi bu malze m e tipli
elema n d a n itibaren sonlan dırılır.

78
*TRACE/
Temel Modül
3.8. IASBAS007 – Sat?? Bölümleri
Malzemeler ile firma içerisindeki satış bölümleri arasın d a ilişki kurul m a sını sağlar.
Malzeme ni n bağlı olduğu satış bölüm ü, malze m e satış verileri içerisinde tanımlıdır.
Her siparişin hangi satış bölüm ü tarafın da n verildiği bilgisi de satış mod ülü n d e yer
almakta dır. Burada satış bölü mleri merke zi olarak işlenir.
Satış Bölüm ü : Üç karakterle satış bölü m ü kodu girilir.
Açıklama : Satış bölüm ü ile ilgili açıklam a girilir.

79
*TRACE/
Temel Modül
3.9. IASBAS008 – Ürün Hiyerar?isi
İstatis tiksel amaçlı olup şirket içindeki ürünlerin sınıflandırıl m a sın d a kullanılır.

Sınıflandır m a, satışları grupla m a amaçlı olup yalnızca satış bilgileri olan malze m e
tipleri için yapılır.
Ürün Hiyerar şisi : Üç karakterle ürü n hiyerarşisi kodu girilir.
Açıklama : Ürün hiyerarşisi ile ilgili açıklam a girilir.

80
*TRACE/
Temel Modül
3.10. IASBAS009 – Sektörler
İstatis tiksel amaçlı olup malze m elerin, tedarikçilerin ve müş te rilerin

sınıflan dırılm a sın d a kullanılır.
Sektör : Beş karakterle sektör kodu girilir.
Açıklama : Sektör ile ilgili açıklam a girilir.

81
*TRACE/
Temel Modül
3.11. IASBAS010 – Fiyat Listesi Tipleri
Ürünlerin her fiyat listesi tipi altındaki fiyatları ve indirimleri satış modülü n d e
Fiyatlandır m a Politikaları uygula m a sın d a tanımlanır. Aynı zam a n d a siste m
içerisindeki her fiyat listesi tipi farklı kurlar ile ilişkilendirilir. Müşteri Ana
Kayıtlarınd a hangi müşt e riyle hangi fiyat listesi üzerin de n satış yapılacağı bilgisi
işlenir.
Fiyat Listesi Tipi : Fiyat listesi tipinin kodu girilir.
Açıklama : Fiyat listesi tipi ile ilgili açıklam a girilir.

82
*TRACE/
Temel Modül
3.12. IASBAS012 – Günlük Kurlar
IAS siste mi n d e fiyatlar kullanıcı tarafın d a n belirlenen para birimleri ile tanımlanır.

Muhasebe işlemlerin d e para birimlerinin çevrimleri günlük kurlar göz önüne alınarak
yapılır. Sistem içerisinde kayıtlı olan kurlar, kurlar ile ilgili olarak aşağıda tanımlan a n
ölçütlere göre tanımlanır.
Firma Kodu : Para birimini n tanımla n acağı firma nın kodu girilir.
Temel Para Birimi : Firmanın seçilmesi ile firmanın para birimi temel para
birimi olarak gelir. Para birimi temel para birimi cinsinde n ifade edilir.
Tarih : Kurun siste me girileceği tarihtir.
Para Birimi : Kur değerleri tanımlan aca k olan para birimi girilir.
Değer : Tanımlan a n kur değerinin temel para birimi cinsinde n kaç

para birimi için geçerli olduğu girilir.
Döviz Alış Kuru: Para birimini n temel birim cinsinde n alış kuru girilir.

83
*TRACE/
Temel Modül
Döviz Satış Kuru : Para birimini n temel birim cinsinde n satış kuru girilir.
Kısaca, para birimi ile temel para birimi arasınd aki ilişki aşağıdaki şekilde
özetlenebilir:
Para Birimi = (Alış kuru veya Satış kuru) * Temel Para Birimi / Değer
Günlük kurlar ile Kurlar destek tabloları arasın d a ki fark kısaca aşağıdaki şekilde
özetlenebilir:
Günlük kurlar tablos u n a yapılan her kayıt, Kurlar tablos u n a da yazılır. Kurlar
tablos u n d a firma, para birimi ve temel para birimi aynı olan sadece tek bir kayıt
vardır. Günlük kurlar tablos u n d a, burad a buluna n bir kayıt ile ilgili yeni değer
girilince, yeni değerler Kurlar tablos u n d a ki aynı kayıt üzerin d e güncellenir.

84
*TRACE/
Temel Modül
3.13. IASBAS013 – Mü?teri Gruplar?
Müşteri Grupları müşte ri ana kayıtları ile ilişkilendirilir. Müşteri aram a işlemlerin d e

ve müşte ri istatis tiklerin de kullanılır.
Dil : Müşteri Grubu n u n tanımlan dığı dil girilir.

Müşteri Grupları : İki karakte rle müş teri grubu n u n kodu girilir.
Açıklama : Müşteri Grubu ile ilgili açıklam a girilir.

85
*TRACE/
Temel Modül
3.14. IASBAS014 – Mü?teri Ko?ul Gurubu
Müşterileri uygulan acak fiyatlar a göre grupla m aya yarar. Fiyat Grupları müş teri ile
ilişkilendirilir. Fiyatlan dır m a Politikaları uygula m a sın d a her Müşteri Fiyat Grubu
ürünlerle ve/veya ürün fiyat grupları ile ilişkilendirilir. Bu sayede, belli bir grup
müşt eri için özel fiyatlar ve/veya indirimler belirlenir.
Dil : Müşteri fiyat grub u n u n tanımla n dığı dil girilir.
Müşteri Fiyat Grubu : İki karakte rle müşt e ri fiyat grub u n u n kodu girilir.
Açıklama : Müşteri Fiyat Grubu ile ilgili açıklam a girilir.

86
*TRACE/
Temel Modül
3.15. IASBAS015 – Ödeme Tipleri
Ödeme tipleri Müşteri ve tedarikçiler ile ilişkilendirilir.
Dil : Ödeme Tipinin tanımlan dığı dil girilir.
Ödeme Tipleri : İki karakte rle ödeme tipinin kodu girilir.
Açıklama : Ödeme Tipi ile ilgili açıklama girilir.

