Professional Documents
Culture Documents
Tình Hình Triển Khai E-banking Tại Việt Nam
Tình Hình Triển Khai E-banking Tại Việt Nam
*****
Ngi vit
Lp
Gio vin hng dn
:
:
:
H Ni - 2003
MC LC
LI NI U...3
CHNG I: GII THIU KHI QUT V E-BANKING .. 4
I.
II.
1.2
1.3
1.4
1.5
1.6
Visa... 14
b.
Mastercard19
c.
American Express.21
d.
JCB22
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Dch v ngn hng qua v tuyn truyn hnh tng tc (Interactive TV).41
8.
Dch v ngn hng qua mng vin thng khng dy (Wireless communications
network) hay M(mobile) banking.42
-1-
III.
Nhng yu t quan trng trong s hnh thnh v pht trin e-banking ..43
1.
Yu t php l..43
2.
3.
Yu t cnh tranh..44
II.
III.
2.
3.
Ngn hng ng .. 57
4.
5.
6.
IV.
V.
1.
2.
3.
CHNG III: CC GII PHP NHM THC Y S PHT TRIN EBANKING TI VIT NAM .. .75
I.
II.
III.
IV.
V.
KT LUN ..... 94
TI LIU THAM KHO ..... 95
-2-
LI NI U
Trong thi i bng n thng tin nh hin nay, u u ta cng bt gp nhng
ng dng ca cng ngh thng tin. c bit trong lnh vc ti chnh ngn
hng, vi vai tr huyt mch ca nn kinh t, vic ng dng cng ngh thng
tin trong s pht trin cc dch v ngn hng gp phn quan trng to nn
mt nn kinh t c tnh cnh tranh cao v em li nhiu tin ch cho cc khch
hng. Nhn thc c li ch to ln m cng ngh thng tin em li, nhiu
ngn hng trn th gii v ang tin hnh p dng cng ngh thng tin
pht trin v hon thin cc dch v ngn hng nhm tho mn ti a nhu cu
ngy cng a dng ca khch hng.
Ch cn 7 nm na, lnh vc ngn hng Vit Nam s phi m ca hon ton.
Cc t chc tn dng nc ngoi vi s vn khng l, cng ngh hin i,
dch v a dng v vi b dy nhiu nm kinh nghim s c hot ng
khng b hn ch Vit Nam. tn ti v pht trin, cc ngn hng thng
mi trong nc buc phi a dng ho dch v, hin i ho cng ngh v
tng bc chim lnh th phn ngay t by gi. Chnh v vy m trong vi
nm gn y v c bit l t u nm 2003, cc ngn hng thng mi ua
nhau tung ra cc sn phm, dch v mi m pht trin nhanh v mnh nht
phi k n dch v e-banking. i su tm hiu v vn ny, ti la
chn ti "Tnh hnh trin khai e-banking ti Vit Nam" cho kho lun
tt nghip.
Thng qua kho lun ny, ti mong mun em n cho ngi c khi nim
c bn v e-banking cng nhng thng tin cp nht v tnh hnh trin khai
dch v e-banking ti Vit Nam. Mc d ht sc c gng song do ti cn
kh mi m khng ch Vit Nam m cn c trn th gii nn phm vi
nghin cu cn hn hp v khng trnh khi cn nhiu hn ch. Ti rt mong
nhn c nhng kin ng gp ca ngi c quan tm n lnh vc dch
v ngn hng mi m ny.
Ti xin gi li cm n chn thnh nht ti Gio S, Nh Gio u T inh
Xun Trnh, Trng i hc Ngoi Thng, ngi tn tnh hng dn v
cho ti nhng nhn xt ht sc qu bu. Ti cng xin cm n anh Nguyn
Thanh Bnh, Cn b Phng Tin hc Ngn hng Ngoi thng Vit Nam; Ch
Phm Thu H, Trng phng Internet Banking v Ch Trng Cc Hng,
Trng phng Dch v Ti chnh C nhn, Ngn hng ANZ Vit Nam cng
gia nh v bn b, nhng ngi nhit tnh gip v ng vin ti rt
nhiu trong qu trnh thc hin kho lun ny.
-3-
-4-
II.
-5-
-6-
Cc th tn dng (credit card) cung cp cc khon vay cho khch hng khi
mua hng ho hoc dch v. Th tn dng c cc cng ty th tn dng
(credit card companies) pht hnh. Cc cng ty th tn dng hng u trn th
gii phi k n l Mastercard, Visa, American Express, Access, JCB
c im c bn ca th tn dng l n cho php ch th khi mua hng c th
nhn hng trc v thanh ton sau, c hng mt khon tn dng tun hon
v hn mc tn dng do ngn hng pht hnh th qui nh. Khi khch hng ln
u tin mua th tn dng, h thng phi t cc trc mt khon tin v
ngn hng s da vo nh ra hn mc tn dng cho th (thng th hn
mc ny c gi tr bng tng s tin t cc ca khch). i vi cc khch
hng c mt qu trnh s dng th tn dng, ngn hng s cn c vo cch
khch hng thng thanh ton (tng phn hay tr ht, thng xuyn thanh
ton chm hay ng hn) linh hot nh ra hn mc tn dng cho tng
khch hng. Tu theo qui nh ca tng ngn hng pht hnh m hng thng
ch th s phi thanh ton mt mc ti thiu hay ton b s tin hng mua
chu trong thng. Thng thng, nu ch th thanh ton ton b ho n th
ng hn th s khng phi tr thm li. Nu khng h s phi tr mt khon
li vay kh cao, t 12%/nm tr ln tu tng ngn hng qui nh.
