You are on page 1of 166

rlv pma&;ol (Zpf-Zpf*vm) \ trSmpm cifAsm;taejzifh xdyfqHk;rSmawGUMur,f qdkonfh pmtkyfudk zwfvdkufwdkif; xl;jcm;onf [laom a0g[m&u cifAsm;\ OD;aESmufxJodkU 0ifa&mufvmygvdrhfrnf/

tzHk;uvnf; xl;jcm;rI&Sdovdk? tqHk; ESifh pwifyHkuvnf; xl;jcm;aeygonf/ xdkUtjyif pmtkyfrS &&Sdaom tawG;tjrif? oabmxm;? taMumif;t&m ESifh enf;vrf;rsm;uvnf; xl;jcm;rI&Sdygonf/ pmtkyfxJwGif uRefawmfu cifAsm;udk cPcP taMumif;t&macgif;pOfrsm; ajymif;ay;jyD;? pdwf0ifpm;p&m yHkjyifrsm;? jzpf&yfrSefZmwfvrf;rsm;? cGeftm;&Sdonfh pum;vHk;rsm;udk azmfjyygrnf/ cifAsm;u pmzwfae&if;ESifh cP&yfem;um awG;awmMunfhjcif;tm;jzifh uRefawmfajymcsifonfh tcsuftvufawGudk trdt&jzpfatmif jyefvnfzwf&IEdkifygvdrhfrnf/ pmtkyfrS avmuBuD;xJwGif olwyg;ESifh rwljcm;em;rI&Sdonfh oabmxm;tjrifwpf&yfudk tav;teufxm;azmfjyvdkygonf/ tjcm;olrsm;twGuf olwdkUvdkcsifonfh t&mrsm;&atmif tjynfht0 ulnDay;cJhvQif? cifAsm;\ b0wGifvnf; bmrqdk vdkwmtukefvHk; &&SdEdkifygonf/ pma&;ol wpfa,muftaejzifh pmtkyfonf xl;jcm;jyD; xda&mufrIvnf;&Sdrnf[k ,HkMunfrdygonf/ uRefawmfu cifAsm;ESifh ESpfa,mufcsif; pum;ajymaeovdkyHkpHjzifh pmtkyfudka&;om;xm;jcif;uvnf; xl;jcm;aeygonf/ odkUaomf uRefawmhf\ &nf&G,fcsufrSm xl;jcm;aom pmtkyfwpftkyfjzpfvmap&eftwGuf a&;om;cJhjcif; r[kwfyg/ vGefcJhaom (19)ESpftwGif; uRefawmf\ rlvpmtkyf acgif;pOfjzpfaom (bDpuGuf? oef;rsm;ESifh a&pufvufudkifrsm; [lonfh taMumif;t&mudk urmwpf0Srf;wGif tBudrfaygif; (3000)ausmf a[majymcJh&ygonf/ tpydkif;wGif (45)rdepfpm a[majymcsufwpfckomjzpfaomfvnf; ,ck pmtkyfudka&;om;jzpfonftxdus,fjyefUvmcJhygonf/ xdyfqHk;rSmawGUMur,fqdkaom pmtkyf taMumif;t&mrsdK;pHkyg0ifaeaomfvnf; uRefawmf\ t"du &nf&G,fcsufrSm vlom;wdkU\ ,HkMunfrI? arwmw&m? taumif;jrifwwfrI? pdwftm;xufoefrIwdkUESifh ywfouf cGeftm;jznfhqnf;ay;&efyif jzpfygonf/ vlrsm;taejzifh wpfOD;tay:wpfOD; ,HkMunfrIESifh arwmw&m;wdkUtay:wGif aumif;aumif; em;rvnfwwfMubJ rdrdwdkU\ cHpm;csufESifh pdwftm;xufoefrIwdkUudk xkwfazmfjyo&ef0efav;aewwfMuygonf/ xdyfqHk;rSmawGUMur,f qdkonfrSm tawG;tac:wpfckjzpfjyD;vQif

oabmw&m; tenf;i,fom yg0ifonf/ ,ckazmfjyxm;aom tBuHOmPfrsm;? vkyfxHk;vkyfenf;rsm;ESifh enf;vrf;rsm;onf rdrdwdkU\ b0wpfoufwm tawGUtBuHKrsm;rSay:xGufvmcJhjcif;jzpfygonf/xdkUtjyifvkyfief;e,f y,ftoD;oD;rSxdyfqHk;&Sdyk*Kvfrsm;taMumif;ESifh if;wdkUwpfOD;csif;taejzifh qufqHaygif;oif;&aom tawGUtBuHKrsm;udkvnf; azmfjyxm;onf/ pmtkyf yg0ifaom enf;vrf;rsm;ESifh tBuHOmPfrsm;udk avhvmqnf;yl;jcif;jzifh if;wdkU\ oabmxm;rsm;ESifh tawGUtBuHKrsm;udk toHk;csEdkif&ef jzpfygonf/ rdrd\ tawGUtBuHKrSom tppt&m&mudk avhvmqnf;yl;rnf[k qdkvQif tcsdefvnf;ukef? t&if;tESD;vnf;BuD;rm;vSojzifh ,ckenf;vrf;onfom rdrdwdkU\b0wGif BuD;yGm;wdk;wufEdkif&eftwGufvufawGUqefaomenf;vrf;aumif;wpf ckjzpfygonf/ uRefawmhftaejzifh b0wnf;[laom NydKifyGJwpfckudk pwifcJhpOfu pmtkyfudkom apmapmpD;pD; &&SdcJhygvQif? ,ckxufydk jrefjrefqefqefBuD;yGm; wdk;wufEdkifygvdrfhrnf[k ,HkMunfcsuftjynhfjzifh &dk;om;pGm azmfjy&Jygonf/ em&Daygif; (2000)ausmfMumatmif jyKjyifrGrf;rHa&;om;cJhaom taMumif;t&m tawG;tac:rsm;udk cifAsm;taejzifh toHk;csEdkifcJhygvQif? rdrdwdkU\ b0wGif bufaygif;pHkrS <u,f0onfxuf <u,f0vmEdkifygvdrhfrnf/ pmtkyfwGif azmfjyxm;aom Oyrmrsm;? aumufEIwfcsufrsm;? cGeftm;&Sdaom pmydk'frsm;? pdwf0ifpm;p&mZmwfvrf;wdkrsm;rS wpfqifh uRefawmfajymcsif? ay;csifonfh oabmxm;rsm;udk cifAsm;&&SdEdkifap&ef &nf&G,fygonf/ yxrqHk; tBudrf&dkufESdyfcJhpOfu pmzwfolrsm;rS ajymvmMuovdkyif? pmtkyfonf b,ftcgrQ zwfrqHk;Edkifonfh pmtkyfwpftkyfjzpfaMumif;udkvnf; cifAsm;od&Sdvmygvdrhfrnf/ cifAsm;taejzifh tcsdefra&G;aumufudkifMunfhum? pdwftqmajyap&ef acgif;pOf wpfckckzwfzdkUaomfvnf;aumif;? tjynfht0od&zdkU tcef;wpfckckudk zwfjcif;aomfvnf;aumif;? rdrdwdkU\ b0aeenf;twGuf pmtkyf\ tprS tqHk;wdkif zwf&Ijcif;aomfvnf; jzpfEdkifygonf/ tu,f pmtkyfyg0ifaom oabmxm;rsm;ESifh tBuHOmPfrsm;udk cifAsm;uom jynfhjynfh00 toHk;csEdkifcJhygvQif xdyfqHk;rSm cifAsm;ESifh uRefawmfawGUqHkMuygrnf/ tqHk; pmtkyfwpftkyfudk xl;jcm;aeygvdrhfrnf/ tqHk;ESifh wu,fawmhvnf; pwifvdkufonfrSm pmtkyfonf

tjcm;pmtkyfrsm;ESifh rwluGJjym;jcm;em;onfh pmtkyfwpftkyfjzpfygonf/ cifAsm;\ udk,fydkifb0? cifAsm;\ rdom;pk? cifAsm;\tem*wfESifh ywfoufaejyD;? wpfpHkwpfa,muftwGuf jznfhqnf;ay;jcif;tm;jzifh olwdkUxHrS wpfpHkwpf&mjyefvnf&&SdEdkifonfh taMumif;t&mwdkUyg0ifygonf/ twGufaMumifhyif tqHk; [k ajym&jcif;jzpfygonf/ tzsufoabmxm;rsm;? tzsufvkyf&yfrsm;? tzsufwHkUjyefrIrsm;\ tqHk;? vufajrSmuft&HI;ay;jcif;ESifh qif;&JMuyfwnf;jcif;wdkU\ tqHk;jzpfygvdrhfrnf/ cifAsm;&&SdEdkifonfxuf? Xdkufwefonfxuf? avQmhaps;ESifh ,lae&wmawG\ tqHk;vnf; jzpfygvdrhfrnf/ xdkUtjyif tao;tzGJawG taMumif;udkom awG;aewwfaom yk*KvfwdkU\tqHk;ESifh tqHk;r[kwfaomfrS tqHk;\tp jzpfygvdrhfrnf/ wdkwkdajym&vQif urmhtqdk;0g;qHk;a&m*gqdk;BuD;wpfckjzpfaom oabmxm;rsm;wif;rmjcif; \ tqHk;vnf;jzpfygvdrfhrnf/ oifwdkU\ ydkrdk<u,f0onfh BudKqdkygonf/ tydkif;(1) xdyfqHk;odkUwuf&efavSum;xpfrsm; b0wpfckodkU avQmufvSrf;Edkif&ef

tcef;(1) b0wGifydkaumif;atmifaeenf; abmfpwGefodkU (2)em&D (20)xGufrnf *Ref*sKef;pfonf e,l;a,mufjrdKUawmfrSmaeonf/ olonf abmfpwGef oGm;csifojzifh avqdyfodkUoGm;jyD; vufrSwfwpfapmif 0,fonf/ tcsdeftenf;I,frS ydkaeao;ojzifh aygifcsdefpufwpfck ay:wuf csdefMunfhonf/ rwfaphwpfaphudk xnfhvdkufonfhtcg uwfjym;wGif tav;csdefESifh twl aA'ifa[mpmwrf;yg ygvmonf/ oif\ trnfonf *Ref*sKef;pfjzpfonf/ oifonf (188 ) aygifav;jyD; abmfpwGefodkU oGm;rnfh (2)em&D (20) av,mOfysHudk pD;rnfhol jzpfonf [k

a[mvdkufonf/ a[mudef;tm;vHk;rSefaeojzifh olu tHhtm;oifhaeonf/ odkUjzpf&onfrSm vSnfhpm;rI wpf&yfyif jzpfonf[k xifojzifh aygifcsdefpufay: odkU xyfwufonf/ aemufxyfwpfrwfaphxnfhvdkufaomtcg a[mpmwrf;xyfxGufvmonf/ oif\ trnfonf *Ref*sKef;pfyif jzpfaeonf/ oifonf (188 ) aygifav; aeqJjzpfjyD; (2)em&D (20) wGif abmfpwGefoGm;rnfh av,mOfysHudk rDao;onf/ xdktcg olu ydk pOf;pm;&Muyfvmonf/ wpfckckawmh vSnhfpm;xm;wm&Sd&rnf[k xifojzifh xdkodkU aqmif&Gufoludk rnfolyJjzpfjzpf? rnfonfht&myJjzpfjzpf? t&l;vkyf&ef qHk;jzwfvdkufonf/ trsdK;om;oefUpifcef;xJodkUoGm;jyD; t0wftpm; vJvdkufonf/ aemufwpfBudrfaygifcsdefpufay:wufjyD rwfaphwpfaphudk xnfhvdkufonf/ xdktcg a[mpmwrf;jyefxGufvmonf/ oif\trnfonf *Ref*sKef;pf jzpfonf/ oifonf (188 ) aygifav;aeqJyifjzpfonf/ odkUaomf abmfpwGefodkUoGm;rnfh (2)em&D (20)av,mOfysHudk ,ckav;wif vGwfoGm;jyD [l jzpfonf/ pmtkyfonf taMumif;w&m; wpfckckaMumifhvrf;qHk;odkUa&mufatmif roGm;Muolrsm;twGuf a&;xm;jcif;jzpfonf/ wkdwkdajym&vQif pmtkyfonf b0u &p&m tcGifhtvrf;awmfawmfrsm;rsm;udk vufvGwfqHk;&HI;aeMuolrsm;twGuf &nf&G,fonf/ oifESifhxdkufvnf; xdkufwefonfh? oif&atmif,lvnf; ,lEkdifonfh tcGifhtvrf;rsm; &&Sda&;twGuf ulnD&ef jyKpkxm;jcif;jzpfonf/ pum;vHk;wdkif;udk csdefqxm;jyD;? tawG;tac:wdkif;udkvnf; tuJjzwfxm;onf/ wifjyonfh tcsuftm;vHk;udk aoaocsmcsm pOf;pm;jyD;rS a&;om;xm;jcif;jzpfonf/ &if;&if;ESD;ESD; pum;ajymonfh yHkpHa&mufatmif BudK;pm;xm;ojzifh cifAsm;ESifh cifAsm;\ tem*wftaMumif;udk &if;&if;ESD;ESD; ESpfudk,fwnf; aqG;aEG;aeonfh yHkpHrsdK;jzpfatmif twwfEdkifqHk; tm;xkwfxm;onf/ cifAsm;taejzifh arQmfvifhcsufESifh taumif;jrif owif;pum;udk udk,fwdkifukd,fus vufcHvdrfhrnf[k arQmfvifhygonf/ xdkokdUarQmfvifh&efvnf; a&;om;xm;jcif;jzpfonf/ tpuwnf;uyif arQmfvifhjcif;rsm;? atmifjrifrIrsm;? aysmf&TifrIrsm;? ,HkMunfrIrsm;? pdwftm;xufoefrI rsdK;aphrsm;udk wpfckjyD; wpfck pdkufysdK;&ef &nf&G,fygonf/ rsdK;aphrsm;udk a&avmif;um ajrMoZmauR;rnf/ tcsdKUrsdK;aphrsm;udk xyfxnfhrnf/ pmtkyftqHk; tyifrsm;aygufvmrnf/ twdkif;twmwpfcktxd &dwfodrf;&ef tqifoifhjzpfvmrnf/ pmtkyfuay;onfh owif;pum;tcsuftvufrsm;udk cifAsm;vdkufemusifhoHk;onfh tay:wGifrlwnfjyD; tusdK;&Sdrnf/

pmtkyfonf tjyKoabmxm;&Sda&; pmtkyfwpftkyfrQom r[kwf? tjyKoabmxm;&Sda&;xuf rsm;pGm us,fjyefUonfh pmtkyfwpftkyfjzpfaMumif; xyfavmif; ajymvdkygonf/ b0ESifh ywfouf tjyKoabmxm;&Sda&; qdkif&m pmtkyfwpftkyfjzpfonfhtjyif tjyKoabmtawG;rsm;udk tjyKoabmvkyf&yfrsm; tjzpfodkU ajymif;vJypf&eftwGuf vdktyfonfh tjyKoabm,HkMunfrIrsm;\ pGrf;tm;udk ay;rnfhpmtkyfjzpfonf/ vlqdkonfrSm &kyfydkif;? 0dnmOfydkif;? emrfydkif;[l (3)ydkif;yg0ifojzifh uRefawmfwdkUonf xdkoHk;ydkif;vHk;jynfhpHkonfh vlwpfa,mufESifh ywfoufrnfjzpfygonf/ enf;onf uRefawmfwdkUoGm;&m c&D;vrf;wpfavQmuftwGuf vHk;0jyD;jynfhpHkonfh atmifjrifrIudk &&SdEdkifonfh wpfckwnf;aom enf;vrf;jzpfonf/ yef;csDum;wpfcsyfonf pum;vHk;wpfaomif;ESifhnDrQygovm; vlwpfa,mufu yef;csDum;wpfcsyfonf pum;vHk;wpfaomif;ESihf nDrQonf[k ajymcJhonf/ vlaxmifaygif;rsmpGmu ol\ pum;udk xyfcgwvJvJajymMum;jyD; vlaygif;rsm;pGmuvnf; xdkokdUajymonfhtwdkif; ,HkMunfMuonf/ odkUaomf pum;yHkudk ,HkMunfonfh trsdK;om;jzpfap? trsdK;orD;jzpfap vifuGef;\ *wfwD;pbmh*f rdefUcGef;rsm;udkaomfvnf;aumif;? vlUtcGifhta&; aMunmpmwrf;udkaomfvnf;aumif; rnfonfhtcgurQ rzwfzl;cJh jzpfygvdrhfrnf/ olwdkUonf (23)ck ajrmuf qmvHusrf;udk rzwfaomfvnf;aumif;? em;rvnf aomfvnf;aumif; jzpfrnf/ bk&m;ocif; qkawmif;onfhtwkdif; qkrawmif; jzpfrnf/ xdkvuf&mrsm;onf pum;vHk;rsm; oufoufom yg0ifonf/ odkUaomf EdkifiHwpfck\ uHMurmudk ajymif;vJatmif vkyfEdkifaom ? ordkif;aMumif;udk ajymif;vJapaom? vf;aygif;rsm;pGm\ b0rsm;;udk ajymif;vJapaom pum;vHk;rsm; jzpfMuonf/ ae&m tcsdKUpum;vHk;rsm; u b0wpfcktay:wGif {&mrtusdK;oufa&mufrIrsm; rnfodkUjzpfay:vmapEdkifaMumif;udk jyornf/ vGefcJhaomESpftenf;i,fu yDwm[kac:aom vlwpfa,muf taMumif;&dkuful;xm;onfh &kyf&Sifum;xGufvnonf/ xdk&kyf&SifxJu jyuGufwpfuGufudk uRefawmf b,faomtcgrQrarh/ yDwmrm&S,ftjzpf o&kyfaqmifolu ,HkMunfcsuftjynfht0jzifh usrf;wpfckudk &Gwfzwfa[majymaeonf/ xdkZmwfuGufjyD;oGm;onfhtcg uifr&mu qufvnfaeonf/ &kyf&Sif&dkuf&mwGif yg0ifonfh vlawmfawmfrsm;rsm;u xdkif&mrSxum

o&kyfaqmifolxHodkUoGm;jyD; if;\o&kyfaqmifcsuf tvGefaumif;rGefonfhtwGuf csD;usL;axmyemjyKMuonf/ xdktxJwGif rm*sdK&D&yfbl; trnf&Sd rif;orD; wpfa,mufvnf;ygonf/ olu Zmwfvdkufukd csD;usL;&ef qif;vmonfhtcg xdktajctaexJ pdwfa&mudk,fyg wu,fcHpm;ae&aMumif;rSm xif&Sm;onf/ t&mudk ajymEdkifjcif;rSm uifr&m quffvnfaeonfhtwGuf uHaumif;jyD; xdkjzpf&yfrsm;udk jrif&jcif;aMumifhjzpfonf/ tb,faMumifhqdkaomf &kyf&Sifrif;orD; rm*sdK&Donf vrf;avQmufEdkifolr[kwfay/ olronf armfawmfum;wdrfarSmufrI wpfckwGif xdcdkuf'Pf&m&um wpfESpfausmfrQ ajcwpfvSrf;yif rvSrf;EdkifyJ &Sdaeonf/ odkUaomf xdk,HkMunfrIrsm;? tm;ay;pum;rsm;udk em;axmifjyD;aemuf xdkpum;vHK;rsm;xJyg0ifonfh tESpfom&rsm;u olrudk qGJvIyfvdkufonf/ xdkodkU qGJvIyfvdkufojzifh owif;pum;rsm;udk ,HkMunfum xdkif&mrS xvSrf;jyD; qufvufvrf;avQmufoGm;apEdkifcJhonf/ uRefawmhtaejzifh pmtkyfxJygonfh pum;vHk;rsm;u urmBuD;\ ordkif;aMumif;udkajymif;vJapEdkifrnf[k ajymaejcif; r[kwfyg/ rm*sdK&D\ taMumif;vdk jyZmwfqefqef tusdK;oufa&mufrIrsm;&Sdrnf[kvnf;qdkvdkjcif; r[kwfyg/ odkUaomf uRefawmhftaejzifh vHk;0OHk ,HkMunfonfrSm pmtkyfygonfh tawG;tac:rsm;u cifAsm;taejzifh ododomomxl;jcm; ajymif;vJrIrsm; jzpfay:vmEdkifrnf[kom ,HkMunfygap/ b0tvTmaygif;rsm;pGmrS vlaxmifaygif;rsm;pGmwdkU\ raMunmbJxm;onfh axmufcHcsufrsm;t& ydkrdk<u,f0onfh b0qdkif&m oabmw&m;onf cifAsm;om vdkufemrnfqdkvQif tusdK;&SdrnfjzpfaMumif; aocsmvSygonf/ ta&;BuD;onfh oabmw&m;rSm trSwfwrJh Munfhjcif;xuf eufeuf&dIif;&dIif;Munfhjcif;u taMumif;t&mrsm;udk ydkrdkjyD; azmfxkwfjyoEdkifonf/ [kwfygovm;/ cifAsm;taMumif;ESifhaomfvnf;aumif;? cifAsm;\ tpGrf;tprsm;ESifh ywfouf aomfvnf;aumif;? cifAsm;\ tem*wfESihf ywfouf aomfvnf;aumif;? Aoaocsmcsm avhvmoHk;oyfyg/ trsm;tm;jzifh uRefawmfwdkUonf xif&Sm;onfh t&mrsm;udk tqHk; nTefjyrnfh olwpfa,mufudkvdktyfaeonf/ ynmoifMum;ay;jcif;qdkonfrSm qGJqefUjcif;? qGJxkwfjcif;[lonfh t"dyg,fjzpfojzifh pmtkyf\ &nf&G,fcsufrSm cifAsm;udk,fwGif;rSydk pGrf;&nfjynhf0aom? &ifhusufaom vlBuD;wpfa,mufudk qGJxkwf&efjzpfonf/ pmtkyfrS cifAsm;taejzifh

