Professional Documents
Culture Documents
Liberal Democrats
Burma
vpfb&,f'Drdku&uf
zwfpm
L i b e r a l
D e m o c r a t s
R e a d e r
LDB
vpf b &,f ' D r d k u &uf w d k @ .
&nf r S e f ; csuf y ef ; wd k i f ( 3)&yf
'D r d k u a&pD
'Drdkua&pDta&;onf tmvHk;.tajccHtkwfjrpfjzpfonf? 'Drdkua&pDtajccHr&dSbJ
+id r f ; csrf ; a&; ES i f h om,m0ajyma&;ud k rwnf a qmuf E d k i f ? xd k @ a=umif h r d k @
'Drdkua&pDta&;udk OD;pm;ay;wm0eft& 0dkif;0ef}uDK;yrf;=uzdk@ vdktyfvSayonf?
om,m0ajyma&;
'Drdkua&pDESifh +idrf;csrf;wnf+idrfr_&dSaom rnfonfEdkifiHrqdk om,m0ajymaom
vl @ tzG J @ tpnf ; ud k wnf a qmif E d k i f & ef rcJ , Of ; awmh a y? od k a omf
xdkom,m0ajymr_onf wdkif;&if;om;vlrsKd;pkrsm;=um; omwlnDr#aumif;pm;+yD;
twlwuGtusdK;jzpfxGef;&ef vdkayao;onf?
2
*E0if
x v pf b &,f 0 g'
rif;jzLpif(rifjzLpif)
vpfb&,ftawG;tac:awG[m 18 &mpkaESmif;ydkif; }uD;us,fwJh (EdkifiHa&;qdkif&m)
awmfvSefa&;awGuae aygufzGm;vmwmyg? EdkifiHom;tcGifhta&;awG/ tajccHOya'
ud p P & yf a wG e J @ t"d u ouf q d k i f w ,f ? tar&d u ef a wmf v S e f a &;eJ @ jyif o pf
awmf v S e f a &;awG x uf yd k + yD ; }uD ; jrwf w J h a wmf v S e f a &;wck & S d y gao;w,f ? tJ ' D h
awmfvSefa&;uawmh acwfopfurBm&J@ zefwD;wDxGifr_awGudk ydk+yD;A[dkjyKwJh pufr_
awmfvSefa&;ygyJ? vpfb&,foabmw&m;awG[m tJ'DhrSmvnf; ta&;ygcJhygw,f?
3
t'rf p rpf
6
tJ'DhvdkwGufcsuf+yD; trsm;pk aumif;zdk@twGuf vl@tjyKtrlawGudk yHkoGif;/ yHkavmif;/
yHkaz:wJh Oya'awG/ tzGJ@tpnf;awGudk twnfjyKEdkifwJh tpdk;&ygyJ? tckvuf&Sdwnf&Sd
aewJh Oya'awG/ tzGJ@tpnf;awG/ tjyKtrlawGtm;vHk;udk tJ'Dhpnf;urf;awGeJ@ wefzdk;
jzwfEdkifw,f/ vdktyfwmawG@&if ydkaumif;wmeJ@ csufcsif;tpm;xdk;Edkifw,fvdk@ bifwef
u ,Hk=unfw,f? 'ga=umifhrdk@vdk@ tJ'Dh(ol@)oabmw&m;awGudk oHk;+yD; aumif;rGefwJh
vl@tzGJ@tpnf;udk tvG,fwulwnfaqmufEdkifw,fvdk@ bifwefu qdkw,f?
7
jynfolawG[m olwdk@udk,fpm;vS,fawGudk (jynfoltm;vHk; rJay;cGifhr&Sd&if awmifrS)
rsm;jym;us,f j yef @ wh J (vl t rsm;rJ a y;Ed k i f c G i f h & wJ h ) rJ q EN a y;cG i h f p epf e J @ rJ a y;
a&G;cs,foifhygw,f? 'grSom tJ'Dhudk,fpm;vS,fawG[m jynfolawG&J@ qENoabm xm;udk
az: jyr,fh/ vkyfydkifcGifh tyfESif;cHxm;&wJh udk,fpm;vS,frsm;jzpf=urSmyg?