87
*TRACE/
Temel Modül
3.16. IASBAS016 – Ödeme Ko?ulu
Yapılacak olan nakit indirimleri ödeme zama nın a bağlı olarak fatur alar d a belirtilir ve
indiri m miktarları fatura nın kesim tarihin d e n itibaren ödeme zam a nın a bağlı olarak
tanımlanır. (Örn: Fatura tarihin de n sonr a 10 gün içinde ödeme yapılırsa, %10, 20 gün
içerisinde ödeme yapılırsa %5 nakit indirimi uygulanacağı bura d a tanımla nır.)
Ödeme Koşulu : Bu alanda girilen kod, satış ve satın alma işlemlerin de
ödeme zama nın a bağlı olarak uygulanacak olan bir dizi indirimi ve ödeme nin son
günü n ü belirtir.
Gün1 : Fatura tarihin de n itibare n Gün1 gün içinde ödeme

yapılması duru m u n d a ilk indiri m oranı geçerli olur. Bu ilk indiri mi n fatur a tarihin d e n
kaç gün sonra geçerliliğinin bittiği Gün1 alanına girilir.
Yüzde(%) : İlk indiri min yüzde üzerin d e n değeri girilir.
Gün2 : Fatura tarihin de n itibare n Gün1 ile Gün2 günleri arasınd a

ödeme yapılması dur u m u n d a farklı bir indirim oranı geçerli olur. Bu ikinci indiri min
fatur a tarihin de n kaç gün sonra geçerliliğinin bittiği Gün2 alanına girilir.

88
*TRACE/
Temel Modül
Yüzde(%) : İkinci indiri mi n yüzde üzerin d e n değeri girilir.
Gün3 : Fatura nın son ödeme tarihi girilir.
Yüzde(%) :Üçüncü indirimin yüzde üzerin de n değeri girilir.
Açıklama : Ödeme koşulu ile ilgili açıklam a girilir.
Üç satırın her zam a n için doldur ul m a s ı gerekm e z. En son girilen satır d aki gün sayısı
ödeme ter mi ni ni ifade eder. Dolayısıyla en son girilen satırda gün sayısının karşısına
indiri m yüzdesi girilmesi anlamlı değildir.
Ödenecek veya tahsil edilecek bir fatura nın son ödeme tarihini belirlemesi açısında n
da ödeme koşulları önemlidir. Ödeme koşulları müşt e ri ve tedarikçilerle, müş teri ve
tedarikçi ana kayıtların d a ilişkilendirilir. Satış ve satın alma belgeleri içerisinde
değiştirilebilir.
"Açıklam a" ile dil temeline göre ödeme koşulu ile ilgili açıklam alar girilir

89
*TRACE/
Temel Modül
3.17. IASBAS017 – Nakliye Tipleri
Yükleme koşulları, müşt e ri ve tedarikçi ana kayıtları ile ilişkilendirilir. Buna karşın,
satış ve satın alma belgelerin d e yükleme koşulları değiştirilebilir. Satış belgelerinde
sadece bilgilendir m e amaçlı kullanılan yükleme koşulları, satın alma belgelerin de
maliyetlerin hesapla n m a sı açısında n önemlidir.
Dil : Yükleme tipinin tanımla n acağı dil girilir.
Yükleme tipi : Üç karakterle yükleme tipinin kodu girilir.
Hesap No : Yükleme maliyetinin ana hesap planın d a tutulacağı hesap

Açıklama : Yükleme tipi ile ilgili açıklam a girilir.
Nakliye Masrafı Ödendi? : Bu alanın işaretlen m e si dur u m u n d a satın alma

siparişlerin d e yükleme maliyeti (yükleme maliyeti tedarikçi tarafınd a n
karşılan m ıyor s a) girişi yapılabilir ve hesapla m al a r a katılır.

90
*TRACE/
Temel Modül
3.18. IASBAS018 – KDV Oranlar?
KDV Oranları, KDV kodu ve KDV tipi bilgileri ile açık olarak tanımla n a bilirler.
Dil : KDV oranı açıklam asının tanımlı olacağı dil girilir.
KDV Tipi : Bir KDV kodu, satış ve satın almada kullanılacak olmasına

göre farklı oranları ifade edebilir. Ayrıca, eğer firma Avrupa Topluluğ u'n a bağlı bir
ülkede ise uygulanacak olan KDV oranı yine farklılık gösterebilir. Bu tür ayrımların
siste m tarafınd a n algılanabil m e si açısında n KDV Tipleri üç farklı şekilde tanımlanır.
"0" : AT/Satış
"1" : Ödenecek (satış işlemlerin d e uygulanacak olan KDV)
"2" : Alınacak (satın alma işlemlerin d e uygulanacak olan KDV)
KDV kodları : IASBAS023 destek tablosu n d a tanımlıdır.
KDV oranları : KDV tipi ve KDV kodu birlikte belirli bir KDV

oranını ifade eder. Hesaplan acak olan KDV bu alana girilir.

91
*TRACE/
Temel Modül
Hesap No : Hesaplan a n KDV'

nin ana hesap planın d a kaydedileceği
hesap nu m a r a sı girilir.
Açıklama : KDV oranı ile ilgili açıklam a girilir.

92
*TRACE/
Temel Modül
3.19. IASBAS019 – Yükleme Tipleri
Nakliye tipleri, sadece bilgi amaçlı olup, belli bir hiz m e t sonuc u n d a düze nlene n
belgeler de (fatura, irsaliye vb..) bulun u r. Nakliye tipleri, müş te ri ve tedarikçi ana
kayıtları ile ilişkilendirilir. Buna karşın, satış ve satın alma belgelerin d e nakliye
koşulları değiştirilebilir. Satış ve satın alma belgelerin de sadece bilgi amaçlı kullanılır,
maliyetinin hesapla n m a s ı söz konus u değildir.
Dil : Nakliye tipinin tanımlan acağı dil girilir.
Nakliye tipi : Üç karakterle nakliye tipinin kodu girilir.
Transfer Tipi : Aktif bir kullanımı yoktur.
Transfer : Aktif bir kullanımı yoktur.
Açıklama : Nakliye tipi ile ilgili açıklam a girilir.