trsm;BuD;qGJxkwf,lEdkifrnf[k uRefawmf,HkMunfygonf/ odkUaomf ydk ta&;BuD;onfrSm pmtkyfu cifAsm;udk,fxJrS trsm;BuD;qGJxkwfEdkif&efyif jzpfonf/ tqwdk;yGm;vmaom tBuHOmPfrsm; pmtkyfudk cifAsm;qufzwfonfhtcg uRefawmfwdkUonf twlwl&SdaeMujyD; uRefawmfu cifAsm;udk ar;cGef;rsm;ar;rnf/ ar;cGef;trsm;pkonf [kwfw,f r[kwfbl; qdkonfh tajzrsdK;om jzpfygvdrfhrnf/ xdktcgrsm; uRefawmfu cifAsm;udk ar;cGef;ar;onfhtcg tajzwpfckomvdkonf/ xdktajztwGuf aoaocsmcsm pOf;pm;jyD;rS tajzay;vdrhfrnf[k uRefawmfarQmfvifhygonf/ cifAsm;taejzifh pmtkyfudk rnfrQ jrefjrefzwfEdkifonf/ rnfrQ rsm;rsm; &onfuom ta&;BuD;ygonf/ yxrwpfacgufzwfonfhtcg tjreftajy;tvTm; zwfoGm;jcif; jzpfaumif;jzpfrnf/ odkUaomf aemuftBudrfaygif;rsm;pGm xyf-xyfzwfvQifydk pdwf"gwfwuf<uatmifvkyfEdkifrnf/ avmavmvwfvwf&&Sdonfh tusdK;w&m;rsm;u b0ESifh ywfouf <u,f<u,f00 us,fus,fjyefUjyefUaewwf&ef taxmuftulay;Edkifrnf[k ,HkMunfygonf/ a[majymcsufwpfckudk em;axmifjcif;? pmtkyfwpftkyfudk zwfjcif;? wdwfacGwpfacGudk em;axmifjcif;? wpfckckudk Mum;vkdufjcif;? zwfvdkuf&jcif;aMumifh cifAsm;\ tawG;rsm; qefUxGufoGm;p&m tBudrfawmfawmfrsm;rsm; &Sdwwfygonf/ xdktcgrsm; bmav;udk owd&vdkufwm? 'gawGUvdkufwmeJU igpdwful;&oGm;w,f [k cifAsm;taejzifh awG;rdygvdrhfrnf/ aemiftcg umvrsm; apmapmydkif;u pdwfxJrSm &Sif;&Sif;vif;vif; ay:aygufvmonfh tawG;udk jyefrSwfrdaumif;rS rSwfrdygvdrhfrnf/ rrSwfrdaomfvnf; ta&;rBuD;yg/ ,ckvltawmfrsm;rsm;wdkUrSm xdkodkUyifjzpfaeMuonf/ uRefawmfu cifAsm;udk rSwfpkpmtkyf wpftkyfxm;&ef wdkufwGef;vdkygonf/ vufa&;wdkpma&;rsm;udkifonfh pmtkyft&G,favmuf&SdjyD; o,faqmif&wmvJ vG,fulygonf/ if;rSwfpkpmtkyfudk xdyfqHk;rSmawGUMur,f pmtkyfESifhtwlxm;jyD; pmtkyfudk zwfonfhtcgwdkif;wGif oifhudk,fydkif tawG;rsm; ESifh tBuHOmPfrsm; trsm;tjym; xGufay:vmvdrhfrnf/ xdkodkUxGufay:vmvQif pmzwfonfudk cP&yfxm;jyD; rSwfpkpmtkyfudk xkwfum tBuHOmPfwpfck? tawG;tac:wpfck ay:vmwdkif; ay:vmwdkif; aoaocsmcsm rSwfwrf;wif&ef wdkufwGef;vdkygonf/ enf;tm;jzifh cifAsm;onf wuf<uaom pmzwfolwpfa,mufjzpf vmrnf/ tm&Hkrsm;udk ydk

toHk;csEdkifrnf/ ydk pl;pdkufvmEdkifrnf/ uAsmq&mwpfa,mufu wdwdusus uspfuspfvspfvspf nTefjya&;om;cJhzl;ovdk igMum;onf? igarhonf? igjrifonf? igrSwfrdonf/ igMum;onfhtcg igjrifonfhtcg igvkyfonfhtcg igem;vnfonf? igatmifjrifonf [l jzpfygvdrhfrnf/ pdwf0ifpm;p&m aumif;onfrSm pmtkyfudk 'kwd,tBudrftjzpf aemufwpfacgufjyefzwfonfh tcgwGif tawG;rsm;? tBuHOmPfrsm;udk yxrtBudrfuxufydk &ygvdrhfrnf/ cifAsm;\ wpfaeUwmvkyfief;rsm;udk rpwifrD rdepftenf;i,favmuf zwfMunfhvQifaomfvnf;aumif;? rtdyfrD rdepftenf;i,favmuf zwfMunfhvQifaomfvnf;aumif;? tBuHOmPfrsm;? tawG;tac:rsm; ydkxGufay:vmygvdrhfrnf/ wu,fawmh pmtkyfonf uRefawmfwdkU\ pmtkyfyif jzpfygonf/ uRefawmfu oifhudk tBuHwpfckay;vdkygonf cifAsm;\ tawG;tac:rsm;? tBuHOmPfrsm;udk rSwfwrf;wif&eftwGuf teDa&mifESifh teufa&mif azmifwdefESpfacsmif;,lxm;yg/ rifteDaemif azmifwdefudk pmtkyfzwfonfhtcgrsm; rSwfpkpmtkyf\ atmufydkif;wGif a&;om;&ef toHk;jyKyg/ rifteufa&mifudk rSwfpkpmtkyf\ tay:ydkif; toHk;jyKyg/ 'kwd,tBudrfESifh aemuftBudrfBudrf xyfzwfonfhtcgrsm; ay:vmonfhtawG;rsm;udk rifteDa&mifjzifh oHk;yg/ pmrsufESmtay: odkU rifteDa&mif wufvmavavb0\ tEIwfvuPmrsm;rS taygif;vuPmrsm;odkU wdk;vmavavqdkonfudkrifta&mifjzifhoauFwjyoaeygonf/ cifAsm;twGuf t"dyg,f&Sdonfh pmydk'frsm;? pmaMumif;rsm;udk trSwftom;jyK&efvnf;wdkufwGef;vdkygonf/ trSwftom;rsm;onfcifAsm;rSwfwrf;wifxm;onfh tawG;tac:rsm;? tBuHOmPfrsm;ESifh aygif;pyfrdonfhtcg cifAsm;\ wu,fhudk,fydkif pmtkyfjzpfoGm;onf/ enf;tm;jzifh wpfcsdefvkHk; &nfnTef;udk;um;p&m? toHk;csp&m ukd,fydkifpmtkyfwpftkyfjzpfoGm;ygvdrhfrnf/ rnfolrqdk olodorQ t&mtm;vHk;udk rrSwfrdEdkifonfrSm rqef;aMumif; odxm;&ef ta&;BuD;ygonf/ qdkvdkonfrSm cifAsm;ESifh uRefawmfwdkUonf pmtkyfudk wGJa&;jyD; uRefawmfwdkU\ pmtkyfjzpf&ef aqmif&GufaeMujcif;jzpfonf/ enf;tm;jzifh uRefawmfwdkUonf atmifjrifolrsm; jzpfvmrnf/ jzpfoifhonf r[kwfygvm; /

oifvdkonfht&mudk &&eftwGuf vkyfaqmif&efenf;vrf;rsm; &dk;om;rI? oDv&SdrI? ,HkMunfrI? odum&SdrI? opm&SdrI [laom tkwfjrpfausmufwHk;rsm;onf usef;rma&;? Opm"e ESifh aysmf&TifrIwdkUyg0ifaom b0atmifjrifrI &&Sda&;twGuf vdktyfygonf/ cifAsm;taejzifh b0ESifhywfouf a&SUodkUvnf;aumif;? tay: odkUvnf;aumif;? qufvufavQmufvSrf;vmonfhtcg xdked,mrrsm;? Oya'orsm;udk tavQmhay;vdkufvQif b0u &p&m&Sdonfrsm;udk olawmif;pm; wpfa,mufuJhodkU awmif;cHae&onfh b0rsdK;tjzpfqHk;&HI;Edkifygonf/ cifAsm;taejzifh r&dk;om;jcif;? vdrfnmjcif;? twkta,mifvkyfjcif;rsm;aMumifh aiG&aumif;&rnf/ odkUaomfvnf; rdwfaqGtenf;i,fudkom&jyD; pdwfNidrf;csrf;rIudkrl &rnfr[kwfay/ xdkodkUqdkvQif atmifjrifonf[k qdkEdkifygovm;/ a&jyifnDrSmaejcif;tm;jzifh tjrifhqHk;a&mufatmif wufEdkifonf [k ajymonfh pum;yHkwpfckESifhuRefawmf oabmwlnDygonf/ 0ifaiGwpfoef;&atmif &SmEdkifonfh vlwpfa,mufonf xdkodkU&Smjcif;jzifh ol\ usef;rma&;udk xdcdkufatmif vkyfcJhvQif trSefwu,fatmifjrifrI[k rqdkEdkifyg/ rdom;pk ESifhuif;uGmaeonfh ukrPDtrIaqmift&m&Sdwpfa,mufonf xdyfqHk;odkUa&mufatmif wufEdkifaomfvnf; xdkt&mudk atmifjrifrI[k rac:yg/ b0atmifjrifrIudk olUtwGufvnf; r,lEdkifovdk olrsm;twGufvnf; ray;Edkifyg/ atmifjrifonfholrsm;ESifh MumMumae&avav? rsm;rsm;awGU&avav? uRefawmhtaejzifh xdkatmifjrifrI\ tajccHtkwfjrpfrsm;rSm uRefawmfwdkU trSefwu,f ydkifqdkifonfh ta&;ygqHk; vufeufrsm;jzpfaMumif;udk oabmaygufvmonf/ ta&;ay: tajctaersm;ESifh BuHKawGU&onfhtcg uRefawmfwdkUESifh qufqHae&olrsm;? uRefawmfwdkU\ usef;rma&;? Opm"e ESifh aysmf&TifrItwGuf rSDcdktm;xm;ae&olrsm;onf tqifoihf 0dkif;0ef;yl;aygif; aqmif&GufwwfaMumif;udkawGUMu&onf/ tu,fom uRefawmfwdkU\ odum? orm"dudk oHo,jzpfp&mr&SdcJhvQif uRefawmfwdkUESifh ywfoufae&olrsm;? uRefawmfwdkU\ Opm"e? aysmf&TifrIESifh usef;rma&;twGuf tm;udk;ae&olrsm;u jrefjrefqefqef 0dkif;0ef;ulnDyl;aygif;avh&SdMuaMumif;udk awGUvm&onf/ tpGrf;&Sd&efrSm ta&;BuD;ovdk pdwfcs tm;udk;&rIuvnf; ydk ta&;ygonf/ uRefawmhtaejzifh c&D;oGm;pOfu awGUBuHKcJh&onfh rsm;pGmaom cspfcifp&maumif;onfh? qGJaqmifwwfonfh? yg&rD&Sdonfh? xl;cRefxufjrufonfh vli,frsm;ESifh wwfEdkifvQif rdwfquf ay;vdkufcsifonf/ olwdkUonf tcGefaumufola&SUu

ajcwpfvSrf;? Oya'a&SUu ajcESpfvSrf;a&mufaeMuonf/ tjrefqHk;? trsm;qHk; enf;vrf;rsm;jzifh aiG&atmif b,fvdkvkyf&rnfudk BuHpnfaeMuonf/ olwdkUrnfonfhtcgrS wu,fwrf;jrihfjrifhrm;rm; jzpfrvmEdkifay/ xdkodkUjzpfvmatmif wnfaqmufEdkif&efvnf; tkwfjrpfaumif;aumif; r&Sday/ tjcm;tkwfjrpf aumif;aumif;&Sdonfh olrsm;u ajrwdkufcef;xJrSmaomfvnf;aumif;? tkwfjrpftaumif;pm;BuD;ay: wJi,fav;rQomvnf;aumif;? wnfaqmufaeMuonf/ olwdkUtaejzifh olwdkUrSm&Sdonfh tpGrf;tpudk MuG,f0onfh b0wpfcktjzpfa&muf&Sdatmif toHk;csEdkif&eftwGuf ajcvSrf;rsm; rvSrf;Muay;/ tcsdKUolrsm;u atmifjrif&eftwGuf wu,ftcGifhtvrf;onf tvkyftudkifay: rlrwnfbJ vlay:om rlwnfaMumif; rodMu/ cifAsm;ukd,fwdkifxdyfqHk;a&mufEdkifonfh taumif;qHk;enf;rSm atmufajcudk EIdufEdIufcRwfcRwf odatmifvkyf wpfMudrfrSm ajcwpfvSrf;vSrf; avSum;wpfxpfeif;um txufodkUa&mufatmif wufEdkifjcif;jzpfonf/ atmifjrifrIESifh aysmf&TifrIwdkUonf tvdktavsmufjzpfjcif;r[kwf/ udk,fha&G;cs,frI tay:wGifom rlwnfaMumif;udk olwdkU oabm raygufMu/ cifAsm;uJhokdUyif olwdkUvnf; b0rSm udk,fvdkcsifwmudk ukd,f&EdkifaMumif; jrifvmygvdrhfrnf/ ,cktcg cifAsm;jzpfcsifonfh? cifAsm;vkyfcsifonfh? cifAsm;b0twGuf reufjzefrSp vdkcsifonfht&mrsm;udk pm&if;csMunfhyg/ rlvpm&if;udk xyfwdk;p&mrsm;vnf;awGUaumif;awGUygvdrhfrnf/ ,ckrSpwifaqmif&Gufol wpfa,muftaejzifhqdkvQif rdwfaumif;aqGaumif;rsm; vdkcsifrnf/ rdrdb0 wdk;wufcsifrnf/ usef;rma&; aumif;csifrnf/ aiGydk&csifrnf/ aysmf&Tifcsifrnf/ ydkvHkjcHKpdwfcscsifrnf/ tm;vyfonfh tcsdefydkrsm;&csifrnf/ wdk;wufp&m tcGifhtvrf;rsm; &csifrnf/ ydk pdwfcsrf;omcsifrnf/ wu,fh arwmppf arwmrSefrsm;&csifrnf/ t&nftaoG;awG pGrf;tm;awG ydkjyD; jynfh0csifrnf/ aemufvdkufaemufygrsm;udk oifu ydk aqmif&Gufay;csifrnf/ usefonfh pmrsufESmrsm; reufjzef eHeuf oif\ tcef;wHcg;0 uyfxm;onfh pm&if;xJrS oifvdkcsifonfh t&mrsm;udk ,laqmifum xdyfodkUwufvSrf;rnfh avSum;xpfrsm;udk nTefjyygvdrfhrnf/ avSum;xpfrsm;udk rMumcPqdkovdkyif vrf;aMumif;wdrf;apmif;roGm;Edkifa&;twGuf toHk;jyKrnf/ vdkcsifonfh t&mrsm;udk &atmifvkyfaqmif&eftwGuf rnfonfhp&kdufrsm;? t&nftaoG;rsm;&Sd&ef vdkaMumif;udk ajymzdkUvdkrnf rxifyg/ odkUaomf uRefawmfwdkUtaejzifh cifAsm;onf txyfxyftcgcg owday;&rnfh vlom;wpfa,mufjzpfaMumif;udkrl avmif;&Jygonf/

cifAsm;vdkcsifaom tjcm;t&mrsm;&Sdaumif; &Sdygvdrhfrnf/ odkUaomf uRefawmfwdkU pm&if;csjycJhaom t&mrsm;om&SdaernfqdkvQif cifAsm;\ b0onf MuG,f0aom? xdkufwefaom b0wpfckjzpfaMumif; ,HkMunfygonf/ tcsdefumv cifAsm;vdkcsifonfh t&mtm;vHk;udk r&Edkifao;bJ tem*wfumvrSm &&efarQmfvifhaewmawGu jzpfzdkU ydkrsm;onf/ uHaumif;pGmyif xdkt&mrsm;tm;vHk;udk &EdkifjyD; pdwful;,Ofxm;onfxufvJydk &Edkifygao;;onf/ tav;rolwpfa,muf jzpfcsifvQif MuGufom; tydkrsm;xGufvmatmifvkyf&ovdk oifhtaejzifh tcsdKUaom p&dkufrsm;? vuPmrsm; udk zGHUjzdK;atmifvkyfEdkifvQif xdkufwefonfh b0? wefzdk;&Sdaom &wemodkufudk zGifhvSpf&,lEdkifrnfjzpfaMumif; tav;teuf ajymvdkygonf/ ajcvSrf; (6)vSrf; vSrf;vQif xdkae&modkUa&mufrnf uRefawmhftaejzifh yxrOD;pGm cifAsm;&&SdEdkifaom aumif;onfh t&mrsm;udk azmfjycJhygonf/ odkUaomf uRefawmf pm&if;csjycJhonfh xdkt&mrsm;udk cifAsm;wu,fvdkcsifvQif ajcvSrf; (6)vSrf; wdwdusus vSrf;&ygvdrhfrnf/ xdktcsufudk cifAsm; em;vnfxm;&ef ta&;BuD;ygonf/ tb,faMumifhqdkaomf abhpfabmtm;upm;orm; wpfa,muftaejzifh tajccHtm;vHk;udk rxdawGUrdvQif uGif;xJu xGuf&ovdk tqifh (6) qifhudk ausmfvTm;oGm;rdvQif cifAsm;taejzifh jydKifyGJrS xGuf&ygvdrfhrnf/ uRefawmf\ rdwfaqGaumif;vnf;jzpfjyD;? pdwf"gwfwufMuGatmif vIHUaqmfEdkifonfh ta&mif;enf;ynm&Sif 'pf*g'emu ajcvSrf; (6) vSrf; udk tr,frsm; [k ac:jyD; wu,f toHk;csjyonf/ ol\ OyrmrSm trsdK;orD;wpfa,mufESifh trsdK;om; wpfa,muf udk rdwfqufay;jyD;aemuf xdkvli,fu trsdK;orD;udk csufcsif;erf;&ef BudK;pm;vdkufvQif trsdK;orD;taejzifh olrESifh vufxyf&eftwGuf trSefwu,f oifhawmfvdrfhrnf[k av;av;eufeufpOf;pm;rnfh tvm;tvmrSm aysmufqHk;oGm;Edkifonf/ omref*Pef;ocsFmrS *sDMoarBwD ocsFmodkU wdkuf&dkuful;ajymif; oifMum;&ef BudK;pm;onfh ausmif;om;wpfa,mufonf rjzpfEdkifonfh tajctaersm;xJwGif tm;udk;&mrJh jzpfaewwfrnf/ tvm;tvm&Sdonfh 0,folwpfa,mufudk olUudk,folrdwfqufvmonfh ta&mif;orm;wpfa,mufu csufcsif;trSmpmwpfapmif&atmif BudK;pm;cJhvQif a&mif;vnf;ra&mif;&? Emrnfvnf;ysufEdkifonf/ xdkoifhawmfonfh cifyGef;avmif;? ausmif;om;ESifh ta&mif;pma&;wdkUtm;vHk;onf tqifhawGudkausmfvTm;oGm;Muojzifh qHk;&IH;jcif; jzpf&onf/ tu,f

avSum;xpftm;vHk;udk wpfckpDom rSefrSefwufoGm;vQif atmifjrif&efydk tvm;tvm&SdEdkifonf/ odkU&mwGif tcsdKUvlrsm;taejzifh tjcm;olrsm;xuf ajcvSrf;jrefjrefydkvSrf;Edkifonf/ cifAsm;taejzifh ajcvSrf;tm;vHk;udk vSrf;EdkifcJhvQif cifAsm;wu,fvdkcsifonfh t&mrsm;udk aocsmayguf&ygvdrhfrnf/ cifAsm;avSum;\ ab;xdyfqHk;odkUa&muf&ef "gwfavSum; wpfpif;&Sdygonf/ cifAsm;jrifovdkyif xdk"gwfavSum;onf ysufaeaMumif; pmuyfxm;onf/ uRefawmfa&mufaeonfhae&mu ajym&vQif xdyfqHk;odkUoGm;onfh "gwfavSum;onf tjrJwrf;ysufaewwfygonf/ xdyfqHk;odkUa&muf&eftwGuf ta&mif;trIaqmif t&m&Sd *Ref[rfrGef\ pum;twdkif; ajym&vQif cifAsm;taejzifh avSum;xpfrsm;twdkif; wuf&ygvdrhfrnf/ wpfcsdef avSum;xpfwpfxpfudkom wuf&ygrnf/ uHaumif;onfrSm xdkavSum;xpfrsm;onf cifAsm;a&mufaeonfh ae&mwGif cifAsm;\ a&SU &SdaMumif;awGU&rnf/ cifAsm;taejzifh avSum;xpfrsm;b,frSm&Sdonf? avSum;xpfrsm; b,fyHkjzpfonf? xdyfqHk;odkUa&muf&eftwGuf avSum;xpfrnfrQ &Sdonfudk aumif;pGmodjyD;om;jzpfygonf/ xdyfqHk;odkUa&muf&eftwGuf avSum;xpfrsm;udk pwufvQif yxravSum;xpfrSm udk,hfukd,fukd&Ijrifonfh &kyfyHkvTm zGHUjzdK;wdk;wuf&efjzpfonf/ 'kwd,avSum;xpfrSm tjcm;vlrsm;\ wefzdk;ESifh tpGrf;tpudk todtrSwfjyKrI jzpfovdk xdkolrsm;ESifh xJxJ0if0ifaexdkif tvkyfvkyfudkifwwfap&ef vdktyfcsufyifjzpfonf/ wwd, avSum;xpfrSm cdkifrmonfh &nfrSef;csufwpfckudk OD;wnf&efjzpfonf/ cifAsm;taejzifh tdrfwpfvHk;udkaqmuf&eftwGuf pDrHudef;wpfck vdkonf/ b0wpfckudk wnfaqmufrnfqdkvQif pDrHudef;wpfck? yef;wdkifwpfckxufydk ta&;BuD;onf/ pwkwESifh yOr avSum;xpfrsm;rSm rSefuefonfh pdwfaepdwfxm;rsm;? tvkyfvkyfcsifpdwfrsm; &Sd&rnf/ pmtkyf\ pmrsufESmrsm;twGif; wef&mwefaMu;udk rvTJom ay;&onf r[kwfbJ wef&mwefaMu;udk aysmfaysmfyg;yg;BuD; ay;wwfvmygvdrfhrnf/ odkU uRefawmf ajym&onfrSm atmifjrif&eftwGuf wef&mwefaMu;onf rqHk;&IH;&eftwGuf ay;&aom wef&mwefaMu;xuf trsm;BuD; aps;csdKaomaMumifh jzpfonf/ b0wGif atmifjrifrIrsm;ESifh qHk;&IH;rIrsm;udk EIdif;,SOfMunfhvQif xdktcsufudk xifxif&Sm;&Sm; jrif&ygvdrhfrnf/ rvkyfrjzpf vkyfae&onfh tvkyfwpfcktwGuf txiftjrif rrSm;ygESifh/ xdktvkyfwpfckudk aysmfaysmfyg;yg; vkyfrnfvm;?

