'e.

=o'edn]e
|'.|||.''
'|l.l.'''.\|
1O-'d''
!"#$%&'#(%(# # *&#'+(#",'
-./!0(%(# 1!&#2#/

"#$%&'(#) )'*+,+-.#).+/&
*3456789:;8














PROCEDURA ADMINISTRATIVE
P-1. Nocioni i procesit administrative
Procedurat ndahen ne procedura gjyqesore dhe administrative.
Proceduren administrative e perbejne rregullat juridike me te cilat rregullohet
veprimi i detyrueshem i organeve te administrates kur ne ceshtjet administrative
vendoset per te drejtat dge detyrimet e personave fizik dhe juridik.
Me rregullat e kesaj procedure rregullohen kompetenca, veprimet procedurale, te drejtat
dhe detyrat e personave qe marrin pjese ne process si dhe Iorma e akteve me te cilat
vendoset, dhe Iorma e mjeteve te rregullta e te jashtezakonshme juridike.
Qe nje pune administrative te jete ceshtje administrative duhet ti kete 3 cilesi:
1 )se eshte nxjerre nga organi administrative;
2) se eshte nxjerre ne ceshtjen e caktuar administrative;
3) se me te te vendoset per te drejten apo detyrimin e caktuar te pales.
Pervec ceshtjeve administrative, organet e administrates kryejne edhe veprime te shumta
administrative. Me keto veprime nenkuptohen mbajtja e evidencave te ndryshme dhe
leshimi i certiIikatave dhe te dokumenteve te tjera nga librat amze te te lindurve,
kurorezuarve, te vdejurve, etj.
Dallimi mes ceshtjeve adsministrative dhe veprimeve administrative eshte se me veprime
administrative personi nuk Iiton te drejta apo detyrime te caktuara.
P-2. Parimet e procedures administrative
1.Parimi i ligjshmerise ky parim ne proceduren administrative sigurohet me ane te
ankimit dhe te padise si dhe me mjetet e jashtezakonshme juridike. Rastet e paligjshmerise
radhiten ne pese grupe:
1) jokompetenca;
2) shkelja e dispozitave te procesit;
3) shkelja e te drejtes materiale;
4) vertetimi i gabuar apo jo i plote i gjendjes Iaktike; dhe
5) paligjshmeria ne qellim apo kuptim te aktit.
2. Parimi i mbrojtjes se te drejtave te qytetareve dhe mbrojtja e interesit publik Ky
parim ka te beje me detyren e organeve qe paleve tu bejne te mundur qe sa me lehte te
mbrojne dhe realizojne te drejtat e tyre , te mos jete ne dem te te drejtave dhe personave te
tjere e as ne kundershtim me ligjin.
3. Parimi i efektivitetit Ky parim obligon organet e administrates dhe institucionet e
tjera qe ceshtjet administrative ti vendos me sukses dhe shpejte.
4. Parimi i se vertetes materiale Ky parim perbehet ne obligimin e organit qe te vertetoj
gjendjen e drejte te sendit. Sipas ketij parimi, me rastin e vendosjes organi duhet qe te
vertetoj Iaktet te cilat jane me rendesi per marrjen e vendimit . Shmangja nga ky parim
mund te paraqitet ne dy raste: kur organi vendos sipas procesit te shkurter drejtperdrejte
dhe rasti i dyte eshte kur kemi te bejme me nderrmarjen e masave urgjente te cilat nuk
mund te shtyhen.
5. Parimi i degjimit te paleve- Ky parim ka te beje me ate se organi administrative, para
marrjes se vendimit e njoIton palen me te gjitha Iaktet dhe rrethanat e rendesishme ne
menyre qe pala te mund te deklarohet ne lidhje me to. Kjo realizohet me rastin e Ituarjes se
1
www.e-Libraria.com
pales ne seance, dhe ate pala duhet te Itohet me kohe, ne menyre qe ai te mund te
pregaditet per seance. Me se paku ky aIat per pergatitje eshte tete dite.Degjimi i pales nuk
nevojitet kur organi vendos sipas procedures se shkurter ekzaminuese dhe ne rastin kur
organi administrative ka te beje me nderrmarjen e masave ne interesin publik te cilat masa
nuk mund te shryhen, ndersa Iaktet mbi te cilat duhet te bazohet vendimi jane bere te
besueshme.
6. Parimi i cmuarjes se lire te provave Ly parim do te thote se personi zyrtar eshte i lire
qe sipas bindjes se vete te beje cmuarjne e provave dhe te vendos se cilat Iakte do ti marre
si te provuara. Keto Iakte duhet ti vleresoj ne menyre te ndergjegjshme dhe te kujdeshnme,
duke e cmuar cdo prove vec e vec. Personi zyrtar nuk eshte i obliguar qe te pranoj si prove
te plote deklaraten e deshmitarit. Mirepo organi eshte i detyruar qe te pranoj dokumentin
publimsi prove deri sa personi i kundert te verteton te kunderten.
7. Parimi i pavaresise ne marrjen e vendimeve Sipas ketij parimi organi zyrtar eshte i
lire ne marrjen e vendimeve, por ai kete duhet ta beje ne pajtim me ligjin. Sipas ketij
parimi, personi zyrtar nuk guxon te marre udhezime nga askush per nxjerrjen e vendimit.
8. Parimi i se drejtes per ankim Sipas ketij parimi, ankimi nuk mund te behet kunder
vendimit te organit te shkalles se pare mbi te cilin nuk ka organ te shkalles se dyte, pervec
kur kjo nuk eshte parapa me ligj. Qe te mund te behet ankimi, duhet te ekzistoj vendimi i
shkalles i pare, pervec nese nuk eshte Ijala per heshtje administrative ( kur organi
administrative nuk i pergjigjet kerkeses se pales ne aIatin prej 30 ditesh).
9. Parimi i plotefuqishmerise se vendimit Sipas ketij parimi i ploteIuqishem eshte ai
vendimkunder te cilit nuk mund te behet ankim as te ngritet kontesti administrative
(vendimi i Iormes se prere) e me te cilin pala ka Iituar te drejta te caktuara.
10. Parimi i ekonomizimit te procesit - Sipas ketij parimi procesi duhet te zhvillohet
shpejte dhe me sa me pak shpenzime, duke mos humbur kohe. Mirepo aplikimi i ketij
parimi nuk ben te jete ne dem te realizimit te procesit dhe ne dem te se vertetes materiale.
Ky parim perIshin edhe dy parime te jrea ne vete; parimin e kursimit dhe ate te shpejtesise.
11. Parimi per detyrimin e ofrimit te ndihmes pales se painformuar Organi i cili e
zhvillon procesin duhet te kujdeset qe pala me rastin e realizimit te te drejtave te mos pesoj
dem per shkak te mosinIormimit apo te mosditurise. Ky parim me teper ka te beje me
organizimin e mire dhe te pajisur te zyrave te pranimit dhe zyrave te vendit si dhe te zyrave
pritese e atyrete ndihmes juridike.
12. Parimi i perdorimit te gjuheve dhe te alfabeteve Sipas ketij parimi te gjitha paleve
u garantohet e drejta qe te perdorin gjuhen e vet. Nese procesi nuk zhvillohet ne gjuhen e
plaes, organi administrative eshrte i detyruar qe pales t`ia beje te mundur percjelljen e
procesit ne gjuhen e vete amtare dhe kjo gje shenohet ne procesverbal. Palet pra ne keso
raste mund ta ndjekin procesin permes interpretit.
13. Perdorimi i shprehjes ~organ Sipas ketij parimi me shprehjen organ kuptojme
organin i cili zhvillon proceduren administrative apo i cili zgjedh ceshtjet administrative,.
Organe te tilla jane organet shteterore dhe organizatat e bashkesise veteqeverisese, pervec
nese me ligj nuk eshte caktuar ndryshe
P-3. Kompetenca ne procesin administrative
2
www.e-Libraria.com
Kompetence eshte autorizimi i organeve per vendosje te ceshtjeve te caktuara
juridike. Vetem organi kompetent eshte i autorizuar te vendos ne ceshtjen e caktuar dhe ai
organ nuk mund te reIuzoj vendosjen e ceshtjes se tille.
Dallojme tri lloje te kompetencave: 1) lendore; 2) tokesore; dhe 3) funksionale.
Kompetenca lendore Sipas eksaj kompetence organet administrative jane te obliguara te
zgjedhin nje ceshtje ne baze te natyres e materies se asaj ceshtje administrative. Sipas ligjit,
per vendosje ne ceshtjet administrative ne shkalle te pare jane kompetent organet komunale
te administrates, nese me ligj nuk eshte caktuar kompetenca e organeve te tjera.
Kompetenca tokesore Kjo kompetence caktohet sipas territorit te veprimit te organit.
Pra ne caktimin e kompetences tokesore eshte vendimtar momenti territorial, e jo lloji apo
natyra e punes. Kompetencen territoriale e kane te gjitha organet.Ne ceshtjet qe kane te
bejne me paluejtshmerine, kompetenca tokesore caktohet sipas vendit ku gjendet sendi. Per
ceshtjet qe kane te bejne me veprimtarine e ndonje organi, kompetenca tokesore caktohet
sipas vendit ku gjindet selia e arij organi. Ne ceshtjet qe kane te bejne me veprimtarine
proIesionale, caktohet sipas vendit ku kryhet veprimtaria. Ne ceshtjet e tjera
sipasvednbanimit te pales.
Kompetenca funksionale konsiderohet si nje nenlloj i kompetences lendore, sepse kjo
kompetence ndihmon qe saktesisht te percaktohet se cilit organ qe ka kompetence lendore i
eshte dhene ne kompetence vendosja e ceshtjes konkrete. Kjo paraqitet mjaIt shpesh ne
rastet kur ne disa ligje nuk eshte caktuar organi qe do te ishte competent per vendosje ne
ceshtjet administrative p. sh. Nga lemia e ndertimtarise, Iinances, etj.
Percaktimi i kompetences Kompetenca lendore ne procein administrative caktohet me
dispozita, me se shpeshti me ligjet te cilat rregullojne materien e caktuar administrative.
Kompetenca tokesore- caktohet me dispozita mbi ndarjen politico territoriale te
komunave si dhe me dispozita mbi punen e disa organeve.
Me qellim te respektimit te dispozitave mbi kompetencen, cdo organi administrative i eshte
lene ne detyre qe gjate tere procesit te kujdeset per kompetencen lendore dhe ate tokesore.
Nese organi konstaton se nuk eshte competent, atehere duhet qe parashtresen e pales t`ia
dergoj organit competent pa shtyerje dhe per kete ta inIormoj palen.
Kompetenca e presupozuar (presumptive)
KuIizimi hapsinor i kompetences - Kompetenca lendore e organit administrative eshte e
kuIizuar mbrenda kuIijve te saj. Mirepo ka raste kur veprimi zyrtar duhet te kryhet jashte
kuIijve te rajonit te organit. Ne raste te tilla organi administrative i cili e kryen veprimin
duhet qe ta lajmeroj organin tjeter ne rajonin e te cilit do ta nderrmare ate veprim.
Bartja dhe marrja e kompetences Dispozitat per kompetencen jane te natyres
detyruese (ius cognes) dhe duhet te respektohen nga organet administrative dhe
pjesemarresit e tjere ne process. Pora asnje organ nuk mund t`ia merr kompetencen organit
tjeter, pervec ne rastet kur eshte parapa me ligj. Nese me ligj eshte parapa se kompetencen
duhet ta marre organi tjeter, atehere e kemi rastin e marrjes se kompetences nga nje organ
ne dobi te organit tjeter. Edhe bartja e kompetences nga njeri organ ne tjetrin eshte i
lejuarvetem ne baze te autorizimit ligjor. Ne baze te ligjit, organi competent per vendosje
mundet te lus organin tjeter qe ne vend te tij te nderrmare disa veprime dhe kjo ne ligj
eshte perpunuar si ndihme juridike.
3
www.e-Libraria.com
Konflikt kompetencash Ne parktike ndodh qe qe me teper organe konsiderojne se jane
kompetente per vendosje te nje ceshtje administrative , apo qe asnje organ nuk deshiron te
pranoj kompetencen per ceshtjen konkrete. Ne keto raste kemi te bejme me konIlikt
kompetencash.
Kemi dy lloje te kompetencave: positive kur dy organe konsiderojne se jane kompetente;
dhe negative kur dy a po me shume organe reIuzojne te vendosin per ceshtjen
administrative.