93
*TRACE/
Temel Modül
3.20. IASBAS020 – Sigorta Tipleri
Sigorta, müşt eri ve tedarikçi ana kayıtları ile ilişkilendirilir. Buna karşın, satış ve satın
alma belgelerin d e sigorta bilgileri değiştirilebilir. Satış belgelerind e sadece bilgi amaçlı
kullanılan sigorta bilgisi, satın alma belgelerind e maliyetlerin hesapla n m a s ı açısında n
önemlidir.
Dil : Sigorta tipinin tanımla n acağı dil girilir.
Sigorta tipi : Üç karakterle sigorta tipinin kodu girilir.
Hesap No : Sigorta maliyetinin ana hesap planın d a tut ulacağı hesap

Açıklama : Sigorta tipi ile ilgili açıklam a girilir.
Sigorta Masrafı Ödendi? : Bu alanın işaretlen m e si dur u m u n d a satın alma

siparişlerin d e sigort a maliyeti (sigorta maliyeti tedarikçi tarafınd a n karşılan m ıyor s a)
girişi yapılabilir ve hesapla m ala r a katılır.

94
*TRACE/
Temel Modül
3.21. IASBAS021 – Gümrük Tipleri
Gümrük, müşt eri ve tedarikçi ana kayıtları ile ilişkilendirilir. Buna karşın, satış ve
satın alma belgelerin de güm r ü k bilgileri değiştirilebilir. Satış belgelerin de sadece bilgi
amaçlı kullanılan Gümr ük, satın alma belgelerin de maliyetlerin hesapla n m a s ı
açısında n önemlidir.
Dil : Gümrü k tipinin tanıml an acağı dil girilir.
Gümrük tipi : Üç karakterle gümr ü k tipinin kodu girilir.
Hesap No : Gümrü k maliyetinin ana hesap planın d a tut ulacağı hesap

Açıklama : Gümrü k tipi ile ilgili açıklam a girilir.
Gümrük Masrafı Ödendi? : Bu alanın işaretlen m e si dur u m u n d a satın alma

siparişlerin d e güm r ü k maliyeti (gümr ü k maliyeti tedarikçi tarafınd a n
karşılan m ıyor s a) girişi yapılabilir ve hesapla m al a r a katılır.

95
*TRACE/
Temel Modül
3.22. IASBAS022 – Paketleme Tipleri
Paketle m e Koşulları, müşte ri ve tedarikçi ana kayıtları ile ilişkilendirilir. Buna karşın,
satış ve satın alma belgelerin d e paketle m e koşulları bilgileri değiştirilebilir.
Dil : Paketle m e tipinin tanımla n acağı dil girilir.
Paketle m e tipi : Üç karakterle paketle m e tipinin kodu girilir.
Hesap No : Paketle m e maliyetinin ana hesap planınd a tut ul acağı hesap

Açıklama : Paketle m e tipi ile ilgili açıklam a girilir.
Paketle m e Masrafı Ödendi? : Bu alanın işaretlen m e si dur u m u n d a satın alma ve satış

siparişlerin d e paketle m e maliyeti (paketlem e maliyeti tedarikçi tarafın d a n
karşılan m ıyor s a) girişi yapılabilir ve hesapla m al a r a katılır. Satın alma belgesin de
paketle m e tipi temeline göre doğru d a n doğr uya bir maliyet değeri girilebilir.
Net Brüt Hacim : Aktif bir kullanımı bulun m a m a k t a dır.

96
*TRACE/
Temel Modül
3.23. IASBAS023 – KDV Kodlar?
KDV kodları, malze m e ana kayıtlarının satın alma ve satış verilerin de, tedarikçi ve
müşt eri ana kayıtlarının muha s e be verilerin de işlenir. Ürün, müşt eri / t e d a r i kçi için
ayrı ayrı verilebilen KDV kodları yine bu ekran da tanımla n a n ülke kodlarıyla birlikte
ortak bir KDV kodu alır (bu ekran d a girilir). Bu kod ile KDV oranları tablos u n d a n bir
peşin vergi oranı kaydedilir.
Yurt İçi : Ev sahibi firma nın ülkesini belirtir. KDV kodu satış

işlemlerin d e kullanılırken, malze m eyi satan firma nın ülkesini n kodu d u r, satın alma
işlemlerin d e kullanılırken satın alan firmanın ülkesinin kodu d u r.
Yurt Dışı : Ev sahibi ülkenin iş yaptığı firmanın ülkesini belirtir. Başka

bir deyişle, KDV kodu satışt a kullanılırken müş te ri ni n ülkesinin kodu d u r, satın
almad a kullanılırken tedarikçinin ülkesinin kodu d u r.
KDV Kodu Ürün İçin : Malzemeye malze m e ana kayıtların d a verilen KDV kodu d u r.
KDV Kodu Müşteri / Te d a rikçi için : Müşteri veya tedarikçi ana kayıtların d a girilen KDV
kodu d u r.

97
*TRACE/
Temel Modül
KDV Kodu : Ev sahibi firmayla, iş yapılan firma nın ülkelerini, müş teri /
tedarikçi ve malze m e KDV kodlarının oluşt u r d u ğ u birleşimleri belirten ortak bir
kodd u r. Daha önce açıklandığı gibi, ilgili vergi oranının belirlen diği KDV oranları
kontr ol tablos u ile bağlantıyı sağlar .