yifyifyef;yef;vkyfrnfvm; qdkonfrSm cifAsm;\ tawG;udk jyifqifndSEIdif;rIESifh ywfoufonf/ qXr avSum;xpfrSm wu,fxl;cRefawmufajymifvdkonfh pdwftppftrSef &Sd&efvdkonf/ vdkcsifonfh t&mrsm; trsm;BuD; &Sd&rnf/ xdkUtjyif uHMurmudk zefwD;Edkifaom vGwfvyfonfh pD;yGm;a&;pepfxJwGif oif&Sdae&rnf/ uHaumif;onfrSm cifAsm;taejzifh atmifjrif&eftwGuf vdktyfonfh t&nftaoG;rsm;? t&nftcsif;rsm;tm;vHk;ESifh jynfhpHkaejyD;om;jzpfonf/ ,HkMunfrI&Sdrnf/ oDvorm"d&Sdrnf/ &dk;om;rI&Sdrnf/ arwm&Sdrnf/ opm&SdrI uJhodkUaom tcsdKUaomt&nftcsif;rsm;vnf; &Sdaernf/ cifAsm;udk,f cifAsm;aomfvnf;aumif;? rdrd\ 0efxrf;rsm;udk aomfvnf;aumif;? oabmusonfht&mrsm; &Sdrnf/ yef;wdkiftcsdKU&Sdrnf/ rSefuefonfh pdwfaepdwfxm; &Sdrnf/ tcsdKUtvkyfrsm;udk aqmif&GufaejyD; qE rsm;vnf;&Sdaernf/ wu,fawmh cifAsm;vkyfp&mvdkonfrSm cifAsm;rSm &SdwmawGudk toHk;csEdkif&eftwGuf cifAsm;\ p&dkufwpfck? t&nftaoG;wpfckpDtm; wdk;wufcGifhjyK&efom jzpfonf/ tb,faMumifhqdkaomf cifAsm;rSm &SdwmawGudkydkoHk;av cifAsm;u ydkjyD; toHk;0ifvmavjzpfonf/ xdkUtjyif atmifjrifaom vlwpfa,mufjzpf&eftwGuf trsm;BuD;rvdkbJ cifAsm;rSm &SdwmawG tm;vHk;udk oHk;&efomvdkonf/ Zmwfvrf;ESpfcku taMumif;udk ajymjyygvdrfhrnf/ aus;&Gmvrf; wpfckay:rSm vrf;aysmufaeonfh pHkwGJu v,form;tdkBuD; wpfa,mufudkawGUonfhtcg um;udk&yfjyD; vlBuD;rif;cifAsm;? 'Dvrf;u b,ftxda&mufovJ [k ar;onf/ tbdk;BuD;u cPav;rQyif aESmifhaES;raebJ om;&,f...'Dvrf;[m wpfurmvHk;u rif;oGm;csifwJh ae&mawG tukefvHk;udk a&mufwmaygh/ rif;om vrf;aMumif; rSefrSefa&G;wwfr,fqdk&ifayghav [k ajymvdkufonf/ cifAsm;taejzifh vrf;rSefay:udk a&mufaeEdkifonf/ xdkokdU vrf;rSefay:a&mufaevQufyif b,frS roGm;bJESifh NidrfNidrfuav; &yfaumif;&yfaeEdkifonf/ aemufwpfaeUrSm usif;yrnfh ta&;BuD;onfh tpnf;ta0;wpfcktwGuf jyifqif&efvdktyfonfh tvkyfrsm;udk trIaqmift&m&Sd vli,fwpfa,mufu tdrf,loGm;jyD; aqmif&Gufonf/ rdepftenf;i,ftMum (5) ESpft&G,f om;i,fuvmjyD; ol\tawG;rsm;udk taESmifht,Sufay;onf/ cPcPaESmifh,Sufzefrsm;vmaomtcg xdktrIaqmift&m&Sdu urmhajryHkygonfh naecif;xkwf owif;pmwpfapmifudk owdxm;rdonf/ olu ajryHkudk ,lvdkufonf/ tpdwfpdwf tjrGmjrGm qkwfjzJvdkufjyD; urmhajryHkudk rlvtwdkif;jyefjzpfap&ef

om;i,ftm; cdkif;vdkufonf/ odkUckdif;vdkufjcif;tm;jzihf uav;i,fawmfawmfMumatmif tvkyf&IyfoGm;rnf/ tcsdeftawmfMumatmif ,l&rnf/ xdktcsdeftwGif; olUtvkyfoljyD;atmif vkyfEdkifrnf[k xifaeonf/ odkUaomf (3)rdepfcefU tMum uav;u olUtazudk ajryHkjyefqufjyD;jyD [k ajymvdkufonf/ trIaqmift&m&Sdi,fu tHhMojyD; b,fvdkrsm; 'Davmufjrefatmif vkyfvkdufovJ[k ar;vdkufonf/ uav;i,fu ajryHk&JUaemufaMumrS vlwpfa,muf&JU yHkygw,f/ tJ'Dawmh ajymif;jyefvSefjyD; vlwpfa,muf&JYyHkudk qufvdkufwmaygh / vlwpfa,muf&JU yHkudk rSefrSefqufEdkifjyD qdkvdkU&SdvQif urmBuD;yHkvnf;rSefoGm;wmyJ [k ajymvkdufonf/ rSefygonf/ cifAsm;udk,f cifAsm;rSefatmifvkyfEdkifvQif cifAsm;\ avmuBuD;vnf; rSefaerSmjzpfonf/ awG;p&mrS cifAsm;taejzifh xdyfqHk;odkUa&muf&eftwGuf avSum;xpftm;vHk;udk wufvSrf;&rnfjzpfonf/ okdUaomf avSum;xpfrsm;tay: todkufaqmufaep&mrvdk/ 0ufopfcsyifudk wufEdkifwJh enf; (2)enf; &Sdw,f/ wpfenf;uawmh tJ'Dtyifudk wufwJhenf;? 'grSr[kwfvQif vSJxm;wJh tyifay:rSm wufxdkifwJhenf;yJ [k ajymonf/ pmtkyfonf cifAsm;tyifudk wuf&mwGif tultnDay;&eftwGuf a&;jcif;jzpfonf/ tcef;(2) ,cktcsdefonf taumif;qHk;tcsdef

oifonfxl;vnf;xl;cRefEdkifonf? nHhvnf;nHhzsif;Edkifonf vGefcJhaom ESpftenf;i,fu tif'D,ef;tbdk;tdkwpfOD; ydkifqkdifonfh tdkuvm[dk;rm;jynfe,fu ajrtcsdKU a&eH&SmazGawGU&SdcJhonf/ xdktif'D;,ef; tbdk;tkdBuD; wpfoufvHk;qif;&JvmcJh&mrS aeUcsif;ncsif;yif olaX;BuD;jzpfoGm;onf/ xdkodkU olaX;jzpfoGm;onfhtcg olyxrqHk;vkyfonfh tvkyfrSm u,f'Dvuf c&D;onfum;wpfpD;0,fonf/ xdktcsdefu&Sd u,f'Dvuf c&D;vSnfhum;rsm; t&SnfqHk;um;ukdvdkcsifojzifh taemufzufwGif wm,m(4)vHk; xyfwyfonf/ xdkUtjyif atA&m[ifvifuGef;aqmif;onfh OD;xkyfwpfvHk;0,fum tjrD;awG vkdufwyfonf/ vnfpnf;pnf;onf? aemufqHk; aq;jyif;vdyfBuD; wpfvdyfcJonf/ aeUpOfaeUwdkif;yif olu teD;tem;&Sd yljyif;zkefxlaom tdkuvm[dk;rm;jrdKUi,fav; wpfavQmufarmif;ESifonf/ vlwdkif;u olUudkMunfhapcsifjyD; vlwdkif;udkvnf; olujrifcsif? EIwfqufcsifonf/ olonfaygif;&oif;&aumif;aom tbdk;BuD; wpfa,mufjzpfojzifh

um;pD;oGm;onfhtcg um;,mbua&m 0Jbufyg awGUorQvltm;vHK;udk a0SU,rf;EIwfqufonf/ wu,fawmh olubuftm;vHk;udk vSnhfMunfhjyD; &yfol&Gmom;rsm;ESifh pum;ajymaejcif;jzpfonf/ xl;qef;onfrSm olUum;u rnfolUudkrQ rwdkufrdjcif;? rnfolurQvJ olUum;udk0if rwdkufrdjcif;yif jzpfonf/ wpfOD;wpfa,mufudkrQ wdkufrdjcif;r&Sovdk rnfol\ ypnf;udkrQvnf; xdcdkufrdjcif;r&Sday/ odkU rwdkufrd&jcif;\ taMumif;&if;rSmvJ odyf&Sif;ygonf/ tvGefvSycHhnm;onfh um;BuD;\ a&SUrSm jrif;ESpfaumif&Sdaeonf/ olu olUum;BuD;udk jrif;ESpfaumifjzifh qGJjcif;jzpfonf/ vSnhfEId;vdkufyg a'ocHpufjyifq&mrsm; u um;\ tif*sifESifhywfouf csdKU,Gif;rI r&Sdyg[k ajymMuonf/ odkUaomf tif'D;,ef; tbdk;BuD;u aomhvSnfhjyD; pufEId;&rnfudk rod/ olUum;xJrSm jrif;taumif (100) ygjyD; xdkjrif;taumif (100) u oGm;vnf;oGm;csifaeMuonf/ oGm;vnf;oGm;Edkifonf/ odkUaomf oGm;cGifhr&/ jyifyu jrif;ESpfaumifoHk;jyD; um;udkqGJaeonf/ trsm;tm;jzifh vltawmfrsm;rsm;wdkUonf olwdkU\ ukd,fxJrSm jrif;aumifa& (100)ausmf&SdaeygvQufESifh jyifyjrif; (2) aumif udk tm;udk;onfh trSm;rsdK;udk usK;vGefrdwwfMuonf/ pdwfynm&Sifrsm;u qdkvQif uRefawmfwdkUwGif&Sdaom tpGrf;tprsm; teuf (2) &mcdkifEIef;rS (5) &mcdkifEIef;avmufudkom uRefawmfwdkUu toHk;csaejcif;jzpfonf[k ajymMuonf/ tdkvDAm0if',f[krf;u ajymonfh tar&dum;ESifh ywfoufvdkU 0rf;enf;p&m taumif;qHk;jzpf&yfuawmh obm0o,HZmwawGudk jzKef;ypfwm[mvnf; 0rf;enf;p&maumif;wmayghav/ 'gayrJh 0rf;enf;p&mtaumif;qHk;uawmh vlUtpGrf;tpawGudk tvum;jzKef;wD;ypfaewmbJ [k ajymzl;onf/ omrefvlwpfa,mufonf olUcEmukd,fxJrSm *DwawG &SdaevsufESifhyif ocsKif;odkU a&mufoGm;jcif;jzpfonf/ uHraumif;taMumif;rvSpGmyif oDcsif;aumif;tawmfrsm;rsm;wdkUonf rwD;rrIwf&ao;bJESifh ocsKif;odkUa&mufoGm;wwfMuonf/ tcsdeftwefMumuyif uRefawmfonf vlwpfa,muftwGuf olUb0wGif 0rf;enf;p&m taumif;qHk;jzpf&yfrSm olao&m anmifapmif; vJavsmif;onfhtcg a&eHwGif; wpfwGif;awGUjcif; (odkUr[kwf) a&TwGif;wpfwGif; awGUjcif;jzpfvdrfhrnf[k xifcJhonf/ ,ckawmh txiftjrif ajymif;oGm;ayjyD/ vlwpfa,muf\ udk,fwGif;&SdaejyD; {&mrBuD;rm; us,fjyefUonfh Opm"eawGudk rnfonfhtcgrQ

&SmazG rawGU&Sdaejcif;onfom tqHk;pGefqdk;oGrf;jcif;yifjzpfonf[k jrifvmonf/ uRefawmhfrdwfaqGaumif;wpfa,mufjzpfaom ar*sm&lbifqdkifwvifu ork'&m&JU atmufajcrSm a&mufaevQif rwfaphwpfaphESifh a':vm(20) wef a&Twpfp[m wefzdk;csif; twlwlbJ [k ajymjyzl;onf/ xdk'*Fg;rsm;udk ork'&matmufajcrS EIdufxkwfum &nf&G,fxm;onfhtwdkif; toHk;csEdkifrSomvQif wefzdk;jcm;em;rI&Sdayrnf/ cifAsm;udk,fwGif;udk ukd,fwdkifavhvm qnf;yl;wwfjyD; xdkae&mrSm &Sdaeonfh us,fajymaom tpGrf;tprsm;udk toHk;csrSomvQif cifAsm;\ wefzdk;rsm;onf trSefwu,fay:aygufvmjyD; aps;uGuf0ifvmrnf/ cifAsm;\ tpGrf;tprsm;udk ydktoHk;csEdkif&eftwGuf uRefawmf pmtkyfudk a&;om;jcif;jzpfygonf/ xdk&nf&G,fcsufjzifh rdrdudk,fwGif;&Sd a&eHwGif;aomfvnf;aumif;? a&TwGif;udkaomfvnf;aumif; ? &SmazGtoHk;cswwfap&ef &nf&G,fonf/ urmajrBuD;ay:u obm0o,HZmwrsm;ESifhrwlbJ cifAsm;\ udk,fydkif o,HZmwrsm;onf rnfonfh tcgrQ roHk;bJ xm;jcif;tm;jzifh tv[ jyKef;wD;ukefqHk;oGm;apEdkifonf/ odkUjzpf uRefawmf\ &nf&G,fcsufrSm cifAsm;\ yg&rDrsm;? tpGrf;tprsm;udk vufawGUtoHk;csjcif;tm;jzifh cifAsm;ESifh tjcm;olrsm;onf cifAsm;ay;p&m&SdwmawGudk twlwuGcHpm;EdkifMuap&ef &nf&G,fonf/ cifAsm;\ yg&rDrsm;? tpGrf;tprsm;tay:wGif oHo,jzpfp&mrvdk/ ,cktcg cifAsm;taejzifh xdktpGrf;tprsm;udk toHk;csjcif;tm;jzifh xl;cRefcsifvQif xl;cRefrnf/ qif;&JvQifvnf; qif;&Jrnfqdkovdk r[kwfbJ xl;cRefvnf; xl;cRefEdkifonf/ MuG,f0vnf; <u,f0vmapEdkifonf/ nhHzsif;aom tawG;tac:rsm; ESpftenf;i,fu tawG;tac:ynm&Sifwpfa,muf ajymonfh yHkjyifudk Mum;zl;onf/ oifvuf&Sdae&mudk a&mufae&jcif;rSm oifjzpfcsifonfh ae&mudk wdwdusus a&mufaejcif;yif jzpfonf [k olu ajymcJhonf/ xdktBuHOmPfudk &,ljyD; rMumcPvnf; ajymzl;onf/ wpfn bmrif[efrS rppfpyDodkU uRefawmfum;armif;oGm;cJhonf/ rm&D'D,efudk aemufwpfaeU eHeuf a&muf&efrSm tvGefta&;BuD;onf/ vrf;awGjyifaeojzifh "gwfqDqdkif &Sdonfh olwpfOD;u uRefawmfwdkUudk taumif;qHk; vrf;wpfvrf; nTefjyonf/ ajryHkyifqGJay;vdkufao;onf/ xdkajryHktwdkif;omoGm;vQif uRefawmfhtaejzifh rm&D'D,efodkU apmapmpD;pD; a&mufrnf/

tcsdefawmifydkvdrfhrnf[k ajymonf/ olvrf;nTef&mtwdkif; uRefawmf wdwdususoGm;onfhtcg aemufxyfwpfem&DtMum rm&D'D,ef ESifh (45) rdkifa0;aeao;aMumif; awGU&onf/ xdkae&mudk uRefawmf a&mufcsifa&muf&onf r[kwf/ wpfa,mufa,muf u vrf;rSm;nTefvdkufom uRefawmf a&mufae&jcif;jzpfonf/ cifAsm;udkvnf; tvm;wlyif uRefawmfajymvdkonf/ cifAsm;taejzifh pdwf"gwfysufjym;oGm;aomtcg? rdom;pkESifhvnf;aumif;? tvkyfcGifESifhvnf;aumif;? tqifrajyonfhtcg? xdktajctaersm;onf cifAsm;wu,fvdkcsifonfh tajctaersm; [k uRefawmfr,HkMunfyg/ txifrSm;? tjrifrSm;? tawG;rSm; jzpfatmif nhHzsif;onfh awG;enf;rsdK;'Pfudk cHpm;&ap&ef wpfa,mufa,mufu vrf;rSm;nTefvdkuf jzpfEdkifonf/ odkUqdkojzifh cifAsm;jzpforQtm;vHk;udk tjcm;olrsm;tay: yHkrcsygESifh/ tjcm;ol tay: tjypfyHkcscJhvQifvnf; cifAsm;\ tem*gwfwdk;wufrIrsm;onf cifAsm;\ ycHk;ay: omusa&muf aeaMumif;udk oabmaygufvmygvdrfhrnf/ uRefawmf&Sif;jyyg&ap/ tar&duawmifydkif;&Sd jrdKUawmfwpfck aps;a&mif;aps;0,fvkyfp&m XmeBuD;wpfckay: xGufvmcJhonf/ xdkaps;a&mif;aps;0,fp&m A[dkXmeonf rlvu jrdKUawmf\ trdIufyHkay: wnfaqmufxm;jcif;jzpfonf/ ESpfaygif; (100)ausmf avmuftxd xdkae&mudk rnfolurQ trdIufyHkwpfck xufydk rjrifMuay/ odkUaomf (25)ESpfMumonfhtcg wdk;wufonfh pdwf"gwf&Sdaom jrdKUoljrdKUom;rsm;u xdkae&monf vSyonfh ta&mif;t0,f A[dkXmewpfckjzpfoifhaMumif; jrifvmMuonf/ trdIufoGm;ypfonfudk pGefUvTwfvdkufMuNyD; xdktrdIufrsm;ay:yif jyKjyifwnfaqmuf xm;cJhjcif; jzpfonfr[kwfygvm;/ Zmwfvrf;udk uRefawmfu ajym&jcif;rSm tcsdefumv twdkif;twmwpfcktxd vltrsm; taejzifh cifAsm;\ pdwfxJodkU qdk;oGrf;rIrsm;udk 0ifa&mufvmapEdkifjzpfonf/ odkUaomf cifAsm;em;vnf&rnfrSm twdwfu cifAsm;\pdwfxJodkU qdk;oGrf;rIrsm;0ifvmcJhonfrSm wu,fwrf;ta&;BuD;onfr[kwf/ wu,fwrf; rodaomfvnf;aumif;? oufoufrJhaomfvnf;aumif;? jzpfEdkifonf/ cifAsm;tay:rSm enf;enf;yg;yg; raumif;BuHpnfcJhvQifvJ ta&;rBuD;ay/ xdkraumif;rItm;vkHk;udk cifAsm;taejzifh ausmfvTm;Edkifonf/ xdkUaMumifh ,aeUonf cifAsm;b0\ usefonfh umvrsm;twGuf yxrqHk;aeUjzpfojzifh aysmf&Tifaom arG;aeU jzpfygap [k uRefawmfu ajymvdkufcsifonf/ twdwfonf jyD;oGm;cJhjyD/ ,ckxd zwfvmcJhjcif;tm;jzifh cifAsm;onf BuD;us,fjrifhjrwfonfh tem*wfwpfcktwGuf tajccHtkwfjrpfcsonfh jzpfpOfxJwGif cifAsm;a&muf&Sdaeonf/

wpfckawmh owday;rnf/ tcsdeftawmfMuonftxd cifAsm;\ pdwfxJodkU raumif;BuHpnfrIrsm;udk ay;ydkUcJhMuonf/ wu,fawmh uRefawmfwdkUonf tm[m&csdKUwJhaeolwpfa,mufudk ADwmrif aygif;pHkyg0ifonfh tpm;tpmwpfeyf rsm;rsm;pm;pm; auR;vkdufjcif;tm;jzifh usef;rma&; tajctae vHk;0jyefaumif;rvmEdkifaMumif; em;vnfoifhonf/ odkUjzpf avmavmq,fwGif uRefawmfwdkUvkyfEdkifonfh udprsm;udk tjyKoabmtawG;rsm;? rSefuefonfh pdwfaepdwfxm;rsm;jzifh zHk;tkyfvkyfaqmif&efjzpf\/ xdktxJrS wpfcgwpf&H npfywfrIrsm;ay: xGufvmjyD; tawG;a[mif;rsm;xJ jyefa&mufoGm;Edkifonf/ odkUaomf tcef;wdkif;udk qufvufzwf&Ijcif;tm;jzifh aemufqHk; raumif;rIBuD;wpfckvHk;udk tjyD;jrSKyfESHypfvdkufEdkif ygvdrhfrnf/ odkUaomf tqdk;jrifwwfaom vlUtzGJUtpnf;xJwGif uRefawmfwdkU aeaeMuojzifh aeUpOfaeUwdkif; uRefawmfwdkU\ pdwfxJodkU vma&muf yHkaeonfh qdk;oGrf;aom tjrifopfrsm;? jyemrsm; tjrJwrf; &Sdaeygvdrfhrnf/ rdwfaqGwpfa,mufu aomfvnf;aumif;? oda[mif;uRrf;a[mif;wpfa,mufu aomfvnf;aumif;? pum;ajym&if;ESifhaomfvnf;aumif;? uRefawmfwdkU\ pdwfxJodkU raumif;rI tcsdKUa&mufvmygvdrfhrnf/ a&'D,dkem;axmifjcif;? &kyfjrifoHMum;Munfhjcif;wdkUaMumifhvnf; raumif;rIrsm;a&mufvmEdkifonf/ tawG;a[mif;? tjrifa[mif;awG &vmEdkifonf/ odkUqdkvQif uRefawmfwdkU tckbmvkyfMurnfenf;/ qufzwfyg/ tajzudk tjcm;tydkif;rsm; tao;pdwfawGU&ygvdrfhrnf/ xdkodkUawGU&rnfh taMumif;udkvnf; &J&JBuD; tmrcH Edkifygonf/ tem*wfonf ,ck pdwaA'qdkif&m awGU&Sdcsuftopfrsm;taejzifh? raumif;aom awG;ac:rItm;vHk;udk wl;qGEdkifavmufatmif zGHUNzdK;wdk;wufjcif; r&Sdonfhtjyif t"du jyemwdkUudk &Sif;rypfEdkifao;yg/ xdkodkU r&Sif;EdkifbJ tem*wfESifh ywfouf arQmfvifhcsufrsm;udk ay;vQuf&Sdonf/ xdkodkUay;jcif;onf jyemudk owdxm; raqmif&GufbJ tajzudk tm&Hkpdkuf aqmif&Gufjcif;omjzpfojzifh &&Sdvmaom &v'frsm;onfvnf; wlnDMuonf/ tust&IHr&Sdonfh ausmif;rsm; [k acgif;pOf&onfh pmtkyfudk a&;aom;aom 0DvQH*vufqmu tvm;wl tawG;tac:rsm;udk vufcHusifhokH;onf/ ol\ pmtkyfxJ a'gufwm*vufaqm u aomu? qHk;&IH;rI? pdwfysufrI? us&HI;rIrSvGJ bmrQ rodaom vli,frsm;twGuf tvkyfjzpfonfh tpDtpOfrsm; taMumif;udk