8
tar&d u ef ' D r d k u a&pD
Andrew Jackson
9
Oa&myu tar&duefEdkifiHudk tvGeftrif;pdwf0ifpm;=uwm rdk@
pma&;q&mrsm;pGmwdk@[m tar&duefudk oGm;vnf=uyg w,f?
ol w d k @ tJ ' D h r S m awG @ =u&wJ h 'D r d k u a&pD e nf ; uswJ h ,Of a us;r_
t
_ opfta=umif; owif;awG/ tpD&ifcpH mawG a&;om;cJ=h uw,f?
tJ ' D h p mawG / tpD & if c H p mawG x J u tajrmf tjrif t &S d q H k ;
ALexis de xd k ; xG i f ; od j rif r _ t &S d q H k ; / axmif h t aph q H k ; pmawG
Tocqueville trsm;qHk;a&;cJholuawmh jyifopf rl;rwftEG,f Alexis de
Tocqueville (1805-59) yJjzpfygw,f?
10
&d k r ef w pf vpf b &,f 0 g'
11
&dkrefwpfawGuawmh cHpm;r_ eJ@ oD;jcm;uGJjym;jcm;em;r_udk t"dutm&Hkpdkuf tav;
xm;w,f? vlwOD;csif;awG[m/ EdkifiHwEdkifiHcsif;awG[m uGJuGJjym;jym;oD;jcm;pDjzpf=u
w,f/ udk,fydkifxl;jcm;r_awG &Sd =uw,f?
12
'ga=umifh vlom;wdk@ aysmf&$ifcsrf;ajr@zdk@twGuf wdk;wufzGH@+zdK;zdk@twGuf tenf;qHk;
tkyfcsKyfwJh/ tajccHOya' enf;ustpdk;&[m r&Sdrjzpft&myJ?
13
a=uuG J r S w f w rf ;
14
xd k @ tjyif xd k q if ; &J c srf ; omuG m [r_ a=umif h vG w f v yf a &;&+yD ; ptcsd e f u wnf ; u
qdwfokOf;aecJhaom +idrf;csrf;a&;&&dSzdk@&m tvSrf;uGmaeOD;rSmjzpfygonf? xdkqif;&J
csrf ; omuG m [r_ w d k u f z suf a &;twG u f wd k i f ; &if ; om;toD ; oD ; . tusd K ;pD ; yG m ;ud k
tmrcHcsufay;Edkifaom vpfb&,f'Drdkua&pD EdkifiHa&;pepfwpf&yf az:aqmifEdkifzdk@
ta&;}uD;vSayonf? xdk@tjyif wdkif&if;om; vlrsdK;rsm;ESifh ArmvlrsdK;rsm;t=um;
tjyeftvSefem;vnfr_/ ,Hk=unfr_ ESifh cspf=unf &if;ESD;r_rsm;wnfaqmufEdkifzdk@vnf;
vGefpGmvdktyfvSonf?
a'gufwmpyfZef@a,mifa[G@onf oltouf&Sifaeor#
umvywf v H k ; wbuf u wd k i f ; &if ; om;vl r sd K ;pk r sm;.
tusdK;pD;yGm;udkumuG,f&if; tjcm;wbufu Arm vlrsdK;pk
ES i f h em;vnf r _ / ,H k = unf r _ E S i f h cspf = unf & if ; ES D ; r_
Dr. Chao Tzang
&atmiftpGrf;ukef }udK;yrf;tm;xkwf oGm;cJhavonf?
xdok @kd tm;xkw}f uDK;yrf;csurf sm;udk *k%jf yKrSww f rf; wif&if;
a'gufwm pyfZef@a,mifa[G@ wpfa,muf aumif;&m
ok * wd v m;ygapa=umif ; qk r G e f a umif ; awmif ; vd k u f
ygonf?
15
=opaw;v#Ed k i f i H &J @ vpf b &,f y gwD vuf & S d 0 ef } uD ; csKyf
vpf b &,f r S John Howard
=opa=w;vsEdkifiH&J@ ordkif;udkajym&,if vGefcJhwJhESpfaygif; 500 u
pw,f v d k @ &rS m yg? 'gayr,f h 17 &mpk a&muf w J h t xd
=opa=w;vsu|ef;udk +Adwdo#wdk@ &SmazGrawG@&dSao;ygbl;? 1788
ckESpfa&mufrS yxrqHk; udkvdkeDe,fudk wnfaxmifcJh+yD; 19 &mpk
tpyd k i f ; rS m aemuf x yf u d k v d k e D e ,f ig;e,f x yf a wG @ cJ h y gw,f ?
