n Mn Hc

My Pht Xoay Chiu

MY PHT IN XOAY CHIU

A-MY PHT IN XOAY CHIU
I.Nhim v:
My pht in xoay chiu l ngun nng lng chnh trn t.
N c nhim v cung cp in cho cc ph ti v np in cho c quy
trn t. Ngun in phi m bo mt hiu in p n nh mi
ch ph ti v thch ng vi mi iu kin mi trng lm vic.
II.Yu cu:
m bo nhng iu kin lm vic c bit trn ng c t,
my ko, my pht in phi tho mn nhng yu cu sau:
- My pht lun to ra mt hiu in p n nh (n 13,8v 14.2v i
vi h thng in 14v) trong mi ch lm vic ca ph ti.
- C cng sut v tin cy cao, chu ng c s rung lc, bi bn,
hi du my, hi nhin liu v do nh hng bi nhit kh cao ca ng
c.
- C cng sut cao kch thc v trng lng nh gn. c bit gi
thnh thp.
- Vic chm sc v bo dng trong qu trnh s dng cng t cng tt.
- m bo thi gian lm vic lu di.
III. Phn loi:
Trong h thng in t hin nay thng s dng ba loi my
pht xoay chiu sau:
- My pht in xoay chiu kch thch bng nam chm vnh cu,
thng s dng trn cc xe gn my.
- my pht in xoay chiu kch thch bng in t c vng tip in,
s dng trn cc t.
- My pht in xoay chiu kch thch bng in t khng c vng tip
in, thng s dng ch yu trn my ko v cc xe chuyn dng.
B - MY PHT IN XOAY CHIU KCH THCH BNG IN T
C VNG TIP IN
I. Cu to

GVHD: ng Duy Khim

SVTH: Nguyn Th Kim Tuyn

 n Mn Hc

My Pht Xoay Chiu

Hnh 1: cu to my pht
1. Phn cm rotor:
Gm hai m cc t c nam chm hnh mng nga bc ngoi
cun dy phn cm lp trn mt trc. C hai vng than gp in
cch in v trc. Khi c dng in kch thch i vo trong cun
dy th hai m cc t tr thnh nam chm in. nam chm in
c t cc N B xen k nhau.

Hnh 2.1: Cu to rotor.

GVHD: ng Duy Khim

SVTH: Nguyn Th Kim Tuyn

 n Mn Hc

My Pht Xoay Chiu

Hnh 2.2: Cu to rotor.

1. Chm cc t tnh S 2. Chm cc t tnh N 3. Cun dy kch
thch 4. Trc rotor 5. ng sc t 6. bi
7. Vng tip in.
2.Phn ng stator:
Gm mt khi cc t lm bng nhiu l thp non ghp li c nhiu
rnh cha cun dy phn ng. Cun dy phn ng gm c ba pha t
lch nhau mt gc 120 v ni nhau hnh sao hnh tam gic.

Hnh 3: Cu to Stator

GVHD: ng Duy Khim

SVTH: Nguyn Th Kim Tuyn

 n Mn Hc

My Pht Xoay Chiu

Hnh 4: Cc kiu u dy

Hnh 5: stato ca my pht

a.b tr chung: 1.khi thp t stator 2.cun dy 3.pha stator
b. s cun dy 3 pha mc hnh sao.

GVHD: ng Duy Khim

SVTH: Nguyn Th Kim Tuyn

 n Mn Hc

My Pht Xoay Chiu

3. B chnh lu:
C nhim v bin dng in xoay chiu thnh mt chiu
chnh lu dng in trong my pht xoay chiu. Thng s dng diot
silic chnh lu, trong b chnh lu thng thng dng 6diot, cc
diot c lp trn tm tn nhit lm bng hp kim nhm.
Ba diot dng c cc tnh thn l ca tt p cht ln tm tn
nhit, tm tn nhit ny phi cch mass vi v my pht v trn tm
tn c lp cc dng (B).
Ba diot m c cc tnh thn l anot c p trn cng mt
tm tn nhit v lp tip mass vi my pht.
Cc diot m, diot dng c u ni tip nhau v ni vi cc
u dy pha nh hnh v.