azmfjyxm;onf/ olu twdwfudk,f&nfukd,faoG; jyemrsm;udk azmfxkwfraebJ tem*wftwGuf arQmfvifhcsufrsm;jzifhom aqmif&Gufonf/ tjyKoabmenf;vrf;rsm;udk vufcHusifhoHk;jcif;? tBuD;tus,f wGef;tm;ay;jcif;jzifh &&Sdvmaom ol\&v'frsm;rSm thHtm;oifhp&myifjzpfonf/ wu,fawmh xdktBuHOmPfrsm;onf ormusrf;pmxJ vGefcJhaom ESpfaygif;(2000)ausmfu aygvfay;cJhaom tBuHOmPfrsm;jzpfMuonf/ twdwfrSm&SdcJhwmawGudk arhypfvdkufNyD;? a&SUqufzdkU udkom igwdkufwGef;w,f [k ajymcJhzl;onf/ xl;jcm;onfrSm aygvf xdkpum;vHk;rsm;udk a&mrtusOf;axmifxJ ao'Pfay;xm;jcif; cHae&pOf ajymcJhjcif;jzpfonf/ aygvfu olUb0ppfyGJukd atmifjrifatmif wdkufaeonf[k tav;teufajymcJhonf/ uRefawmfwdkU\ enf;vrf;rSmvnf; tvm;wlyifjzpfonf/ atmifjrifjcif;onf t&m&mudk &,lEdkifrnfr[kwf/ odkUaomf atmifjrif&ef BudK;pm;aejcif;url t&m&mudk &,lEdkifonf/ HI;ol\ ajcaxmhusdK; vlwpfa,mufonf nHhzsif;aom tawG;rsdK;udk awG;rdaomtcg ol\pdwfxJ &IH;ol\ ajcaxmhusdK; pdwfrsdK;0ifvmwwfonf/ abmvHk;yGJwpfyGJudk oGm;MunfhvQifaomfvnf;aumif;? &kyfjrifoHMum;rS MunfhvQifaomfvnf;aumif; ? &HI;ol\ ajcaxmhusdK;qdkonfrSm bmudk qdkvdkonfjzpfaMumif; odEdkifonf/ wpfzufrS abmvHk;orm;u aemufcHvlawGudk ausmfm;onf/ aemufqHk; *dk;{&d,mxJodkUa&mufatmif tqifhqifhay;oGm;Muonf/ aemufcHvlrsm;u tBuD;tus,f ajy;vdkufMuonf/ odkUaomf *dk;{&d,mESifh udkuf(20)avmufa&mufonfhtcg wpfzufrS aemufcHvlu xdkvludk rrDEdkifawmhaMumif; oabmaygufoGm;onf/ yGJMunfhy&dowftm;vHk;uvnf; odMuonf/ xdktcg aemufcHvlu ajcaxmufudk axmhusdK; axmhusdK; vkyfjyvdkufonf/ ajcaxmufem qufrvdkufEdkifawmh[k jyvdkufonf/ xdktcg y&dowfu 'Daumif rrDwm rqef;ygbl;uGm? olu roefrpGrf;jzpfaewmudk [k ajymMuonf/ xdkodkUjzpfjcif;onfyif &IH;ol\ ajcaxmhusdK;[k uRefawmf u ac:jcif;jzpfonf/ cifAsm;\ ajcaxmhusdK;rSm rnfodkUenf;/ arG;&mygrsm; cifAsm;rSm &Sdonfh tpGrf;tprsm;udk toHk;csEdkif&eftwGuf cifAsm;rSm &Sdaumif;&Sdaernfjzpfonfh &HI;ol\ ajcaxmhusdK;pdwf"gwfrsdK;udk z,f&Sm;ypf&vdrfhrnf/ trsm;tm;jzifh &HI;ol\ ajcaxmhusdK;qdkonfrSm igu yg&rD&SdwJh

ta&mif;orm;wpfa,muf? q&m0efwpfa,muf? a&SUaewpfa,muf? tEkynm&Sifwpfa,muf? Adokumwpfa,muf? tif*sifeD,mwpfa,muf r[kwfbl; [ljzpfwwfMuonf/ uRefawmhf taejzifh tcsufudk tav;teufxm; ajymvdkonf/ uRefawmf\ c&D;pOfwpfavQmuf MopaMw;vs&Sd aus;vufrStp ajrmuftar&duESifh Oa&myNrdKUBuD;rsm;txd owif;pmrsm;udk pkaqmif;cJhonf/ xkdowif;pmrsm; trsdK;orD;rsm;onf a,musFm;av;rsm;? rdef;uav;rsm;udkom arG;zGm;aMumif; zwf&I&onf/ odkUaomf trsdK;orD;wpfa,mufu ta&mif;orm;wpfa,muf? q&m0efwpfa,muf? a&SUaewpfa,muf? tEkynm&Sifwpfa,muf? Adokumwpfa,muf? tif*sifeD,mwpfa,mufponfjzifh arG;zGm;aMumif;udkrl wpfcgrQ rzwfzl;yg/ odkUaomf owif;pmrsm; q&m0efrsm;? a&SUaersm;? ta&mif;orm;rsm;? tif*sifeD,mrsm; aoqHk;oGm;MuaMumif; zwfcJh&onf/ olwdkUtaejzifh arG;zGm;jcif;\ aemufwGif rdrdwdkUudk,fwdkif a&G;cs,f aomfvnf;aumif;? avhusifhjcif;aMumifhvnf;aumif;? olwdkUjzpfcsifonfh olrsm;jzpfvmcJhMuonf/ q&m0efwpfa,muf tjzpfarG;zGm;vmonfh olwpfa,mufu cifAsm;\ a0'emudk ukoay;apcsifygovm;/ odkUr[kwf a&SUaewpfa,muftjzpf arG;zGm;vmonfholwpfa,mufa,mufu w&m;cGifrSm cifAsm;bufu &yfwnfapcsifygovm;/ wu,fawmh trsdK;orD;wpfa,mufxHrS atmifjrifrIawG? qHk;&IH;rIawG arG;zGm;vmonfudk wpfcgrQ rjrifzl;yg/ olarG;zGm;onfrSm rdef;uav;aomfvnf;aumif;? a,musFm;av;aomfvnf;aumif; om jzpfMuygonf/ aemufqHk; tcsdKUvlrsm;u rwfwyf&yfjyD;? ig[mukd,fhxl;ukd,fcReform; [k ajymMuonf/ odkUaomf ,aeUtxd rnfonfhtrsdK;om;? trsdK;orD;urQ rwfwyfx&yfjyD; ig[m ukd,fhxl;udk,fcReft&IH;orm;[k ajymwm wpfcgrQ rMum;zl;yg/ olwdkUbmvkyfonfudk cifAsm;odygovm;/ olwdkUu vufndSK;xdk;jyjyD; uRefawmf ratmifjrif&? raysmf&Tif&wm uRefawmhf rdbawGaMumifh [k ajymMuonf/ wcsdKUu uRefawmhrdef;r? uRefra,musFm;u em;vnfrI r&Sdbl; [k ajymMuonf/ wcsdKUu tom;ta&mifrStp bmoma&; ,HkMunfcsuftv,f ynmcsdKUwJhrIESifh cEmroefpGrf;rIwdkUudk tjypfwifwwfMuonf/ wcsdKUu toufBuD;oGm; toufi,f? odyf0? odyfydef? t&yf&Snf? t&yfyk odkUr[kwf olwdkU y#d&lya'orSm rae& ponfjzifh ajymwwfMuonf/ tcsdKUvlrsm;u qdkvQif olwdkUarG;zGm;onfhv raumif;? euwfraumif; [k ajymwwfMuao;onf/ udk,fa&;udk,fwm udpudk

ajym&vQif uRefawmfhtaejzifh Mu,fwm&mrsm;udk r,HkMunfbJ Mu,fwm&mrsm;udk zefwD;onfh olrsm;udkom tjynfht0,HkMunfonf/ &IH;ol\ ajcaxmhusdK; pdwf"gwfrsdK;xm;onfholrsm;onf pdwf"gwfnHhzsif;olrsm;[k ,HkMunfMuonf/ b0ESifhywfouf cifAsm;\a0pkonf rnfodkUyifjzpfygap xdktay: wpfpHkwpfckudk cdkifcdkifrmrm jzpfvmatmif wnfaqmufEdkifonf/ wcsdKUu ajymif;jyefajymMuao;onf/ olwdkUonf vlenf;pk tzGJU0ifrjzpfvnf;aumif;? trsdK;orD;rjzpfvnf;aumif;? tqifhtwef;cGJcH&onf[k ajymMuonf/ tcsdKUvlrsm;u vlUtzGJUtpnf;udk vufndSK;xdk;jyjyD; olwdkU ratmifjrifonfh olrsm;jzpfvm vnf;aumif;? olwdkU\ jyemrsm;twGufvnf;aumif;? vlwdkif;udk tjypfwifwwfMuonf/ wpfckawmh owdxm;&efcifAsm;udk ajymvdkonf/ cifAsm;u olwpfyg;tm; vufndSK;xdk;aepOfwGif usefvuf(3)acsmif;u cifAsm;bufudk jyefxdk;aeonf/ cifAsm;\ atmifjrifrIrsm;? aysmf&TifrIrsm;onf cifAsm;aMumifhyifjzpfonf/ pmtkyfu ay;onfh owif;pum;rsm;xJ yg0ifywfoufvmav? cifAsm;udk,fwdkifu cifAsm;\ tem*wfudk xdef;csKyfxm;EdkifaMumif; od&Sdaysmf&Tifavjzpfrnf/ yxrqHk;tBudrftaejzifh cifAsm;\ jrm;ajrmifvSpGmaom tpGrf;tprsm;udk owdxm;rdEdkifrnf/ arQmfvifhcsuf\ tusOf;om;rsm; b0ESifhywfouf 0rf;enf;p&mtaumif;qHk; tawGUtBuHKwpf&yfrSm olvdk olr vdkom ausmfEdkifr,f? ckefEdkifr,f?qdkEdkifr,f? ajy;Edkifr,f? u Edkifr,f? awG;Edkifr,f? pl;pdkuf Edkifr,fqdk&if qdkjyD; toHaysmufoGm;wwfonfh udprsdK; jzpfonf/ ajymcsifonfrSm tu,fom wpfpHkwpfa,muf\ pGrf;tm;rsdK; uRefawmhfrSm&SdcJhvQif uRefawmfu bmrvkyfEdkifp&m &SdovJ [k qdkvdkcsifMuonf/ 'DrSmrdwfaqG? uRefawmfajzcsifonfrSm cifAsm;rSm&SdjyD;om; pGrf;tm;rsm;udk toHk;rcscJhvQif tjcm;wpfpHkwpfa,muf\ pGrf;tm;rsm;jzifh cifAsm;0gaumufonfh tvkyfrsdK;udkyif vkyfEdkifrnf r[kwfay/ cifAsm;udk,f cifAsm;vSnfhpm;aejcif;omjzpfjyD; xdkodkUvkyfjcif;onf &dk;om;rI r&Sdjcif;vnf; jzpfonf/ cifAsm;om *&krpdkufvQif tar&duef jynfaxmifpkNrdKUBuD;wdkif;wGif awGU&wwfonfh arQmfvifhcsuf\ tusOf;om;rsm;xJu wpfa,muf jzpfaevdrfhrnf/ arQmfvifhcsuf\ tusOf;om;rsm;onf wpfaeUaeUwGif olwdYkvrf;qufavQmufoGm;onfhtcg? olwdkUtwGuf tem*wfBuD;wpfckvHk;ygonfh aowmwpfvHk;aomfvnf;aumif;? tdwfwpftdwfudkaomfvnf;aumif;? cvkwfwdkufrdvdrfhrnf[k

arQmfvifhaewwfolrsm;jzpfMuonf/ csufcsif; csrf;omoGm;atmif wpfckcku vkyfay;vdrfhrnf[k arQmfvifhaewwfMuolrsm;vnf;jzpfonf/ yifv,fqdyfurf;rsm; urf;urcGm&JbJ jzpfaeolrsm;udkvnf; cifAsm;taejzifh jrifEdkifonf/ olwdkUonfvnf; arQmfvifhcsuf\ tusOf;om;rsm;yif jzpfMuonf/ wpfa,mufa,muf\ pGrf;tm;rsdK;? yg&rDrsdK;udk tjrJwrf;qkawmif;um ? pdwful;,Of tdyfrufrufaeMuolrsm; jzpfonf/ trSefrSm atmifjrif&eftwGuf vdktyfonfh pGrf;tm;rsm;u cifAsm;rSm&SdESifh aejyD;om;jzpfonf/ b0ESifhywfoufonfh Zmwfvrf;rsm;t& cifAsm;rSm &Sdaeonfh t&mudk toHk;cscJhvQif aemufxyfoHk;p&mrsm;&vmrnf/ xdkt&mrsm;udk cifAsm;roHk;rdvQif tvdkvdkqHk;&HI;oGm;&vdrfhrnf/ a[m'DrSmvlacsmawG EdkifiHwumodkU c&D;oGm;vmaeMuNyD;? oHo,jzpfp&m udk,fusifhoDvrsm;ESifh aysmfp&mrsm;? pdwf0ifpm;p&mrsm; jynfhESufaeonfh aecsifzG,f&m b0udk ydkifqdkifonfholrsm;onf wu,fawmh vlacsmawG r[kwfMuay/ uRefawmf\ &Iaxmifhu ajym&vQif wu,facsmonfh olrsm;onf b0aygif;pHkrS ay: xGufvmMujyD; taMumaoa&m*grS tp rsufrjrifa&m*gtqHk; cHpm;aeMu&onfholrsm;yif vlacsmawG &Sdonf/ olwdkUonf &IH;edrfhol\ ajcaxmhusdK; jzpfrIudk vufrcHbJ aysmf&Tifaom b0ESifh aeom;usaeaom yk*Kdvfrsm;jzpfvmMuonf/ olwdkUonf vlwef;pm;aygif;pHk? tom;ta&mifrsdK;pHk;udk udk,fpm;jyKonf/ olwdkU\ ynmtqifhtwef;udk MunfhvQif (3)wef;rS yg&*lbJGUtxd &dSMuonf/ r,HkEdkifp&m cEmudk,fcsdKU,Gif;csufrsm;? tm;enf;csufrsm; &SdygvQufESifh atmifjrifaeonfh yk*dKvfrsm;ukd Budrfzefrsm;pGm awGUzl;onf/ olwdkU\ Zmwfvrf;rsm;onf uRefawmfwdkU awGU&orQ tvSyqHk; Zmwfvrf;rsm; jzpfMuonf/ xdkyk*dKvfrsm;onf csdKU,Gif;csuf r&SdMubJ vlqdkonfrSm &,lNyD;ajrmuf&eftwGuf 'DZdkif;qGJxm;jcif;? atmifjrif&eftwGuf wnfaqmufxm;jcif;? BuD;jrwf&ef rsdK;aphrsm; ydkifqdkifxm;jcif;omjzpfonfudk >cif;csufr&Sd ,HkMunfolrsm; jzpfonf/ t,ltqudk cifAsm;vufcHusifhoHk;onfhtcg rnfonfh jyemtwGufrqdk tjcm;olrsm;tm; tjypfwifp&m rvdkawmhaMumif;udk &SmazGawGU&Sdvmrnf/ wdkwkdajym&vQif cifAsm;taejzifh udk,fydkifpGr;faqmif&nf&Sdonfh? ulnDEdkifonfh vufrsm;udk tNrJwrf;&SmazGawGU&Sdaeojzifh cifAsm;\ vrf;aMumif;ay: odkU

a&muf&SdaeEdkifonf/ vkyfief;cGifxJ uRefawmfonf rMumcP qdkovdkyif ratmifjrifonfh olrsm;udk awGUjrif&aomfvnf; ratmifjrifEdkifonfh olrsm;udkrl wpfcgrQ rawGUzl;yg/ ,cktcsdefrS p cifAsm;\ tajctae? cifAsm;\ tem*wfwdkUonf pGrf;aqmif&nf&Sdaom cifAsm;\ vuftwGif; om&Sdonfqdkonfh tcsufudk vufcH&ef tBuHjyKvdkygonf/ rif;tem*wf rif;vufxJrSm uRefawmfajymcsifonfh tcsufudk &Sif;vif;&eftwGuf yHkjyifwpfcku taxmuftuljyKygvdrfhrnf/ tDwvDEdkifiH Aif;epf(pf) NrdKUudk rdk;xm;onfh awmifukef;xyfwpfck yg&rD&Sif tbdk;BuD;wpfa,mufaeonf/ '@&Dt&qdkvQif olUudkar;onfh rnfonfhar;cGef;udkrqdk ajzEdkifonfholjzpfonf/ &yfxJ&GmxJ&Sd uav;ESpfa,mufu tbdk;tdkudk t&l;vkyfvdkojzifh iSufuav;wpfaumifzrf;jyD; tdrfac: oGm;Muonf/ uav;wpfa,mufu iSufuav;udk vufxJu udkifxm;jyD; tbdk;BuD; udk xdkiSufrSm t&Sifavm ? taoavm [k ar;onf/ tbdk;BuD;u wHkUqdkif;aejcif;r&SdbJ om;? iguiSuf[m t&SifvdkUqdkvQif rif;uiSufudk owfvdkufrSmaygh? igu iSuftaovdkUqdkvQif rif;u vTwfay;vdkufrSmaygh? rif;&JUvufxJrSm aojcif;&Sifjcif;qdkwm&SdaewmbJ om;&,f [k ajzvdkufonf/ tvm;wlyif taMumif;udk cifAsm;tm;vnf; ajymjycsifygonf/ qHk;&IH;rI rsdK;aphrsm;udk aomfvnf;aumif;? BuD;us,fjrifhrm;p&m tvm;tvm rsm;udkaomfvnf;aumif;? cifAsm;\ vufxJyif udkifaqmifxm;ygonf/ cifAsm;\ vufrsm;onf pGrf;aqmif&Snf&Sdaom vufrsm; jzpfMuygonf/ odkUaomf xdkvufrsm;udk rSefuefonfh tvkyfrsm;udk vkyfaqmif&efESifh cifAsm;&&Sdatmif BudK;pm;Edkifonfh qkvmbfrsm;udk &,l&eftwGuf toHk;jyK&ygvdrfhrnf/ uRefawmfwpfa,mufwnf; ypfrxm;cJhygeJU pmtkyfwpftkyfvHk;wGif yHkjyifaygif;rsm;pGm;udk uRefawmfajymjyygrnf/ tb,faMumifhqdkaomf b0qdkonfrSmvnf; qufpyfaeonfh yHkjyifwpfyk'fom jzpfygonf/ cifAsm;\ tm&HkpdkufrIudk &&Sd&efESifh cifAsm;udk,fwdkif vrf;avQmufEdkif&eftwGuf uRefawmfwwfEdkiforQ enf;vrf;wdkUudk toHk;jyKygrnf/ taMumif;rSm &Sif;ygonf/ cifAsm;taejzifh wpfrdepfvQif pmvHk;aygif; (200) rS (400)txd zwfEdkifjyD; cifAsm;\ pdwfu

wpfrdepfvQif pmvHk;aygif; (800) rS (1800) txd vnfywfvIyf&Sm;Edkifonf/ trsm;tm;jzifh jzpfavhjzpfx&SdonfrSm uGufvyfrsm;Mum;xJ wpfckESifhwpfck qufpyfrIr&Sdonfh tawG;paxmifaygif;rsm;pGmwdkUudk jznfhpGufavh&SdMuonf/ cifAsm;wpfaeUwm awGUBuHK&onfh tawGUtBuHKrsm; jcm;em;rI&Sdovdk cifAsm;\ pmzwfrI? avhvmrI oabmxm;wkdUuvnf; ajymif;vJEdkifygonf/ cifAsm;\ pdwfb,fvdkawG;awmonf? bmaMumifh vSnfhvnfonfudk cifAsm;taejzifh tvG,fwul em;vnfEdkifygonf/ pmrsufESmaygif;rsm;pGmudkzwfNyD;onfhaemuf bmrQ rrSwfrdbJvnf; jzpfEdkifygonf/ Oyrmtaejzifh ajym&vQif pmtkyfudk zwfaepOf cifAsm; u uRefawmhfudk cPwjzKwfxm;cJhjyD; tBudrfaygif;rsm;pGm xGufcGmoGm;Edkifygonf/ ae&mwumodkU cifAsm;a&muf&SdjyD; uav;awG pmoifwmudk em;axmifjcif;u tp? aps;a&mif;wm tygt0if ? abmvHk;yGJMunhfjcif;ESifh udk,fvuf oefUpifjcif;txd tppt&m&mudk cifAsm;vkyfEdkifonf/ r,HkvQif cifAsm; zwfjyD; om; pmwpfrsufESmudk jyefvSefNyD; aoaocsmcsm jyefzwfMunfhyg/ yxrtBudrfzwfpOfu rawGUcJhonfh tawG;tac:rsm;? tBuHOmPfrsm;? pum;vHk;rsm;udk cifAsm;awGU&ygvdrhfrnf/ xdkodkUawGU&onfhtwGuf cifAsm;\ todOmPfudkapmfum;&m ra&mufyg/ wu,fawmh cifAsm;awmfav xdkodkUjzpf&efrsm;av jzpfygonf/ cifAsm;taejzifh &nfrSef;csufBuD;rm;av ? tem*wfumvwGif tvm;wl jzpfwwfonfh udp&yfaygif;rsm;pGmudk avQmhcs&eftwGuf BudK;pm;&avjzpfygvdrhfrnf/ uRefawmhftaejzifh cifAsm;pmydk'fudk zwfaeonfh tcsdef c&D;wpfckck xGufrae&ef arQmfvifhygonf/ wu,fawmh uRefawmfujyD;cJhonfh pmydk'fESpfydk'fudk jyefzwfzdkU ajymvdkjcif;jzpfygonf/ cifAsm;taejzifh c&D;wdkrsm;xGufwwfonfudk odxm;jcif;tm;jzifh cifAsm;pdwf0ifpm;onfh tcsufrsm;udk vdkif;wm;xm;&ef uRefawmf apmapmydkif;u tBuHay;xm;onfudk wefzdk;xm; vufcHzdkU vG,fvdrfhrnf xifygonf/ cifAsm;taejzifh xdktawG;tac:rsm;? tBuHOmPfrsm;udk rSwfpkpmtkyfxJ csa&;xm;vQif cifAsm;onff pdwfryg vufrygaom pmzwfolwpfa,mufr[kwfbJ wufwuf<u<u pmzwfolwpfa,muf jzpfvmygvdrfhrnf/ enf;tm;jzifh jyefvnfoHk;oyf&wGifvnf; taxmuftul jzpfEdkifygvdrhfrnf/ jyefvnfzwf&Ijcif;? owif;pum;rsm;udk jyefvnfoHk;oyfjcif;wdkUrSm txl;ta&;BuD;ygonf/ tar&duefjynfaxmifpk&Sd xdyfwef; wuodkvfrsm;\ avhvmcsuft&qdkvQif taMumif;t&mopfwpfckudk