P-4. Ndihma juridike
Sipas rregullit cdo organ kryen veprime ne kuIijt e territorit te vete. Organi administrative
mund te kryej veprimin juridik edhe jashte territorit te vete. Ne raste te tilla shIrytezohen
rregullat eer ndihme juridike. Te kerkuarit e obligueshem te ndihmes juridike e kemi ne
rastin kur nje organ administrative i cili duhet te nderrmare veprim jashte territorit te vet i
drejtohet me lutje organit ne territorin ne te cilin duhet te nderrmare veprimin . Rastin e
dyte e kemi jodetyrimor, kur organi i pare e lut ate te dytin qe ti kryej veprimet me qellim
te ekonomizimit dhe te shpejtesimit te zgjidhjes se ceshtjes administrative. Pervec ndihmes
juridike ne mes te organeve administrative, ndihma juridike mund te kerkohet edhe nga
organet e tjera si gjykatat. Organet administrative duhet qe me kerkese per ndihme juridike
tu drejtohen gjyqeve per ndihme dhe gjykatat kane per detyre te veprojne sipas kesaj
kerkese.
P-5. Personi zyrtar
Sipas ligjit me person zyrtar kuptojme eprorin e organit dhe personin zyrtar i cili eshte i
autorizuar te nderrmare veprime ne procesin administrative para nxjerres se vednimit; dhe
punetorin proIessional i organit te administrates te cilit eprori i vete i ka dhene autorizime
per nderrmarjen e veprimeve administrative. Pas procesit te zhvilluar dhe te vertetimit te
gjendjes Iaktike, vendimin ne ceshtjen administrative e merr organi competent per
vendosje , perkatesisht eprori i cili udheheq me organin administrative. Keto te drejta
pervec eprorit ligji ia mundeson qe me autorizim ti kryej edhe punetori proIessional i
organit administrative.
Perjashtimi i personit zyrtar Ekzistojne dy grupe te shkaqeve per te cilat mund te
kekrohet perjashtimi i personit zyrtar: ne grupin e pare bejne pjese arsyet per perjashtim te
detyrueshem te peronit zyrtar, ndersa i dyti i perket mudnesise jo te obligueshme.
Si shkaqe te grupit te pare, pra te perjshtimit te detyrueshem jane:
Nese ne lenden per te cilen zhvillohet procesi personi zyrtar eshte pale, i autorizuar bashk
me palen, nese eshte deshmitar, ekspert, ose perIaqesues ligjor i pales;, nese me palen eshte
ne vije te drejte te gjakut, kurse ne vije anesore deri ne shkallen e katert; nese eshte me
palen bashkeshort ose ne gjini sipas vjehrrit deri ne shkallen e dyte dhe nese ne procesin e
shkalles se pare ka marre pjese ne nxjerrjen e vendimit apo ne vete zhvillimin e procesit.
Ne grupin e dyte te shkaqeve per perjashtimin e personit zyrtar bejne pjese rrethanat te
cilat mund te vene ne dyshim paanesine e personit zyrtar.
Pasi te kerkoj pala perjashtimin e personit zyrtar, personi zyrtar nuk mundet te nderrmare
asnje veprim ne process derisa te nxjerret konkluzioni per ate. Kunder konkluzionit me te
xilin caktohet perjashtimi i personit zyrtar nuk lejohet ankimi. Ankesa lejohet kunder
konkluzionit me te cilin reIuzohet kerkesa e pales per perjashtim te personit zyrtar.
P-6. Palet dhe perfaqesimi i tyre ne procesin administrative
4
www.e-Libraria.com
Ne procesin administrative pjesemarres kryesor jane organi dhe pala. Grupi dyte jane
ekspertet, deshmitaret, interpretet. Nuk ka process administrative nese nuk e udheheq
organi.
Pala - Pale eshte personi me kerkesen e te cilit ngritet procesi ose personi kunder te
cilit zhvillohet procesi. Ne procesin administrative palet rradhiten ne tri grupe:
pale active - qe eshte personi me kerkesen e te cilit ngritet prcoesi
pala passive - personi kunder te cilit zhvillohet procesi
pala e rastit - qe eshte personi i cili paraqitet ne process me qellim te mbrojtjes se te
drejtave apo interesave te veta juridike.
Ne pikepamje te numrit te paleve, njihen palet nje paleshe ne te cilat merr pjese nje pale
apo me shume pale ne pozite te njejte. Dhe kemi rastet shumepaleshe kur ne procesin
administrative paraqiten shume pale me interesa te kunderta.
Pale mund te jete cdo person fizik dhe juridik.
Qe pala e caktuar te mundet plotesisht te marre pjese ne procesin administrative duhet qe ti
plotesoje tri kushte: te kete aItesi per te qene pale; te kete aItesi procedurale; dhe te ekzistoj
lidhja e caktuar e pales me ceshtjen konkrete administrative. Si cilesi e vecante e pales
eshte legjitimiteti i plaes.
Aftesia e pales Me aItesi te pales kuptojme qe personi i cili merr pjese ne procesin
administrative te mund te jete bartes i te drejtave dhe detyrave te veta. Kete aItesi mudn ta
kene te gjithe personat Iizik dhe juridik. Kjo aItesi Iitohet qe nga lindja e eprsonit Iizik apo
themelimi i personit juridik. Ne procesin administrative si pale mund te paraqiten edhe
palet te cilat nuk jane person juridik. Keshtu pale mund te jene edhe organet e pushtetit,
njesia aIariste, grupi i personave, etj. Te drejta dhe detyra te pales kane prokurori publik,
avokati publik dhe organet e tjera te pushtetit local dhe qendror.
Aftesia procedurale AItesia proceedurale do te thote qe pala te kete mundesi qe vete ti
nderrmarr veprimet gjate procesit administrative. Ekzistojne raste kur nje person mund te
kete aItesi te pales por te mos kete aItesi procedurale. Raste te tilla jane kur si pake
oaraqiten personat jomadhore. Personat e tille jane pale ne process, por veprimet
procedurale ne vend te tyre i kryejne perIaqesuesit e tyre.
Legjitimiteti i pales - Maredhenia e personit, qoIte Iizik qoIte juridik me lenden per te
cilen zhvillohet procesi administrative , shenohet ne legjitimacionin e pales. Nese ne vend
te pales lajmerohet person tjeter, atehere eshte Ijala per perIaqesuesin e tij ligjor apo
perIaqesuesin me autorizim te vecante. Organi i cili e zhvillon procesin administrative
duhet qe tere kohen te kujdeset qe personi i cili paraqitet ne process a mund te jete pale e
nese jo te veriIikoj se a e perIaqeson ate perIaqesuesi ligjor.
P-7. Perfaqesimi i pales ne procesin administrative
Te gjithe perIaqesuesit dhe te autorizuarit ne procesin administrative jane persona Iizik me
aItesi aIariste te cilet kryejne veprime ne emer dhe llogari te paleve te cilet i perIaqesojne.
Dallojme keto lloje te perfaqesimit:
a) perfaqesuesi ligjor; b) i autorizuari; c) perfaesuesi i perkohshem;
d) perfaqesuesi i perbashket; e) ndihmesi profesionist.
Perfaqesuesi ligjor vepron per personat qe nuk kane aItesi procedurale si dhe per
personat juridik. Per palen e paaIte, perIaqesuesi ligjor caktohet ne baze te ligjit apo te aktit
competent .
5
www.e-Libraria.com
Si perIaqesues te tille me se shpeshti lajmerohen prinderit e te miturit. Femijeve te mitur te
cilet gjenden nen kujdesin prindor ,kujdestarin e cakton organi per punet e kujdestarise. Ky
organ e cakton kujdestarin edhe personave madhor te cilet jane privuar pjeserisht apo
teresisht nga aItesia procedurale. Personat juridik i perIaqesojne perIaqesuesit e tyre te cilet
caktohen me aktin e personit juridik te cilin e perIaqesojne.
I autorizuari eshte personi i cili i perIaqeson palet ne procesin administrative. Palet kane
te drejte vete te percaktojne te autorizuarin e tyre. I autorizuari nuk mundet ne vend te
pales te kryej vetem ato veprime per te cilat eshte e nevojshme qe vete pala te jep
deklarate. Gjate procesit, kur i autorizuari jep deklarate gojore, pala ka te drejte qe ta
ndryshoj apo ta revokoj ate. Autorizimi per perIaqesim mund te jepet me shkrim dhe me
goje ne procesverbal. Autorizimi mund te jepet per tere procesin apo vetem per disa
veprime. Qe te dy keto autorizime ne cdo kohe mund te kuIizohet. Kur autorizimi i jepet
personit i cili nuk eshte avokat, eshte e nevojshme prezenca e dy deshmitareve te cilet do te
nenshkruhen ne autorizim. Me vdekjen e pales, apo me humbjen e aItesise se tij
procedurale apo nderrimin e perIaqesuesit ligjor, autorizimi nuk pushon. Pasardhesi juridik
i pales (trashegimtari) mund ta revokoj autorizimin e meparshem.
Perfaqesuesi i perkohshem Organi i cili e zhvillon procesin administrative mund t`ia
caktoj pales perIaqesuesin e perkohshem ne keto raste:
-nese pala e cila nuk ka aItesi procedurale nuk e ka perIaqesuesin e vet ligjor, ose kur duhet
te merret ndonje veprim kunder pesonit te cilit nuk i dihet vendeqendrimi ; pastaj kur
nderrmarja, organizata apo insitucioni nuk e ka perIaqesuesin e vet; dhe ne rastet kur duhet
te kryhet veprimi i cili nuk mund te shtyhet , kurse pala apo perIaqesuesi i tij nuk mund te
thirren ne kohen e duhur.
Perfaqesuesi i perbashket Ky lloj i perIaqesuesit paraqitet kur ne procesin
administrative ndeshemi me bashkesine procedurale. Procedura ne bashkim gjen shprehje
kur ne process paraqiten dy ose me shume pale bashkatisht ne te njejten lende. Ne rastin e
tille palet kane per detyre te theksojne se cila prej tyre do te paraqitet si perIaqesuese e tyre
e perbashket nese nuk kane vendosur ta caktojne te autorizuarin e perbashket.
Ndihmesi profesionist - Ligji parasheh ndihmesin proIesionist te cilin nuk e njeh as
procedura penale, as civile, as proceset e tjera. Ndihmesi proIesionist eshte person
proIesionist i cili i jep pales ndihme proIesionale ne Iorme te dhenies se keshillave dhe
njoItimeve. Ndihmesi proIesionist vepron vetem prane pales e jo edhe ne vend te pales.
P-8. Parashtresat
Parashtresa eshte nje nga format per komunikim te paleve dhe te pjesemarresve te
tjere ne procesin administrative. Me parashtrese nenkuptojme kerkesat, formularet,
propozimet, fleteparaqitjet, lutjet, ankimet, kundershtimet dhe komunikimet tjera.
Parashtresa duhet te permbaje ; emertimin e organit te cilit i dergohet; objekti me te cilin
ka te beje; kerkesen perkatesisht porpozimin; kush eshte perIaqesuesi ose i autorizuari; dhe
emrin dhe mbiemrin dhe vendeqendrimin e perIaqesuesit apo te autorizuarit.
Parashtresen e nenshkruan vete paraqitesi, perjashtimisht ate mund ta nenshkruaj ne vend
te paraqitesit bashkeshorti, njeri prej prinderve, i biri ose e bija, apo avokati.
Dorezimi dhe pranimi i parashtresave- parashtresat si rregull dorezohen drejtperdrejte ose
dergohen me shkrim me ane te postes, ose komunikohen me goje ne procesverbal.
Perndryshe mund te dergohen edhe me telegraI. Komunikimet e shkurta mund te behen
edhe permes teleIonit nese kjo eshte e mundur.
6
www.e-Libraria.com
Sipas rregullit parashtresat i dorezohen organit competent per pranimin e tyre , te cilat nuk
jane gjithmone organet e njejta qe vendosin mbi ato parahtresa. Parashtresat dorezohen
gjate orarit te punes, diteve te punes. Organi i cili e pranon parashtresen, duhet qe asaj t`ia
veje vulen katrore te pranimit.
