c
 

    
á
á 
   

Bҫu trӡi đêm vӟi muôn ngàn tinh tú luôn khiӃn chúng ta say mê. Tӯ rҩt lâu rӗi nhӳng đӕm sáng trên cao luôn chӭa
đӵng nhӳng bí ҭn cӫa vũ trө và cҧ nhӳng khát vӑng muӕn khám phá nó cӫa con ngưӡi. Thuӣ xưa, khi cuӝc sӕng
con ngưӡi còn gҳn liӅn vӟi thiên nhiên thì nhӳng ngôi sao nhӳng chòm sao trên bҫu trӡi lҥi còn có nhӳng vai trò hӃt
sӭc quan trӑng trong cuӝc sӕng hàng ngày, như đưӧc dùng đӇ xác đӏnh thӡi gian, mùa màng « xác đӏnh phương
hưӟng cho nhӳng nhà thám hiӇm trong nhӳng chuyӃn hҧi hành dong buӗm ra khơi xa.

Bҥn hãy cùng tôi lang thang trên bҫu trӡi cùng vӟi nhӳng chòm sao quan trӑng trong viӋc đӏnh hưӟng đó là nhӳng
chiӃc la bàn thiên nhiên hay nhӳng ³chìa khóa cӫa bҫu trӡi´.

l
 
 l
 

Ҧnh : Chòm sao Gҩu Lӟn vӟi bҧy sao dҥng gàu có tên gӑi Bҳc Đҭu.

Ngưӡi Trung Quӕc có câu ³BiӃt đưӧc Bҳc Đҭu, đi khҳp thӃ gian´. Chòm sao Bҳc Đҭu(1) ngày nay theo phân chia 88
chòm sao trên bҫu trӡi cӫa HiӋp Hӝi Thiên Văn Quӕc TӃ(2) thì nó là mӝt phҫn cӫa chòm sao Gҩu Lӟn (Ursa Major),
đó là 7 ngôi sao có hình dҥng chiӃc gàu xuҩt hiӋn ӣ phía bҳc khi hoàng hôn xuӕng trong nhӳng đêm mùa xuân và
hè.
Thiên văn phương đông trong đó có ViӋt Nam gӑi nó là Bҳc Đҭu Thҩt Tinh, nó còn xuҩt hiӋn trong rҩt nhiӅu nӅn văn
hóa, vӟi ngưӡi Mӻ nó có tên gӑi ³Cái Muӛng Lӟn´ (Big Dipper) vì hình dҥng rҩt đһc biӋt trên bҫu trӡi. 

ĐiӇm đһc biӋt cӫa chòm Bҳc Đҭu ngoài hình dҥng ra chính là ӣ công dөng xác đӏnh phương hưӟng, nó giúp chúng
ta xác đӏnh chính xác hưӟng bҳc trong trưӡng hӧp khó quan sát đưӧc sao Bҳc Cӵc (Polaris) ± sao nҵm tҥi cӵc bҳc
trong chòm Gҩu Nhӓ (Ursa Minor) vӕn không phҧi là mӝt ngôi sao sáng lҳm

Thҷng theo cҥnh gàu nӕi liӅn 2 sao ȕ và Į cӫa chòm Gҩu Lӟn là chӍ thҷng hưӟng bҳc và gҩp khoҧng 5 lҫn đoҥn đó
sӁ giúp chúng ta tìm đӃn sao Bҳc Cӵc.

Ngoài xác đӏnh phương hưӟng chòm Gҩu Lӟn còn là mӝt chòm sao ³chìa khóa´ quan trӑng giúp cho nhӳng ngưӡi
mӟi quan sát bҫu trӡi đӏnh vӏ đưӧc các chòm sao khác quanh nó.


   !"#$%
& '
()*+%
(,-*(,  +. *** /01 
23
4 *5

1.

Cҥnh gàu tӯ sao į đӃn Ȗ sӁ dүn ta đӃn sao Regulus là sao sáng nhҩt trong chòm Sư Tӱ
còn đưӧc gӑi là trái tim cӫa mãnh sư.

.