yxr tBudrfzwf&IonfhtcgwGif aemuf(2)ywftMum (2) &mcdkifEIef;cefUudkom rSwfrdaMumif; avhvmawGU&Sdxm;Muonf/ xdktaMumif;t&mudkyif (6)&ufqufwdkuf zwfxm;cJhvQif (2)ywfMumonfhtcg (62) &mcdkifEIef; rSwfrdEdkifonf/ xdkUxuf ta&;BuD;onfh udp&Sdygao;onf/ owif;pum;wpfckwnf; udkyifvQif tBudrfaygif;rsm;pGm awGU&SdvQif xdkudpESifh ywfouf vufawGUvkyfaqmif&eftwGuf tvm;tvmydkrsm;ygonf/ xdkodkU cifAsm;udk,fwdkifu vufawGUaqmif&Guf&efonf uRefawmf\ &nf&G,fcsufyifjzpfygonf/ wu,fawmh trSefwu,f aqmif&GufrIrsm;uomvQif avhvmrI\ jy,k*fjzpfygonf/ tvkyfrygaom ,HkMunfrIonf taoaumifESifh wlonf[laom qdk&dk;pum;uJhodkUyif vufawGUaqmif&GufrIrygaom avhvmqnf;yl;rIonfvnf; avhvmqnf;ylrI [k rqdkEdkifyg/ razmif;yGcif usufoGm;onfh bDpupfrsm; tBudrfaygif;rsm;pGmyif taMumif;t&mwpfckudk uRefawmfu pjyD; ajymrnfBuHvdkufonfhtcgwdkif; olwdkUMum;jyD;om; olwdkUodjyD;om;qdkonfh oabmrsdK;jzifh acgif;ndwfjywwfMuonfudk awGU&onf/ xdktcgrsm; uRefawmfu xdkudprsm;ESifh ywfouf olwdkUbmvkyfcJhjyD;jzpfonfudk ar;avh&Sdygonf/ cifAsm;avhvmqnf;yl;NyD;onfh t&mwpfck ESifh ywfouf bmrQ rvkyfaqmif&ao;vQif cifAsm;taejzifh xdkt&mudk wu,fwrf;avhvmqnf;yl;onf[k rqdkEdkifyg/ pmrzwfonfholonf pmrzwfEdkifonfh olwpfa,mufxuf rnfodkUrQ xl;jyD;omvGefjcif; r&Sdyg/ atmifjrif&m atmifjrifaMumif;enf;vrf;rsm;udk od&HkodNyD; vufawGU toHk;rcsaomolonf bmrQ rodxm;olESifh vHk;0jcm;em;jcif;r&Sdyg/ cifAsm;taejzifh wpfckckvkyfaqmif&ef BuH&G,fxm;onf r[kwfygvm; / [kwfw,f [kom ajzMum;yg/ cifAsm; [kwfw,f vdkU ajzvdkufonfhtwGuf uRefawmfu *kPf,laMumif;ESifh cifAsm;,cktcg atmifjrifaejyDjzpfaMumif; ajymMum;yg&ap/ odkUajymMum;onfrS taMumif;&Sdygonf/ atmifjrifrIqdkonfrSm c&D;qHk;wpfck r[kwfbJ c&D;wpfckom jzpfygonf/ cifAsm;oGm;aeonfh vrf;aMumif;xJu OD;wnfcsuf wpf&yfomjzpfonf/ cifAsm;u c&D;pcJh&Hkomru OD;wnfcsufvnf; rSefuefaeonf/ xdkUtwGufaMumifh vlawmfawmfrsm;rsm;ESifh rwlonfhtwGuf cifAsm;udk pdwftm;xufoefpGm csD;usL; *kPfjyKjcif;jzpfonf/

vltawmfrsm;rsm;taejzifh bmrQ rvkyf&ao;cifyif tppt&m&m NyD;jynfhpHkaumif;rGefae&ef apmifhqkdif;wwfMuonf/ toD;tyGifhrsm;ukd cHpm;&EdkifaMumif;udk rodojzifh pwif&ef 0efav;aeMuonf/ olwdkUudk,folwdkUvnf; tavmif;tpm; vkyf&ef jiif;y,fwwfMuonf/ Oyrm olwdkUtwGuf b0ESifhqdkifonfh NydKifyGJrsm;jyD; qHk;oGm;ojzifh tNrJwrf; &IH;wwfMuonf/ olwdkU\ ausmufpm (1942) ckESpfwGif arG;zGm;jyD; (1974) ckESpf aoqHk; (1997) jrSKyfESHonf [k a&;xm;&ayvdrfhrnf/ odkUr[kwf ESvHk;ckefwu,f&yfoGm;onfh tcsdefjzpfvdrfhrnf/ olwdkUonf rD;zdkxju bDpupfrsm;\ b0rsdK; tqHk;owfMu&onf/ uRefawmf&Sif;jyyg&ap/ uav;i,fb0u rpppfyDjynfe,f &Zl;pDwDjrdKUwGif tvGefcsrf;om<u,f0onfh olrsm;\ tdrfab; aecJhMu&onf/ olwdkUcsrf;omjcif;rSm olwdkU xrif;csufwpfa,muf&Sd r[kwfbJ xdkxrif;csuf csufp&m wpfckck&SdaeojzpfaMumif; uRefawmfodygonf/ (1930) jynfhvGefESpfrsm;yif olwdkU wu,fcsrf;om<u,f0aMumif;udk awGU&Sd&onf/ wpfaeUwGif uRefawmfu olwdkUESifh aeUv,fpm pm;&efa&mufoGm;jyD; aeUwdkif;vdkyif aeUv,fpm twlwlpm;&ef BudK;pm;wwfonf/ olwdkUtdrfrSmvnf; pm;p&mawG trsm;BuD;&Sdygonf/ txifrrSm;ygESihf/ (tb,faMumifhqdkaomf uRefawmh yef;uefudk xyfjyD; vSrf;ay;aomtcg olwdkUu awmfavmufjyD? rif;trsm;BuD; pm;jyD;jyD [k ajym jzpfygonf/) tcg xrif;csuf u bDpupfav;awGudk ,lvmonf/ bDpupfav;awG u a':vmaph wpfaphavmuf rBuD;ojzifh uRefawmfu tJ'DbDpupfav;awGu bmjzpfwmvJ [k ar;vdkufonf/ olu aemufjyefvSnhfMunfhNyD; &,farmum tJ'D bDpupfav;awGudk tBuD;BuD;jzpfatmif zkwfrvdkUbJ? 'gayr,fh olwdkUu ykwkdwkdav;awG vdkaecsifMuw,f [k ajymvdkufonf/ pdwfrygwyg orm;rsm;ESifh vkyfawmh rvkdvdkolrsm; yktdkuftdkuf rkefUtjzpftzkwfcH&onfh olwpfa,mufudk cifAsm;odygovm;/ uav;awG ausmif;oGm;vQifjzpfjzpf? ausmif;u jyefa&mufNyD;jzpfjzpf? wpfckck vkyfawmhrvdkvdk ajymolrsm;udk cifAsm;awGUzl;ygovm;/ olwdkUonf &moDOwku at;vQif aomfvnf;aumif;? ylvmvQif aomfvnf;aumif; wpfckckvkyfrnf[k ajymwwfMuonf/ tjcm;aom qifajcrsm;rSm c&prwfa&mufvQif odkUr[kwf c&prwfjyD;vQif? *Refu um;jyifNyD;vQif? tdrfudk aq;okwfNyD;vQif? jrufawG jzwfNyD;vQif ponfwdkUjzihf jzpfMuonf/ wdkwdkajym&vQif olwdkUonf olwdkUudk,fwGif;rS

vkyfaqmifp&mwpfckckudk rvkyfcif tjyifu tajymif;tvJrsm;udk pm&if;csjyaejcif; tm;jzifh yg;&Syf&Syf tzkwfcH&onfh rkefUrsm;\ b0rsdK;ESifh tNrJwrf;wlaewwfMuonf/ cifAsm;taejzifh udk,ftav;csdefavsmhcs&ef? ausmif;jyefwuf&ef? trsm;jynfola&SUwGif pum;ajymwwfonfh oifwef;wuf&ef? jrufcif;udk vSyap&ef? bmoma&;udprsm;? &yfa&;&Gma&; udprsm; wufwufMuG<uyg0if&ef pdwfrygwygjzpfaeol vlwpfa,mufa,mufudk odygovm;? pdwfrygwygESihf vkyfawmhrvdkvdkolrsm;onf olwdkU wpfckckrvkyfrD tppt&m&m jynfhpHkatmif apmifhqdkif;aeMuolrsm;jzpfNyD; rnfonfhtcgrQvnf; rvkyfolrsm;jzpfMuonf/ tvkyfwpfckudk rpwifrD tm;vHk;rD;pdrf;jyatmif apmifhqdkif;aejyD; rnfonfhtcgrQ tdrfurcGmvdkolrsm;jzpfMuonf/ pdwfrygwyg vlrsm;ESifh vkyfawmhrvdkvdk vlrsm;qdkonfrSm ykjywfjywf yg;&Syf&Syf tzkwfcHxm;&onfh olrsm;[k qdkvdkjcif;jzpfonf/ wpfcgwpf&H wpfa,mufa,mufudk cifAsm;u tvkyfwpfckvkyfawmhrnf taMumif;ajymNyD;aemufwGif ajymxm;onfhxufydk vkyfonfhtcgrsm;? wjznf;jznf; wdk;wufvmonfh tcgrsm;vnf; &SdaeEdkifonf/ xdkodkUaom olrsm;udkvnf; uRefawmfawGUzl;onf/ uRefawmhftaejzifh rdrd\ pmzwfy&dowfwpfa,mufukd ykjywfjywf yg;&Syf&Syf tzkwfcHxm;&onfh olwpfa,mufvdk rjzpfapcsifay/ tJonfvdk r[kwfyg pmtkyfwpfavQmufvHk; uRefawmfu vltrsm;udk atmifjrif&eftwGuf tcGifhaumif;,l&rnf/ wvGJtoHk;cs&rnf? r&dk;rom;vkyf&rnf qdkonfh tBuHOmPfrsm;udkvnf; ay;&ef jiif;y,fygrnf/ cifAsm;taejzifh b0wGif wu,fwrf; atmifjrifrI&&ef twGufqdkvQif cifAsm;udk,f cifAsm;tm;vnf;aumif;? cifAsm;ESifh tjcm;olrsm;udkvnf;aumif;? vHk;0&dk;om;&rnf jzpfaMumif; oHo, &Sdp&m rvdkyg/ xkdUtjyif olwdkUvdkcsifonfh t&mrsm;udk&atmif tjcm;olrsm;udk aumif;aumif;ulnDvQif cifAsm;taejzifh b0wGifvdkcsifonfh t&mtm;vHk;udk &EdkifrnfjzpfaMumif; ajymjyvdkygonf/ cifAsm;taejzifh ta&mif;orm;wpfa,muf aomfvnf;aumif;? q&m0efwpfa,muf? zcifwpfa,muf? rdcifwpfa,muf? pD;yGm;a&;orm;wpfa,muf? ausmif;om;wpfa,muf? pufjyifq&mwpfa,muf? 0efBuD;wpfa,muf odkUr[kwf a&G;cs,fcH tpdk;& t&m&Sdwpfa,muf yif jzpfaeapumrl xdkodkUyifjzpfygonf/

Zmwfvr;fu cifAsm;OD;aESmufxJrSm ta&;ygonf[k xifaeonfh t&mrSm bmrQ r[kwfaMumif; em;vnf&ef taxmuftul jyKygvdrfhrnf/ ylazmif;ta&mif;orm; e,l;a,mhcfNrdKU\ vrf;rrsm;ay: ylazmif;ta&mif;orm; wpfa,mufonf ylazmif;odyfra&mif;&onfhtcgrsdK;wGif oluylazmif;wpfvHk;udk vTwfwifay;vdkufonf/ xdkabmvHk;avxJ pD;arsmoGm;onfhtcg 0,folrsm;u 0dkif;tHkvmMuNyD;aemuf twefMumrQ ta&mif;oGufoGm;jyefonf/ olu ta&mifwpfrsdK;NyD; wpfrsdK;ajymif;vJNyD; vTwfwifay;aeonf/ yxr tjzLa&mifwpfvHk;? xdkUaemuf teDa&mifwpfvHk;? xdkUaemuf t0ga&mifwpfvHk;udk vTwfay;vdkufonf/ cPMumonfhtcgwGif eD*&dk;uav;i,fwpfa,mufu olUtusvufudk qGJNyD; ylazmif;onf\ rsufpdudkMunfh ar;cGef;wpfckar;vdkufonf/ vlBuD;rif; cifAsm; cifAsm;abmvHk;trnf;wpfvHk;udk vTwfvdkufvQif wufrSmvm; abmvHk;onfu uav;i,fudk MuifMuifemem? ynmtjynfh? em;vnfrItjynfh jzifh MunfhNyD; om;&,f tJ'DabmvHk;xJrSm &SdwJht&muom tay:udk wufatmif vkyfEdkifwmyg [k ajymvdkufonf/ olUrsufvHk;rsm;jzifh omru ESvHk;om;jzifh yg jrifwwfonfh vlwpfa,mufudk awGUcJh&onfhtwGuf xdkuav;i,frSm uHaumif;ygonf/ rsufpdaumif;vQif cifAsm;taejzifh ajy;&ef? vrf;avQmuf&ef? upm;&ef? tvkyfvkyf&ef jrifEdkifygonf/ ESvHk;om;jzifhvnf; jrifEdkifonf/ rsufpdjzifhvnf; jrifEdkifonf/ vlwpfa,mufonf tjcm;vlwpfa,muf\ ukd,fwGif;&Sd 0dnmOfudk xdawGUEdkifNyD; olUudk,fwGif;rSm&Sdonfhaumif;onfh t&mrsm;udkvJ xkwfjyEdkifonf/ ylazmif;onf ajymwmrSefonf / uRefawmfu cifAsm;udk ajymjyvdkonfrSm cifAsm;udk tay:wufatmif vkyfonfht&monf cifAsm;udk,fwGif;rSmom &Sdonf[l jzpfonf/ rdwfaqG? ,cktcg cifAsm;taejzifh qHk;jzwfcsuf wHkUqdkif;aeonf jzpfap? awmifukef;ay: &yfaeonfjzpfap? cifAsm;\ vkyfief;cGif ESifh udk,fa&;ukd,fwm b0t&Sdefjrifhaeonf jzpfap? cifAsm;taejzifh cg;ywfwif;wif;ywfxm;&ef owday;vdkygonf/ tb,faMumifhqdkaomf cifAsm;taejzifh xdyfqHk;odkUwufae jzpfonf/ xdkc&D;onf pdwftm;wuf<up&maumif;aom c&D;pOfwpfck jzpfjyD; tJvfz&uf [pfcsfaumh\ &kyf&Sifum;xuf pdwfvIyf&Sm;p&mrsm; ydk&Sdaeonf/ *Ref0def;um;wpfum; xuf tMurf;t&rf;awG ydkrsm;onf/ &SdwfpyD;,m; jyZmwfwpfckxuf vGrf;p&m/ aqG;p&mawG rsm;aeNyD; qyfuyftzGJUwpfzGJUxuf aysmfp&mawG jynfhaeonf/ arwmjzifh <u,f0jynfhESufaeNyD;

aqmfvrGefbk&ifBuD;\ &wemwGif;xufyif ppfrSefonfh qkvmbfrsm;udk ay;urf;vdrhfrnf/ wdkwkdajym&vQif pmtkyfonf cifAsm;tem*wftwGuf ydkif&Sif\ vufpGJpmtkyfyifjzpfonf/ rSefygonf/ cifAsm;rSm &SdraewmawGudk vdkcsifraebJESifh cifAsm;vdkcsifaewmawGudk &Edkifygonf/ cifAsm;u ,HkMunfonfqdkvQif atmifjrifrIqdkonfrSm tvGefvG,fulygonf/ odkUaomf yxrOD;pGm cifAsm;taejzifh ,HkMunf&ygvdrhfrnf/ xdkUaMumifh qufzwfyg/ cifAsm;taejzifh ,HkMunfpjyKvmjyDjzpf cifAsm;\ atmifjrifrIvrf;aMumif;ay: odkU a&muf&SdaeNyDjzpfonf/ tppfvm; twkvm; 1887 ckESpfcefUu tdrfeD;csif;pwdk;qdkifi,fwpfckrSm jzpfonf/ *kPfoa&&Sd vlBuD;vlaumif;yHkaygufonfh touf (50) ausmf (60) cefU tbdk;BuD;wpfa,mufu [if;oD;[if;&Gufrsm;udk 0,f,laeonf/ xdkodkU0,f,lonfhtcg olu ta&mif;pma&;udk a':vm(20) wefwpf&Gufay;NyD; ta<ujyeftrf;rnfudk apmifhqdkif;aeonf/ pma&;u aiGudkvufcHjyD; tHqGJxJxnfhum ta<ursm;udk xkwf,laeonf/ odkUaomf xdktcsdef [if;oD;[if;&Gufrsm;udk udkifwG,f&mrS olr\ pdkpGwfaeaomvufrsm;wGif rifrsm;pGef;ay;aeonfudk owdxm;rdonf/ xdktcg txdwfwvefUjzpfoGm;NyD; bmvkyf&rnfudk pOf;pm;onf/ twefMumrQ pOf;pm;NyD;aemuf qHk;jzwfcsufwpfckudk csrSwfcJhonf/ yk*dKvfonf ESpf&Snfvrsm;pGm qufqHcJhaom rdwfaqGwpfa,muf? tdrfeD;csif;wpfa,muf? azmufonfwpfa,muf jzpfaom tDrefEsL&,feif;*g; jzpfonf/ olu a':vm (20) wef twkudkawmh ray;wef&m[k ,lqojzifh ta<utrf;vdkufNyD;aemufwGif 0,folvnf;xGufoGm;onf/ 1887 ckESpf twdkif;twmjzifh ajym&vQif a':vm (20) qdkonfrSm awmfawmfrsm;onfh aiGyrmPjzpfojzifh aemufrS tawG;ajymif;oGm;jyD;vQif &Judk taMumif;Mum;vdkufonf/ &Jwpfa,mufu xdk a':vm (20)wefonf tppf[k xifaeonf/ odkUaomf yGwfMunfhonfhtcg rifpGef;ojzifh tjcm;wpfa,mufuawmh tppf [kwf r[kwf rqHk;jzwfEdkifbJ jzpfaeonf/ aemufqHk; olwdkUonf odcsifonfh pdwf"gwfESifh wm0efwdkU aygif;pyfum rpwmeif;*g;\ tdrfudk &SmazG&eftwGuf 0&rf;wpfck&,lcJhNyD; &SmazG&mwGif tdrftay: xyfcdk;ay: a':vm (20) wef twkvkyfonfh ypnf;rsm;udk awGUcJh&onf/ a':vm (20) wefwpf&GufrSm yHkESdyfaeqJ jzpfonf/ eif;*g;\ tjcm;yef;csDum; (3)csyfudkvnf; awGUjrif&onf/ olonf xl;cRefonfh yef;csDq&mwpfa,mufjzpfonf/ olu tvGefawmfojzifh

a':vm (20)wefrsm; jzpfvmatmif vufjzifh a&;Edkifonf/ q&mBuD;wpfa,muf\ uRrf;usifyHkrsdK;jzifh wpfcsufNyD;wpfcsufqGJum twkudk tppfvdkUxifatmif vkyfEdkifcJhonf/ aemufqHk; uHraumif;taMumif;rvSpGm ukefpdrf;qdkifu pma&;r\ a&pdkaeaomvufrsm;aMumifhom twkjzpfaMumif; ay:vGifoGm;cJh&onf/ olUudkzr;fqD;NyD;onfhaemufwGif olqGJxm;onfh yef;csDum;rsm;udk trsm;jynfolwdkUtm; avvHwifa&mif;csonfhtcg yef;csDum;wpfcsyfvQif a':vm (5000) ausmf&ojzifh pkpkaygif; a':vm (16000)&onf/ xl;qef;onfrSm a':vm (5000)wef yef;csDum;wpfcsyfqGJ&eftwGuf tcsdefMumoavmufyif a':vm (20) wef wpf&GuftwGufvnf; tcsdef,l&onf/ odkUygvsufESifh xl;cRefonfh yg&rD&Sifonf olcdk;wpfa,muf jzpfvmcJhonf/ 0rf;enf;p&m aumif;onfrSm oltrsm;qHk;tcdk;cH&olrSm olukd,fwdkifyif jzpfonf/ ol\ tpGr;ftpudk w&m;0ifom toHk;csrnfqdkvQif olonf vlcsrf;omwpfa,muf jzpfvmEdkifNyD; tjcm;olrsm;udkvnf; aysmf&Tifonfh tusdK;aus;Zl;rsm; cHpm;cGifh&atmif vkyfay;Edkifonf/ olonf tjcm;olrsm;xHrS cdk;,l&ef BudK;pm;pOf olUukd,fol jyefcdk;rdonfh rqHk;Edkifaom olcdk;rsm;pm&if;wGif wpfa,muftygt0ifjzpfoGm;onf/ txufwef;pm;olcdk; uRefawmf cifAsm;udk ajymjycsifonfh 'kwd,olcdk;wpfa,mufrSm tmombm&D [k trnf&onf/ olonfvnf; xl;jcm;onfh olcdk;wpfa,mufjzpfjyD; 1920 jynfhvGefESpfrsm; xif&Smonfh ausmufrsuf&wemolcdk; jzpfonf/ xdkacwf xdktcgu txl;ausmfapmaom ausmufrsuf&wemolcdk;tjzpf EdkifiHwumwGif ausmfMum;cJholjzpfonf/ olonf &wemolcdk; tjzpfom atmifjrifausmfMum;onf r[kwf? tEkynm&Siftjzpfvnf; ausmfMum;cJhonf/ olonf olrsm;xHrS ckd;,l&Hk omrubJ olUudk,folxHrS trsm;qHk;cdk;,lcJhjcif;jzpfonf/ ol&p&m&Sdonfh ypnf;rsm;rSm &wemrsm;? aiGom;rsm; r[kwfcJhvQif olqufqH&onfholrsm;onf vlUtzGJUtpnf;\ xdyfqHk;u azmufonfrsm; tjzpf pm&if;0ifrnfholrsm; jzpfonf/ xdkolrsm;onf vlBuD;vlaumif; olcdk;\ "m;jywdkufp&m? ckd;,lp&m rdwfaqGrsm;jzpfaecJhonf/ xdkUaMumifh jzpf&yfonf &JwyfzGJUudk t&Suf&p&m jzpfapcJhonf/ wpfn bm&Dudk vk,ufrIwpfckwGif aoewf(3)csuf typfcH&NyD; zrf;rdcJhonf/ ol\ cEmudk,fxJ usnfqefrsm;0ifaeNyD;? rsufvHk;xJ rSefprsm; pdkufumemusifrI a0'emudk tBuD;tus,f cHae&pOf olu

rnfolrQ arQmfvifhrxm;onfh pum;wpfcGef;jzpfonfh ig aemufb,fawmhrS rvkyfawmhygbl;uGm [k ajymvdkufonf/ odkUaomf olvGwfajrmufoGm;NyD;aemuf aemufxyf (3)ESpfcefU axmifrusbJ &Sdaeao;onf/ aemiftcg remvdkonfh trsdK;orD;wpfOD;u azmfaumifvkyfojzifh bm&Donf axmif (18 ) ESpf usoGm;cJhonf/ olaxmifrS xGufvmonfhtcg olUpum;twdkif; olwnfcJhonf/ &wemolcdk;b0odkU oljyefroGm;vJ e,l;t*Fvefu NrdKUi,fwpfck pHjyvlwpfa,muftjzpf tajccscJhonf/ a'ocHNrdKUolNrdKUom;rsm;u olUudk a'oE&ppfjyef tzGJUtpnf;\ tkyfcsKyfol tjzpf *kPfjyKMuonf/ aemufqHk; tmombm&Donf xif&Sm;onfh &wemolcdk; wpfOD; jzpfaMumif; aygufMum;oGm;cJhonf/ urmwpf0Srf;vHk;rS vlrsm;u xdkNrdKUi,fodkUvma&mufum olUudk ar;jref;Muonf/ ar;cGef;aygif;rsm;pGm ar;onfhtxJrS aemufqHk; owif;axmufvli,fwpfa,mufu ta&;tBuD;qHk;ar;cGef;wpfckudk ar;vdkufonf/ olu rpwmbm&D? cifAsm;olcdk;b0wkef;u csrf;omwJholawG trsm;BuD;qDu cdk;,lcJhw,f r[kwfvm;? 'gayrJh uRefawmf odcsifwmu cifAsm; trsm;qHk;cdk;cJhwJh olwpfa,mufudk cifAsm;rSwfrdygovm; [k ar;vdkufonf/ cPavmufrQyif wHkUqdkif;awGa0raebJ bm&Du jyefajzvdkufonf/ 'gu vG,fygw,f uRefawmf trsm;qHk;cdk;cJhwJholu awmh tmombm&DyJayghAsm? uRefawmf[m atmifjrifwJh pD;yGm;a&; vkyfief;&Sifwpfa,muf? a0gvfpx&du olaX;wpfa,muf? vlUtzGJUtpnf;udk tusdK;jyKEdkifwJh olwpfa,mufjzpfcJhzdkUaumif;w,f ? 'gayr,fh uRefawmfu olcdk;b0udkbJ a&G;cs,fcJhwJhtwGuf uRefawmft&G,fa&mufwJh umvoHk;yHkESpfyHkavmuf[m axmifxJrSmbJ aecJh&w,f [k ajymjyonf/ rSefygonf/ tmombm&Donf rdrdxHrS rdrdtrsm;qHk; cdk;,lol tppfwpfOD; jzpfonf/ cifAsm; olcdk;udk odonf wwd,taejzifh ajymjyvdkonfh olcdk;wpfa,mufrSm cifAsm;\ taMumif;yif jzpfygonf/ uRefawmu cifAsm;udk olcdk;[k ac:&jcif;rSm ukd,fhukd,fukd r,HkMunfjcif;? ukd,fhtpGrf;tprsm;udk tjynfht0toHk;rcsjcif; wdkUonf cifAsm;xHrS aomfvnf;aumif;? cifAsm;udk arwm&Sdonfholrsm;xHrS aomfvnf;aumif;? cdk;,lum xkwfvkyfrIpGrf;tm; usqif;apjcif;jzifh vlUtzGJUtpnf;rS cdk;,l&m a&mufaeaomaMumifh jzpfonf/ olwdkUudk,folwdkU cdk;olrsm;onf rodrom cdk;,laeMujcif;jzpfaMumif; awGU&Sd&onf/ odkUaomfvnf; (odvsufESifh vkyfovdkyif) qHk;&IH;rI BuD;rm;ojzifh &mZ0wfrI BuD;rm;aom jypfrIyifjzpfonf/ xdkUaMumifh ar;p&mar;cGef;rSm

