ORGANIZACIJA PROIZVODNJE

Tema: Tema:
IZRADA GANTOGRAMA
Mario Pikor, dipl.ing.stroj.
IZRADA GANTOGRAMA
Grafiki prikaz planiranja proizvodnje razvio je 1901.
godine ameriki inenjer Gantt, pa se samim time jo danas
zovu Ganttovi dijagrami ili gantogrami.
U dijagramu na abscisu nanosimo vrijeme, dok na ordinatu
nanosimo predviene aktivnosti, kojima je potrebno odrediti
poetak, duinu trajanja i zavretak. poetak, duinu trajanja i zavretak.
Za vrijeme upotrebljavamo jedinicu TJ (terminska jedinica),
a koja moe biti sat, dan, tjedan, mjesec.
Trajanje nekog rada obino oznaimo s punom crtom, a
poetak i kraj s razliitim znakovima ili simbolima.
U primjeru su upotrebljavane boje radi lake preglednosti
IZRADA GANTOGRAMA
Da bismo saznali rok nabave moramo znati:
o stvarni ciklus proizvodnje
o vrijeme poetka izrade
o vrijeme isporuke za materijale ili poluproizvode,a koji su potrebni
za zavrnu montau
Gantograme uglavnom koristimo za prikazivanje: Gantograme uglavnom koristimo za prikazivanje:
o terminskog planiranja radnih naloga
o vremenskog napredovanja proizvodnje
o iskoritenja radnog vremena ljudi i strojeva
o rasporeda rada
o optereenja pojedinih radnih mjesta
o tokova rada.
IZRADA GANTOGRAMA
za izradu terminskog plana potrebno je dobro poznavati
tehnoloki proces
potrebno je tono znati koje faze meusobno ovise, t.j. koje potrebno je tono znati koje faze meusobno ovise, t.j. koje
se nastavljaju jedna na drugu i kojim redoslijedom, te koje
se faze izvode paralelno
to se izvodi tako da se izradi shematski prikaz tehnologije
sastavljanja pojedinih faza, kao to je prikazano na sljedeoj
slici
IZRADA GANTOGRAMA
1,2,,8 dijelovi
P1,P2 podsklopovi
S1,S2 sklopovi
P montirani proizvod
P
S2
S1
P2 P1
8 7 6 5 4 3 2 1
IZRADA GANTOGRAMA
da bismo ovaj problem lake slijedili, pretpostavit emo da znamo
koliko traje izvoenje svake faze, to je prikazano u slijedeoj tabeli
TJ terminska jedinica
Oznaka faze Ts stvarni ciklus izrade faze (TJ)
1 1
2 7
3 4
4 6 4 6
5 2
6 12
7 5
8 6
P1 7
P2 4
S1 9
S2 4
P 5
IZRADA GANTOGRAMA UNATRAG
sve faze unijet emo u gantogram posebnim redoslijedom
koji diktira shema sastavljanja (na posljednje mjesto dolazi
zavrna montaa), a to je prikazano u slijedeoj tabeli
1
2
P1
3
S1
4
5
6
P2
7
S2
8
P
IZRADA GANTOGRAMA UNATRAG
na slijedeim slikama prikazane su faze izrade gantograma
unoenje vremena poinje od zavrne montae
terminske jedinice takoer unosimo s desna na lijevo (radi lakeg
unosa podataka, te lake konstatacije udaljenosti od kraja projekta)
radi bolje preglednosti sve emo radnje na montai, sastavljanju
pod sklopova ili sklopova oznaiti crvenom bojom, dok emo
izrade pojedinih osnovnih faza oznaiti plavom bojom izrade pojedinih osnovnih faza oznaiti plavom bojom
P2
7
S2
8
P
10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
IZRADA GANTOGRAMA UNATRAG
5
6
P2
7
S2
8
P
14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
44
5
6
P2
7
S2
8
P
16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
IZRADA GANTOGRAMA UNATRAG
4
5
6
P2
7
S2
8
P
26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
2
P1
3
S1
4
5
6
P2
7
S2
8
P
26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
IZRADA GANTOGRAMA UNATRAG
u sljedeoj tabeli prikazan je konaan izgled gantograma.