Hnh 6 :B chnh lu dng 6 diot.

Nguyn l chnh lu:
S trn trnh by nguyn l chnh lu ca my pht xoay chiu ba pha
u sao. Khi rotor quay t thng xuyn qua cc cun dy stator lch
nhau 1200. Qa trnh chnh lu c m t nh sau:
Ga s khi rotor quay v tr =300 . Khong ny in p trn Fiii
dng nht, p trn fII m nn c dng in chnh lu nh hnh a.
v tr =300-600 trong khong ny in p trn FI dng nht, p
trn fII m nn c dng in chnh lu nh hnh b.
v tr =1800 trong khong ny in p trn fII dng nht, p
trn f III m nn c dng chnh lu nh hnh c.
Nh vy : Dng in qua R lc no cng theo mt chiu v in p
chnh lu (Uct) vn cn dng nhp nh nh th.

GVHD: ng Duy Khim

SVTH: Nguyn Th Kim Tuyn

 n Mn Hc

My Pht Xoay Chiu

bin i dng in xoay chiu ca my pht sang dng in mt

chiu, ta dng b chnh lu 6 diot, 8 diot hoc 14 diot. i vi my pht c
cng sut ln (P>1000), s xut hin sng a hi bc ba trong thnh phn
ca hiu in th pha do nh hng ca t trng cc cun kch lm gim
cng sut my pht.

Hnh 7 :B chnh lu dng 8 diot.

V vy ngi ta s dng cp diot mc t dy trung ha tn dng
sng a hi bc 3, lm tng cng sut my pht khong 10-15%
GVHD: ng Duy Khim

SVTH: Nguyn Th Kim Tuyn

 n Mn Hc

My Pht Xoay Chiu

Hnh 8 :B chnh lu dng 14 diot

-Cc np trc, sau: u c bng hp kim nhm, loi vt liu khng

dn t, mt mt h t, mt khc li c u im gn nh tn nhit tt .
-Chi in v gi : chi in t trong l gi ri dng l xo t
ln trn chi than lun lun tip xc tt vi vng tip in trong dy dn
t II th I c ni ct F ca dng in t trng, cn dy khc ni vi cc
mass.
-Qut gi: c dp t l thp 1.5 mm hoc c t hp kim nhm
thng thng trnh cng hng, gy n o, cc cnh qut gi khng phn
b u theo chu k.

GVHD: ng Duy Khim

SVTH: Nguyn Th Kim Tuyn

 n Mn Hc

My Pht Xoay Chiu

II.Nguyn l lm vic :

Hnh 9 : cu to my pht xoay chiu kch thch kiu in t

My pht in xoay chiu lm vic da vo hin tng cm ng in t.
- Rotor: c cun dy kch thch qun trn li st t , khi cung
cp dng in mt chiu vo cun dy kch thch thng qua hai chi than v
dng tip in th rotor s tr thnh mt nam chm in ( chnh l phn cm
ca my pht ).
- Stator: Gm ba cun dy pha t lch nhau 1200trn v my
pht.Trong cch u hnh sao, u cc cun dy pha c cch
in ,cc u cn li ni chung vi nhau (dung ni vi dy dn
trung tnh).
- Khi rotor trng in t trn cc cc ca rotor s ln lt ct
ngang qua cc vng dy dn ca cc bi dy pha stator . Nh vy
trong mi cun dy pha s xut hin mt xut in ng cm ng c
dng hnh sin v lch nhau 1200.
- Sc in ng ca my pht ph thuc vo s vng quay ca
rotor , cng t trng ca rotor hay t thng v kt cu ca
my pht.
= C .n.
E : sc in ng .
GVHD: ng Duy Khim

SVTH: Nguyn Th Kim Tuyn

 n Mn Hc

My Pht Xoay Chiu

C : kt cu my pht.
: T thng.