1901ckESpfrSm z,f'&,fzGJ@pnf; tkyfcsKyfyHktajccHOya'udk pwif
touf o G i f ; +yD ; awmh +Ad w d o # tif y g,mtwG i f ; u ud k , f y d k i f
tkyfcsKyfcGifh&e,fajrwpfck jzpfvm ygw,f? urBmppf}uD;ESpfckrSm =opa=w;v#wyfawG [m
r[mrd w f a wG b uf u yg0if c h J + yD ; 'k w d , urB m ppf a emuf y d k i f ; upvd k @ vl 0 if r _ } uD ; =uyf
a&;Oya'awGudk jyifqifcJhum taemufOa&myuvlawG tvHk;t&ifeJ@ 0ifa&mufvmcJh
ygw,f? =opaw;v#EdkifiH[m pnf;rsnf;cHbk&ifpepfudk 'Dae@txd usifhoHk;ae+yD; 1999
ckESpfujyKvkyfwJhvlxkqENcH,lyGJrSm orwEdkifiHjyKvkyfa&;bufu &H_;edrfhoGm;um tufvd
Zbufbk&ifr}uD;udk EdkifiH&J@Oao#miftjzpf qufvufwifajrSmufxm;cJh&ygw,f?
16
1914 ckESpfrSmpwifjzpfyGm;wJh yxrurBmppf}uD;[m =opa=w;vsEdkifiHa&;udk }uD;rm; wJh
tajymif ; tvJ w pf & yf a y:ayguf a pcJ h y gw,f ? yxrurB m ppf } uD ; twG i f ; =opa=w;vs
ppfom;aygif; ajcmufodef;avmufaoa=ucJh+yD; wpfodef;ig;aomif;ausmf '%f&m&&dScJhyg
w,f? 'ga=umifh 1916 ckESpfrSm tm%m&vmwJh Labor 0ef}uD;csKyf b,fvD[k(pf) u
=opa=w;vsppfwyf tiftm;awmifhwif;zdk@twGuf EdkifiHom;wdkif;ppfr_rxrf;rae&
Oya'jyXmef;zdk@ qHk;jzwfvdkufygw,f? 'DqHk;jzwfcsufudk tvkyform;or*~awGeJ@ Labor
Party u qef@usifuef@uGuf=uwJhtwGuf b,fvD[k(pf)u Liberal Party eJ@ylaygif;+yD;
Nationalist Party udkzGJ@pnf;cJhwJhtwGuf 1923 ckESpftxd qufvuf+yD; tm%m+rJaecJh
ygw,f?
17
1949 ckESpfrSm Liberal Party u refZD(pf) tm%m&vm+yD; aemufydkif; =opa=w;vs
ewson
EdkifiHa&;rSm tajymif;tvJawG qufwdkuf ay:aygufvmcJhygw,f? refZD(pf) tm%m
&vmwJhtcsdef[m urBmhEdkifiHa&;rSm ppfat;acwfpwifaewJhtcsdefeJ@ wdkufqdkifaeyg w,f?
'ga=umif h =opa=w;vsEd k i f i H & J @ tusd K ;pD ; yG m ;twG u f tar&d u ef j ynf a xmif p k e J @
r[mrdwftjzpfvufwGJ+yD;awmh udk&D;,m; ppfyGJ/ AD,uferfppfyGJawGrSm tar&duef
bufuyg0ifwdkufckdufcJhygw,f? 'ghtjyif =opaw;v#EdkifiHynma&;eJ@ puffr_zGifh+zdK;
wdk;wufa&;twGufvnf; tm&HkpdkufvkyfaqmifcJhygw,f? udk&D;,m;ppfyGJeJ@ AD,uferf
ppfyGJawGudk ta=umif;jyK+yD; ppfr_rxrf;rae& Oya'jyXmefzdk@jyifqif&mrSmawmh jynfol
vlxk&J@qef@usifqENjyr_awGeJ@ }uHKawG@cJh&ygw,f?
18
1970jynfhvGefESpfrsm;a&mufwJhtcg vuf0J0g'Dvlvwfwef;pm;rsm; ay:xGufvmwJh
twGuf Liberal Party twGuf axmufcHr_tm; avsmhenf;oGm;cJh&ygw,f? 'ga=umifh
ppfat;acwfaESmif;ydkif;umvawGrSm Liberal Party [m rsm;aomtm;jzifh twdkuftcH
ygwD tjzpfeJ@yJ&yfwnfaecJh&ygw,f? tJz&uf 'ufuifpwifwnfaxmifumpu Lib-
eral Party [m tzEd k i f i H a wmf & J @ tusd K ;pD ; yG m ;twG u f A[k d k O D ; pD ; pepf u d k x l a xmif c J h + yD ;
jrifhrm;wJhtaumufcGefE_ef;xm;awGeJ@ EdkifiH&J@ pD;yGm;a&vkyfief;awGudk um&HcJhygw,f?