Parashtresa mund te kete te meta si per nga Iorma ashtu edhe per nga permbajtja. Te metat
te cilat nuk e penojne veprimin e parashtreses nuk menjanohen ne kete Iaze, por kjo lihet
me vone. Ne rastin kur parashtresa ka te meta Iormale, apo kur eshte e pakuptueshme ose
jo e plote, atehere ajo parashtrese mund te hudhet poshte, por kete e ben organi i cili
vendos mbi parahtresen. Ai e cili e ben parashtresen duhet qe me aIat ti menjanoj te metat
per tu konsideruar parashtresa ne rregull, ne te kunderten do te konsiderohet se parashtresa
nuk eshte paraqitur Iare.
Parashtresa zakonisht permban nje kerkese, por ajo mund te permbaj edhe shume kerkesa.
Kur parashtresa permban me shume kerkesa, atehere organi competent eshte i detyruar qe
te marre ne zgjidhje kerkesen per te cilen eshte competent per te vendosur. Per kerkesat e
tjera per te cila nuk eshte competent, ia dergon ato menjehere organit competent dhe per
kete e njoIton palen. Nese nuk mund te konstatoj se cili eshte organi competent i cili duhet
ti zgjedh kerkesat e tjera, atehere per kete nxjerr konkluzion me te cilin do te reIuzoj pjesen
e parashtreses per shkak te jokompetences.
P-9. Ftesa
Prezenca e paleve dhe e pjesemarresve te tjere ne procesin administrative sigurohet
permes ftesave. Ftesa behet me leterthirrje me shkrim. Kjo leterthirje duhet te permbaj
emertimin e organit i cili i Iton, emrin, mbiemrin dhe adresen e personit qe Itohet, dita,
vendi dhe ora e sakte kur duhet te paraqitet personi, lenda per te cilen Itohet si dhe duhet te
ceket se ne cIare cilesie Itohet ai person. Gjithashtu ne Itese ceket se nese personi nuk
mund te paraqitet, ai duhet qe per kete ta inIormoj organin i cili e ka derguar Itesen. I
Ituaripoashtu inoIromohet per pasojat nese nuk i pergjigjet Iteses apo nese nuk lajmeron se
nuk ka mundesi te vije.
Personi i Ituar ka per detyre ti pergjigjet Iteses. Nese ai person nuk ka mundesi te vije,
atehere ai duhet te lajmeroj organin per kete. Nese pesoni i Ituar nuk i pergjigjet Iteses dhe
nuk e arsyeton mungesen e tij, atehere ai person mund te sillet me detyrim e perpos kesaj
mundet edhe te denohet me gjobe.
P-10. Procesverbali dhe passhenimi
Procesverbali eshe nje paraqitje zyrtare me shkrim ne te cilen shenohen veprimet e
kryera ne process. Ne procesin administrative dallojme keto procesverbale;
1)procesverbali mbi sance gojore; 2) procesverbali per disa veprime te rendesishme
te cilat kryhen jashte sances gojore; 3) procesverbali mbi panimin e parashtresave
gojore; 4) procesverbali mbi votimin. Si procesverbal me i rendesishem eshte ai mbi
seancen gojore. Ne procesverbal duhet te shenohen; emertimi i organit i cili e kryen
veprimin; vendi ku kryhet veprimi; koha kur kryhet veprimi; lenda ne te cilen kryhet
veprimi; dhe emrat e te pranishmive.
Procesverbali duhet saktesisht te permbaje rrjedhen e procedures, prandaj edhe eshte
parapa qe ai te mbahet gjate zhvilimit te procedures. Procesverbal;i duhet te mbahet ne
rregull dhe asgje nuk guxon te Ishihet. Ne Iund organi zyrtar ka per detyre qe para se te
perIundoj procesverbali, ate t`ua lexoj te pranishmive dhe te konstatohet se nuk ka verejtje.
Pastaj nenshkruhen personi qe ka marre pjese ne veprim, personi zyrtar dhe
7
www.e-Libraria.com
procesmbajtesi. Procesverbali i perpiluar ne pajtim me ligjin ka Iorcen e dokumentit
publik. Procesverbali eshte nje lloj prove.
Passhenimi ne akt Sipas ligjit passhenimi vehet ne document per veprimet dhe
deklaratat me pak te rendesishme , per drejtimin e procesit , per komunikimet, per
udhezimet gojore dhe konstatimet, etj.
P-11. Keqyrja e dokumenteve dhe njoftimi mbi zhvillimin e procesit
Pala ka te drejte qe te keqyr dokumentet e lendes dhe ti rikopjoj ato me shpenzimet e
veta. Kete pala mund ta beje deri ne perfundim te procesit. Pervec pales, keqyrjen e
dokumenteve dhe rikopjimin e tyre mund ta beje edhe ndonje person tjeter i cili ka
interes juridik mbi ate ceshtje. Keqyrja dhe rikopjimi behet nen mbikqyrjen e
personit zyrtar. Dokumentet nga lenda te cilat nuk mund te shiqophen dhe rikopjohen
jane: procesverbali mbi keshillimin dhe votimin; reIeratet zyrtare; projektet evendimeve; si
dhe dokumentet e tjera te cilat mbahen secrete.
Te gjithe personat qe kane te drejte te shiqojne shkresat e lendes dhe ti kopjojne ato, kane
te drejte qe te njoItohen edhe me zhvillimin e procesit. Kete kane te drejte ta bejne edhe
organet e shtetit. Kunder konkluzionit per reIuzimin e kerkeses mbi kqyrjen dhe rikopjimin
e shkresave te lendes lejohet ankimi i cili duhet te behet menjehere.
P-12. Dergimi
Dergimi eshte veprim i vecante i organit ne te cilin behet dorezimi i aktit me shkrim.
Qellimi i dorezimit eshte qe akti apo dokumenti te arrij me kohe tek personi te cilit i
eshte destinuar ai akt. Sipas rregullit dergimi behet vetem diteve te punes, dhe ate gjate
dites, por nese dergohet me poste, atehere mund te behet edhe gjate Iestive apo te dielave.
Dallojme tri menyra themelore te dergimit: dergimin e terthorte; dorezimin
medoemos personalisht dhe rastet e vecanta te dergimit.
Dergimi i terthorte shIaqet kur personi te cilit duhet ti behet dergimi nuk gjendet ne
banesen e vet. Atehere dergimi behet duke ia dorezuar letren ndonjerit prej anetareve te
rritur te Iamiljes se tij, e nese as ata nuk gjenden ne shtpi, atehere i dorezohet kujdestarit te
shtepise apo Iqiut nese ata e pranojne kete. Anetaret e rritur te Iamiljes jane te obliguat qe
ta marrin dokumentin, ndersakujdestari dhe Iqiu nuk jane te detyruar. Situate e njejte vlen
edhe kur dergimi behet ne vendin e punes. Kur konstatohet se personi te cilit duhet ti behet
dergimi mungon dhe personat te cileve u behet dergimi i terthorte nuk mund te arrijne qe
me kohe t`ia dorezojne atij dokumentitn, atehere dokumenti do ti dorezohet organit
competent te komunes, apo postes, nese eshte derguar me poste. Ndersa ne dere te baneses
apo postes derguesi duhet ta vendos komunikimin shkresor se ku gjendet dokumenti.
Dorezimi medoemos personalisht ky lloj dorezimi duhet ti behet personalisht personit
te cilit i eshte destinuar dokumenti ne keto raste: kur dorezimi i tille eshte caktuar me ligj
apo dispozite tjeter; kur kur qe nga dita e dorezmit Iillon te rrjedh aIati qe nuk mund te
zgjatet; dhe kur kete e cakton organi qe e ka urdheruar dorezimin.
Konsiderohet se eshte bere dorezimi personal avokatit edhe kur dokumeneti dorezohet ne
zyren e punes se avokatit.
Rastet e vecanta te dergimit ketu hyjne:1) dergimi perIaqesuesit dhe te autorizuarit
ligjor; dhe 2) dergimi te autorizuarit per pranimin e dokumeneteve.
Ne rastin e pare dergimi behet ne te njejten menyre sikurse kur i behet pales. Nese ka me
shume perIaqesues, atehere mjaIton qe ti dorezohet njerit prej tyre.
8
www.e-Libraria.com
Lloji i dyte i dergimit behet kur pala e autorizon personin e caktuar te cilit duhet ti behen te
gjitha dergesat per te. Ky i autorizuar ka per detyre qe te pranoj te gjitha dergesat qe i vijne
ne emer te personit i cili e ka autorizuar.
Kur pala ose perIaqesuesi ligjor e nderron banesen , atehere ai eshte i obliguar qe per kete
menjehere ta njoItoj organinqe zhvillon procesin.
P-13. Afatet dhe kthimi ne gjendejn e meparshme
Afatet - Sikurse ne procedurat e tjera edhe ne proceduren administrative ekzistojne
afatete mbrenda te cilave duhet te nderrmeren veprimet administrative. Edhe ketu
ekzistojne dy lloj afatesh: afatet qe jane te caktuara me ligj (ligjore si p.sh. afati per
ankese) dhe afatet qe i cakton personi zyrtar (afati per sance, deshmim, ekspertize,
etj).
Afatet ligjore jane te pazgjatshme, ndersa aIatete qe i cakton personi zyrtar jane te
ndryshueshme. AIatet llogariten ne dite, muaj dhe vite. Si Iillim i aIatit merret dita e pare e
ardhshme pas dorezimit apo ngjarjes.
Leshimi i aIateve mund te krijoj pasoja te demshme per personat e interesuar. Nese
parashtresa, p.sh ankesa dorezohet pas kalimit te aIatit, atehere organi competent e reIuzon
ate si te paaIatshme duke mos u leshuar Iare ne permbajtjen e saj.
Kthimi ne gjendjen e meparshme Per shkak te pasojave te demshme te cilat jane te
mundura kur leshohet aIati, eshte parapa mjeti i vecante juridik qe eshte kthimi ne gjendjen
e meparshme. Kjo i mundesohet pales ecila per shkaqe te arsyshme e ka lesghuar aIatin.
Kthimi ne gjendjen e meparshme lejohet vetem me propozimin e pales. Propozimi per
kthimin ne gjendjen e meparshme mund te behet ne te gjitha Iazat e procedures dhe ne te
gjitha rastet e leshimit te aIateve. Ne propozimin per kthimin ne gjendjen e meparshme
pala ka te drejte te paraqes rrethanat per te cilat eshte penguar qe ne aIat te kryej veprimin.
Propozimi i paraqitet organit prane te cilit eshte dashur qe te kryhet veprimi. Pastaj ky
organ vendos me konkluzion ne lidhje me propozimin. Nese reIuzohet propozimi, atehere
lejohet ankesa vetem nese konkluzionin e ka nxjerre organi i shkalles se pare. Kur lejohet
kthimi ne gjendjen e meparshme, atehere procesi kthehet ne ate Iaze ne te cilen ka qene
para ometimit.
P-14. Shpenzimet e procesit administrative
Keto shpenzime ndahen ne 1) shpenzime te organit i cili e zhvillon procesin dhe 2) ne
shpenzime te paleve dhe te pjesemarresve te tjere ne gjykim.
Ne procesin administrative shpenzimet e vecanta si shpenzimet e udhetimeve te personave
zyrtare, shpenzimet per deshmitare, eksperte, kqyrje ne vend, etj, i ngarkohen atij qe e ka
shkaktuar tere procesin. Kur ne process marrin pjese dy apo me shume pale me interesa te
njejta, atehere secila pale i bart shpenzimet e veta. Ne rastin kur ne process paraqiten me
shume pale me inetersa te kunderta, atehere shpenzimet i takojne pales e cila e ka nisur
procesin dhe ne dem te se ciles perIundon procesi.Ne vendimin me te cilin perIundon
procesi, organi qe e nxjerr kete vendim e cakton se kush do ti heq shpenzimet , pastaj e
cakton shumen e shpenzimeve dhe aIatin ne te cilin duhet paguar aro. Organi mund ta liroj
palen nga pagimi i hspenzimeve nese konstaton se pala nuk eshte ne gjendje qe ti paguaj
ato sepse mund ta demtoj ushqimin e vet dhe te Iamiljs se vet. Ne lidhje me kete organi
nxjerr konkluzion.
9
www.e-Libraria.com
P-15. Ngritja e procesit dhe kerkesat e paleve
Ngritja e procesit- Procesin administrative gjithmone e ngrit organi i cili e zhvillon
ate process. Pra vete dorezimi i parashtreses se pales nuk do te thote edhe ngritje e
procesit. Procesi administrative mund te Iilloj kryesisht (sipas detyres zyrtare) dhe me
kerkesen e pales.
