Pamukkale niversitesi Eitim Fakltesi Dergisi Yl 2007 (1) 21.

Say

33

Web Tabanl Matematik retimi ve Ders Sunum rnei

Erdal zsalam*

zet
Biliim Teknolojisi ile oluan ba dndrc gelimeler nda hzla deiim gsteren sektrlerin banda eitim gelmektedir. Biliim Teknolojilerinin eitimde kullanmnn tarihsel geliimine baktmzda uygulama biimi gze arpar: bilgisayarlar renmek, bilgisayardan renmek ve bilgisayarla renmek. Eitimde bilgisayar konusunda Jonassenin szn ettii ikinci yaklam da bilgisayarlarn ders anlatma aygt olarak kullanmn kapsar. lkemizde ok yaygn olmasa da Bilgisayar Tabanl Eitim olarak bilinen bu yntemde bilgisayar yazlm araclyla dersin ierii renciye sunulur. rencinin bu ierii bilgisayar ekranndan okuyarak ve zaman zaman konuyla ilgili sorulara cevap vererek bir retmenden rendii gibi renmesi beklenir. Bunun yan sra yine ABDde daha yaygn olan altrma-uygulama programlar bir konuyu renmi olan rencinin altrma yapmasn salar. Tek ama pratik yapmak olduundan programclk bakmndan basit, retim maliyeti asndan ucuz olan bu programlar ABDde bilgisayarlar eitim alanna girdiinde en sk kullanlan programlard. Eitimde hedeflenen ama; bilgi teknolojilerine ak, aratran, teknolojik gelimeleri takip eden, deiimlere hzla adapte olan ve bunu eitim ortamnda uygulayan biliimci eitimciler yetitirerek, lkemizin ihtiya duyduu bilgi toplumunu oluturmak olmal dr. Gnmzde biliim teknolojilerinin hzla geliimi devam etmektedir. Bu paralelde eitim ortamlar farkllama gstermektedir. Web tabanl Matematik eitimi de bu farkllamann uygulanmasnn bir eididir. Bu almada; teknoloji desteinin gereklilii sorgulanarak, bir matematik dersi internet tabanl nasl anlatlr, rnek hazrlanm bir web sitesi ve nesne tabanl gelimi matematik yazlmlarn destekleriyle rnek bir ders sunumu gerekletirmektir. Anahtar szckler: Web Tabanl Eitim, Web Tabanl Matematik, Uzaktan Eitim

Ar.Gr., Eskiehir Osmangazi niversitesi, Fen-Edebiyat Fakltesi, Matematik Blm, MeelikEskiehir. E-Posta: erdalo@ogu.edu.tr

Pamukkale niversitesi Eitim Fakltesi Dergisi Yl 2007 (1) 21. Say

34

Web-Based Mathematics Education and Delivery of a Sample Lesson

Abstract In light of the incredible developments in information technology, the education sector is one of the most rapidly changing sectors. When we glance at the development of use of information technology in education throughout time, three types of applications stand out: learning about computers, learning from computers and learning with computers. Regarding computers in education, Jonassen states that the second type involves computers as a tool for delivering a lesson. Although it is not very widespread in our country, this approach known as Computer-Based Education includes delivering the lesson content to the student with the use of computer software. In this method, it is expected that the student read the content from the monitor of the computer and answer questions from time to time, just as if he is learning from the teacher. In addition to this, a practice which is more common in the USA, are exercise-practice programs which allows the student to practice repetitions about a topic that they have learnt. The single aim of these programs is to practice repetition therefore the programs are simple and the production cost is quite low so they are frequently used in the USA. The aim in education should be to train informatic educators who are open to technology, research and follow and quickly adapt to technological developments and can apply these in educational settings. In turn, this will assist to develop an informatic society. Today, the rapid development of informatic technologies is continuing. Parallel to this, the educational environments are also changing. Web-based mathematics education is one of the variations of the changing applications. In this study, the following have been examined: once investigating the necessity of technological support, how to teach an internet based mathematics lesson; a sample web site and a sample delivery of a lesson with the support of practical/object-based mathematics software. Keywords: Web-Based Education, Web-Based Mathematics, Distance Education