98
*TRACE/
Temel Modül
3.24. IASBAS024 – Yeniden De?erleme Kodu
Stok sayım belgesinde sayımı yapılacak her malze m e için bir yeniden değerlen di r m e
kodu girilir.
Dil : Fiyat alanı ile ilgili yapılacak açıklam a nın tanımlı olacağı dil

girilir.
Yeniden Değerlendir m e Kodu : Stok sayım belgesin de sayımı yapılacak her malze m e

için bir yeniden değerlen di r m e kodu girilir. Malzeme ni n hangi fiyat ile stok
ayarla m a sının yapılacağını ifade eder.
Fiyat Alanı : Malzeme ana kayıtları muha s e be verilerin de yer alan tüm

fiyat alanlarını içerebilen bir alandır. Malzeme muh a s e b e verilerin de tanımlı olanların
dışınd a fiyat alanı yazm a k mü m k ü n değildir. Fiyat alanları, veri tabanın d a ki alan
isimleriyle yazılır. Stok sayımı esnasın da her bir malze m e için, bu alanda yazılı olan
alanın değeri bulun u r ve stok ayarla m ası buluna n değere göre yapılır.
Açıklama : Fiyat alanı ile ilgili açıklam a girilir.

99
*TRACE/
Temel Modül
3.25. IASBAS025 – Yeniden De?erleme Oran?
Stok değerle m e yönte mi kullanıldığın da, belirli döne mler d e, stok değerleri belirli
oranlar d a değerleri artırılabilir veya azaltılabilir. Bu tablon u n şu an siste m d e aktif bir
kullanımı bulun m a m a k t a d ır. Bu stok değerle m e işleminin gerçekleşebil me si için
gerekli tanımla m ala r Devalüasyo n Kodu destek tablos u sayesin de yapılır.
Dil : Devalüasyo n kodu ile ilgili açıklam a nın tanımlı olduğu dili

gösterir.
Devalüasyon Kodu : Devalüasyo n kodu girilir.
Oran : Devalüasyo n oranı girilir. Stokların hangi oran üzerin d e n

değerleneceğini gösterir.
Açıklama : Devalüasyo n kodu ile ilgili açıklam a girilir.

100
*TRACE/
Temel Modül
3.26. IASBAS026 – Uyar? Kodlar?
Müşterilerin borçlarını ödeme dikleri takdir de gönderilecek uyarı mekt u b u n u n

şartlarının tanımla n dığı yerdir.
Uyarı Kodu : Müşteriye gönderilecek uyarı mekt u b u n u n hangi şartlar d a

gönderileceği ve nasıl bir ceza uygulanacağı bilgilerini ifade eden bir kodd u r. Uyarı
kodları, müş teri kayıtları ile ilişkilendirilir.
Uyarı Seviyesi : Tek bir uyarı kodu için bir çok uyarı seviyesi tanımlan a bilir.
Tek bir uyarı kodu verilmiş müşt erilere, ödeme yapılma dığı sürece her düzey uyarı
sırasıyla uygulanır.
Uyarı Günü : Her düzeydeki uyarının, Ödeme Koşullarınd a belirtilen son

ödeme tarihin d e n kaç günlük bir gecikme sonrasın d a verileceği tanımını içerir.
Sabit Kesintiler ve Orans al Kesintiler : Gecikme sonuc u n d a ne kadarlık bir ceza
öden m e si gerektiği bilgilerini içerir. Cezanın sabit olarak ve satış miktarın a bağlı
olarak ödenecek iki ayrı bölüm ü buluna bilm ek te di r.

101
*TRACE/
Temel Modül
Yazdır m a Dosyası : Uyarı mektu b u n u n biçiminin tutuld uğ u dosyanın yolu

girilir.

102
*TRACE/
Temel Modül
3.27. IASBAS027 – ?? Alanlar?
Firma muha s eb e si ni n bölü mle n di ril m e sini sağlam a k amacıyla firma altında iş alanları
tanımlanır. Firmanın ana hesap planınd a yer almak üzere, tanımlan a n her hesap bu
tabloda tanımlı olan bir iş alanı ile ilişkilendirilir.
İş Alanı : Muhasebe nin bölü mle n di rilm e si ni sağlayacak iş alanı

Açıklama : İş alanı ile ilgili açıklam a girilir.
Üst İş Alanı : İş alanının bağlı olduğu bir üst seviyeyi belirlemeye yarar.

103
*TRACE/
Temel Modül
3.28. IASBAS028 – Bankalar
Firmanın müşte ri ve tedarikçilerinin çalıştığı bankaların tanımlan dığı tablod u r.
Firma : Bankanın ilişkili olduğu firma nın kodu girilir.
Banka Grubu : Ana hesap planın d a bankalarla ilgili hesapları grupla m a k

amacıyla kullanılan bir alandır. Hesap grub u kodu dört haneli bir sayı ile ifade edilir.
Muhasebe işlemlerin d e banka ödeme emri çıkartılırken, ödeme emri belgesinin bağlı
olduğu hesap num a r a sı bilgisi de girilir. Bu hesap num a r a sının son iki basa m ağı
"XXXX" şeklinde ifade edilmiş olabilir. Bu dur u m d a ödeme emri çıkartılacak banka nın
bu alanda girilmiş olan hesap grub u bilgisi alınır ve "XXXX" yerine konularak ana
hesap planın d aki kayıt düşülecek hesap num a r a sın a ulaşılmış olunu r.
Banka Hesabı : Bankada şirket için buluna n hesabın nu m a r a sının girildiği
alandır.
Banka İsmi : Bankanın adı girilir.
Banka : Banka adresi girilir.

104
*TRACE/
Temel Modül
Banka Ülkesi : Bankanın bulun d u ğ u ülkenin kodu girilir.
Banka No : Bankanın siste m içerisindeki num a r a sını ifade eder. Şube

kodu olarak da düşü n üle bilir.
Banka Hesap No : Bankanın ana hesap planın d aki bankalar hesabı altındaki
num a r a sını belirtir. Bu hesap banka ile ilgili ödemeler de veya tahsilatlar d a kayıt
düş ülecek olan hesap num a r a sıdır.

105
*TRACE/
Temel Modül
3.29. IASBAS029 – Malzeme Statüleri
Malzemelerin tümleşik yapı içerisindeki kullanımların a ait kısıtlayıcı engeller, değişik

stat ü tanımla m ala rı ile yapılabilir. Malzeme ana kayıtları MRP verilerinde, malze m e ni n
bu tabloda tanımlı statüler d e n hangisine sahip olduğu bilgisi girilir. Böylece,
malze m e ni n siste m içerisinde ne şekilde kullanılacağı belirlen mi ş olur.
Firma : Malzemelere farklı firmalar d a farklı statüler verilebilir.

