Batı Müziği Tarihi

MLL ETM BAKANLII
Ortaretim Genel Mdrl
ANADOLU GZEL SANATLAR LSES

BATI MZ TARH DERS RETM PROGRAMI
(11. SINIF)
2006
BATI MZ TARH
DERS RETM PROGRAMI
PROGRAM GELTRME ZEL HTSAS KOMSYONU
GENEL KOORDNATR
Medine KARAPINAR
Ortaretim Programlar ube Mdr
Abdurrahman ALBOSTAN
Mzik retmeni
Mevlt KAIKI
Talim ve Terbiye Kurulu Bakanl
Program Gelitirme Uzman
KOMSYON YELER
Didem YCEL Mzik retmeni
Mge ZEL Mzik retmeni
Pnar ERF Program Gelitirme Uzman
Mehmet Ali ERSVR Rehber retmen
NSZ
Dnyada bilginin nemi hzla artarken, bilgi kavram ve bilim anlay
da hzla deimektedir. Bilgi toplumu oluum srecini balatan bu gelimelerin
bilgi toplumunun ekonomik byme srecini hzlandrc, sosyal alt yap
hizmetlerinin sunumunu iyiletirici ve kltrel etkileimi artrc etkileri olduu
da aktr.
Gnmzde ekonomik ve sosyal kalknmann en nemli bileeni olan
eitim, tm dnyada hzl ve srekli bir deiim iindedir. Gelimi tm lkeler,
zellikle son yllarda youn bir ekilde eitimde reform almalar
balatmlardr.
Btn bunlarn sonucunda; lkemizde de eitime olan talep farkllk
gstermekte, eitim sistemimizde eitli deiim ve gelimeler yaanmaktadr.
dinamikler ve AB eitim sistemi normlarna uyum srecinin dayanan
oluturduu Orta retimin Yeniden Yaplandrlmas kapsamnda yrtlen
bir dizi alma hayata geirilmi bulunmaktadr. Bu almalardan en
nemlilerinden biri ise; haftalk ders izelgeleri ve buna dayal olarak retim
programlarnn yeniden dzenlenmesidir.
Bu kapsamda yrtlen Program Gelitirme almalarnda; eitim
sistemi bir btn olarak ele alnm ve nasl bir insan modeli? sorusu
cevaplandrlmaya allmtr.
Anayasa, kanunlar, kalknma planlar, ra kararlar, akademik tezler,
aratrmalar vb. kaynaklar gzden geirilerek lkemizin mevcut eitim
zelliklerinin belirlenmesi, baar ve baarszlklarn deerlendirilmesi ve
ortaya kan sonularn yeni retim programlarna yanstlarak ilkretim ve
orta retim programlarnn btnsel bir yaklamla hazrlanmas salanmtr.
retim programlar lkemizin tarihsel, kltrel, sosyal, ahlaki birikimini
dnyada yaanan tm deiimleri ve gelimeleri yanstacak ekilde
hazrlanmtr. Programlar, etkinliklerle zenginletirilerek, renci merkezli hale
getirilmitir. Yine programlarn hazrlanmasnda; sonuca dayal bir anlay
yerine, sreci de deerlendiren bir anlay esas alnmtr.
Yeni program gelitirme yaklam ile rencilerin aratrma yapmasna,
kltrel faaliyetlere katlmasna, sosyal aktiviteler iinde olmasna, renmeye
dayal etkinlikler iinde bulunmasna frsat tannmaktadr.
Youn bir alma sonucunda ortaya konulan bu programn
hazrlanmas, basm, datm ve yaymlanmasnda emei geen herkese
teekkr ederim.
Sz konusu programn Trk Eitim Sistemimize hayrl
temennisiyle, ynetici, retmen ve rencilerimize baarlar dilerim.
olmas
Kerem ALTUN
Ortaretim Genel Mdr
1. GR
Gzel Sanatlar liseleri ilkretim zerine bir yl hazrlk snf ve en az 3 yl lise
renim sresi olan yatl, gndzl ve karma eitim yapan okullardr. retim sreleri 1 yl
hazrlk olmak zere 4 yl iken, Orta retimin Yeniden Yaplandrlmas kapsamnda;
Talim ve Terbiye Kurulunun 07 Haziran 2005 tarih ve 184 sayl kararyla, 2005-2006
retim ylndan itibaren hazrlk snflarnn kaldrlarak, renim srelerinin 4 yla gre
yeniden dzenlenmesine karar verilmitir.
Orta retim kademesi ierisinde yer alan Anadolu Gzel Sanatlar Liselerinin
amalar, rencilerin;
Gzel sanatlar alannda ilgi ve yetenekleri dorultusunda eitim-retim
grmelerini,
zel yetenek gerektiren yksek retim programlarna hazrlanmalarn,
Yabanc dil renmelerini,
Alanlarnda aratrmacla ynelmelerini, yetenekleri dorultusunda yorum ve
uygulamalar yapabilen, yaratc ve retken kiiler olarak yetimelerini,
Mill ve milletler aras sanat eserlerini tanmalarn ve yorumlamalarn
salamaktr.
Anadolu Gzel Sanatlar Liselerinde uygulanan mzik eitimi Mesleki Sanat Eitimi
kapsamndadr. Mesleki Sanat Eitimi, sanat alannn btnn, bir kolunu ya da daln, o
btn, kol ya da ilgili bir ii meslek olarak seen, semek isteyen, seme olasl bulunan ya
da yle grnen, sanata belli dzeyde yetenekli kiilere ynelik olup, kolun, daln iin ya da
meslein gerektirdii sanatsal davranlar ve birikimi kazandrmay amalar.
Sanatlk (sanatsal yaratclk-yorumculuk) eitimi, sanat bilimcilik eitimi, sanat
retmenlii (eitimcilii) eitimi, sanat teknolou eitimi, mesleki sanat eitiminin balca
alt trlerini oluturur.
Mesleki Sanat Eitimi grecek kiide, ncelikle, seilen kol, dal, i ya da meslein
gerektirdii boyutlarda ve asgari yeterlilikte olmak zere belirli bir yetenek dzeyi ve kapasite
aranr. Kiinin (adayn) sz konusu yetenek dzeyi ve kapasitesi belli bir tercih ve n kayt
sonras yaplan yetenek snavnda gerekletirilen snama-eleme-sralama-seme ve bunlar
izleyen yerletirme ilemleri ile belirlenir.
Mesleki Sanat Eitimi, rgn eitim kurumlarnda ya da bu kurumlardaki benzer
ortamlarda gerekletirilir. Baz zel durumlarnda, baz dallarda ok erken yalarda
balamakla birlikte, genellikle ilkretimin son yllarndaki ynlendirmelere de bal olarak
ortaretimde belirginleir ve yksekretimde kesin biimini alr. Alan bilgisi, genel bilgi ve
meslek bilgisini birlikte kapsayacak biimde programlanr. Programlarda, ortaretimden
yksekretime doru gidildike alan ve meslek bilgisine daha ok arlk verilir. Hangi
dzeyde olursa olsun mesleki sanat eitimi, bu i iin yetitirilmi ehil ve yetkili kiilerce
yrtlr.
Mesleki Sanat Eitiminde sanat bizzat yaamann tesinde, onu bilgili, bilinli,
dzenli-planl-yntemli, kurall ve profesyonel anlamda yeterli olarak yaratan yorumlayan,
kuramlayan, aratran, uygulayan ve reten sanat, bilimci, eitimci, teknolog yetitirmeye
dnk bir strateji uygulanr. Bu uygulamalarda, bireyin ilgisi-istei yatknl-yetenei
dorultusunda lsnde geliip doyum salamas deil onun tesinde, kolun daln, iin ya da
ddm
meslein gerektirdii biim, kapsam ve dzeyde hazrlanmas, biimlenmesi, uzmanlamas,

gelimesi ve yetkinlemesi esastr (Uan 1994, s.74).
2. BATI MZ TARH
Anadolu Gzel Sanatlar liselerinde uygulanan Bat Mzii Tarihi dersi retim
program, ilkretim okulunu bitirmi, kendini yazl ve szl olarak ifade edebilen, ancak
mzik, enstrman ve mzik dili konusunda mzie duyarl rencileri hareket noktas olarak
alr. renciler bu liselere baladklar gnden itibaren kendilerine uygun, retmenleri
rehberliinde setikleri enstrmanlarn, derste grdkleri konular erevesinde, tarih boyunca
mziin ald ekillere ve kompozisyonlara uygulama olana bulurlar. Bu dersin konular
sayesinde, her bir rencinin kendi mzik tarzlar ynnde gelimeleri sz konusu olacaktr.
Bat Mzii Tarihi Eitiminin nemi
nsanolu var oluundan bu yana sesle i ie olmutur. Yaad evredeki sesleri
alglamaya ve zmlemeye alm, duyduu sesleri taklit ederek ses kayna olmu ve
kendini bu sayede ifade edebilmitir. Giderek bu alanda kendini gelitiren insan, duygu ve
dncesini estetik eilimler dorultusunda, bir dzen erevesinde aktarabilir hale gelmitir.
Doada duyduu sesleri taklit ederek balad aray, rettii dzenli ve uyumlu seslerle
yaratclnn snrlarn zorlad bir servene dnmtr. nsanlk tarihi birbiri stnde
ykselen yaratclklarn, evrensel yceliidir. Bu ycelite mziin de yeri vardr. Buna
mzikilerde katkda bulunmulardr. Dolaysyla mzik tarihi kendi alannda insanolunun
evrensel geliim yasalarnn tarihidir.
Mzik tarihi geliimin dinamik akn gstermek, yaratc araylarn gizlerini
aklamakta mziin zndeki sorunlarn nasl zmlendiini gstermektedir. Mzik tarihi
sayesinde gemiten gnmze uzanan mzik yaptlarndaki yaam gcn, duygusall,
paylamcl gryor ve reniyoruz.
Mzik, belli bir ama ve yntemle, belli bir gzellik anlayna gre ilenerek
birletirilmi seslerden oluan estetik btndr (Uan 1994, sf.10).
Kltr tarihinin en nemli alanlarndan biri olan Bat Mzik Tarihi, mziin
douundan bugne dek sregelen mziksel evrim srecini konu edinmitir. Bu balamda,
Bat Mzik Tarihi, eitli akm ve slup zelliklerinin yan sra, bestecileri ve yaptlarn,
mzik formlarn, alg geliimini, mzikbilim disiplini iinde incelemektedir.
rencilere mzik bilgisinin yannda, mzik yapma ve tarih bilincini de alamak,
gemiten bugne mzii etkileyen sosyal ve kltrel unsurlarn farknda olmalarn
salamak, insanlk tarihi boyunca giderek gelien yaratcln yksn aktarmak Bat
Mzii Tarihi dersinin hedeflerini oluturmaktadr. Gemiini bilmeyen insan, nerede
durduunu saptayamad gibi nereye gideceini de bilemez. Bu durumu amak ise kazanlan
tarih bilinci ile mmkn olacaktr. rencilerin, mzik ve tarih bilinci tayan, ald ya da
analiz ettii mzik eserlerinin deerlendirmesini yapabilen, eletirel becerileri gelimi,
aratrma ve inceleme alkanl kazanm mzisyen, mzikbilimci ya da eitimci olarak
yetimelerinde Bat Mzik Tarihi eitiminin rol byktr.
ddm
Mzik Tarihi, eitli akm ve sluplar arasndaki yaknlklar ve karlklar iinden

geen devinimi belirtir. Bu devinim sadece mzikilerin deil, tm insanln paylat bir
ycelii simgeler. Mzik tarihi zellii olan nitelikler tar: Bu tarih, mzik yapma bilincinin,
besteleme tekniklerinin, mzik formlarn, akm ya da stillerin, alglarn, mzik yazlar vb.
tarihidir. Doal olarak kltr tarihinin parasdr.
Tarihsel kkleri bulunmayan bir dnce yntemi ya da sanat akm olamaz. nsanlk
tarihi, birbiri stnde ykselen yaratclklarn evrensel yceliidir. Bu ycelite mziin de
yeri vardr, ona mzikiler de katkda bulunmulardr. Dolaysyla mzik tarihi kendi alannda
evrensel geliim yasalarnn tarihidir (Say 1994, s.18).
renciler, mziin, tarihin ak iinde giderek dnce ve imge gcn uyarm, her
ada, her kltrde, o toplumun gereksiniminden doan bir anlatm yolu bulmu olduunu
Mzik Tarihi dersi ile fark edeceklerdir.
lkemizde mzik eitimi Atatrkn gr ve dnceleri ile temellenmi ve
ynelmitir. Bu temel ve ynlendirici gr ve dncelerin mziksel amac Trk Ulusal
Mzik varlnn derlenip, toplanp deerlendirilmesi; Trk Ulusal Mziinin modern ilke,
yntem ve tekniklerle ilenerek gelitirilmesi ve bu yolla evrensel mzikte yerini alabilecek
bir nitelie kavuturulmasdr. Ayrca, Trkiyede mzik yaamnn lkenin gerekleri,
ada Trk bireyinin ve toplumun gereksinim ve beklentilerinin an gereklilii ile tutarl
bir yapya kavuturulmas iin bu erevede oluan mziksel deime ve gelimelerle ada
uygarlk dzeyine erime yolunda gsterilen abalarn pekitirilmesi olarak zetlenebilir.
Program hazrlanrken Bat Mzii Tarihi konusunda tm Gzel Sanatlar Liselerinde
ortak bir yol izlenmesi iin gerekli kaynak ve literatr incelenmi ve aratrmalar yaplmtr.
3. PROGRAMIN UYGULANMASINA LKN LKE VE AIKLAMALAR
1. Bat Mzii Tarihi dersi retim programnda, belirlenmi kazanmlarn ngrd
bir ierik snrlamas sz konusudur. retmen kazanmlar gerekletirirken evre
zelliklerini, renci grubunun ilgilerini, ihtiyalarn, beklentilerini, hazr-bulunuluk
dzeylerini ve dolaysyla da n bilgilerini dikkate almaldr.
2. retim programnda, eletirel dnme, yaratc dnme, iletiim, aratrma ve
sorgulama, problem zme, bilgi teknolojilerini kullanma, giriimcilik ve Trkeyi doru,
etkili ve gzel kullanma becerisi gibi ortak becerilerin yan sra, Bat Mzii Tarihi dersine ait
sosyal anlatmclk, duyduu enstrmanlar tanma, duyduu eseri ve bestecisini tanma ve
eserin dnemsel ve mziksel zelliklerini fark etme becerisi yer almaktadr. retmen dersi
planlarken hazrlad retimsel ilerin tmnde yukarda belirtilen becerilerin bir veya
uygun olan birka tanesinin kullanlabilecei ortamlar oluturmaldr. retmen snf ii ve
snf d etkinlikler ile gelitirecei becerileri pekitirmek iin dev veya projeler verebilir.
3.rencilere verilen proje ya da dev kapsamndaki dinleme ve aratrma almalar
rencilerin eserin, mziksel, besteci ve dnem zelliklerini tanmalar, yorum ve yorumcular
arasndaki farkn ayrmna varmalar, yeni bak alar kazanmalar, yaratclk ve aldklar
eserlerin yorumlamalarndaki geliimi iin yaplan etkinliklerdir.
ddm
4. Programda yer alan deerleri retmen yeri geldiinde, etkinlikler iinde bu