Khi mua sm th g bng th tn dng, khch hng a th cho ngi bn
hng. Ngi bn hng ly cc thng tin ca th nh: s th, hn mc tn dng,
ngy ht hn. Sau , khch hng k tn trn bin lai ca ngi bn m sau
ngi bn dng nhn thanh ton tin bn hng t cng ty th tn dng.
Ngi bn hng s phi tr mt khon ph khong 4% gi tr tin hng cho
cng ty th tn dng. Hng thng ngn hng pht hnh th s gi cho ch th
mt bn thanh ton trong lit k ra tt c cc giao dch trong thng v tin
li phi tr.
-7-
-8-
khon tin hoa hng c hng vo tng s tin bn hng trc khi ghi c
vo ti khon ca ngi bn.
Khi cc cng ty th tn dng nhn c cc bin lai bn hng, h s thanh
ton cho cc ngn hng thng qua h thng b tr tng s tin bn hng ca
mi ca hng tr i khon hoa hng. ng thi cng ty th tn dng ghi n
vo ti khon ca cc ch th v gi cho h ho n thanh ton hng thng.
S ca cc th b bo mt hoc nh cp s c cp nht vo mt h thng
my tnh. Danh sch cc th ny c cp nht thng xuyn v cc ch ca
hng hay cc i l thanh ton th u c th truy cp vo mng ny nhanh
chng kim tra xem th tn dng m khch hng a ra thanh ton c nm
trong danh sch hay khng.
1.2 Th thanh ton (Charge Card)
Th thanh ton (charge card) c cc chc nng tng t th tn dng, tuy
nhin ch th phi thanh ton ton b ho n th hng thng v ngoi ra cn
phi tr ph hi vin. Cc loi th thanh ton ph bin hin nay l American
Express, JCB, Diner's Club
1.3 Th ghi n (Debit Card)
Th ghi n (debit card) cng c cc chc nng tng t th tn dng, tuy
nhin khi dng th ghi n thanh ton, s tin phi tr s c tr trc tip
vo ti khon ca khch hng v nh vy, s d c ca ti khon khch hng
b gim xung. Ngc li, khi dng th tn dng th s d n trong ti khon
khch hng tng ln.
-9-
Khch hng chc chn s cm thy rt thun tin khi dng loi th ny
thanh ton hay rt tin mt v hin nay c khong vi chc triu my in t
(electronic terminal) ti hn 100 nc trn th gii chp nhn thanh ton.
- 10 -
Nhng u im ca th ghi n c th k ra l:
Thanh ton bng chnh tin ca mnh m khng cn mang theo tin mt
hay sc
Khng phi i ngn hng xc nhn thanh ton sc
An ton hn thanh ton bng tin mt
D dng kim sot tnh hnh ti chnh ca mnh
Khi s dng th ghi n thanh ton cho hng ho, dch v, khch hng a
th cho ngi bn hng. Ngi bn hng s cho th trt qua my cp php
v nhp s tin phi thanh ton. Mt s i l cho php khch hng rt tin
mt ti y bng cch nhp s tin vo my cp php ln hn s tin thc t
phi thanh ton. Khch hng nhp m s PIN vo bn phm s. Trong vi
giy, my s kim tra cc thng tin, xc nhn tin cn trong ti khon v
thc hin giao dch. Sau , mt ho n s c in ra t my v s tin phi
thanh ton c tr trc tip vo ti khon ca khch hng.
Mt dng ca th ghi n l th rt tin (cash card). Th rt tin (cash card) l
tn gi ca cc loi th m ch th s dng chng rt tin mt t ti khon
ca h ti cc my rt tin t ng (ATM). H khng nhng c th rt tin ti
cc my ATM thuc bt c chi nhnh no ca ngn hng h ang m ti
khon m cn c th s dng c ti c cc my ATM ca cc ngn hng
khc c ni mng vi ngn hng ca h.
Khch hng c th hon ton yn tm v s an ton khi s dng th thanh
ton v mi khch hng u c ngn hng cung cp cho mt s PIN
(personal identification number). y l m s c nhn m khch hng nn
hc thuc lng. M s ny c gi b mt tuyt i, ngay c cc nhn vin
ngn hng cng khng c bit chng. Khi s dng my rt tin t ng,
- 11 -
- 13 -
- 14 -
Visa
Th Visa Electron
Th Visa Electron bt u c pht hnh vo nhng nm 80 vi mc ch
s dng thanh ton ti cc i l c my thanh ton in t. Visa
Electron c th s dng thanh ton ti hn 12 triu i l thanh ton
in t trn ton th gii, thanh ton trn Internet v rt tin mt ti hn
800.000 my ATM.
Ngy nay th Visa Electron c pht trin mang thm nhiu chc nng
hn nh th ghi n, th tn dng, th tr trc, c hoc khng c mch vi
x l (chip), tuy nhin n thng c s dng nh th ghi n.
Th Visa Electron c cc t chc ti chnh l thnh vin ca Visa pht
hnh ti nhiu khu vc trn th gii nh: chu Phi, chu , vng Ca-ri-b,
khu vc Trung v Nam M, chu u, M-hi-c v khu vc Trung ng.
Tuy nhin, khng mt t chc ti chnh no ti M v Canada pht hnh
loi th ny. Mc d vy, th Visa Electron vn c chp nhn thanh ton
ti cc i l thanh ton th v my ATM ca hai nc trn.