* Nguyn l chnh lu dng in dng in xoay chiu :

Hnh 10 :Nguyn l lm vic v chnh lu my pht xoay chiu.

c im ca diot l nu cc dng ca diot c in p ln hn so vi
cc m th diot s cho dng in i qua, ngc li nu in p cc dng
nh hn so vi cc m th dng in b chn li khng qua c. B chnh
lu my pht in xoay chiu trong my pht in ba pha thng dng 6diot
chnh lu nh hnh v trn.Trong ni ba cc m ca cc diot D1,D3,D5
vi nhau, mt trong 3 diot trn s cho dng in i qua nu n c in p
cao nht v ni ba cc dng ca cc diot D2,D4,D6 vi nhau, v mt trong
3 diot ny s cho dng in i qua nu ci no c in p nh nht ti cc
im ni vi cc dy pha ca my pht.
III. Nhng h hng thng gp
Thng thng my pht in xoay trn t lm vic c tin
cy cao hn my pht in mt chiu . Khi my pht in xoay chiu
c ch lm vic khng bnh thng th phi xem xt k hin tng
phn on v tr h hng ri t mi tin hnh kim tra c th
khc phc .Sau y l mt s hin tng h hng v nguyn nhn gy
ra h hng :
a/ My pht in b nng qu mc qui nh :
Do my lm vic ch qu ti hoc b phn lm mt
c s c : cch kim tra v gii quyt nh i vi my pht in
GVHD: ng Duy Khim

SVTH: Nguyn Th Kim Tuyn

 n Mn Hc

My Pht Xoay Chiu

mt chiu .Ngoi ra phi kim tra xem cc iot chnh lu c b

chp khng , nu thy it no b chp th phi thay th ngay .
Dy qun phn ng hoc dy qun kch t pht nng :
Dng ng h o in tr (m k ) kim tra tng bi dy ,so
snh cc kt qu xem c bi dy no b chm chp hay khng
hoc chm mt hay khng ,pht hin ra s c bi dy no th
chn cch x l theo cch s trnh by trong phn sa cha dy
qun my pht xoay chiu .
b/ in p pht ra khng n nh :
-t hoc tip xc khng tt trong mch kch t
-Ngn mch gia cc vng dy trong bi dy phn ng
-Dit chnh lu ca mt pha no b hng tnh trng t
mch
-Chi than tip xc khng tt do b xy ha hoc b dnh du
cc vng tip xc, vng tip xc b mn khng iu, chi than b
knh, lc cn l xo trn chi than b km. Nhng hin tng ny lm
cho in tr trong mch kch thch tng ln, do cng ca dng
kch thch s gim xung v cng sut pht ra ca my b gim xung.
c.My pht khng pht ra in:
-u ni dy t b chnh lu ti u vo ca b chia in b h.
-Cun dy kch thch b h mch hoc b t bn trong.
-Cun dy phn ng b chm mass hoc b chnh lu b
hng khng cn tc dng chnh lu a dng in mt chiu n
b chia in v mch ngoi ca my pht.
d.My pht khng np in cho acquy: (ampemet ch s
phng in ca ac8quy khi tc quay ca ng c ln.
Nguyn nhn: Dng tip xc b bn, t u dy cun kch
thch, chi b knh, cn ly d tm xng lau sch bi bn ch b km
vng cc cn nh sch bng giy nhm. Nu chi than b knh th ly
chi ra v lau bi. t hoc tip xc xu trong mch in khc phc
bng cch thay dy dn b h hoc lm sch ch tip xc. My pht c
pha hoc cun dy kch thch b t phi tho ra sa. Trng hp
chp mch cun dy kch thch vi mass th tch mass ca b cquy
hoc b nh la ra v tm ch chp.
e.My pht khng pht cng sut:
Nguyn nhn: Do ai truyn t hoc chp mch cun dy pha
ca stator, h hng mt trong cc ca b chnh lu, t mch mt
trong cc ng dy ca cun dy kch thch cn kim tra cun dy
stator, b chnh lu, cun dy kch thch.
GVHD: ng Duy Khim