deerleri vurgulayan blmler oluturarak pekitirmelidir.
5. retmen, okulun bulunduu evre ve imknlar dikkate alarak programda rnek
olarak verilen etkinlikleri aynen uygulayabilir ya da kendisi yeni etkinlikler gelitirebilir.
Yeni etkinlikler gelitirilirken, kazanmlar ve farkl renme stil ve zek trlerine sahip
rencilerin ilgi, yetenek ve ihtiyalar gz nne alnarak aktif renmeye dayal etkinlikler
hazrlanmaldr. retmen bilgi datc rol yerine, rencilerinin anlam kurmalarna
yardmc roln benimsemelidir.
6. Mill ve din bayramlar, mahall kurtulu ve kutlama gnleri, nemli olaylar, belirli
gn ve haftalardan yararlanlarak, rencilerin mill duyarll gelitirilmelidir. retmen,
Atatrkn Trk, n, al, gven, Ne mutlu Trkm diyene! ve Yurtta sulh, cihanda
sulh gibi szlerinden hareketle, Trklerin tarihte oynadklar rol; askerlik, idare, hukuk,
bilim, fen ve sanat alannda insanla hizmetlerini gstermelidir. rencilerin, Trk milletine,
Trk bayrana, Trk ordusuna ve vatanna hizmet eden kiilere sevgi, sayg ve takdir
duygularn gelitirmelidir.
7. retmen, etkinlik (konser, sergi vb.) gezilerine nem vermelidir. Bu gezilerin her
aamas planlanmal ve deerlendirilmelidir. renciler iin alma ktlar hazrlanmal
sonu raporlar istenmelidir. Bu geziler aracl ile rencilerin sanat zevki ve estetik
duygularn gelitirmeleri salanmaldr.
8. retmen, rencileri mill, ahlaki, insani, manevi, kltrel deerler bakmndan
besleyici; demokratik, lik ve sosyal bir hukuk devleti olan Trkiye Cumhuriyetine kar
grev ve sorumluluklarn yerine getirmede yol gsterici olmaldr.
9. retmen, kazanmlarn yapsna uygun olan deerlendirme ara ve yntemlerini
semelidir. Deerlendirme, renmenin ayrlmaz bir parasdr. retmen sadece renme
rnn deil, renme srecini de deerlendirmelidir. Deerlendirmede geleneksel
yntemlerle, alternatif deerlendirme yntemleri birlikte kullanlmaldr. Bu deerlendirme
yntemleri ve aralar; gzlem, performans devleri, grmeler, z deerlendirme lekleri,
projeler vb.dir. renciler etkinlikler erevesinde fotoraf, resim, proje, poster, ark sz
gibi almalar yapabilmeli ve bunlar aileleri ve evreleriyle paylamak iin sergilenmelidir.
10. lme ve deerlendirme srecinde kullanlmak amacyla gelitirilen, rnek
formlar yeri geldike retmen ve renciler tarafndan uygulanr. Formlar aynen
kullanlabilecei gibi retmen tarafndan yeni formlar da gelitirilebilir.
11. renci dzeyi ve evre etkenleri dikkate alnarak renme-retme
etkinliklerinde farkl nitelerin birbirleriyle balantl olan kazanmlar birlikte ele
alnabilecektir.
12. renme-retme etkinliklerinde renci dzeyine, eitim ortamna ve evre
etkenlerine gre rencilerin aktif olduu renme-retme yntem ve teknikleri kullanlr.
13. renme-retme etkinliklerinde, kazanmlarn edinilmesine yardmc olabilecek
uygun grsel, iitsel ve basl materyallerden yararlanlr.
ddm
14. Etkinlikleri planlarken, bir sonraki haftann etkinlikleri dikkate alnarak planlama
yaplmas retmenin ve rencilerin hazrl asndan nemlidir.
15.rencilere bireysel almalarn yan sra, grup almalarn da yrtebilecekleri
alma disiplini ve bilinci kazandrlmaldr.
16.retmen, dnemlere gre alglarn ve bestecilerin tantlmas, eserlerin
dnemlerin zelliklerine gre alnmas gibi uygulamay gerektiren konularda okul ve
rencilerin imknlar lsnde uygulama ve denemeler yapma imkn salamaldr.
4. PROGRAMIN TEMEL YAKLAIMI
Bilgideki deiim ve geliim, renci profilinin de eitim srecinde deiime
uramasna etki etmektedir. Gnmz renci profili, bilimsel ve aklc dnme becerisine
sahip, aratrmac ve sorgulayc, bilgiyi ezberleyen deil bilgiye ulaabilen, bu bilgiyi
kullanp paylaabilen, iletiim kurma becerilerine sahip, teknolojiyi etkin bir ekilde
kullanabilen, kendini gerekletirmi ve bunun yan sra insanln ortak deerlerini de
sahiplenmi, yaratc, retken, takm almasna yatkn, renmeyi renmi ve yaam boyu
renmeyi benimsemi bireyler olarak tanmlanabilir.
renci profilindeki deiim eitim, retim srecinde okula da yeni anlamlar
yklemektedir. renci Merkezli Eitim, renci Merkezli Okul kavramlar bu deiim
ve geliimin bir sonucu olarak ortaya kmtr.
renci merkezli eitimin temel hedefi renciyi merkeze alarak, birey olarak
kendisinin ve sistemin ihtiya duyduu deiim srecini balatmaktr.
Gnmzde bireylerden, doru kararlar alp uygulamaya gemesi, yaratc dnmesi,
problem zme yeterliine sahip olmas, renmeyi renmesi, ekip almasna yatkn
olmas ve kendi kendini ynetebilmesi beklenmektedir. renci merkezli eitim, renmeyi
renmenin esas olduu, her rencinin farkl zaman, tr ve hzda renebileceini
benimseyen, dnme becerilerini gelitirmenin yaratc dnceyi gelitirdiini kabul eden
bir yaklamdr.
renci merkezli eitimin renci ve renme sreci asndan on iki ilkesi ortaya
konulmutur (http://denizli.meb.gov.tr/mlokurs/_private/ome/02omeum.htm).
1. renmeyi renmek esastr.
renme srecinin doas olarak renme, bireyin kendi alglar, dnceleri ve
duygularndan szerek edindii bilgi ve deneyimlerden anlam kefetmesi ve yaplandrmas
srecidir. Bu nedenle, renci merkezli eitimde renmeyi renmek esastr.
2. Her renci renebilir.
Her renci, elde ettii verilerden bir anlam yaratmak, bunu gzden geirmek ve
dierleri iin anlalr hle getirmek zere aba gsterir. Bu nedenle, renci merkezli
eitimde her renci renebilir olarak kabul edilir.
ddm
3. Her renci renirken eski ve yeni bilgiler arasnda zgn balantlar kurar.
Bilginin yaps gerei her renci daha derin bir anlama etkinliini yaplandrmak iin
eski ve yeni bilgileri arasnda zgn balantlar kurar. Bu nedenle, renci merkezli eitimde
her rencinin yeni bilgi ile eski bilgileri arasnda balantlar kurmasna nem verilir.
4. Dnmeyi renmek sorgulayc ve yaratc dnceyi gelitirir.
renci, nasl dneceini plnlayp, gzlemleyip, deerlendirerek, sorgulayc ve
yaratc dnme becerilerini gelitirir. Bu nedenle, renci merkezli eitimde her rencinin
dnmeyi renmesine ncelik verilir.
5. Baarabilme duygusu isel gdlenmeyi salar.
rencinin kontrol dzeyi, sorumluluk duygusu, hedefleri, ilgi alanlar, yeterlilikleri
ve beklentileri baarma gdsn besleyen etmenlerdir ve gdleme renmeyi etkiler. Bu
nedenle, renci merkezli eitimde her rencinin motivasyonuna nem verilir.
6. renme olumsuz deneyimlerle engellendiinde zorlar.
Her renci doal bir renme eilimine sahiptir. Bu eilim olumsuz deneyimlerle
engellendiinde renme zorlamaya balar. Bu nedenle, renci merkezli eitimde her
rencinin baarabilme deneyimini yaamas iin onlarn bireysel farkllklarn dikkate alan
frsatlar yaratr.
7. Merak, yaratclk ve kompleks dnmeyi harekete geiren devler renciyi
daha zorlarn baarabilmeye gdler.
Merak, yaratclk ve kompleks dnmeyi harekete geiren, gd artrc ve
renmeyi renmeye ynelik devler renciyi giderek zorlaan devler yapmaya gdler.
Bu nedenle, renci merkezli eitimde devler her rencinin baarabilme deneyimini
yaamas iin yaratlacak frsatlardan biri olarak grlr.
8.Her renci farkl zamanda farkl trde ve farkl hzda ilerleyerek geliir.
renmenin geliimsel doasna bal olarak her renci farkl zamanlarda, farkl
geliim admlar boyunca ilerleyerek geliir. Bu nedenle, renci merkezli eitimde retim
etkinliklerinin ve ortamlarnn plnlanmasnda farkl renme trleri ve hzlar dikkate alnr.
9. Farkl zelliklerdeki rencilerin birbirleri ile etkileimi renmeyi kolaylatrr.
Farkl zgemi, ilgi ve deerlere sahip bireylerin birbirleri ile etkileimi, renmeyi
kolaylatrr. Bu nedenle, renci merkezli eitimde ibirliine dayal renme gibi grup
almalarn n plna karan retim stratejilerine arlk verilir.
10. renciler arasndaki olumlu ilikiler renmeyi artrr.
rencilerin birbirine destek olmas, ilgi ve sayg gstermesi gibi olumlu ilikiler
renmeyi artrr. Bu nedenle, renci merkezli eitimde grup almalar ve sosyal
etkinlikler renciler arasnda olumlu ilikilerin gelitirilebilmesi iin yaratlacak frsatlar
olarak grlr.
11. Her renci renmeye kar farkl yetenek ve eilime sahiptir.
Her renci kaltsal olarak tad genler ve evresel etmenlerin bir araya gelmesi ile
ekillenir ve bu nedenle renciler renmeye kar farkl yetenek, tercih ve eilimlere
sahiptir. Bu nedenle, renci merkezli eitimde bu farkllklar dikkate alnarak retim
etkinlikleri eitlendirilir ve teknoloji ile desteklenir.
ddm
12. Her renci yeni bilgileri kendi kalplarna gre kavrayp benzersiz bir anlama
yaratr.
Her renci yeni fikirleri inan, anlama, yorumlama ve tutum szgelerinden
geirerek iler ve benzersiz bir anlama yaratr. Bu nedenle, renci merkezli eitimde lme
ve deerlendirme almalarnda her rencinin geliiminde gsterdii ilerleme dikkate alnr.
renci merkezli eitim yaklamn temel alan etkili bir renmenin gereklemesi
sonucu rencilerde; merak uyandrma ve plnlama, aratrma ve kefetme, zmleme ve
derinletirme, paylama ve yaantya uygulama basamaklarn zmseyerek yaamlarnn her
aamasnda bilgiyi kullanma becerilerinin gelimesi beklenmektedir.
renci merkezli eitim renciyi merkeze alr ve bu nedenle retmen ok
nemlidir. nk retmen, rencideki deiimi ve geliimi destekleyen en nemli kiidir.
renci merkezli eitimde retmen;
Ak fikirlidir.
adatr.
Yenilikleri takip eder.
rencileri iin eitim ortamn en iyi ekilde hazrlar.
Eitim teknolojilerini etkin olarak kullanr.
rencilerinin bireysel farkllklarn dikkate alr ve onlarn ihtiyalarn en iyi
ekilde karlar (http://uretim.meb.gov.tr/EgitekHaber/s84/yazarlar/Oguz.htm).
retmenler btn rencilerin renmesini kolaylatrmak iin gerekli koullar

oluturmaldr. Nitekim retmenin oluturduu snf ortamnn rencinin renmeye kar
tutumunda ve gdlenmesinde etkisi byktr.
Ayn ekilde renci merkezli eitimde ynetici, retmen, renci, aile, okul
alanlar ve evre sre ierisinde nemli bir yer alr. Eitim ile ilgili sorunlarn
zmlenmesi iin okul yneticilerinin, retmenlerin, rencilerin, ailenin eitim ierisinde
etkin bir biimde grev almas beklenmektedir.
nsanolu duygu ve dncelerini trl yollardan da vurmutur. Bu yollardan en eski
ve etkilisi mziktir. Mzik, insan psikolojik ve fizyolojik olarak etkiler. Mziin insan
kavrayabilmesi kiinin estetik dzeyiyle doru orantldr. Kii yaantsna uygulayabildii
zlem ve gereksinimlerini karlayan, bunlar yanstan nitelikteki mzikleri alglar ve kullanr.
Bu da insanla mzik arasnda kurulan bir ba olduunu gstermektedir. Bu ban toplum
yapmz ve milli politikamz nda istenilen dzeyde oluturulmas ise ocua ve genlie
uygun, tutarl ve kullanlrl olan mzikler, ada, gereki ve ilerlemeye ak bir mzik
eitimi ile gerekleir (M. Diner). Her alanda olduu gibi mzik alannda da nerilen mzik
eitimi, bireyin sanat eilimlerine en doru, salkl ve ada bir yntemle biim vermeyi
amalar. Bylece sanat eitimi, genel eitim ilkeleriyle btnleen, sonu olarak da bireyi
toplumun baarl ve mutlu unsuru olarak hazrlayan zel bir ynteme kavuturma amacn
tar (Y. Elmas).
Gelitirilen Bat Mzii Tarihi dersi retim programnda konular, rencilerde mzik
tarihi bilinci oluturacak nitelikte ele alnm, program nite, kazanmlar ve retim
etkinliklerine dayal olarak dzenlenmitir. Programda bilgi, beceri, deer ve tutum asndan
denge gzetilmi, renme-retme srecinde rencinin yaantlar dikkate alnmtr.
Program sadece snf ii deil snf d etkinlikleri de kapsamaktadr. Program yaklam;
ddm
renme-retme sreleri, lme-deerlendirme metotlar ile retmen ve rencinin rolne