! " # Nương theo cán gàu vӁ mӝt đưӡng cong ra ngoài, lҩy tâm là sao Denebola là sao
sáng ӣ đuôi cӫa chòm Sư Tӱ ta sӁ nhìn thҩy ngôi sao Arcturus có màu vàng cam trong chòm Bootes. Arcturus rҩt dӉ
nhұn biӃt vì nó là sao sáng thӭ 3 trên bҫu trӡi đêm.

$.

%&& Nӕi 2 ngôi sao į và sao ȕ, ta lҥi kҿ mӝt vҥch dài ra phía trưӟc, đưӡng ҩy sӁ dүn tӟi
sao Castor trong chòm Song Tӱ. SӁ không khó đӇ nhұn biӃt chòm Song Tӱ vӟi hai anh em sao sáng Pollux và
Castor cҥnh nhau ӣ phҫn đҫu cӫa chòm.
j.

&'()l&*& Tӯ ngôi sao İ cӫa chòm Gҩu Lӟn, ta nӕi thҷng vào sao Bҳc Cӵc và kҿ mӝt
đưӡng nӕi đi suӕt luôn sang hưӟng bên kia thì găp sao Ȗ cӫa chòm Tiên Hұu. Chòm Tiên Hұu có dҥng chӳ M ӣ phía
đӕi diӋn vӟi chòm Gҩu Lӟn qua sao Bҳc Cӵc nên khi chòm Gҩu Lӟn bҳt đҫu lһn mҩt thì chòm Tiên Hұu mӟi hiӋn lên
ӣ hưӟng đông và ngưӧc lҥi.

+.

,%-" .&%Ӣ cuӕi cán gàu có 2 ngôi sao là Ș và ȗ. Ta lҥi nӕi 2 sao đó và vҥch mӝt đưӡng kҿ
dài ngang phía trên miӋng gàu. Nó sӁ dүn đӃn ngôi sao Capella trong chòm Ngӵ Phu.

66666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666

l
 /01&

Chòm sao Orion, chòm sao đһc trưng cӫa bҫu trӡi mùa đông và mùa xuân

Chòm sao Thӧ Săn là chòm sao cӫa mùa đông, hҷn bҩt kì ai trong sӕ chúng ta cũng ҩn tưӧng vӟi hình dáng như
chiӃc nơ cӫa nó vӟi 3 sao thҷng hàng nҵm ӣ thҳt lưng cӫa chàng tráng sĩ.
 Hình tưӧng cӫa chòm Orion là chàng thӧ săn dũng mãnh
Ӣ ViӋt Nam trong dân gian còn có tên gӑi là Sao Cày cho phҫn giӳa cӫa chòm vì nó giӕng như hình cӫa chiӃc lưӥi
cày.

Trong trưӡng ca c

cӫa Homer, chòm sao Orion là mӝt trong nhӳng chiӃc la bàn tӵ nhiên mà chàng Odysseus
đã sӱ dөng trong chuyӃn hҧi trình dài dҵng dһc cӫa mình tìm đưӡng vӅ vӟi quê hương.

Phía dưӟi 3 sao thҳt lưng thҷng hàng cӫa chòm cũng là 3 đӕm sáng nhӓ thҷng hàng tҥo thành thanh kiӃm cӫa
chàng Orion, vùng giӳa chính là cөm tinh vân Orion nәi tiӃng: M42, M43«

Thҷng theo hưӟng cӫa thanh kiӃm là gҫn như chính xác hưӟng Nam, quҧ là mӝt chiӃc la bàn tӵ nhiên tuyӋt diӋu.

Tӯ chòm Orion chúng ta có thӇ tìm ra rҩt nhiӅu chòm sao khác xuҩt hiӋn vào mùa đông và đӅu là nhӳng chòm sao
sáng cӫa bҫu trӡi.

1-
   
  !"

Hãy kéo dài 3 sao thҷng hàng ӣ thҳt lưng cӫa Orion bҥn sӁ gһp mӝt ngôi sao sang xanh rӵc rӥ đó chính là sao Sirus
trong chòm Đҥi KhuyӇn. Sirius còn gӑi là sao Thiên Lang, ngoҥi trӯ các hành tinh nó là ngôi sao sáng nhҩt cӫa bҫu
trӡi đêm. Sirius cách chúng ta 8.6 năm ánh sáng.