Aynı stat ü kodu n a sahip malze m eler, farklı firmalar d a farklı kısıtlara tabi olabilir. Bu
nedenle stat ü tanımları firmaya özgü bilgilerdir.
Tesis : Malzemelere farklı tesislerde farklı statüler verilebilir. Aynı

stat ü kodu na sahip malze m eler, farklı tesislerde farklı kısıtlar a tabi olabilir. Bu
nedenle stat ü tanımları tesise özgü bilgilerdir.
Statü : Statü kodu girilir. Bir stat ü kodu, bir grup kısıtı veya

kullanımı ifade eder.
Rota : Malzeme stat ü s ü Rota işaretine sahip değil ise malze m eler
için Rota Modülü n d e (yorda mın d a) rota tanımı yapılam a z.
MRP : Malzeme stat ü s ü MRP işaretine sahip değil ise malze m eler

106
*TRACE/
Temel Modül
MRP Modülün d e planla m aya katılam a z.
Satın alma : Malzeme stat ü s ü Satın alma işaretine sahip değil ise
malze m eler için Satın alma Modülü n d e teklif, satın alma isteği ve siparişi
oluşt u r ula m a z.
Satış : Malzeme stat ü s ü Satış işaretine sahip değil ise malze m eler
için Satış Modülü n d e teklif, sipariş, irsaliye ve fatur a belgeleri oluştu r ula m a z.
İş Emri : Malzeme stat ü s ü İş Emri işaretine sahip değil ise

malze m eler için İş Emirleri Modülün d e iş emri açılam a z.
İş Emri Elemanı : Malzeme stat ü s ü İş Emri Elemanı işaretine sahip değil ise

malze m eler açılmış olan bir iş emri için kullanıla m a z, yani bu iş emri için stokt a n
düş üle m e z.
Ürün Ağacı : Malzeme stat ü s ü Ürün Ağacı işaretine sahip değil ise

malze m eler için Ürün Ağacı Modülü n d e ürü n ağacı oluşt ur ul a m a z .
Ürün Ağacı Elemanı : Malzeme stat ü s ü Ürün Ağacı işaretine sahip değil ise

malze m eler herha n gi bir ürü n ağacına elema n olarak dahil edileme z.
Talep Tahmi ni : Malzeme stat ü s ü Talep Tahmini işareti ne sahip değil ise
malze m eler için MRP uygula m ala rı içerisinde talep tah mi nleri yapılam a z.
Bağımsız İhtiyaç : Malzeme stat ü s ü Bağımsız İhtiyaç işaretine sahip değil ise
malze m eler için MRP mod ül ü n d e bağımsız ihtiyaç oluşt u r ul a m a z .
Malzeme Rezervasyon u : Malzeme stat ü s ü Malzeme Rezervasyo n u işareti taşım aya n

malze m eler için, içerisinde kullanıldıkları bir iş emrinin açılışı esnasın d a stok
rezervasyon kaydı oluştu r ul m a z.

107
*TRACE/
Temel Modül
3.30. IASBAS030 – Malzeme Gruplar?
Malzemeleri istatis tiksel amaçlı grupla m a k için kullanılır. Grupla m a ölçüt ü sektör,

firma, fiyat gibi herha ngi bir şey olabilir. Malzeme Grupları, malze m e aram a
ekranların d a aram a ölçüt ü olarak kullanılır. Malzemeleri n bu tabloda tanımlan a n
gruplar d a n hangisine dahil oldukları malze m e ana kayıtları genel verilerin de belirtilir.
Dil : Malzeme grub u kodu n u n tanımlı olacağı dil girilir.
Malzeme Grubu : Malzeme grub u n u n kodu girilir.
Açıklama : Malzeme Grubu ile ilgili açıklama girilir.

108
*TRACE/
Temel Modül
3.31. IASBAS031 – Malzeme Ko?ul Grubu
Malzemeler fiyat özelliklerine göre grupla n a bilir. Bu gruplar bu tabloda tanımlanır.
Fiyatlandır m a Politikaları uygula m a sın d a malze m e fiyat grupları ile, müş te riler
arasınd a veya müşte ri grupları arasın d a indiri mler tanımla n a bilir. Malzemeleri n hangi
koşul (fiyat) grubu n a dahil oldukları, Malzeme Ana Kayıtları Satış Verileri içerisinde
tanımlanır.
Dil : Malzeme koşul grub u n u n tanımlı olacağı dil girilir.
Ürün Fiyat Grubu : Malzeme koşul grub u n u n kodu girilir.
Açıklama : Malzeme koşul grub u ile ilgili açıklam a girilir.

109
*TRACE/
Temel Modül
3.32. IASBAS032 – Veri Tipleri
Veri tabanın d a tanımlı veri tiplerinin girildiği yerdir. Kullanılacak veri tabanının

değişimine göre farklılık gösterebilm ek t e di r. Kullanıcılar, veri taba nın d a kabul gören
veri tipleri dışında bir tanımla m a yapam a zl a r. Burada tanımlan a n veri tipleri,
malze m e sınıfları oluşt u r ul u r k e n, ölçütlerin hangi tip verileri içereceklerini
tanımla m a d a kullanılır.
Veri Tipi : Veri tipi girilir.