bak asndan ve ortaya koyduu aktif snf kltryle yeni bir yaklam kapsamaktadr.
Bat Mzii Tarihi dersi retim programnda kazanmlar; birok zihinsel beceriyi
vurgulamakta, renme srelerinde ise aktif renme yntemlerinin ve retimsel ilerin
kullanmn gerektirmektedir. Programda bu yntemlerin kullanld rnek etkinliklere yer
verilmitir. retmenler programda nerilen etkinliklerin yan sra kazanmlarda ngrlen
bilgi, beceri, deer ve tutumlar kazandrmada farkl etkinlikler de planlayp uygulayabilirler.
5. PROGRAMIN YAPISI
Bat Mzii Tarihi dersi retim program, genel amalar, temel beceriler, deerler ve
tutumlar, kazanmlar, etkinlik rnekleri ve aklamalardan olumaktadr.
5.1. Genel Amalar
Bu program rencilerin;
Sanat ve mziin insan ve toplum hayatndaki yerini belirlemelerini,
Mzik araclyla estetik duyarllk ve eletirel dnme becerisi gelitirmelerini,
nsan sesleriyle ve alglarla yaplan mzik ve mzik topluluklarn tanmalarn,
Mzikte tr, biim ve formlar ayrt etmelerini,
Mzik eserlerinin biimsel yapsn zmlemelerini,
Avrupa ve dier lke mziklerinden rnekleri alglarnda uygulamalarn,
Mzikte akmlar tanmalarn,
Bat Mzii Tarihine ait dnemleri ve bu dnemlerin mziksel zelliklerini

sorgulamalarn,
Mziin tarihsel geliiminin gnmze kadar urad deilikleri alglarnda

uygulamalarn,
Bilinli bir mzik dinleyicisi olmalarn,
Mzik araclyla insanlar arasndaki kltrel etkileim ve iletiim becerilerini

gelitirmelerini,
Atatrkn gzel sanatlara verdii nemi ve ada Trk mziine ilikin

katklarn deerlendirmelerini,
ada Trk mzii bestecilerinin mzie katklarn deerlendirmelerini
amalamaktadr.
ddm
5.2. Temel Beceriler

Gnmz eitim ve retim anlaynda bilgiyi olduu gibi almak yerine, bilgiyi bulma,
kullanma ve bilgiyi yaplandrma n plana kmtr. Beceri, rencilerde, renme srecinde
kazanlmas, gelitirilmesi ve yaama aktarlmas tasarlanan kabiliyetlerdir. Bu program ortak
becerileri kazandrmann yannda, alana zg olarak gelitirilen becerileri kazandrmay da
amalamaktadr. Bu beceriler aada gsterilmitir. Bu becerilere, niteler gz nnde
bulundurularak, dorudan verilecek beceri olarak programda yer verilmektedir.
Bat Mzii Tarihi dersi retim programnda yer verilen ortak becerilerin yannda
alana zg temel becerilerin kazandrlmas da esas amalardan biridir. Bu beceriler Bat
Mzii Tarihi dersine ynelik sosyal anlatmclk, duyduu enstrmanlar ayrt etme becerisi,
duyduu eseri ve bestecisini tanma becerisi, eserin dnemsel ve mziksel zelliklerini fark
etme becerisi, mzikte dnemleri ayrt etme ve karlatrma becerisi, eserleri dnemsel ve
mziksel zelliklerine gre icra etme becerileridir. Bat Mzii Tarihi dersi konularnn
hemen hemen hepsinde farkl dzeylerde kullanlabilen bu beceriler, kazanmlarn ieriinin
gerektirdii ekilde, kazanmlara entegre edilerek verilmitir. Bu ekli ile retim srecinde
kazanmn gerektirdii beceriler kazanmla birlikte verilmelidir.
Programla ulalmas beklenen ortak beceriler unlardr:
Eletirel Dnme
Yaratc Dnme
letiim
Aratrma-Sorgulama
Problem zme Becerisi
Bilgi Teknolojilerini Kullanma
Giriimcilik
Trkeyi Doru, Etkili ve Gzel Kullanma
(http://programlar.meb.gov.tr/program_giris/yaklasim_2.htm).
Programla ulalmas beklenen alana zg beceriler ise unlardr:
Sosyal anlatmclk, duyduu enstrmanlar tanma, duyduu eseri ve bestecisini
tanma, eserin dnemsel ve mziksel zelliklerini fark etme becerisi.
Sosyal Anlatmclk
Derse zg szl anlatmlarda, aratrlan metinlerin snf ii ortamda sunumu
srecinde rencilerin zgven kazanmalarn salayacaktr. Bu beceri ile rencilerin
anlattklar bilgileri yaamalar ve hissetmeleri amalanmaktadr.
Duyduu Enstrmanlar Tanma Becerisi
Duyduu enstrmanlar tanma becerisi, dinledii enstrmanlar ses zelliklerinden
yola karak tanyabilme, enstrmanlarn ilevleri ve yapsal zelliklerinden kaynaklanan
ayrmlar fark edebilme, icra ettii eseri bu bilin dorultusunda ele alma becerisidir.
ddm
Duyduu Eseri ve Bestecisini Tanma Becerisi

Duyduu eserin karakteristik zelliklerinden yola karak eseri ve eserin kime ait
olduunu tahmin edebilme becerilerinin kazanlmasyla, mzik daarcn gelitirebilme,
eserlerin mziksel zelliklerini farkna vararak dinleme ve seslendirme becerisi geliir.
Eserin Dnemsel ve Mziksel zelliklerini Fark Etme Becerisi
Duyduu eserin mziksel zelliklerini ve bu zelliklerden yola karak hangi dneme ait
olduunu fark etme becerisi, her dnemin kendine zg niteliklere sahip olduu bilincinin
geliimine katkda bulunur. Tarihsel geliim srecinde, her dnemin mziksel zelliklerinin
ayrmna vararak dierlerinden ayrlan noktalar fark edebilme, bu farkllklarn nedenlerini ve
sonularn deerlendirebilme ve bu erevede bir tarih bilinci kazanabilme beceridir.
5.3. Deerler ve Tutumlar
Deer, toplumun varln, ileyiini, devamn salamak ve srdrmek iin doru ve
gerekli olduu kabul edilen ortak dnce, ahlaki ilke ve inanlardr. Bat Mzii Tarihi Dersi
retim Programnn dier nemli unsurunu da tutumlar ve deerler oluturmaktadr.
Program eitim, retim srecinde aadaki deerleri de kazandrmay nemsemektedir:
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
Dayanma
Hogr
Sevgi
Sayg
Duyarllk
Vatanseverlik
Bar
Estetik
Sorumluluk
Azim
Disiplin
5.4. niteler
nite; birbiri ile ilikili beceri, tema, kavram ve deerlerin bir btn olarak
grlebildii, renmeyi organize eden yapdr. Bat Mzii Tarihi Dersi retim Program
nite ad altnda organize edilmi yaplardan olumaktadr. niteler, programda ngrlen
bilgi, beceri, kavram, deerler ve tutumlarn sistematik bir ekilde ilikilendirildii konu
alanlarndan olumaktadr. Bu anlamda nitelere ilikin program tablosu, kazanmlar, rnek
etkinlikleri ve gerekli aklamalarn yaplaca stunlar ieren ana blmden
oluturulmutur. Programda ierii belirleyen genel ereve, mzik eitiminin ierik ve
amalarna uygun bir ekilde organize edilmitir. nitelerde snf dzeyine gre belirlenen
kazanmlar ardk ve bir btn oluturacak ekilde dzenlenmitir. Bat Mzii Tarihi dersi
10 nite erevesinde yaplandrlmtr.
1.NTE
2.NTE
3.NTE
4.NTE
: lka Dnemi Mzii

: Ortaa Dnemi Mzii
: Rnesans Mzii
: Barok Dnem Mzii
ddm
5.NTE
6.NTE
7.NTE
8.NTE
9.NTE
10.NTE
: Klasik Dnem Mzii

: Romantik Dnem Mzii
: Mzikte Ulusal Akmlar
: Bat Mzii Formlar
: 20.yy.da Mzik
: Trkiyede oksesli Mzik
nitelerin ierikleri aada yer almaktadr.

1. LKA DNEM MZ
Bu nitede, mziin douu ile ilgili teoriler, mzik tarihinin mzikbilim iindeki yeri
ve ilevi, lka uygarlklarna ait alglar ve ses sistemleri, lka uygarlklarnda mziin
toplum hayatna etkileri gibi konular ele alnmtr. Bu konular, mziin douu ve ilka
uygarlklarnda kltr ve toplum hayatn anlatan belgesel vcd izletilerek, mzik tarihinin
mzikbilim iindeki yerini kaynak metinlerle ilikilendirerek ve tartma ortam yaratlarak,
lka uygarlklarndaki alg ve ses sistemlerine ilikin aratrma yaplmas salanarak
ilenmektedir. Bu sayede rencilerin zihninde mziin douu ve ilka uygarlklarna ait
mziksel ve toplumsal zelliklerin somut hale getirilmesi hedeflenmitir.
2. ORTAA DNEM MZ
Bu nitede, Ortaa kltrnn mzik zerindeki etkileri, Ortaada hkim olan
mzik gelenei ve mziksel zellikleri, dnem bestecileri, dneme ait alglar konu olarak ele
alnmtr. Konular, dnemin kltr ve toplum yapsn anlatan belgesel film izletilerek,
dneme ait alg ve ses sistemlerinin aratrlmas salanarak, Ortaa bestecilerine ait eserler
dinletilerek notasyon rnekleri zerinde tartlmas salanarak ilenmektedir. Bu ekilde
rencilerin Ortaa dnemine ilikin toplumsal, kltrel, mziksel zellikleri ayrt etmesi
hedeflenmitir.
3. RNESANS DNEM MZ
Rnesansn nedenleri ve mzik zerindeki etkileri, Rnesansa hakim olan mzik
gelenei ve mziksel zellikleri, dneme ait alglar, besteciler ve eserlerinin ele alnd bu
nitede rencilere, dnem kltrn ve dnemin toplum yapsn anlatan belgesel izletilir,
dneme ait mzik rnekleri dinletilir, alg ve ses sistemlerini konu alan snf ii seminerler
dzenlenir, dneme ait besteciler ve eserlerinin notasyon rnekleri zerinde tartlr, dnem
eserlerinin seslendirildii konserlere gidilir. Bu sayede rencilerin Rnesansn ortaya k
nedenleri, mzie ve toplum hayatna etkileri hakknda bilgilenmesi salanmaktadr.
4. BAROK DNEM MZ
Bu nitede, Barok dnem kltrnn mzik zerindeki etkileri, dneme hkim olan
mzik gelenei ve mziksel zellikler, Barok dneme ait alglar, besteciler ve eserleri konu
olarak ele alnmaktadr. Bu nitede rencilere dnem kltrn ve toplum yapsn anlatan
belgesel izletilir, bestecilere ait mzik ve notasyon rnekleri dinletilir, dneme ait alg ve ses
sistemleri ve toplum hayatn konu alan aratrmalar yaplmas salanr. Bu nitede
rencilere Barok dnemin mzie ve toplum hayatna etkilerine ilikin bilgilerin aktarlmas
hedeflenmitir.
ddm
5. KLASK DNEM MZ
Bu nitede, Klasik dnem kltrnn mzik zerindeki etkileri, Klasik dneme hkim
olan mzik gelenei ve mziksel zellikler dneme ait alglar, besteci ve eserleri konu olarak
ele alnmaktadr. Bu nitede konularn rencilere deiik etkinlikler erevesinde aktarlmas
planlanmtr. rencilerden Klasik dnemin toplum hayatna ilikin aratrma yapmas
istenir. Dnem kltrn ve toplum yapsn anlatan belgesel izletilir, dneme ait mzik
rnekleri dinletilir. Klasik dnemin alg ve ses sistemlerini aratrmalar istenir ve Klasik
dnem bestecilerine eserler dinletilerek, notasyon rnekleri zerinde tartma zemini yaratlr.
Bu nitede rencilerin, Klasik dnemin mzik ve toplum hayatna etkileri hakknda
bilgilenmeleri amalanmaktadr.
6. ROMANTK DNEM MZ
Romantik dnem kltrnn mzik zerindeki etkisi, dneme hkim olan mzik
gelenei ve mziksel zellikler, alglar, dnem bestecileri ve eserleri konu olarak ele
alnmtr. Bu nitede rencilere dnem kltrn ve toplum yapsn anlatan belgesel
izletilir, bestecilere ait mzik ve notasyon rnekleri dinletilir, dneme ait alg ve ses
sistemleri ve toplum hayatn konu alan aratrmalar yapmalar salanr. nitede rencilere
Romantik dnemin mzie ve toplum hayatna etkilerine ilikin bilgilerin aktarlmas
hedeflenmitir.
7. MZKTE ULUSAL AKIMLAR
nitede, Ulusal mzik okullarnn mzik zerindeki etkileri, Ulusal mzik okullarnn
mzik gelenei, mziksel zellikleri, bestecileri ve eserleri gibi konular ele alnmtr.
Konularn ileniinin eitli etkinlikler erevesinde gerekletirilmesi hedeflenmitir.
rencilerden Ulusal mzik okullar hakknda aratrma yapmalar istenir. Ulusal mzik
okullarna ait mzik rnekleri dinletilir. renciler Ulusal mzik okullarna ait alg ve
sistemlerini konu alan resimleri aratrrlar. Ulusal okul bestecilerinin eserleri dinletilerek
notasyon zende tartlr. Bu nitede, rencilere Ulusal mzik okullarnn mzie ve
topluma etkilerinin aktarlmas hedeflenmitir.
8. BATI MZ FORMLARI
Bu nitede, Bale ve Kantat, Konerto, Konerto Grosso, Konertant Senfoni, Missa,
Requiem, Senfoni, Sonat ve Varyasyon gibi formlar ve mziksel zellikleri, ele alnmtr.
Bu formlara ait rnekler dinletilerek, konser ve temsil etkinlikleri ve formlarn biimsel
zelliklerinin rencilere aktarlmas amalanmtr.
9. 20. YZYILDA MZK
Bu nitede Yeni Mzik Akmnn ortaya k nedenleri, toplum ve mzik
zerindeki etkileri, akm temsil eden mzik gelenei ve mziksel zellikler, alglar,
besteciler ve eserleri konu olarak ele alnmtr. nitenin ileniinde rencilerden akmn
ortaya k, akm simgeleyen alg ve ses sistemlerine ilikin aratrma yapmalar
beklenmektedir. Akma ait bestecilerin eserleri dinletilerek notasyon rnekleri zerinde
tartlr. Bu nitede, rencilerin empresyonizm ve mzie etkileri konusunda bilgi
aktarlmas hedeflenmitir.
ddm
10. TRYEDE OK SESL MZK