Sipas detyres zyrtare procesin e Iillon organi competent kur kete e cakton ligji apo ndonje
dispozite tjeter, ose kur vete organi merr njoIitme poer gjendjen ekzistuese dhe per kete e
ngrit procesin. Gjate ngritjes se procesit organi merr parasysh parashtresat, propozimet,
Ileteparaqitjet e qytetareve, i shqyrton ato dhe u pergjigjet. Mirepo kjo nuk do te thote se
keto parashtresa ngrejne detyrim qe te nis procesi. Procesi administrative sipas kerkeses se
pales eshte rasti me i hspeshte i Iillimit te procesit. Organi kompetenet ka per detyre qe te
shqyrtoj kerkesen e pales ku paraqitet vullneti i pales. Ne te shumten e rasteve, procesi
administrative i cili Iillon me kerkesen e pales, ka te beje me dhenien e lejeve te ndryshme
si leje per ndertimin e shtepise, per ushtrimin e ndonje veprimtarie te lejueshme, si dhe
kerkesa per realizimin e te drejtave si e drejta per sherim , e drejta per pension, etj. Nese
organi konstaton se kerkesa ka te meta, atehere vepron si me rastin e parashtresave te tjera,
pra qe te menjanohen te metat ne aIat te caktuar. Procesi administrative quhet i ngritur posa
organi competent ta kete kryer cilindo veprim per zhvillim te procesit, p.sh. nese e Iton
palen apo deshmitarin per marrjen e deklarates.
Ndryshimet gjate procesit
P-16. Bashkimi i ceshtjeve ne nje process
Bashkimi i ceshtjeve ne nje process mund te behet nese te drejtat dhe detyrimet e
paleve bazohen ne te njejten baze juridike apo gjendje faktike; nese organi qe e
zhvillon procesin ka kompetence lendore per kete; dhe nese eshte fjala per te drejtat
dhe detyrimet e disa paleve. Si shembull mund ta marrim procesin e ekspropriimit te
tokes me qellimt te ngritjes se objekteve te medha. Pra ne raste te tilla zhvillohet vetem nje
process edhe pse paraqiten shume pale si pronare te tokes. Per bashkimin e ceshtjeve ne nje
process organi nxjerr konkluzion.
Ndryshimi i kerkesave Pasi te jete ngritur procesi, pala mund ta zgjeroj kerkesen e
paraqitur deri ne nxjerrjen e vendimit te shkalles se pare. Pervec qe mund ta zgjeroj, ai
edhe mund ta paraqes kerkesen tjeter nga ajo e meparshmja, por qe mbeshtetet ne bazen e
njejte juridike.
Heqja dore nga kerkesa Kjo eshte e mundshme ne te gjitha rastet kur procesi eshte
ngritur lidhur me kerkesen e pales. Pala mund te heq dore nga kerkesa e vet gjate tere
procesit. Per kete pala jep delarate me shkrim para organit i cili e zhvillon procesin, apo
kete mund ta beje edhe me parashtrese. Mbi heqjen dore nga kerkesa duhet te lajmerohet
edhe pala kundershtare nese ajo ekziston. Organi i cili e udheheq procesin nxjerr
konkluzion me te cilin pezullohet procesi.
Nese procesi eshte nisur sipas detyres zyrtare, organi mund ta pezulloj procesin dhe per
kete nuk nevojitet deklarimi i pales. Pala e cila ka hequr dore nga kerkesa ka per detyre ti
heq te gjitha shpenzimet e krijuara deri ne pezullimin e procedures.
Pajtimi Pajtimi eshte nje nga menyrat me te cilat perIundon procesi administrative. Kur
ne process marrin pjese dy apo me teper pale me interesa te kunderta, gjate tere procesit
personi zyrtar do te mundohet qe ti pajtoj ato.Pajtimi mund te behet gjate tere procesit.
Pajtimi mund te jete i plote dhe i pjesshem.
10
www.e-Libraria.com
Pajtimi i plote e shkakton pezullimin e procedures, ndersa pajtimi i pjeshem vetem ate
pjese te procesit ne te cilin eshte arritur pajtimi, ndersa per pjesen e mbetur procesi
vazhdon. Kur arrihet pajtimi ai shenohet ne procesverbal. Pajtimi quhet i perIunduar kur
pasi te jete shenuar ne procesverbal, palet e lexojne procesverbalin dhe e nenshkruajne ate.
Nga nje kopje e procesverbalit u dorezohet paleve. Pajtimi ka Iuqine e vendimit te
ekzekutueshem.
Procesi deri ne nxjerrjen e vendimit
P-17. Procesi ekzaminues
Pas ngritjes se procesit administrative vjen faza e dyte-procesi ekzaminues qe
perfshin te gjitha veprimet deri ne nxjerrjen e vendimit. Ne procedurat e tjera kjo Iaze
quhet shqyrtimi kryesor (ne proceduren penale), ndersa process i te provuart (ne
proceduren civile).
Procesi i ezaminimit i ka dy detyra: 1)vertetimin e te gjitha fakteve te cilat jane te
rendesihsme per nxjerrjen e vendimit; dhe 2)tu mundesoj paleve qe te mbrojne dhe
realizojne te drejtat dhe interesat e tyre.
Per ti kryer keto detyra me sukes, personi zyrtar eshte i obliguar qe gjate kesaj Iaze te sjell
prova te cilat me pare nuk kane qene te paraqitura me qellim qe me to te plotesoj gjendjen
Iaktike. Personi zyrtar duhet te paraqes cdo prove neqoItese e sheh te rendesishme per
qartesimin e ceshtjes. Pervec kesaj, personi zyrtar ka te drejte te prokuroj shenime per per
Iaktet per te cilat mban evidence organi tjeter zyrtar. Gjate kesaj Iaze te procedures, pala
jep deklaraten e vet, me goje por mund ta jap edhe me shkrim. Pervec pales, ne process
mund te paraqiten edhe personat e tjere per te cilet tham se kane inetersa juridike. Ne lidhje
me keta persona, personi zyrtar e vlereson paraqitjen e tyre dhe per kete nxjerr konkluzion.
Kunder ketij konkluzioni lejohet ankim i vecante.
Llojet e procesit ekzaminues - Ekzistojne dy lloje;
procesi i shkurter ekzaminues dhe
procesi i vecnate ekzaminues.
Procesi i shkurter ekzaminues aplikohet ne rastet kur per vertetimin e Iakteve dhe te
rethanave te tjera nuk nevojitet kryerja e veprimeve te vecanta (si deklarata e deshmitareve,
prokurimi i dokumenteve, ekspertiza, seanca, kqyrja ne vend, etj). Pra procesi i shkurter
zhvilohet kur gjendja Iaktike eshte mjaIt e qarte.
Per te dalluar se kur mund te zhvillohet procesi i shkurter e kur ai i vecante, ligji ka parapa
kater raste:
1 - kur pala ka paraqitur mjaft prova per vertetimin e gjendjes faktike
2 - kur gjendja faktike mund te vertetohet mbi bazen e te dhenave zyrtare
3 - kur me dispozite eshte parashikuar qe ceshtja mund te zgjidhet sipas fakteve te
cilat nuk jane provuar plotesisht
4 - kur eshte fjala per marrjen e masave urgjente qe kane interes publik.
Procesi i vecante ekzaminues zbatohet kur nevojitet qe te vertetohen Iakte dhe rethana qe
kane rendesi per zgjidhjen e ceshtjes. Ne kete process personi zyrtar cakton:
1 -se cilat veprime duhet te behen dhe jep urdher per zbatimin e tyre
2 - cakton rendin sipas te cilit duhet te kryhen keto veprime
3 - cakton seancat gojore dhe degjimet
4 - vendos se cilat prova duhet te paraqiten dhe me cilat mjete provuese
5 - vendos per te gjitha propozimet dhe deklaratat.
11
www.e-Libraria.com
P-18. Shqyrtimi gojor
Shqyrtimi gojor paraqet nje nder veprimet me te rendesishme. Ketu vertetohen
faktet dhe paleve u mundesohet qe te mbrojne te drejtat dhe interesat e tyre.
Shqyrtimi gojor caktohet: ne ceshtjet ne te cilat marrin pjese dy apo me teper pale me
interesa te kunderta; dhe kur duhet te behet degjimi i paleve apo kqyrja ne vend.
Shqyrtimi gojor behet publikisht. Publiku mund te perjashtohet ne keto raste: nese kete e
kerkojne shkaqet e moralit apo te sigurimit publik; nese ekziston rreziku qe shqyrtimi gojor
te pengohet; nese duhet te shqyrtohen maredheniet ne nje Iamilje; dhe nese duhet te
shqyrtohen rrethanat te cilat paraqesin secret zyrtar , shkencor, aIarist, artistic, etj. Gjate
komunikimit te vendimit nuk mund te perjashtohet publiku. Perjashtimi i publikut nuk ka
te beje me palet dhe me te autorizuarit e tyre. Shqyrtimi gojor mbahet ne seline e organit qe
e zhvillon procesin, e nese ka nevoje te dilet ne vend te kqyrjes, atehere shqyrtimi mund te
mbahet edhe ne vendin e kqyrjes. Ne Iillim te shqyrtimit gojor, personi zyrtar i cili e
udheheq procesin ka per detyre te konstatoj se cilet prej perwonave jane te pranishem,
kurse lidhur me ata qe mungojne i shqyrton Iletethirrjet. Gjate procesit pala mund te beje
veretje mbi punen qe kryhet ne shqyrtim. Lenda e shqyrtimit duhet te shqyrtohet dhe
konstatohet ne menyre te plote.
Ceshtja paraprake Gjate zhvillimit te procesit, organi mund te ndesh ne ceshtjen pa
zgjidhjen e se ciles nuk mund te zgjidhet ajo ceshtje. Kjo pra paraqet ceshtjen paraprake.
Ne keto raste, organi mundet qe vete ta shqyrtoj kete ceshtje , ose ta nderprej procesin
derisa organi competent te mos e zgjedh kete ceshtje.
Pas konstatimit se ekziston ceshtja paraprake, organi mund te veproj ne dy menyra:
1)qe te ndalet ne ate faze te procesit dhe se pari vete te zgjedh ceshtjen paraprake, e
pastaj te vazhdoj me procesimin e ceshtjes kryesore; apo
2) nese vendos se ate duhet ta zgjedh organi tjeter, atehere e nderpret procesin me
konkluzion deri ne zgjidhjen e ceshtjes paraprake. Kunder ketij konkluzioni lejohet
ankim i vecante, pervec nese ate e ka nxjerr organi i shkalles se dyte.
Ne ceshtjet kur ekziston vepra penale, organi i cili e zhvillon procesin administrative eshte
i lidhur me aktgjykimin e Iormes se prere te gjykates penale me te cilin i pandehuri shpallet
Iajtor.
P-19. Te provuarit
Faktet qe sherbejne si baze per nxjerrjen e vendimit vertetohen me prova. Provat
ndahen ne prova te drejtperdrejta apo direkte dhe jo te drejtperdrejta apo indirekte.
Te provuarit direct kemi kur nga provat e paraqitura ne menyre direkte konstatohet se
ekziston apo nuk ekziston ndonje Iakt. Ndersa nga provat indirekte se pari duhet te
vertetohet Iakti qe ne menyre direkte nuk eshte i lidhur me lenden e procesit.
Nuk ka nevoje qe te provohen keto Iakte: Iaktet e pakontestueshme; Iaktet e njohura per te
gjithe; dhe Iaktet ekzistimin e te cilave e presupozon ligji.
Te provuarit me dokumente Dokumentet qe perodren si prova ndahen ne: dokumente
publike dhe private. Dokument publik eshte ai i cili eshte ne Iorme te rregullt; dhe te cilin e
ka leshuar organi i administrates, gjykata apo ndonje organ tjeter i pushtetit.
Dokumente private jane ato qe i perpilojne vete personat privat si deklaratat e ndryshme
me shkrim per ndonje ngjarje, kontratat, librat aIariste; etj.
Kur ne document dicka eshte prishur, gervishur, apo Ishire e eshte vene dicka tjeter,
atehere personi zyrtar e cmon se ne cIare mase eshte zvogeluar vlera provuese e atij
12
www.e-Libraria.com
dokumenti. Dokumentet e paraqitura si prove, mund ti paraqese vete pala apo i merr organi
i cili e zhvillon procesin.
