Professional Documents
Culture Documents
KHOA IN - IN T
B MN K THUT IN
MCH IN
TRNG H TN C THNG
KHOA IN IN T
---------------------
NI QUY
PHNG TH NGHIM IN-IN T
IU I. TRC KHI N PHNG TH NGHIM SINH VIN PHI:
1. Nm vng quy nh an ton ca phng th nghim.
2. Nm vng l thuyt v c k ti liu hng dn bi thc nghim.
3. Lm bi chun b trc mi bui th nghim. Sinh vin khng lm bi chun b theo ng
yu cu s khng c vo lm th nghim v xem nh vng bui th nghim .
4. n phng th nghim ng gi quy nh v gi trt t chung. Tr 15 pht khng c vo
th nghim v xem nh vng bui th nghim .
5. Mang theo th sinh vin v gn bng tn trn o.
6. Tt in thoi di dng trc khi vo phng th nghim.
IU II. VO PHNG TH NGHIM SINH VIN PHI:
1. Ct cp, ti xch vo ni quy nh, khng mang dng c nhn vo phng th nghim.
2. Khng mang thc n, ung vo phng th nghim.
3. Ngi ng ch quy nh ca nhm mnh, khng i li ln xn.
4. Khng ht thuc l, khng khc nh v vt rc ba bi.
5. Khng tho lun ln ting trong nhm.
6. Khng t di chuyn cc thit b th nghim
IU III. KHI TIN HNH TH NGHIM SINH VIN PHI:
1. Nghim tc tun theo s hng dn ca cn b ph trch.
2. K nhn thit b, dng c v ti liu km theo lm bi th nghim.
3. c k ni dung, yu cu ca th nghim trc khi thao tc.
4. Khi my c s c phi bo ngay cho cn b ph trch, khng t tin sa cha.
5. Thn trng, chu o trong mi thao tc, c thc trch nhim gi gn tt thit b.
6. Sinh vin lm h hng my mc, dng c th nghim th phi bi thng cho Nh trng v
s b tr im th nghim.
7. Sau khi hon thnh bi th nghim phi tt my, ct in v lau sch bn my, sp xp thit
b tr v v tr ban u v bn giao cho cn b ph trch.
IU IV.
1. Mi sinh vin phi lm bo co th nghim bng chnh s liu ca mnh thu thp c v
np cho cn b hng dn ng hn nh, cha np bo co bi trc th khng c lm
bi k tip.
2. Sinh vin vng qu 01 bui th nghim hoc vng khng xin php s b cm thi.
3. Sinh vin cha hon thnh mn th nghim th phi hc li theo quy nh ca phng o to.
4. Sinh vin hon thnh ton b cc bi th nghim theo quy nh s c thi nhn im kt
thc mn hc.
IU V.
1. Cc sinh vin c trch nhim nghim chnh chp hnh bn ni quy ny.
2. Sinh vin no vi phm, cn b ph trch th nghim c quyn cnh bo, tr im thi.
Trng hp vi phm lp li hoc phm li nghim trng, sinh vin s b nh ch lm th
nghim v s b a ra hi ng k lut nh trng.
Tp.HCM, Ngy 20 thng 09 nm 2009
KHOA IN-IN T
( k)
PGS TS. PHM HNG LIN
MC LC
Bi 1: Mch in DC, Mch Thevenin-Norton v mng mt ca 2
Bi 1.1: Mch in DC 2
Bi 1.2: Mch Thevenin-Norton v mng mt ca 11
Bi 2: Th nghim mch in AC 1 pha v 3 pha 17
Bi 2.1: Mch in xoay chiu 1 pha17
Bi 2.2: Mch in xoay chiu 3 pha24
Bi 3: Mng 2 ca tuyn tnh khng ngun v mch cng hng RLC33
Bi 3.1: Mng 2 ca tuyn tnh khng ngun 33
Bi 3.2: Mch cng hng RLC 41
Bi 4: Qu trnh qu mch tuyn tnh-mch phi tuyn49
Bi 4.1: Qu trnh qu mch tuyn tnh49
Bi 4.2: Mch phi tuyn 57
H V TN: ................................
LP:
...................................
.......................................................
MSSV:
...................................
.......................................................
Bi 1
Bi 1.1
MCH IN DC
I/. MC CH
o dng in, o in p, o cng sut.
Kho st mch in ni tip, mch in song song.