Bu nite, Trkiyede Cumhuriyet dneminde oksesli mziin toplum zerindeki
etkileri, oksesli mzik gelenei ve zellikleri, Trk Beleri ve eserleri gibi konulara yer
verilmektedir. nite ileniinde etkinlikler erevesinde rencilerden ada mziin ortaya
k nedenleri, alg ve ses sistemleri hakknda aratrma yapmalar istenir. Akm
bestecilerine ait eserler dinletilerek, notasyon rnekleri zerinde tartlmas salanr.
6. RENME-RETME SREC
Hayat boyu renen, edindii bilgi ve beceriyi hayata geiren fertlerin
yetitirilmesinde retim yntem ve teknikleri de byk nem tamaktadr. an
gerektirdii donanmlara uygun hedefler belirlenmi olsa bile bu hedefleri tamamen
geleneksel yntemlerle gerekletirmek mmkn deildir. renme srelerinde rencilerin
dnmelerini, aratrmalarn, sorun zmelerini ve edindikleri bilgi ve beceriyi yeniden
yaplandrp hayata geirmelerini destekleyen yntem ve teknikler ie koulmaldr.
renci merkezli renme ortamlarnda retmenin rolnn snflardaki geleneksel
rolnden fark; kendi kararlarn uygulamak yerine rencilere yol gstermek, nerilerde
bulunmak, gerekli durumlarda aklama yapmak, fikir vermek, rehber olmak ve onlarn
geliimlerini gzlemektir. rnein, retmen hangi retimsel iin yaplaca ya da hangi
kaynaa baklaca konusunda fikri olmayan renciye eitli iler ya da kaynaklar nerebilir.
rencinin gelimesinde sorunlarla karlaldnda nlem almak da retmenin
sorumluluundadr. Burada sz konusu olan retmenin renciye kendi kararlarn kabul
ettirmesi, onun renmesi ile ilgili kararlar onun yerine almamasdr. retmen bilgi aktarc,
karar verici olmak yerine rencilerin renme srecine etkin katlmn salayarak,
renmeyi kolaylatrmaldr. Bilgi ile renci arasnda arabuluculuk roln stlenmelidir.
Tablo: retmen ve renci Merkezli Eitimin Karlatrlmas
retmen Merkezli
renci Merkezli
retici
Etkileimli
Snfta etkinlik
Bilgi verici, daima uzman
Katlmc, bazen renci
retmenin rol
Dinleyici, daima renci
Katlmc, bazen uzman
rencinin rol
Bilgiler
likiler
Ders arl
Hatrlama ve ezber bilginin Sorgulama ve bulu, bilgilerin
Bilgi kazanm
birikmesi
yeni bilgilere dnm
Miktar
Kalite
Baar gstergesi
Normlara gre
ltlere gre
lme
Tekrar ve uygulama
letiim, katlm, bilgiye eriim
Teknoloji kullanm
(Kaynak: Dwyer, 1994), http://www.cndp.fr/collecie/pdf/clasbran.pdf
renci merkezli eitim iin yntem ve tekniklerin belirlenmesi ve bunun snfta
uygulanmas, planlamann en nemli blmlerindendir. renci zellikleri doru belirlendiinde ve
planlama aamasna katlm salandnda hedeflere ulamak daha kolay olacaktr. renci
merkezli eitim iin benimsenen ilkeler, deerler ve hedefler yntem teknik ve stratejilerin
belirlenmesinde temel oluturmaktadr. Bu teknik, bir retme yntemini uygulamaya koyma
ddm
biimi, ya da snf iinde yaplan ilemlerin btn olarak tanmlanabilir. Yntem ve tekniklerin
belirlenmesinde etkili olan baz faktrler vardr. Bunlar: Ulalacak hedefler, retmenin yntem
konusundaki becerisi, ieriin yaps, sre, maliyet, kullanm kolayl, renci says, derslik ve
bykl, rencilerin hazr bulunuluk dzeyi vb. olarak sralanabilir (renci Merkezli
Eitim Uygulama Modeli, 2004).
ada yntemlerde renci; renme srecine aktif olarak katlmaktadr. Burada
retmenin rol; rencinin renmesinin kolaylatrmak iin ona rehberlik etmek,
rencinin renim srecine katlmn salamak iin gerekli nlemleri almak ve renciyi
srekli gdlemektir. retmenin ana grevi, renme kayna ile rencinin dorudan
etkileimini salamak ve gereksinim duyduunda ona rehberlik etmektir. Bunun nedeni,
retmenin renciye ne sunduundan ok rencinin ne yapt grnn benimsenmesidir.
Programda verilen etkinlikler birer neri niteliindedir. retmen, bu etkinlikleri
aynen kullanabilir veya ekleme ve karmalar yapabilir. Bunun dnda baka etkinlikler de
gelitirebilir. Etkinlikler, renci merkezli ve renme srecinde rencinin etkin bir rol
stlenmesini salayacak ekilde dzenlenmelidir. rnein, rencinin snfta arkadalaryla
tartarak, grlerini aklayarak, sorgulayarak, baka arkadalarna aktararak renme
srecine etkin olarak katlmasn amalamaldr. rencilerin birbirleriyle ve retmenlerle
karlkl iletiime ve etkileime girmelerini, birbirlerine ak ulu ve anlaml sorular
sormalarn, aratrma yapmalarn salayc etkinliklere yer verilmelidir.
7. LME VE DEERLENDRME
lme ve deerlendirme, eitim ve retimin ayrlmaz bir parasdr. Eitim
srecinde programlarn istenilen baary gsterip gstermedii, rencilerden beklenen bilgi,
beceri ve tutumlarn geliip gelimedii, lme ve deerlendirme yoluyla tespit edilir. lme
ve deerlendirme ile eitim ve retim srecinin srekli izlenmesi her aamada ortaya kan
sorunlar tespit ve dzenleme imkn verir.
lme: Nesnelerde, olgularda ya da bireylerde bulunduu dnlen zelliklerin
gzlemlenip gzlem sonularnn saylarla veya baka sembollerle gsterilmesidir (Turgut,
1987; Yldrm, 1999). lme, rencilerin neleri bildikleri, neleri yapabildikleri hakknda
bilgi toplamak olarak da tanmlanabilir.
Deerlendirme: Gzlem sonularnn bir ltle veya ltler takmyla kyaslanp bir
karara varlmas iidir (Baykul, 1999; Yldrm, 1999).
En genel anlam ile lme, bir nesneye ilikin gzlemlerin say ve sembollerle ifade
edilmesi, deerlendirme ise lme sonularn bir lte vurarak, llen nitelik hakknda bir
deer yargsna varma srecidir.
lme ve deerlendirme, retme ve renmenin etkililiini belirlemek amac ile
yaplan, eitimle ilgili verilerin toplanmasn ve yorumlanmasn ieren ok adml, sistematik
bir sretir. lme ve deerlendirmenin amalar genel olarak u ekilde sralanabilir:
renci baarsn gzlemlemek

Okulun baarsn gzlemlemek
ddm
Anne-babalara bilgi verebilmek

renciler iin snf geme ve mezuniyet konularnda karar verebilmek
retim srecinin verimlilii hakknda yorumlar yapabilmek
Programda, deerlendirme ile sadece renme rnn deil, rencilerin renme

sreleri de izlenir ve bu sre deerlendirilerek gerektiinde kullanlan snf etkinlikleri
deitirilir. lme ve deerlendirme rencinin gerek yaamla kendi bilgileri arasnda iliki
kurmasn ve karlat problemlere farkl zm yollar retebilmesini gerektirir.
retmenlerin, rencilerin baarsn deerlendirmede birka yntemi birlikte
kullanmas gerekir. Bu durum her renciye ne bildiini gsterme konusunda bir ans tanr.
retmenin de birka arac birlikte kullanarak rencinin ne bildiini ve ne yapacan
bilmesi bu konuda kendine daha fazla gven duymasn salayabilir. Bat Mzii Tarihi dersi
retim programnda deerlendirme ile sadece renme rnn deil, rencilerin renme
sreleri de izlenir ve bu sre deerlendirilerek gerektiinde kullanlan snf etkinlikleri
deitirilir. Hazrlanm olan programda deerlendirme, rencilerin neyi bilmediini deil,
ne bildiklerini belirlemeye yarayan bir aratr. Bu amala retmenler programda yer alan
gzlem, grme, performans devleri, z deerlendirme formlar, projeler, posterler vb. ara
ve yntemleri kullanarak rencilerin bilgiyi nasl yaplandrdn ve st zihinsel
becerilirinin ne kadar gelitiini renim sreci iinde deerlendirirler.
Bat Mzii Tarihi dersi iin yaplacak deerlendirme etkinliklerinde, rencilerin
programn tm boyutlarnda salad gelime ve baar llmeye ve kaydedilmeye allr.
retmenler, rencilerin programla ilgili bilgi, beceri, deer ve tutumlara ynelik eksiklerini
belirlerken, bireysel geliimlerini izlerken, karlatklar zorluklar tanmlarken, rencileri
renmeye ve becerilerini gelitirmeye zendirirken deerlendirme yaparlar. Bylece,
deerlendirme rencilerin eitiminde gelitirici bir rol oynar. rencilerin renmesi ve
geliimiyle ilgili elde edilen bilgiler, retmenler tarafndan kullanlabilecei gibi rencinin
kendini deerlendirmesine ve kiisel hedefler belirlemesine de yardm eder.
Bat Mzii Tarihi dersi retim program, yaratc ve eletirel dnme, problem
zme, karar verme, aratrma, giriimcilik gibi ortak becerilerin yannda, sosyal anlatmclk,
duyduu enstrmanlar tanma becerisi, duyduu eseri ve bestecisini tanma becerisi, eserin
dnemsel ve mziksel zelliklerini fark etme becerisi gibi alana zg becerileri gelitirmesi
bakmndan rencinin eitimine nemli katklar salayacaktr. Bu amala, gelitirilen Bat
Mzii Tarihi dersi retim programnda, eitimretim srecini destekleyici nitelikte eitli
lme ve deerlendirme ara ve yntemlerine yer verilmitir.
retmenler programda verilen lme ve deerlendirme ara ve yntemlerini ya da
bunlardan esinlenerek nitelerdeki kazanmlara uygun lme ve deerlendirme ara ve
yntemleri gelitirerek kullanabilirler. rnein, derslerin ilenii srecinde rencilerin
yaplan etkinliklere katlma dzeylerini belirlemede gzlem formlarndan, grup etkinliklerine
katlmalarn belirlemede grup deerlendirme formlarndan ya da niteler sonunda
rencilerin hangi becerilere sahip olduklarn kendilerinin belirleyebilmeleri iin z
deerlendirme formlarndan yararlanabilir. retmenlerin etkinliklere ynelik olarak
kullanaca deerlendirme ara ve yntemleri rencilerin geliimlerini deerlendirmelerinde
ve alacaklar kararlarda nemli ipular verecektir.
ddm
8. BATI MZ TARH DERS RETM PROGRAMI NTELER VE

SRELER
Kazanm
Saylar
Sre/Ders
Saati
Oran
(%)
LKA DNEM MZ
10
14
ORTAA DNEM MZ
11
11
RNESANS DNEM MZ
11
BAROK DNEM MZ
14
KLASK DNEM MZ
11
ROMANTK DNEM MZ
11
MZKTE ULUSAL AKIMLAR
BATI MZ FORMLARI
20. YY VE MODERNZM
TRKYEDE OK SESL MZK
67
36
100
niteler
Toplam
ddm
BATI MZ TARH DERS NTELER VE AILIMLARI

NTE 1: LKA DNEM MZ
1. Mzik Tarihine Giri
2. Msr Uygarl
3. Smer uygarl
4. in Uygarl
5. Hint Uygarl
6. brani Uygarl
7. Yunan Uygarl
8. Heptatonik Scala
9. Mod
NTE 2: ORTAA DNEM MZ
1. Antik a
2. Erken a
3. Ambrosius Ezgileri
4. Gregorius Ezgileri
5. Boethius Ezgileri
6. Seslerin simlendirilmesi
NTE 3: RNESANS DNEM MZ
1. Rnesans Dnemine Giri
2. Rnesansta Mzik Yapma Anlaynn Genel Hatlar
3. Rnesans Mziini Oluturan Ekoller
4. Rnesansta Toplu Mzik Yapma Anlay
NTE 4: BAROK DNEM MZ
1. Barok Dneminin zellikleri
2. Barok Dnemde Kullanlan Formlar
3. Barok Dnemde Kullanlan alglar
4. Barok Dnem Bestecileri
5. ok Sesliliin Tarihsel Geliimi ve Rokoko
ddm
NTE 5: KLASK DNEM MZ

1. Klasik Dnemin Evreleri (1. n Klasik, 2. Erken Klasik, 3. Doruk Klasik)
2. Klasik Dnemde Kullanlan Formlar
3. Klasik Dnemde Kullanlan alglar
4. Klasik Dnemin Bestecileri
NTE 6: ROMANTK DNEM MZ
1. Romantik Dneme Giri
2. Piyano alma Ekolleri (1. Clementi Ekol 2. Gottschavl Ekol 3. Lizst ve
Rubenstein Ekolleri)
3. Romantik Dnemde Kullanlan Formlar
4. Romantik Dnem Bestecileri
NTE 7: MZKTE ULUSAL AKIMLAR
Ulusal Mzik Okullar
NTE 8: BATI MZ FORMLARI
alg, Sahne, Din Mzii Formlar
NTE 9: 20. YZYILDA MZK