&Sif;ygonf/ cifAsm;taejzifh cifAsm;udk,f cifAsm;ckd;aewmawGudk &yfcsifNyDvm;/ cifAsm;onf xdyfqHk;odkUa&mufatmif wufcsifaeNyD? wuf&efpwifaeNyD[k uReffawmf taumif;jrifxm;ygonf/ cifAsm;ESifh tjcm;olrsm;twGuf pmtkyfu b0c&D;&Snf wpfavQmufvIHUaqmfay;&ef? pdwftm;xufoefap&ef? A[kokw jzpfp&mawGudk ay;rnf[K arQmfvifhygonf/ odkUaomf uRefawmfu cifAsm;udk owday;vdkygonf/ pmtkyfudk zwfNyD;onfESifh cifAsm;\ ynma&;c&D;rNyD;ao;yg/ cifAsm;\ cEmudk,fu aeUpOfaeUpOf tm[m&rsm; jynfh0ap&ef tpm;taomufrsm; vdktyfovdkyif cifAsm;\ pdwfrSmvnf; tm[m& jznfhp&mawG rMumcP vdkygonf/ xdkUaMumifh xyfcgwvJvJ rMumcP zwfyg/ cifAsm;rSefMunfhonfhtcg cifAsm;taejzifh olcdk;wpfa,muf\ rsufpdxJokdU pdkufNyD; Munfhrdaeygvdrfhrnf/ cifAsm; olcdk;udk odonf wwd,taejzifh ajymjyvdkonfh olcdk;wpfa,mufrSm cifAsm;\ taMumif;yif jzpfygonf/ uRefawmu cifAsm;udk olcdk;[k ac:&jcif;rSm ukd,fhukd,fukd r,HkMunfjcif;? ukd,fhtpGrf;tprsm;udk tjynfht0toHk;rcsjcif; wdkUonf cifAsm;xHrS aomfvnf;aumif;? cifAsm;udk arwm&Sdonfholrsm;xHrS aomfvnf;aumif;? cdk;,lum xkwfvkyfrIpGrf;tm; usqif;apjcif;jzifh vlUtzGJUtpnf;rS cdk;,l&m a&mufaeaomaMumifh jzpfonf/ olwdkUudk,folwdkU cdk;olrsm;onf rodrom cdk;,laeMujcif;jzpfaMumif; awGU&Sd&onf/ odkUaomfvnf; (odvsufESifh vkyfovdkyif) qHk;&IH;rI BuD;rm;ojzifh &mZ0wfrI BuD;rm;aom jypfrIyifjzpfonf/ xdkUaMumifh ar;p&mar;cGef;rSm &Sif;ygonf/ cifAsm;taejzifh cifAsm;udk,f cifAsm;ckd;aewmawGudk &yfcsifNyDvm;/ cifAsm;onf xdyfqHk;odkUa&mufatmif wufcsifaeNyD? wuf&efpwifaeNyD[k uReffawmf taumif;jrifxm;ygonf/ cifAsm;ESifh tjcm;olrsm;twGuf pmtkyfu b0c&D;&Snf wpfavQmufvIHUaqmfay;&ef? pdwftm;xufoefap&ef? A[kokw jzpfp&mawGudk ay;rnf[K arQmfvifhygonf/ odkUaomf uRefawmfu cifAsm;udk owday;vdkygonf/ pmtkyfudk zwfNyD;onfESifh cifAsm;\ ynma&;c&D;rNyD;ao;yg/ cifAsm;\ cEmudk,fu aeUpOfaeUpOf tm[m&rsm; jynfh0ap&ef tpm;taomufrsm; vdktyfovdkyif cifAsm;\ pdwfrSmvnf; tm[m& jznfhp&mawG rMumcP vdkygonf/ xdkUaMumifh xyfcgwvJvJ rMumcP zwfyg/

cifAsm;rSefMunfhonfhtcg cifAsm;taejzifh rsufpdxJokdU pdkufNyD; Munfhrdaeygvdrfhrnf/

olcdk;wpfa,muf\

ae&m tjcm;ar;cGef;wpfckay:vmonf/ apmapmu pum;t&qdkvQif q&m0efwpfa,muf? ta&mif;pma&;wpfa,muf? a&SUaewpfa,muf? enf;jywpfa,muf? ausmif;om;wpfa,muf ? tm;upm;orm;wpfa,muf jzpf&onfh taMumif; cifAsm;b,favmufodovJ/ xdkw,fvDzkef;oHudk Mum;&onfhtwGuf cifAsm;b,favmufydkodvdkufovJ/ cifAsm;bmrQ ydkrodyg/ odkUaomf cifAsm;\ pdwfxJESifh tvkyfcGifxJ ydkawmfEdkif? ydkaysmfoGm;EdkifaMumif;udk cifAsm;odaeonf/ taMumif;w&m;rSm &Sif;ygonf/ cifAsm;\ &kyfyHkvTmESifh cifAsm;udk,f cifAsm; jrifyHkudk ajymif;vdkufNyD;onfh aemufwGif cifAsm;u uRefawmf[m uRefawmhftzGJUtpnf;twGufvnf; &wemwpfyg;yJ? uRefawmh toufarG;0rf;ausmif; twGufvnf; *kPfxl;aqmif wpfa,mufygyJ [k ajymrnf/ apmapmu ajymonfholESifh cifAsm;taejzifh wpufuav;rQ jiif;cHkjcif; rjyKcJhay/ ,cktcg cifAsm;udk,f cifAsm; tjrifajymif;vJoGm;NyD; pdwf0ifpm;p&mrsm; jzpfay:vmrnf/ cifAsm;udk,f cifAsm; ,HkMunfrI jrifhrm;vmonfESifhtrQ cifAsm;\ t&nftaoG;rsm;onfvnf; wpfcsdefwnf;rSmyif wdk;wufvmonf/ &Sif;&Sif;ajym&vQif cifAsm;udk,f cifAsm; jrifyHkwdk;wufvmonfhtcg cifAsm;\ pGrf;aqmifrIrsm;onfvnf; wkd;jrSifhvmrnf/ xdkw,fvDzkef;oHrsm;u cifAsm;udk odkUjzpfatmif vkyfEdkifaMumif; odNyDqdkvQif tjcm;olwpfa,mufudka&m cifAsm; bmaMumifh tJ'Dvdk rvkyfovJ/ (ntcsdefrawmf r[kwfvQif) cifAsm;wu,foabmusav;pm;onfh vlwpfa,mufxH zkef;qufNyD; olwdkUudk b,favmufwefzdk;xm;aMumif;? ol\vkyf&yfrsm; cifAsm;twGuf b,favmuft"dyg,f&SdaMumif; bmaMumifh rajymjy&ovJ/ cifAsm;zkef; qufvdkufonfholonf csD;usL;cH&NyD;vQif? xdkodkUcsD;usL;rdonfhtwGuf cifAsm;vnf; 0rf;omtm;& jzpfygvdrfhrnf/ tjcm;olwpfa,mufudk jrifhjrifhrm;rm;jzpfatmif ulnDay;vdkuf&onfhtwGuf cifAsm;udk,fwdkifvnf; omom,m,m aumif;aumif;rGefrGef cHpm;&ygvdrhfrnf/ tjcm;yHkjyifwpfcku b0xJu xGufay:vmonfh Zmwfvrf;wpfyk'fjzpfNyD; BuHUcdkifonfh ukd,hfudk,fudk &IjrifyHk\ ta&;ygrIESifh xdkodkU udk,fhudk,fudk &IjrifyHk ajymif;vJoGm;onfhtcgwGif rnfonfh

&v'frsm; xGufay:vmEdkifaMumif; azmfjyygvdrhfrnf/

udk

&Sif;&Sif;vif;vif;

tvum;vlrS yg&rD&Sif tjzpfodkU ajcwpfvSrf;om Apfwmq&D b&d,maumifh (15) ESpft&G,f olUq&mu olUudk b,fawmhrS ausmif;NyD;rSm r[kwfaMumif; ajymojzifh ausmif;u xGufNyD; tvkyfvkyfonf/ xdktBuHudk Apfwmu &,lcJhNyD;vQif aemufxyf (17 ) ESpfcefU [dkpyfpyf onfpyfpyf vkyfaecJhonf/ olUudk tvum;vl[k ajymxm;cJhojzifh (17) ESpfvHk;vHk; olonf tvum;vlvdkvkyfaecJhonf/ odkUaomf oltouf (32) ESpf t&G,f tHhtm;oifhp&m tajymif;tvJrsm; jzpfay:vmonf/ qef;ppfcsufwpfckt& ol\ OmPf&nfjyudef;rSm (161) &Sdonfh yg&rD&Sifwpfa,muf jzpfaMumif;awGU&onf/ bmjzpfoGm;onf xifygovJ/ rSefygonf/ olu wu,fh yg&rD&Sifwpfa,mufvdk vkyfaqmifrIjyKvmonf/ xdktcsdefrS polu pmtkyfaygif;rsm;pGmudk a&;onf/ rlydkif&p&m wDxGifrIrsm;pGmudk vkyfNyD; atmifjrifonfh pD;yGm;a&; vkyfief;&Sifwpfa,mufjzpfvmonf/ e*dku ausmif;rNyD;bJ? ausmif;xGufcJh&onf h olwpfa,mufonf aemufqHk; EdkifiHwumrifqmtoif;\ OuXtjzpf a&G;cs,fwifajrSmufjcif;cH&onf/ rifqmtoif;0ifwpfa,muf jzpf&eftwGufqdkvQif OmPf&nfjyudef;trSwf (140) &Sdolrsm;udkomvQif toif;0iftjzpf 0ifcGifhjyKonf/ Apfwm\ tawGUtBuHKrSm olwdkUudk tvum;vlrsm;jzpfonf? xl;cRefonfholrsm;r[kwf[k ajymvdkufojzifh tvum;vlvdk avQmufoGm;aernfhol b,favmufrsm;rsm;&Sdrnfudk pOf;pm;p&m jzpfvmonf/ Apfwmtaejzifh xl;NyD;wwfatmif bmrQ vkyfonf r[kwfay/ olxyf&vdkufonfrSm rdrdukd,f rdrd,HkMunfrIyif jzpfonf/ &v'frSm xdxda&mufa&muf tusdK;&Sd&Sd vkyfwwfonfhvl wpfa,muf jzpfvmonf/ olUudk,fol jrifyHk jcm;em;vmonfESifh wNydKifeuf vkyfyHkudkifyHkvnf; ajymif;vJp jyKvmonf/ xl;jcm;onfh &v'frsm;udk arQmfvifhpjyKvmonf/ rSefygonf/ vlwpfa,mufonf olUudk,fol awG;onfhtwdkif;om jzpfvmEdkifonf/ udk,fhukd,fukd jrifyHku b,favmufta&;BuD;ovJ rdkif;&uf'f'lrif ESifh a'gufwmbm;ewfbmudk0pf&f wdkU a&;om;onfh oif\udk,fydkif taumif;qHk; rdwfaqG jzpfatmif vkyfenf; qkdonfh pmtkyfwGif ar;cGef;wpfckar;xm;onf/ uRefawmfwkdUudk,f uRefawmfwdkU rcspfMuvQif tjcm;olrsm;twGuf ay;p&marwmudk b,fu &rnfenf;/ cifAsm;rSm r&Sdwmudk olrsm;tm;ray;Edkif/ ormusrf;pmrsm; oif\ tdrfeD;csif;udk oifhudk,foif cspfovdk

cspfjrwfEdk;yg [k ajymxm;onf/ ukd,hfukd,fukd jrifyHku wu,fta&;BuD;ygovm;? a':&oD*sLefcsf ESifh rm&D,f*sdwfwdkUuvnf; atmifjrif&ef arG;zGm;jcif; qdkonfh pmtkyfwpftkyf udk a&;om;cJhonf/ olwdkUu nTefjyxm;onfrSm vlwpfa,mufonf atmifjrif&ef arG;zGm;vmjcif;jzpfonf/ odkUaomf olUb0c&D;wpfavQmufrS raumif;aom ywf0ef;usifrsm;aMumifh olonf qHk;&IH;rI tajctaersm;udk zefwD;jcif;cH&onf/ olwdkUuvnf; BuHUcdkifonfh udk,fhukd,fukd jrifrIonf atmifjrifrItwGuf ta&;BuD;aMumif; tav;teuf xm;Muonf/ cifAsm;taejzifh cifAsm;udk,f cifAsm;jrifyHkESifh qDavsmfnDnGwfrIr&Sdonfh tjyKtrlrsm;udk wpfcsdefvHk; aqmif&Gufjcif;rjyKEdkifrD cifAsm;udk,f cifAsm; jrifyHku avSum;xpfokdU a&mufatmifvnf; vkyfEdkifonf/ avSum;atmufodkUqif;um ajrwdkufcef;xJodkU a&mufatmifvnf; vkyfEdkifonf/ cifAsm;udk,f cifAsm; xdkufwefonfh vlwpfa,muftjzpf jrifjcif;tm;jzifhom xdkufwefonfh vljzpfvmEdkifonf/ uHaumif;onfrSm twdwfu cifAsm;udk,f cifAsm; b,fodkUyifjrifcJhonf jzpfap ,cktcg taumif;udkOD;wnf ajymif;vJEdkifpGrf;? ajymif;vJEdkifonfhenf;vrf;rsm;ESifh ajymif;vJEdkifatmif vHIUaqmfrIrsm;udk cifAsm;&aejcif; jzpfonf/ uRefawmfwdkUudk zefwD;x;aom zefwD;&Sifu ay;onfhvufaqmifrsm; tm;vHk;xJ uRefawmfwdkUvdkcsifonfht&mudk a&G;cs,fEdkifonfh enf;vrf;onf tBuD;us,fqHk;vufaqmifwpfckyifjzpfonf/ udk,fhudk,fukd jrifyHkESifhywfoufvmvQif uRefawmfwdkU\ pdwftwGif;odkU xnfhvdkufonfhyHkrsm;udk NyD;qHk;atmif qGJxm;cJhaMumif; awGU&onf/ Oyrm- Murf;jyifay: (12) vufr tus,f&Sd opfom;jym;wpfcsyfudk cscif;xm;onfhtcg vrf;avQmuf&efvG,fulonf/ xdkopfom;jym;udkyifvQif (10) xyf tjrifh&Sd taqmuftOD (2) ck Mum; cif;xm;NyD; avQmuf&efqdkvQif tvGefcufonfh udp jzpfonf/ cifAsm;udk,f cifAsm;vG,fonf ? pdwfcs&onf [k xifojzifh Murf;jyifay: oufawmifhoufom vrf;avQmufEdkifonf/ taqmuftODESpfckMum;xJ cif;xm;onfhtcg xdkopfom;jym;ay:rS vdrfhusEdkifonfudk jrifojzifh vrf;avQmuf&ef cufoGm;onf/ cifAsm;jc,foonfh t&mudk pdwfuNyD;qHk;atmif zefwD;ay;ojzifh cifAsm;\ taMumufw&m;rsm;onf wu,fht&Sdw&m rsm;vdkjzpfvmMuonf/ a*gufoD;orm;wpfa,muf u a&uefxJodkU a*gufoD;a&mufoGm;atmif &dkufvdkufrdNyD; at;? tJ'Dvdkjzpfawmhr,fqdkwm odom;yJ [k ajymwwfonf/

xdkodkUjzpfawmhrnf[k pdwfu jrifaeojzifh ol\ cEmudk,fu NyD;qHk;atmif aqmif&Gufvdkufjcif;jzpfonf/ taumif;bufrS ajym&vQif atmifjrifonfh a*gufoD;orm;wpfa,mufonf olUabmvHk;udk r&dkufrDuyifvQif usif;xJodkU0ifawmhrnf jzpfaMumif; jrifaeonf/ abphfabmorm;aumif;wpfa,mufonfvnf; xdkUtwlyifjzpfonf/ atmifjrifonfh ta&mif;orm;wpfa,mufonf olupwifrqufoG,f&ao;rDyif azmufonfwpfa,mufu olUypnf;udk 0,f,lawmhrnf jzpfaMumif;udk jrifaeonf/ rdkufu,ftdef*s,fvdku ausmufwHk;udk xGif;xkjcif;rjyKrDuyif tm;aumif;onfh rdk;quf [lonfh &kyfxkudk pdwfxJu jrifaecJhonf/ (3) csuf&dkufjcif; tm;upm;ESifh ywfouf ya[VdqefzG,f pdwfysufp&mudp&yfrsm;onf abpfhabmupm;jcif;wGif jzpfwwfonf/ (3) Budrfwdkifwkdif ypfygvsufESifh abmvHk;udk wpfcsufrQ r&dkufrdonfh tcgrsm;vnf; jzpfwwfonf/ olUbufwHudk enf;enf;rQ rvIyfvdkuf&onfhtcgrsm;vnf; jzpfcJhonf/ olUudk,fol r&dkufEdkif[k jrifaeojzifh bmrQ rvkyfEdkifawmhbJ jzpfaejcif; jzpfonf/ tvm;wlyif b0ESifh ywfoufaom abmvHk;yGJrsm;vnf; wpfcsufrQ r&dkufvdkuf&bJESifh NyD;qHk;oGm;onfrSm tvGefpdwfysufp&maumif;onf/ rBudK;pm;onfh olonf tBuD;rm;qHk;aom qHk;&HI;rIESifh &ifqdkif&onf[k v,f&Duif;aq;u ajym cJhonf/ cifAsm;taejzifh BudK;pm;vnf; BudK;pm;NyD;rS qHk;&IH;rnf qdkvQif xdkqHk;&IH;rIrsm;rS tawGUtBuHKrsm;? oifcef;pmrsm; &,lEdkifNyD; aemiftcg qHk;&IH;rIrsm;udk avsmhenf;oGm;apEdkifonf/ bmrQ rvkyfbJaeonfh twGuf bmrQ avhvmqnf;yl;p&m r&SdEdkifay/ xdkyk*dKvfrsm;onf olwdkUukd,folwdkU w&m;olBuD;rsm;? *sL&DtzGJU0frsm;tjzpf cefUtyfNyD; tao;tzGJwnf;[laom tusOf;axmifxJ &moufyef axmif'PfcsrSwfvdkufMuonf/ b0\ upm;enf;rsm;udk rnfonfhtcgrQ &dk;&dk;om;om; upm;wwfolrsm; r[kwfMuay/ olwdkU\ tqdk;qHk; &efolrsm;onf olwdkUyif jzpfNyD; olwdkU udk,fwdkif rsufrjrifrsm; jzpfvmMuonf/ olwdkUukd,folwdkU usqHk;aeaom? qHk;&IH;aeaomolrsm; tjzpfom jrifMuonf/ xdktwGufyif olwdkUjrifxm;onfh twdkif;yef;csDum;udk NyD;atmif qGJvdkuf&m tjcm; t&nftaoG; tpGrf;tp&Sd olwpfa,mufu olvkyfcJhzdkU aumif;onfh t&mrsm;udk 0ifvkyfoGm;jcif;jzpfonf/ uG,fvGefol a'gufwmruf0Jvfarmhpf [laom EdkifiHwum wGifausmfMum;onfh yvyfpwpfcGJpdwfukq&m0efESifh apmifa&