Giri
WTM, Biliimci retmenler ve Matematik retimi Eitim Teknolojisi; renme-retme ortamlarn etkili ekilde tasarmlayan, renme ve retme de meydana gelen sorunlar zen, renme rnnn kalitesini ve kalcln arttran bir akademik sistemler btndr. Web Tabanl Matematik WTM, eitimin zaman ve mekandan bamsz olarak yrtld; bilgisayarn bir aratrma ve iletiim amacyla, retim ve sunum arac olarak kullanld eitim modeli olarak tanmlanabilir (Tokman, 1999). Bilgisayar teknolojilerindeki gelimeler ve bu gelimelerin baka alanlarla birlikte Eitim- retim alanna uygulanmas, retmenlik mesleini klasik olarak renen ve reten olmaktan karmaktadr. Bilgisayarl ortamlarn eitim-retime

Pamukkale niversitesi Eitim Fakltesi Dergisi Yl 2007 (1) 21. Say

35

bugn salad ve gelecekte salayaca imkanlar, mevcut retmenlerin tmnn bildiklerini ve uyguladklarn sylemek gereki olmayacaktr. Burada ama, grevde olan binlerce eitici ve retmen, rencilerin gelecee ynelik kayglarn, gelien yeni teknikler ve retim yntemleri kullanarak gidermeleridir. Ancak bunun iin ncellikle, yaadmz yzylda matematik retmenlerinin biliim teknolojileri hakknda bilgi sahibi olmalar, gelimeleri takip etmeleri ve dolaysyla bunu snf ortamnda uygulamalar kanlmaz olmutur. Web tabanl matematik eitiminin kullanlmas ile, eitim sisteminde ve matematik retiminde renciler gsterilen konuyu niin rendiini, yaamda nerede kullanmalar gerektiini, ezbere dayal olmayan mekanik ilem yapabilme yeteneini gelitirmeleri salanacaktr. Birok bilgisayar yazlmlarnn amac, rencilerin konuyu anlamalarn kolaylatrc pratik almalar yapabilmelerini salamak, eletirel dnce ve problem zme becerilerini destekleyip gelitirmesidir. Bylelikle eitimde bir matematik dersinde nesne tabanl programlama destei ile gelien biliim teknolojilerinde web tabanl bir ders sunumu gerekletirmek hedeflenmitir. Bu programlardan en ok kullanlanlardan Maple ve Mathematica programlar, matematik dersinde rencilerin sembolik hesaplamalar nda ya da Nesne Tabanl programlama dili olarak nasl kullanlabilecei verilmitir. Matematik dersinin ve basit programlamalarn Maple ve Mathematica ile nasl elenceli hale geldii gsterilmeye allmtr. Maple ve Mathematicann bir avantaj Nesne Tabanl ve renilmesi kolay bir program olmas dr. Matematik dersinin web zerinden sunum uygulamas ana paradan oluur: (1) haftalk ders programlar dorultusunda rencilerinin ders zetleri ve materyallerini okuyabilecekleri okuma blmleri, (2) evrimii iletiim panosu, ders materyalleri, internet kaynaklar na balantlar, notlar ve duyurular gibi blmleri ieren ve ifre ile giri yaplan bir ders sitesi, (3) rencilerin ders sonrasnda eitli nesnel programlarn kullanarak yapabilecekleri kk dev uygulamalarndan olumaktadr (Baki, 1999). Matematik eitiminde retimin her kademesindeki rencilerin matematikten keyif almalar ve kolay renmelerine yardmc olmak, soyut ifadelerden ziyade somut ifadeler kullanmaktan getii kanlmazdr. Matematii Maple ve Mathematica program ile anlatmda rencilere yard m etmenin yolu olduu gzlenmitir (zsalam, 2001). Bunlar; Grafik destei, Kk ve basit programlar, nteraktif uygulamalar Bu balamda, iki boyutlu ve boyutlu grafiklerin rencilere izdirilmesiyle renciler tarafndan konunun daha kolay anlald gzlenmitir. rencilerin holanarak yapabilecekleri baz basit ve temel programlar, Nesne Tabanl Programlama Dili olan Maple ve Mathematica ile verilmitir. Basit anlamda, faktriyel bulma, kenarlar verilen herhangi bir genin alann bulma, dik gende uzun kenar bulma gibi basit rneklerden karmaa doru ilerlemeleri gzlenmitir.