1. Empresyonizmin Douu
2. Empresyonizmin Mziksel zellikleri
3. Empresyonist Besteciler
4. 20.Yzyl Mziinin Douu
5. 20. Yzyl Mziinin zellikleri
6. 20.Yzyl Bestecileri
NTE 10: TRKYEDE OKSESL MZK
1. Trkiyede ada Mziin Geliimi ve zellikleri
2. Trk Beleri
3. ada Trk Bestecileri
ddm
9. ORTARETM ANADOLU GZEL SANATLAR LSELER BATI MZ

TARH DERS KTAP FORMA SAYILARI
SINIFI
A4
B5
11
68
810
10. PROGRAMDA KULLANILAN SEMBOLLER
+ Snf-okul ii etkinlik
Bu sembol, ilgili etkinliklerin (grup almas, alma kd

doldurma, grsel materyal okuma, sanal alan gezisi, slayt/film
izleme, dinleti, alg alma, eser okuma, eser zmleme vb.) snf
iinde yaplacan gsterir.
v Okul d etkinlik
Bu sembol, ilgili etkinliklerin (aratrma, grup almas, proje

almalar, konser/sergi vb. etkinlikleri) tamamnn veya baz
aamalarnn ev, ktphane ve konuyla ilgili kurum ve
kurulularda yaplabileceini gsterir.
[!] Uyar
Bu sembol, ilgili nitede dorudan verilecek beceri ve deer

ifadelerini, ilenecek konularn snrlarn, kullanlmas nerilen
ara-gere ve dikkat edilmesi gereken noktalar gsterir.
Ynceleme gezisi
Bu sembol, ilgili etkinliklerin okul dnda inceleme ve aratrma

gezileriyle yaplabileceini gsterir.
Ders ii ilikilendirme
C Dier derslerle
ilikilendirme
Bu sembol, ilgili kazanm(lar)la/niteyle ilikilendirilebilecek

dier dersleri gsterir.
Bu sembol, ilgili niteyle i birlii yaplabilecek dier derslerin

adn gsterir.
Bu sembol, eitim retim srecinde yaplabilecek lme ve

lme ve deerlendirme deerlendirme etkinliklerini gstermektedir. Belirtilen lme ve
deerlendirme etkinlikleri neri niteliindedir.
ddm
NTE
KAZANIMLAR
LKA DNEM MZ
Bu niteyi tamamlayan
renciler;
1. Mzik szcnn
kkenini sorgular.
2. Mziin douuyla ilgili
teorilere ilikin karmlarda
bulunur.
3. Mzik tarihinin mzik
bilimi iindeki yerini fark
eder.
4. Mzik tarihinin
dnemlerini sraya koyar.
5. lk a uygarlklarna ait
alglar ve ses sistemlerini
tanr.
6. Mziin yapsnn,
temalarnn ve alglarn tarih
iinde gelitiini, deitiini
fark eder.
7. lk a uygarlklarnda
mziin toplum hayatna
etkilerini belirler.
8. Eski uygarlklarda
kullanlan alglar tanr.
9. Majr ve minr dizisinin
alt yapsn fark eder.
10. Gnmzdeki dizi
kavramnn oluumunu
aklar.
lme ve deerlendirme
11. SINIF
ETKNLK RNEKLER
+ Mziin douunu simgeleyen (Viyana
sanat tarihi mzesinden Musalar) resmi
perdeye yanstlp rencilerin grleri
alnarak mitolojideki yks aktarlr (1.
kazanm).
+ Mziin douunu anlatan belgesel vcd
izletilir (2. kazanm ).
+ Mzik tarihinin mzikbilim iindeki yeri
kaynak metinlerle ilikilendirilerek tartlr
(3. kazanm).
+ Mzik tarihinin dnemlerini renmeyi
kolaylatracak bir slogan bulunur (4.
kazanm).
v /+ lka uygarlklarndaki alg ve ses
sistemlerine ilikin aratrma yapmalar
istenir (5. kazanm).
+ /v rencilere doada bulunan
materyalleri kullanarak ses reten alglar
(ta, kam, tel, ii boaltlm kemikler vs.)
yaptrlr (6. kazanm).
+ lka uygarlklarnda kltr sanat ve
toplum hayatna ilikin belgesel izletilir (7.
kazanm).
+ Eski uygarlklarda kullanlan alg
resimleri perde zerine yanstlarak
rencilerin grleri alnr (8. kazanm).
+ Eski Yunan Uygarlnn getirmi
olduu sistematik yap, perdeye yanstlan
dizi rnekleriyle renciler tarafndan
deerlendirilerek sonulandrlr (9. ve 10.
kazanmlar).
v Okul d etkinlik
Ynceleme gezisi
[!] Uyar
AIKLAMALAR
[!] Snf ii tartma ortamnda Cavidan Selanikin
Mziin Tarihsel Geliimi, Ahmet Sayn Mzik
Tarihi kitaplarndan yararlanlabilinir (2. kazanm).
[!] lka uygarlklarnn sanatsal ve kltrel yapn
analiz etmek zere felsefe kulb ile ibirlii
yaplabilir (5. kazanm).
[!] Mziin ve alglarn, ilk alarda korku veren
aralar olduu dnlrken, tarih srecinde
insanlarn bu dnceden syrlp duygu ve hisleri
anlatan bir yol olduuna dikkat ekilmelidir (7.
kazanm)
[!] Eski Yunan uygarlklarnn gelitirdii diziler,
zellikleri ve alt beli uygulamas aklanr (9-10.
kazanm).
[!] Pentatonik sistemi iskelet yapsnn re, mi, sol, la,
do olduu vurgulanr. zelliinin ise iinde hi K2li
aralk bulunmayna dikkat ekilir (9. kazanm).
[!] Bu nite sonunda rencilerin; estetik, duyarllk
ve sayg deerlerine ulamalar beklenir.
Bu nite ile ilgili olarak lme ve deerlendirme
almalarnda, szl sunum, renci gzlem
formlarndan yararlanlabilir.
C Dier derslerle ilikilendirme

ddm

NTE
KAZANIMLAR
ETKNLK RNEKLER
renciler;
ORTAA DNEM MZ
11. SINIF
+ rencilerin mzik rneklerini dinlerken

dnemin zelliklerini dnerek hayal
dnyalarnda dramatize etmeleri salanr (1.
1. Dnemin karanlk a
kazanm).
olduunu nedenleri ile aklar.
+ Dnemin kltrn ve toplum yapsn
2. Ortaa kltrnn mzik
anlatan belgesel film izletilir (2. ve 3.
zerindeki etkilerini fark eder.
kazanm).
3. Ortaada hkim olan mzik + Ambrosius ezgi rnei dinletilerek
geleneini ve dnemin mziksel gnmz mzii ile karlatrmalar yaptrlr
zellikleri aklar.
(4. kazanm).
4. Ezgisel yaplarn bu dnemde v /+ Dneme ait alg ve ses sistemlerini
gelimeye baladn fark eder. konu alan resimleri aratrmalar istenir (5.
5. Ortaa dnemine ait alglar kazanm).
+ Dnem bestecilerine ait eserler dinletilerek,
tanr.
6. Ortaa dnemi bestecileri ve notasyon rnekleri zeride tartlr (6.
kazanm).
eserlerini tanr.
+ Missann alleluia blmne rnek ezgi
7. Gregorius ezgilerinin
perdeye yanstlr (6. kazanm).
zelliklerini aklar.
+ Gregorius ezgileri dinletilir (7.kazanm).
8. Dinledii ezgileri gnmz
v /+ Pisagor ve Platon felsefeleri hakknda
mzii ile karlatrr.
aratrma yaptrlarak (mzik ve matematiin
9. Mzik ile matematik
ayrlmazl, insan kaderine etkisi, eitimdeki
arasndaki ilikiyi fark eder.
yeri) diyaloglar hazrlatlr (8. ve 9. kazanm).
10. retilen ezgilerin nelerden
+ E. lyasolunun 1 numaral CDsinin
etkilenerek yapldna ynelik
3.paras dinletilir (10. kazanm).
karmlarda bulunur.
11. Seslerin isimlendirilmesindeki gelimeleri fark eder.
lme ve deerlendirme
v Okul d etkinlik
Ynceleme gezisi
[!] Uyar
AIKLAMALAR
[!] Historical Music of Antology adl
kitabn notasyon rnekleri ve mzik
kaytlarndan yararlanlabilinir (2-3.
kazanm).
C Tarih dersi retmeni ile ortaan
kltrel ve toplumsal yaps hakknda
ibirlii yaplr (2. ve 3. kazanm).
[!] Fidel isimli alg Rnesanstaki viyolun
n biimi ve bugnk kemann atas
olduuna dikkat ekilir (5. kazanm).
[!] Missa Ortaan balca ayin biimidir.
E. lyasolu 1. Cd sinin 4 no lu paras
dinletilir (6. kazanm).
C Piagor ve Platon felsefelerinden yola
klarak Matematik dersi ile ilikilendirme
yaplr (9. kazanm).
[!] Mziin seslerini Guidolu Arezzo
tarafndan isimlendirildii belirtilir. Fa
anahtarnn ilk kez kullanlarak mzie
kazandrld vurgulanr (11. kazanm).
[!] Bu nite sonunda rencilerin; eserin
dnemsel ve mziksel zelliklerini fark etme
becerisini kazanmalar beklenir.
[!] Bu nite sonunda rencilerin; sayg,
estetik deerlerine ulamas beklenir.
Bu nite ile ilgili olarak lme ve
deerlendirme almalarnda, szl sunum,
z deerlendirme formu, renci gzlem
formu ve proje formlarndan yararlanlabilir.

ddm
NTE
KAZANIMLAR
ETKNLK RNEKLER
renciler;
RNESANS DNEM MZ
11. SINIF
v /+ Rnesansn nedenleri ve
toplum hayatna etkileri hakknda
aratrma yapmalar istenir (1.
1. Rnesansn nedenlerini ve
kazanm).
mzik zerindeki etkilerini
+ Dnem kltrn ve dnemin
belirler.
toplum yapsn anlatan belgesel
izletilir (1. ve 2. kazanm).
2. Rnesansa hkim olan mzik v /+ rencilerden Rnesans
geleneini ve mziksel zellikleri Mzii ile ilgili rnek eser
aratrmas yapmalar istenir ve
aklar.
snfta mzik rnekleri dinletilir (3.
kazanm).
3. Rnesans mziinin nceki
+ Dneme ait rnek eser dinletilerek
dnemlerden farkllklarn
bugnk mzik rnekleriyle
belirler.
karlatrlmas istenir (4. kazanm).
4. Dinledii eserin hangi dneme + E.lyasolu 1nolu CD deki 13
nolu eseri dinlenerek toplu mzik
ait olduunu fark eder.
yapma anlay hakknda
5. Dini etkilerden syrlarak toplu karmlarda bulunmalar salanr (5.
kazanm).
mzik yapma anlaynn bu
v /+ Her renci kendi algsnn
dnemde baladn fark eder.
atasn bulur ve dnemdeki benzer
alglarla karlatrarak, algnn
6. Rnesans dneminde
senaryolar eklinde szl sunumu
kullanlan alglar ve
yaptrlr (6. kazanm).
zelliklerini tanr.
Y Ortaa dnemi eserlerinin
7. Rnesans dnemi bestecilerini sunulduu bir konsere gidilir (7.
kazanm).
ve eserlerini tanr.
lme ve deerlendirme
v Okul d etkinlik
Ynceleme gezisi
[!] Uyar
AIKLAMALAR
[!] Historical Music of Antologyadl kitabn
notasyon rnekleri ve mzik kaytlarndan
yararlanlabilinir (1. kazanm).
C Tarih dersi ve alg dersi retmenleri ile ibirlii
yaplabilir (1. kazanm).
[!] Bu dnemde ilk nota basm gerekletiine dikkat
ekilir.
[!] Dnemde keman yapm konusunda Amati,
Guarneri ve Stradivari isimli aileler ne kmtr (2.
3. ve 6. kazanmlar).
[!] Her ulusun kendine zg ark biiminin ortaya
kt vurgulanr (lied, coral gibi). algsal mziin
olutuu madrigal formunun gelitii vurgulanr. lk
defa kromatizm uyguland belirtilir (2. ve 5.
kazanm).
[!] Konsere gidilemedii durumlarda 7. kazanm iin
CD, DVD vb. araclyla grsel sunum yaplr.
[!] Bu nite sonunda rencilerin duyduu eseri ve
bestecisini tanma, eserin dnemsel ve mziksel
zelliklerini fark etme ve sosyal anlatmclk
becerilerini kazanmalar beklenir
[!]Bu nite sonunda rencilerin sayg, sorumluluk,
disiplin deerlerine ulamalar beklenir.
almalarnda, szl sunum, z deerlendirme
formu, renci gzlem formu ve proje formlarndan
yararlanlabilir.

ddm
NTE
KAZANIMLAR
renciler;
11. SINIF
ETKNLK RNEKLER
AIKLAMALAR
v /+ Dnemin toplum hayat
hakknda rencilerden aratrma

yapmalar istenir (1. kazanm).
BAROK DNEM MZ
1. Barok dnem kltrnn

mzik zerindeki etkilerini + Dneme ait mzik rnekleri
belirler.
2. Barok dneme hkim
olan mzik geleneini ve
mziksel zellikleri
aklar.
+ Her renci dnemin

bestecilerinden birini canlandrma
yoluyla tantr (3. kazanm).
+ Dnem bestecilerine ait eserler

3. Barok dnemi bestecileri dinletilerek notasyon rnekleri
ve eserlerini tanr.
zerinde tartlr (3. kazanm).
4. Barok dnem mziinin
nceki dnemlerden
farkllklarn belirler.
+ Herhangi bir Barok dnem formu

dinletilerek rencilerin tartmas
salanr (4. ve 5. kazanm).
5. Dinledii formu tanr.
v /+ Dneme ait alg ve ses

sistemlerini konu alan resimleri
aratrmalar istenir (6. kazanm).
6. Barok dnemine ait

alglar tanr.
7. Dinledii eserin
bestecisini ve dnemini
tahmin eder.
lme ve deerlendirme
+ Bir grup renci baka dnem

bestecilerini canlandrarak, kendilerini
Barok bestecileriyle kyaslarlar (7.
kazanm).
v Okul d etkinlik
Ynceleme gezisi
[!] Uyar
C renciler dnemin canlandrmasn hazrlarken Tarih Trk