2" 3 l
l&&&45 3467&8 9

:%

Procyon là ngôi sao sáng thӭ 8 trên bҫu trӡi cùng vӟi Sirus và Betelgeuse (chòm Orion) tҥo thành mӝt tam giác đӅu
vӟi 3 đӍnh rӵc sáng.
 
á
*%(7


$2.;<=67
5&,% l!>

Tìm chòm Kim Ngưu

Aldabaran, ngôi sao có màu đӓ cam là mӝt nhánh cӫa chӳ V- sӯng bò cӫa chòm Taurus. Nó là ngôi sao sáng thӭ 13
trên bҫu trӡi. Hãy kҿ đưӡng thҷng tӯ 3 sao thҳt lưu cӫa Orion nhưng ngưӧc hưӟng vӟi Sirus đӇ tìm ra Aldebaran.
Gҫn chòm Taurus có mӝt cөm sao mӡ rҩt nәi tiӃng đó là Pleiades hay ӣ ViӋt Nam còn gӑi là Tua Rua. Cөm sao này
còn gӑi là sao Mҥ vì xuҩt hiӋn lúc sáng sӟm vào đҫu tháng 6 thӡi điӇm gieo mҥ.

j2l
&&%
 Tìm chòm Song Tӱ

SӁ không khó xác đӏnh chòm Gemini vào lúc này( tháng 2/2008) vì đang có Sao Hӓa sáng đӓ ӣ trong chòm. Nhưng
vào nhӳng lúc khác bҥn có thӇ dùng sao Betelguese và thҳt lưng cӫa Orion đӇ xác đӏnh sao hai sao Pollux và Castor
trong chòm Gemini.

+2l
.&%,%-" 

Ӣ trên đҫu cӫa chòm sao Orion, xuôi theo thanh kiӃm vӅ hưӟng bҳc các bҥn sӁ bҳt gһp mӝt chòm sao có hình ngũ
giác đó là chòm Auriga(Ngӵ Phu) trong đó có sao Capella là sao sáng thӭ 6 cӫa bҫu trӡi.

2! &8 9

:%
Các sao sáng cӫa nhӳng chòm sao trên hӧp thành các đӍnh cӫa 1 lөc giác gӑi là Lөc Giác Mùa Đông.
 Các sao sáng tҥo thành 6 đӍnh cӫa Lөc Giác Mùa Đông

ĐӍnh lөc giác là các sao:

-Sirius: sao sáng nhҩt bҫu trӡi (chòm Canis Major ± Đҥi KhuyӇn)
-Rigel: sáng thӭ 7 (Chòm Orion- Thӧ săn)
-Aldebaran: sáng thӭ 13 (Chòm Taurus ± Kim Ngưu)
-Capella : sáng tӭ 6 (chòm Auriga ± Ngӵ Phu)
-Pollux và Castor: sáng thӭ 16 và 45 (chòm Gemini ± Song Tӱ)
-Procyon: sáng thӭ 8 (chòm Canis Minor ± TiӇu KhuyӇn)
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

l
 &',%  )*-" ?% 

Chòm sao Thiên Nga (Cygnus) xuҩt hiӋn trên bҫu trӡi vào nhӳng đêm hè vӟi Ngân Hà tӵa như dҧi lөa bҥc vҳt
ngang bҫu trӡi. Sông Ngân khi chҧy qua chòm Thiên Nga thì tách ra làm hai nhánh và đây cũng là nơi Ngân Hà nhìn
rõ nhҩt. 
Chòm Thiên Nga còn có tên gӑi khác là Thұp Tӵ Phương Bҳc vì hình dҥng như cây thánh giá cӫa nó đӕi ngưӧc vӟi
chòm Thұp Tӵ Phương Nam. Cũng như chòm Thұp Tӵ Phương Nam đây là chòm sao quan trӑng trong viӋc đӏnh
hưӟng, đưӡng thҷng nӕi sao Deneb sao sáng nhҩt trong chòm ӣ đӍnh thұp tӵ vӟi sao Gienah ӣ cҥnh sӁ chӍ gҫn như
chính xác hưӟng Bҳc.

