UNIVERSITETI I PRISHTINS

FAKULTETI I SHKENCAVE T APLIKUARA N FERIZAJ

Departamenti : Menaxhment Industrial

Punim Seminarik
Lnda : Praktik
Tema : Praktika n kompanin Sharrcem "
Prof:
Studentt:
Mr.sc. Binaze Jashari
Florina Palloshi
Antigona Vishi
Blerta Vogliqi
Mentor Dushkaja

Mirlinda Murseli

Ferizaj 2016

Prmbajtja:
1. Hyrje (t dhna gjenerale rreth Sharrcemit Historikun)........................................4
2. Struktura Organizative e Sharrcemit
(Organogrami) ..............................................5
3. Paraqitja skematike e procesit
teknologjik ............................................................6
4. Procesi
Teknologjik.....................................................................................
...........7
a.
Minjerat...........................................................................................
...................7
b. Prgatitja e miellit t lndes (Ra Meal
Preparation) ...........................................8
c. Linja e
Klinkerit...........................................................................................
........10
d.
Bluarja.............................................................................................
..................12
e.
Paketimi...........................................................................................
.................13
5. Sistemi menaxhues i Sharrcemit Cosin .............................................................14

a. Sistemi menaxhues i prodhimit

.........................................................................14
b.Sistemi menaxhues i mirmbajtjes
.....................................................................15
c. sistemi menaxhues I siguris n pun
................................................................16
6. KPI (Key Performance Indicator) - Treguesit e Performances
...............................17
a. Raporti ditor, mujor e vjetor i harxhimeve t lndeve si
additiva.........................17
b. Raporti ditor, mujor e vjetor i konsumit t energjis
elektrike.............................18
c. Raportin I hyrjeve t materialeve pr proses teknologjik & teknik
..................... 19
d. Raporti prodhimit t Mergeles, Miellit t lnds, Klinkerit dhe cimentos
............20

Qllimi i praktiks
Njohja me programet prodhuese dhe asortimentin e prodhimit
Njohja me teknologjin dhe prgatitjen e punve( planeve dhe
programeve punuese)
Njohja me proceseve teknologjike
Njohja me stabiliminetin e makinave
Njohja me njesine e formimit t prodhimit
3

 Njohja me procesin e prodhimit etj.

1.Hyrje
Sharrcem sht themeluar n vitin 1936 I prbr nga nj furr vertikale m
kapacitet prodhimi prej 4415 ton n vit. Sharrcem sht prvetsuar nga
kompania Titan Group ne vitin 2010 prmes procesit t privatizimit n
Kosov. sht kompani e vetme e cimentos n vend q gjendet n kufi me
Maqedonin. N vitin 2010 Sharrcem u b anetar I Titan Group dhe vazhdon
te jet furnizues kryesor I cimentos ne Kosov.
Historiku:
N vitin 1936 Sharrcemi themelohet
4

N vitin 1972 Avancimi I par i fabriks m nj furr rrotulluese dhe ftohes

satelit, kapaciteti rritet n 180 mije ton n vit.
N vitin 1980 bhet nj investim i ri pr rritje t mtejme t kapacitetit t
furres rrotulluese.
N vitin 2000 Sharrcemi prfshihet n planin shtetror t privatizimit dhe
fillon nj faze qiradhenje prej 10 vitesh.
N vitin 2010 Titan Group merr Sharrcemin dhe lanson nj program ambicioz
modernizimi pr plotesiin e standardeve nderkombetare n cilesi
tekonlogjike dhe mbrojtje mjedisi.
N vitin 2012 Sharrcem prmbyll fazen e par t avancimit teknologjik dhe
prmireson efikasitetin e vet dhe ndikimin mjedisor. Fabrika certifikohet pr
here te pare pr:
1. Cilsi ISO 9001 dhe zbaton sistemin e menaxhimit t CO2
2. Mjedis ISO 14001
3. Siguri ISO 18001