Edebiyat ve Resim retmenleriyle ibirlii yapabilir (1.
kazanm).
[!] lk opera 1597de Floransa karnavalnda oynanan Rinnucini
nin iirsel metni zerine Perinin besteledii Dafnedir (2.
kazanm).
[!] Barok ile Klasik slup arasnda yer alan geiin Rokoko
sanat olduu vurgulanr (3. kazanm).
[!] Vivaldinin konerto formunun babas olarak anld
belirtilir. Baz konertolarnda mzikle resim izmitir (3.
kazanm).
[!] Barok dnemde dinsel mziin J.S.Bach ile gelitiini ve
yaptlarnn B.W.V rumuzu ile belirtildii aklanr (3.
kazanm).
[!] lk operann Monteverdi tarafndan yazld ve bylece
mzie armoninin egemen olduuna dikkat ekilir (5. kazanm).
[!] E. lyasolunun 2 nolu cd sinden 12.nolu toccatto ve fg
formu iin; 9. para ise konerto formunu rneklemek iin
dinletilebilir (5. kazanm).
[!] Bu dnemde alglar arasnda ztlk anlaynn kurulduu
abartl sslemelere yer verildii ve ifade zenginliinin en st
dzeyde kullanld vurgulanr (6. kazanm).
[!] Bu nite sonunda rencilerin; sosyal anlatmclk, eserin
dnemsel ve mziksel zelliklerini fark etme ve duyduu
enstrumanlar tanma becerilerini kazanmalar beklenir.
[!] Bu nite sonunda rencilerin; estetik, azim, sevgi, sayg,
sorumluluk deerlerine ulamalar beklenir.
almalarnda, szl sunum, z deerlendirme formu, renci
gzlem formu ve proje formlarndan yararlanlabilir.

ddm
NTE
KAZANIMLAR
renciler;
KLASK DNEM MZ
1. Klasik dnem
kltrnn toplum
hayat ve mzik
zerindeki etkilerini
fark eder.
3. Klasik dnemde
kullanlan formlar fark
eder.
5. Klasik dnem
bestecilerini ve
eserlerini tanr.

+ Dnem kltrn ve toplum
yapsn anlatan belgesel izletilir
(2. kazanm).
2. Klasik dneme
hkim olan mzik
geleneini ve mziksel
zellikleri aklar.
4. Klasik dneme ait

alglar tanr.
ETKNLK RNEKLER
+ eitli senfoni veya sonat

rnekleri dinletilir (3. kazanm).
v /+ rencilerden operaya
gitmeleri veya CDden

izlemeleri, izlenimlerini derste
anlatmalar salanr (3. kazanm).

+ Dnem bestecilerine ait
eserler dinletilerek, notasyon
rnekleri zerinde tartlr (5.
kazanm).
11. SINIF
AIKLAMALAR
C Tarih ve Corafya retmenleri ile ibirlii yaplr (1. kazanm).
[!] Dnemin alt yapsn oluturan evreler Berlin Okulu, Manheim
Okulu ve Viyana Klasikleri aklanr (1. ve 2.kazanmlar).
[!] Bu dnemde Konerto formunun gelitirildii, bas akorlarn
zgrce kullanld, orkestracln zgrce gelitirildii
vurgulanr (3. kazanm).
[!] Haydnn Klasik dnemi balatan besteci olduu, Mozartn
Schubertten sonra 35 yllk ksa mrne ramen, 750nin zerinde
eser veren bir besteci olduu vurgulanr. Beethovenin Klasik
dnemi zirveye kard olgunluk evresinde yazd eserlerle
Klasik ve Romantik dnem arasnda kpr kurduuna dikkat
ekilir (5. kazanm).
[!] Beethovenn hayatnda sadece tek opera ve tek keman
konertosu yazd (Fidelio) vurgulanr ( 4.ve 5.kazanm).
[!] Bu nite sonunda rencilerin; sosyal anlatmclk, duyduu
eseri ve bestecisini tanma ve eserin dnemsel ve mziksel
zelliklerini fark etme becerilerini kazanmalar beklenir.
[!] Bu nite sonunda rencilerin; estetik, disiplin, sorumluluk,
sayg deerlerine ulamalar beklenir.
Bu nite ile ilgili olarak lme ve deerlendirme almalarnda,
szl sunum, grme, z deerlendirme formu, renci gzlem
formu ve proje formlarndan yararlanlabilir.
lme ve deerlendirme
v Okul d etkinlik
Ynceleme gezisi
[!] Uyar

ddm
NTE
KAZANIMLAR
renciler;
ROMANTK DNEM MZ
1. Romantik dnem
kltrnn toplum hayat
ve mzik zerindeki
etkilerini fark eder.
2. Romantik dneme
hkim olan mzik
geleneini ve mziksel
zellikleri sorgular.
3. Romantik dnemde
kullanlan formlar tanr.
11. SINIF
ETKNLK RNEKLER
AIKLAMALAR
C Tarih ve Corafya retmenleri ile ibirlii yaplr (1.

kazanm).

[!] Romantizmin Klasisizmin kat kuralclk anlayna

tepki olarak 18.yy banda Avrupada gelien bir akm
olduu aklanr (2. ve 3. kazanmlar).
+ 19.yy da dnyann toplumsal

yapsnn geirdii byk deiimi
anlatan metin / hikye okunur. Arka
fonda ise dnemin mzii alnarak
dnemin zellikleri belirlenir (2.
kazanm).
[!] Chopinin mzik tarihinde piyanonun airi olarak

anld, Nocturne, Mazurka gibi formlar iledii
+ renilen formlardan bir tanesi

ile rnekleme yapmas salanr (3.
kazanm).
[!] Lizstin bu dnemde piyano almada kendine zg bir

teknik gelitirdii ve Rapsodi formunu ilediine dikkat
ekilir (3-5.kazanmlar).
4. Romantik dneme ait

alglar tanr.

[!] Schubertin Romantik dnemi balatan besteci olduu,

en gen yata len besteci olmasna ramen 1250 eser
verdii vurgulanr (5. kazanm).
5. Romantik dnem
bestecilerini ve eserlerini
tanr.
+ Dnemin bestecileri her bir

renci tarafndan canlandrlr.
Eserleri, anlatmlar srasnda fon
olarak alnr (5. kazanm).
[!] Bu nite sonunda rencilerin; sosyal anlatmclk,

duyduu eseri ve bestecisini tanma ve eserin dnemsel ve
mziksel zelliklerini fark etme becerilerini kazanmalar
beklenir.
[!] Bu nite sonunda rencilerin; sevgi, sayg, sorumluluk,
estetik deerlerine ulamalar beklenir.
almalarnda, szl sunum, grme, z deerlendirme
yararlanlabilir.
lme ve deerlendirme
v Okul d etkinlik
Ynceleme gezisi
[!] Uyar

ddm
NTE
KAZANIMLAR
MZKTE ULUSAL AKIMLAR
renciler;
1. Ulusal mzik okullarnn
mzik zerindeki etkilerini
fark eder.
11. SINIF
ETKNLK RNEKLER
AIKLAMALAR
v /+ Ulusal mzik hakknda

rencilerden aratrma yapmalar istenir
(1. kazanm).
C alg dersi retmenleri ile ibirlii yaplabilir (3.

kazanm).
+ Ulusal mzik okullarna ait mzik


mzik geleneini ve mziksel
zelliklerini aklar.
v /+ Ulusal mzik okullarna ait alg

ve ses sistemlerini konu alan resimleri

bestecilerini ve eserlerini
tanr.
+ Dnem bestecilerine ait eserler

dinletilerek notasyon rnekleri zerinde
tartlr (3. kazanm).
Y Konser etkinliklerine gidilebilir (2. ve 3.

kazanm).
[!] Konser etkinliine gitme imknnn bulunmad
durumlarda CD izletilebilir (1-3. kazanm).
[!] Bu nite sonunda rencilerin; duyduu eseri ve
bestecisini tanma, eserin dnemsel ve mziksel
zelliklerini fark etme becerilerini kazanmalar
beklenir.
[!] Bu nite sonunda rencilerin; vatanseverlik,
disiplin, estetik deerlerine ulamalar beklenir.
almalarnda, szl sunum, grme, z
deerlendirme formu, renci gzlem formu ve proje
formlarndan yararlanlabilir.
lme ve deerlendirme
v Okul d etkinlik
Ynceleme gezisi
[!] Uyar

ddm
NTE
KAZANIMLAR
renciler;
BATI MZ FORMLARI
1. Bale ve Kantatn
mziksel zelliklerini
fark eder.
2. Konerto ve
konerto grossonun
fark eder.
3. Konertant senfoni
ve missann mziksel
zelliklerini tanr.
4. Opera ve
Orotoryonun mziksel
zelliklerini aklar.
ETKNLK RNEKLER
v /+ rencilerden mzik formlar
hakknda aratrma yapmalar ve

sunum hazrlamalar istenir (1-3.
kazanmlar).
YBale etkinliine gidilir (1.
kazanm).
7. Varyasyonun
fark eder.
lme ve deerlendirme
AIKLAMALAR
[!] Nurhan Cangaln Mzik Formlar adl kitab kaynak
olarak alnabilir (1-3. kazanmlar).
[!] Bale etkinliine gitme imkannn bulunmad durumlarda
CD, DVD izlenebilir (1. kazanm).
C alg dersi retmenleri ile ibirlii yaplabilir (1-3.
kazanmlar).
+ Bir kantat rnei dinletilir (1.

kazanm).
[!] Konser ve temsillere gidilebilir (1-7. kazanmlar).
+ Konerto ve Konerto Grosso

[!] Konser ve temsil etkinliine gitme imknnn bulunmad

durumlarda CD, DVD izlenebilir.
+ Konertant, Senfoni ve Missa

[!] Bu nite sonunda rencilerin; eserin dnemsel ve

mziksel zelliklerini fark etme becerisini kazanmalar
beklenir.
+ Opera ve Oratoryo rnekleri

izletilir (4. kazanm).
5. Requiemin mziksel + Requem rnekleri dinletilir (5.

zelliklerini fark eder.
kazanm).
6. Senfoni ve Sonatn
fark eder.
11. SINIF
+ Senfoni ve Sonat rnekleri

[!] Bu nite sonunda rencilerin; disiplin, duyarllk, estetik

deerlerine ulamalar beklenir.
almalarnda, szl sunum, grme, z deerlendirme
yararlanlabilir.
+ Varyasyon rnekleri dinletilir (7.

kazanm).
v Okul d etkinlik
Ynceleme gezisi
[!] Uyar

ddm
NTE
KAZANIMLAR
renciler;
1. Empresyonist akmn toplum
ve mzik zerindeki etkilerini
fark eder.
20. YZYILDA MZK
2. Empresyonist akm temsil

eden mzik geleneini ve
mziksel zellikleri belirler.
3. Empresyonist akma ait
bestecileri ve eserlerini tanr.
4. 20 yzylda Yeni Mzik
akmnn ortaya k
nedenlerini sorgular.
5. Yeni mzik akmnn toplum
ve mzik zerindeki etkilerini
belirler.
6. Yeni mzik akmn temsil
eden mzik geleneini ve
mziksel zellikleri belirler.
7. Tonal ve atonal mzikleri
ayrt eder.
8. 20 yzyl bestecilerini tanr.
lme ve deerlendirme
11. SINIF
ETKNLK RNEKLER
v /+ Akmn ortaya k
C Resim retmeni ile ibirlii yaplr.

+ Akm temsil eden mzik
rnekleri dinletilir (2. ve 3.
kazanmlar).
v /+ Yeni Mzik akmnn ortaya
k nedenleri hakknda
rencilerden aratrma yapmalar
+ 20. yy. balarndan itibaren

Avrupann toplumsal ve kltrel
yaplarndaki deiiklikleri
aratrmalar ve szl sunum
+ Akm temsil eden mzik
+ E.lyasolunun 8 nolu
CDsinden 7 ve 8 nolu tonal ve
atonal rnekler dinletilir. Oniki ses
mzii zellikleri tartlr (7.
kazanm).
+ 20. yy bestecilerinin isimleri,
resimleri duvara yanstlarak,
bestecilerin eserleri fonda alnr (8.
kazanm).
v Okul d etkinlik
Ynceleme gezisi
[!] Uyar
AIKLAMALAR
[!] Pariste 1874 ylnda C. Monetin at sergi ile

balayan C. Debussy ile mzie geen akmn
izlenimcilik olduu vurgulanr.
[!] nl besteci Beethovenn arkada mzik aleti
yapmcs (lutiye) Johann Nepumuk Malzel metronomu
gelitirerek mzik dnyasna kazandrmtr.
[!] lk konservatuar 1537de talyada kurulmutur. Ad
San Maria di Loretodur. Gnmz mzik anlaynda
farkl bir boyutta tannm 12 ton sistemi ortaya
kmtr. Bu alanda en nemli almay Arnold
Schoenberg ile Dimitri ostokovi gerekletirmitir.
[!] Bu nite sonunda rencilerin; eserin dnemsel ve
mziksel zelliklerini fark etme ve duyduu eseri ve
bestecisini tanma becerilerini kazanmalar beklenir.
[!] Bu nite sonunda rencilerin; sorumluluk,
duyarllk, disiplin, sevgi, estetik deerlerine ulamalar
beklenir.
deerlendirme formu, renci gzlem formu ve proje
formlarndan yararlanlabilir

ddm
NTE
KAZANIMLAR
TRKYEDE OKSESL MZK
renciler;
1. Cumhuriyet
dneminde ok sesli
mziin toplum
zerindeki etkilerini
fark eder.
11. SINIF
ETKNLK RNEKLER
v /+ oksesli mziin ortaya k nedenleri
hakknda rencilerden aratrma yapmalar
+ ada mzii temsil eden mzik rnekleri

v /+ Akma ait alg ve ses sistemlerini konu
alan resimli kaynaklar aratrmalar istenir (3.
kazanm).
2. ok sesli mzik
geleneini ve
zelliklerini aklar.
v /+ Trk beleri renciler tarafndan
gruplara ayrlarak tantlr (3.kazanm).