110
*TRACE/
Temel Modül
3.33. IASBAS033 – Sat?nalma Bölümleri
Firma düzeyin de satın alma bölümleri ni n tanımla n dığı yerdir. Tüm satın alma
belgelerinin, hangi satın alma bölüm ü ile ilişkili olduğu sistem d e kaydedilir. Böylece
satın alma bölü mleri temeline göre istatis tiksel analiz olanağı sunulu r. Satın alma
bölü mleri Malzeme Ana Kayıtları Satın alma Verilerinde ve Tedarikçi Ana Kayıtları
Muhasebe Verilerinde tanıml anır. Burada tanımlı olan satın alma grubu satın alma
belgelerin de temel alınır ancak değiştirilebilir.
Firma Kodu : Satın alma bölüm ü n ü n ilişkili olduğu firmanın kodu girilir.
Satın alma Bölümü : Satın alma bölüm ü n ü n nu m a r a sı veya kodu girilir.
Açıklama : Satın alma bölüm ü ile ilgili açıklam a girilir.
Bölüm Adı : Bölüm ü n bağlı olduğu bir üst bölü m ü n adını içerir. Bu bilgi

gerektiğin de yazışm ala r d a kağıt üstü n e bastırılır.
Telefo n No : Bölüm ü n telefon num a r a sını içerir. Bu bilgi gerektiğin de

yazış m al ar d a kağıt üstü n e bastırılır.

111
*TRACE/
Temel Modül
Faks No : Bölüm ü n Faks num a r a sını içerir. Bu bilgi gerektiğin de

yazış m al ar d a kağıt üstü n e bastırılır.
Hiyerarşi : Aktif bir kullanımı bulun m a m a k t a dır.

112
*TRACE/
Temel Modül
3.34. IASBAS034 – Malzeme Hesap Gruplar?
Ana hesap planınd a malze m elerle ilgili tut ula n hesapların kırılım num a r ala rının
girildiği tablod u r. Tanımlı her bir malze m e tipi için bir kırılım nu m ar a sı yazabilmek
mü m k ü n d ü r. Malzemelere ana kayıtlar d a kırılım num a r a sı verilirken, hesap grub u
bilgisi girilirken, bu tabloda mevcut olan tanımla m alar a uyulup uyulm a dığı kontr ol
edilir.
Firma : Hesap grub u n u n hangi firma hesapları için tanımla n dığı

bilgisini içermekt e dir.
Malzeme Hesap Grubu : Malzeme tipinin malze m e hesapların d a ayrımını yapacak

kırılım num a r a sının girildiği alandır.
Malzeme Tipi : Tanımlan a n Hesap Grubu ile ilişkilendirilen malze m e

tipinin girildiği yerdir. Malzeme tipleri tablos u n d a n seçim yapılarak doldur ul u r.

113
*TRACE/
Temel Modül
3.35. IASBAS035 – De?er Kategorileri
Değer Kategorisi : Değer kategorisini n kodu girilir.
Kategori Temel Birim : Değer kategorisini n temel birimi girilir.
Açıklama : Değer kategorisi ile ilgili açıklam a girilir.
"Açıklam a" : İle dil temeline göre değer kategorileri ile ilgili açıklam alar
girilir.

114
*TRACE/
Temel Modül
3.36. IASBAS036 – Geçerlilik Kodu
Bu tablon u n aktif bir kullanımı yoktur. Ancak, malze m e ana kayıtların d a her bir
malze m e için bura d a tanımlı geçerlilik kodların d a n birini vermek mü m k ü n d ü r.
Dolayısıyla, malze m eleri grupla m a k için kullanılabilecek başka bir imkan olarak
düş ü n üle bilir.

115
*TRACE/
Temel Modül
3.37. IASBAS037 – Ekstra Masraflar
Satın alma siparişlerin de tanımlan a bilen ve maliyet topla mla rı hesapla n a n "Gümrük",
"Nakliye", "Sigorta" ve "Paketleme" olmak üzere dört adet masr af kalemi vardır. Bu
kalemlere ek olarak kullanıcının girmek isteyeceği başka masr af kalemleri de olabilir.
Bu tablo, siparişlerde kullanılabilecek muh t e m el masraf kalemlerini içermekte di r.
Kullanıcılar satın alma siparişi içerisinde yukarıda sayılı dört masr af kalemine ek
olarak bu tabloda yer alan bir kaydı fazla masraf olarak seçebilir.
Dil : Fazla masrafın tanımlı olduğu dil girilir.
Ekstra Masraflar : Fazla masrafın kodu girilir.
Hesap No : Fazla masrafın hesap planın d a tut ulacağı hesap num a r a sı

girilir.
Açıklama : Fazla masraf ile ilgili açıklama girilir.
Ekstra Ödeme Yapıldı mı? : Satın alma siparişi içerisin de fazla masr afın seçilmesi ile
bu kalem için bir tutar yazılıp yazılmayacağını ve dolayısıyla maliyete katılıp

116
*TRACE/
Temel Modül
katılmayacağını gösterir. İşaretlen m e diği dur u m d a seçilen fazla masr af kalemi bilgi

niteliğinde olur, herha n gi bir işlev içer mez.

117
*TRACE/
Temel Modül
3.38. IASBAS039 – Depolar
Sistem içerisinde bir tesis kodu n u taşıyan birden fazla depo tanımla n a bilir. Burada n
anlaşılacağı gibi depolar; holding, firma ve tesisler de n sonra, tanımla n a bilen en üst
dörd ü n c ü örgüt s el düzeyler dir.
Firma Kodu : Yeni bir depo tanımla nır ke n öncelikle depo n u n hangi
firmaya bağlı olduğu tanımla nır. Firma kodu, firmaların tanımlan dığı IASBAS001
destek tablos u n d a n seçilir.
Tesis Kodu : Yeni bir depo tanımla nır ke n, tanımla n m a s ı gereken bir
diğer bilgi de depon u n hangi tesise bağlı olduğud u r. Tesis kodu, tesislerin
tanımlan dığı IASBAS005 destek tablos u n d a n seçilir.
Depo Kodu : İki karakte rle depon u n kodu girilir. Yanındaki alana depo
ile ilgili açıklam a girilir.
Unvan : Depon u n bir ön adı varsa, bu kısım d a yazılır.
İsim : Depon u n adı yazılır. Depon u n adını yazm ak için iki ayrı