Pamukkale niversitesi Eitim Fakltesi Dergisi Yl 2007 (1) 21. Say

36

Maple ve Mathematica Komutlar Maple ve Mathematica Program, lise ve niversite rencilerinde retim materyali olarak kullanlabilir. rnein, ortaretimde verilen ikinci derece fonksiyonlarn (parabollerin) grafiklerini rencilere daha anlalr hale getirmek iin bu konuyu elenceli biime dntrmek mmkndr. Mesela, parabollerin grafiklerini rencilerin kendilerinin izmeleri istenebilir. Balangta deneme yanlma yolu ile renciler ikinci derece fonksiyonlarn baz zelliklerini daha iyi anlayacaklardr. ncelikle kullanlan programlarn temel birka zelliklerinden kullanlacak olan komutlar verilmitir. Bu anlamda Maple ve Mathematicada birok sayda komut vardr. renmek iin baz temel komutlar bilmek yeterlidir. Mathematica ve Mapleda komutlar benzer bir yap gstermelerine ramen, rnein; Mathematicada genellikle btn komutlar n ilk harfi byk harf ile balar. Fonksiyonlarda ( ) parantezler yerine [ ] parantezleri kullanlr. Benzer ekilde matematikte kullandmz f(x) fonksiyonu yerine f[x] yazlmaldr. Trigonometrik fonksiyonlar iin, Cos[x], Sin[x], Tan[x] ve grafik izme komutu olarak da Plot[ ] kullanlr. ki keli parantez arasna hangi fonksiyonun grafi inin izilmesi isteniyorsa fonksiyon yazlr ve program altrmak iin de Shift ve Enter tularna beraber baslr ve ekranda sonu veya sonular grlr. rnein; Girilen bir fonksiyonu arpanlara ayrma komutu; In[1]:= Factor[x*x-7*x+12] Out[1]:= (-4+x) (-3+x) Girilen iki tarih arasndaki gn saysn bulan program; In[2]:= <<Miscellaneous`Calendar` DaysBetween[{1986,12,10},{2004,12,28}] Out[2]:= 6593 Verilen bir fonksiyonun basit kesirlere ayrlm olarak ifadesini bulan program; In[3]:=Apart[1/(x*x-4)] 1 1 Out[3]: 4(- 2 + x ) 4(2 + x ) Girilen bir saynn ortak blenlerini bulmak iin; In[4]:=Divisors[28] Out[4]:= {1,2,4,7,14,28} program yazlr. Programda herhangi bir komut hakknda bilgi almak istenildiinde ??komut yazarak yardm penceresinden bilgi almak mmkn olabilir. rnein; ??Plot yazp Shift ve Enter tularna beraber basldnda Plot komutu hakknda bilgi alabiliriz. y=(x+1)/(x^2+x-2) fonksiyonunu [-5, 5] aralnda grafiinin izilmesi istenilirse, Plot[(x+1)/(x^2+x-2),{x,-5,5}] komutunu yazmak yeterlidir. In[5]:=Plot[(x+1)/(x^2+x-2),{x,-5,5}] Out[5]:=

Pamukkale niversitesi Eitim Fakltesi Dergisi Yl 2007 (1) 21. Say

4 2

37

-4

-2 -2 -4

Verilen herhangi bir doal saynn faktriyelini bulmak iin; In[6]:= Clear[n, fac] fac[0]=1; fac[1]=1; fac[n_]:=fac[n]=n fac[n-1]; fac[5] program yazlr ve aadaki 120 sonucu bulunur. Fac[ ] iine farkl saylar yazlarak farkl saylarn faktriyelleri bulunabilir. Out[6]:= 120 Ayrca lineer denklem sistemleri de zlebilir. rnein; Solve[{x+y==2, 3x-y==4}, {x,y} ]

x=

3 2

y=

1 2
z= 3 2

Solve[{2x-3y+4z==2, 3x-2y+z==0, x+y-z==1}] 7 9 x= y= 10 5 Solve[{ x1 + x2 + x3 == 6, x1 + 2*x2 + 3*x3 == 14, x1 + 4*x2 + 9*x3 == 36 }, {x1, x2, x3}] {{x1 1,x2 2,x3 3}}

ve f(x)=x Exp(x) fonksiyonu iin [0, 3] araln 20 eit paraya blerek dikdrtgenler yntemi ile yakla k deerini, tam deerini ve aradaki hatay veren bir program aadaki ekilde verilebilir. f[x_]:= x* Exp[-x]; a=0;b=3; m=20; h=(b-a)/ m; num = Sum[ h* f[a + i*h], {i,0, m-1}] // N exa =Integrate[f[x], {x,a,b}] // N err = Abs[ num - exa ]