3.Trk belerini ve
eserlerini tanr.
v /+ Trk konulu opera ve baleler aratrlr

(4. kazanm).
4. Bat mziinde Trk

etkilerini fark eder.
lme ve deerlendirme
v Okul d etkinlik
Ynceleme gezisi
[!] Uyar
AIKLAMALAR
[!] Snf ii mzik tarihi seminerleri yaplabilir (1-4.
kazanmlar).
[!] Mozartn eserlerindeki Trk etkileri rneklerle
[!] Bu nite sonunda rencilerin; duyduu eseri ve
bestecisini tanma ve sosyal anlatmclk becerilerini
kazanmalar beklenir.
[!] Bu nite sonunda rencilerin; vatanseverlik,
sevgi, sayg, duyarllk ve azim deerlerine
ulamalar beklenir.
deerlendirme formu, grup deerlendirme formu,
renci gzlem formu ve proje formlarndan
yararlanlabilir.

ddm
RNEK ETKNLK
RNEK ETKNLK 1
DERS
SINIF
YAKLAIK SRE
NTE
BECERLER
KAZANIM
MATERYALLER
KAYNAKLAR
: BATI MZ TARH
: 11
: 45 dakika
: RNESANS DNEM MZ
: Sosyal anlatmclk, duyduu enstrmanlar tanma
: Rnesans dneminde kullanlan alglar ve zelliklerini tanr.
(6. kazanm)
: Her rencinin kendi algs ve kendi bulduu materyaller.
:
SRE
1. Dnemin mziksel zellikleri ve toplu mzik yapma anlay (consort) hakknda

hatrlatmalar yaplr.
2. Ayn tr alg grubundan olan renciler grup yaparak, bu dneme ait alglarn
zelliklerini liste halinde hazrlar.
3. Sunumlarda dnemin alglarnn resimlerinden yararlanlr. Fonda CDden veya
renciler yetenekleri lsnde alglar ile kendileri dnemden eserler alarak
sunum yaparlar.
4. Grubun yeleri hazrladklar listedeki algnn dier alg gruplarna gre stn
yanlarn vurgulayarak reklm eklinde sunum yaparlar (rnein: keman grubu;
Bizim algmzn ses genilii, flemeli alg grubuna gre (flt) daha genitir.
Bu yzden keman ile alnabilecek eser eitlilii daha fazladr. Bizi almay ve
dinlemeyi tercih edebilirsiniz. vb.).
5. Sunum srasnda konuyla ilgili internet sitelerdeki grntlerden, ses kaytlar ve
bilgilerden yararlanabilirler.
LME VE DEERLENDRME
1. Dier renciler, sunumu yapan gruba soru sormalar iin tevik edilir.
2. Szl sunumu takiben renciler bireysel olarak ekteki z deerlendirme
formunu doldurur.
3. retmen grup deerlendirme formunu kullanr.
ddm
EK
Z DEERLENDRME
Ad ve Soyad:
Snf
:
No
:
Tarih:
Bu almada neler yaptm?
Bu almada neler rendim?
Bu almada baarl olduum blmler?
Bu almada en ok zorlandm blmler?
almay yaparken beklemediim nelerle karlatm?
Bu almada tekrar grev alsaydm u ekilde yapardm:
ddm
RNEK ETKNLK 2
DERS
SINIF
YAKLAIK SRE
NTE
TEMEL BECERLER
KAZANIMLAR
MATERYALLER
KAYNAKLAR
: BATI MZ TARH
: 11.SINIF
: 45 dakika
: BAROK DNEM MZ
: Sosyal anlatmclk, eserin dnemsel ve mziksel zelliklerini
fark etme
: Barok dnemi bestecileri ve eserlerini tanr.
(3. kazanm)
: Dneme ilikin resimler, CD- CD alar
: Evin lyasolunun dneme ait blm ve CDsi, bestecilerin
hayatlar ile ilgili mzik ve tarih kitaplar, canlandrma ile ilgili
materyaller (elbise, apka, alg, nota sehpas v.b.)
SRE
1. Dneme ait zellikler hatrlatlr.
2. Dnemin mziklerinden rnek mzik eserleri dinletilir.
3. Dnemin bestecilerinin fon mzikleri eliinde o besteciye ait zellikler, hayat
hikyesi, eserlerinden rnekler verilir.
4. Besteciyi tantan renci, tantlan her bir bestecinin kim olduu ynnde snfa
sorular yneltir. (Ben Kimim etkinlii eklinde). rnein; retmenin
grevlendirdii her renci (besteci) sras geldiinde, kendi yaam hikyesini,
bestelerini nasl yaptn anlatr, hatta bestelerinden snfta bir rnek eser alar ya
da dinletir. Daha sonra snfa Ben Kimim diye sorar. Bylece renciler o
besteciyi tanrlar.
5. Tantlan bestecilerden sonra, snf tarafndan belirlenen dneme ait bir eserin
notasyon (nota yazs) rnei aklanr.
6. Her bir bestecinin kendine ait eserinden bir blm (rencilerin alabilecei
versiyonu) (notasyon eklinde) duvara yanstlarak, eserin zellii renciler
tarafndan nce alnr, sonra tartlr. rnein, Vivaldinin Saka Kuu isimli
eserinin notalar duvara yanstlarak renciler tarafndan kendi alglarnn ya da
dzeylerinin durumuna gre aldrlarak, eser hakknda (dnemsel zellikleri
tayp tamad konusunda) tartlr.
LME VE DEERLENDRME
1. Ben Kimim etkinliinde, kim olduu belirlenemeyen besteciler ile ilgili ipular
yazdrlarak bulunmas iin aratrma devi verilir.
2. Bir sonraki ders iin canlandrma ile sunumu renciler tarafndan yaplacak
bestecilerin gruplara dalm yaplr.
ddm
3. Szl sunumu takiben renciler bireysel olarak z deerlendirme formunu

kullanr.
4. retmen renci gzlem formunu kullanr.
ddm
LME VE DEERLENDRME RNEK FORMLARI

Bu blmde eitim retim srecinde rencileri deerlendirmek iin retmenlere
yardmc olmak amacyla rnek formlar ve lekler verilmitir. rencilerin bilisel
becerilerinin yannda duyusal ve psiko-motor becerilerinin deerlendirilmesi iin bu formlar
aynen kullanlabilecei gibi amaca uygun deiiklikler yaplarak da kullanlabilir. Bu
formlara veya leklere gre rencileri deerlendirirken, ltlere gre hangi alanda yeterli
hangi alanlarda eksiklikleri olduu belirlenebilir. rencilerin eksiklikleri varsa bu
eksiklikleri gidermeye ynelik gereken nlemler alnr. z deerlendirme, grup
deerlendirme gibi formlarla rencileri deerlendirirken ama, puan vermekten ok, onlarn
eksikliklerini belirlemek ve bu eksiklikleri gidermeye ynelik nlemler almak olmaldr.
ddm
Z DEERLENDRME
Ad ve Soyad:
Snf
:
No
:
Tarih:
Bu almada neler yaptm?
Bu almada neler rendim?
Bu almada baarl olduum blmler?
Bu almada en ok zorlandm blmler?
almam yaparken beklemediim nelerle karlatm?
Bu almay tekrar yapsaydm u ekilde yapardm:
ddm
GRUP DEERLENDRME FORMU

Grubun Ad:
Snf:
Ynerge: Aadaki her bir ltn ne dzeyde yeterli olduunu gz nne alarak grubu
deerlendiriniz.
BECERLER
1- Hibir 2- Nadiren
zaman
DERECELER
3-Bazen
4- Sklkla
5- Her
zaman
Grup yeleri birbirleriyle

yardmlarlar.
Grup yeleri birbirlerinin
dncelerini dinlerler.
Grup yelerinin her biri almalarda
rol alrlar.
Grup yeleri birbirlerinin
dncelerine ve abalarna sayg
gsterirler.
Grubun her yesi birbirleriyle
etkileim ierisinde tartrlar.
Grup yeleri ulatklar sonucu
birbirlerine iletirler.
Grup yeleri bireysel
sorumluluklarn yerine getirirler.
Grup yeleri bilgilerini dierleriyle
tartrlar.
Grup yeleri birbirlerine gvenir.
Grup yeleri birbirlerini
cesaretlendirirler.
Grup yeleri sz hakknn adil bir
biimde paylalmasna zen
gsterirler.
Grupta birbiriyle atan grler
olduunda, gruptakiler bunlar
tartmaya aarlar.
altklar konuda, grup yeleri ortak
bir gr olutururlar.
Grup yeleri birlikte almaktan
holanrlar.
TOPLAM
Yorumlar:
ddm
GRUP DEERLENDRME FORMU

Ynerge: Aadaki form gruptaki her bir rencinin deerlendirilmesi iin gelitirilmitir.
Puanlama Anahtar:
Toplam Puan
devlerini saklama
devleri
tamamlama
1= Zayf
Zaman verimli
kullanma
Grev almaya
istekli olu
2= Geer
Grlerini
gerekelendirme
Farkl grlere
sayg duyma
Tartmalara
katlma
3= Orta
Grup arkadalarn
destekleme
Sorumluluklar
paylama
4= yi
Bakalarn dinleme
rencinin
Ad ve Soyad:
almaya hazr
olu
5= ok iyi
Yorumlar:
ddm
GRUP Z DEERLENDRME FORMU

Grubun Ad:
Gruptaki rencilerin Adlar:
Aklama: Aadaki tabloda grubunuzu en iyi ekilde ifade eden seenein altna (X) iareti
koyunuz.
DERECELER
BECERLER
Her zaman
Bazen
Hibir zaman
1. Aratrma plan yaptk.

2. Grev dalm yaptk.
3. Aratrmada eitli kaynaklardan yararlandk
4. Etkinlikleri birlikte hazrladk.
5. Grlerimizi rahatlkla syledik.
6. Grupta uyum iinde altk.
7. Birbirimizin grlerini ve nerilerini dinledik.
8. Grupta birbirimize gvenerek altk.
9. Grupta birbirimizi takdir ettik.
10.almalarmz srasnda birbirimizi
cesaretlendirdik.
11.Sorumluluklarmz tam anlamyla yerine
getirdik.
12. almalarmz etkin bir biimde sunduk.
TOPLAM
Aadakileri grubunuza gre cevaplaynz.
1. almalar srasnda karlatmz en byk problem
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
.........................
2. Problem nereden kaynaklanyordu?
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
.........................
3. Grubumuzun en iyi olduu alan
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
.........................
4. Grup olarak daha iyi olabilirdik. Fakat,
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
................................................................
ddm
RENC GZLEM FORMU

Aklama: Bu form, etkinlik sresince rencilerin, yaplan almalara katlma dzeylerini
gzlemeniz amacyla hazrlanmtr.
nite Ad:
Ad-Soyad
renci No :
Snf
:
DERECELER
BECERLER
Hibir
Nadiren
zaman
1
2
Bazen
Sklkla
Her
zaman
5
I. DERSE HAZIRLIK
1.Bilgi kaynaklarna nasl ulaacan bilir.
2.Ulat kaynaklardan etkin bir biimde
yararlanr.
3.Derse deiik yardmc kaynaklarla gelir.
4.Derse hazrlkl gelir.
Toplam
II. ETKNLKLERE KATILMA
1.Konu ile ilgili grlerini ekinmeksizin
ifade eder.
2.Gr sorulduunda syler.
3.Yeni ve zgn sorular sorar.
4.Belirttii grler ve verdii rnekler
zgndr.
5.Dersi iyi dinledii izlenimi veren sorular
sorar.
Toplam
III. NCELEME ARATIRMA GZLEM
1. Bilgi toplamak iin eitli kaynaklara
bavurur.
2.Kendisine verilen kaynaklarla yetinmeyip
baka kaynaklar aratrr.
3.nceleme ve aratrma devlerini zenerek
yapar.
4.Gzlemlerini dikkatli bir ekilde yapar.
5.Gzlemleri
sonucunda
mantksal
karmlarda bulunur.
6.Aratrma
ve
inceleme
sonucunda
genellemeler yapar.
Toplam
GENEL TOPLAM
ddm
PROJE DEERLENDRME LE
Projenin Ad:
rencinin;
Ad ve soyad:
Snf:
No:
DERECELER
BECERLER
Kt
Geer Orta
yi
ok
yi
I. PROJE HAZIRLAMA SREC

Projenin amacn belirleme
Projeye uygun alma plan yapma
Grup iinde grev dalm yapma
htiyalar belirleme
Farkl kaynaklardan bilgi toplama
Projeyi plana gre gerekletirme
TOPLAM
II. PROJENN ER
Trkeyi doru ve dzgn yazma
Doru bilgileri kullanma
Toplanan bilgileri analiz etme
Toplanan bilgileri dzenlenme
Elde edilen bilgilerden karmda bulunma
Kritik dnme becerisini gsterme
Yaratclk yeteneini kullanma
TOPLAM
III. SUNU YAPMA
Trkeyi doru ve dzgn konuma
Sorulara cevap verebilme
Konuyu dinleyicilerin ilgisini ekecek ekilde sunma
Sunuyu hedefe ynelik materyalle destekleme
Sunuda akc bir dil ve beden dilini kullanma
Verilen srede sunuyu yapma
Sunum srasndaki z gvene sahip olma
Severek sunu yapma
TOPLAM
GENEL TOPLAM
retmenin yorumu: .
...
...
ddm
MZK TARH DERSNDE KULLANILACAK TERM VE KAVRAMLAR