Fig.1. Objekti
i sharrcemit

4. Procesi Teknologjik I Sharrcemit

7

a.Minjerat
Njra nga lndt e para q prdoret pr prpunimin e Miellit t lndes n
Sharcem sht Mergela q prbn 85-90 % t receptures s miellit t lndes.
Kjo lnd e par nxirret nga minjera e Sharrcemit q gjndet afer Fabrikes s
imentos n Han t Elezit.
do vit eksploatohen afro 600.000 ton/vit pr nevoja operuese.
do vit Sharrcem restauron 3-4 hektar tok t ninjeres s vjeter t shpenzuar
duke mbushur dhe nivelizuar kto siperfaqe si dhe duke mbjellur drunje m
qellim t kthimit t ksaj zone n gjendje normale.

Fig.2. minierat

b. Prgatitja e miellit te lendes

Procesi i pregatitjes s miellit t lndes bhet nga Laboratori
I Sharrcemit n mnyr Online q dmth receptura e przirjes
s materialve t paperpunuar dhe kontrollimi I kualitetit
bhet nga Laboratori cdo or duke monitoruar dhe
kontrolluar t gjitha prparsit kimik te miellit.
Materiali ne hyrje te terses mekanike

Fig.3. Prgatitja e miellit te lendes

Receptura gjenerale e miellit t lndes sillet afersisht : 90 %

Mergele, 6% Limestone, 3% Zgjur dhe 1% Pirit ku perzierja
dhe transporti i ketyre materialeve bhet npermjet shiritave
transportues deri n hyrje t Terses Mekanike (aty ku bhet
9

tharja dhe largimi I lagshtis) e m pas materiali i terur

futet n Mullirin m sfera ku materiali i bluar nprmjet nj
elevatori transferohet tek Seperatori i lndes. E m pas
materiali me finesen e duhur transferohet nprmjet nj
transporteri t lart n Sillos t Homogjenes ndrsa ai
material q nuk sht bluar mir kthehet n mulli pr riprpunim.
Sa i prket procesit teknologjik ajo operohet nga dhoma
komanduese (nga operatort) q n mnyr strikte i
monitorojn dhe intervenojn n raste t caktuara gjat
procesit.
Operatort kontrollojn / monitorojn:
a. Kapacitetin
b. Ballancojn temperaturat
c. Harxhimin specifik
d. Shpejtesin
e. Presionet e ndryshme
Materiali ne hyrje te Mullirit te Lendes

Fig.4. mulliri I lendes

c. Vija e Klinkerit
Procesi m i rndsishm dhe komplex I procesit teknologjik n
Sharrcem sht ai i Vijes s Klinkerit aty ku edhe mielli I lnds
10

shndrrohet n Klinker npermjet temperaturave shum t larta

deri n 1500 C.
Ky proces prbhet nga Silloset e Homogjenes, Pranxemsi , Furra
dhe Ftohsi I Klinkeri

Fig.5. Furra dhe ftohesi I klikerit

S pari nga Silloset e Homogjenes pompohen npermjet dy fulerpompave materiali baz (Mielli I lndes) n hyrje t Paraxemsit ku
aty materiali ndeshet me temperatura t larta mbi 400C dhe
nprmjet cikloneve ai pregatitet dhe nxehet deri n 800C n
hyrje t furrs nga hyrja deri n dalje t furrs materiali kalon n

11

disa procese termo-kimike ku n fund aty edhe ku temperatura

arrin 1500 C mielli I lndes shndrrohet n Klinker.
Nga Furra materiali bie n Ftohtsin e klinkerit ku me disa
ventilator t kapacitetit t lart bhet ftohja e saj nga 1400 n
100 n dalje t ftohesit.
Klinkeri I ftohur nga ftohesi bartet deri n Hall t Klinkerit
nprmjet dy transportuesve zingjiror dhe nj Elevatori me Kova.