Kho st nh lut K1, nh lut K2 v nguyn l xp chng.
Kho st hin tng ngn mch, h mch.
II/. PHN L THUYT
nh lut Ohm
nh Lut K2
Tng i s cc in p trn cc phn t dc theo cc nhnh trn mt vng
bng khng.
Nguyn l xp chng
p ng to bi nhiu ngun kch thch tc ng ng thi th bng tng cc
p ng to bi mi ngun kch thch tc ng ring r.
III/. DNG C TH NGHIM
Bng mch th nghim: bn s 1 MODULE 1A v MODULE 1B.
Ngun p v ngun dng DC iu chnh c.
VOM.
Dy ni.
IV/. PHN TH NGHIM
1/. Kho st nh lut K1 v K2 cho mch in ni tip v song song:
a/. Mch ni tip
Mch in th nghim nh hnh 1:
R1=10 , R2=2 , R3=2 , R4=4 .
(1)
R2
A
A
JJ
V1
R1
R3
R4
Hnh 1
MODULE 1A
Cc bc thc hin:
1. t ngun dng v tr OFF.
2. Kt ni ngun dng vo s mch.
3. Mc Ampe k o dng in chy qua in tr R1.
B mn K thut in, Khoa in in t
Ngun dng
R1
R2
R3
R4
Dng
Ap
Cng sut
Cu hi:
1. T bng s liu, hy tnh cng sut ca mi phn t (in vo bng).
2. Hy kim chng nh lut K1 v K2.
nh lut K1 ti nt 1:
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
nh lut K2 cho vng V1:
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
3. Nhn xt v mi quan h gia cng sut ca ngun dng vi tng cng
sut tiu tn trn cc in tr.
...............................................................................................................................
b/. Mch song song
Mch in th nghim nh hnh 2:
R1=10 , R2=22 , R3=50 , R4=50
R1
A
(1)
V
V1
R2
R3
R4
Hnh 2
Phn t
Ngun p
R1
R2
R3
R4
Dng
p
Cng sut
Cu hi:
1. T bng s liu, hy tnh cng sut ca mi phn t (in vo bng trn).
2. Kim chng nh lut K1 v K2
nh lut K1 ti nt 1
B mn K thut in, Khoa in in t
R3
R1
A
R4
R2
Hnh 3
Ngun p OFF
Ngun dng ON
Ngun p ON
Ngun dng ON
I21
I22
I2
U21
U22
U2
Cu hi:
1. T bng s liu trn, so snh I2 vi I21 v I22, U2 vi U21 v U22.
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
2.
Nguyn l xp chng:
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
3. Nhn xt v nguyn l xp chng cho mch in trn.
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
4. Sinh vin hy t mc mch kho st nguyn l xp chng trn cc
in tr R1, R3, R4 theo trnh t cng vic ging nh trn.
Ngun p ON
Ngun dng OFF
in tr R1
Ngun p OFF
Ngun dng ON
Ngun p ON
Ngun dng ON
I11
I12
I1
Nhn xt:
U11
U12
U1
............................................................................................................................
............................................................................................................................
Ngun p ON
Ngun dng OFF
in tr R3
Ngun p OFF
Ngun dng ON
Ngun p ON
Ngun dng ON
I31
I32
I3
Nhn xt:
U31
U32
U3
............................................................................................................................
............................................................................................................................
Ngun p ON
Ngun dng OFF
in tr R4
Ngun p OFF
Ngun dng ON
Ngun p ON
Ngun dng ON
I41
I42
I4
Nhn xt:
U41
U42
U4
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
MODULE 1B
1
R1 20
K1
R3 10
G
K2
R4
5
R2
5
Hnh 4
Cc bc thc hin:
Ngun p cung cp cho mch o l 20V, ngun dng l 3A
1. t ngun p v ngun dng v tr OFF.
2. Kt ni ngun p v ngun dng vo s mch. Kho K1 v kho K2
ng.
3. H mch gia hai im E-M bng cch h mch hai im E-F, dng dy
dn ni tt cc cp im sau li vi nhau: A-B, C-D, G-H.
4. Bt ngun p v ngun dng ON.
5. o hiu in th h mch gia hai im E-M, gi l Uhm .
6. o dng in qua cc in tr R1 v R3. Gi l IR1, IR3.
7. Ghi cc gi tr o c vo bng s liu.
8. Bt ngun p v ngun dng v tr OFF.
9. Ngn mch gia hai im E-M bng cch mc gia hai im E M mt
Ampe k .