poetna toka postaje poetak prve terminske jedinice, to nazivamo
nulti moment
iz gantograma je jasno vidljivo da projekt traje 28 TJ, te da
vremenski rok diktiraju samo 4 faze 2-P1-S1-P (KRITINI PUT)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28
28 27 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
1
2
P1
3
S1
4
5
6
P2
7
S2
8
P
IZRADA GANTOGRAMA UNATRAG
elimo li skratiti vrijeme trajanja projekta potrebno je ba tim
fazama posvetiti najvie vremena
svaki niz faza koje slijede jedna iza druge nazivamo put
zaponemo li put fazom 5 cijeli put bi bio sljedei: 5 P2 S2 - P
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28
28 27 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
1
2
P1
3
S1
4
5
6
P2
7
S2
8
P
IZRADA GANTOGRAMA UNATRAG
pretpostavimo da smo nakon izrauna pokrenuli akcije, a u svrhu
skraenja projekta, te smo uspjeli fazu 2 skratiti na 5 TJ i P1 na 4 TJ
u tom sluaju gantogram trajanja projekta izgleda kao to je
prikazano na slici dolje
Sada je ciklus projekta 25TJ i kritini put je: 6 P2 S2 - P
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
25 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
1
2
P1
3
S1
4
5
6
P2
7
S2
8
P
NAJRANIJI POETAK I ZAVRETAK,
NAJKASNIJI POETAK I ZAVRETAK FAZA
kao primjer emo iz gantograma izvui fazu 4
moemo konstatirati da nije neophodno da fazu 4 ponemo na kraju 17 TJ i zavrimo na kraju 23 TJ,
ve moe poeti i prije, a najranije na poetku projekta, te e u tom sluaju zavriti na kraju 6 TJ i
ekat e na skladitu do kraja 23 TJ kad ide na zavrnu montau
sada u tokama 1,2,3,4 dobivamo 4 nova pojma kao to je prikazano u sljedeoj tabeli:
Toka Naziv Simbol
1
najraniji poetak
RP
2
najraniji zavretak
RZ
3
najkasniji poetak
KP
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28
1
2
P1
3
S1
4
5
6
P2
7
S2
8
P
1 2 3 4
3
najkasniji poetak
KP
4
najkasniji zavretak
KZ
NAJRANIJI POETAK I ZAVRETAK,
NAJKASNIJI POETAK I ZAVRETAK FAZA
Rt oznauje totalnu ili ukupnu vremensku rezervu
Rt = KZ RZ
u naem sluaju je Rt = KZ RZ = 23 6 = 17 TJ
moemo ustvrditi da sve aktivnosti koje ne lee na kritinom putu imaju barem nekakvu vremensku
rezervu, dok one koje se nalaze na kritinom putu nemaju vremensku rezervu
takoer je vano konstatirati da su aktivnosti koje imaju veu vremensku rezervu manje vane
aktivnosti ( prilikom planiranja im posveujemo manje panje ), dok su aktivnosti kritinog puta ili
aktivnosti s vrlo malom vremenskom rezervom aktivnosti kojima moramo posvetiti puno panje kod
postizanja rokova postizanja rokova
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28
1
2
P1
3
S1
4
5
6
P2
7
S2
8
P
1 2 3 4
Rt
NAJRANIJI POETAK I ZAVRETAK,
NAJKASNIJI POETAK I ZAVRETAK FAZA
kao to smo uradili za aktivnost 4, moemo na osnovi gantograma isitati najranije poetke, najranije
zavretke, najkasnije poetke i najkasnije zavretke, te vremensku rezervu za sve aktivnosti
moramo voditi rauna da se sve aktivnosti ne mogu pomaknuti s najranijim poetkom u nulti
momenat, jer ispred njih stoje druge aktivnosti
u naem sluaju to su P2 i S2, koje su zavisne o aktivnosti 6
svi podaci se unose u tabelu, te na osnovi Rt (ukupna vremenska rezerva), konstatiramo koje
aktivnosti lee na kritinom putu Rt=0
Aktivnost RP RZ KP KZ Rt
1 0 1 6 7 6
2 0 7 0 7 0
P1 7 14 7 14 0
3 0 4 10 14 10
S1 14 23 14 23 0
4 0 6 17 23 17
5 0 2 13 15 13
6 0 12 3 15 3
P2 12 16 15 19 3
7 0 5 14 19 14
S2 16 20 19 23 3
8 0 6 17 23 17
P 23 28 23 28 0