%&8 9 @

Theo dòng chҧy cӫa sông Ngân chúng ta sӁ bҳt gһp #%&8 9 @ vӟi 3 sao sáng: Vega (chòm Lyra ± Thiên
Cҫm) , Deneb (chòm Cygnus - Thiên Nga) và Altair (chòm Aquila ± Đҥi Bàng) vӟi sao Altair là đӍnh nhӑn hưӟng vӅ
phía Nam.
 Tam giác mùa hè


Mӛi năm vào tháng 7 vӟi nhӳng cơn mưa không dӭt, khiӃn chúng ta nhӟ lҥi câu chuyӋn buӗn cӫa Ngưu Lang ±
Chӭc Nӳ. Dòng sông Ngân ngăn đôi hai bӡ, Ngư Lang ( sao Altair) ӣ bӡ Tây còn nàng Chӭc Nӳ phía bӡ Đông xa
hơn vӅ phương bҳc. Sao Ngưu Lang rҩt dӉ nhұn biӃt vì cҥnh nó nҵm giӳa và gҫn như thҷng hàng vӟi hai sao nhӓ.

66666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666



l
lA2 )*-" ?%,, )*

 /08á 
9 :; <  = > *? @
<%
(*A*  = >  BC . 
2 :*'**  **? D"#EF
5

Trên hҧi trình xuôi vӅ phương nam khám phá ra các vùng đҩt mӟi, khi qua khӓi
đưӡng xích đҥo và càng dҫn vӅ phương nam thì các chòm sao dùng đӇ đӏnh
hưӟng như Bҳc Đҭu và sao Bҳc Cӵc không còn quan sát đưӧc nӳa. Lúc này
chòm Nam Thұp chính là chiӃc la bàn tin cұy cho các nhà thám hiӇm.

2


 
  



Khác vӟi bҳc cӵc, nam cӵc không có sao đӇ làm mӕc.Thұt ra là có, đó là sao Sigma(ı) cӫa chòm Octans (Kính bát
phân), chòm sao đưӧc đһt theo tên cӫa mӝt dөng cө đo góc trong thiên văn và hàng hҧi. ThӃ nhưng, vӟi đӝ sáng
biӇu kiӃn là + 5.5 gҫn như sao Sigma Octantis cӵc kì khó nhұn biӃt bҵng mҳt thưӡng. May mҳn thay, chòm Nam
Thұp cũng hӳu dөng như chòm Bҳc Đҭu đӇ xác đӏnh phương hưӟng. Kéo dài cây thánh giá sӁ cho ta gҫn như chính
xác hưӟng nam.


2
  

 

 


l

       !"#$
%&'()*+, -
(.  /!012%
(
('( 
%13% 4 5 .6  78

c #$%-&''

$()  *
+

GH6$= > *** /0 IIJJJ5+0 / 5*0I*0 /K:5 

GH6L20 /
+K IIJJJ5*0:+JK25455/I:/I: K2I
+KI026
+K5 :

6666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666

l B# C 

(1) Không hiӇu tҥi sao tӯ lâu có rҩt nhiӅu ngưӡi dùng tên gӑi Bҳc Đҭu cho sao Bҳc Cӵc(Polaris), thұm chí là trong cҧ
sách giáo khoa. Trong chương trình ³Đưӡng Lên ĐӍnh Olympia´ gҫn đây cũng có đáp án gӑi Bҳc Đҭu cho sao Bҳc
Cӵc. Đây là sӵ nhҫm lүn trong tên gӑi.
VӅ tên gӑi Bҳc Đҭu: "Đҭu" ( @ 4nét ) có nghĩa là cái đҩu, cái chén, cái vҥi... Bҳc Đҭu ( @) thӵc chҩt không phҧi
mӝt ngôi sao mà là mӝt mҧng sao gӗm 7 sao, chúng có vӏ trí sҳp xӃp trông tӵa cái xoong, cái gàu múc
nưӟc....(tӭc"đҭu"). Chòm bҳc đҭu theo thiên văn hiӋn đҥi là 7 sao chính cӫa chòm Gҩu Lӟn. Ngoài Bҳc Đҭu Thҩt
Tinh còn có tên gӑi Nam Đҭu Lөc Tinh là 6 sao có hình cái gàu tương tӵ trong chòm Cung Thӫ (Sagittarius).
(2) HiӋp Hӝi Thiên Văn Quӕc TӃ ± International Astronomical Union (IAU) đã chia bҫu trӡi thành 88 chòm sao. Các
tên gӑi như Bҳc Đҭu, Big Dipper vӟi phҫn sao cӫa chòm Gҩu Lӟn, hay Thҫn Nông đӕi vӟi chòm sao Bӑ Cҥp chӍ là
tên gӑi tương ӭng trong các nӅn văn hóa vӟi mӝt phҫn cӫa các chòm sao theo ranh giӟi hiӋn nay. Ӣ tiӃng Anh
ngưӡi ta gӑi các tên dҥng này là ³asterism´- các chòm sao không chính thӭc, đӇ phân biӋt vӟi ³constellation´- các
chòm sao chính thӭc.