Th Visa Cash
Th Visa Cash mang biu tng nh sau:
- 16 -
- 17 -
Th tn dng Visa
ng s hu bi 21.000 t chc ti chnh thnh vin trn ton th gii,
Visa l mt t chc t nhn v li nhun c thnh lp nhm phc v li
ch ca cc thnh vin, ch th v cc i l thanh ton. Thng qua cc t
chc ti chnh thnh vin, Visa cung cp mt gii php thanh ton c uy
tn v c chp nhn rng ri nht trn th gii cho c ngi tiu dng
ln cc doanh nghip. n nay, Visa pht hnh khong trn 1 t th cc
loi c chp nhn thanh ton trn 150 quc gia. Trong nm 2002, 2,4
nghn t USD hng ho v dch v c thanh ton bng cc sn phm
ca Visa.
S ra i ca Visa bt ngun t nm 1958, khi ngn hng Bank of America
ln u tin pht hnh th BankAmericard xanh, trng v vng cho cc
khch hng California. Tuy nhin tng v loi th ny c t trc
rt lu. Ngay t nhng nm u th k trc, ng A.P. Ginnini, ngi
sng lp ra Bank of America tin tng rng cc khon tn dng c nhn
linh hot s gip khch hng kim sot c cuc sng ca h. Th
BankAmericard ra i nhm hng ti s thay i tch cc ca x hi.
Th BankAmericard tr nn ph bin trn khp nc M vo nhng nm
60 v 70 ca th k trc. h tr cho n, mt t chc mi s hu v
iu hnh bi nhiu t chc thnh vin ra i. Ci tn "Visa" ca t
chc mi ny c xut hin ln u tin vo nm 1976. Chng bao lu
sau th tn dng Visa pht trin trn ton cu. Trong sut nhng nm 80
v 90 ca th k qua, Visa tip tc t c nhng bc tin quan trng:
cho ra i th tn dng cao cp u tin, thit lp h thng ATM ton cu
u tin, pht trin thm th thng minh, th tr trc v tng bc
chim lnh th phn trn ton th gii.
- 18 -
- 19 -
MasterCard
- Th Maetro
- Th Cirrus
- Th MasterCard
Th Maetro thuc loi th ghi n. C th dng th Maetro mua sm, rt
tin mt ti hn 5 triu my in t trn ton th gii hoc sp ti y c th
thanh ton c trn mng Internet na.
Th Cirrus cng thuc loi th ghi n nhng ch c dng rt tin mt ti
cc my ATM. Tt c cc my ATM thuc h thng Cirrus u c c im l
cc hng dn trn my rt d hiu v bng c ting Anh ln ting bn a.
Th MasterCard l mt trong nhng loi th tn dng ph bin nht trn ton
th gii. Cc ch th MasterCard c hng kh nhiu tin ch nh:
- Dch v Bo him mua sm (Purchase Assurance): Khi mt th hng
ho no c khch hng mua bng th MasterCard m b h hi
hoc mt trong vng 90 ngy k t ngy mua th khch s c hon
tin hoc i.
- Ko di thi hn bo hnh (Extended Warranty): hng ho mua bng
th MasterCard c th c thi hn bo hnh di hn m khng phi mt
thm ph.
- MasterRental: y l mt s la chn thng minh tit kim tin khi
khch cn thu xe t trong vng 15 ngy lin tc hoc t hn. Thc t,
y l dch v bo him gip ch th trnh c cc khon pht ca
ngi cho thu xe trong trng hp khch lm mt hoc hng xe. Nu
khch hng thanh ton ton b tin thu xe th h c th c bo
him ti 50.000 USD cho mt v.
- Master RoadAssist: l dch v h tr khch hng khi chng may b
hng xe gia ng. Ch cn gi in n s my h tr v thng bo
- 21 -
- 22 -
c.
Kim tra bo co ti khon, xem cc giao dch, thanh ton tin mua
hng thc hin trong thng bt c lc no trong ngy.
JCB
- 24 -
- 25 -
- 26 -
4.
Trong phng thc giao dch ngn hng truyn thng, khch hng khi cn
thng tin v ti khon ca mnh cng nh cc thng tin khc v dch v ngn
hng u phi trc tip ti ngn hng vo gi giao dch. iu ny thc s tn
rt nhiu thi gian ca khch hng, nht l nhng khch hng xa hoc
khng c iu kin n giao dch trc tip. Thm ch ch v thiu thng tin
cp nht v t gi hi oi hay li sut vay, nhiu doanh nghip b tut mt
nhng c hi kinh doanh tt hay dn n cc quyt nh kinh doanh sai lm.
- 27 -
- 28 -
- 29 -
dch v ngn hng, thng tin v t gi hi oi, li sut tit kim, li sut vay,
gi chng khon,
4.3 Chi ph s dng
Telephone banking l mt trong nhng dch v ngn hng em li nhiu tin
ch cho ngi s dng vi chi ph thp nht. s dng dch v ny, khch
hng khng cn mua thm mt thit b c bit no m ch cn dng h thng
in thoi thng thng. Hu ht cc ngn hng cung cp dch v ny min
ph, khch hng ch phi tr cc ph in thoi cho bu in. Tuy nhin nu
khch hng s dng dch v fax ca telephone banking s phi tnh theo biu
ph c th ca ngn hng.
Vi h thng telephone banking, khch hng s tit kim c rt nhiu thi
gian, khng cn n ngn hng vn gim st c cc giao dch pht sinh trn
ti khon ca mnh mi lc k c ngoi gi hnh chnh, mi ni trong phm
vi c nc v quc t. D khch hng ang nh, c quan hay ang i cng
tc nc ngoi cng c th kim sot c cc giao dch trn ti khon ca
mnh, cp nht thng tin v sn phm, dch v ca ngn hng vo bt c thi
im no thch hp nht vi h.
