Si Charles Robert Darwin FRS (12 Pebrero 1809 19 Abril 1882) ay isang Ingles na n aturalista.

.[I] Kanyang pinatunayan na ang lahat ng mga espesye ng buhay ay nagmu la sa loob ng maraming panahon mula sa karaniwang mga ninuno,[1] at nagmungkahi ng teoriyang siyentipiko na ang sumasangay na paterno ng ebolusyon ay nagresulta mula sa isang prosesong tinatawag na natural na seleksiyon.[2] Inilimbag ni Dar win ang kanyang teoriya na may nakapipilit na ebidensiya para sa ebolusyon sa ka nyang 1859 na aklat na On the Origin of Species(Tungkol sa Pinagmulan ng Espesye ) na nanaig sa siyentipikong pagtakwil ng mas naunang mga konsepto ng transmutas yon ng mga espesye.[3][4] Nang mga 1870, ang pamayanang siyentipiko at karamihan sa pangkahalatang publiko ay tumanggap sa ebolusyon bilang isang katotohan. Gay unpaman, marami ang pumabor sa magkakalabang mga paliwanag at hanggang sa paglit aw lamang ng modernong ebolusyonaryong sintesis mula 1930 hanggang 1950 nang ang isang malawak na kasunduan ay nabuo kung saan ang natural na seleksiyon ang bas iko o saligang mekanismo ng ebolusyon.[5][6] Sa binagong anyo, ang pagkakatuklas siyentipiko ni Darwin ang nagsasamang teoriya ng mga agham ng buhay na nagpapal iwanag sa dibersidad ng buhay.[7][8] Ang simulang interes ni Darwin sa kalikasan ang tumulak sa kanya upang iwananan ang kanyang medikal na edukasyon sa Unibersidad ng Edinburgh; bagkus siya ay tum ulong upang imbestigahan ang mga marinong inbertebrato. Ang mga pag-aaral sa Uni bersidad ng Cambridge ang humikayat sa kanyang pasyon para sa natural na agham.[ 9] Ang kanyang limang taong paglalakbay sa HMS Beagle ang nagtayo sa kanya bilan g isang bantog na heolohista na ang mga obserbasyon at teoriya ay sumuporta sa m ga ideyang unipormitaryano ni Charles Lyell at ang publikasyon ng kanyang hornal sa paglalakbay ay nagpasikat sa kanya bilang isang manunulat.[10] Bilang palaisipan sa heograpikal na distribusyon ng mga hayop sa kaparangan(wild life) at mga fossil na kanyang tinipon sa paglalakbay, sinimulan ni Darwin ang d etalyadong mga imbestigasyon at noong 1838 ay binuo ang kanyang teoriya ng natur al na seleksiyon. [11] Bagaman kanyang tinalakay ang kanyang mga ideya sa ibang mga naturalista, siya ay nangailangan ng panahon para sa masidhing pagsasalisik at ang kanyang kanyang gawang heolohikal ang may prioridad.[12] Kanyang sinusula t ang kanyang teoriya noong 1858 nang si Alfred Russel Wallace ay nagpadala sa k anya ng sanaysay na naglalarawan ng parehong ieya na tumulak sa mabilis na magka samang publikasyon ng kanilang parehong mga teoriya.[13] Ang akda ni Darwin ang naglatag ng ebolusyonaryong pinagmulan na may pagbabago bilang nananaig na siyen tipikong paliwanag ng dibersipikasyon sa kalikasan.[5] Noong 1871, kanyang siniy asat ang ebolusyon ng tao at ang seksuwal na seleksiyon sa The Descent of Man, a nd Selection in Relation to Sex na sinundan ng The Expression of the Emotions in Man and Animals. Ang kanyang pagsasaliksik sa mga halaman ay inilimbag sa isang serye ng mga aklat at sa kanyang huling aklat, kanyang siniyasat ang mga bulate at ang mga epekto nito sa lupa.[14] Bilang pagkilala sa katanyagan ni Darwin bi lang isang siyentipiko, siya ay pinarangalan ng isang malaking seremonyal na pun eral sa Westminster Abbey kung saan siya inilibing malapit kay John Herschel at Isaac Newton.[15] Si Darwin ay inilarawan bilang isa sa pinaka impluwensiyal na pigura sa kasaysayan ng sangkatauhan.