á : 1 

u  II68MN** O 
@ @

7/0<P
3  Q
u  II6R2' 
I
u II6"DST20
* #* EF
!U2K/&
u II6 O;V* W
()* S2 
7/0KK:
K/K
u IXI 68 4Y
9/06R2' S; +.X66M

á   F 

u IZI 68
'[S(\1 /  <]   O P0^!2S. 2 &
u IZI 6á#/0**
7/0+* S, 2 R2'!2S. 2 &
u  IZI 6$
+_ :P> (`/01S
u MII 6$
+_ :P(`
 `V2'
u II 6á 0/$220 P  <] /a+T
4b <c <3
2 **>::K0

á *d F 

u II 6"e :0+K<P*D* S. 4  <P (, P  5

u II 6bf * *B:'
><;
` 
-*/A/-


&,-./(*01
2 
á
>S á 
Z 8
Sc á 


> (`/01S:PN20
 @
+T
*T g2)1 /  <] 4 (9*:A** 0 @


' :P1K < R2'5h(,*? B:P+c+P
C*(e ()*<e2b<P = +#

*** /02 R2'+A** /- (N*0 F
 
<P '(,1 /5
> (`/01S* *B(,:P i
3  b*  )* 0 @
* SO +:e* +\
0#*B ,
+c+P

 K020
 P :Y5
 

> (`/01S7 i
/A1S*?  *R K0 '
 
8
S 9**?> (`/01S:P/A - )
@3(N*A*<P3(N* D 2'5
> (`/01S
`*B R 
6j R (k , . R2'*B ,C0S()*1 D:P*A*8 S*A*9*!> (`
*? a  *R K03(N*A*&
6j R *-(e 0 b 
0P , . 2 
 R2'<P()*2
2b  = 
> ** 7
 l

34*01
2 05*6

",A:PN> (`/01S**# *B ,+%
*** F
2= 7 i
R2'(,#0
* 0= **> (`

<   a  *R <P9*5$0V***# *B ,2
00
:K< W
4 B78( 8 99:*B ,=()*** O4O*B/m <P 
+_ ** :P5
n(DS7C 2= PS** :P> (`/01S K02
 IIJJJ5/ 6 K5025oIpq/6
4I: / K2KI: / K2K5 *?*
>á0/ á45

> (`/01S K0 

+_ *?á0/ á44 (F 
> 4 7
 >:P2T*C0S*-
(e * 0**(k , . ()** /0r*>  *R <P9*5"k/0*?*
>*B 
+#
*B('
 -* /0<P4 7
*B('
 -5
*# * s<.** 3 <k(N F= / /-
<P+0 O* s/:.* <P(N =R2'4 7

 S(t ;:94 1 /  **# *B ,:S =  R = b
0P!*0<K2&F




R < <k(N*?=  P*
>(\#0/m 5

ub+Tru.8
vw <A*; 9*$P N*B<k(N:P4 0>
(N* Q
*B ,** = F


< 
(N5
vw <A*; 2
 "P8m
:P4 0>
X(N*B ,:S = 

< Z(N5
vw <A*;  áj$[:P4 0>
(N

<  = *%
<k(N5
á2
JK*
*** = (,:P> (`**# * s*R  2
SU<P+ 
x:#2 
=*

5
E0J :0+# IIJJJ5K+y2K5*0I^Kqq1 ZqyX

> (`/01S> P*?$UU+0J :0+#

II S/*/5
/5< I K < IK004I +0/01S522

6j R * b > (`/0
 Q
+  = > (`/0 PS: V*?=*

2 !V

 *R&5


"k/0 *R9*

6j R  8
0P
E 
x** R  PS<  < **O
* !/*K2&r
@/0* 0(k/0*B ,
C0S 20
 B5

=
0P *R9*
 


=
0P *R 


 

z** R :#

{0
1(F 
>  >4 7
 P05
*# *B ,2
2b  = > ** 7
 *F> <;  <] r R 2-
 b
0P
 K0/A4 x0S*?# 5