4.4 Cch thc s dng v tnh an ton:
Cch thc s dng dch v ny hon ton n gin. Sau khi ng k s dng
dch v vi ngn hng, khch hng s c cp m s truy cp v mt khu.
M s truy cp l c nh v thng c th s dng cho c internet banking.
di ca mt khu do tng ngn hng quy nh, thng n l mt s c
di ti thiu 5 k t v ti a 20 k t. Khch hng c th thay i mt khu
bt c lc no m bo an ton, b mt cho cc thng tin ti khon.
- 30 -
- 31 -
- 32 -
SWIFT
(The
Social
for
Worldwide
Interbank
Financial
- 33 -
Kim tra s d
Thanh ton ho n
- 37 -
- 38 -
- 39 -
Xem s d ti khon:
- 40 -
- 43 -
- 45 -
- 47 -
3. Yu t cnh tranh
Trong mt mi trng m cc ngn hng u c th cung cp nhng sn
phm, dch v tng t nhau v s lng khch hng t thay i, tng th
phn ca mnh cc ngn hng lun phi cnh tranh nhm a ra cc sn
phm, dch v tt hn, nhiu tin ch hn thu ht khch hng.
Cc ngn hng trn th gii hin nay c xu hng la chn pht trin cc loi
hnh dch v ngn hng in t do tnh u vit vt tri ca n so vi cc loi
hnh dch v ngn hng truyn thng khc.
- 48 -
Chng II:
Tnh hnh trin khai e-banking ti Vit Nam
I.
- 49 -
- 51 -
bin php ph hp, nht l nng cao nng lc qun tr iu hnh theo kp cc
chun mc quc t sc cnh tranh v pht trin bn vng.
- 52 -
II.
th ngn hng ti th trng Vit Nam pht trin. n nm 1994, ngay sau
ngy M b cm vn, Ngn hng Ngoi thng Vit Nam k hp ng i l
thanh ton th American Express vi Cng ty American Express Hongkong.
T cho n gn ht nm 1995, Ngn hng Ngoi thng Vit Nam gi v
tr c quyn cung ng trong dch v thanh ton th ngn hng ti th trng
Vit Nam.
T nm 1996, th trng th Vit Nam bt u tr nn si ng vi s tham
gia ca cc ngn hng thng mi c phn trong nc v cc chi nhnh ngn
hng nc ngoi ti Vit Nam. Thng 4/1996, Ngn hng Ngoi thng Vit
Nam cng vi Ngn hng thng mi c phn chu (ACB), Ngn hng
thng mi c phn Xut nhp khu (Eximbank) v ngn hng lin doanh
FirstVina tr thnh thnh vin chnh thc ca T chc th quc t Mastercard
ti Vit Nam. Cng vo thi im , th tn dng quc t Mastercard u
tin c Ngn hng Ngoi thng Vit Nam pht hnh ti Vit Nam. Nm
1997, Ngn hng Ngoi thng Vit Nam c T chc th quc t Visa kt
np l thnh vin.
Cuc khng hong ti chnh khu vc nm 1997 c nhng nh hng nht
nh n tc tng trng ca nn kinh t Vit Nam, nht l du lch v u
t nc ngoi. T nm 1997 n 1999, doanh s thanh ton th quc t ti
Vit Nam st gim hn do lng khch du lch v u t gim st. Sau khng
hong, cc ngn hng khu vc phi chuyn hng chin lc sang lnh vc
dch v bn l v th trng tiu dng. Kt qu l lnh vc pht trin th c
c mt tm quan trng mi trong tm nhn ca cc ngn hng khu vc.
Khng nm ngoi xu hng , ti Vit Nam, dch v th ngn hng cng bt
u c ch trng u t pht trin. T nm 2000 tr li y, th trng th
ngn hng Vit Nam c nhng bin i tch cc. Hu ht cc ngn hng
- 55 -
u trin khai dch v th. Nhiu sn phm th khc nhau, c sn phm mang
thng hiu quc t v ni a u c a vo th trng.
Trong nhng nm qua, d l trong thi k kh khn nht, Ngn hng Ngoi
thng Vit Nam vn lun pht huy vai tr tin phong ca mnh trn th
trng th Vit Nam. Vi nh hng chin lc pht trin ng n, vi h
thng cng ngh t chun quc t, vi h thng thanh ton th kt ni trc
tuyn vi cc T chc th quc t, vi nhng kinh nghim tch lu trong sut
qu trnh hot ng, Ngn hng Ngoi thng Vit Nam tip tc bc nhng
bc vng chc hi nhp vo th trng ti chnh quc t v khng nh vai
tr ca mnh ti th trng th ngn hng trong nc. Hin ti, Ngn hng
Ngoi thng Vit Nam chim hn 40% th phn thanh ton v pht hnh th
tn dng quc t, hn 50% th phn thanh ton v pht hnh th ghi n. 2Ngn
hng Ngoi thng Vit Nam cng l ngn hng duy nht trn th trng c
h thng my thanh ton th chp nhn c 6 loi th tn dng v ghi n thng
dng: 5 loi th trn th trng quc t l Visa, Mastercard, American
Express, JCB, Diners Club v 1 loi th ti th trng Vit Nam l
Vietcombank Connect 24. Cc sn phm v dch v mi , ang v s c
Ngn hng Ngoi thng Vit Nam tip tc a ra th trng vi nhng tnh
nng vt tri.