10

SVTH: Nguyn Th Kim Tuyn

 n Mn Hc

My Pht Xoay Chiu

f.My pht khi quyay c ting ku:

Do c trt v sc cng ln ca ai truyn, h bi, khng
lng m trong bi, ch lp ghp bi b mn, rtor chm vo cc
ca stator.
IV-Trnh t tho lp:
1.Trnh t tho:
a/ Tho ra khi ng c:
+Tho cc u dy n my pht ( ch v tr lp).
+Ni lng ai c gi puli.
+Gim lc cng dy ai ,tho dy ra khi puli.
+Tho my pht ra khi ng c.

Hnh 11: Tho my pht

1.dy ai 2.my pht 3.thanh gi
b/Tho chi tit ra:
+V sinh s b my
+Vam ly puli ra ngoi(trnh chn ren u trc ).
+Vam ly then bn nguyt ra.
+Lm du np trc ,np sau vi stator.
+Tho bn vt gi np trc, np sau (nh hnh v).
+Tho np trc ra khi stator(pha c puli).
+Tho rotor.
+Tho cc u dy stator vi gin diot
+Tho gin diot ra khi np sau.

GVHD: ng Duy Khim

11

SVTH: Nguyn Th Kim Tuyn

 n Mn Hc

My Pht Xoay Chiu

Hnh 12: Tho ai c gi pully

Hnh 13: Vam ly pully ra ngoi

2.Trnh t lp:
+c thc hin ngc vi khi tho nhng cn ch .
+Cc chi tit phi v sinh sch s v sy kh.
+Cho mt t m b vo bi.
+Lp np trc , np sau v stator phi ng du .
+Sau khi lp ln ng c c phi cng dy ai v kim tra s pht
in .
+Tu theo kt cu ca tng loi my pht m ta tho chi than
trc hoc sau.
+i vi loi my pht tho chi than sau. Khi lp phi dung que
chm chi than.

GVHD: ng Duy Khim

12

SVTH: Nguyn Th Kim Tuyn

 n Mn Hc

My Pht Xoay Chiu

Hnh 14 :Lp my pht

V- Kim tra sa cha :
1.Kim tra sa cha phn c:
a/ Kim tra tng qut:
Kim tra np trc v np sau xem c bin dng,nt m khng ,
ren u trc rotor c b chn khng .
b/ Kim tra rotor:

Hnh 15: kim tra cn ca rotor

+Dng panme o cn mo ca vnh trt , cn mo
cho php phi nh hn 0.05mm.
+Kim tra lng vng ngoi bi vi v nh my pht mt
chiu .
GVHD: ng Duy Khim

13

SVTH: Nguyn Th Kim Tuyn

 n Mn Hc

My Pht Xoay Chiu

+Kim tra lng vng trong bi vi trc , nu c th hn p

ri gia cng li.
+ bi b r th thay mi.
c/ Kim tra chi than:
+Kim tra s tip xc ca chi than vi vnh trt . Nu thy
tip xc khng tt th hn li.
+Kim tra chiu di chi than yu cu phi nh hn hoc bng
chiu di nguyn thu.