;.< , =
>
á2 *4 /a+T
> (`**# *R  9**4  .*F> <;R2'   *R 
(N
55 = +#
*** /0*F> +c  O5
6* /a+T
2+cá%S N*<P0**+#
> (`/01S4 * *B ,4 ** Qb5

vnj R =
0P:P***0 /- , .  '
 20
(  l5 Z 
vj R "k/0* :P R 

<  
20
g R :#4 *<#* 

< **

PS20
 
5

u.*(e <eR2'* s:Pg<.*(F 
> :PC0S(k/0* 0
2e 

PS<P
'
1 /2%
 5
ub+T
'1 /:P 
PS65{0S(k/0* 0<#* 
PSF


 R  

2%
<  r R =
0P5


$0P  P 

E0> (`C0S1 2T**A*  #  > 
D*?> (` K0 
9*  O
2 
 *? R * K4 :P* D 2'5 b  >:P 
"7
 b 2:P 

DS5
",1 /*** /0r  *R8**# +%
V b 4*?> (`5uPF

A 
> (`<; b8S >:P 
áDSS2:P 
"7
5

?
-*01
2 6

*# *B , O4O2
* 0= > (`/01S4 7
/a+T
_*B/m <- *B<k(N
* s
R (Q
<k(N*?# ! O # -  , . R2' * b C*&5j R > (`*B
 ,>2 #
 0V**BN/-* F
2= #0> (`/05 R ('
* D 2'

< 3
(N*?# :P/A - )
@3(N* D 2'<P3(N*A*5j R =
0P**# *B , O
4O2
 K0Y*?= 5w (B> (`/01S*?# <W:PN*7
*T @+T
<W:P
N* f
. 4 7
 , O20
 P 2

9/05

' $%
á  u] 8
.Eáj$[


á : 1 

u  IZI 6$
+_ :P> (`/01S

á   F 

u IZI 6ud2T20
 PO!2S. 2 &
u IZI 6á Q<1 / P  !2S. 2 &
u IZI 6|9}PS = ()*0C^!2S. 2 &
u IZI 68
'[S(\1 /  <]   O P0^!2S. 2 &
u IZI 6á#/0**
7/0+* S, 2 R2'!2S. 2 &

á *d F 

u MII 6$
+_ :P(`
 `V2'
u II 6á 0/$220 P  <] /a+T
4b <c <3
2 **>::K0
u II 68 @
* /0* =4 B*?R2'
u II 6"e :0+K<P*D* S. 4  <P (, P  5
u II 6bf * *B:'
><;
` 
-*/A/-


&,-./(01 1@
á
 Má 
 X8
Sc á 

"`
 `V2':PN20
 @
:0#(`
 `*tC*? D :0#* Q
 \S*%
= ,<PA#0* 0
= N7 = (`
 `V2'(F 
> 5

%
01 1@$6

1-3
AB 0
C2 
 (. ("+
 #0:P(k2 rD*B*3* 3 
<7

B*5"k4 9***<#*  , . 
'*

Z(N:P<#*  , . O
5
EA
(k2 

<; 
9*(N


*?4!<7

B*< V(k& >
~
* b <k(N*?# 5náj5$[ =(N


 PS:P(N!5(N&5u#* 
'
 >r
R V( 5

$ =(D8
$
4(`
 `<; b9*#0 P 

B*< V(~

B*<k(N5E%
(`
 `(,* s /0* 0B
4* s '
 F



5ub+T  =B
4* s<P0<#*  5",* b C* F *B ,+%
:P (,C*(e 

9*<P* s 4 K0 
*?:P 5


ƒ
 

 


c ,E0!+
á%S K0%B
 9
/C . r*>  V(k58@ ]B
/rV(k b9*
!% €&<P a ]* :#B
/rV(k b !%(7
&5áS  <P0
R **