Certifikatat - jane lloj i vecante i dokumenteve qe paleve u sherbejne per te provuar Iakte
te caktuara. Ekzistojne dy lloje:
Certifikatat per fakte nga evidenca zyrtare- qe jane dokumente te cilat organet dhe
institucionet e tjera qe ushtorjne autorizime publike i mbajne ne evidence zyrtare , per
shembull certiIikatat e lindjes, kurorezimit, vdekjes, te punesimit, pensioneve, etj. Keto
dokumente lehsohen ne aIat prej 15 ditesh pasi ti ekrkoj pala, ne te kunderten pala ka te
drejte ankese.
Certifikatat per fakte te cilat nuk mbahen ne evidenca zyrtare kete lloj te
dokumenteve organet dhe institucionet qe ushtrojne autorizime publike kane per detyre ti
leshojne vetem atehere kur kjo eshte caktuar me ligj. Kjo certiIicate apo vendimi me te
cilin reIuzohet kerkesa per dhenien e kesaj certiIicate behet ne aIat prej 30 ditesh.
Te provuarit me deshmitare Edhe procedura administrative njeh menyren e te provuarit
me deshmitare sikurse procedurat e tjera. Deshmitar quajme cdo person i cili eshte i aIte ta
verej Iaktin per te cilin duhet te deshmoj. Deshmitar nuk mund te jete personi zyrtar i cili
merr pjese ne process. Deshmitaret degjohen vece vec pa pranine e atyre deshmitareve qe
duhet te degjohen me vone, ndersa deshmitari i degjuar nuk mund te largohet pa lejen e
perosnit zyrtar i cili e zhvillon procesin. Personi i cili per shkak te semundjes nuk mudnte
vije ne seline ku zhvillohet procesi, degjimi i tij behet ne baneses e tij. Deshmitari mund te
reIuzoj te deshmoj ne keto raste: kur deshmia e tij do te paraqiste ndonje turp te madh, dem
te madh ne pasuri, apo ndjekje penale per te; nese me palen gjendet ne vije te drejte te
gjakut paIund dhe ne vije anesore deri ne shkallen e trete; kur me deshmine e vet e shkel
ndonje ruajtje te sekretit; dhe kur pala i eshte drejtuar atij si rreIyes.
Te provuarit me ane te eksperteve -Eksperti i emeruar eshte i detyruar ti pergjigjet
thirrjes se gjykates dhe ta parashtroj mendimin e tij. Prova me ane te ekspertit merret ne
seance gjyqesore ne te cilen ai gojarisht e paraqet mendimin e tij i cili gjithmone duhet te
arsyetohet. Gjykata ekspertizen mund tia besoj ndonje insitutcioni , kur ekzisotjne
mendime te ndryshme ne mes te eksperteve, apo kur dyshohet ne mendimet e tyre.
Mendimin e ekspertit gjyata e vlereson lirisht sikurse edhe provat e tjera. Procedura
administrative si lloj te vecante te eksperteve njeh interretet te cilet ndihmojne gjate
zhvillimit te procesit administrative qe pjesemarrsit te kuptohen me lehte.
Te provuarit me kqyrje ne vend keqyrja ne vend eshte vrojtim direct i Iaketeve dhe i
rrerhanave qe jane te rendesishme per zgjidhjen e ceshtjes. Per kete lloj nte provuari
vendos personi zyrtar i cili e udheheq procesin sipas bindjes se vete. Edhe palet kane te
drejte te jene te pranishme gjate kqyrjes ne vend Zoteruesi apo poseduesi i sendit ku duhet
te behet kqyrja eshte i detyruar qe ta lejoj keqyrjen ne vend.
Prova me deklaraten e pales- Deklarata e pales eshte mjeti me i dobet provues i parapare
me ligj. Personat zyrtar qe udheheqin procesin mund ta perdorin kete mjet provues vetem
ne keto raste te caktuara:
1)nese nuk ekziston prova direkte;
2) nese ai fakt nuk mund te provohet me mjete te tjera provuese;
3) nese me marrjen e provave te tjera do te veshtersohej realizimi i te drejtave; dhe
4) nese eshte fjala per fakte te cilat nuk mund te provohen me mjete te tjera.
13
www.e-Libraria.com
P-20. Vendimet dhe konkluzionet
Vendimi eshte akt administrative me te cilin vendoset per lenden ne process. Me
vendim perIundohet ceshtja ne shkallen e pare. Pervec vendimeve ekzistojne edhe
konkluzionet. Me konkulzione vendoset per te gjitha ceshtjet qe paraqiten si dytesore
e per te cilat nuk vendoset me vendim. Me konkluzione drejtohet rrjedha e procesit.
Dallim tjeter ne mes te konkluzionit dhe te vendimit eshte se vendimin e nxjerr organi
perkatesisht personi zyrtar i cili eshte i autorizuar per zgjidhje, ndersa konkluzionin
e nxjerr personi zyrtar i cili e kryen ate veprim te procesit.
Llojet vendimeve Zakonisht permenden keto vendime:
1) vendimet juridikisht te lidhura dhe vendimet ne baze te vleresimit te lire;
2) vendimet me shkrim dhe gojor dhe vendimet ne forme te passhenimit ne shkrese;
3) vendimet qe i nxjerr nje organ dhe vendimet qe i nxjerrin dy apo me shume organe
ne bashkpunim;
4) vendime te plota, te pjeshme dhe plotesuese;
5) vendime per ceshtje kryesore dhe te perkoshshme; dhe
6) vendime qe i perkasin nje personi, vendimi i perbashket dhe vendimet gjenerale.
1-Vendimet e varura apo juridikisht te lidhura jane ato per te cilat qe me pare eshte
parapa se duhet te nxirren dhe se cIare ka per te qene permbajtja e tyre.
Vendimet ne baze te vleresimit te lire nxirren vetem ne ceshtjet administrative per te cilat
kjo eshte parapa me ligj.
2- Vendimet me shkrim dhe me goje. Vendimet zakonisht behen me shkrim. Vendimi
perjashtimisht nxirret me goje ne rastetkur kemi te bejme me masa urgjente me qellim te
sigurimit te rendit publik. Lloj i vecante i vendimit gojor eshte vendimi ne Iorme te
passhenimit ne shkrese qe perbehet vetem nga dispozitivi.
3-Vendimet zakonisht i nxjerr nje organ. Vendimet te cilat i nxjerrin me shume organe
perbehen prej dy apo me teper akteve.
4-Vendimet e plota jane ato me te cilat eshte vendosur mbi te gjitha ceshtjet. Ndersa
vednimi i pjeshems eshte ai me te cilin eshte vendosur vetem per nje pjese te ceshtjes.
Vendimi plotesues eshte ai me te cilin organi vendos per nodnje pjese te ceshtjes per te
cilen ka bere leshim.
5-Vendimi i perkoshem eshte ai me te cilin perkohesisht rregullohen ceshtjet e caktuara
ne process, ndersa vendimi per ceshtjen kryesore nxjerret pasi qe te perIundoj procesi.
Vendimi per ceshtjen kryesore e pris vendimin e perkohshem.
6-Vendimi i perbashket nxjerret kur ne process paraqiten shume persona dhe per te gjithe
nxjerret nje vendim. Vendimet gjenerale nxjerren ne rastet kur kemi te bejme me me
shume persona shumica e te cileve jane te panjohur per organin.
Nxjerrja e vendimeve - Vendimin mund ta nxjerrin organi individual, organet
kolegjiale, organet ekzekutive, nderrmarjet dhe institucionet qe ushtrojne autorizime
publike ne ceshtjen administrative.
Kur vendos organi individual , vendimin e nxjerr eprori i organit. Ndersa kur vendos
organi kolegjial pra vendimin e nxjerr vete organi kolegjial.
14
www.e-Libraria.com
P-21. Forma dhe pjeset perberese te vendimit
Sa i perket formes, vednimi zakonisht nxjerret me shkrim. Pjeset perberese te saj
jane: hyrja; pjesa urdheruese (dispozitivi), arsyetimi dhe udhezimi per mjetin
juridik, emertimi i organit bashke me numrin dhe daten e vednimit, nenshkrimi i
personit zyrtar dhe vula e organit.
Ne pjesen hyrese te vendimit shenohen: emertimi i organit i cili e nxjerr vendimin,
dispozita per kompetencen e ketij organi, emri i pales dhe perIaqesuesit te tij.
Ne pjesen urdheruese (dispozitivin) vendoset per lenden ne teresi dhe per te gjitha kerkesat
e paleve. Dispozitivi duhet te jete i shkurter dhe konkret.
Ne arsyetim shenohet shtjellimi i shkurter i kerkeses se paleve, gjendja e veriIikuar Iaktike,
dhe shkaqet qe kane qene vendimtare per nje vendosje te tille.
Me udhezim per mjetin juridik pala njoItohet nese kudner vendimit mund te behet ankim,
kujt mund ti behet ankimi dhe ne cIare aIati.
Afati per nxjerrjen e vendimit te shkalles se pare Me ligj jane percaktuar dy aIate per
veprim sipas kerkeses se paleve. AIati i pare eshte aIati prej nje muaji, nese me ligj nuk
eshte caktuar nodnje aIat me i shkurter. Ky aIat ka te beje me rastet kur para nxjerrjes se
vendimit nuk ka nevoj te zhvillohet procesi ekzaminues.
AIati i dyte eshte prej dy muaj dhe vlen per te gjitha rastet e tjera.
Nese ne vendim jane bere gabime ne emra, numra, shkrime ose llogaritje, gabimet e tilla
organi mund ti ndreq me konkluzion dhe per kete ve shenim ne origjinalin e vendimit e po
te jete e mundur edhe ne kopjet qe do ti dergohen paleve. Kunder konkluzionit lejohet
ankim i vecante.
Konkluzioni Ne proceduren administrative, me konkluzion vendoset per te gjitha ato
ceshtje qe kane te bejne me procesin.Konkluzioni iu komunikohet me goje perosnave te
interesuar, ndersa me shkrim u lehsohet personave te cilet mund te bejne anikm te vecante
kudner ketij konkluzioni.
P-22. Mjetet juridike
Mjetet juridike ndahen ne mjete te rregullta dhe te jashtezkonshme juridike.
Mjete te rregullta jane ankesa dhe kundershtimi. Mjete te jashtezakonshme juridike jane:
perseritja e procedures; ndryshimi dhe anulimi i vendimit lidhur me kontestin
administrative; kerkesa per mbrojtjen e ligjshmerise; anulimi dhe prishja ne baze te se
drejtes se mbikqyrjes; prishja dhe ndryshimi i vendimit te Iormes se prere me pelqimin ose
kerkeses se pales; prishja e jashtezakonshme dhe shpallja e vendimit te pavleIshem.
Mjetet e rregullta juridike - Ankesa
Ankimi eshte mjet juridik kunder vendimit te shkalles se pare, ndersa kunder
konkluzionit lejohet ankimi i vecante. Kunder vendimit te shkalles se dyte nuk lejohet
ankesa. Te drejte ankimi ka pala, prokurori publik, avokati publik dhe organet e shtetit kur
jane te autorizuara me ligj.
Afati per paraqitjen e ankimit eshte 15 dite nga dita e dorezimit te vendimit pales.
Mirepo me dispozita mund te parashihet edhe aIat me i shkurter ose me i gjate. AIati per
ankim Iillon prej dites se neserme pasi ti dorezohet pales vendimi apo akti administrative.
Permbajtja dhe dorezimi i ankimit - Elementet e ankeses jane: numri dhe data e
vendimit qe kundershtohet; emertimi i organit i cili e ka nxjerr vendimin; dhe ne
cfare pikpamje eshte e pakenaqur pala. Me ankese pala mund te parashtroj edhe Iakte
apo prova te reja qe nuk jane perdorur ne shkallen e pare.
15
www.e-Libraria.com
P-23.Puna e organit te shkalles se pare dhe te dyte lidhur ankimin me
Puna e organit te shkalles se pare - Ligji parasheh qe pervec organit te shkalles se dyte ,
ne lidhje me ankese mund te vendos edhe organi i shkalles se pare, pra ai i cili e ka nxjerr
vendimin kunder te cilit drejtohet ankesa, pamarparaysh qe ankesa i drejtohet organit te
shkalles se dyte.
Organi i shkalles se pare shqyrton se a eshte ankesa e lejueshme, a eshte paraqitur me
kohe, dhe a eshte bere nga personi i autorizuar. Nese konstatohet se ankesa nuk eshte ne
rregull per nga permbajtja, atehere organi i shkalles se pare vepron ashtu sic vepron me
parashtresat Iormale jo te rregullta (pra e reIuzon). Ndersa kur konstaton se ankesa eshte e
palejuar, e bere ne kohe jo te duhur apo nga personi i paautorizuar atehere e hudh poshte
ankesen. Nese organi i cili e ka nxjerr vendimin e shkalles se pare konstaton se ankesa
eshte ne rregull, atehere ceshtjen mund ta vendos ndryshe dhe me vendim te ri ta
zavendesoj vendimin i cili eshte atakuar me ankese. Organi i shkalles se pare duhet te
vendos ne lidhje me ankesen ne aIat pre 15 ditesh nga dita kur e merr ankesen.
