Professional Documents
Culture Documents
(1848 rS ,ae@acwf)
acwf+ydKif acwfumvrsm;wGif c&pf,mef toif;awmf. ordik ;f udk 1848 ck awmfveS af &;rS ,ae@acwfxd umvudk
owfrSwfayonf?
&k&t
S ifyg,mtwGi;f rS &k&S atmfoadk 'gh toif;awmf
toif;awmfonf trsKd ;rsKd ;aom &yfpzD Dau;&Si;f russification 0g'jzef@csaD &;rsm;Y yg0ifcJhI/ *sL;qef@usif a&;
tpDtpOfY yg0if ywfoufcJhonf[k pGypf GJc&H ayonf? qD;rdu k f qef@usifa&;ESifh *sL;qef@usiaf &; tpDtpOfrsm;wGif
toif;awmf taejzifh wdu k &f dkuyf g0if ywfoufcJha=umif; taxmuftxm;rsm; rawG@ &acs? rsm;pGmaom &k&S
atmfodka'gh bke;f awmf}uD;rsm;ESifh obm&ifh 0gpOf}uD;olrsm;u *sL;wdk@tm; ESyd pf uf n‡i;f yef;r_udk yGiyfh iG v
fh if;vif; ckcHcI
Jh /
xdu
k pd t
P m; tenf;qH;k taejzifh 19 &mpk. 'kw, d xuf0ufyidk ;f wGif awG@&ayonf? toif;awmftaejzifh *sL;
bmom0ifwdk@tm; xdkodk@ jyKrlr_ w&m;0iftm;jzifhvnf; r&Scd Jhacs?
toif;awmftm; Zmbk&if.vlrsm;uJhodk@yif abmfcsAD pfEiS fh tjcm;aom &k&aS wmfveS af &; orm;rsm;u &efot
l jzpf
&_jrifowfrw
S jf cif;udk cH&ayonf?
qdAk ,
D uf ,le,
D t
H wGi;f rS &k&S atmfoadk 'gh toif;awmf
&k&S atmfodka'gh toif;awmfonf atmufwb dk mawmfvSeaf &;+yD;aemuf/ jynfwiG ;f ppfwiG f wyfjzLawmf ESifh yl;aygif;
aqmif&Gucf aJh yonf? Ttcsi;f t&ma=umifh aemufyidk ;f wGif abmfcsAD pfrsm;. rvdrk ek ;f xm;r_ udk cHc&Jh ayonf? vDeif.
uGejf rLepf tkycf sKyfa&;tzGJ@onf bmoma&;qdik &f m udprP sm;wGif =um;ae0g' rwnf&Sd Edik af oma=umifh ‚taejzifh
atmufwb dk mawmfveS af &; rwdik rf ESD iS fh +yD;aemuf 1917 Ed0k ifbm 7 &uf (jyuQ'ed af [mif; t& atmufwdk bm 12
&uf)wGif qdAk D,uf ,leD,t H wGi;f uGejf rLepf tkycf sKyfr_atmuf urBmwpfcv k Hk; nD!w G =f u&ef v_y&f mS ;r_ wpfck
jzpfcaJh yonf? xdv k y_ &f mS ;r_wiG f Oa&my ta&S@ydik ;f abmfvuefa'o wdik ;f jynfrsm; yg0ifcJh ayonf? tcsKd @aom qvAf
wdik ;f jynfrsm;onf olwdk@. wdik ;f &if;om; toif;awmfrsm;ESifh wdik ;f &ifom; &d;k &mtarGrsm;rSm cdkirf mpGm csnf
aESmif+yD;om; jzpfI/ olwdk@vlxak &m toif;awmfrsm;yg tm;vH;k onf qdAk D,uf. ypfrSwrf sm; jzpfcaJh yonf?
bmoma&;ESiyfh wfoufI qdAk D,uf. w&m;0if &yfwnfrr_ mS “bmoma&;vGwv f yfcGiEfh iS fh oD;cHem;vnfay;jcif;” [k
jzpfaomfvnf;/ Edik if Hawmfonf odyeH̀ nf;us trSew f &m;udkom vufcaH ponfh bk&m;rJ0h g'udk xlaxmifcJhayonf?
