Pandiwa ay mga salitang nagpapakita ng kilos o galaw .

nagbabago ang
anyo nito sa iba-ibang panahuna o aspekto
Tatlong Aspekto o Panahunan ng Pandiwa
1. Naganap
2. Nagaganap 3. Magaganap
1. Naganap -aspekto ng pandiwa na naganap o natapos na ang kilos .
Ginagamitan itong mga salitang pamanahon na noon , noong Linggo,
noong isang taon kahapon , kagabi ,, kanina o katagang na
Hal. 1. Nagluto na ang aming katulong .
Nagluto pandiwang nasa Aspektong Naganap
na - katagang nagsasabi na nasa aspektong naganap ang kilos o pandiwa
na Nagluto
2. Ang sampung piso na pera ng guro ay nawala kanina.
nawala- pandiwang nasa Aspektong Naganap
kanina - salitang nagsasabi na nasa aspektong naganap ang kilos o
pandiwa na nawala
3. Ang mga bata ay pumunta sa paaralan kahapon .
pumunta- pandiwang nasa Aspektong Naganap
kahapon - salitang nagsasabi na nasa aspektong naganap ang kilos o
pandiwa na pumunta
MgaDapat Tandaan sa Pagbubuo ng Naganap na Aspekto ng Pandiwa
1. Ang anyong pawatas ng pandiwa na may panlaping um ay ito rin ang anyo
ng
pandiwa sa Aspektong Naganap .
Pawatas- ay pandiwa na wala pang panahon kung kailan nagawa ang kilos o
ito ay pandiwang nasa anyong nag-uutos lang .
Hal.
Pawatas

Aspektong Naganap

1.Umawit

Umawit

2.Tumayo

Tumayo

3.Umalis

Umalis

4.Buma
ngon
Bumang
on
2. Ang
pawatas
na
pandiwa
may

panlaping Ma ay nagiging Na , ang Mag ay nagiging Nag at

ang Mang ay nagiging Nang sa Aspektong naganap at idinadagdag lang ang
salitang -ugat .
Halimbawa
PAWATAS

1.Mahanap

Naga
nap

Nahan
ap

na- panlapi
hanap- salitang-ugat

2.Mag-umit

nag- panlapi

Nagumit

umit- salitang-ugat

3.Mang-akit

Nangakit

nang- panlapi

akit- salitang-ugat

PAWATAS

7.Manghula

ASPE
KTON
G
NAGA
NAP

nang- panlapi

hula- salitang-ugat

Nangh
ula

8.Magsimba
nag- panlapi

simba- salitang-ugat

Nagsi
mba

9.Mag-aral

Nagaral

nag- panlapi

aral- salitang-ugat

2.Aspektong Nagaganap ay mga pandiwa o kilos na ginagawa o nangyayari sa

kasalukuyan
Ginagamitan ng mga salitang pamanahon na NGAYON , ARAW-ARAW , TUWING
LINGGO , GABI-GABI , TAON-TAON , PALAGI o LAGI sa aspektong nagaganap .
Halimbawa
1. Naghahanap na sila ngayon sa nawawalang pera .
Naghahanap pandiwang nasa Aspektong Nagaganap
ngayon - salitang pamanahon na nagsasabi na nasa aspektong nagaganap
ang kilos o pandiwa na Naghahanap
2.Araw-araw silang nag-aaral.
Nag-aaral pandiwang nasa Aspektong Nagaganap
Araw-araw - salitang pamanahon na nagsasabi na nasa aspektong
nagaganap ang kilos o pandiwa na Nag-aaral
3.Gabi-gabi kaming nagdadasal.
Nagdadasal pandiwang nasa Aspektong Nagaganap
gabi-gabi - salitang pamanahon na nagsasabi na nasa aspektong nagaganap
ang kilos o pandiwa na Nagdadasal

Pagbubuo ng Aspektong Nagaganap

1. Ang Pawatas na may panlaping UM ay mananatiling UM sa aspektong nagaganap
at inuulit ang unang pantig mula sa salitang-ugat
Hal .
PAWATAS
Aspekton
g
Nagagana
p

1.Uminom

Um- panlapi

i- inulit na unang

Umiinom

pantig mula sa
salitang-ugat

inom- salitangugat

2.Tumawa

Tumatawa

Um- panlapi

ta- inulit na
unang pantig
mula sa salitangugat

tawa- salitangugat

3.kumain

Kumakain

Um- panlapi

ka- inulit na
unang pantig
mula sa salitangugat
kain- salitangugat

2. Ang pawatas na pandiwa na may panlaping Ma ay nagiging Na , ang Mag ay

nagiging Nag at
ang Mang ay nagiging Nang sa Aspektong nagaganap at inuulit ang unang
pantig o unang
dalawang letra mula sa salitang-ugat.
Halimbawa