Puna e organit te shkalles se dyte lidhur me ankimin Sikurse organi i shkalles se pare,
te njejtat autorizime i ka edhe organi i shkalles se dyte i cili e vlereson ankesen si per nga
permbajtja ashtu edhe per nga lejushmeria. Organi i shkalles se dyte me vendim e hedh
poshte ankesen e parregullt. Organi i shkalles se dyte i hyn vendosjes sipas ankeses
neqoftese konstaton se ankesa eshte ne rregull. Organi i shkalles se dyte pas
shqyrtimit te ankeses mund te veproj ne dy menyra:
1) ta zgjedh ceshtjen vete; apo
2) t`ia kthej lenden organit te shkalles se pare ne ri-procedim. Organi i shkalles se dyte
do ta vendos ceshtjen ne te gjitha rastet pervec kur ne shkallen e pare Iaktet jane vertetuar
ne menyre jo te plote apo gabimisht, kur jane bere shkelje esenciale te rregullave te
procedures, apo kur dispozitivi nuk eshte i qarte ose ne kundershtim me arsyetimin.Ligji
parasheh rregull qe organi i shkalles se dyte i cili vendos sipas ankeses nuk mund te
ndryshoj vendimin ne dem te ankuesit. Kjo do te thote se ne shkallen e dyte palet nuk
mund te realizojne me pak te drejta sesa ne shkallen e pare pervec ne rastet drastike.
Organi i shkalles se dyte e shpall te pavleIshme vendimin e shkalles se pare nese: verteton
se ajo ceshtje nuk mund te zgjidhet ne procesin administrative; se me ekzkekutimin e
vendimit do te shkaktohej veper e denueshme sipas dispozitave penale ; nese ekzekutimi i
vendimit nuk eshte Iare i mundshem; nese eshte nxjerre pa kerkesen e pales; dhe nese
permban parregullsi qe e bejne vendimin te pavleIshem. AIati per nxjerrjen e vendimit ne
baze te ankimit me ligj eshte parapa te jete me se shumti dy muaj. Ky aIat mund te jete
edhe me i shkurter por nuk guxon te jete me i gjate se dy muaj. Nese ndodh qe organi te
mos vendos mbrenda ketij aIati (te vie deri te heshtja administrative), atehere pala ka te
drejte qe te kerkoj mbrojtje me ane te kontestit administrative. Pas ngritjes se kontestit
administrative , pala do te kerkoj nga organi qe ne aIat plotesues prej 8 ditesh te vendos ne
lidhje me ankesen.Me rregull vendimi i shkalles se dyte dergohet permes organit te
shkalles se pare, por mundet edhe direct t`ia dergoj pales.
16
www.e-Libraria.com
P-24. Karakteri permbarues, definitive dhe i plotefuqishem i aktit administrative
Akti administrative (vendimi ose konkluzioni) qe nxirret ne procesin administrative
mund te ekzekutohet atehere kur e merr formen e prere.
Vendimi i shkalles se pare e merr Iormen e prere:
1)kur kalon afati per ankese;
2) posa vendimi ti dorezohet pales, kur nuk ka te drejte ne ankese;
3) posa vendimi ti dorezohet pales, nese ankesa nuk e shtyn ekzekutimin; dhe
4) posa ti dorezohet pales vendimi me te cilin ankesa hidhet poshte apo refuzohet.
Vendimi i shkalles se dyte me te cilin eshte ndryshuar vendimi i shkalles se pare, e merr
Iormen e prere 15 dite pasi t`i doreozhet pales.
Konkluzioni e merr formen e prere kur kunder atij konkluzioni nuk lejohet ankim i
vecante, apo kur lejohet ankimi i vecante i cili nuk e shtyn ekzekutimin.
DeIinitiv eshte ai akt administrative, kunder te cilit nuk ka mjet te rregullt juridik ne
procesin administrative. Me akt definitive administrative kuptojme edhe aktet
definitive te shkalles se pare kunder te cilave nuk lejohet ankesa.
I plotefuqishem eshte ai akt administrative i cili i ploteson keto elemente:
1) qe kunder tij nuk mund te paraqitet ankese dhe as te ngritet kontest
administrative;
2) se me te ndonje person fiton te drejta te caktuara;
3) se nuk mund te revokohet lirisht (anulohet, ndryshohet apo prishet) pervec ne
rastet e parapara me ligj.
Zakonisht ploteIuqishmeria ka te beje me vendime. Konkluzioni mund te jete i
ploteIuqishem vetem ai konkluzion kunder te cilit lejohet ankim i vecante.
P-25. Mjetet e jashtezakonshme juridike
(Perseritja e procedures; Ndryshimi dhe anulimi i vendimit; Kerkesa per mbrojtjen e
ligjshmerise; Anulimi dhe prishja ne baze te se drejtes se mbikqyrjes; Prishja dhe
ndryshimi i vendimit te Iormes se prere me pelqimin ose kerkesen e pales; Prishja e
jashtezakonshme; Shpallja e vendimit si i pavleIshem)
Perseritja e procedures - Mjet i jashtezakonshem juridik eshte perseritja e
procedures. Ky mjet mundeson perseritjen e procedures e cila ka perfunduar me
vendim dhe kunder te cilit nuk ka mjet te zakonshem juridik. Procedura e perIunduar
me konkluzion apo me pajtim nuk mund te perseritet.
Arsyet per perseritjen e procedures jane:
1.Nese mesohet per fakte te reja apo krijohet mundesia qe te paraqiten prova te reja
te cilat do te ndikonin qe te nxjerrej tjeter vendim
2.Nese vednimi eshte nxjerre mbi dokumentin e rreme apo thenies se rreme te
deshmitarit apo ekspertit;
3.Nese vendimin e ka nxjerr personi zyrtar i cili eshte dashur te pejahstohet
4.Nese vendimin e ka nxjerr personi zyrtar i joautorizuar i organit competent
5.Nese personi i cili eshte dashur te merr pjese si pale nuk i eshte dhene mundesia
6.Nese pales nuk i eshte dhene mudnesia qe te perdor gjuhen e vet
17
www.e-Libraria.com
7.Nese palen nuk e ka perfaqesuqar perfaqesuesi ligjor ndersa sipas ligjit eshte
dashur ta perfaqesoje, etj.
AIati per perseritjen e procedures mund te jete i natyres subjective qe eshte nje muaj nga
dita kur mesohet per arsyet per perseritjen e procedures e i cili Iillon te ec prej dites kur
vendimi eshte bere deIinitive;Dhe aIati i natyres objective qe eshte 5 vite nga dita e
dergimit te vendimit pales. Propozimi per perseritje te procedures i paraqitet organit te
shkalles se pare i cili ka vendosur lidhje me ceshtjen.
P-26. Nderrimi dhe anulimi i vendimit lidhur me kontestin administrative
Ne proceduren administrative, organit te shkalles se pare i lejohet edhe mundesia qe
kunder aktit kunder te cilit eshte ngrit kontesti administrative, vendimin ta ndryshoj
ose anuloj. Me kete mjet te jashtezakonshem juridik mund te sherbehen edhe organi i
shkalles se pare edhe ai i shkalles se dyte. Per tu perdorur ky mjet i jashtezakonshem
juridik duhet plotesuar disa kushte:
1) qe kunder ketij vendimi te mund te ngritet kontesti administrative;
2) qe kontesti administrative te ngritet me kohe-pra ne afat prej 30 ditesh;
3) qe kontesti administrative te mos kete perfunduar;
4) qe te merren ne kosniderim te gjitha kerkesat e padise; dhe
5) qe me ndryshimin apo anulimin e vendimit te mos preket e drejta e cilesdo pale
apo personit te trete.
P-27. Kerkesa per mbrojtjen e ligjshmerise
Prokurori publik si mbrojtes i ligjshmerise mund te ngris kerkesen per mbrojtjen e
ligjshmerise nese plotesohen disa kushte: 1) nese akti administrative eshte i
plotefuqishem; 2) nese kudner tij nuk mund te ngritet kontesti administrative; 3) nese
mbrojtja gjyqesore lidhur me ate ceshtje nuk eshte siguruar jashte kontestit
administrative.
AIatet per kete mjet te jashtezakonshem juridik mund te jene te natyres subjective dhe
objective.
Afati subjektiv eshte nje muaj, ndersa afati objektiv eshte 6 muaj.
Kunder vendimit me te cilin reIuzohet kerkesa per mbrojtjen e ligjshmerise nuk lejohet
ankesa.
P-28. Anulimi dhe prishja ne baze te se drejtes se mbikqyrjes
Ky mjet i jashtezakonshem juridik njeh 4 raste te anulimit dhe 1 rast te prishjes se vendimit
deIinitive.
Rastet e anulimit te vendimit jane:
1) nese vendimin e ka nxjerre organi qe nuk ka kompetence lendore;
2) nese per te njejten ceshtje me pare eshte nxjerre vendimi i formes se prere;
3) nese vendimin e ka nxjerr ndonje organ tjeter pa pelqimin, lejimin apo vertetimin
e organit tjeter; dhe
4) nese vendimin e ka nxjerr organi i cili nuk ka kompetence tokesore.
Rasti i prishjes se vendimit deIinitive ne baze te se drejtes se mbikqyrjes mund te behet
nese haptazi eshte shkelur ligji material.
18
www.e-Libraria.com
P-29. Prishja dhe ndryshimi i vendimit te formes se prere me pelqimin apo kerkesen e
pales
Kur me vendimin e formes se prere pala ka fituar ndonje te drejte, ndersa organi qe e
ka nxjerr kete vendim konsideron se nuk eshte aplikuar me rregull ligji material,
atehere organi mund te kerkoj qe ta prish ate vendim apo ta ndryshoj ate nese pala e
jep pelqimin per kete dhe nese nuk preket ndonje e drejte e personit te trete.
Kushtet qe duhet plotesuar per aplikimin e ketij mjeti te jashteakonshem juridik jaen:
1) qe vednimi te jete i formes se prere;
2) qe pala me ate vendim te kete fituar ndonje te drejte apo ti eshte caktuar ndonje
detyrim;
3) qe ne vendim te mos jete aplikuar me rregull ligji material;
4) qe pala te jape pelqimin per prishje;
5) qe me kete te mos preket e drejta e personit te trete.
Kete mjet me se shpeshti e perdor organi i shkalles se pare, por mund ta perdor edhe organi
i shkalles se dyte, nese ai ka vendosur lidhur me cshtjen.
Kunder ketij vendimi lejohet ankesa nese e ka nxjerr organi i shkalles se pare, e nese e ka
nxjerr orgni i shkalles se dyte, apo nese vendimi i shkalles se pare eshte bere deIinitive,
atehere nuk lejohet ankesa por vetem mund te ngritet kontesti administrative.
P-30. Prishja e jashtezakonshme
Vendimi i ekzekutueshem mund te prishet ne raste te posacme - kur rrezikohet
interesi publik, sigurimi publik, qetesia publike, rendi publik, morali publik, apo te
menjanohen crregullimet ne ekonomi te cilat nuk kane mundur te menjanohen
ndryshe. Ky vendim mund te prishet pjeserisht apo plotesisht. Kete vendim, pervec
organit i cili e ka nxjerr, mund ta prish edhe organi i shkalles se dyte . Pala e cila me
prishjen e ketij vendimi ka pesuar ndonje dem, ka te drejte qe te kerkoje kompensim vetem
te demit real.
Shpallja e vendimit si te pavleIshem - Per shkak te shkeljeve te rregullave qe ligji i
numeron, nje vendim mund te shpallet i pavleIshem nese:
1)nese vendimi eshte nxjerr ne procesin administrative e nuk eshte dashur fare te
vendoset ne kete process;
2) kur me ekzekutimin e atij vendimi mund te shkaktohet ndonje veper te demshme
sipas ligjit penal;
3) kur ekzekutimi i vendimit fare nuk eshte i mundshem;
4) kur vendimi permban ndonje parregullsi si shkak i pavlefshmerise;
5) kur vendimi eshte nxjerr pa kerkesen e pales e ne te cilin me vone pala nuk e ka
dhene mendimin e vete.
