Professional Documents
Culture Documents
Koncepti I Ri Strategjik I NATO-s
Koncepti I Ri Strategjik I NATO-s
1.
Qllimi afatgjat dhe themelor i NATO-s sht mbrojtja e liris dhe siguria e
t gjith antarve t saj me mjete politike dhe ushtarake. Sot, Aleanca mbetet
nj burim thelbsor i stabilitetit n nj bot t paparashikueshme.
1.
Shtetet antare t NATO-s formojn nj komunitet t veant vlerash, t
angazhuar pr parimet e liris individuale, t demokracis, t t drejtave t
njeriut dhe sundimit t ligjit. Aleanca sht vendosmrisht e angazhuar n
qllimet dhe parimet e Karts s Kombeve t Bashkuara dhe n Traktatin e
Uashingtonit, i cili pohon prgjegjsin kryesore t Kshillit t Sigurimit pr
ruajtjen e paqes dhe siguris ndrkombtare.
2.
Lidhjet politike midis Europs dhe Ameriks s Veriut kan qen t farktuara
q prej themelimit t NATO-s n 1949. Lidhja transatlantike mbetet si gjithmon
e fort dhe prher e rndsishme pr ruajtjen e paqes dhe siguris EuroAtlantike. Siguria e antarve t NATO-s n t dy ant e Atlantikut sht e
pandashme. Ne do t vazhdojm ta mbrojm at s bashku, n baz t
solidaritetit, qllimit t prbashkt dhe ndarjes s drejt t prgjegjsive t
marra.
3.
Mjedisi modern i siguris prfshin nj numr n rritje sfidash dhe n zhvillim
t vazhdueshm ndaj siguris s territorit dhe t popullsis s vendeve t NATOs. N mnyr q t garantohet siguria e tyre, Aleanca duhet dhe do t vazhdoj
t prmbush me efektshmri t lart tre grup-detyrat themelore t saj, t cilat
kontribuojn n sigurin e antarve t Aleancs, duke qen gjithmon n
prputhje me ligjin ndrkombtar:
1. Mbrojtja kolektive. Antart e NATO-s, gjithmon, do t ndihmojn njritjetrin ndaj do sulmi, n prputhje me Nenin 5 t Traktatit t
Uashingtonit. Ky angazhim mbetet i palkundur dhe detyrues. NATO do t
parandaloj dhe mbroj kundrejt do krcnimi dhe agresioni si dhe ndaj
sfidave t siguris n zhvillim q krcnojn sigurin themelore t secilit
vend aleat individualisht, ose t Aleancs si nj e tr.
1. Menaxhimi i krizave. NATO ka nj trsi unike e t fuqishme t
kapaciteteve politike dhe ushtarake pr t menaxhuar spektrin e plot t
krizave - para, gjat dhe pas konfliktit. NATO do t prdor, n mnyr
aktive, nj przgjedhje t prshtatshme t ktyre mjeteve politike dhe
ushtarake, pr t ndihmuar n menaxhimin e krizave n zhvillim, q mund
t ndikojn n sigurin e Aleancs, para se ato t prshkallzohen n
konflikte; pr t ndalur konfliktet ekzistuese, t cilat ndikojn n sigurin e
Aleancs; dhe pr t ndihmuar n konsolidimin e stabilitetit n situatat
paskonfliktuale, kur kjo kontribuon n sigurin Euro-Atlantike.
2. Bashkpunimi pr Sigurin. Siguria e Aleancs sht ndikuar dhe
mund t ndikohet nga zhvillimet politike prtej kufijve t saj. Aleanca do t
angazhohet n mnyr aktive pr t rritur sigurin ndrkombtare,
nprmjet partneritetit me vendet prkatse dhe organizatat e tjera
ndrkombtare, duke kontribuar n mnyr aktive pr armkontrollin,
mosprhapjen e armatimit dhe armatimin, si dhe duke e mbajtur dern e
hapur pr antarsimin n Aleanc pr t gjitha vendet e demokracive
Europiane q prmbushin standardet e NATO-s.
4.
Mjedisi i Siguris
7. Sot, zona Euro-Atlantike sht n paqe dhe krcnimi me ndonj sulm
konvencional kundr territorit t NATO-s sht i ult. Kjo prbn nj sukses
historik pr sa i prket politikave t zhvillimit t nj mbrojtjeje t fuqishme, t
integrimit Euro-Atlantik dhe t partneritetit aktiv, q ka udhhequr NATO-n pr
m shum se gjysm shekulli.
8. Megjithat, krcnimi konvencional nuk mund t shprfillet. Shum rajone dhe
vende t bots po kryejn blerje t konsiderueshme t pajisjeve moderne
ushtarake, me pasoja pr stabilitetin ndrkombtar dhe sigurin Euro-Atlantike,
t cilat jan t vshtira pr t'u parashikuar. Kjo prfshin edhe prhapjen e
raketave balistike, t cilat prbjn rrezik real n rritje pr zonn Euro-Atlantike.
9. Prhapja e armve brthamore dhe armve t tjera t shkatrrimit n mas dhe
mjeteve t tyre t prhapjes krcnojn me pasoja t pallogaritshme stabilitetin
global dhe prosperitetin. Gjat dekads s ardhshme, prhapja e armve do t
jet nj nga shtjet m t mprehta n disa nga rajonet m t paqndrueshme
t bots.
10. Terrorizmi prbn nj krcnim t drejtprdrejt pr sigurin e qytetarve t
vendeve t NATO-s, si dhe m gjer, pr stabilitetin dhe prosperitetin
ndrkombtar. Grupe ekstremiste vazhdojn t prhapen n zona me rndsi
strategjike pr Aleancn dhe teknologjia moderne rrit rrezikun dhe ndikimin e
mundshm t sulmeve terroriste, n mnyr t veant n qoft se terroristt
mund t blejn arm kimike, biologjike, radiologjike apo brthamore.
11. Paqndrueshmria ose konfliktet prtej kufijve t NATO-s mund t krcnojn
direkt sigurin e Aleancs, duke prfshir nxitjen e ekstremizmit, terrorizmit dhe
veprimtarive ndrkombtare ilegale, t tilla si trafikimi i armve, narkotikve
dhe njerzve.
12. Sulmet kibernetike (cyber attacks) po bhen m t shpeshta, m t organizuara
dhe m t kushtueshme n lidhje me dmin q ato i shkaktojn administrats
qeveritare, bizneseve, ekonomive dhe, potencialisht, sistemit t transportit dhe
furnizimit, si dhe infrastrukturave t tjera t rndsishme. Ato mund t
prshkallzohen deri n pragun e krcnimit t prosperitetit kombtar dhe EuroAtlantik t siguris dhe stabilitetit t tyre. Forcat ushtarake t huaja dhe
shrbimet inteligjente t tyre, grupet e krimit t organizuar, terrorizmi dhe/ose
grupet ekstremiste mund t jen burim i kryerjes s sulmeve t tilla.
13. T gjitha vendet jan t ndrvarura nga komunikimi jetik, rrugt e transportit
dhe transitit, nga t cilat varen tregtia ndrkombtare, sigurimi i energjis dhe
zhvillimi ekonomik. Kto shtje krkojn prpjekje m t mdha
ndrkombtare pr t siguruar qndrueshmrin e tyre ndaj sulmeve apo
ndrprerjeve t mundshme. Disa vende t NATO-s, pr t plotsuar nevojat e
tyre me energji, do t bhen m t varura nga furnizuesit e huaj t energjis
27.
Partneritetet
28.