- 56 -
Vit Nam l mt trong nhng ngn hng thng mi quc doanh c thnh
lp sm nht Vit Nam trong thi k xy dng t nc v u tranh bo v
t quc. Ngy 30/10/1962, theo ngh ca Ngn hng Nh nc Vit Nam,
Hi ng Chnh ph ban hnh Ngh nh 115/CP thnh lp Ngn hng
Ngoi thng Vit Nam trn c s b my ca Cc Ngoi hi trc thuc
Ngn hng Nh nc Vit Nam. Sau mt thi gian chun b, ngy 1/4/1963,
Ngn hng Ngoi thng Vit Nam chnh thc i vo hot ng. Trong sut
40 nm qua, ngay c trong thi k c ch bao cp, Ngn hng Ngoi thng
Vit Nam do c th l gn lin vi cc quan h kinh t quc t nn cng l
ni tip nhn c nhiu thng tin cng nh mi quan h kinh t i hi phi
vn ln st vi yu cu ca hot ng ti chnh ngn hng quc t. c bit
l trong hn 15 nm i mi, Ngn hng Ngoi thng Vit Nam vt qua
rt nhiu kh khn th thch sm tr thnh ngn hng thng mi quc
doanh hng u ca Vit Nam trong nhiu lnh vc nh huy ng vn, cho
vay v nht l pht trin dch v ngn hng.
Nhng nm gn y, thc hin yu cu c cu li cc ngn hng thng mi
quc doanh, Ngn hng Ngoi thng Vit Nam vn ln dn u cc
ngn hng trong nc v pht trin cc dch v tin ch ngn hng hin i
bng cch p dng cng ngh thng tin v theo st c yu cu ca mt
ngn hng thng mi c tm c khu vc v quc t. Trong 6 nm lin tip,
t 1995 n 2002, Ngn hng Ngoi thng Vit Nam c Ngn hng JP
Morgan Chase cng nhn l "Ngn hng c cht lng dch v thanh ton tt
nht" trong khu vc. C th coi Ngn hng Ngoi thng Vit Nam l ngn
hng i u to nn mt s thc y v li cun cc ngn hng thng mi
quc doanh v cc ngn hng thng mi khc trong nc cng vi mnh
thc hin thnh cng s nghip cng nghip ho - hin i ho trong giai
on hi nhp khu vc v quc t hin nay.
- 57 -
VCB thc hin vai tr i l thanh ton, sau l i l pht hnh cc loi th
tn dng quc t (Visa v Master vo thng 4/1996, AMEX vo thng
9/1996), pht hnh th tn dng VCB-VISA (1998).
c bit, vo thng 5/2002, vi vic khai trng h thng ngn hng trc
tuyn (VCB-Online) v h thng rt tin t ng (ATM) mang li tm vc
mi v cng ngh ngn hng c p dng ti Ngn hng Ngoi thng Vit
Nam, n cng mang li cho khch hng nhng tin ch khi mi giao dch
c thc hin tc th khng cn qua khu trung gian no. Khch hng c th
t thc hin cc giao dch ti my ATM gn nht s dng cc dch v t
ng ho c tnh chnh xc cao. Cn h thng giao dch t ng (Connect 24)
cho php khch hng giao dch bt c u - ni c c s giao dch ca Ngn
hng Ngoi thng Vit Nam, gip cho khch hng vt qua c hn ch v
khng gian v thi gian. Th VCB Connect 24 thc cht l mt th ghi n ni
a, cha s dng c nc ngoi. Hin nay khch hng dng loi th ny
c th thanh ton c ti hu ht cc siu th ln trn ton quc. VCB ang
tch cc m rng phm vi thanh ton th, khng phi ch cc siu th m cn
cc ca hng, khch sn, trung tm gii tr, v ni chung l tt c nhng
ni din ra cc hot ng mua bn, giao dch v chi tiu hng ngy. VCB
cng ang phi hp vi mt s cng ty bo him thc hin thanh ton ph
bo him qua th. Trong trng hp khch hng mua bo him nhn th th
thay v hng thng khch hng phi tr mt khon ph cho Cng ty bo him
th ti y khch hng khng cn lm th tc nh vy na m ch cn thc
hin tr tin trn ti khon ca mnh. Tin n, VCB cng d nh cho php
ch th Connect 24 c th thanh ton tin in, in thoi thng qua dch
v th ny.
Phn ln khch hng s dng th Connect 24 hin nay l nhn vin ca cc
doanh nghip m ti khon nhn lng. Cc doanh nghip ch cn ng k
- 58 -
tin s dng trn th l 254,55 t VND v s tin thanh ton qua th l 108
triu USD. Nguyn nhn tng l do cng ngh thanh ton th c ci
thin, mng qun l, thanh ton n nh. Ch sau cha y 1 nm i vo
hot ng h thng giao dch t ng Ngn hng Ngoi thng Vit Nam
Connect-24 t trn 50.000 th c pht hnh, hn 40.000 ti khon c
nhn c m thm vi bnh qun khong 3.000 giao dch/ngy. Ngn hng
Ngoi thng Vit Nam tin hnh s kt giai on 1 chun b tip tc
trin khai giai on 2 vi vic a vo hot ng thm 70 my ATM trong
nm 2003 nng tng s ln 200 my trn ton quc.
2. Ngn hng thng mi c phn Chu
Ngn hng thng mi c phn Chu c tn giao dch quc t l Asia
Commercial Joint Stock Bank (vit tt l ACB) chnh thc i vo hot ng
k t ngy 04/06/1993 vi vn iu l ban u l 20 t ng. Ra i khi nn
kinh t ang cn nhiu kh khn v bin ng, h thng php lut, chnh sch
kinh t, ti chnh v m cha hon thin, thiu ng b v cn cha ng
nhiu ri ro cho hot ng ngn hng nn khi mi thnh lp ACB phi n
lc rt nhiu. Sau gn mi nm hot ng, n nay ACB thc s tr
thnh ngn hng thng mi c phn uy tn hng u Vit Nam v tc tng
trng vt bc v cht lng dch v khch hng. Cho n thng 1 nm
2003, vn iu l ca ACB tng ln 424 t ng, tng gp hn 21 ln so
vi vn ban u.