PAWATAS

1.Mahanap

Aspektong
Nagagana
p

Nahahanap

Na- panlapi

ha- inulit na
unang pantig mula
sa salitang-ugat
hanap- salitangugat

Nahahanappandiwang nasa
aspektong
nagaganap

2.Mag-umit

Nag- panlapi
Nag-uumit

u- inulit na unang
pantig mula sa
salitang-ugat

umit- salitang-ugat

3.Mang-akit

Nang- panlapi

a- inulit na unang
letra mula sa

Nang-aakit

salitang-ugat

akit- salitang-ugat

4.Manghula

Nanghuhul
a

Nang - panlapi

hu- inulit na
unang pantig mula
sa salitang-ugat

hula- salitang-ugat

5.Magsimba
Nagsisimba

Nag - panlapi
si- inulit na unang dalawang letra mula sa salitang-ugat
simba- salitang-ugat
6.Magtrabaho

Nagtatrabaho

Nag - panlapi
ta- inulit na unang dalawang letra mula sa salitang-ugat
trabaho- salitang-ugat
7. Mag-igib

Nag-iigib

Nag - panlapi
i- inulit na unang pantig mula sa salitang-ugat
igib - salitang-ugat

3.Magaganap - ay aspekto ng pandiwa na ang kilos ay hindi pa

nasisimulan o hindi pa naisasagawa o gagawin pa lamang .Ginagamitan ng

mga salitang pamanahon na BUKAS,MAMAYA , SA MAKALAWA, SA SUSUNOD

NA TAON , SA LINGGO, SA LUNES at KINABUKASAN.
Halimbawa
1. Maghahanap sila bukas sa nawawalang pera .
Maghahanap pandiwang nasa Aspektong Magaganap

Bukas - salitang pamanahon na nagsasabi na nasa aspektong magaganap

ang kilos o pandiwa na Maghahanap
2. Magdadasal
mamaya.

ang mga bata bago magsimula ang bawat klase

Magdadasal pandiwang nasa Aspektong Magaganap

mamaya - salitang pamanahon na nagsasabi na nasa aspektong
magaganap ang kilos o
pandiwa na Magdadasal.
3. Ano kaya
ang Mangyayari sa ating bansa sa taong 2017 ?
Mangyayari pandiwang nasa Aspektong Magaganap
sa taong 2017 - salitang pamanahon na nagsasabi na nasa aspektong
magaganap ang
kilos o pandiwa na Mangyayari.
4. Huwag kang iinom
ng alak bukas dahil bata ka pa .
iinom pandiwang nasa Aspektong Magaganap
bukas - salitang pamanahon na nagsasabi na nasa aspektong magaganap ang
kilos o pandiwa
na iinom .

Dapat tandaan sa Pagbubuo Ng Pandiwang nasa Aspektong Magaganap

1. Ang mga pawatas na may panlaping Um ay nawawala ang Um sa
Aspektong Magaganap at inuulit ang unang pantig o unang 2 letra mula sa
salitang-ugat.
Halimbawa

PAWATAS

Aspektong
Magaganap

1.Umalis

aalis

a- inulit na
unang pantig
mula sa
salitang-ugat.
alis - salitangugat

2.Tumakbo
Ta- inulit na

unang dalawang
letra mula sa
salitang-ugat

Tatakbo

Takbo-Salitangugat

3.Kumain

Kakain

ka- inulit na unang pantig mula sa salitang-ugat.

kain - salitang-ugat
4.Uminom
iinom
I- inulit na unang pantig mula sa salitang-ugat.
inom - salitang-ugat
2. Ang mga pawatas na may panlaping Ma ay nananatiling Ma sa Aspektong
Magaganap at inuulit ang unang pantig o unang 2 letra mula sa salitangugat.
Ang mga pawatas na pandiwa na may panlaping Mag naman ay nananatiling
Mag sa Aspektong
Magaganap at inuulit ang unang pantig o unang 2

letra mula sa salitang-ugat.

at ang mga pawatas na pandiwa na may panlaping Mang ay nananatiling Mang
sa Aspektong
Magaganap at inuulit din ang unang pantig o unang 2 letra
mula sa salitang-ugat
.
Halimbawa
PAWATAS

1.Mahanap

Ma- panlapi
ha- inulit na unang
pantig mula sa
salitang-ugat
hanap- salitang-ugat

Mahahanappandiwang nasa
aspektong Magaganap

Aspek
tong
Maga
ganap

Mahah
anap

PAWATAS

Aspektong
Magagana
p

2.Mag-umit
Mag-uumit

Mag- panlapi
u- inulit na unang
pantig mula sa
salitang-ugat
umit- salitang-ugat

3.Mang-akit

Mangaakit

Mang- panlapi
a- inulit na unang
pantig mula sa
salitang-ugat
akit- salitang-ugat

4.Manghula
Mang - panlapi
hu- inulit na unang
pantig mula sa
salitang-ugat
hula- salitang-ugat

Mangh
uhula

5.Magsimba

Magsis
imba

Mag - panlapi

si- inulit na unang dalawang letra mula sa salitang-ugat

simba- salitang-ugat
6.Magtrabaho

Magtatrabaho

Mag - panlapi
ta- inulit na unang dalawang letra mula sa salitang-ugat

trabaho- salitang-ugat
7. Mag-igib

Mag-iigib

Mag - panlapi
i- inulit na unang letra mula sa unang pantig mula sa salitang-ugat
igib - salitang-ugat