PSCD  D <P  D !K1 0C& 9
*?[Vá2'
R  /0
/0
< V(k<P
:P* 04 7
 = ()*2B
*?4(t2 V(k5
 á

 
 
   
    




",4 9* T* )*(, PS
'/a+T
4,(`
 ` K0* D 2'5

˜-3
 F&
G
 ("0@0H I 




;V(k(V/0
/0
< V(5u#*  <7

B*< <#* X <P 
<; b9*5
w(`
 `()*(V2 V ‚
<7

B*< ;V(k 
<; b9*<P*B(N


~
<k(N(e:Y*?# 5

Y:P**<#* 
':Q* PS4 7
* **  Z(N @P >C*(e  K0*7

*5


v:P(N:.* 
'*R b <P 26<#*  ‚
<; 
9*5ub+T :Pƒ 6„ƒ5
v…:P<k(N*?# *
:P2 (<=//-2 iáj$[:P(N$P N:P(N555
v†:P
B*:.* 
@<#*  <P<#* 
'*R =5

# *B ,<P02
JK IIJJJ5 S*:*:025*0I 02q0 :/ +:5 (,/a+T
*7

*Tb *?JK5# * s*R  <P0<k(N(e:Y*?= JK/* 04O1>**
B*
'5*
# *
:P2 <k(N*?= (,+cb <=(N/:.* 20
4 0>
(O (N/4 7
 ;
:95$P8N*B<k(N(N‡P8m
X(N<Páj5$[:P(N5

B*
'* 0áj5$[*B<k(N4 0>
(N(\:P2 5

B*/0< <#*  áb ~


'
(N

   

M  M  Z

  X  

 Z  

    X

    

c ,E0!+r**  *
R Cb* (#0 u.8
B**?**<#* 
'
R  2 i<=
 O>  '
(O (N* b C*5
J  I% 05*6

",:P* 0V ‚
4<7

B*< V
'* Q
*B ,:P /
 

c #$%

! !K 5L01 1@$? (4J  05*A?

A98  ,-./



á : 1 

u MII 6$
+_ :P(`
 `V2'

á   F 

u IZI 6á Q<1 / P  !2S. 2 &

u IZI 6|9}PS = ()*0C^!2S. 2 &
u IZI 68
'[S(\1 /  <]   O P0^!2S. 2 &
u IZI 6á#/0**
7/0+* S, 2 R2'!2S. 2 &
u  IZI 6$
+_ :P> (`/01S

á *d F 

u II 6á 0/$220 P  <] /a+T

4b <c <3
2 **>::K0
u II 68 @
* /0* =4 B*?R2'
u II 6"e :0+K<P*D* S. 4  <P (, P  5
u II 6bf * *B:'
><;
` 
-*/A/-


cM
N ,-./2 ?

8ˆ[‰ULŠ$h‹8EŒ8ŽU8‰áŽáz‘’
!‰2
q
ŠU2 *+K0 K$K<K /&




z*B ,<P0N(1
(\
20
4=
s* Q

aV: 2' r

0# <“
(”*?R2'(<P+A(e = ,<;**<=/0<P* /05u=N:Y+0 P0(B* Q

4 7
:P()*(; PS5*> I,(` 20
0* b27
*B<“1
*#5*/t
S<;  <] *d
+c:P > * b5
•8
9‰0–* b :P*D2>:'Š*>R2'(()*  3:#N** (F 
> <P:7
*- **:// (N
<;**
7/0*B ,/a+T
()*r3 F2 á2"D58B 

+_ <P
> b* W
%N5áW
 *NŠ  , 3* N
7 
@Š# / 9
9()**><d2T5
•8
9‰0–:PN*7
<.*
 *
 4 >0 Q<e5* =   3/ (N
W**
(,/
Š**
7/0 <D    PŠ(O **/0/ !/K2 0<&/0C

!:/2&* f  !1/2&<P**(/01SC
1 
`Z2.
7/0*%
< 
**:g(K / V
r2
D*?* Q
5
R2'()*
9W+><kSO ŠW<kSO 
@*? *R9*!8 > * D—
9*[˜&W* bSO <PW<kSO 
@*? *R8!U/2:<P b88[˜&5
w 7
 ;*Bt SO2=  i
<  S
'+_ * F
2=  P0 O5

