Professional Documents
Culture Documents
95109646 Ứng dụng mạng nơ ron lo gic mờ trong phat hiện sự cố của động cơ điện một chiều
95109646 Ứng dụng mạng nơ ron lo gic mờ trong phat hiện sự cố của động cơ điện một chiều
inh Vn Nhng
Trng H Sao
email:nhuongdv2000@gmail.com
ng Vn Tu
Trng H Sao
email:tuedv1978@gmail.com
Tm tt
ng c in mt chiu l mt trong nhng thit b
in c s dng rt ph bin. Tuy nhin, cng nh
cc thit b khc, trong qu trnh lm vic ng c
in mt chiu c th gp mt s dng s c khc
nhau. Vic xy dng cc thit b c kh nng phn
tch v pht hin nhanh cc s c ca ng c l rt
cn thit cho qu trnh vn hnh an ton. Trong bi
bo ny cc tc gi s gii thiu phng php ng
dng m hnh mng n rn logic m nhn dng s
c xy ra i vi ng c in mt chiu trong qu
trnh lm vic ch da trn vic phn tch gi tr o tc
tc thi ca ng c. Vic ng dng mng TSK
(Takaga Sugeno Kang) vi 8 lut m phn tch
cc gi tr tc thi ca tc ng c cho php pht
hin nguyn nhn s c v thng s ca s c vi
chnh xc hn 95%.
2. M h nh mng n r n TSK v ng
dng trong nh n dng ph t hin c
2.1 Cu trc mng TSK
Mng TSK l mt cu trc gm 5 lp dng m
phng cc quy tc suy lun l-gch m TSK [3]. M
hnh mng TSK (gii hn cho 1 u ra) c th hin
trn H.1. Lp th nht bao gm cc khi ij ( j )
Abstract
ca hm v bi
1. t vn
Bi ton pht hin s c l mt trng hp c bit
ca bi ton nhn dng ni chung. Bi ton nhn dng
i tng bao gm nhiu cng on, trong kh
khn nht l khu to c tnh nhn dng ca i
tng v xy dng m hnh x l vc t c tnh .
Trong bi bo ny, cc tc gi s xc nh gii
php ch s dng gi tr o vn tc gc ca ng c
nhn dng nhm lm gim bt phc tp ca cc
thit b o. Cc c tnh nhn dng s c trch
chn t chui cc gi tr tc thi ca vn tc gc. Nu
nh vic xc nh cc c tnh i tng l tin
quan trng th vic xy dng m hnh x l vc t c
tnh s quyt nh n cht lng ca gii php.
Trong thi gian qua c nhiu cng trnh nghin
H. 1
ij x j
1
x j cij
1
ij
2 bij
(1)
VCCA-2011
311
i x = ij x j
p kch t:
LA
(2)
j=1
Lp th ba l khi tnh cc gi tr hm fi u ra
ca TSK. Trong mng TSK ta s dng cc hm tuyn
tnh:
N
f i ( ) P ij x j Pi 0
(3)
j 1
( ) f ( )
y=
i 1
( )
F1
F2
H. 2
(4)
i 1
c c gi tr tc thi ca vn tc gc, bi
bo s s dng m hnh m phng ca ng c in
mt chiu kch t c lp trn SIMULINK nh H.3
[4,6], trong s c s c m phng bng cch
iu chnh gi tr dng i A v iK nhn vi cc h s
tng ng (ti thi im xy ra qu ), gi tr ti ca
ng c c thay i tham s mT .
Trong cu trc ny ta c lp 2, 4 v 5 l cc lp
tnh ton v hot ng c nh. Cc lp 1 v 3 l cc
lp c cc tham s c th thay i thch nghi xy
dng m hnh ti u. C th trong lp 1 l cc tham
s ci , bi , i ca cc khi m ho, trong lp 3 l cc h
s pij ca hm tuyn tnh [1,2]. Cc tham s ny c
th c iu chnh thch nghi vi hm mc tiu l sai
s u ra ca mng TSK trn mt tp s liu mu cho
trc [1,2].
2.2. M phng c c ch lm vic ca ng c
i tng nghin cu chnh ca bi bo l ng c
in mt chiu kch t c lp. Nhm mc ch n
gin ha cc khi o lng, bi bo t mc tiu xy
dng m hnh pht hin s c ch da trn cc s liu
o vn tc gc tc thi ca ng c. c c cc
gi tr vn tc gc tc thi ny, mt m hnh ca ng
c mt chiu kch t c lp s c xy dng s
dng cng c Simulink (Matlab) m phng. ng
thi trong bi bo ny ta cng tm xt cc trng hp
m thi im xy ra s c c xc nh trc m
hnh ch tp trung cho nhim v phn loi s c.