Hin nay, ACB c 3 c ng nc ngoi l:
- 60 -
ACB khng ngng m rng mng li hot ng, cho n nay ngoi Hi
s chnh ti 442 Nguyn Th Minh Khai, Qun 3, TP H Ch Minh, Ngn
hng c 21 chi nhnh, Cng ty Chng khon ACB, Trung tm th ACB,
Trung tm chuyn tin nhanh Western Union.
n cui nm 2002, ACB c quan h i l vi 434 ngn hng ti 75 quc gia
trn khp th gii. Hin nay ACB c 4 trung tm giao dch ACB-Western
Union v hn 2000 i l chp nhn thanh ton th tn dng ACB trn c
nc.
t c nhng thnh tu trn l nh Ban lnh o ca ACB nhy bn, kp
thi xc nh ng hng i cho s pht trin. Nhn thc c tm quan
trng ca cng ngh hin i trong vic nng cao cht lng v pht trin sn
phm, dch v ngn hng nhm p ng yu cu kht khe ca khch hng,
ACB mnh dn p dng cng ngh tin tin. n cui nm 2002, h qun
tr nghip v ngn hng TCBS (The Complete Banking Solution) ng dng
cng ngh thng tin ti ACB chnh thc vn hnh, a ACB tr thnh ngn
hng thng mi c phn c hm lng cng ngh thng tin cao nht trong
cc mt hot ng.
Vi TCBS, mc tiu ct li l gip Ban qun tr qun l hiu qu hn cc mt
hot ng ca ngn hng, ng thi chm sc khch hng tt hn bng cc
dch v tin ch do TCBS mang li. ng dng u tin ca TCBS l dch v
Ngn hng qua in thoi (Phone Banking) cung cp cc thng tin cho khch
hng v t gi, li sut, tnh hnh chng khon, ti khon v giao dch. Bn
cnh dch v Phone Banking, dch v ngn hng qua Internet (Internet
banking) cho php khch hng s dng khng gii hn cc dch v ngn
hng. Ngoi vic truy cp tm kim thng tin, c hai dch v ny cho php
khch hng ngi ti nh c th thc hin mt s giao dch vi ngn hng.
- 61 -
S d ti khon
3. Ngn hng ng
- 62 -
Hin nay, dch v e-banking duy nht m Ngn hng ng cung cp cho
khch hng l Th ng .
y l loi Th thanh ton ni a (th ghi n) u tin Vit Nam s dng
ting Vit trong giao dch, ng thi khch hng c th va thanh ton hng
ho, dch v va thc hin ln chuyn khon. Khch hng c th s dng cc
tin ch ca th ng m vn c hng li trn s d ca ti khon th.
- 63 -
Cc tin ch ca th ng :
Rt tin mt:
o Ti cc chi nhnh v i l do Ngn hng ng u nhim.
o Chi tr t ng qua ATM 24/24 gi (trong tng lai)
u im ca th ng :
- 65 -
Ti khon k qu
Thc hin cc giao dch thanh ton vi ngn hng (trong tng lai)
- 66 -
S dng trc ngun vn ca ngn hng thanh ton tin hng ho,
dch v ti gn 7.000 a im thanh ton th ti Vit Nam (nh cc ca
hng, siu th, nh hng, khch sn) v hn 16 triu a im ca 220
quc gia trn ton th gii.
Bc s, lut s
- 68 -
Doanh nhn
Du hc sinh
Giy chng nhn cng tc, chc v hoc giy bo lnh (p dng i
vi khch hng c Ngn hng ng min thc hin m bo tn
dng)
- 69 -
150.000 VND
Th vng ph :
100.000 VND
50.000 VND
B phn dch v khch hng ca Ngn hng sn sng phc v khch hng
24/24 gi, k c cc ngy ngh v ngy l gii quyt cc yu cu nh:
Tm hiu th tc pht hnh th
iu chnh tng gim hn mc tn dng
- 70 -
- 71 -
hot ng ngn hng. Ngn hng Cng thng Vit Nam v ang c
nhng chng trnh u t thch ng vo cng ngh mi c th mau
chng ho nhp vi mi trng thng mi in t.
Hin nay, Ngn hng Cng thng Vit Nam ang trin khai a vo s dng
h thng thanh ton in t. H thng ny cho php cc khch hng giao dch
chuyn tin, rt tin, gi tin 24/24 gi ti bt c im giao dch t ng hoc
cc i l chp nhn th ca Ngn hng Cng thng Vit Nam. Ngoi ra,
trong tng lai khng xa ngn hng cn cung cp dch v ngn hng Internet,
dch v ngn hng ti nh, dch v ngn hng qua in thoi Mi giao dch
t vic vay vn, m th tn dng, u t, thanh ton, lu k chng khon,
kim tra ti khon c th thc hin ti nh thng qua cc my tnh ca
doanh nghip v c nhn.
- 73 -
- 74 -
- 75 -
gm 26 chi nhnh ngn hng nc ngoi, 6 chi nhnh ph thuc ngn hng
nc ngoi, 4 ngn hng lin doanh, 41 vn phng i din t chc tn dng
nc ngoi hot ng ti Vit Nam, 6 ngn hng thng mi quc doanh, gn
50 ngn hng c phn, ch c khong 15% l thc s quan tm n dch v
ngn hng in t. Nguyn nhn u tin phi k n l thiu vn. Mi dch
v ngn hng in t u gn lin vi yu t khoa hc cng ngh v i hi
phi c s u t tng i ln v c s vt cht k thut trong khi lng vn
ca cc ngn hng trong nc cn rt hn ch.