bk&m;rJ0h g'tm; a0zefjcif;tm; jyif;jyif;xefxef wm;jrpfxm;+yD; wcgw&H axmif'%fc&H jcif;yif &Sad yonf?
qdAk , D uf ,leD,Honf r#waom t,ltq tawG;tac:ESifh bmoma&;qdik &f m txGÉt f xdy&f Sdaom a&S;OD;
Edik if wH pfEdkiif H jzpfcJhayonf? xdt
k &mrsm; tqH;k owfap&ef/ uGejf rLepftpdk;&onf toif;awmf. ydik fqidk rf r_ sm;udk
jynfoyl idk f odr;f jcif;/ bmomw&m;tm; oa&mfavSmifajymifjcif;/ ,H=k unforl sm;tm; taESmift h ,Suaf y;jcif;/
pmoifausmif;rsm;wGif bk&m;rJ0h g'tm; a[majymjzef@csDjcif;rsm; jyKvkycf aJh yonf? bmomw&m;tay:Y ta&;
,lrr_ sm;&Sad omfvnf;/ Edik fiaH wmf. tusKd ;twGuf pnf;vHk;nD!Gwrf _ t aumif;qH;k aom bmomw&m;rsm;udk
w&m;r0if a=ujimjcif; r&Scd Jhacs? atmfodak 'gh bke;f }uD;rsm;ESifh ,Hk =unforl sm;tm; ta&;,lenf; tcsKd @rSm uGyrf sufjcif;/
ESyd pf ufjcif;/ axmifoiG ;f tus^;f csjcif;/ &Jbufodk@ ydk@jcif;/ pdwZW aq;&Hok dk@ ydk@jcif;rsm;yif jzpf.? tusKd ;qufa=umifh
toif;awmftm; n‡i;f yef;cH&aom/ tmZmenf toif;awmf[k ajymif;vJ jzpfwnfvmcJh.? abmf&ASD pfawmfveS fa&;+yD;
yxr 5 ESpfwiG f oif;tkyq f &mawmf 28 yg;ESifh bke;f awmf}uD; 1200 uGyrf sucf cH &Jh .?
1920ESifh 1930 bmoma&; qef@usirf _ vHa_ qmfjcif;. t"du ypfrw S rf mS ,H=k unfold vlO;D a& trsm;qH;k jzpfaom &k&S
atmfodka'gh toif;awmfyif jzpf.? ‚. tm;vH;k eD;yg;aom bke;f awmf}uD;rsm;ESifh ,H=k unf olrsm;rSm ypfowfc&H jcif;
odk@r[kwf &Jbufpcef;odk@ tydk@cH&jcif;rsm; jzpfcJ.
h ? bmoma&; t,ltq qdik &f m ausmif;rsm;tm; tydwcf &H ./
toif;awmf. yHEk Sdyx
f kwaf 0r_rsm;udk wm;jrpfc&H .? 1927 rS 1940 ckEpS tf wGi;f &k&t
S oif;awmf bk&m;ausmif;aygif;
29584rS 500 atmufodk@ av#mhuscJ&h .? xdk 1927 rS 1940 ckEpS t f wGi;f atmfoadk 'gh bke;f }uD; 130000 tzrf;cH&.?