2.2.1 M t ton hc ng c in mt chiu kch t
c lp
T cc phng trnh c bn ca ng c in mt
chiu kch t c lp bin i Laplace ta c h
phng trnh sau [5]:
uA ( s)
eA s
RA iA ( s)
eA ( s )
ke y w s
H. 3
LA s iA s
DC lam viec tai dinh muc
mM s
kM y iA s
120
(5)
100
80
omega
mM s mT s
2pJ s w s
T h phng trnh (5) ta xy dng c s
khi ng c in mt chiu kch t c lp khi t
thng kch t khng i nh H.2. m phng cc s
c xy ra khi ng c ang lm vic ta s dng s liu
ng c mt chiu kch t c lp nghin cu c cc
thng s sau [5]: in p phn ng: uA 220V ; in
60
40
20
-20
0.2
0.4
0.6
0.8
1
Time
(a)
VCCA-2011
312
1.2
1.4
1.6
1.8
80
140
70
120
60
50
100
40
80
i
30
60
20
10
40
0
0.5
1.5
Time
2.5
20
(b)
H. 4
0.5
1.5
2.5
Time
3.5
4.5
(a)
Ho mach phan ung IA =0
150
b. ng c khi xy ra s c:
S c chm tt cc vng dy phn ng:
ng c ang lm vic bnh thng, ti nh mc,
sau 2s xy ra s c RA, LA gim, p ng u ra tc
c dng nh trn H.5. Nhn vo th ta thy, khi RA,
LA gim cng nhiu th tc ng c cng tng cao,
s ln dao ng t, thi gian qu khi xy ra s c tq =
0,15 s.
Omega
100
50
140
120
H. 6
100
Omega
80
0.5
1.5
Time
2.5
(b)
th p ng dng in (a), tc (b) khi xy ra s
c h mch phn ng
60
40
20
0
Mat kich tu
-20
120
0
0.5
1.5
2.5
Time
3.5
4.5
100
(a)
80
60
Omega
160
140
40
120
Omega
100
20
80
0
60
40
-20
0.5
1.5
20
0.5
1.5
2.5
Time
3.5
4.5
3.5
4.5
140
(b)
th p ng tc khi xy ra s c chm tt vng
dy phn ng RA, LA gim 2 ln (a), gim 3 ln (b)
120
100
80
Omega
H. 5
2.5
Time
(a)
0
-20
60
40
20
0
-20
H. 7
VCCA-2011
313
3
Time
(b)
th p ng tc khi xy ra s c mt kch t
(a), khi xy ra s c va chm tt dy qun phn ng
va mt kch t (b)
im qu (xt ng nht l ti T0 2s ), do
trong khi xy dng vc-t c tnh ta s ch cn ly
cc gi tr tc thi trong khong wT0 wT0 0,15 .
Mc ch ca m hnh nhn dng l xy dng
c m hnh ngc, t cc gi tr tc thi ca vn
tc gc cn xc nh ngc li 3 gi tr trng thi ca
ng c l mT , aA , aK . Qu trnh ny c m t nh
trn H.9.
H. 9
3. 1. To b liu v xy dng m h nh nh n
dng c
c c b s liu mu, m hnh m phng trn
H.3 c s dng vi nhiu thng s khc nhau
i din cho nhng trng hp lm vic v s c khc
nhau ca ng c. C th:
Khi ng c ang lm vic bnh thng nhng ti
thay i th cng dn ti tc ng c bin thin.
Mng TSK phi phn bit c trng hp ng c
c s c v trng hp bin thin ca ti. V vy ta
xy dng b s liu vi thng s th nht bin thin
l: mT (ti). Ta chn ti c khi lng dao ng trong
khong t 0 n 100kg vi bc thay i 10kg. Vy
ta c b s liu theo ti l 11 trng hp [0; 10; 20;
30; 40; 50; 60; 70; 80; 90; 100].
Khi h mch dy qun phn ng ta c dng in
phn ng iA 0 , khi chm tt dy qun phn ng ta
c dng in phn ng tng ln c th 1,5; 2; 2,5; 3
ln so vi nh mc. Vy ta c b s liu theo s thay
i ca h s dng phn ng l a A c 6 trng hp
[0; 1; 1,5; 2; 2,5; 3].
Khi ng c mt kch t th h s ca dng
aK 0 . Khi ng c lm vic bnh thng ta xt
trng hp dng kch t khng i hay h s dng
aK 1 . Vy ta c thng s th hai ca b s liu l
x1 ,
, x16 .