d. Bluarja prodhimi I cimentos

Bluarja sht njera nga pikat e fundit t procesit t prodhimit q n fund
prodhohet cimentoja e q n Sharrcem prodhohen 4 lloje t ndryshme t
cimentos: Sharrmall; 32.5 R, 42.5 R dhe 52.5 N
Ku receptura e perberjes se cimentove dallon njera nga tjetera si ne vijim:

12

Sharrmall:
Klinker: 3032%
Opalit:
3-5
%
Hi:
35%
Guri:
5256%
Gips:
0.91%

32.5 R:
Klinker: 5557%
Opalit: 2022%
Hi:
1316%
Guri:
26%
Gips:
0.5-1%

42.5 R:
Klinker: 6971%
Opalit:
35%
Hi:
1820%
Guri:
35%
Gips:
0.9-1%

52.5N:
Klinker: 9295%
Hi:
45%
Gips:
0.51%

Varsisht nga lloji q prodhohet edhe receptura duhet t prshtatet.

Procesi I bluarjes: s cimentos: Klinkeri dhe aditivat prkates si Guri, Opaliti
dhe Gipsi barten me Vina nga halla e klinkerit dhe aditivave tjer deri tek
bunkeriat prkatese, e m pas materiali bie n Peshore e nga aty materiali
transferohet n Hyrje t mullirtit nprmjet shiritave transportues.
Kapaciteti I bluarjes s mullirit t cimentos sillet afersisht 140-150 t/h.
Nga aty cimentoja e bluar nprmjet elevatorit shkon n Separator ku aty
filtrohet cimentoja ne baze te kerkeses son pr finese. Materiali me finese
t lart kthehet n ri-perpunim ndrsa ajo me finese t ulet shkon n Sillos
t cimentos ( e gatshme pr shitje).

Fig.6. Procesi I bluarjes se cimentes

e. Paketimi
13

Storimi i cimentos s prodhuar bhet varsisht nga lloji i cimentos. Sharrcem

posedon 5 sillos, sillosi 1 prdoret pr cimenton 32.5, Sillosi 2-4 prdoret pr
cimenton 42.5, sillois 3 perdoret pr cimenton Sharrmall dhe Sillosi 5 pr
cimenton 52.5.
Nga keto sillos varsisht se cfar lloj cimentoje paketojm n thas bht
edhe selektimi i sillosit ku ndarja e tyre bht nprmjet disa portave
distribuese e m pas tranportohet deri tek makinat paketuese ROTOPACKING MACHINE ku edhe bhet mbushja e thasve.
Proces tjetr pas mbushjes s thasve sht edhe ai I paletizimit dhe
mbulimit t paletos m najllon,ku 1 palet posedon 1.5 dhe 2 ton cimento dhe
pr cdo palet prdoret afrsisht 0.6-0.8 kg najlon t kompresuar pr
mbshtjellje t thasve.

14

5. Sistemi menaxhues i Sharrcemit

Sharrcemi prdor nj sistem t veqant pr menaxhim t
sistemit q n t njejtn koh involvon t gjitha departmentet
si at t Prodhimit, Mirmbajtjes Elektro-Makinerike, Siguris n
pun, Mjedisit, Prokurimit, Depos.
a.Sistemi menaxhues i mirmbajtes n veqanti mbulon:
a. Historikun e paisjeve
b. Raportin e incidenteve dhe krkesn pr intervenime
c. Mirmbajtja prevendive dhe Prediktive
d. Projektet
e. Stoqet
f. Tregues t ndryshm & Raporti e shum pika t tjera
b.Sistemi menaxhues I Prodhimit n vete pr momentin
mbulon:
g. Planin pr mirmbajtjen e zonave
h. Planin pr inspektim t paisjeve n aspekt sigurie
i. Krkesa pr inspektim dhe eksekutim t ndonj
problemi

