Topik 5 Air Dan Larutan

Ciri Ciri Fizikal Air

Suhu (C)

Ciri Ciri Fizikal Air

Cecair pada suhu bilik tidak
berbau, tidak berwarna dan
tiada rasa.
Takat didih: 100C

Takat
beku
air

Takat beku: 0C
Mengembang
membeku

ketika

elektrik

Pepejal
(ais)

Suhu (C)
Air
mula mendidih
as
G

Peleburan
Pendidihan
Pepejal
Cecair
Gas
(ais)
(air)
Pembekuan Kondensasi

Cecair
(air)

Masa (min)

yang

Ketumpatan: 1g per cm pada

4C

Pe
pe
ja
l

Pembekuan
Kehilangan tenaga apabila air menyejuk, ia memperlahankan
pergerakan molekul, lalu air menjadi ais.

Konduktor haba yang lemah

Konduktor
lemah

Ce
ca
ir

Air membeku
sepenuhnya

Takat
didih
air

ir
ca
e
C

Air mendidih
sepenuhnya

Cecair
(air)

Gas
(wap)

Masa (min)

Pendidihan
Tenaga haba diserap apabila air mendidih, menyebabkan
molekul-molekul air bergerak lebih laju dan bebas.

Topik 5 Air Dan Larutan

Ciri - Ciri Fizikal Air

Kesan Bendasing Kepada Ciri Ciri Fizikal Air

Takat beku menurun.

Takat didih meningkat.

Ketumpatan meningkat.

Kekonduksian haba meningkat.

Rasa, bau dan warna berubah.

Topik 5 Air Dan Larutan

Komposisi Air

Komposisi Air

Sebatian
yang
terdiri
daripada
unsur
hidrogen
dan oksigen.

1 molekul air terdiri

daripada 2 atom
hidrogen dan 1
atom oksigen.

Topik 5 Air Dan Larutan

Komposisi Air
Elektrolisis Air
Proses penguraian sebatian
komponen-komponennya
menggunakan arus elektrik.

Arus elektrik
Oksigen
Ujian oksigen:
Kayu uji berbara

Kayu uju berbara

akan menyala

kepada
dengan

Arus elektrik dialirkan melalui air yang

kemudiannya menguraikan molekul air
kepada atom oksigen dan hidrogen.

Arus elektrik
Hidrogen
Ujian hidrogen :
Kayu uji menyala

Bunyi pop
kedengaran

Topik 5 Air Dan Larutan

Penyejatan Air

Suhu persekitaran

Air Menyejat
Dengan Cepat
Apabila

Luas permukaan air

Kelembapan

Pergerakan udara

Topik 5 Air Dan Larutan

Penyejatan Air
Perbandingan Antara Penyejatan dan Pendidihan
Penyejatan
Penyejatan

Pendidihan
Pendidihan

Menyerap haba
haba
Menyerap

Menyerap haba
haba
Menyerap

Berubah daripada
daripada
Berubah
cecair kepada
kepada gas
gas
cecair

Berubah daripada
daripada cecair
cecair kepada
kepada gas
gas
Berubah

Proses perlahan
perlahan
Proses

Proses laju
laju
Proses

Berlaku dipermukaan
dipermukaan
Berlaku
air
air

Berlaku pada
pada keseluruhan
keseluruhan air
air
Berlaku

Berlaku pada
pada sebarang
sebarang
Berlaku
suhu di
di bawah
bawah takat
takat
suhu
didih cecair
cecair
didih

Berlaku pada
pada takat
takat didih
didih cecair
cecair
Berlaku

Topik 5 Air Dan Larutan

Penyejatan Air
Aplikasi Penyejatan Air

Mengeringkan pakaian

Mengeringkan rambut

Menyejukkan badan

Topik 5 Air Dan Larutan

Penyejatan Air
Penyejatan Air
Suatu proses di mana cecair berubah menjadi
wap air.
Berlaku dengan perlahan dan berterusan.

Melibatkan molekul air sahaja.

Topik 5 Air Dan Larutan

Larutan Dan Kelarutan

Larutan, Zat Terlarut dan Pelarut

Larutan

Dihasilkan dengan melarutkan

suatu bahan ke dalam bahan lain

Zat terlarut

Bahan yang terlarut dalam

pelarut

Pelarut

Bahan yang melarutkan bahan

lain

Topik 5 Air Dan Larutan

Larutan Dan Kelarutan

Larutan Cair, Pekat dan Tepu
Larutan cair

Larutan pekat

Larutan tepu
Zat terlarut
yang tidak
larut

Larutan
Larutan

Kuantiti zat
zat terlarut
terlarut
Kuantiti

Kebolehan
Kebolehan
melarutkan zat
zat
melarutkan
terlarut
terlarut

Cair
Cair

Mengandungi sedikit
sedikit
Mengandungi
zat terlarut
terlarut
zat

Boleh melarutkan
melarutkan
Boleh
banyak zat
zat terlarut
terlarut
banyak

Pekat
Pekat

Mengandungi banyak
banyak
Mengandungi
zat terlarut
terlarut
zat

Boleh melarutkan
melarutkan
Boleh
sedikit zat
zat terlarut
terlarut
sedikit

Tepu
Tepu

Mengandungi kuantiti
kuantiti
Tidak boleh
boleh
Mengandungi
Tidak
maksimum zat
zat terlarut
terlarut melarutkan
melarutkan zat
zat terlarut
terlarut
maksimum

Topik 5 Air Dan Larutan

Larutan Dan Kelarutan

Campuran yang
bahan tak terlarut.

mengandungi

Keruh dan tidak homogen (tidak

seragam).