118
*TRACE/
Temel Modül
Adres1 Adres2 : Depo açık adresin d e ki cadde adı ve/veya sem t adı ve şehir
Posta Kodu : Depon u n açık adresini n posta kodu n u içerecek alandır.
Posta Kutus u : Depon u n posta kut u s u num a r a sının yazıldığı alandır.
PK Posta Kodu : Depon u n posta kut u s u n u n posta kodun u içeren alandır.
Posta Kutus u n a teslimat? : Gönderilecek olan mekt u pl a rın (satın alma siparişi veya
uyarı mekt u b u vb..) üzeri ne işaretlen diği dur u m d a Posta Kodu adresi (posta kut us u
ve posta kutu s u post a kodu alanlarına yazılan bilgiler alınarak) basılacak,
işaretlen m e diği duru m d a Depon u n açık adresi (cadde ve posta kodu alanlarına
yazılan bilgiler alınarak) basılacaktır.
Şehir : Depon u n bulun d u ğ u şehir girilir.
Ülke Kodu : Depon u n bulun d u ğ u ülke girilir.
Telefo n Numar ası : Depon u n telefon num a r a sı girilir.
Faks Numar ası : Depon u n Faks nu m a r a sı girilir.
Veri İletişim Numar ası : Elektro nik haberleş m e açısında n depo n u n veri iletişi m
Negatif Stok Değeri Alabiliyor mu? : Stok değerinin ( ) ye düş m e si ne izin verilip
verilmeyeceği belirtilir.

119
*TRACE/
Temel Modül
3.39. IASBAS040 – Ula??m S?n?f?
Ulaşım destek tablos u n u n amacı, her ürüne bir taşım a sınıfı tanımla m a k tır.
Firma : Ulaşım sınıfının bağlı olduğu firmanın kodu girilir.
Tesis : Ulaşım sınıfının bağlı olduğu tesisin kodu n u gösterir
Taşıma Sınıfı : Bir ürün ü taşım a nın maliyetini ve süresini hesapla m a k t a

kullanılır.
Geçerlilik Aralığı : Tanımlı ulaşım sınıfının geçerli olduğu süreyi gösterir,

geçerliliğin hangi tarihte başlayıp hangi tarihte sona erdiğini gösterir.
Birim Taşıma Maliyeti : Ürünü n birim ağırlık taşım a maliyeti dir. Örneğin, taşıma
birimi kilogra m ise, birim taşım a maliyeti, ürün ü n bir kilogra mının taşım a
maliyetidir.
Maliyet Faktör ü :Tanımlı taşım a sınıfına ait taşına n ürünleri n maliyet

etkenidi r.

120
*TRACE/
Temel Modül
Zaman Faktör ü : Ürünü n birim ağırlık taşım a süresidir. Örneğin, seçilen

birim, kilogra m ise, bir kilogra mın taşım a süresidir.
Açıklama : Ulaşım sınıfına ilişkin açıklam alar gösterilir.

121
*TRACE/
Temel Modül
3.40. IASBAS041 – Ana Malzeme Grubu
Ana Malzeme Grubu destek tablos u n u n işlevi, ana malze m e kayıtların da tanımlı
malze m elerin bağlı oldukları malze m e gruplarını, ana malze m e grupları altında
grupla m ak. Bu destek tablos u n u n amacı, malze m e maliyetlerinin geçmiş
döne mler d eki maliyetleriyle karşılaştır m a k tır. Bu, kullanıcıya, malze m e maliyetleri ile
ilgi karşılaştır m alı bilgi sun m a k tır.
Dil : Ana malze m e grub u n u n kullandığı dili gösterir.
Ana Malzeme Grubu : Ana malze m e kayıtların d a tanımlı malze m elerin bağlı

oldukları malze m e gruplarının grupla n dığı alandır.
Açıklama : Ana malze m e grub uyla ilgili açıklamayı gösterir.

122
*TRACE/
Temel Modül
3.41. IASBAS052 – Banka Bilgileri (Firmas?z)
Firmanın müşte ri ve tedarikçilerinin çalıştığı bankaların tanımlan dığı tablod u r.
Firma : Bankanın ilişkili olduğu firma nın kodu girilir.
Banka Grubu : Ana hesap planın d a bankalarla ilgili hesapları grupla m a k

amacıyla kullanılan bir alandır. Hesap grub u kodu dört haneli bir sayı ile ifade edilir.
Muhasebe işlemlerin d e banka ödeme emri çıkartılırken, ödeme emri belgesinin bağlı
olduğu hesap num a r a sı bilgisi de girilir. Bu hesap num a r a sının son iki basa m ağı
"XXXX" şeklinde ifade edilmiş olabilir. Bu dur u m d a ödeme emri çıkartılacak banka nın
bu alanda girilmiş olan hesap grub u bilgisi alınır ve "XXXX" yerine konularak ana
hesap planın d aki kayıt düşülecek hesap num a r a sın a ulaşılmış olunu r.
Banka Hesabı : Bankada şirket için buluna n hesabın nu m a r a sının girildiği
alandır.
Banka İsmi : Bankanın adı girilir.
Banka : Banka adresi girilir.

123
*TRACE/
Temel Modül
Banka Ülkesi : Bankanın bulun d u ğ u ülkenin kodu girilir.
Banka No : Bankanın siste m içerisindeki num a r a sını ifade eder. Şube

kodu olarak da düşü n üle bilir.
Banka Hesap No : Bankanın ana hesap planın d aki bankalar hesabı altındaki
num a r a sını belirtir. Bu hesap banka ile ilgili ödemeler de veya tahsilatlar d a kayıt
düş ülecek olan hesap num a r a sıdır.

124
*TRACE/
Temel Modül
3.42. IASBAS058 – ?ller
Ülkelere ait şehirlerin tanımla n d ığı tablod u r.
Ülke : Şehrin bulun d u ğ u ülke girilir.
İl Kodu : Şehrin kodu girilir.
İl Adı : Şehrin adı girilir.
Büyükşehir : Şehrin büyükşe hir olup olmadığı girilir.

125
*TRACE/
Temel Modül
3.43. IASBAS059 – GTIP
Malzeme GTIP kodlarının tanımla n dığı tablod u r.
Mal Cinsi : GTIP in bağlı olduğu mal cinsi(GTIPTYPE) girilir.
GTIP : GTIP kodu girilir.
Açıklama : Dile bağlı olarak GTIP açıklması girilir.