15

j. Krksa pr blerje
E shum pika t tjera

far t dhna prmban ky system

Pjes e implementimit t ketij sistemi ishte mbledhja e t
gjitha t dhnave n procesin teknik dhe teknologjik dhe
futjen e tyre n sistem.
Mbi 2800 paisje t fabrikes jan rishikuar dhe futur n kt
sistem si:
a. t dhnat teknike t paisjeve
b. Statusin e paisjeve ( n operim, jasht operimit)
c. Prshkrimin e paisjes (emertimin)
d. Kategorizimin e paisjeve
f. Kodifikimi I paisjeve
g. Skema teknologjike e prodhimit
i. Kategorizimin e paisjeve n baze t zons
Kode t artikujve n Depo
Lubrifikimit
Derivatet
16

 Pjest rezerv t paisjeve

Paisjet mbrojtese t siguris
Materialet tjera t procesit t paketimit
- Thast
- Paletat
Materiale t pa-perpunuar t prodhimit
- Guri , Opalit , Petkok , Gips etj,
Procedurat e Prokurimit si :
Krkesat pr blerje
Porosit blerse.
c.Siguria n pun
Numri i puntorve, personelit administrativ dhe menaxherial arrin
nj numr mjaft t lart rreth 500 t punsuar t cilt sipas
menaxhmentit gzojn nj perkujdesje t mir dhe t ardhura
financiare mjaft t mira.
Sa i prket siguris n pun puntort jan t paisur me veshje
adekuate dhe helmeta si dhe mjete t tjera t cilat jan t
domozdoshme n procesin e prodhimit, kto veshje puntort
jan t obliguar ti veshin para se t futen n procesin e prodhimit.
Orari i puns n sharcem ndryshon nga kompanit e tjera pr
shkak se ktu n procesin e prodhimit punohet n tre ndrrime,
ndrrimi I par punon nga ora 07:00-15:00, ndrrimi i dyt nga
ora 15:00-23:00, ndrrimi I tret nga ora 23:00-07:00, ndsa
departamenti administrative punon nga ora 08:00-16:00.
Kualifikimi i puntorve
17

Me diplom universiteti
Me diplom t shkoll s Lart
Me shkoll t mesme
T kualifikuar
Shkolla fillore

Femra
Meshkuj

41
14
89
245
113

Struktura gjinore e t punsuarve

18
484

6. Treguesit e performances
a.Si llogaritet Konsumi Elektrik pr nj dpt.:
Mirret harxhimi elektrik pr nj muaj n nj department (psh. Tek
Mulliri I lnds) dhe pjestohet me sasine e prodhuar.
Shembull:
Nese Linja e prodhimit t miellit t lnds pr muajin Tetor ka
punuar 31 dit dhe konsumi i energjis elektrike ka qen 1.6
milion kh ndersa prodhimi pr kto dit ka qen 50 mij ton
ather konsumi elektrik pr 1 ton sht: 1.6 mkh/50 mt= 32
kh/t
Pastaj bhn analizat q kjo shifer sht normale apo duhet
intervenuar, instaluar teknologji m t r q harxhimin elektrik t
zvoglohet dhe t zvoglohet edhe kostoja e prodhimit t lnds

18

b.Si llogaritet Harxhimi specifik i lnds djegse

Njeri ndr faktoret tjer q ndikojn direkt n rritjen e kostos
sht edhe harxhimi specifik i lnds djegse ku rol t
rndsishm n kt pika ka kualiteti i lnds djegse q dmth
ns lnda djegse q prdorim ka vler kalorike t ult ather
kjo ndikon q harxhimin e lnds djegse t jet e lart.
Shembull:
Lnd djegse vija e klinkerit prdor Petkok (mbeturin e naftes)
qe ka vler kalorike djegse afersisht nga 8400-8600 dhe
konsumi ditor pr t prodhuar 1500 ton klinker shkon n 140-142
ton ateher nga kto t dhna gjindet Harxhimi specifik I lnds
djegse duke shumzuar vlern kalorike t petkokut me sasin e
harxhuar dhe duke pjestuar me sasin e prodhuar t klinkerit:
8500 kcal/kg x 142 ton / 1500 ton = 804.66 kcal/kg
Po n qoftse petkoku vjen me kualitet m t dobt ose me vler
kalorike m t ult psht 7800 autmatikisht pr t mbajtur