Pasojat juridike te anulimit dhe te prishjes Me anulimin e vendimit dhe shpalljen e tij
te pavleIshem anulohen edhe pasojat juridike qe do te mund ti sillte vednimi i tille. Me
prishjen e vendimit nuk anulohen pasojat juridike por behet e pamundur passjellja e
metejme e pasojave juridike te vendimit te prishur.
P-31. Ekzekutimi
Ekzekutimi eshte faza e fundit ne procesin administrative. Aktet administrative mund
te ekzekutohen vetem pasi te kene marre Iormen e prere. Te gjitha aktet administrative nuk
mund te ekzekutohen. Keshtu p.sh. nese me aktin administrative reIuzohet kerkesa e pales
atehere ketu nuk ka cka te ekzekutohet.
19
www.e-Libraria.com
Llojet e ekzekutimeve Ekzekutimi i akteve administrative zbatohet per te realizuar
rivendikimet ne para ose detyrimet jomonetare. Rivendikimet ne para jane ato qe perbehen
ne dheniet e caktuara ne Iorme te parase.Detyrimet jomonetare perbehen ne kryerjen e
ndonje veprimi.
Ekzekutimin me qellim te plotesimit te detyrimeve monetare e quajme ekzekutim
gjyqesor, sepse ne kete lloj te ekzekutimit jane kompetente gjykatat, (me se shpeshti
komunale).
Ndersa ekzekutimin me qellim te plotesimit te detyrimeve jomonetare e quajme
ekzekutim administrative sepse ketu jane kompetente organe administrative.
Organet kompetente per zbatimin e ekzekutimit administrative Eshte rregull e
pergjithshme qe ekzekutimin e akteve administrative ta bejne organet te cilat kane
vendosur ne shkalle te pare.
Procedura dhe menyra e ekzekutimit te akteve administrative Ekzekutimi zbatohet
kudner personit qe eshte i detyruar ta plotesoj detyrimin.Ekzekutimi zbatohet kryesisht apo
me kerkesen e pales. Ekzekutimi gjyqesor zbatohet sipas rregullave mbi proceduren
gjyqesore ekzekutive. Para se te Iillohet ekzekutimi administrative, organi competent
nxjerr kryesisht ose me kerkesen e pales konkluzionin me te cilin lejohet ekzekutimi.
Kunder ketij konkluzioni lejohet ankesa organit competent te shkalles se dyte. Ne rastin
kur ekzekutimin administrative nuk e zbaton organi i cili e ka nxjerr aktin , atehere ne aktin
administrative vihet klauzula e vet ne vendim se ky ka marre Iormen e prere dhe ia dergon
per ekzekutim organit competent.
Shtyrja dhe pezullimi i ekzekutimit Shtyerja e ekzekutimit mund te behet ne keto raste:
1) nese detyrimi eshte kryer; 2) nese ekzekutimi Iare nuk eshte i lejueshem; 3) nese
ekzekutimi eshte zbatuar kunder personit qe nuk ka detyrim; 4) nese kerkuesi i ekzekutimit
ka hequr dore nga kerkesa e vet; 5) nese titulli ekzekutiv eshte anuluar apo prishur.
Menyra e ekzekutimit administrative Ekzekutimi administrative zbatohet me ane te
personave te tjere ose me ane te shtrengimit. Ekzekutimi me ane te personave te tjere behet
nese detyrimin mund ta permbush edhe ndonje person tjeter perderisa i ekzekutuari nuk e
zbaton Iare apo nuk e zbaton ne teresi.
Ekzekutimi me shtrengim zbatohet ne keto raste:
1) nese i ekzekutuari ka per detyre te lejoje apo shtrengoj dicka e ai vepron ne
kundershtim me kete;
2) nese object i ekzekutimit eshte veprimi i te ekzekutuarit te cilin veprim ne vend te
tij nuk mund ta zbatoj tjeterkush.
Ekzekutimi me qellim te sigurimit per sigurim te ekzekutimit, ekzekutimi mund te
lejohet edhe para se vendimi te merr Iormen e prere. Kunder konkluzionit i cili nxjerret per
sigurimin e ekzekutimit lejohet ankese e vecante, mirepo ankese kunder konkluzionit me te
cilin eshte caktuar ekzekutimi me qellim te sigurimit nuk e shtyn zbatimin e ekzekutimit.
Konkluzioni i perkoshem per sigurimin ky konkluzion zbatohet kur ekziston detyrimi i
pales e ajo pale e ka ne posedim pasurine ku duhet te behet ekzekutimi dhe ekziston
rreziku qe ajo pale vete apo ne marreveshje me personin e trete te pengoj ekzekutimin. Ne
raste te tilla pra organi competent mund te nxjerr konkluzion te perkohshem para se ta
nxjerr vendimin.
20
www.e-Libraria.com
P-32. Kontesti administrative
Kontesti administrative ne te vertete eshte vazhdim i procedures administrative. Kur
organi competent e perIudnon procesin administrative, pra kur e nxjerr vendimin
deIinitive, e kunder te cilit vendim pala eshte e pakenaqur dhe nuk ka mundesi qe te perdor
mjetin e rregullt juridik (ankesen), atehere krijohet kontesti apo konIlikti ne mes te asaj
pale dhe organit kompetent. Pala ne keto raste ka te drejte qete kerkoj qe ate kontest ta
zgjedh gjykata kompetente , perkatesisht qe gjykata te vertetoj ligjshmerine e vendimit te
cilin e ka nxjerr organi administrativ e me te cilin vendim ajo nuk ehste e kenaqur.
Kontesti administrativ mund te krijohet edhe nese organi competent (prokurori publik,
avokati publik, etj) konsideron se me aktin administrativ eshte shkelur ligji ne Iavor te
pales e ne dem te bashkesise shoqerore apo insititucionit.
Llojet e kontestit administrativ -
Ekzistojne dy lloje te kontestit administrativ:
1) kontesti mbi ligjshmerine e aktit administrativ dhe
2) kontesti mbi jurisdiksionin e plote.
1.Kontesti administrativ mbi ligjshmerine e aktit administrativ Ndoshin raste kur
organet kompetente, gjate procesit administrativ, te nxjerrin akte administrative individuale
jo te ligjshme. Akte te tilla mund te nxjerren si ne shkallen e pare ashtu edhe ne shkallen e
dyte. Kontesti administrativ mund te ngritet kunder vendimeve te shkalles se pare vetem
pasi qe ato te behen deIinitive, pra te marrin Iormen e prere dhe kur kudner tyre pra nuk
mund te paraqitet mjeti i rregullt juridik. Objekt i kontestit administrativ pra eshte
ligjshmeria e nje akti e jo zgjidhja e ceshtjes administrative.
2.Kontesti administrativ i jurisdiksionit te plote - per dallim nga kontesti administrativ
mbi ligjshmerine e aktitku object i kontestit ishte ligjshmeria e nje akti, tek kontesti
administrativ i jurisdiksionit te plote object eshte vertetimi ne teresi i situates idnividuale
juridike. Ketu pra gjykata nuk e shqyrton vetem ligjshmerine e nje akti, por hyn edhe me
thelle, sepse e shqyrton edhe pershtatshmerine e tyre. Me kete rast te kontestit
administrativ, gjykata mundet qe ta mbeshtes, ta ndryshoj apo ta prish ate vendim.
1ane te njohura disa lloje te kontestit administrativ te jurisdiksionit te plote:
I pari eshte ai ne te cilin gjykata perpos qe vendos per ligjshmerine e aktit administrativ,
vendos edhe per kompensimine demit te shkaktuar me ekzekutimin e vendimit apo per
kthimin e sendeve te marrura me ekzekutimin e vendimit administrativ.
I dyti eshte rasti ne te cilin gjykata vete e zgjedh ceshtjen administrative (zgjidhje
meritore). Ne kete rast gjykates pra i eshte lene mundesia qe perpos qe e anulon vendimin
administrativ, ai vete te vendos dhe ta zgjedh ceshtjen administrative. Kjo behet per shkak
te ekonomizimit te procesit.
I treti rast eshte se gjykate ne kontestin administrativ mundet te vendos edhe ne rastin e
'heshtjes administrative, kur organi pra nuk nxjerr vendim pas skadimit te aIatit e as pas
skadimit te aIatit plotesues.
Llojet e tjera te kontestit administrativ Kontestet administrative ndahen edhe ne konteste
subjective dhe objective, apo ne konteste paraprake dhe plotesuese.
Kontest administrativ subjektiv quajme qte kontest te cilin e ngrit personi Iizik apo juridik
per shkak se i eshte shkelur nje e drejte subjective.
Kontesti administrativ objektiv eshte ai kontest kur behet Ijale per shkeljen e te drejtes
objective, pra per vertetimin e ligjshmerise se aktit administrativ.
21
www.e-Libraria.com
Kontest administrativ paraparak quajme ate ne te cilin gjykata e vendos ceshtjen
administrative te cilen me pare nuk e ka vendosur organi competent (pra ne rastet e hesjtjes
administrative).
Kontest administrativ plotesues eshte ai kur gjykata vendos pas nxjerrjes se aktit
administrativ ne procesin administrativ.
P-33. Ngritja e kontestit administrativ
Kontesti administrativ mund te ngritet vetem kunder aktit administrativ dhe ate te akteve
administrative deIinitive, e qe keto me se shpeshti jane akte qe i nxjerr organi i shkalles se
dyte. Thame se mund te ngritet edhe kudner vendimeve te organit te shkalles se pare nese
kudner atyre vendimeve nuk mund te perdoret mjeti i rregullt juridik ankesa.
Palet ne kontestin administrativ Pale ne kontestin administrativ jane paditesi dhe i
padituri, e ne kushte te caktuara edhe personi i interesuar.
Padites ne kontestin administrativ si rregull eshte personi i cili nuk eshte i kenaqur me
aktin deIinitive te nxjerre ne procesin administrativ. Ky person mund te jete individi apo
personi juridik.
I paditur ne kontestin administrativ eshte ai subject i cili e ka nxjerre aktin administrativ
me te cilin paditesi nuk eshte i kenaqur dhe i cili vendim pra kudnershtohet me padi.
Personi i interesuar ne kontestin administrativ eshte ai person ndaj te cilit anulimi i
vendimit drejteperdrejte do te shkaktonte dem. Ky person gjithmone gjendet pra ne anen e
organit.
Menyra e ngritjes se procesit administrativ - padia- Kontesti administrativ ngritet me
padi. Padia paraqitet ne aIat prej 30 ditesh prej dites se dergimit te aktit administrativ pales
e cila e paraqet padine. Ne rastet kur nuk dergohet akti administrativ, atehere ky aIat eshte
60 dite. Nuk ka kontest administrativ pa padi, sepse kontesti administrativ mund te ngritet
vetem me iniciative te pales e jo edhe kryesisht apo sipas detyres zyrtare.
Padia mund te dorezohet drejtperdrejte dhe me ane te postes. Padia mund te deklarohet
edhe me goje ne procesverbal. Kur padia dorezohet me ane te postes, ajo dorezohet ne
Iormen urgjent ,sepse dita e dorezimit urgjent te padise konsiderohet sikur te ishte dorezuar
padia drejtperdrejte ne gjykate.
Padia medoemos duhet te permbaje: emrin, mbiemrin, adresen, proIesionin e paditesit apo
selise se organit juridik; pastaj aktin administrativ kudner te cilit eshte drejtuar padia; dhe
kerkesen e caktuar per tu kthyer sendi apo kompensuar demi nese kjo kerkohet.
Heqja dore nga padia Paditesi mund te heq dore nga padia tere kohen derisa te merret
vendimi. Me heqjen dore nga padia gjykata e pezullon proceduren me vendim. Procesi do
te nderpritet edhe kur organi gjate kontestit administrativ nxjerr akt te ri administrativ (p.sh
e ndryshon apo anulon aktin administrativ qe ka te beje me kontestin administrativ).
Veprimi i padise ne ekzekutimin e aktit administrativ Per dallim prej ankeses ne
procesin administrativ, padia ne kontestin administrativ nuk e ndalon ekzkeutimine aktit
administrativ te kontestuar. Mirepo me perjashtim, ne disa raste, padia mundet qe te shtyj
ekzekutimin. Veprimi shtyes i padise mund te jete obligues dhe Iakultativ.