10. Bt ngun p v ngun dng ON. c ch s ca Ampe k, gi l Inm .
11. Bt ngun p v ngun dng v tr OFF.
IR1
Inm
IR1
IR3
10
H V TN: ................................
LP:
...................................
.......................................................
MSSV:
...................................
.......................................................
Bi 1.2
I/. MC CH
Minh ha cc nh l Thevenin v Norton.
S dng s tng ng Thevenin v Norton kho st mng mt ca.
Kho st s phi hp tr khng gia ngun v ti truyn cng sut cc i.
II/. PHN TM TT L THUYT
nh L Thevenin
C th thay th tng ng mt mng mt ca tuyn tnh bi mt ngun in
p bng in p trn ca khi h mch mc ni tip vi tr khng Thevenin ca mng
mt ca.
nh L Norton
C th thay th tng ng mt mng mt ca tuyn tnh bi mt ngun dng
in bng dng in trn ca khi ngn mch mc song song vi tr khng Thevenin
ca mng mt ca.
Zo
Uhm
Inm
a/ S
S Thevenin
Trong :
Zo
b/ S
S Norton
Uhm
Inm
Zo
11
U hm
I nm
Zn
E
Zt
Mch tng ng
mng mt ca
c/ Mng
M ng mt
m t ca
c a
12
R5
R1
R3
A
R2
RL
R4
B
Hnh 5
MODULE 1C
R5 47
R1
R3
22
10
K2
K1
1
A
A
V source
R2
RL
10
R4
V
B
5
I source
Hnh 6
13
Uhm
Inm
Ro
Cu hi:
1. T bng s liu hy tnh in tr tng ng Thevenin/Norton Ro
R0 =
2. V mch tng ng Thevenin v mch tng ng Norton. Ghi y
cc gi tr ca cc phn t trong mch.
14
STT
10
Rt
U
I
P
Cu hi:
1. Tnh ton cng sut tiu tn P trn Rt ng vi tng gi tr ca Rt (in
gi tr tnh ton vo bng trn).
2. T bng gi tr o c, v th cng sut tiu tn P trn Rt theo gi tr
ca Rt, P = f(Rt).
10
Rt
15
16
H V TN: ................................
LP:
...................................
.......................................................
MSSV:
...................................
.......................................................
Bi 2
V 3 PHA
Bi 2.1
I/. MC CH
Kho st cc thng s c trng ca mt on mch c kch thch bng
ngun xoay chiu hnh sin nh: p, dng, tr khng, cng sut, lch pha.
V gin vect dng, p ca mt on mch.
II/. TM TT L THUYT
Trong ch xc lp iu ho (ngun kch thch hnh sin), cc thng s trong
mi nhnh c mi quan h vi nhau nh sau:
U = Z*I
hay
I = Y*U
= u - i
P = U x I x Cos() = Re[Z] x I2
III/. DNG C TH NGHIM
Bng mch th nghim: bn s 2 MODULE 2A.
Ngun p xoay chiu 1 pha iu chnh c, tn s 50 Hz.
VOM s.
Watt k.
Dy ni.
IV/. PHN TH NGHIM
1/. Mch thun tr, thun dung, thun cm
Mch th nghim nh hnh 7:
17
*
*
Vac
B
Hnh 7
I (A)
P(kW)
R
L
C
T bng s liu o c, trong mi trng hp hy:
1. Xc nh gc lch pha gia hiu in th v dng in gia hai im
A-B (in gi tr tnh ton c vo bng trn).
2. V gin vect dng v p ca on mch.
18
*
*
Vac
L
C
B
Hnh 8
I(A)
P(kW)
on mch A-B
R
L
C
B mn K thut in, Khoa in in t
19
20
*
*
Vac
B
Hnh 9
U(V)
I(A)
P(kW)
on mch A-B
R
L
C
T bng s liu o c hy:
1. Xc nh gc lch pha gia hiu in th v dng in gia hai im A-B
v tng phn t mch bng gin vect (gi tr tnh ton in vo bng
trn).
2. V gin vect dng v p ca on mch.
21
*
*
R
Vac
C
L
B
Hnh 10
Th nghim c tin hnh theo cc bc sau:
1. Bt cng tc ngun v tr OFF, iu chnh bin p t ngu v v tr
0V.