8 @

=+c 22 R2'

 *(R= ,<;R2'(5á#/0**
7/0<P* /0 . 22`O 2 
R2'5"N = **<=/0:7  . 2W *R9*  *R85P/0(,1 /
()** Q
1-
 4b   <] <P* s2<e2b*?* Q
W> (`/05á#/0**
P  +'
 (
:
 
2  ; 2'5

á 

(O  


*
7/0<P* /0 . 2/-™ ]5á2 * :PW<kSO 
@*? *R9*
O(O :PW* bSO <P*-*%
:PW<kSO 
@*? *R85$= +#
*?* 
/0L20 !#$N Sá )‰] &()* =  Sr*> *R9*<P85*
7/020

* L20  S(t<e2b  O P020
* SO + P 4 7

 5

á 
á  
‰

$
+_ <;**
7/0<P* /0 . : 2  *R9** bSO <P *R85
 K0!‰áa&<Pu2
0!á 8@&r b9*5 2 !á S; ",&<PK 2/
! 8 D [\&r b85á#/0<e2b*?**
7*B<“*-(e *>('
' 
:#+
* S, /-*>
P  ]5

á 
>S  
 b 

N* P 2= *? @

7/0<P* /P02  *R9** bSO <P *R85
S
/!á  8
&<PS2!á  R&r b9*5‰*02/!#&<P‰
2/!8 D 
[\&r b858 @
* /
:N
:_S*?8
D $PŠN:g(K / V
f = 20

2
D8
D $P5

á 
['  
['$

*
7/0<P* /0 . 2W<kSO 
@*? *9*W* bSO <PW<kSO 

@*? *R85jK
//!j [\&<PU +20K+!á 8@&r b9*5"DS
[
K:: r b85~
**  P0* Q
O<d2T(

\  r 7
1
 *
<;
**   P5
8 @
w“
á 

‰0* t   ,<P/0]
Š @
<e4 * :#*<P0$.[V2'5á#/0* Q
:#<* #

_  2 R2'59(RW<P (á, P  <P (wK2<P"DSL02
@
P +:# :0W r/F4 *?** P  :P @
4“:
 
20
<d2T<W
:P P:
<W
DS2-(K+3* 0* Q
5



"; - A* . :0#  PS"g"
*w 
át
 8
Sc u.$


á58 @
=Ec zá2 Rá2'

m
 
 


IIJJJ5K+y2K5*0I^0ZSqSq
Z
IIJJJ5K+y2K5*0I^q:o1oooZq
IIJJJ5K+y2K5*0I^1 J
++

IIJJJ5K+y2K5*0I^+S+o 


$D8˜6OMPH4

m
 
 


IIJJJ5K+y2K5*0I^+qq +:
IIJJJ5K+y2K5*0I^ qoqoo0
IIJJJ5K+y2K5*0I^q2212q1q
IIJJJ5K+y2K5*0I^qK + 4 SC
IIJJJ5K+y2K5*0I^ 
0 S4+ J
IIJJJ5K+y2K5*0I^<JJ1qq0
IIJJJ5K+y2K5*0I^0q1qo+q
IIJJJ5K+y2K5*0I^+4JSC0q 
IIJJJ5K+y2K5*0I^J
+0y+q+4


$D8Q6 B$ =PR ,5c 


m
 
 


IIJJJ5K+y2K5*0I^ qJq
:Jq
IIJJJ5K+y2K5*0I^q y1 K

IIJJJ5K+y2K5*0I^qq:
IIJJJ5K+y2K5*0I^1+qqJo
q+
IIJJJ5K+y2K5*0I^K oo  Kq
8
`   0
5*0
//  0




Gw˜ 8]
H "W
 0
' ( ]   = !K004&
G‰ 2KH š8’‰$ ›Lz œLŽ !uE& 6  4 [›
G‰ 2KH X EuE š
:/  0+S   v š004
G‰ 2KH u+K0E N  (k j 00/ 0
G‰ 2KHE0á2= [*20/0y0yy*KM

 
|