'gayr,fh 1980jynfhvGefESpfawG a&mufwJhtcg Liberal Party twGif;rSm t*FvefEdkifiH
u rm*&ufoufcsmvdk New Right v_yf&Sm;r_wpf&yf ay:aygufvmum ygwDudk jyKjyif
ajymif;vJcJhygw,f? 'Dae@awG@&wJh Australia Liberal Party [m pD;yGm;a&;zGH@+zdK; wdk;wuf
zdk@twGuf pnf;rsnf;pnf;urf;eJ@ enf;Oya'awGudky,fzsufay;jcif;/ jynfol@vkyfief; awGudk
yk*~vduydkifjyKvkyfay;jcif; eJ@ tpdk;&&J@t&G,ftpm;udk wwfEdkifor#avsmhcsjcif; pwJh Lib-
eral Party awG&dSoifh&dStyfwJh ay:vpDawGeJ@ wdkif;jynfudkpDrHcef@cGJaeygw,f?
ol @ pum;
I am in politics because of the conflict between good
and evil, and I believe that in the end good will be
trump. Margaret Thatcher
rm*&uf ouf c sm
(+AdwdefEdkifiH. yxrqHk;ESifh wpfOD;wnf;aom
trsdK;orD;0ef}uD;csKyf)
19
jref r mEd k i f i H eJ @ vpf b &,f 0 g' (3)
bma=umif h vpf b &,f ' D r d k u a&pD p epf ratmif j rif & ovJ
20
vuf&dSetz&J@ OuUXjzpfaewJh AdkvfcsKyfr_}uD;oef;a&$[m wpfcsdefu wyfwGif;vuf0J0g'D
awG&J@ EdkifiHa&;ody`Hausmif;}uD;jzpfwJh A[kdEdkifiHa&;wuUodkvfrSm q&mvkyfcJhzl;ol jzpfyg
w,f? vGwfvyfa&;&+yD;p jynfwGif;aomifusefr_umv }uD;pdk;aepOf jrefrmhppfwyf[m
qdk&S,faysmhawGjzpfwJh AaqG-ausmf+idrf;twGJeJ@ yem;pm;cJhygw,f? 1962 ckESpf ppfwyf
u tm%modrf;+yD;aemuf atmif}uD;-armifarmifwdk@twGJ wyfrawmfrStxkwfcHvkduf
&um wifaz-pdef0if;twGJwefcdk;xGm;vmcsdefuwnf;u jrefrmhppfwyf[m vuf0JpGef;
bufqDudk tawmftwef a&G@vsm;oGm;cJh&ygw,f? 'ga=umifhvnf; wyfrawmfu
v$rf;rdk;xm;wJh qdk&S,fvpfacwfwav#mufvHk; vuf0JqefwJhpD;yGm;a&;ay:vpDawGudk
usifhoHk+yD; wdkifjynfudkacsufxJqGJcscJhwmudkawG@&rSmyg?
'gayr,f h 'D v d k a jz&S i f ; &mrS m u|ef a wmf w d k @ jref r mEd k i f i H e J @ oif h a wmf w J h t wd k i f ; tqud k
em;vnfxm;zdk@ vdktyfygw,f? vuf&dSumv EdkifiHwumrSmay:aygufaewJh EdkifiHa&;/
pD;yGm;a&;/ vlr_a&;rwnf+idrfr_awGeJ@ urBmt&yf&yfu 'Drdkua&pDta&; jyKjyifajymif;vJ
r_ordkif;oifcef;pmawGa=umifh vuf&dStajctaerSm 'i;fjynfhusyfjynfh 'Drdkua&pDrsdK;udk
awmh ar#mfvifhvdk@r&ao;ygbl;? qdkvdk&if;u taemufEdkifiHawGudkyHkwlul;cswJh'Drdkua&pD
rsdK;uawmh atmifjrifzdk@xuf usqHk;zdk@bufu ydkrdktav;omaeygw,f? b,ftwdkif;
twmtxd 'Drdkua&pDtcGifhta&;awG jynfolvlxku&&dSrvJqdkwmudkvnf; quf
vufaqG;aEG;oGm;&OD;rSmyg?