2. Mc mch nh hnh v 10, lu cc dng dng v p ca Watt k.
3. Bt cng tc ngun v tr ON, iu chnh bin p t ngu sao cho
ch s ca Vn k l 200V.
4. c cc tr s o tr in p, dng in, cng sut v ghi vo bng
sau:
22
B mn K thut in, Khoa in in t
I(A)
P(kW)
on mch A-B
R
L
C
T bng s liu o c hy:
1. Xc nh gc lch pha gia hiu in th v dng in gia hai im A-B
v tng phn t mch bng gin vect (gi tr tnh ton in vo bng
trn).
2. V gin vect dng v p ca on mch.
23
LP:
...................................
.......................................................
MSSV:
...................................
.......................................................
Bi 2.2
I/. MC CH
Kho st vic u dy cho ngun ti v cch mc cc dng c o trong mt
mch in ba pha.
Kho st vic o cng sut trn mt mch ba pha.
II/. TM TT L THUYT
Mach ba pha l h thng gm ba sc in ng, ba ti v cc dy ni chng.
Mt h thng ba pha thng dng nht l h thng ba pha c ngun ba pha i xng.
C hai cch mc ti l mc hnh sao v mc tam gic. Trong tng trng hp, cn lu
n cc cng thc tnh ton dng, p pha v dy.
o cng sut ti ba pha, ngi ta ln lt o cng sut tng pha (phng
php dng ba Watt k) hay dng phng php hai Watt k. Mi phng php o c
tng c im ring v phm vi kho st ring m sinh vin cn lu .
Sinh vin cn n li kin thc mch ba pha trong gio trnh mch in 1 trc
khi th nghim bi ny.
III/. DNG C TH NGHIM
Bng mch th nghim : bn s 2 MODULE 2B, MODULE 2C
Ngun p xoay chiu 3 pha, tn s 50 Hz.
VOM s.
Watt k.
Dy ni
IV/. PHN TH NGHIM
1/. Mch 3 pha ti hnh sao - c dy trung tnh
S mch th nghim nh hnh 11. Ti Z1, Z2, Z3 l thun tr.
24
Z1
V1
Ip
Z2
V2
Ip
Z3
V3
Ip
It
0
Hnh 11
t cc cng tt ngun V1, V2, V3 v tr OFF trc khi tin hnh mc mch.
Sinh vin t mc mch nh hnh 11 v cc ng h o lng thch hp thc
hin o cc gi tr dng in pha, p pha, p dy v dng dy trung tnh ri ghi
kt qu vo bng sau:
Up1
Up2
Up3
Ud1
Ud2
Ud3
Ip1
Ip2
Ip3
Itt
P2
P3
Pt
Cu hi:
1. V th vect dng p pha v dy. Nhn xt mi quan h gia cc i
lng.
25
Up2
Up3
Ud1
Ud2
Ud3
Ip1
Ip2
Ip3
Itt
P2
P3
Pt
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
3. Lm li th nghim trn vi ti Z1, Z2 l thun tr R, Z3 l R, L, C mc
ni tip (ti bt i xng).
Up1
Up2
Up3
Ud1
Ud2
Ud3
Ip1
Ip2
Ip3
Itt
P2
P3
Pt
26
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
2/. Mch 3 pha ti hnh sao khng dy trung tnh (i xng v bt i xng)
S mch th nghim nh hnh 12. Ti Z1, Z2, Z3 l thun tr.
Z1
V1
Ip1
Z2
V2
Ip2
Z3
V3
Ip3
0
Hnh 12
Bt cc cng tt ngun V1, V2, V3 v tr OFF trc khi tin hnh mc mch.
Sinh vin mc mch nh hnh 12 v thc hin o dng pha, p pha, p dy ri ghi
kt qu vo bng sau:
Up1
Up2
Up3
Ud1
Ud2
Ud3
Ip1
Ip2
Ip3
27
P2
P3
Pt
Cu hi:
1. V th vect dng p pha v dy. Nhn xt mi quan h gia cc i
lng.
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
2. o in p im trung tnh. Nhn xt.
Utt =
3. Lm li th nghim trn vi mi ti Z1, Z2, Z3 l R, L mc ni tip.
Up1
Up2
Up3
Ud1
Ud2
Ud3
Ip1
Ip2
Ip3
P2
P3
Pt
28
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
4. Lm li th nghim trn vi ti Z1, Z2 l thun dung C, Z3 l R, C mc
ni tip (ti bt i xng).