(10) oef;ausmf a&mif;&onfh udk,fxludk,fx qdkaom pmtkyfudk a&;om;cJholu pdwfukynm\ &nfrSef;csufrSm vlem\ udk,hfukd,fukd jrifyHkudk ajymif;vJypf&efyif jzpfonf [k ajymcJhjcif; jzpfwef&monf/ cifAsm;udk,f cifAsm;,Hk&efvdkonf atmifjrifrIESifh aysmf&TifrI&&eftwGufqdkvQif BuHUcdkifrI&Sdonfh udk,fhukd,fukd &IjrifyHk&Sd&efvdkonf/ xif&Sm;onfh pma&;q&m? aqmif;yg;&SifESifh pdwfynm&Sif a'gufwm*RdKufb&mhom;u vlwpfa,muf\ udk,fhukd,fukdESifh ywfoufaom oabmxm;onf olUudk,f&nfudk,faoG;ESifh ywfouf trmcH tESpfom&usonf[k ajymcJhonf/ xdkoabmw&m; u olUtjyKtrltm;vHk;tay: tusdK;oufa&mufonf/ avhvmqnf;yl;EdkifpGrf;? wdk;wufBuD;yGm;ajymif;vJEdkifpGrf;? rdwfaqGrsm;? tdrfaxmifonfrsm;ESifh tvkyftudkifrsm; a&G;cs,frItay:vnf; tusdK;oufa&mufonf/ udk,hfukd,fukd tjyKoabmxm;jrifjcif;onf vlwpfa,muf\ b0wGif taumif;qHk; jyifqifrIwpfckyif jzpfonf[k ajymcJhonf/ cifAsm;taejzifh wpfa,mufa,mufudk vufrcHrDaomfvnf;aumif;? atmifjrifrIrsm;? aysmf&TifrIrsm;ESifh xdkufwefonfudk vnf;aumif; vufrcHEdkifao;rD cifAsm;udk,f cifAsm;vufcH&efvdkonf/ vHIUaqmfay;jcif;? &nfrSef;csufcsrSwfjcif;? tjyKoabmawG;ac:jcif;rsm;onf cifAsm;udk,f cifAsm;vufrcHorQ tvkyfrjzpfay/ cifAsm;taejzifh atmifjrifrI? aysmf&TifrIponfwdkUESifh xdkufwefaMumif;udk? xdkt&mrsm;onf cifAsm;ydkif jzpfrvmrDuyif cHpm;&ayvdrfhrnf/ udk,fhukd,fukd &IjrifyHk nHhzsif;onfh vlwpfa,muf onf tjyKoabmtawG;tac:rsm;? &nfrSef;csufrsm;u olUtwGuf tvkyfrjzpfbJ tjcm;olrsm;twGuf tvkyfjzpfaponfudkom awGU&onf/ ,ck uRefawmf ajymjyaeonfh taMumif;t&mrsm;rSm BuHUcdkifrI&Sdonfh udk,hfudk,fukd vufcHrI taMumif; ajymaejcif;jzpfNyD;? udk,fhudk,fudk tBuD;us,fqHk; [laom pdwfrsdK;0ifvmatmif ajymaejcif; r[kwfay/ vlom;ESifh ywfouforQwGif vdrfnmvSnfhzsm;jcif;onf tqdk;qHk;aom a&m*gjzpfonf/ xdkolrSvGJ tjcm;olrsm;udk emrusef;jzpfatmif vkyf&ma&mufaeonf/ c&D;BuHKpD;olwpfa,muf ynmoifMum;&rI enf;aomvlrsm;\ pdwfxJ yifvQif tvm;tvmawG

tpGrf;tpawG trsm;BuD;&SdaMumif;? vltrsm;u rodMuojzifh xdktcsufudk tawGUtBuHKwpfck tjzpf ajymvdkygonf/ ESpftenf;i,fu vrf;c&D; uRefawmfonf c&D;BuHKpD;olwpfa,mufudk aumufwifrdcJhonf/ ol0ifxdkifvdkufonfESifh wNydKifeuf uRefawmfrSm;NyDqdkwmudk odvdkufonf/ olu enf;enf;rl;aeNyD; pum;awG trsm;BuD;ajymonf/ pum;xJrS (18 ) ESpf MumaxmifusNyD; rMumrDu xGufvmoljzpfaMumif;od&onf/ axmifrS vGwfonfhtcg toufarG;0rf;ausmif;&eftwGuf ynmA[kokwrsm;&Sdygovm; [k uRefawmfu ar;onfhtcg olu tar&duef jynfaxmifpkrS jynfe,fwdkif;&Sd c&dkifrsm;tm;vHk;\ trnfudk odaMumif;ajymjyonf/ yGifhyGihfvif;vif; ajym&vQif uRefawmfu olvdrfaeonf[k xifojzifh olajymonfudk oufaojy&ef pdefac: onf/ uRefawmf (18 )ESpfMumaecJhonfhawmifydkif; um&dkvdkif;em;jynfe,fudk a&G;cs,fum prf;oyfvdkufonf/ ynmtenf;i,fomwwfonfh uRefawmf\ c&D;azmfu c&dkiftm;vHk;\ trnfukdodNyD; xdkodkUodonfh taMumif;udk oufaojycsifaMumif;awGU&onf/ xdkudpudk olbmaMumifh a&G;cs,fonfudk uRefawmf oabmrayguf/ xdktoHk;rusonfh owif;tcsuftvufrsm;udk pkpnf;&ef bmaMumifh tcsdefjzKef;aeonfudk uRefawmf em;rvnfyg/ olUtaejzifh twef;ynmroifMum;zl;aomfvnf; ol\ pdwfonf owif;tcsuftvuf trsm;tjym;udk odkavSmif &,l odrf;ydkufEdkifpGrf;&Sdonf/ cifAsm;vnf; xdkUtwlyifjzpfonf/ odkUaomf cifAsm;taejzifh oifMum;qnf;yl;rIrsm;udk aoaocsmcsm aZmufcsvkyfNyD; toHk;csEdkifaom ? toHk;usaom owif;tcsuftvufrsm;udk b0\ aeUpOf tcGifhtvrf;rsm;twGuf toHk;csaeonf[k uRefawmfxifygonf/ uHraumif; taMumif;rvSpGmyif rsm;jym;vSpGm;aom ynmwwfolrsm;onf b0 rnfonfhtcgrQ atmifjrifrI r&&SdMuonfrSm olwdkU od&Sdxm;aom A[kokwrsm;udk vufawGUtoHk;cs&ef pdwful;r&jcif;wdkUaMuifh jzpfEdkifonf/ ae&m uRefawmf cifAsm;udk &Sif;&Sif;vif;vif; ajymjycsifonfrSm ynmwwfjcif;ESifh OmPf&nfxufjrufjcif; wdkUonf rwlnDMujcif;yifjzpfonf/ uRefawmfodonfh txl;cRefqHk;? tatmifjrifqHk; vl(3) a,mufonf (3) wef;? (5) wef; ESifh (8 ) wef;rQom atmifjrifolrsm;jzpfonf/ [ife&DzdkU'fonf touf (14) ESpf t&G,fu ausmif;xGufcJholjzpfonf/ tdkifbDtrf ukrPDwnfaxmifonfh aomrwfpfa*s0yfqifonf wpfywfvQif (6) a':vm&onfh ta&mif;pma&;b0rS bkwftzGJUOuXjzpfvmoljzpfonf/ pmtkyfwGif uRefawmf azmfjyonfh atmifjrifaom olawmfawmfrsm;rsm;wdkUonf

ynmtenf;i,fom wwfolrsm;jzpfNyD; 1970 jynfhvGefESpfrsm; jrifhrm;onfh enf;ynmrsm;udk ydkifqdkifBuD;us,fvmolrsm;jzpfMuonf/ xdkUaMumifh tuefUtowfESihf&Sdonfh orm;&dk;usynmoifMum;rIonf ukd,hfukd,fukd txifao; tjrifao;jzpfap&eftwGuf qifajcaumif;wpfckawmh r[kwfay/ ynma&;onf ta&;BuD;rSm rSefygonf/ odkUaomf jrSKyfESHaZmufcsvkyfudkifrIu ydk ta&;BuD;ygonf/ pmtkyfu cifAsm;udk ynmay;&eftwGuf aomfvnf;aumif;? owif;ay;&ef twGufaomfvnf;aumif; a&;jcif; r[kwf/ cifAsm;taejzifh pmtkyfrS avhvmqnf;yl;p&m trsm;BuD; &SdrnfjzpfaMumif; aocsmayguf,HkMunfxm;ygonf/ qHk;&IH;rItwGuf ay;wwfonfh qifajcrsm;udk z,f&Sm;&mwGif cifAsm;udk taxmuftuljzpf&ef? atmifjrifEdkifonfh taMumif;w&m;rsm; enf;vrf;rsm;ay;&efESifh cifAsm;ydkifqdkifonfh tpGrf;tprsmudk toHk;cs&eftwGuf jrSKyfESHaZmufcs&ef a&;jcif;jzpfonf/ a':vmig;aomif;wef qHk;&IH;rI enf;vrf;rsdK;pHkjzifh aqmif&Guf&ef qDavsmfonfh udp&yfrsm;&Sdaeygonf/ wpfESpfvQif 0ifaiG a':vmig;aomif;&onfh vlwpfa,mufonf xdkyrmPxuf ig;qr&EdkifvQif olUudk,fol qHk;&IH;onf[k qHk;jzwfEdkifonf/ tjcm;wpfzuf wpfESpfvQif a':vmwpfaomif;om&onfh oluvnf; ol\ tpGrf;tprsm;? yg&rDrsm;udkoHk;NyD; {&mratmifjrifrIBuD;udk &&SdEdkifonf/ uRefawmhftaejzifh yg&rDrsm;? tpGrf;tprsm;rSm uGJjym;jcm;em;MuNyD; uRefawmfwdkUtm;vHk;udk nDwlnDrQ zefqif;xm;jcif;r[kwfaMumif; odaeygonf/ okdUaomf uRefawmfwdkUtm;vHk;onf tpGrf;tprsm; tm;vHk;udk toHk;rcsaMumif;vnf; odygonf/ wu,fawmh uRefawmfwdkUxJu vltenf;pkomvQif rdrdwdkU\ tpGrf;tprsmudk toHk;csMuonf/ pmtkyfESifhywfouf &nf&G,fcsufwpfckrSm cifAsm;xifwmxuf cifAsm;rSm t&nftcsif;awG&SdaMumif;ESifh xdkt&nftcsif;rsm; tpGrf;tprsm;udk toHk;jyK&eftwGuf cifAsm;udk vIHUaqmfwdkufwGef;&ef jzpfygonf/ apmapmydkif;u uRefawmfonf atmifjrifrIudk wdkif;wm&eftwGuf 0ifaiGrsm;udk azmfjycJhjcif;rSm aiGonf vltrsm; odxm;onfh udkufwHwpfckjzpfNyD; atmifjrifonf- ratmifjrifonf? ay;qyfonfray;qyfonfudk aiGjzifhom wdkif;wmavh&SdaomaMumifhyif jzpfonf/ cifAsm;\ tvkyftudkifu rnfodkUyifjzpfap cifAsm;xuf 0ifaiGenf;olrsm;?

cifAsm;xuf 0ifaiGydk&Edkifolrsm;vnf; &Sdaeonf/ tvkyftudkifcsif;wlaomfvnf; 0ifaiG ydk&Edkifolrsm;? 0ifaiG enf;&Edkifolrsm;vnf;&Sdaeonf/ aemufqHk; wkd;wuf&efESifh tusdK;jyK&ef tcGifhtvrf;rsm;onf vlwpfa,muf\ udk,fwGif; om&Sdonf/ vlwpfa,mufu vlUtzGJUtpnf;odkU tusdK;jyKrIudk a':vmjzifh jcGif;csufr&Sd wdkif;wmEdkifonf/ olu tvkyfrsm;rsm;vkyfav olaiGrsm;rsm;&av jzpfonf/ avmavq,fay; - aemufusrS ,l uRefawmhfukd,fawGU ajym&vQif tcsdKUu 0ifaiGenf;enf;om&NyD;? tjcm;olrsm;u rsm;rsm;&onfwdkUudk awGU&onf/ q&m0efrsm;? a&SUaersm;? ta&mif;pma&;rsm;? um;orm;rsm;? twGif;a&;rSL;rsm; ponfwkdUwGifvnf; tvm;wlyif jzpfonf/ wpfa,mufcsif; tvdkufaiGrsm;rsm; &aeonfh olrsm;onf rsm;rsm;vSLEdkifMuonf/ rsm;rsm;jznfhqnf;EdkifMu? ay;qyfEdkifMuonf/ odkUaomfvnf; >cif;csuftcsdKUawmh &Sdaeonf/ tpGeftzsm;u awmifwef;a'owpfck odkUr[kwf aus;vufa'owpfck u ausmif;wpfausmif;wGif a&G;cs,fjrSKyfESHonfh q&mwpfa,mufudk OyrmtjzpfMunfhyg/ olonf xdkt&yfa'ou rdom;pkrsm;twGuf olwdkU\ vlaerI tqifhjrifhrm;ap&ef wpfckwnf;aom arQmfvifhcsufomjzpfvdrfhrnf/ bk&m;ocifu xdka'owpfck xdk&yf&Gmwpfckudk a&G;cs,fonf[laom ,HkMunfcsufjzifh bmoma&;qdkif&m yk*dKvfwpfa,mufonf ae&mi,fav;wpfck jrSKyfESHaumif; jrSKyfESHrnf/ odkUaomf a,bk,stm;jzifh ajym&vQif 0ifaiGaumif; aumif;&onfh yk*dvfrsm;onf vltrsm;udk rsm;rsm;tusdK;jyKEdkifonf/ ausmif;q&mrsm;? q&m0efrsm;? um;orm;rsm;? ta&mif;pma&;rsm; ponfwdkUvnf; xdkUtwlyif jzpfonf/ trsm;u rMumcP ajymavh&Sdaom 'e wpfck &Sdonf/ tjcm;olrsm;twGuf olwdkUvdkcsifonfh t&mrsm;udk &atmif jynfhjynhf00ulnDvQif cifAsm;onf cifAsm;b0wGif tvkd&Sdonfh t&mtm;vHk;udk &&SdEdkifonf [k ajymavh&Sdonf/ xdkokdUajymjcif; rSm cifAsm;ursm;rsm; tusdK;jyKav cifAsm;rsm;rsm;&av qdkonfh pum;udk wpfrsdK;ajymjcif;om jzpfonf/ wpfcgwpf&H uRefawmf\ c&pf,mef rdwfaqGrsm;u c&pf,meftqHk;trrsm;ESifh aiGaMu;tay: uRefawmf\ &IjrifyHkudk

b,fvdkaygif;pyfovJ [k ar;avh&SdMuonf/ xdktcg uRefawmfu NyHK; bk&m;ocifu pdefawGudk zefqif;xm;wm rmefewf&JU tysif;awG twGufr[kwfbJ olUaemufvdkufaemufygawG twGufom jzpfw,f [k ajymjyonf/ rSwfwrf;rsm;udk jyefMunfhyg/ rmvmcsD (3-10 ) qmvH usrf; (13) ESifh wwd,*Ref2 wdkU bk&m;ocifu bmajymcJhonfudk jyefzwfMunfhyg/ xdkodkU zwfMunfhvQif aiGaMu;udk usr;fpmrsm; &Iwfcsxm;jcif;r&SdbJ vufcHaMumif;udk cifAsm;oabmwlnDrnfxifygonf/ aqmfvrGefbk&ifBuD;onf urmay: tm;vHk;xJwGif tcsrf;omqHk;yk*dKvfjzpfNyD; tb&m[rf&Sd awmif (1000)ausmfwGif uRJ?EGm;rsm;pGm ydkifqdkifoljzpfonf/ bk&m;ocifu uRefawmfhudk wpfck owday;onfrSm aiGaMu;udkaomfvnf;aumif; ? tjcm;t&mwpfckckudkaomfvnf;aumif; uRefawmfwkdU rudk;uG,frdap&efom jzpfonf/ xdkodkUudk;uG,fcJhrdvQif aiGaMu;jzpfap? tjcm;t&mwpfckck jzpfap rnfrQyif&Sd&Sd uRefawmfwdkU rnfonfhtcgrQ aysmf&TifrI r&SdEdkif/ vGefcJhaom (2) ESpftwGif; oef;aygif;axmifaygif;rsm;pGm <u,f0ol (5) OD; uG,fvGefcJhonf/ xdkol (5) a,mufpvHk;onf wpfcsdefvHk;aiGudk &oxuf&atmif BudK;pm;&SmazGaeolrsm;jzpfonf/ 'Jvyfpf aeolwpfa,mufu a[mif;0yf[l; aiGb,favmufcsefxm;cJhoenf;[k ar;onfhtcg ol&onfhtajzrSm tukefvHk;udk csefxm;cJhonf [ljzpfonf/ uRefawmfwdkUtm;vHk; onfvnf;xdkrQyif csefxm;cJh&rnf r[kwfygvm;/ aiG&&efBudK;pm;jcif;? aiGrsm;rsm;&jcif;onf enf;rSefvrf;rSefjzifh &,ljcif; jzpfvQif udp r&Sdyg/ aiGuom cifAsm;udk odrf;,lroGm;ygapESifh/ vltawmfrsm;rsm;wdkUrSm aiGr&SdMujcif;? aiGr&Mujcif;onf oabmudk olwdkUem;rvnf jzpfrnf/ olwdkUu at;aomaiG? rmaomaiG [k ajymavh&SdMuonf/ wu,fawmhaiG onf at;jcif;? rmjcif;r&SdbJ El;nhHylaEG;NyD; udkifvdkUaumif;onf/ olUta&mifrsm;uvnf; cifAsm;0wfqifrnfh ta&mifrsm;ESifh udkufnDonf/ aiGaMumihf 0wfpHkajymif;vJp&mrvdk/ wpfcgwpf&H wpfa,mufa,muf aiGtrsm;BuD;rvdkcsifaMumif; rSefrSefuefuefajymonfudk uRefawmfMum;zl;ygonf/ bmoma&;qdkif&m yk*dKvfrsm;u ajymavh&SdMuonf/ odkUaomf trsm;tm;jzifh odkUajymonfholrsm;onf tjcm;udprsm;ESifh ywfouf vdrfnmwwfonfholrsm;jzpfMuonf/ rSefygonf/ vcaumif;aumif;&onfholrsm;onf pmtkyfxJ ygonfh 'ersm;aMumifh oufawmifhoufomaeEdkifvdrfhrnf/ xdkenf;wlyif

tusdK;jyK&ef OD;wnfMuonfholrsm;onf vnf; pmtkyfygonfh 'ersm;aMumifh pdwftm;wuf<uum oufawmifhoufom &SdEdkifygvdrfhrnf/ xdkUaMumifh avmavmq,fwGif &Sd cifAsm;\ tajctaeudk ab;z,fxm;jyD;vQif qufzwfaeyg/ tjypf&Smolrsm; udk,fhudk,fukd jrifyHk u ta&;BuD;onf[k qdkvQif vltawmfrsm;rsm;taejzifh udk,fhukd,fudk aumif;aumif;rjrifEdkifjcif;rSm rnfonfh taMumif;w&m;rsm; jzpfay:aejcif;aMumifhenf;/ uRefawmfhtaejzifh udk,fhukd,fukd taumif;rjrifEdkifjcif;\ tprSm raumif;jrifwwfaom avmuBuD;xJwGif ae&NyD;? raumif;jrifwwfonfh yk*dKvfrsm;ESifh wpfcsdefvHk; qufqHae&[k ,HkMunfygonf/ rnfonfhowif;rqdk zwfMunfhvdkufvQif xdktcsufudk axmufcHaeygonf / trsm;tm;jzifh tar&du&Sd omreftdrfaxmifpkrsm;\ a,bk,s a0zefcsufrsm;u xdkraumif;jrif0g'udk xyfcgwvJvJ azmfjyygvdrhfrnf/ t0vGefonfh vlwpfa,mufu pm;yGJrSmxdkifNyD; igpm;orQ tqDawG jzpfukefygvm; [k ajymrnf/ tdrfaxmifxdef;odrf;rI nHhzsif;onfh tdrf&Sifrwpfa,mufu eHeuftdyf&mrS xvmonhftcg 'DtrIdufawGudk b,fawmhrQ &Sif;vdkU rNyD;ygvm; [k qdkvdrfhrnf/ pD;yGm;a&;vkyfief;&Sifwpfa,mufu &Hk;xJodkU 0ifvmonfh tcgaomfvnf;aumif;? tvkyform;wpfa,mufu olUqdkifudk a&mufonfhtcg aomfvnf;aumif; 'DtvkyfawG igvkyfvdkU vJ rNyD;Edkifygvm; [k tvm;wl ajymMuvdrfhrnf/ uav;wpfa,mufu ausmif;rS tdrfjyefvmNyD; taza&? uRefawmfawmh ocsFmpmar;yGJ ajz&rSm aMumufaew,f [k ajymvdkuf&m olUzcifu aMumufraeeJU? tqifajyoGm;rSmyg/ igvnf;ckcsdefxd rwwfbl; [k ajymvdrfhrnf/ taru olUuav;udk ausmif;ydkUonfhtcgwGif ajy;roGm;eJU [k owday;vdrfhrnf/ &kyfjrifoHMum;rS owif;aMunmoluvnf; wdrftenf;I,f zHk;tkyfaeNyD;? rdk;&Gm&ef &mEIef; (20) &Sdonf [k ajymvdrfhrnf/ wpfenf;tm;jzifh &moDOwkaumif;rGefvdrfhrnf[k tb,faMumifh ol rajymoenf;/ omrefvlwpfa,mufudk olbmvkyfaeovJ[k ar;vQif odyfrqdk;ygbl; [k qdkaom toHrsdK;udkom Mum;&rnf/ odkUr[kwf 'DaeU[m wevFmaeU 'grSr[kwf aomMumaeUqdkawmh uRefawmf tqifajyaeygw,f [k ajymvdrfhrnf/ trsm;tm;jzifh ukd,fhukd,fudk jrifyHknhHzsif;Mujcif;rSm &nf&G,fcsuf aumif;aumi;f&Sdonfh "ruxdursm;? c&pf,mefausmif;awmfrsm;? i&JtaMumif; a[majymMuonfh