Pamukkale niversitesi Eitim Fakltesi Dergisi Yl 2007 (1) 21. Say

38

verilen iki saynn ortalamas x=4; y=6; av=(x+y)/2 eklinde bulunur. Ayrca srasyla kenarlar girilen herhangi bir genin alann, a=3; b=4; c=5; u=(a+b+c)/2; s=Sqrt[u*(u-a)*(u-b)*(u-c)] ve uzun kenar ve dik kenarlar girilen bir genin uzun kenar da a=3; b=4; hyp= Sqrt[(a*a +b*b)] program ile de hesaplanabilmektedir. Matematik ve Oyun ile Parabol retimi Bilgisayar oyunlarnn, matematik retiminde kullanm ile rencilerin eitimlerindeki baar dzeylerini ve yaratclklarn gelitirdii, bilgi al veriine olanak salad ve iletiim kurmada faydal olduunda olumlu bir etkide bulunduu gzlenmektedir. Bylelikle Matematik retiminde kullanlacak interaktif oyunlar rencilerin geliim srelerinde bilisel, sosyal ve fiziksel becerilerinin gelimesinde oulcu bir ortam saladndan faydal olacaktr. Bu makalede fonksiyonlarn grafiklerinin kolay bir ekilde izilebileceini gstererek, bunu keyif alacaklar bir oyun etkinlii olarak salamann yollar aranmtr. El ile izmekte zor izilen grafikler ve eriler kolaylkla Maple ve Mathematica ile izilebilir. Ayn zamanda renciler de en karmak grafikleri bile deneyerek yapabilirler. renciler kendi yapm olduklar ekil ve grafikler ile matematiin daha sevimli ve daha elenceli hale geldiini grebileceklerdir. Eriler ve izimleri matematik kitaplarnda olmasna karn, burada ama rencilerin kendilerinin grafik izebilmelerini gelitirmeleri ve konuyu daha etkin bir biimde renmelerini salamaktr. Bu tr almalar kiilerin yaratclklarn gelitirecektir. Bu almada, Maple ve Mathematicann ikinci derece fonksiyonlarn ve parabollerin grafiklerinin izilmesinde nasl kullanlabilecei aklanmtr. kinci derece fonksiyonlar matematiin iinde renilmesi en kolay konulardan bir tanesidir. Bununla birlikte parabollerin grafikleri okullarda renilirken renciler verilen fonksiyonlarn grafiklerini izmek, koordinatlar kestii yeri bulmak ve tepe noktalarn bulmak zorundadrlar. Geleneksel bir yntem yerine Maple veya Mathematica kullanlabilir. Bu ii elenceli hale getirmek iin farkl parabol kullanarak aklda kalcln salamak amacyla bir insan kafas iziminin yaplmasyla, renciler parabol ve ikinci derece fonksiyonlarn bir ok zelliklerini renebilirler. lk zamanlarda kod yazmak bir lise rencisi iin bata zor gelebilir. lk etapta iyi bilen birinin ya da retmenin yardmna ve aklamasna ihtiya vardr. Aklamalardan ve yardmdan sonra

Pamukkale niversitesi Eitim Fakltesi Dergisi Yl 2007 (1) 21. Say

39

rencilere fonksiyonlarn katsaylarnn adm adm deitirmelerini sylenirse, ilk olarak aadaki grafii elde edilir. saggoz=Plot[-(x-2)^2+2,{x,1,3}]; solgoz=Plot[-(x+2)^2+2,{x,-3,-1}]; agiz=Plot[1/2*x^2-2,{x,-2,2}]; Show[{solgoz,saggoz,agiz}, AspectRatio Automatic]
2

-3

-2

-1 -1

-2

kinci adm olarak fonksiyonlarn katsaylarn aadaki gibi deitirmeleri sylenirse aadaki grafii elde edilir. saggoz=Plot[(x-2)^2+2,{x,1,3}]; solgoz=Plot[(x+2)^2+2,{x,-3,-1}]; agiz=Plot[1/2*x^2-2,{x,-2,2}]; Show[{solgoz,saggoz,agiz}, AspectRatio Automatic]
3

-3

-2

-1 -1

-2

Burada renciler katsaylarn iaretinin deitirilmesi ile birlikte paraboln yn deitirdiini kavrayacaklardr. Benzer ekilde aadaki program da uygulandnda grafiin insan yz olarak de itii ve her bir blgenin de renklerle ayrlm olduu gzlenmitir. Needs["Graphics`FilledPlot`"];