Nh vy 1 mu s liu bao gm cp 2 vc t x, d
trong x
16
- vc-t u vo cha 16 gi tr tc
3
thi ca vn tc gc ca ng c, d
- vc-t u
ra tng ng cha 3 gi tr tham s mT , aA , aK .
3.2 ng dng mng TSK nh n dng c trong
ng c in mt chiu
T b s liu 132 mu ta tch thnh 2 tp s liu:
75% s mu (tng ng vi 99 mu) c dng
xy dng m hnh nhn dng (b s liu hc), 25%
(tng ng vi 33 mu) c dng kim tra m
hnh nhn dng (b s liu kim tra). Tp mu kim
tra ta chn cc mu c ch s 2, 6, 10, ..., 132 (cch
4); tp mu hc 99 mu l cc mu cn li.
Vi cc th nghim khc nhau, ta chn s lut
suy lun ca mng TSK thch hp cho tp s liu
to l M 8 , t ta xy dng c s cu trc
mng TSK nhn dng s c ng c theo hnh 1 vi
cc p ng u ra (tnh theo cc cng thc (1)(4))
aK vi hai gi tr 0 hoc 1.
Tng hp ba trng hp bin thin ca cc s
liu trn, ta xy dng c b s liu tng qut gm
11 6 2 132 mu. Tun t tng b 3 gi tr ca cc
tham s mT , aA , aK c a vo m hnh m phng
trn H.3 tnh ton a ra c vn tc gc p ng
ca ng c trong trng hp nh trn H.8.
H. 8
y(x)
TSK (x)
(5)
Vy bi ton t ra l i xc nh tm trng
tm c1 , , c8 , cc m 1 , , 8 , cc h s hnh
dng b1 , , b8 , v cc hm TSK f1 (x), , f8 (x) sao
cho ta c x : y TSK (x) d (p ng u ra ca
mng xp x vi gi tr ch cn c) vi tt c cc mu
trong b s liu hc (99 mu) v b s liu kim tra
(33 mu). Vic xc nh cc thng s ca mng ny
s c thc hin bng thut ton bc gim cc i
ti u ha sai s gia u ra ca mng v u ra
ch cn c. Chi tit thut ton hc bc gim cc i
tng qut c trnh by trong [1,2], thut ton hc
M hnh to b s liu
VCCA-2011
314
(a)
(a)
(b)
H. 10 K t qu hc trn 99 mu cho nhn dng trng thi
ca m-men ti (bi n thin t 0 n 100% m men
max)(a), v sai s hc gia k t qu u ra TSK v gi
tr ch (cho m-men ti) (b)
(b)
H. 12 K t qu hc trn 99 mu cho nhn dng trng thi
ca dng phn ng (a) v sai s hc trn 99 mu cho
nhn dng trng thi ca dng phn ng (b)
(a)
(a)
(b)
H. 11 K t qu kim tra trn 33 mu nhn dng gi tr mmen ti bi n thin t 0 n 100% m men max(a) v
Sai s hc gia k t qu u ra TSK v gi tr ch
cho m-men ti (b).
(b)
H. 13 K t qu kim tra trn 33 mu cho nhn dng trng
thi ca dng phn ng(a), sai s trn 33 mu cho
nhn dng trng thi ca dng phn ng (b)
VCCA-2011
315
4
99
100%
0% .
5
99
100%
5% ; cn trn H.15b, tt c cc
(a)
4. Kt lu n
M hnh mng n rn logic m TSK c kh nng ng
dng trong nhiu loi bi ton nhn dng. Trong ni
dung ny cc tc gi cp n nhn dng pht
hin s c xy ra trong ng c in mt chiu kch
t c lp c th qua kt qu kho st thy: i vi
cc loi s c v s thay i ca ti, ta c chnh
xc cao trn 95%, nhiu trng hp t 100%. ng
thi, sau khi c c vect c tnh cho cc tc
ca ng c th qu trnh tnh ton m hnh TSK
c thc hin gn nh hon ton t ng.
Cng trnh c th c cc hng pht trin tip theo
nh: t ng pht hin thi im s c, trin khai o
c v x l vi tn hiu t cc ng c thc t, kho
st cc dng s c khc ca ng c.
(b)
H. 14 K t qu hc trn 99 mu cho nhn dng trng thi
ca dng kch t (a), sai s hc gia u ra ca mng
v gi tr ch cho nhn dng trng thi ca dng
kch t (b)
[2]
[3]
[4]
www.mathworks.com
[5]
[6]
(a)
VCCA-2011
316
VCCA-2011
317