S yu km v thiu ng b trong s pht trin c s vt cht k thut h
tng cng lm cn tr phm vi trin khai dch v ngn hng in t ti Vit
Nam. Tht kh c th pht trin dch v ngn hng in t khi m internet,
truyn hnh k thut s vn cn xa l vi a s ngi dn.
Mt l do na khin cho cha nhiu ngn hng trin khai dch v ngn hng
in t l ngun nhn lc. thnh cng trong vic a ra sn phm, dch v
mi th iu quan trng l i ng nhn vin ngn hng phi l ngi nm
vng v c hiu bit su rng v loi sn phm, dch v c kh nng
hng dn, gii thch cho cc khch hng cng nh trnh c ri ro, sai st.
Hin nay, a s nhn vin cc ngn hng trong nc cn c hiu bit hn ch
v cc ng dng khoa hc cng ngh trong ngn hng ni chung v dch v
ngn hng in t ni ring. Mun vy, cc ngn hng phi b ra mt chi ph
khng nh o to i ng nhn vin v iu ny cng i hi phi c thi
gian ch khng th thc hin c ngay trong ngy mt ngy hai.
Th ba, s lng khch hng quan tm v s dng dch v ngn hng in t
cn rt t. Kt qu ca mt cuc iu tra gn y ca Phng Thng mi v
Cng nghip Vit Nam (VCCI) cho thy ch c khong 10% s doanh nghip
trong tng s 90.000 doanh nghip t ra quan tm n thng mi in t v
- 80 -
- 81 -
Chng III: Cc gii php nhm thc y s pht trin ebanking ti Vit Nam
- 82 -
c cung cp thng tin; nhng ngi tham gia vo vic cung cp v c cung
cp thng tin, ngi lm chng (nu c).
Lin quan n vic cung cp thng tin tin gi, ti sn gi theo yu cu ca
khch hng, Quyt nh s 1004/2001/Q-NHNN ngy 8/8/2001 ca Ngn
hng Nh nc cho php t chc tn dng qui nh qui trnh cung cp hoc tha
thun vi khch hng phng thc cung cp c th. Thng thng, vic cung
cp thng tin tin gi, ti sn gi cho khch hng c thc hin theo phng
thc giao dch trc tip. nhn thng tin tin gi, ti sn gi, khch hng n
ngn hng yu cu v nhn thng tin trc tip. Phng thc giao dch ny c
u im l thng qua cc bng chng v ch k, chng minh th, c xut
trnh khi giao dch, ngn hng thng mi c th xc nh c chnh xc ngi
yu cu cung cp thng tin tin gi v ti sn gi chnh l khch hng c lin
quan ca mnh hoc ngi c ngi ny u quyn (nu ngh cung cp
thng tin theo u quyn), t thc hin chuyn giao thng tin mt cch chnh
xc.
Trn c s qui nh php lut hin hnh v qui trnh cung cp thng tin tin gi,
ti sn gi ca khch hng hin ang c p dng c th thy rng:
Vic cung cp thng tin tin gi, ti sn gi phi bo m tun theo qui
trnh cht ch, bo m nguyn tc: Cung cp, tip cn, chuyn giao
thng tin chnh xc i tng, ng thm quyn ca bn yu cu cung cp
thng tin.
Vi vic Ngn hng Nh nc m rng, cho php t chc tn dng c
qui nh qui trnh hoc tho thun vi khch hng v qui trnh, phng
thc cung cp thng tin tin gi, ti sn gi, vic cung cp thng tin tin
gi, ti sn gi ca khch hng thng qua mng Internet c tin
php l thc hin.
- 86 -
m ho thng tin Bn cnh , qui trnh thit lp giao dch ngn hng in t:
Cp tn giao dch v m s, sa i tn giao dch v m s, phng thc truyn,
chuyn giao, gi thng tin, lin quan n tn giao dch v m s ng vai tr rt
quan trng trong bo mt thng tin, giao dch ngn hng in t.
Trn thc t hin nay, dch v ngn hng trn mng Internet c thc hin theo
phng thc tng t nh phng thc giao dch trn mng Internet thng
thng. l, vic bo mt v xc thc giao dch trn mng Internet c thc
hin thng qua tn giao dch (User name) v m s (Password). Khi khch hng
c thit lp giao dch ngn hng in t vi ngn hng th s c ngn hng
cp cho tn giao dch v m s thc hin giao dch v c t mnh thay i
m s m bo an ton. Vic kim tra, xc thc khch hng khi giao dch
ngn hng in t c thc hin thng qua vic kim tra, xc thc tn giao
dch v m s ca khch hng tng t nh giao dch vi cc nh cung cp dch
v Internet. Phng thc giao dch ny c li th l tn dng c c s cng
ngh hin hnh, khng i hi khch hng phi nng cp, b sung thm thit b
bo mt v hn na to c s quen thuc i vi nhng ngi ang s dng
dch v Internet hin nay.
im bt li ln nht ca phng thc giao dch ny l kh nng b gi mo v
tn giao dch v m s tng i cao. Tn giao dch v m s khi c truyn i
trn mng Internet c th b tip cn, xm nhp v k gi mo c th s dng
thng tin ny tip cn cc dch v ngn hng in t, thng tin tin gi, ti
sn gi ti ngn hng. Hin ti, cc Website ca ngn hng u s dng vic m
ho thng tin theo chun SSL (Secure Socket Layer) khc phc kh nng
xm nhp thng tin trn ng truyn.