Ampaian
Tidak
membenarkan
melaluinya.

cahaya

Zarah mendap di bawah atau

terapung dipermukaan larutan.

Bahan tak terlarut

Topik 5 Air Dan Larutan

Larutan Dan Kelarutan

Perbezaan Antara Larutan Dan Ampaian

Larutan
Larutan

Ampaian
Ampaian

Penyebaran
Penyebaran

Tersebar secara
secara
Tersebar
sekata
sekata

Tidak tersebar
tersebar secara
secara
Tidak
sekata
sekata

Jenis
Jenis
komposisi
komposisi

Homogenus
Homogenus

Heterogenus
Heterogenus

Kelihatan
Kelihatan

Jernih dan
dan lutsinar
lutsinar
Jernih

Keruh dan
dan legap
legap
Keruh

Topik 5 Air Dan Larutan

Larutan Dan Kelarutan

Definisi
Kuantiti maksimum zat terlarut dalam
gram yang akan larut dalam 100g
pelarut pada suhu tertentu.
Contoh:
Kelarutan Zat Terlarut

Kelarutan bahan Y dalam air pada

suhu 30C ialah 40g per 100g air.

Ini bermaksud:
Hanya 40g bahan Y boleh larut dalam
100g air pada suhu 30C untuk
menghasilkan larutan tepu.

Topik 5 Air Dan Larutan

Larutan Dan Kelarutan

Faktor Yang
Mempengaruhi
Kelarutan

Sifat zat
terlarut

Sifat pelarut

Suhu

Suatu zat terlarut

mungkin larut dalam
suatu pelarut tetapi
tidak
larut
dalam
pelarut lain.

Zat
terlarut
yang
berlainan mempunyai
kelarutan
berbeza
dalam
sesuatu
pelarut.

Kelarutan
meningkat
suhu

Cth: Iodin hampir tak

larut dalam air tetapi
sangat larut dalam
alkohol

Cth: Gula lebih larut

dalam air berbanding
iodin

Cth: Gula lebih larut

dalam air pada suhu
50C
berbanding
pada suhu 30C.

bahan
dengan

Topik 5 Air Dan Larutan

Larutan Dan Kelarutan

Pelarut

Air

Pelarut Organik

Melarutkan garam mineral dalam

tanah untuk diserap dengan
mudah

Sesetengah zat terlarut tidal larut

dalam air tetapi larut dalam pelarut
organik.

Melarutkan
minuman.

agen

pembersih,

Melarutkan
racun
serangga
untuk aktiviti pertanian.

Pelarut
organik

Zat terlarut

Kegunaan

Alkohol

Pigmen

Menghasilkan
dakwat

Alkohol

Iodin

Menghasilkan
antiseptik

Pencair

Pigmen

Menghasilkan
cat cair

Eter

Lemak

Mengekstrak
lemak

Topik 5 Air Dan Larutan

Larutan Dan Kelarutan

Kadar Merlarut

Berapa cepat zat terlarut yang dapat melarut dalam kuantiti

pelarut yang ditetapkan.

Kadar
mengacau

Suhu pelarut

Kadar melarut
meningkat
dengan suhu.

Kadar melarut
meningkat
dengan kadar
mengacau.

Saiz
terlarut

Isi
padu
pelarut

zat

Zat
terlarut
yang bersaiz
lebih kecil larut
lebih
cepat.
Maka,
kadar
melarut
meningkat
dengan
pengurangan
saiz
zat
terlarut.

Kadar melarut
meningkat
dengan
isi
padu pelarut.

Topik 5 Air Dan Larutan

Asid Dan Alkali

Sifat Sifat Asid Dan Alkali

Asid

Alkali

Nilai pH

<7

>7

Rasa

Masam

Pahit

Asid pekat sangat

mengakis
Menukarkan kertas
litmus biru kepada
merah

Alkali pekat sangat

mengakis
Menukarkan kertas
litmus merah kepada
biru
Gas berbau tengik
dibebaskan

Sifat mengakis
Kesan pada kertas
litmus lembap
Kesan ke atas logam

Bunyi pop kedengaran

NOTA: Asid dan alkali hanya menunjukkan sifatnya dengan kehadiran air.

