Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΔΙΑΝΟΟΥΜΕΝΩΝ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΜΑΣ

Για να απαντήσει κανείς στο ερώτημα, ποιος είναι ο ρόλος των

διανοουμένων της εποχής μας, πρέπει να έχει διευκρινίσει τι εννοεί με τον
όρο "διανοούμενος".
Συνήθως προποθέτουμε ότι ένας διανοούμενος πρέπει να είναι
ένας !νθρωπος μορ"ωμένος. #μως κ!θε μορ"ωμένος δεν είναι και
διανοούμενος. $πό τον διανοούμενο δεν περιμένει κανείς απλώς να έχει
πλούσιες %νώσεις, να είναι καλλιερ%ημένος ή να κατέχει μια ειδικότητα.
Γιατί ο διανοούμενος είναι, όπως δηλώνει και η λέ&η, ένας !νθρωπος, που
διανοείται κι αυτό σημαίνει, ότι είναι ένας !νθρωπος, που δεν δέχεται τα
πρ!%ματα, όπως του προσ"έρονται, αλλ! τα περν! μέσ' από τη δοκιμασία
της δικής του δι!νοιας ( είναι με !λλα λό%ια ένα πνεύμα κριτικό όχι
μόνο σε ό,τι α"ορ! τους !λλους αλλ! και σ' ό,τι α"ορ! τον εαυτό του.
) κριτική στ!ση του διανοούμενου τον συνδέει με την διαμαρτυρία.
*πειδή ασκώντας κριτική δεν συμ+ι+!,εται με τα καθιερωμένα, ο
διανοούμενος επαναστατεί και διαμαρτύρεται. -ο καθιερωμένο σε όλους
τους τομείς μοι!,ει να είναι ένα σύστημα προσαρμο%ής δοσμένο από πριν,
που λειτουρ%εί σαν ένας μηχανισμός. . διανοούμενος στη δεδομένη
περίπτωση αντιπροσωπεύει το πρόσωπο, που αντιστέκεται στον
μηχανισμό των θεσμών. ) διαμαρτυρία του είναι μια στ!ση αρνήσεως,
όμως αποτελεί προπόθεση %ια μια θετική αντιμετώπιση, %ιατί αίρει την
παθητική αδια"ορία, με την οποία οι μ!,ες δέχονται τα πρ!%ματα.
. διανοούμενος έχει την δύναμη να αποσπ!ται από τα πρ!%ματα (
τις πολιτικές θέσεις, τις καλλιτεχνικές τεχνοτροπίες, τα α&ιώματα της
συμ+ατικής ηθικής, τους κοινωνικούς θεσμούς και τα λο%ής συνθήματα,
όχι %ια να μείνει έ&ω από την πρακτική ,ωή αλλ! %ια να αναμετρηθεί μα,ί
της.) θέση του διανοούμενου μοι!,ει κατ! πολύ μ' εκείνη του Σωκρ!τη.
/εχωρί,οντας από τους πολλούς δεν είναι ένας επα0ων 1επα0ων αυτός που
αισθ!νεται, καταλα+αίνει, &έρει2, δεν είναι ο ειδικός μιας τέχνης, αλλ!
αυτός, που ανοί%εται προς το όλον κινδυνεύοντας όμως να χαθεί μέσα
στην αοριστία.
-ον διανοούμενο, αν είναι ,ωντανός πνευματικός !νθρωπος, δεν
τον ενδια"έρει τόσο το παρελθόν και το μέλλον όσο το παρόν. -ο παρόν
είναι αυτό, μέσα στο οποίο δοκιμ!,εται.
3ώστα 4. 5ιχαηλίδη, .ικείωση και $λλοτρίωση, διασκευή