Tn giao dch v m s cn c th b tit l do s thiu an ton trong qu trnh
cp, sa i, chuyn giao tn giao dch v m s, c bit trong cc giao dch t
xa. Vic thit lp giao dch ngn hng qua mng Internet - yu cu cp tn giao
- 89 -
dch v m s (ban u) c th thc hin theo hai phng thc: giao dch trc
tip v giao dch t xa (giao dch qua mng Internet hoc giao dch qua in
thoi).
a) Phng thc giao dch trc tip
Vi phng thc giao dch trc tip, thng qua vic khch hng trc tip n
ngn hng, ngn hng c th kim tra chng minh th, ch k, giy u quyn
(trong trng hp giao dch c u quyn), t ngn hng c th xc nh
c thm quyn ca ngi ang giao dch, t bo m chc chn vic giao
dch, chuyn giao thng tin, d liu - trong trng hp ngh thit lp giao
dch ngn hng in t l tn giao dch v m s (ban u) - c chnh xc,
ng i tng, ng thm quyn.
b) Phng thc giao dch t xa qua mng Internet
Trong trng hp khch hng thc hin ngh thit lp giao dch ngn hng
in t thng qua mng Internet, ngn hng s c mt s kh khn trong vic
kim tra, xc thc khch hng do thiu cc phng tin truyn thng nh ch
k, chng minh th,(c bit trong iu kin hin nay, Vit Nam cha p
dng ch k in t). Trong trng hp ny, thng thng cc ngn hng xc
nh khch hng thng qua vic yu cu khch hng in y vo mu (form)
ngh giao dch ngn hng in t v gi n ngn hng, trong mu ny c
nhng thng tin m ch khch hng v ngn hng mi c th bit (thng thng
l m s b mt).
Tham chiu trng hp c th
Cc thng tin Vietcombank yu cu khch hng in vo mu (form) ngh
thit lp giao dch ngn hng in t gm: Tn ngi m ti khon, s, ngy
chng minh th, a ch, s in thoi, s ti khon, loi ti khon, a ch email,
- 90 -
- 92 -
2. La chn hnh thc chuyn giao thng tin v tn giao dch v m s giao
dch sao cho thch hp, bo m an ton (nh bng ng th thng
hoc ch gi th thng bo tn giao dch v khch hng s lin h li vi
ngn hng bng in thoi c cung cp m s giao dch). Vic s
dng th in t ch c thc hin khi th in t c m ho, bo
mt, bo m an ton, khng b tip cn, c trm trong qu trnh chuyn
tin.
3. Bn cnh , giao dch ngn hng in t l loi hnh hot ng tng i
mi, c tim n nhiu ri ro. Vic kt ni, giao dch, cung cp thng tin
khch hng thng qua mng Internet cng t khch hng vo ri ro v
vic thng tin c nhn c th b tit l do s xm nhp tri php. Do vy,
cn c thng bo trc cho khch hng bo m:
Khch hng hiu r cc ri ro c th pht sinh v thc hin cc bin
php bo mt thch hp. Khch hng phi hp cng ngn hng bo
m thc hin chnh sch an ton thng tin trn mng.
Chp thun, cho php kt ni, giao dch, chuyn giao thng tin qua
mng Internet, bo m s an ton, b mt thng tin c nhn ca khch
hng.
Hot ng ngn hng in t c nhiu u th, vic thit lp v cung cp dch
v ngn hng thng qua mng Internet s l tt yu trong thi gian ti. Thng
qua , cc ngn hng c th a dng ho hot ng ca mnh, nng cao cnh
tranh, gim gi thnh trong hot ng ngn hng v cc khch hng ca ngn
hng mnh cng c hng nhng li ch t s hin i ho trong giao dch
ngn hng mang li. Tuy nhin, cc vn mang tnh k thut, php l, cc
ri ro trong hot ng ny cn phi c cc ngn hng nghin cu k lng
bo m an ton khng ch cho ngn hng m cn cho c khch hng ca
ngn hng. bo m an ton thng tin trong hot ng ngn hng in t,
bo m gi b mt thng tin tin gi ngn hng khi thc hin giao dch qua
mng Internet, cc ngn hng cn c chin lc, chnh sch thng nht v
- 93 -
- 94 -
- 99 -
KT LUN
Dch v ngn hng in t Vit Nam mi ang trong giai on u ca s pht
trin. Trc mt cn rt nhiu kh khn, thch thc cn phi vt qua, song vic
pht trin dch v ngn hng mi m ny l hng i ng n ca cc ngn
hng Vit Nam. Khng nhng n gp phn y mnh s nghip cng nghip
ho, hin i ho ngnh ngn hng m cn gip Vit Nam tng bc vng chc
chun b cho tin trnh hi nhp vo nn kinh t ca khu vc v th gii. Ngay
t by gi chng ta cn phi xem xt ra chin lc v l trnh ph hp
trin khai thnh cng dch v ngn hng in t ti Vit Nam. C nh th, cc
ngn hng Vit Nam mi khng mt th phn trn chnh th trng ni a.
Mc d ht sc c gng nhng do ti cn kh mi, cha c nhiu ti liu
tham kho v thi gian hn ch nn chc chn khng trnh khi nhng thiu
st. Ti rt mong nhn c kin nhn xt, ng gp ca cc thy c gio v
bn c nhng bi vit sau v ti ny hon thin hn. Ti xin chn thnh
cm n.
- 100 -
- 101 -