Pamukkale niversitesi Eitim Fakltesi Dergisi Yl 2007 (1) 21. Say

40

sacrengi=FilledPlot[{-1/2*x^2+8,-3/8*x^2+6},{x,-4,4},Fills Hue[1/6]]; saggoz1=Plot[(x-2)^2+7/4,{x,1,5/2}]; saggoz2=Plot[-(x-3/2)^2+3,{x,1,5/2}]; saggozbebegi=FilledPlot[{-5*(x-3/2)^2+3,(x2)^2+7/4},{x,7/6,2},Fills Hue[2/3]]; sagkas=Plot[-1/2*(x-2)^2+7/2,{x,1,3}]; solgoz1=Plot[(x+2)^2+7/4,{x,-5/2,-1}]; solgoz2=Plot[-(x+3/2)^2+3,{x,-5/2,-1}]; solgozbebegi=FilledPlot[{-5*(x+3/2)^2+3,(x+2)^2+7/4}, {x,-2,-7/6}, Fills Hue[2/3]]; solkas=Plot[-1/2*(x+2)^2+7/2,{x,-3,-1}]; burun=Plot[-2*x^2+1/2,{x,-1/2,1/2}]; agiz1=Plot[1/2*x^2-2,{x,-2,2}]; agiz2=Plot[1/4*x^2-1,{x,-2,2}]; dil=FilledPlot[{-1/2*x^2-3/2,1/2*x^2-2}, {x,-1/Sqrt[2], 1/Sqrt[2]}, Fills Hue[0]]; cene=Plot[1/4*x^2-4,{x,-4,4}]; Show[{cene, dil, agiz1, agiz2, burun, solkas, solgozbebegi, solgoz1,solgoz2, sagkas, saggozbebegi, saggoz1, saggoz2, sacrengi}, AspectRatio A utomati, PlotRange All, Axes False]

Uygulama srasnda renciler iki parabol arasndaki ilikiyi reneceklerdir. Ayn zamanda bu izimde iki paraboln hangi noktalarda kesitiini nasl hesaplandn ve bu kesiim blgelerinin nasl boyandn kavrayacaklardr. stelik oluturulan yzn gerek bir insan yz ile tam olarak uymadn da dnecek ve gerek yz izebilmek iin renciyi aratrmaya da tevik edecektir. renci isterse yeni bir insan yz izerek sa ve gz rengini farkl renklerle de aadaki gibi deitirebilir. Needs["Graphics`FilledPlot`"]; sacrengi=FilledPlot[{-1/2*x^2+8,-3/8*x^2+6}, {x,-4,4},Fills Black];

Pamukkale niversitesi Eitim Fakltesi Dergisi Yl 2007 (1) 21. Say

41

saggoz1=Plot[(x-2)^2+7/4,{x,1,5/2}]; saggoz2=Plot[-(x-3/2)^2+3,{x,1,5/2}]; saggozbebegi=FilledPlot[{-5*(x-3/2)^2+3, (x2)^2+7/4},{x,7/6,2},Fills Black]; sagkas=Plot[-1/2*(x-2)^2+7/2,{x,1,3}]; solgoz1=Plot[(x+2)^2+7/4,{x,-5/2,-1}]; solgoz2=Plot[-(x+3/2)^2+3,{x,-5/2,-1}]; solgozbebegi=FilledPlot[{-5*(x+3/2)^2+3,(x+2)^2+7/4},{x,-2,7/6},Fills Black]; solkas=Plot[-1/2*(x+2)^2+7/2,{x,-3,-1}]; burun=Plot[-2*x^2+1/2,{x,-1/2,1/2}]; agiz1=Plot[1/2*x^2-2,{x,-2,2}]; agiz2=Plot[1/4*x^2-1,{x,-2,2}]; dil=FilledPlot[{-1/2*x^2-3/2,1/2*x^2-2}, {x,-1/Sqrt[2], 1/Sqrt[2]}, Fills Orange]; cene=Plot[1/4*x^2-4,{x,-4,4}]; Show[{cene, dil, agiz1, agiz2, burun, solkas, solgozbebegi, solgoz1,solgoz2, sagkas, saggozbebegi, saggoz1, saggoz2, sacrengi}, AspectRatio A utomati, PlotRange All, Axes False]