Up1
Up2
Up3
Ud1
Ud2
Ud3
Ip1
Ip2
Ip3
P2
P3
Pt
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
3/. Mch 3 pha ti hnh tam gic (i xng v bt i xng)
S mch th nghim nh hnh13. Ti Z1, Z2, Z3 l thun tr.
V1
Ip1
Id1
Ip3
Z1
V2
Ip2
Id2
Z3
Z2
V3
Id3
0
Hnh 13
29
Bt cc cng tt ngun V1, V2, V3 v tr OFF trc khi tin hnh mc mch.
Sinh vin mc mch nh hnh v 13 v thc hin o dng pha, dng dy, p pha
( p dy) ri ghi kt qu vo bng sau:
Ud1
Ud2
Ud3
Ip2
Ip3
Id1
Id2
Id3
Ip1
P2
P3
Pt
Cu hi:
1. V th vect dng p pha v dy. Nhn xt mi quan h gia cc i
lng.
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
2. Lm li th nghim trn vi mi ti Z1, Z2, Z3 l R, L mc ni tip.
Ud1
Ud2
Ud3
Ip1
Ip2
Ip3
Id1
Id2
Id3
P2
P3
Pt
30
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
3. Lm li th nghim trn vi ti Z1, Z2 l thun dung C, Z3 l thun tr R
(ti bt i xng).
Ud1
Ud2
Ud3
Ip1
Ip2
Ip3
Id1
Id2
Id3
P2
P3
Pt
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
B mn K thut in, Khoa in in t
31
Bt cc cng tt ngun V1, V2, V3 v tr OFF trc khi tin hnh mc mch.
Up1
Up2
Up3
Ud1
p pha,
Ud2
Ud3
Ip1
Ip2
Ip3
Itt
Bt cc cng tt ngun V1, V2, V3 v tr OFF trc khi tin hnh mc mch.
Thc hin o dng pha, dng dy, p pha, p dy ri ghi kt qu vo bng sau:
Up1
Up2
Up3
Ip1
Ip2
Ip3
Ud1
Ud2
Ud3
Id1
Id2
Id3
32
H V TN: ................................
LP:
...................................
.......................................................
MSSV:
...................................
.......................................................
I/. MC CH
S dng mt trong cc phng php hc tm hiu cch xc nh cc thnh
phn ca ma trn c trng cho mng hai ca, kho st cc tnh cht ca mng hai ca,
ng dng l thuyt mng hai ca vo vic phn tch mch.
Kho st ma trn A, ma trn Z v nguyn l tng h.
II/. TM TT L THUYT
Ta bit h phng trnh dng A ca mng hai ca tuyn tnh khng ngun c dng:
.
U1 = A 11 U 2 + A12 I 2
.
I1 = A 21 U 2 + A 22 I 2
A21 =
U1
U1
U2 I2 = 0
A12 =
I1
I1
U2 I2 = 0
I2 U2 = 0
A22 = .
I2 U2 = 0
i vi cc dng ma trn Z:
B mn K thut in, Khoa in in t
33
U 1 = Z11 I1 + Z12 I 2
.
U 2 = Z 21 I1 + Z 22 I 2
U1
U1
I1 I 2 = 0
Z12 =
Z21 =
U2
.
I 2 I1 = 0
I1 I 2 = 0
Z22 =
U2
.
I 2 I1 = 0
Nguyn l tng h
Dng in pht sinh ti mt nhnh di kch thch ca mt ngun p duy nht
t ti nhnh th hai, s bng dng pht sinh ti nhnh th hai khi t ti nhnh th nht
cng ngun p (v l ngun duy nht).
i vi mng hai ca, kim tra nguyn l tng h, ta c th tin hnh bng
th nghim nh sau: cho ngun p vo ca 1 v ngn mch ca 2, ghi nhn dng ngn
mch ca 2 ny; sau cho ngun p vo ca 2 v ngn mch ca 1, ghi nhn dng
ngn mch ca 1 ny. Gi tr ca dng in qua hai ca b ngn mch cho ta kim
chng tnh ng n ca nguyn l tng h.
III/. DNG C TH NGHIM
Bng mch th nghim : bn s 3 MODULE 3A
Ngun AC 48V.
VOM S.
Dy ni
Cc thng s mch : R1 = 30 , R2 = 20, R3= 20, C= 150F, RL= 16..