126
*TRACE/
Temel Modül
3.44. IASBAS060 – Mal Cinsleri
Malzeme Mal cinslerini n(GTIPTYPE) tanımlan dığı tablod u r.
Mal Cinsi : Mal cinsi kodu girilir.
Açıklama : Dile bağlı olarak mal cinsi açıklması girilir.

127
*TRACE/

BAS

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

BAS

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Te m e l Mo d ü l

Yayın Tarihi: 15.07.2005 Revizyo n Numar a sı: 00 127 / 2

3.2 7 .I ASB AS0 2 7 – İş Ala nl a r ı.............................................................................................................................10 3

Yayın Tarihi: 15.07.2005 Revizyo n Numar a sı: 00 127 / 3

Sistem destek tabloları bir kurul u ş u n temel özelliklerinin tanımla n dığı yerdir. IAS

Kısaca, bu tablolar kullanıcıya iki önemli işlev sun m a k t a d ır :

­ Müşteri / Tedarikçi ile İlişkiler;

­ İndirimler / Arttırımlar;

­ Banka bilgileri;

Yayın Tarihi: 15.07.2005 Revizyo n Numar a sı: 00 127 / 4

­ Adres bilgileri;

­ İlgili Kişiler;

­ Komisyonc u bilgileri

gibi değişik bilgiler kaydedilir ve takip edilir.

Temel mod ül ü n içerisinde başlıca uygulam al ar.

2.Müşteri / T e d a rikçi Ana Kayıtları,

3.Malzem e Ana Kayıtları,

5.Müşteri Ana Kayıtları Veri Düzenle m e

6.Malzem e Ana Kayıtları Veri Düzenle m e

7.Malzem e Açıklam alarını Değiştir m e

Yayın Tarihi: 15.07.2005 Revizyo n Numar a sı: 00 127 / 5

2.1. BAST02 (Mü?teri Ana Kay?tlar?)

­ Müşteri / Tedarikçi ile İlişkiler;

­ İndirimler / Arttırımlar;

­ Banka bilgileri;

­ Adres bilgileri;

­ İlgili Kişiler;

­ Komisyonc u bilgileri

gibi değişik bilgiler kaydedilir ve takip edilir.

Yayın Tarihi: 15.07.2005 Revizyo n Numar a sı: 00 127 / 6

Sistem d e tanımlı bir müşte ri kaydı üzerin d e değişiklik yaparken, Değiştir tuşu n a

Yayın Tarihi: 15.07.2005 Revizyo n Numar a sı: 00 127 / 7

Müşteri / Tedarikçi no : Müşteri / Tedarikçinin siste mi mi z d e ki nu m a r a sıdır.

Firma : Bu Müşteri / Tedarikçi ile ilişkisi olan firma mızın kodu d u r.

İA (İş Alanı) : Müşteri /Teda rikçinin faaliyet gösterdiği alan.

(Örn: Sayın. IAS Bilgi İşlem Ltd. Şti..).

İsim : İsim için iki ayrı alan bulun m a k t a d ır.Müşt e ri / Tedarikçi

Yayın Tarihi: 15.07.2005 Revizyo n Numar a sı: 00 127 / 8

Posta Kutus u : Firmanın posta kutu s u num a r a sı girilir.

Ülke : Firmanın ülkesi yazılır. Mutlaka doldu r ul m a s ı gereken bir

Min. Sipariş Miktar : Minimu m sipariş miktarının altında ki siparişlerde siste m

Yükleme Yeri : Firmanın yükleme yaptığı istasyon, liman, hava alanı vs

Hiçbiri : Satış / Satınal m a belgeleri aktif duru m d a buluna n

Blokeli : Müşteri / Tedarikçi çeşitli sebeplere bağlı olarak soru nl u

Sil : Firma kaydı silinecekse bu alan işaretlenir. Bu kaydın

Uyarılacak :Bu firma ile yapılan işlemlerin vade tarihlerine göre bu

Yayın Tarihi: 15.07.2005 Revizyo n Numar a sı: 00 127 / 9

bir daha değinilmeyecekler di r.

Adres Posta Kodu : Firmanın açık adresinin posta kodu girilir.

PK Posta Kodu : Firmanın posta kutu s u num a r a sı (varsa) girilir.

Kutus u n a? : Bu alan işaretlen diğin d e gönderilecek olan mekt u pl arın

Şehir : Firmanın bulun d u ğ u şehir girilir.

Telefo n No : Firmanın telefon num a r a sı girilir.

Fax No : Firmanın faks num a r a sı girilir.

Telex No : Firmanın teleks num a r a sı girilir.

Para Birimi : Firmanın kullan dığı para birimi girilir. Bu sayede satınalm a

Dil : Firma ile yapılacak yazışm ala r d a kullanacak lisan girilir.

Transfer kodu : Modem aracılığı ile müş te ri / tedarikçi ile iletişim

Sektör : Her tedarikçi için, tedarikçinin bağlı bulun d u ğ u sektör

Yayın Tarihi: 15.07.2005 Revizyo n Numar a sı: 00 127 /

Sıralama Kriteri : Tedarikçi aram a işlemlerini kolaylaştır m a k için kullanılır.

Güvenilir ? : Firmanın güvenilir, iş yapılabilir bir firma olması

Oluştu r a n : Bu Müşteri / Tedarikçi ana kayıdını ilk oluşt u r a n kullanıcı,

Değiştiren : Bu Müşteri / Tedarikçi ana kayıdı üzerin de değişiklik yapan

Müşteri / Tedarikçi ile İlişkiler;

İndirimler / Arttırımlar;

Banka bilgileri;

Adres bilgileri;

İlgili Kişiler;

Komisyonc u bilgileri

Müşteri / Tedarikçi ile İlişkiler;

İndirimler / Arttırımlar;

Banka bilgileri;

Adres bilgileri;

İlgili Kişiler;

Komisyonc u bilgileri

Veri İletişim No : Firmanın E Mail (Elektronik Posta) adresi