Uygulamalar sonunda rencilerin keyif aldklarn ve merakla deiik figrler izme abas iinde olduklar gzlenmitir. Ayrca ders bitiminden sonra gitmedikleri, bilgisayar kullanarak izimlere devam etmek istedikleri gzlemlenmitir. Web Tabanl Matematik Dersi Sunum Uygulamas Bu Teknolojinin tercih nedeni olmas, kullanlacak gereksinimler istenildi inde cretsiz ve kurulumu kolay yazlmlar olmasndan kaynaklanmaktadr. ncelikle bu teknolojide PHP ve MySql ile yaplm ak kaynak kodlu yazlmlar aratrlmtr.

Pamukkale niversitesi Eitim Fakltesi Dergisi Yl 2007 (1) 21. Say

42

Program Linux ortamnda almakla beraber lokal olarak kendi laboratuvar bilgisayarlarnda denenmitir. Web arayzlerde derslerin konu ierikleri, html sayfalar olarak hazrlanm, klasik bir web sayfas grnmne sahip, interaktif uygulamalar, online s navlar ve hazrlk testleri iin jawascript, ASP, PHP gibi platformlar kullanlmtr. Aada verilen arayzde retmen ve renci girecekleri kullanc ve ifreler ile karlarna gelecek olan web sayfasnda retmenler; soru havuzuna soru ekleme-karma, anket sorular ekleme, ders notlarn gncelleme, dev sorusu ve projeler ekleme, devleri deerlendirip sonularn yaynlama modllerini ynetebilmektedirler. Benzer ekilde renciler; siteye girdiklerinde kar larnda yetkisi daha az olan, ders notlarn takip etme, dev gnderme, forumu kullanarak gerek retmenine gerekse dier yelere soru ve mesaj gnderme, snav ncesi hazrlanm online quizlerle kendini deerlendirme gibi tm aktif hizmetlerden faydalanabilmektedirler.

Yetki derecelerine gre kullanc giri modl

Hazrlanm rnek web sitesi arayz

Pamukkale niversitesi Eitim Fakltesi Dergisi Yl 2007 (1) 21. Say

43

retmenin hazrlad ve rencilerin takip edebilece i ders notlar sayfa rnei aadaki gibi verilmektedir.

Bir ders sunum arayz Tartma Matematiin retilmesinde bilgisayar kullanlmas ve rencilerin bu olaya katlm salamalar ile ders rencilerin ilgisini ekecek, matematii yaamla birletirerek somut halini ve uygulamasn grerek kalc olmas salanacaktr. Bu yntemle renciler hem renecek hem de eleneceklerdir. Bu noktada matematik retmenlerine ve matematik retmenlerini yetitiren retim elemanlarna den en nemli grev, ilk retim ve ortaretimde zorunlu olarak verilen matematik dersinin uygun renme ortam oluturularak ve rencilere matematii sevdirerek retmektir. Unutulmamalyz ki, gelien teknoloji sadece kullanldnda ve kullan m metodu renildiinde insanlarn yararna olacaktr. Bu kural btn meslek gruplar iin geerlidir. Burada sadece retmenlerin ve bu retmenlerin yetitirildii fakltelerde yeni teknolojilerin eitimde kullanlmasnn nemine deinilmitir. Teknoloji insann bir uzants olduu iindir ki, teknolojideki temel deime her zaman hem dnya grmz ifade edecek, hem de dnya grmz deitirecektir.
Kaynaka Baki, A. (1999). Bilgisayar Donanml Ortamda Matematik renimi, EBD Sempozyomu. Baki, A. (2002). Bilgisayar Destekli Matematik. stanbul: Bitav Yaynlar. Jonassen, D.H. (2000). Computers as mindtools for schools. Upper Saddle River, N.,J., Prentice Hall Inc, ABD. zsalam, E. (2004). Teknoloji Destekli Matematik retiminin retimi, Matematik Etkinlikleri 2004 Ankara. zsalam, E. (2001). Mathematica Destekli On-line Matematik Dersi Sunumu zerine Bir alma, BTIE ODTU Ankara. Tokman, Y.L. (1999). Eitimde ve retimde Uzaktan Eriim, 5 Trkiye nternet Konferans Ankara. Varol, A. (1999) Biliim Alanndaki Eitimcilerin Eitimi, BTIE Konferans.