Topik 5 Air Dan Larutan

Asid Dan Alkali

Peneutralan
Tindak balas kimia antara asid dan alkali menghasilkan garam dan
air.
Asid + Alkali Garam + Air
Dilakukan melalui proses pentitratan
Contoh:
Natrium hidroksida + Asid hidroklorik Natrium klorida + Air.
Kegunaan
Sengat lebah yang berasid dineutralkan dengan larutan beralkali
Ubat gigi digunakan untuk meneutralkan asid dalam mulut

Topik 5 Air Dan Larutan

Topik 5 Air Dan Larutan

Asid Dan Alkali

Kegunaan Asid Dan Alkali

Asid nitrik untuk membuat baja

Asid sitrik untuk membuat garam buah

Asid karbonik untuk membuat minuman berkarbonat

Ammonia untuk membuat baja dan bahan pembersih

Natrium hidroksida untuk membuat sabun dan bahan cuci

Topik 5 Air Dan Larutan

Penulenan Air
Sumber Air Semula Jadi

Hujan
Paling tulen dan paling
bersih
Mata air / perigi
Bersih dan tulen
Laut
Mengandungi
terlarut
Sungai
Tidak bersih
Kolam / tasik
Kotor

garam

Topik 5 Air Dan Larutan

Penulenan Air
Penulenan Air
Penurasan
Air
jernih
tetapi
masih
mengandungi mikroorganisma
Pendidihan
Air masih mengandungi zarah
terampai
tetapi
tiada
mikroorganisma hidup.
Pengklorinan
Air masih mengandungi zarah
terampai tetapi tiada lagi
mikroorganisma.
Penyulingan
Air bersih tanpa zarah terampai,
mikroorganisma dan mineral.
Tidak sesuai untuk diminum.

Topik 5 Air Dan Larutan

Sistem Bekalan Air

Kegunaan
Kegunaan
Air
Air

Domestik

Perindustrian

Pertanian

Secara terus

Minuman

Agen
penyejuk

Pengairan

Stesen kuasa
hidroelektrik

Memasak

Sebagai
pelarut

Perikanan

Pengangkutan

Mencuci

Rekreasi

Topik 5 Air Dan Larutan

Sistem Bekalan Air

Loji Rawatan Air
Saringan
Menyingkir objek besar seperti ikan
Pengudaraan
Menyingkirrasa dan bau busuk
dengan melarutkan oksigen dari
udara ke dalam air
Penggumpalan
Menggumpal zarah kecil dan
meneutralkan keasidan air
Penggenapan
Memendapkan zarah terampai di
dasar tangki
Penurasan
Menyingkir zarah terampai yang
tertinggal
Pengklorinan
Membunuh mikroorganisma.
Pemfluoridaan
Mengelakkan pereputan gigi.

Topik 5 Air Dan Larutan

Sistem Bekalan Air

Loji Rawatan Air

Topik 5 Air Dan Larutan

Sistem Bekalan Air

Cara Cara Memulihara Air

Bilik air

Mandi dengan cepat

Tutup paip semasa

memberus gigi

Taman

Basuh
kereta
dengan
menggunakan air
dalam baldi

Dapur

Basuh
pinggan
mangkuk dalam singki
yang dipenuhi air
Menggunakan mesin
basuh
dan
mesin
basuh pinggan apabila
penuh sahaja

Topik 5 Air Dan Larutan

Pemeliharaan Kualiti Air

Pencemaran Air
Sampah dan kumbahan
tak dirawat.
Kesan:
Menyebabkan
penyakit
seperti kolera dan tifoid.

Racun serangga dan

baja dibuang ke dalam
sungai.
Kesan:
Alga
membiak
dan
mengurangkan
kandungan oksigen.
Tumpahan daripada
kapal dan tangki.
Kesan:
Membunuh
hidupan
akuatik dan burung laut.

Lumpur dan pasir

mengalir
ke
sungai
disebabakan
aktiviti
pembinaan
dan
peebangan hutan.
Kesan:
Sungai menjadi cetek dan
air berlumpur.

Lumpur

Bahan
buangan
domestik

Bahan
buangan
pertanian

Tumpahan
minyak

Sisa
perindustrian

Sisa bahan kimia, logam

dan bahan radioaktif
Kesan:
Membunuh dan meracun
hidupan
akuatik,
menyebabkan
penyakit
dan kanser.

Topik 5 Air Dan Larutan

Pemeliharaan Kualiti Air

Cara Cara Mengawal Pencemaran Air

Pencegahan

Melaksanakan sistem
pembuangan
kumbahan
dengan
teratur.

Merancang kawasan
industri
dan
perumahan
dengan
teratur.

Pemantauan

Penguatkuasan

Menguatkuasakan
undang-undang baru.

Pengawasan udara
dan
laut
untuk
menghalang
tumpahan
minyak
atau
pembuangan
sisa.

Topik 5 Air Dan Larutan

Pemeliharaan Kualiti Air

Pemeliharaan dan Pemuliharaan
Kualiti Air

Penguatkuasaan
undang-undang
yang tegas

Pendidikan

Seminar, kempen.

Menghukum dengan
tegas orang yang
tidak
mematuhi
undang-undang

Pelupusan
sampah yang
teratur

Memusatkan sistem
pelupusan sampah.

Penggunaan
teknologi
penjimatan air

Pengairan titisan.

Membersihkan
sungai tercemar

Mengadakan gotongroyong
membersihkan
sungai.