21
jref r mEd k i f i H r S m u t"d u uswJ h j y\emawG u d k 'D f v d k v uf a wG @ uswJ h c snf ; uyf r _ r sd K ;rS
rvkyf,if ajz&Sif;vdk@&EDkifp&m ta=umif;r&dSygbl;? jrefrmEdkifiHrSm 'Drdkua&pD xGef;um;
zdk@twGuf udk,fhEdkifiHudktusdK;&dSapr,fh b,fEdkifiHeJ@rqdk yl;aygif;aqmif&Gufzdk@vnf;
vkdtyfygw,f?
jref r mEd k i f i H r S m vpf b &,f 0 g'xG e f ; um;zd k @ twG u f yxrqH k ; pG e f @ v$ w f & rS m uawmh
ppfAdkvfawG&J@ vuf0J0g'tawG;tac:ygyJ? txufuqdkcJhwJhtwdkif; jrefrmEdkifiH&J@
pD;yGm;a&;[m aps;uGufpD;yGm;a&;vdk@ac:ayr,fh yk*~vdu +ydKifqdkifa&mif;0,fEdkifwJh
tcGifhtvrf;awG enf;yg;vGef;aeygao;w,f? tm%m&todkif;t0dkif;uvnf; yk*~vd
uvkyfief;&SifawGudkjrifwJhtjrif[m wdkif;jynfpD;yGm;a&;wdk;wufzdk@twGuf t"duus
wJhtiftm;pkvdk@rjrifyJ/ jy\emawGudkzefwD;wJh jy\emaumifawGtjzpfyJ jrifaeqJ yg?
bma=umifhvJqdkawmh jynfwGif;rSm ukef;aps;E_ef;rwnfr+idrfjzpfwdkif; ukefonfyGJpm;}uD;
awG a =umif h q d k w J h t awG ; tac:[m vuf 0 J 0 g'buf u d k w d r f ; !$ w f w J h tm%m&d S
todkif;t0dkif;qDu vmwmjzpfvdk@ygyJ?
22
jrefrmjynfrSm'Drdkua&pDxGef;um;zdk@twGuf vuf0JqefwJhay:vpDawGudk y,fzsufay;
,HkwifruyJ EdkifiHwum eJ@ qufqHa&;ajyjypfzdk@uvnf; vdkygao;w,f? igwdk@u
ajyjypfcsifygw,f/ olwdk@urS rajyjypfwm qdkwJh xrif;a&ylv#mv$Jpum;rsdK;eJ@ uav;
qdk;}uD;vdkvkyfaevdk@uawmh u|efawmfwdk@EdkfifiH[m vlwpfvHk;olwpfvHk;jzpfzdk@ tawmf
a0;OD;rSmyg? 'Dae@urBmrSm b,folrStxD;usefqefqefaevdk@r&awmhygbl;?
vpf b &,f ' D r d k u a&pD p epf [ m jref r mEd k i f i H r S m wpf a e@rvG J r aoG a y:ayguf v m&r,f h
EdkifiHa&;pepfwpf&yfjzpfygw,f? 'Dvkday:aygufvmatmifvnf; tiftm;pktoD;oD;/
wdkif;&if;om;vlrsdK;pktoD;oD;u }udK;yrf;tm;xkwfoifhygw,f? 'Dvdktm;xkwf}udK;yrf;
&rSm 'Drdkua&pD&J@tE W&m,fESpfyg;jzpfwJh qif;&JrGJawr_ eJ@ acwfaemufusr_udk yaysmuf
atmifvyk af qmifEikd zf @kd vdtk yfvyS gw,f? 'ga=umifh jrefrmEdik if u H kd vuf&w Sd m0ef,l xm;&wJh
ppftpdk;&a&m/ usefwJhtiftm;pkawGeJ@ wdkif;&if;om;vlrsdK;pkawGygrusef qif;&JrGJawr_ eJ@
acwfaemufusr_ yaysmufatmif wdkufzsuf&mwGif yl;aygif;vkyfaqmif Edkif=urSom
jref r mjynf o l v l x k t wG u f t usd K ;&v'f (raison d'etat) &d S v mrS m yg? 'D v d k rS o m
jref r mEd k i f i H r S m tm;vH k ; u vd k v m;awmif h w aewJ h vpf b &,f ' D r d k u a&pD p epf
xGef;um;vmrSmjzpfygw,f?
23