IV/. PHN TH NGHIM
S mch:
34
R3
K
1
+
I1
R1
R2
I2
Ic
U1
U2
RL
Hnh 14
I1
I2
IC
UR1
UR2
UC
U2
H mch
Bt cng tc ngun v tr OFF, iu chnh bin p cch ly v v tr 0V.
Vn h kha K.
Ni ca vo (1) (1) vi ngun AC (ng ra ca bin p cch ly).
Ngn mch ca ra (2) (2).
Bt cng tc ngun v tr ON, iu chnh bin p cch ly sao cho in p U1 =
48V.
B mn K thut in, Khoa in in t
35
I1
I2
IC
UR1
UR2
UC
U2
Ngn mch
Cu hi:
1.1.a/. T cc s liu o c ng vi hai trng hp h mch v ngn mch ng
ra, hy v gin vect ca cc i lng dng p xc nh gc pha ca cc
i lng phc I1, U2 , I2 vi gi s gc pha ca U1 l bng khng.
I1
I2
IC
UR1
UR2
UC
U2
H mch
Cc gi tr dng p o c trong trng hp ng ra ngn mch.
Ng ra
I1
I2
IC
UR1
UR2
UC
U2
Ngn mch
B mn K thut in, Khoa in in t
36
Nhn xt:
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
a.2/. Kha K ng:
T=
Nhn xt:
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
37
Ng ra gn
I1
I2
IC
UR1
UR2
UC
U2
Ti RL
T s liu o, v gin vect v xc nh gc pha ca I1, U2, I2. Gi s gc pha
ca U1 l bng 0.
U2 =
.
I2 =
Nhn xt :
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
3/. Xc nh ma trn Z khi kha K h v ng
3.1/. Kho K h
Bt cng tc ngun v tr OFF, iu chnh bin p cch ly v v tr 0V.
H kha K.
Ni ca vo (1) (1) vi ngun AC (ng ra ca bin p cch ly).
H mch ca ra (2) (2).
Bt cng tc ngun v tr ON, iu chnh bin p cch ly sao cho in p U1 =
48V.
B mn K thut in, Khoa in in t
38
I1
I2
IC
UR1
UR2
UC
U2
H mch
Bt cng tc ngun v tr OFF, iu chnh bin p cch ly v v tr 0V.
Vn h kha K.
Ni ca ra (2) (2) vi ngun AC (ng ra ca bin p cch ly).
H mch ca vo (1) (1).
Bt cng tc ngun v tr ON, iu chnh bin p cch ly sao cho in p U2 =
48V.
Thc hin o cc gi tr dng v p trn mch ri in vo bng sau:
Ng vo
I1
I2
IC
UR1
UR2
UC
U1
H mch
Cu hi:
3.1.a/. T cc s liu o c ng vi hai trng hp h mch ng vo v ng ra,
hy v gin vect ca cc i lng dng p xc nh gc pha ca cc i
lng phc I1, U2 , I2 vi gi s gc pha ca U1 l bng khng.
39
I1
I2
IC
UR1
UR2
UC
U2
UC
U1
H mch
Cc gi tr dng p o c trong trng hp ng vo h mch.
Ng vo
I1
I2
IC
UR1
UR2
H mch
40
Ni ca ra vi ngun 48V
Ngn mch ca vo.
K h
I1 =
I2 =
I1 =
I2 =
K ng
I1 =
I2 =
I1 =
I2 =
Hy nhn xt kt qu o c.
...............................................................................................................................
b/. Tnh cht tuyn tnh :
Mc ti RL vo ca ra (2) (2) ca mng hai ca, kha K h.
Chnh in p vo ca vo l U1 = 48V, o xc nh gi tr in p ng ra
U2 =
Da vo tnh cht t l hy tnh in p ng ra khi in p ng vo l 24V
U2 (U1 = 24V) =
Hy mc mch v o c kim chng (khi U1 = 24V)
U2 =
Nhn xt :
...............................................................................................................................
41
LP:
...................................
.......................................................
MSSV:
...................................
.......................................................
Bi 3.2
I/. MC CH
Bi th nghim gip sinh vin hiu c mt s c tnh ca mch cng hng
R L C, cch xc nh tn s cng hng ca nhnh, xc nh bng thng ca mch
cng hng v kho st hnh dng cc tn hiu trong mch khi hin tng cng hng
xy ra.