1. LKA DNEM MZ
MOUSA (MZ): Yunan mitolojisine gre ba tanr olarak kabul edilen ZEUS un MOUSA
ad ile anlan ve mz olarak okunan birbirinden gzel 9 tane kz olduuna inanlrd.
nsanlarn bu kzlara ve Zeusa kar yaptklar ibadetler, elenceler daha sonralar bu kzlarn
ad ile anlmaya baland.
RAGA VE TALA: Bir ezginin eksenini oluturan yapya RAGA, o ezginin ritm yapsn
belirleyen kalplara ise TALA denir.
ANTFON: branilerde, tapnaklarda yaplan dini trenlerde okunan metinler Babil ve Msr
kkenli idi. Bu metinler ANTFON isimli ezgisel bir yapyla isimlendirilmilerdir. Bu yntem
yle uygulanrd: Treni yneten din adam her dizenin ilk yarsn kendisi okur, halkn
oluturduu koro ise bunun ikinci yarsn syleyerek btnlk salanrd.
ETHOS: Mziin kiilii etkileme olayna ethos denir.
MOD: Dizi
DORYEN, LDYEN, FRGYEN VE HPO kavramlar: Bugn bat mziinin dayana
olan yedi nota dizisine HEPTATONK SCALA denir. Doryen, Frigyen, Lidyen gibi toplum
isimleri tam ve yarm perdelerin inici olarak kendine zg bir sra ile geldii dizilerdi. Bu
dizilerin tmnde dizinin aa doru 5. derecesinden balayan ikincil bir dizi yer alrd. Bu
diziler Yunancada aa anlamndaki HPO n ekini alrd. Bylece doryen dizisinin ikincili
hipodoryen, lidyen dizisi hipolidyen olurdu.
MONOCHORD VE ENTONASYON: Eski uygarlklarda 8 li ve 4 l aralklardan oluan ses
dizisi sonralar Pythagoras gam adyla anlmtr. Pythagoras izleyenler bu oranlar tek
telden oluan bir alg (MONOCHORAD)stnde denemiler, bylece tm bir mzik
sisteminin doru tonlanmas(ENTONASYON)salanmtr.
ddm
2. ORTAA DNEM MZ
SCHALA CANTORUM: Erkek seslerinin eitilmesi amacyla Gregorius zamannda kurulan
an okuludur.
MELZMATK: Ambrosius ezgileri melizmatik anlayla yazlm ve kullanlmtr.
Melizmatik anlay tek hecede ok nota kullanma ilkesine dayanr.
FDEL: Keman gibi yayla alnan her eit halk algsna denir. Ayn zamanda VELLE
adyla anlan bu alg, Rnesanstaki viyolun n biimi ve bugnk kemann atasdr.
3. RNESANS DNEM MZ
CHANSON, KAROL, LED: Rnesansa kadar vokal mzik lkelere gre farkllk
gstermez ve tek rnek olarak uygulanrd. Rnesanstan itibaren her ulus kendine zg bir
vokal mzik anlay gelitirdi. ngilizler buna KAROL, Almanlar LED, Franszlar ise
CHANSON adn vermilerdir.
SCHAWM, REGAL: Dnemde yeni alglar eklenmitir. Bunlar embalo,portatif org
(REGAL) ile bugnk obuann atas olarak kabul edilen SCHAWM dr.
KORUNMU MZK (Musca Reservata): Korunmu mzik, mzik ile szn
birletirilmesi eklinde kullanlmtr. Bu zamana kadar mzik hep n plandayd. Ancak bu
uygulama ile mzik ikinci plana ekildi, sz n plana kt.
4. BAROK DNEM MZ
KONTURUAN VE ARMON: Yeni kontrpuan anlay Rnesanstakinden ok farkldr.
Armonilerin belirlenmi olmas ve altta temiz bir doku oluturmas bestecilere giderek
uyuumsuz akorlar rahata kullanabilme frsat verir. an sonunda ise artk belli bir tonal
sistemin paras haline gelen uyumsuzluk, amal olarak dramatik anlatma katkda
bulunmaktadr. Bugn bize tandk gelen majr ve minr ses dizileri bylece domutur.
ddm
OPERA: talyancada szlk anlam eserdir. Bugnk tanmyla solistleri, korosu, sahnesi,
orkestras, kostm, dramatik oyunu ile mzie uyarlanm tiyatrodur.
SUT: Her biri deiik lkelerin dans olan, ayn mzik tonundaki kk blmlerin kart
tempolarla ard arda dizilmesidir.
KONERTO: talyanca szlk anlamyla kartlk, ztlk anlam tayan szcktr. Tek
algnn alg topluluuna kar durmas ve yine toplulukla birlemesidir. Barok dnem
konertosunda solo ve orkestrann kartl ilenmitir. Klasik dnem konertosunda solo ve
topluluk arasnda karlkl bir anlay, uyumlu bir sylei egemendir.
SONAT: Blmleri olan algsal biimdir. Sonat biimi barok orkestra yaptlarna
uyarlanm, blml ve ayn tempo dzenini koruyan senfonik yaptlar iinde de senfoni
ya da konerto yerine bazen sonat denmitir.
KANTAT: Bir eserin bir ses veya birka ses iin bestenmi haline denir
TOCCATO VE FG: Seslere dokunma ve kama anlamndadr. 1745te Bach fg sanatn
bestelemeye balayarak yaln bir temann fg ve kanon yntemleriyle ayna benzeri tersten
okunarak evrilerek nasl eitlendirilebilineceini ortaya koymutur.
PASSON: sann yaamn ve armha gerilme yksn dile getiren motet benzeri bir
trdr.
ORATORO: Kutsal konulu bir metinin stne alglar, koro ve solistler tarafndan
sylenmek zere yazlm, sahnelenmeyi gerektiren trdr.
MORDENT: Isrgan, kama anlamndadr. Asl sesle komusu arasnda tek bir gidi-gelitir.
TRILLE: Asl nota ile komular arasnda srekli, hzl bir gidi gelitir.
APPOGATURA: O dnemde vuruun banda bir vurgulama demekti. Bu nota armoninin
gerektirdii gibi asl sese komu ona bal, armoni d bir sesti. Bugn olduu gibi vurutan
nceki vurgusuz anlamnda deildi.
ddm
5. KLASK DNEM MZ
SENFON: Orkestra iin yazlm ya da drt blml byk mzik eseridir.
PYANO: Yumuak grltsz anlamna gelen bu szckle andmz algnn asl ad
talyanca piyano-fortedir. alg, tellere vurulan tokmaklar mekanizmasna dayand iin
vurmal alg snfna girer.1780 den sonra piyanonun gndeme gelmesiyle klavsen birden
gzden der. Romantizmin en gzde algs olur.
6. ROMANTK DNEM MZ
LED: iir dizelerinin piyano eliinde arkya dnmesidir. Lied Almanlarn Baladlardan
esinlendii sanat arksdr.
BALLADE: Halk iirlerinin belli bir ezgi ile okunmasdr. Chopin indramatik ve iirsel uzun
piyano paralarna verilen isimdir.
BARCAROL: Gemici arks ya da Venedik gondolcularn arksdr.
MPROMTU: e doan anlamnda tek blml fantezi karakterinde algsal paradr.
POLONEZ: Polonya halk dansdr.
PRELD: Bir baka paraya giri oluturan alg mziidir. Chopin ve Debussy,bir giri
mzii olmayan bal bana zgr biimli ksa piyano paralarna da preld ad verilir.
RAPSOD: Halk ezgileri gibi yaln ezgiler zerine kurulmu zgr deyite algsal paradr.
RUBATO: Yorumcunun bir an iin belirlenmi ritm yapsndan ayrlp kendi igdsne
gre yapy ve tempoyu deitirerek almas
MAZURKA: Polonyann ulusal danslarndan biridir.
ddm
7 .20. YZYILDA MZK

EMPRESSYONZM (ZLENMCLK)
zlenimci mzik, ezgiyi, biimi, polifon dokuyu ve uygularn ilev balarn atmtr.
Resim sanatnda ktan glgeye ya da glgeden a kaymalar, birbirinden kopuk gibi duran
lekelerin oluturduu btnselliin kesin izgilerden ka renk sevgisini bilinle
yanstmtr. zlenimci mzikte ritm ve lm belirsizlie eilim gsterir.
ddm
KAYNAKA
ddm
AIKGZ, K. Aktif renme, Eitim Dnyas Yaynlar, zmir. 2003.
AKTZE, . Mzii Okumak
BAYKUL, Y. lkretimde lme ve deerlendirme, MEB Yaynlar, 1999.
COOK, N. Mziin ABCsi

ELEBOLU, E. Tarihsel Adan Evrensel Mzie Giri
alar Boyunca Byk Adamlar Serisi, (Doan Karde Yaynlar)
DNER, M. I. Mzik Kongresi Bildirileri, Ankara, 1999.
ELMAS Y. I. Mzik Kongresi Bildirileri, Ankara, 1999.
FERDUNOLU, L. Mzie Giden Yol
HODER, A. Mzikte Trler ve Biimler
LYASOLU, E. Zaman inde Mzik, YKY Yaynlar -411, stanbul 1994
KAROLY, O. Mzie Giri
MMAROLU . Mzik Tarihi, Varlk Yaynlar,(6.basm) stanbul.1999.
MEB, Ortaretim Corafya Dersi retim Program (9, 10, 11. ve 12. Snflar),
Talim ve Terbiye Kurulu Bakanl, Ankara. 2005.
MEB, renci Merkezli Eitim Uygulama Modeli, Mill Eitim Basmevi, 2004.
ZGVEN, .E. Psikolojik Testler, PDREM Yaynlar, Ankara. 1999.
SAY A.Mzik Tarihi, Mzik Ansiklopedisi Yaynlar, Ankara. 1994.

SAY A. Mziin Kitab, Mzik Ansiklopedisi Yaynlar, Ankara, 2002.
SELANK, C. Mzik Sanatnn Tarihsel Serveni
TAVANCIL, E. Tutumlarn llmesi ve Spss ile Veri Analizi, Nobel Yaynlar, 1.
Bask, Ankara. 2002.
TURGUT, F. Eitimde lme ve deerlendirme metotlar, Saydam Matbaaclk (5.
Basm), Ankara. 1987.
UAN, A. nsan ve Mzik/nsan Sanat Eitimi, Mzik Ansiklopedisi Yaynlar,
ddm
Ankara 1994.
YILDIRIM, C. Eitimde lme ve Deerlendirme, SYM Yaynlar (4. Basm).
Ankara 1999
YENER F. Mzik Klavuzu
INTERNET ADRESLER
http://programlar.meb.gov.tr/program_giris/yaklasim_2.htm
http://talimterbiye.mebnet.net/program-gel-birimi/ana.html
http://uretim.meb.gov.tr/egitekhaber/s84/yazarlar/oguz.htm
http://www.beethovenlives.net
http://www.cndp.fr/collecie/pdf/clasbran.pdf
http//www.ef.sakarya.edu.tr/sayfa/bildiri/say_3/40
http://www.klasikmuzik.org/history.htm
http://www.meb.gov.tr/mebasp/mebdata/mevzuat/
http://www.muzikdersi.com
http://www.metu.edu.tr/~ilerol/dosyalar/dosyalar.html
ddm

Batı Müziği Tarihi

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Batı Müziği Tarihi

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

MLL ETM BAKANLII

Ortaretim Genel Mdrl

ANADOLU GZEL SANATLAR LSES

meslein gerektirdii biim, kapsam ve dzeyde hazrlanmas, biimlenmesi, uzmanlamas,

Mzik Tarihi, eitli akm ve sluplar arasndaki yaknlklar ve karlklar iinden

4. Programda yer alan deerleri retmen yeri geldiinde, etkinlikler iinde bu

retmenler btn rencilerin renmesini kolaylatrmak iin gerekli koullar

renme-retme sreleri, lme-deerlendirme metotlar ile retmen ve rencinin rolne

Mzik araclyla estetik duyarllk ve eletirel dnme becerisi gelitirmelerini,

nsan sesleriyle ve alglarla yaplan mzik ve mzik topluluklarn tanmalarn,

Mzikte tr, biim ve formlar ayrt etmelerini,

Mzik eserlerinin biimsel yapsn zmlemelerini,

Avrupa ve dier lke mziklerinden rnekleri alglarnda uygulamalarn,

Mzikte akmlar tanmalarn,

Bat Mzii Tarihine ait dnemleri ve bu dnemlerin mziksel zelliklerini

Mziin tarihsel geliiminin gnmze kadar urad deilikleri alglarnda

Bilinli bir mzik dinleyicisi olmalarn,

Mzik araclyla insanlar arasndaki kltrel etkileim ve iletiim becerilerini

Atatrkn gzel sanatlara verdii nemi ve ada Trk mziine ilikin

ada Trk mzii bestecilerinin mzie katklarn deerlendirmelerini

5.2. Temel Beceriler

Duyduu Eseri ve Bestecisini Tanma Becerisi

: lka Dnemi Mzii

: Klasik Dnem Mzii

nitelerin ierikleri aada yer almaktadr.

10. TRYEDE OK SESL MZK

renci baarsn gzlemlemek

Anne-babalara bilgi verebilmek

Programda, deerlendirme ile sadece renme rnn deil, rencilerin renme

8. BATI MZ TARH DERS RETM PROGRAMI NTELER VE

MZKTE ULUSAL AKIMLAR

TRKYEDE OK SESL MZK

BATI MZ TARH DERS NTELER VE AILIMLARI

NTE 5: KLASK DNEM MZ

Ulusal Mzik Okullar

NTE 8: BATI MZ FORMLARI

alg, Sahne, Din Mzii Formlar

NTE 9: 20. YZYILDA MZK

9. ORTARETM ANADOLU GZEL SANATLAR LSELER BATI MZ

10. PROGRAMDA KULLANILAN SEMBOLLER

Bu sembol, ilgili etkinliklerin (grup almas, alma kd

Bu sembol, ilgili etkinliklerin (aratrma, grup almas, proje

Bu sembol, ilgili nitede dorudan verilecek beceri ve deer

Bu sembol, ilgili etkinliklerin okul dnda inceleme ve aratrma

Bu sembol, ilgili kazanm(lar)la/niteyle ilikilendirilebilecek

Bu sembol, ilgili niteyle i birlii yaplabilecek dier derslerin

Bu sembol, eitim retim srecinde yaplabilecek lme ve

BATI MZ TARH DERS RETM PROGRAMI

C Dier derslerle ilikilendirme

BATI MZ TARH DERS RETM PROGRAMI

+ rencilerin mzik rneklerini dinlerken

C Dier derslerle ilikilendirme

BATI MZ TARH DERS RETM PROGRAMI

C Dier derslerle ilikilendirme

BATI MZ TARH DERS RETM PROGRAMI

v /+ Dnemin toplum hayat

hakknda rencilerden aratrma

1. Barok dnem kltrnn

+ Her renci dnemin

+ Dnem bestecilerine ait eserler

+ Herhangi bir Barok dnem formu

5. Dinledii formu tanr.

v /+ Dneme ait alg ve ses

6. Barok dnemine ait