Hnh 16:Kim tra chiu di chi than

2.Kim tra sa cha phn in:
a/ kim tra phn ng stator:
+Kim tra s cch mt:

Hnh 17.Kim tra s cch mass stator

Dng bng n hoc ng h m kim tra . Mt u que d t vo
v , mt u t vo mt trong ba u dy pha. n khng sng hoc kim
GVHD: ng Duy Khim

14

SVTH: Nguyn Th Kim Tuyn

 n Mn Hc

My Pht Xoay Chiu

ng h khng bo l tt . Nu n sng hoc kim ng h bo l cun

stator chm mt. Ta ln lt kim tra xem cun no b chm mt bng cch
tch u dy chung .
+ Kim tra s thng mch cun stator:

Hnh 18.Kim tra s thng mch cun stator

Dng n hoc ng h kim tra, ta ln lt t que dvo cc u
dy pha .Nu n sng hoc ng bo l tt.
+ Kim tra s chm chp :

Hnh 19: Kim tra s chm chp ca staor

Dng ng h m ln lt o gi tr in tr nh hnh trn ca hai
cun dy. Nu in tr nh hn qui nh l c s chm chp gia cc pha
GVHD: ng Duy Khim

15

SVTH: Nguyn Th Kim Tuyn

 n Mn Hc

My Pht Xoay Chiu

vi nhau hoc cun dy trong mt pha. Nu khng c gi tr qui nh ta so

snh gi tr ba ln o UAB, UAC,UBC. Nu bng nhau l tt .Nu c
chm chp t th ta tm vecni cch in . Nu nhiu th qun li.
b/ Kim tra rotor phn cm:
+Kim tra s cch mt cun dy:

Hinh 20: Kim tra s cch mass cun dy rotor

Dng bng n hc ng h m kim tra mt u que d t vo
vnh trt ,mt u t vo trc nu n khng sng hoc kim ng h
khng bo l tt.Nu n sng hoc kim ng h bo chng t chm mt,ta
phi qun li rtor.
+Kim tra s thng mch cun dy :

Hnh 21: Kim tra s thng mch cun dy rotor

GVHD: ng Duy Khim

16

SVTH: Nguyn Th Kim Tuyn

 n Mn Hc

My Pht Xoay Chiu

Dng bng n hoc ng h m kim tra .Nu n sng hoc kim

ng h bo l tt.
+Kim tra s chm chp :
Kim tra nh trn nhng in tr nh hn qui nh l cun dy b
chm chp.
1.Kim tra dit:
+Dng bng n v ngun in c qui kim tra :
Nh hnh v , hnh a phn cc thun th n sng .Hnh b
phn cc nghch th n khng sng. Chng t it cn tt.

Hnh 22.1: Kim tra diot

+ Dng ng h m kim tra :

GVHD: ng Duy Khim

17

SVTH: Nguyn Th Kim Tuyn

 n Mn Hc

My Pht Xoay Chiu

Hnh 22.2: Kim tra diot

Nu ng h m ch v tr nh hnh v th it cn tt.
VI. Kim tra sc pht in sau khi lp:
Sau khi lp my pht ln ng c ta c th kim tra sc pht in ca
my pht nh sau:
-u dng vi cc kch thch ca my pht nh hnh v.
- Cho ng c lm vic tng dn tc ng c ln trn khng ti
dng on dy ni t(+) c qui chm (+) my pht khong vi giy ly ra ,
sau tng tc ng c ln khong trung bnh .
- Dng ng h vn kim tra in p my pht phi ln , nu khng
c ng h vn th dng bng n ,yu cu cng sng phi mnh (khi
dng bng n tng tc ng c t t xem cng sng, khng c tng
tc qu caos lm t bng n .
*CH :
Khi kim tra sc pht in ca my pht xoay chiu tuyt i khng
dng on dy ni t dng my pht qut ra mt . V nh th s lm thng
dit.

GVHD: ng Duy Khim

18

SVTH: Nguyn Th Kim Tuyn

 n Mn Hc

My Pht Xoay Chiu

Hnh 23:Kim tra sc pht in sau khi lp

GVHD: ng Duy Khim

19

SVTH: Nguyn Th Kim Tuyn

 n Mn Hc

GVHD: ng Duy Khim

My Pht Xoay Chiu

20

SVTH: Nguyn Th Kim Tuyn