II/. TM TT L THUYT
mch RLC ni tip, tr hiu dng in p trn cc phn t khng gn cng
hng s rt ln so vi in p vo mch. mch RLC song song th dng in qua mc
li LC gn cng hng s rt ln so vi dng in cp cho nhnh.
Ti tn s cng hng, bin tn hiu ng ra s l cc i. V khong tn s,
m bin hm truyn t p gim 2 bin cc i, c gi l bng thng ca
mch cng hng (k hiu l B). H s phm cht Q ca mch cng hng c th c
tnh bng cng thc :
Q = f0 / B
f0 : Tn s cng hng.
Y0
rr
2b
2R
2a
Hnh 15
42
=> sin() = Y0 / b
43
DAO NG
NG
K
GND
CH 1
My
Pht
Sng
Vin
Vout
Hnh 16
100
200
400
800
1000
1500
2000
3000
6000
10000
Vout
Lu : ng vi mi tn s ca Vin, ta phi iu chnh li bin tn hiu vo
gi c nh l 5V, bi v khi thay i tn s my pht bin ca tn hiu ra cng i
theo.
Cu hi :
1.a/. Vi 10 gi tr o c v mt gi tr ti tn s cng hng, sinh vin hy v
p ng tn s ca mch cng hng trn : th Vout theo tn s ng vo f,
Vout(f).
B mn K thut in, Khoa in in t
44
Vout
100
200
400
800
1000
1500
2000
3000
6000
f(Hz)
1.b/. Tnh ton bng thng mch cng hng theo tn s f1 v f2. Vi f1 v f2 l
cc tn s m in p trn Rs gim i 2 ln so vi gi tr ti tn s
cng hng.
f1 =
f2 =
Bng thng cng hng B :
B = f2 f1
Xc nh h s phm cht Q
Q=
1.c/. o tr hiu dng in p trn t khi tn s f thay i t f0/3 n 3f0, vi
khong 10 gi tr. V th Uc(f) ?
f(Hz)
UC(V)
45
U c (V )
f(Hz)
DAO NG
NG
K
CH 1
GND
Vout
+
My
Pht
Sng
RS
RL
Vin
L
Hnh 17
46
100
200
400
800
1000
1500
2000
3000
6000
10000
Vout
Lu : ng vi mi tn s ca Vin, ta phi iu chnh li bin tn hiu vo gi
c nh l 5v, bi v khi thay i tn s my pht bin ca tn hiu ra cng i
theo.
Cu hi :
Vout
100
200
400
800
1000
1500
2000
3000
6000
f(Hz)
47
Uc (V)
UC(V)
f(Hz)
48
H V TN: ................................
LP:
...................................
.......................................................
MSSV:
...................................
.......................................................
Bi 4
Bi 4.1
I/. MC CH
49
DAO NG
K
CH
1
VR
GN
D
R
My
Pht
Sng
H
C
Hnh 18
Cc bc thc hin
iu chnh bin tr VR = 1K.
Mc u o ca dao ng k vo hai m E G quan st tn hiu ng ra
ca my pht sng.
Cu hi:
1.1. Bt ngun my pht sng v iu chnh my pht tn hiu xung vung c
bin l 5V v tn s 1 KHz.
Uout
50
Uc (t)
uR (t)
51
DAO NG
K
CH
GN
VR
E
My
Pht
Sng
H
L
Hnh 19
Cc bc thc hin
iu chnh bin tr VR= 1k.
Mc u o ca dao ng k vo hai m E G quan st tn hiu ng ra
ca my pht sng.
Cu hi
2.1. Bt ngun my pht sng v iu chnh my pht sng pht tn hiu xung
vung c bin l 5V v tn s 1 Khz.
V tn hiu ng ra ca my pht sng.
52
Uout
uL (t)
53
uR (t)
DAO NG
K
CH1
VR
My Pht
Sng
GND
H
C
Hnh 20
54
Uout
uR(t)
55
uC (t)
uC (t)
56
LP:
...................................
.......................................................
MSSV:
...................................
.......................................................
Bi 4.2
I/. MC CH
Bi th nghim ny gip sinh vin n tp cc l thuyt c bn v phn t phi tuyn
v mt s hiu ng c bit gy ra bi tnh phi tuyn ca phn t mch.