19

harxhimin specifik 804.66 na nevoitet nj sasi m e madhe e

lnds djegse pr :
7800 kcal/kg x Xton /1500 ton klinker = 804.66 kcal/kg
X (sasia e petkokut) ton = 804.66*1500 ton/ 7800
X(sasia e petkokut) ton = 154.75
Nga ky shembull shohim q nse cilesia e petkokut ulet rritet
konsumi q n shembullin ton e kemi pr 12.75 ton petkok

c.Raporti I hyrjeve te materialve per proces teknik &

teknologjik te Sharrcemit
Raporti ditor I procesit te prodhimit prfshin n vete t gjitha
aktivitetet q ndodhin brenda fabrkikes qe dmth regjistron Hyrjet,
konsumimet, prodhimi, stoqet, shitja, bluarja, paketimi, etj.
N tabeln q po prezentojm kemi paraqitur regjistrimin e
materialeve hyrse n baza ditore, mujore dhe vjetore.
Llogaritjet bhen n menyr automatike nga sistemi ndrsa
insertimi i t dhnave bhet nga prsoni adekuad q mirret me
raportim.
Vlen t theksohet q t dhnat e ksaj tabele pasqyrojn hyrjet
reale dhe kto t dhna duhet t barazohen me dpt. e financave,
depos dhe prodhimit.

20

Kto t dhena jan njherit edhe pasqyra kryesore e tregueseve

t performances dhe n cdo fundviti bhet auditimi internal dhe
external.

Fig.9. Raporti I hyrjeve te materialve per proces teknik &

teknologjik te Sharrcemit
d.Raporti prodhimit t Mergeles, Miellit t lnds,
Klinkerit dhe Cimentos
Raporti ditor i prodhimit q sht paraqitur n tabel po ashtu
mban ne vete t dhnat ditore, mujore dhe vjetore.
Vlen t theksohet se programi sht i rregulluar q
automatikisht lagshitine e materialve q hyn n proces ti largoj
varsisht nga t dhnat q Laboratori i drgon n baza ditore.
T dhnat e ksaj tabele jan t nderlidhura ndrmjet veti q
dmth prodhimi I klinkerit e efekton stoqet e miellit t lnds,
21

aditivave si dhe mergels keshtu q kto t dhn fal formulave

dhe programit llogariten n menyr automatike.
Prodhimi I cimentos bhet po ashtu duke iu larguar lagshtia dhe
ne kt raport regjistrohet si produkt final dhe po ashtu duke ditur
se cfar produkti dhe n cilin sillos duhet ajo sasi e prodhuar t
storohet.
Po ashtu kto t dhna auditohen n baza vjetore nga auditor
Internal dhe External.

Fig.10. Raporti prodhimit t Mergeles, Miellit t lnds, Klinkerit

dhe Cimentos

Prfundimi dhe rekomandimet

Puna praktike ka qen shume profitabile pr ne
pasiq kemi arritur q informacionet e msuara n
fakultet ti konkretizojm n praktik
Kemi arritur q kemi nj prvoj t mir t puns
praktike
T njihemi me procesin e punes
22

 Kemi marrur njohurit t cilat kan qen t synuara

edhe nga vet fakuleteti
Marrja e prvojave do t na shrbej t nisim aftsimin
ton pr mengjimin e puns
Kjo praktik do t na shrbej si prvoj e mir n t
ardhmn.

Falenderojm
shum Fabriken Sharrcem

Faleminderit pr vmendje!

23

24