qdAk ,D uf ,le,D t
H wGi;f wGi/f toif;awmfrsm;tm; zsuford ;f jcif;ESifh tqifhqifh pepfwus ydwyf pfrr_ sm; rSm ,cifu
toif;awmfrS vkyaf qmifonfh tv_'getm; jzef@jzL;jcif;/ vlrz_ v l aHk &;vkyif ef;rsm;udk Edik if H awmfrS vufvJ$,lvkdujf cif;
wdk@ jzpfayonf? yk*~vu d ydik f ypPn;f tm;vH;k ESifh toif;awmfyidk rf sm;udk jynfol vlxk oH;k &ef jynfoyl ikd f
odr;f vdu
k fayonf? tpd;k &onf bk&m;ausmif;rsm;tm; oHk;cGijfh yKxm;onf[k jy,k*t f jzpf ae&mtenf;i,ftm;
0wfjyKqkawmif;Edik &f ef cGijfh yKay;xm;aomfvnf; Edkiif aH wmfyidk [
f k owfrSwf xm;ayonf? Edik if Hawmftaejzifh
taxGaxG ynma&;twGuf &HyHkaiGawmifhwif;vmaom tcg/ toif;awmf. ynma&;0efaqmifciG /fh uav;rsm;
twGuf vufry_ nmrsm; oif=um;cGifh ausmif; rsm;udk cGifhrjyKawmhacs? t&G,af &mufolrsm; twGuo f m bk&m;
ausmif;ESifh qufpyfaom tvkyrf sm;udk vkyfuidk Ef idk fonfh avhusifhoifwef;rsm;udkom cGifhjyKxm;ayonf?
bke;f }uD;&[ef; vlwef;pm;/ bmoma&; ausmif;/ avhvma&; tkypf /k we*FaEG ausmif;/ bmoma&; yHEk ySd x f kwaf 0jcif;
tm;vH;k onf w&m;r0if odk@r[kwf wm;jrpfxm;jcif;udk cH&ayonf? TESyd u f yG rf r_ sm;rSm pwmvif uG,fveG +f yD; 1991
ck qdAk D,uf ,leD,H +ydKuGJcsed t f xd qufvuf&SdaecJah yonf? qdAk D,uf ,le, D H +ydKuGJ+yD;aemufwiG f bk&m;rJ0h g'
wHy;dk atmufrS olawmfpif (c&pfbek ;f }uD;a&S;rS bGJ@) rsm;tjzpf rsm;pGmaom tmZmenf topfrsm;udk xnfo h Gi;f v#uf
&Sad yonf?
zufqpf0g'
zufqpf0g'onf 20 &mpk Oa&mywGif Edik if Ha&; tkycf sKyfol tpd;k &rsm;ESifh wdu k &f dkuq
f ufpyfcJhI/ txl;ojzifh
[pfwmvm. emZD*smr%D/ rlqdkvedk .
D tDwvDEiS fh z&efudk. pydeEf idk if w
H dk@ jzpfcJhayonf?
emZD0g'
emZD0g'twGi;f c&pf,mefbmom. tajctaerSm tvGefw&m &_yaf xG;ayGvv
D Sayonf?
rSwaf vmufaom rSww f rf;rsm;rSm ordik ;f q&m 'D&cD f [lr;f u “trsKd ;om; qd&k ,
S fvpf0g' (emZD0g'). vSnphf m;r_ukd
umodv k pfrsm;rSm y&dw k ufpw f ifrh sm;xuf ydrk dkI ckccH &Jh onfrmS oHo, jzpfbG,rf &Sad cs/” [k a&;om;cJah yonf?
yky&f [ef; ydik ;f ,mhpf (11) u ruf b&ifeef'g aqmh*sf wGif a=ujimxkwfxm;onfrSm T zufqpf tpd;k &onf
yke;f uG,xf m;aom a&S;a[mif;vl&idk ;f &d;k &m pdwq f EN&SdI/ umodkvpfwdk@tm; evHrxlEidk &f efEiS fh wpfygwD tm%m&Sif
zufqpf wdik ;f jynf. bk&m;0wfjyKr_rmS wdik ;f jynfonf bk&m;ocif ESifh tajccH vltcGit fh a&; vl@*k%fwdk@. txufY
&Sad eonf” [k jzpf.? ol@a=ujimcsufwGif “emrfyidk f; qdik f&m tm;jzifh (c&pf,mefrsm;) tm;vH;k onf qDrdkurf sm;
umodv k pf ya&m[dwrf sm;rSm xde;f odr;f a&; pcef;rsm;Y *sL;rsm;ESifh twl uGyrf sufc&H ./ Oyrm tm;jzifh umodkvpf
ya&m[dwf 2600 tm; 'ghucf |m Dachau wGif axmif'%fay;cH&+yD; xdt k euf 2000 rSm uGyrf sufc&H .? xd@k jyif
ydvk efvrl sKd ; ya&m[dwf 2700 rSm uGyrf sufc&H ./ (‚onf ydv k ef vlrsKd ; c&pf,mefbek ;f }uD; tm;vH;k . av;yHkwpfykH
jzpfonf)/ ydkvef vlrsdK; c&pf,mef oDv&Sif 5350 rSm ae&m ajymif;jcif;/ axmifcsjcif;/ uGyrf sufjcif;rsm;udk cH&.?