II/. TM TT L THUYT
Mt trong cc m hnh in hnh cho cc phn t mch phi tuyn ph bin trong
thc tin l m hnh in tr phi tuyn v in cm phi tuyn. Hin nay c rt nhiu
phng php kho st mch phi tuyn nh : phng php gii tch, phng php
th, phng php s . . . . Mc d c khuyt im l chnh chnh xc khng cao,
nhng phng php th cho php ngi kho st tip cn v xem xt nh tnh mt
cch nhanh chng cc mch c cha phn t phi tuyn. Bi th nghim ny ch yu i
vo phng php th, ng dng n trong vic kho st c tuyn mch, hay cc qu
trnh xy ra trong mch khi c mt phn t tr phi tuyn.
Trong bi th nghim ny, in tr phi tuyn c kho st l Diode. xy
dng c tuyn ca in tr phi tuyn ta s dng phng php Volt-Amper : Kch
thch cho Diode bng mt ngun tn hiu sin, tn hiu in p v tn hiu dng in
tng ng c a vo ng qut ngang v qut dc ca dao ng k. th hin ra
trn dao ng k chnh l c tuyn V-A ca phn t phi tuyn i = f(u). Tuy nhin,
chng ta phi chuyn th Volt Volt trn mn hnh sang th Volt - Amper bng
cch ly i xng qua trc tung(thay u bng u).
Phn tch mch phi tuyn bng phng php th:
Phn tch mch ang xem xt thnh 2 phn nh hnh bn di:
i
RT
UT
i
+
u
Phn th nht l phn mch tuyn tnh. Phn mch ny c biu din di dng
mch tng ng Thevenin, gm ngun UT mc ni tip vi in tr RT. Mi
quan h gia dng v p ti hai cc ca phn mch tuyn tnh c c trng bi
phng trnh ng ti:
B mn K thut in, Khoa in in t
57
UT u
RT
(1)
UT
RT
I
(1)
UT
(1)
(2)
Um/RT
u
Um
t
UT
58
(1)
(2)
UDC/RT
UDC
UT
T th chng ta nhn thy rng nu bin ca thnh phn xoay chiu ca ngun UT
tng ln th dng in qua phn t phi tuyn s khng l hnh Sin na.
III/. DNG C TH NGHIM
Bng mch th nghim: bn s 4 MODULE 4B.
My pht sng.
Ngun p DC iu chnh c.
Dao ng k.
VOM.
B dy ni.
IV/. PHN TH NGHIM
1/. Xy dng c tuyn V-A ca phn t tr phi tuyn: Diode chnh lu v Diode
Zener
a/. c tuyn V-A ca Diode chnh lu:
Bc cng tc ngun my pht sng v tr OFF.
Mc mch th nghim nh hnh 21.
59
B mn K thut in, Khoa in in t
CH Y
GND
My
pht
sng
i
+
-
D
CH X
D
u
Hnh 22
Hnh 21
Cc bc thc hin
Mc dao ng k nh hnh v, in p trn in tr c a vo knh Y,
v in p ngc trn Diode c a vo knh X.
Bc ngun my pht sng v iu chnh my pht sng pht tn hiu hnh
sin c bin l 5V v tn s khong 50Hz hoc nh hn.
Chn H-Mode ca dao ng k l X-Y.
Cu hi:
1a.1. Hy v th nhn c t dao ng k.
60
R
GND
My
pht
DZ
sng
DZ
CH X
Hnh 23
Hnh 24
Cu hi:
1b.1. Hy v th nhn c t dao ng k.
61
1K
Cc bc thc hin
t cng tc ngun DC v tr OFF.
Vdc
1K Uout
Hnh 25
1V
2V
5V
10V
Uout
Nhn xt
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
Hy lm li cc bc th nghim trn ng vi mch hnh 26.
1K
+
D
Uout
Vdc
1K
Hnh 26
Vdc
1V
2V
5V
10V
Uout
62
+
My
Pht
Sng
1K
Hnh 27
Cu hi:
Uout
Uout
63
Cc bc thc hin
My
Pht Sng
Vac
1K
Uout
Vdc
Hnh28
Cu hi:
Uout
64
D
+
My
1K
Pht
C1
C2
C3
Uout
Sng
-
Hnh 29
Cc bc thc hin:
t cng tc ngun my pht sng v tr OFF.
Mc mch th nghim nh hnh 29.
Bc ngun my pht sng v iu chnh my pht sng pht tn hiu hnh
Sin c bin l 5V v tn s 50Hz.
Cu hi:
Uout
65
Uout
Uout
b. C t C1 v C2;
Uout
c. C t C1, C2 v C3.
66