Veprimin obligues te shtyerjes padia e ka ne rastin kur ekzekutimi i aktit te kontestuar
administrativ do ti shkaktonte dem te rende dhe te papermiresueshem paditesit.Veprimin
Iakultativ te shtyerjes padia e ka ne disa raste, kur kete e lejon interesi publik.
22
www.e-Libraria.com
P-34. Procedura sipas padise
Procesi paraprak Ne kete Iaze konstatohet se a eshte paraqitur padia ne rregull sa i
perket permbajtjes se saj, pastaj a eshte paraqitur me aIat, a eshte e lejueshme dhe a e ka
paraqitur personi i autorizuar. Kur konstatohet se jane plotesuar te gjitha keto kushte,
atehere veprohet sikurse me parashtresat e tjera administrative. Nese konstatohet se padia
ka te meta, atehere Itohet paditesi qe mbrenda aIatit te caktuar ti menjanoj keto te meta, ne
te kunderten gjykata mund ta hedh poshte padine si jo te rregullt. Si padi me kohe
konsiderohet padia e cila eshte paraqitur ne aIat prej 30 ditesh prej dites se pranimit te aktit
te kontestuar. Padia parakohshme eshte ajo e cila paraqitet para skadimit te aIatit per
nxjerrjen e aktit administrativ e kjo zakonisht ndodh me rastin e heshtjes administrative.
Procesi i rregullt (deri ne nxjerrjen e aktgjykimit) Ne kete Iaze veprohet sipas padise
dhe vertetohet ligjshmeria e aktit administrativ, perkatesisht vertetohet arsyeshmeria e
padise dhe nxirret vendimi perkates. Ne kete Iaze te procesit gjykata mundet ta zgjedh edhe
vete ceshtjen. Poashtu ne kete Iaze gjykata mundet te anuloj aktin administrativ pa ia
derguar padine per pergjigje pales kundershtare nese ai akt permban te meta esenciale.
Nese gjykata as nuk e anulon e as nuk e hedh poshte padine, atehere ia dergon nje kopje te
padise per pergjigje pales se paditur. Kjo pale pastaj duhet qe ne aIat me se paku prej 8
ditesh e me se shumti prej 30 ditesh duhet te pergjigjet ne padi. Ne kontestet administrative
seancat mbahen me dyer te mbyllura, por perjashtimisht mund te mbahet edhe seanca
verbale nese per kete paraqitet nevoja. Per dallim prej procedures administrative, ne
kontestin administrativ, mungesa e pales nga seanca verbale nuk mund te cmohet si heqje
dore nga kerkesa sepse kjo nuk e pezullon punen e gjykates.
Menyra e vendosjes se kontestit Ne kontestin administrativ gjykata mund te anuloj
padine dhe aktin administrativ te kontestuar apo padine ta reIuzoj si te pabaze. Akti
administrativ mund te kundershtohet si per shkak aplikimit jo te drejte te se drejtes
materiale ashtu edhe per shkak te aplikimit jo te drejte te se drejtes Iormale (rregullat e
procesit). Ne rastin e anulimit te aktit administrativ gjykata mundet lenden t`ia kthej
organit ne riprocedure apo vete ta vendos ceshtjen administrative.
Gjykata do ta vendos vete ceshtjen ne keto raste: 1) nese perseritja e procedures para
organit competent do te shkaktonte ndonje dem te madh i cili veshtire se do te ndreqej; 2)
nese eshte e qarte se gjendaj Iaktike ndryshonnga ajo qe eshte vertetuar ne procesin
administrativ; 3) nese ne te njejtin kontest eshte anuluar njehere akti administrativ e organi
competent nuk ka vepruar sipas aktgjykimit.
Vendimi i gjykates ne kontestin administrativ Kontesti administrativ vendoset me
aktgjykim i cili shpallet menjehere pas perIundimit te shqyrtimit verbal. Pervec
aktgjykimeve gjykata ne kontestin administrativ nxjerr edhe vendime ne Iorme te
aktvendimeve, vecmas kur vendos per ceshtjet sekondare.
Aktgjykimi perkatesisht aktvendimi permban: emertimin e gjykates; emrin dhe
mbiemrin e kryetarit te kolegjit, anetareve te kolegjit dhe te procesmbajtesit; emrin e
paleve dhe perfaqesuesv e te tyre; shtjellimin e objektit te kontesit; diten kur eshte
shpallur aktgjykimi perkatesisht aktvendimi; dispozitivin i cili duhet te jete i ndare
nga arsyetimi; arsyetimin dhe udhezimin per ankim.
Procesi paraprak Ne kete Iaze konstatohet se a eshte paraqitur padia ne rregull sa i
perket permbajtjes se saj, pastaj a eshte paraqitur me aIat, a eshte e lejueshme dhe a e ka
paraqitur personi i autorizuar. Kur konstatohet se jane plotesuar te gjitha keto kushte,
23
www.e-Libraria.com
atehere veprohet sikurse me parashtresat e tjera administrative. Nese konstatohet se padia
ka te meta, atehere Itohet paditesi qe mbrenda aIatit te caktuar ti menjanoj keto te meta, ne
te kunderten gjykata mund ta hedh poshte padine si jo te rregullt. Si padi me kohe
konsiderohet padia e cila eshte paraqitur ne aIat prej 30 ditesh prej dites se pranimit te aktit
te kontestuar. Padia parakohshme eshte ajo e cila paraqitet para skadimit te aIatit per
nxjerrjen e aktit administrativ e kjo zakonisht ndodh me rastin e heshtjes administrative.
Procesi i rregullt (deri ne nxjerrjen e aktgjykimit) Ne kete Iaze veprohet sipas padise
dhe vertetohet ligjshmeria e aktit administrativ, perkatesisht vertetohet arsyeshmeria e
padise dhe nxirret vendimi perkates. Ne kete Iaze te procesit gjykata mundet ta zgjedh edhe
vete ceshtjen. Poashtu ne kete Iaze gjykata mundet te anuloj aktin administrativ pa ia
derguar padine per pergjigje pales kundershtare nese ai akt permban te meta esenciale.
Nese gjykata as nuk e anulon e as nuk e hedh poshte padine, atehere ia dergon nje kopje te
padise per pergjigje pales se paditur. Kjo pale pastaj duhet qe ne aIat me se paku prej 8
ditesh e me se shumti prej 30 ditesh duhet te pergjigjet ne padi. Ne kontestet administrative
seancat mbahen me dyer te mbyllura, por perjashtimisht mund te mbahet edhe seanca
verbale nese per kete paraqitet nevoja. Per dallim prej procedures administrative, ne
kontestin administrativ, mungesa e pales nga seanca verbale nuk mund te cmohet si heqje
dore nga kerkesa sepse kjo nuk e pezullon punen e gjykates.
Menyra e vendosjes se kontestit Ne kontestin administrativ gjykata mund te anuloj
padine dhe aktin administrativ te kontestuar apo padine ta reIuzoj si te pabaze. Akti
administrativ mund te kundershtohet si per shkak aplikimit jo te drejte te se drejtes
materiale ashtu edhe per shkak te aplikimit jo te drejte te se drejtes Iormale (rregullat e
procesit). Ne rastin e anulimit te aktit administrativ gjykata mundet lenden t`ia kthej
organit ne riprocedure apo vete ta vendos ceshtjen administrative.
Gjykata do ta vendos vete ceshtjen ne keto raste: 1) nese perseritja e procedures para
organit competent do te shkaktonte ndonje dem te madh i cili veshtire se do te ndreqej; 2)
nese eshte e qarte se gjendaj Iaktike ndryshonnga ajo qe eshte vertetuar ne procesin
administrativ; 3) nese ne te njejtin kontest eshte anuluar njehere akti administrativ e organi
competent nuk ka vepruar sipas aktgjykimit.
Vendimi i gjykates ne kontestin administrativ Kontesti administrativ vendoset me
aktgjykim i cili shpallet menjehere pas perIundimit te shqyrtimit verbal. Pervec
aktgjykimeve gjykata ne kontestin administrativ nxjerr edhe vendime ne Iorme te
aktvendimeve, vecmas kur vendos per ceshtjet sekondare.
Aktgjykimi perkatesisht aktvendimi permban: emertimin e gjykates; emrin dhe
mbiemrin e kryetarit te kolegjit, anetareve te kolegjit dhe te procesmbajtesit; emrin e
paleve dhe perfaqesuesv e te tyre; shtjellimin e objektit te kontesit; diten kur eshte
shpallur aktgjykimi perkatesisht aktvendimi; dispozitivin i cili duhet te jete i ndare
nga arsyetimi; arsyetimin dhe udhezimin per ankim.
Ky institut eshte i mundshme edhe kur hesht organi i shkalles se pare por vetem atehere
kur ndaj vendimit te organit te shkalles se pare nuk eshte e lejaur ankesa.
24
www.e-Libraria.com
P-36. Mjetet juridike ne kontestin administrativ
Si ne cdo procedure edhe ne proceduren administrative ekzistojne mjetet e rregullta
dhe te jashtezakonshme. Si mjet i rregullt eshte vetem ankesa.
Ankesa Ligji mbi kontestet administrative nuk e ka cekur se kush ka te drejte ne
paraqitje te ankeses kunder vendimeve te procedures administrative, por para se te gjithash
keta jane paditesi i cili eshte i pakenaqur me vendimin, organi vendimi i te cilit eshte
anuluar, si dhe personat e interesuar qe mund te kene cilesine e pales. AIati per paraqitjen e
ankeses eshte 15 dite prej dates se pranimit te vendimit.
Mjetet e jashtezakonshme juridike - jane: 1)perseritja e procedures; 2) kerkesa per
rishqyrtim te jashtezakonshem te vednimit gjyqesor; dhe 3) kerkesa per mbrojtjen e
ligjshmerise.
1.Perseritja mund te kerkohet ne aIat prej 30 ditesh (aIati subjektiv), nga dita e dergimit te
vendimit kunder te cilit pala paraqet kerkesen por me kusht qe ate shkak nuk ka mundur ta
perdor gjate procesit. Pasi te kaloj koha prej 5 vitesh prej ploteIuqishmerise se vendimit,
perteritja nuk mund te kerkohet (aIati objektiv).
Gjykata do te perseris procesin e perIunduar ne keto raste:
Nese pala meson Iakte te reja apo krijon mundesi per prova te reja; nese vendimi ka ardhur
si pasoje i vepres penale te gjyqtarit apo punetorit ne gjykate; nese dokumenti ne te cilin
bazohet vendimi eshte Ials apo eshte ndryshuar Ials; nese personit te interesuar nuk i eshte
mudnesuar qe te marre pjese ne kontestin administrativ.Padia per perseritjen e procedures
duhet te permbaje: aktgjykimin ose aktvendimin e nxjerre ne process perseritja e te cilit
kerkohet; bazen ligjore te perseritjes dhe provat; rrethanat se padia eshte paraqitur ne aIatin
ligjor; dhe ne cilin vellim propozimi i aktgjykimit apo aktvendimit.
2. Kerkesa per mbrojtjen e ligjshmerise mund te paraqitet kudner vendimeve te
plotefuqishme te gjykates nese me vendim te tille eshte shkelur ligji ne fuqi (kerkesen
per mbrojtjen e ligjshmerise mund ta beje prokurori publik).
P-37. Karakteri i detyrueshem i aktgjykimit
Sipas ligjit, aktgjykimet e gjykates ne kontestet administrative jane te detyrueshme
per organet. Kur gjykata e anulon aktin kunder te cilit ka Iilluar kontesti administrativ,
atehere lenda kthehet ne gjendje te meparshme ashtu sic ishte para se te nxirrej akti
administrativ. Nese sipas karakterit te ceshtjes qe ka qene object i kontestit, duhet qe ne
vend te aktit te anuluar te nxirret akti tjeter , atehere organi competent ka per detyre qe ta
nxjerr ate pa zvarritje dhe ate jo me vone se 30 dite nga data e dergimit te
aktgjykimit.Poashtu pala mund te kerkoj nga gjykata qe meritorisht ta vendos ceshtjen
edhe ne rastin kur organi ne aIatin e caktuar prej 30 ditesh nuk e nxjerr aktin e ri
administrativ apo nuk e nxjerr aktin ne ekzekutimin e aktgykimit te nxjerre sipas padise
pershkak te heshtjes administrative. Nese organi nuk e ka nxjerr aktin edhe pas aIatit prej 7
ditesh nga kjo kerkese, pala mund te kerkoj nxjerrjen e aktit nga gjykata qe ka nxjerre
aktgjykimin e shkalles se pare.
25
www.e-Libraria.com