[dv k u
dk mhpw f f umvtwGi;f wGif rsm;pGmaom umodv k pf vl0wfa=umifrsm;/ bke;f }uD;rsm;/ yky&f [ef; ydik ;f ,mhpf (12)
tygt0if rsm;pGmaom c&pf,mef rsm;u *sL;rsm; pGmudk cdv k H_ciG afh y; u,fwifcaJh y.? xdk@a=umifh a&mrrS *sL; *dk%;f csKyf
bke;f awmf}uD;onf *sL;rsm;udk u,fcJhaom aus;Zl;a=umifh 1945 ckEpS fwiG f umodv k pf c&pf,mef xJo@kd
bmomajymif;vJc. Jh ? olonf bmomajymif;I (yky&f [ef;rif;. yxr trnfjzpfaom) ,l*sief D,dk [laom trnfukd
cH,cl Jh ay.? tDwvDqidk &f m tpPa&;vf aumifppf0efwpfO;D u “ppf}uDtwGi;f wGif *sL;wdk@. toufukd u,fwif
cJo
h nfrmS c&pf,mef toif;rsm;tm;vH;k / bmoma&; toif;tzGJ@rsm;tm;vHk;/ tzGJ@tpnf;aygi;f pHrk sm; pkaygi;f xm;
jcif;xuf umodkvpf toif;awmf. u,fwifcrJh u _ ydrk dk rsm;jym;onf” [k 0efcH xGufqcdk Jh ayonf?
emZDrsm;ESifh y&dw
k ufpw
f ifh txl;ojzifh *smr%DrS vlom&if toif;awmf. qufqHa&;rSm &_yaf xG;v#uf &Sad yonf?
odk@aomf *smr%DrS y&dw k ufpfwifh trsm;pkrmS *sL;qef@usifa&; v_y&f mS ;r_twGuf emZD0g'udk t}uD;tus,f
tm;ay;axmufccH Jhayonf? odk@aomf (vlom. ygpfwm) 'dik , f ufpfx&ufcsf bGe[
f dk@zfzm uJhodk@ tcsKd @aom
toif;awmfrsm;u emZD0g'tm; tjyif;txef uef@uGuo f nfrsm;vnf; &Sd.? aemufyidk ;f wGif bGe[f @kd zfzmrSm
[pfwvmtm; vky}f uH&ef }uH&mygtjzpf tjypfoifI h uGyrf sufcHvu
dk f &ayonf?
zufqpf tDwvD
tDwvDEdik if YH zufqpfpepfxeG ;f um;pOf umvwGif ydik ;f ,mhpf 11 onf yky&f [ef;rif; &mxl;udk qufcx
H m;
tjzpf&cSd o
Jh nf?
taemufbufqo
D dk@ pGef@cmG ajymif;a&$@vmolrsm;
acwfopf atmfoadk 'gh &mZ0ifwGif wpf[ek xf dk; zGH@+zdK;vmjcif;rsm;teuf ta=umif;t&m wpfcrk mS atmfokd a'gh
c&pf,mefrsm;onf taemufbufodk@ +ydKusvmjcif;yif jzpfayonf? vGecf Jhaom ESp&f mpkrsm;twGi;f *&dEiS hf ta&S@buf
teD;0ef;usifrS ajymif;a&$@vmolrsm;onf Oa&my taemufyidk ;f / awmifEiS afh jrmuf tar&duESifh =opaw;v#w@kd wGif