c&pf,mefaumif;rsm;aMumifhvnf; jzpfEdkifonf/ bk&m;ocif\ arwmawmfudk azmfjyjcif; rjyKbJ bk&m;ocif\ tqHk;tjzwfrsm;udk a[majymaeMuonf/ trsm;tm;jzifh tqdk;awGudkom xkwfazmfavh&SdMuNyD; taumif;udk azmfjy&ef arhaeMuonf/ jypf'Pfcwfjcif; taMumif;udk ajymum qkvmbftaMumif;udkawmh arhaeMuonf/ uRefawmfudk,fwdkif\ tawGUtBuHKudkajym&vQif tu,fom bk&m;ocifu uRefawmhfudk qefUusifrnf qdkrSomvQif uRefawmhfudk,fuRefawmf txiftjrifao;atmif vkyfrdvdrhfrnf/ aysmf&Tif aom c&pf,mefbmom0ifwpfa,muf\ ajzmifhcsufrsm; [laompmtkyfudk uRefawmfa&;&jcif;rSm t"du taMumif;w&m;rSm bk&m;ocif\ arwmawmfESifh ywfouf tjyKoabmqdkif&mrsm;udk azmfxkwf&ef jzpfonf/ vltrsm;pktaejzifh udk,hfudk,fudk jrifyHk nhHzsif;Mujcif;? olwdkUrSm tpGrf;tpawG? yg&rDawG &SdygvQufESifh olwdkUukd,folwdkU &IjrifyHk nHh&jcif;rSm 'kwd,taMumif;&if;aMumifhvnf; jzpfEdkifonf/ olwdkU\ tpGrf;tprsm;? yHko@efrsm;? xl;cRefrIrsm;udk rdbrsm;? q&mrsm;? rdwfaqGrsm;? MoZmtmPm&Sdolrsm;u wpfcsdefvHk;ar;cGef;xkwfaejcif;aMumifh jzpfEdkifonf/ udptawmfrsm;rsm; wnfhwnfhrajymbJ apmif;ajrmif;ajymjcif;? apmif;yg;&dyfjcnfyHkpHrsdK;jzifh ajymjcif;rsm;onf trSeftwdkif; ajymonfxuf xdcdkufapEdkifonf/ rMumcP qdkovdkyif vTwfueJ ajymvdkufrdjcif;? r&nf&G,fbJ rSwfcsufay;vdkufrdjcif;rsm;onfvnf; emusifatmif vkyfvdkufovdk jzpfoGm;wwfonf/ enf;tm;jzifh uRefawmfwdkUonf uRefawmfwdkUukd,f uRefawmfwdkU tjcm;olrsm;tm; raumif;jrifovdkyif jrifaeMuonf/ tu,fom uRefawmfwdkU\ rdwfaqGrsm;? rdom;pkrsm;? vkyfazmfudkifzufrsm;u tjypf&SmonfhtwGuf tusdK;tjrwf&SdrnfqkdcJhvQif cifAsm;udk,f cifAsm; trSeftwdkif;jrifrnf r[kwfyg/ tydkif;onf cifAsm;udk xdyfqHk;odkUa&mufatmif ac:aqmifrnfh ? xl;jcm;onfh jrifyHkjrifenf;jzifh rSefrSefuefuefjrifwwfapa&; twGuf tultnDjyK&efa&;jcif;jzpfonf/ tcsdKUudp&yfrsm; rawG;rq ajymvdkufjcif;? omomxdk;xdk; ajymvdkufjcif; wdkUaMumifhvnf; uav;i,fwpf,muf\ udk,hfudk,fukd &IjrifyHkudk ,kwfavsmhaponf/ uav;wpfa,mufu yef;uefwpfcsyfudk cGJvdkufonfhtcg *RefeD? rif;[m igawGUrdorQxJrSm tqdk;qHk;uav;bJ? tNrJwrf;usuGJaewmbJ [k ajymavh&SdMuonf/ yef;uefwpfcsyfusuGJjcif;ESifh tNrJwrf;cJGJjcif;wdkU rwlyg/

vHk;0jcm;em;onf/ wpfcgwpf&Huav;u trSm;wpfckckvkyfrdonfhtcg rdbrsm;u rif;b,fawmhrS aumif;aumif; rvkyfbl;? wpfcsdefvHk; r[kwfwmawGbJ vkyfaewm [k ajymwwfonf/ uav;u tdrfxJ0ifvmNyD;aemuf olUtay:tusudk cRwfypfcJhvQif aomfvnf;aumif;? zdeyfudkcRwfypfcJhvQifaomfvn;faumif;? rdbrsm;u *RefeD? rif;[m onfem;wpf0dkufrSm tqdk;qHk; uav;bJ? zdeyfawGrsm; 0g;pm;ypfovdk ukefvG,fvdkufwm [k ajymwwfonf/ uav;u zdkoDzwfoDESifh ausmif;xGufoGm;onfhtcg olUtaru rif;[m b,fawmhrS oyfoyf&yf&yfr&Sdbl;? tNrJwrf; &IyfyG npfywfaya&aewmbJ [k ajymwwfonf/ enf;vrf;rsm;jzifh zsufqD;rIonf tvGefodom xif&Sm;oifhygaomfvnf; uHraumif; taMumif;rvSpGmyif rodvG,f rjrifvG,fbJ jzpfaewwfMuonf/ wpfcgwpf&Hom raumif;wmvkyfrdjcif;ESifh rlvtajccHuwnf;u qdk;oGrf;jcif;wdkUonf vHk;0rwlay/ vlqdk;ESifh wpfcgwpf&HrS qdk;rdonfholrsm; rwlMuay/ &kyfvuPmrsm;ESifhywfouf udk,fcEmtaetxm;rsm;ESifh ywfoufvnf; xdkUtwlyif jzpfonf/ tvGef0jcif;? tom;t&nf nHhzsif;jcif;? avsmh&davsmh&JNyHK;jcif;? rsufpdrIefjcif;? t&yfodyf&Snfjcif;? odyfykjcif;? toHaMumifjcif;? OmPf&nfjyudef; edrfhjcif;? cufcufcJcJ qnf;yl;ae&jcif; ponfjzifh udk,fhukd,fudk av;pm;rI avsmhyg;p&m taMumif;w&m;awG trsm;BuD; &SdMuonf/ xdktcg uav;u olonf &kyfqdk;ojzifh ? em;xdkif;ojzifh tjcm;olrsm;xHrS arwmudk r&xdkufawmh[k xifoGm;wwfMuonf/ xdkrS wpfqifh tjcm;olrsm;u olUudk rcspfvQif olvnf; olUudk,fol rcspfEdkifaMumif; ? rcspfoifhaMumif;udk quf awG;awmhonf/ &kyf0wK toGiftjyifrsm;udk tav;ay;onfh vlUtzGJUtpnf;rsm;onf bDvf*dkomh'f\ vli,frsm;ESifh ywfouf tajccHy#dyursm; [laom wpfywfMumaqG;aEG;yGJudk jzpfay:apcJhonf/ xdkaqG;aEG;yJGt&qdkvQif OmPfynm&Sdonfh rdbrsm;onf olwdkUuav;\ a&SUrSm tjcm;uav;rsm;\ yHkyef;o@efudk rnfonfhtcgrQ csD;usL;avh r&SdMu/ rdbrsm;u tjcm;uav;rsm;\ &kyf&nfacsmarmvSyrIudk rdrduav;a&SUrSm csD;rGrf;vdkufvQif xdkuav;rsm;u rdbrsm;onf tjcm;uav;rsm;udk olwdkUxuf ydkacsmonf vSonf[k xifoGm;NyD;? odrfi,fpdwf0ifvmonf/ tjcm;uav;rsm;udk a0zefonfhtcg OmPfynm&Sdonfh rdbrsm;onf Munhfprf;? b,favmuf,Ofaus;vdkufovJ ? b,favmufodrfarGUvdkufovJ? b,favmuf&dk;om;vdkufovJ? b,favmuf ulnDwwfovJ [k csD;rGrf;Muonf/ rdrduav;rSm jrifap? &Sdapcsifonfh t&nftaoG;rsm;udk csD;usL;avh&SdMuonf/ tcsufonf

tvGefta&;BuD;ygonf/ tb,faMumifhqdkaomf okawoejyKcsufrsm;t& tar&duefEdkifiHrS vli,f (95) &mcdkifEIef;onf olwdkU\ &kyfvuPmrsm;udk wwfEdkiforQ jyKjyifajymif;vJ ypfcsifMuonf[k od&onf/ &kyf0wKvSyrIudk OD;pm;ay;onfh a[mvD0k'ftacsmtvS (100 ) &mcdkifEIef;u olwdkU\ vuf&SdyHko@efudk cGJpdwfukorIrsm; cH,lum jyKjyifajymif;vJ ypfcsifMuonf [k od&onf/ odrfi,fonfh pdwfxm;[k vlodrsm;Muaom udk,fhudk,fudk txifao;tjrifao; &Sdonfh oabmonf touft&G,fBuD;onf txdygoGm;NyD;? raumif;jrifwwfonfh tdrfaxmifzufESifh awGUaomtcg jyemydkqdk;oGm;onf/ xkdUaMumifh OmPfynm&Sdonfh a,musFm;rsm;onf tjcm;trsdK;orD;rsm;udk rdrd\ ZeD;a&SU ra0zef&JMuay/ tjcm;trsdK;orD;wpfOD;udk qGJaqmifrI&SdaMumif; a0zefvdkufjcif;tm;jzifh rdrdxufomvGefonf [k ZeD;onfu xifoGm;wwfMuonf/ rlvuwnf;u &Sdaeaom rdrdudk,frdrd raumif;jrifpdwfudk ydkqdk;oGm;atmif vkyfvdkufNyD; tdrfaxmifa&;udkyif ysufpD;apwwfonf/ rif; tNrJwrf;aemufusw,f/ rif;b,fawmhrS tvkyfrSefrSefrvkyfbl;? rif;csufwmjyKwfwm enf;enf;rS raumif;bl; qdkonfh a0zefcsufrsdK;uvnf; ydk qdk;0g;oGm;Edkifonf/ xdkolwdkUonf ,HkMunfrIay:rlwnfvnf;aumif;? arwmay:rlwnfvnf;aumif; wnfaxmifxm;jcif;r[kwf/ xdkUjyif b0rSm ig[m qHk;&IH;rI ESifh wpfcgwpf&Hawmh BuHKoGm;cJh&w,f qdkaom pum;ESifh igvcrwdk;Edkifbl;? igtvkyfr&awmhbl; [laom pum;rsm;Mum;wGif jcm;em;csufrSm BuD;rm;vSonf/ ydkqdk;atmif vkyfrdvQif udk,fhukd,fudk tjrifao;rIrsm;onf ydkqkd;vmwwfonf txifao;

udk,fhudk,fudk txifao; tjrifao;&SdrI trsm;pkonf zefwD;,lMu? csJUxGif,lMujcif;jzpfonf/ txl;ojzifh q&m q&mrrsm;? tmPmydkifyk*dKvfrsm;? trsm;jynfolxJu yk*dvfrsm;onf vlenf;pkrsm;? *kPfodumenf;onfholrsm;ESifh qufqHMuaomtcgwGif odrfi,fpdwfrsm; wdk;yGm;atmif vkyfay;Muonf/ Oyrm- uRefawmfhtaejzifh bDvfaumhpfbD jyoonfh ZD;a&mhZmwfvrf;wGJrsm;udk MunfhNyD;onfhaemuf vlrnf;rsm; cHpm;&onfh qdk;usdK;rsm; tay:wGif tjynhft0 oabmaygufvmonf/ jyuGuf (5) ESpft&G,f &SmvDwify,f\ arG;aeUygwD tcrf;tem;jzpfonf/ (14) ESpft&G,f vlrnf;rdef;uav;wpfa,muf a&mufvmonfhtcg ygwDyGJrSm NyD;vkeD;yg;jzpfaeNyD/ olr\ tjcm;rdwfaqGrsm;uvnf; &SmvDwify,ftwGuf vufaqmif,lvmMuonf/ ae&m (5) ESpft&G,f

vljzL rdef;uav;i,fu (14) ESpft&G,f vlrnf;rdef;uav;i,fxHrS vufaqmiftm; NyHK;NyHK;&Tif&Tif vdkvdkvm;vm;vufcHonfudk {&mrtcGifhta&;BuD; wpf&yfozG,f thHMo0rf;omaeMu&onf/ (5) ESpft&G,f rdef;uav;i,fu arG;aeUudwfudk twlpm;&ef vlrnf;rdef;uav;i,ftm; zdwfac nfhtcgwGif rsuf&nfrsm;yif us&Smonf/ orm;&dk;us yHkaoawG;ac:rIrsdK;uvnf; odrfi,fpdwfudk jzpfay:apwwfonf/ uHaumif;onfrSm odkUaom tpGef;a&muftjyKtrlrsm;onf aysmufuG,fp jyKvmcJhonf/ vlUordkif;wpfavQmufwGif ,ck rsdK;quf tjcm;vlrsm;xuf eD*&dk;rsm;onf wdk;wufrI t&SdqHk;olrsm; jzpfMuonf/ olwdkUwdk;wufrI jzpfay:&jcif;rSm olwdkUudk,folwdkU &IjrifyHk ajymif;vJoGm;jcif;ESifh wdkuf&dkufywfoufaeonf/ okdUaomf uHqdk;onfrSm tpGJtvrf;rsm;? tmCmwrsm;u &SdaeMuao;aomfvnf; aeUpOfyif ajymif;vJ wdk;wufaeonf/ vlrnf;a&m vljzLrsm;yg ynmwwfvmavav? arwmxm;avav? em;vnfrI &Sdvmav jyemrsm; vHk;0aysmufuG,foGm;Edkifav jzpfrnf/ tdkvHypf tajy;orsm; tausmftarmf *sufqDtdk0if ajymonfh pum;udk uRefawmf ESpfoufrdonf/ rnf;wm vnf;rvSbl;? jzLwmvnf; rvSbl;? tJ'gawG[m tom;ta&mifawG bJ ? tom;ta&udk ausmfNyD;roGm;EdkiforQ bmt&mrS rvSbl; [k ajymcJhonf/ ukd,fhudk,fudk txifao; tjrifao; &SdMujcif;\ wwd, taMumif;w&m;wpf&yfrSm vkyfief;wpfckrSm BuHK&onfh tqHk;t&IH;tcuftcJudk b0rSm BuHK&onfh tqHk;t&IH; tcuftcJEsifh xyfwljyKwwfMuonfh tusifhjzpfonf/ ausmif;rSm bmom&yfwpfck us&HI;onfh trSm;t,Gif;wpfck vkyfrdonfh uav;wpfa,mufudk? wpfb0vHk;yif trSm;t,Gif;vkyfaeovdk oabmxm;wwfMuonf/ txl;ojzifh tvkyfrsdK;udk rdbrsm;ESifh q&morm;rsm;u a0zefajymqkdwwfMuonf/ rdrdudk,frdrd txifao; tjrifao;rI pvdkufNyDqdkonfESifh wpfNydKifeuf odrfi,fpdwfrsm;udk wdk;oxuf wdk;atmif vkyfay;Muonf/ vlawG taejzifh olwdkUMum;wm jrifwmtm;vHk;udk rrSwfrd? awGUorQ vltm;vHk;udk rrSwfrdojzifh olwdkUudk,f olwdkU tBuD;tus,f jypf'PfcsrSwfwwfMuonf/ odkU rSwfOmPfenf;aom taMumif;w&m;aMumifh rdrdudk,frdrd txifao; tjrifao; ydkjzpfvmwwfMuonf/ tydkif;\ tp uRefawmfu tcsdeftenf;i,ftwGif; cifAsm;\ rSwfOmPfudk ododomomwdk;yGm;aprnfh pmtkyfopfrsm;taMumif; pm&if;csjycJhygonf/ xdkpmtkyfrsm;udk *s,f&Dvl;pfuyfESifh [,f&Dvdk&def;wdkUu a&;om;jcif; jzpfonf/ vlUpdwf\ pGrf;t;mudk cifAsm;odom&ef ajymjy&rnfqdkvQif *s,f&Du

,cktcg ormusrf;pmwpftkyfvHk;udk rSwfrdatmif BudK;pm;aeonf/ xdkodkU ormusrf;pmwpftkyfvHk;udk rSwfrdatmif rnfonfhenf; oHk;&rnf qkdonfh pmtkyfwpftkyfudkvnf; a&;om;aeonf/ olb,fa&mufaeonf/ b,fukdoGm;aeonf qdkonfudk aumif;aumif; od&Sdonfh *s,f&Du olUenf;vrf;udk oHk;cJhvQif cifAsm;vnf; cifAsm;\ rSwfOmPfudk ododomomwdk;yGm;vmatmif jyKvkyfEdkifaMumif; ajymjyygvdrfhrnf/ avmavmq,fwGif cifAsm;twGuf pdwfoufomp&m tawG;(2)ck udk ajymjycsifygonf/ yxr wpfckrSm jynfhpHkonfh rSwfOmPfwpfckonf tbd"gefBuD;wpfckxuf ydkus,fonfh pdwf&Sdonf[k rqdkEdkif? tbd"gefBuD;wpfckxJ&Sd pmvHk;tm;vHk;onf pmaywpfck\ tydkif;tpBuD;wpfckomjzpfonf/ 'kwd, tawG;rSm vHk;0rrSwfEdkifonfh vlwpfa,mufonf vHk;0rarhwwfonfh vlwpfa,mufxuf tuefUtowfr&Sdydkawmfonf [k ajymcsifygonf/ xdktawG;ESpfckudk &onhftwGuf cPrQ oufawmifhoufom jzpfvdrfhrnf[k xifygonf/ odkUaomf rSwfOmPfpmtkyfudk 0,fNyD;zwfMunfhyg/ wu,fawmh rSwfOmPfaumif;? rSwfOmPfqdk; [l r&Sdyg/ tavhtusifh vkyfxm;onfh rSwfOmPfESifh tavhtusifhvkyfrxm;onfh rSwfOmPf[lom &Sdonf/ rdrd\rSwfOmPf udk tavhtusifhvkyfrnf/ tavhtusifh rvkyfrnfqdkonfrSm cifAsm;oabmomjzpfonf/ rdrdtay:wGif rQrQwwoabmxm;yg udk,fhudk,fudk txifao;tjrifao; jzpfatmifvkyfonfh yOrajrmuf taMumif;w&m;rSm tawGUtBuHKrsm;udk vufawGUrqefw&m;rQwpGm EdIif;,SOfwwfMujcif; jzpfonf/ trsm;tm;jzifh uRefawmfwdkUonf uRefawmfwdkU\ tawGUtBuHKrsm;udk tjcm;olrsm;\ tawGUtBuHKESifh EdIif;,SOfwwfMuonf/ olwdkU\ atmifjrifrIrsm;udk csJUum;um ukd,hfatmifjrifrIrsm;udk ao;odrfatmifvkyfwwfMuonf/ tawGUtBuHKESifh pGrf;&nfrSm bmrQ rywfoufyg/ tawGUtBuHKu pGrf;&nfrsm;udk wdk;yGm;apEdkifonfrSm tjcm;ae&mom jzpfonf/ Oyrmajym&vQif uRefawmfwkdU rvkyfEdkifonfudk vkyfaqmifEdkifonfh MopaMw;vsvlrsdK; (3)oef; &Sdonf/ olwdkUu tjrefvrf;rBuD; vuf0Jbuf,mOfaMumu uyfarmif;Edkifonf/ tjcm;wpfbuf cifAsm;um;armif;oGm;vQif MopaMw;vsvlrsdK; (3)oef; rvkyfEdkifonfh udpudk cifAsm;pdwfcsvufcsvkyfEdkifonf/ vrf;rBuD;rsm;ay: cifAsm;u vuf,muyfarmif;Edkifonf/ enf;tm;jzifh cifAsm;uydkawmfonf/ olwdkUu ydkawmfonf[k

ajymr&/ qdkvdkonfrSm cifAsm;wdkU wpfa,mufESifh wpfa,muf rwlnDonfh tawGUtBuHK&Sdjcif;udkom ajymvdkygonf/ cifAsm;rvkyfEdkifonfudk vkyfEdkifonfh (21 )ESpfatmuf w&kwfoef; (200 ) &Sdonf/ olwdkUu w&kwfpum;udk aumif;aumif; ajymwwfonf/ xdkUtwGufaMumifh olwdkUu cifAsm;xufydkawmfaeovm;/ vHk;0r[kwfyg/ olwdkU\ tawGUtBuHKu udk,fhtawGUtBuHKESifh rwljcif;om jzpfonf/ tcsdefumv cifAsm;onf vf;aygif;; (3000 ) rvkyfEdkifonfh t&mrsm;udk vkyfaeEdkifonf/ cifAsm;u pmtkyfudk t*Fvdyfbmomjzifh zwfEdkifonf/ odkUzwfEdkifonhftwGuf xdkoef;aygif; (3000 ) ta&twGuf&Sdaom tjcm;olrsm;xuf ydkawmfonf[k rqdkEdkif/ cifAsm;rSm olwdkUESifh rwlonfh tawGUtBuHK&Sdonf[kom qdkEdkifygonf/ cifAsm;\ usef;rma&; tajctaeESifh ywfoufonfh a&m*gaA'qdkif&m a0g[m&rsm;udk ajymjyaeaom uRrf;usifonfh q&m0efwpfa,mufudkMunfhNyD;vQif cifAsm;tHhMoaumif; thHMoaernf/ olt&rf;awmfygvm;? awmfawmfxl;cRefygvm;[k xifaumif; xifaevdrfhrnf/ odkU&mwGif ,if;q&m0efonf cifAsm;\ tvkyftaMumif;udk bmrQ em;rvnfbJESifh jzpfaernf/ aemufxyf (15 ) ESpfavmufom q&m0eftjzpf cifAsm;toufarG;0rf;ausmif;jyKrnfqdkvQif xdka0g[m&rsm;udk em;vnfEdkifonf/ a&m*grsm;? aq;0g;ESifh ukxHk;rsm;udk wwfajrmufEdkifonf/ 0wf&Hk tjzL0wfum em;usyfudkifEdkifaom q&m0efwpfa,muf jzpfvmygvdrfhrnf/ bmom&yf e,fy,ftvdkuf wwfajrmufjcif; rwwfajrmufjcif;rsm; &SdMuonf uRefawmf qdkvdkonfh t"dyg,fudk tawGUtBuHKu av;eufatmif ajymjyygvdrfhrnf/ vGefcJhaom (3 )ESpfcefUu rdk;jyif;jyif;xefxef&GmoGef;NyD;aemuf uRefawmfwdkU tdrfaemufaz;vrf;Mum;onf jzwfoef;&rvG,favmufatmif jzpfoGm;onf/ okdUaomf uRefawmfhtaejzifh um;*dka'gifodkU a&mufatmifoGm;&onf/ &THUxJusaeonfh um;udkxkwf&eftwGuf (45 ) rdepfavmufMumatmif tonf;toefBudK;pm;&onf/ tkwfcJrsm;? opfom;jym;rsm;ESifh teD;tem;rSm &EdkiforQ trmcHtm;vHk;udk bD;atmufodkU xnfhaomfvnf; rxGufEdkifbJ jzpfaeonf/ tcsnf;ESD; jzpfaeonfhtqHk; tjcm;um;wpfpD;udk ac:um qGJxkwf&efBudK;pm;onf/ xdkum;a&mufvmonfhtcg armif;olu tajctaeMunfhNyD;aemuf &THUxJrS um;udk armif;xkwfMunfhcsifonf[k qdkonf/ tcsnf;ESD;jzpfrSmudk pdk;ojzifh

uRefawmfu rvkyf&efajymaomfvJ olu prf;Munhfyg&ap [k olUudk,fol ,Hk,HkMunfMunfjzifh ajymaeonf/ xdkodkUqdkvQif prf;Munfhyg 'gayrJh cifAsm;bmrS jzpfvmrSm r[kwfbl; [k ajymvdkufonf/ NyD;awmh uRefawmhf um;wm,mrsm;udkvnf; xyf tyGef;rcHcsifawmhay/ olu aoaocsmcsm avhvmNyD;aemuf um;pufudk EdI;vdkuf&m puefU (30 )twGif; &THUEGHxJrS &kef;xGufEdkifcJhonf/ uRefawmfu thHtm;oifhoGm;&m olonf wuqufjynfe,f ta&SUydkif; BuD;jyif;vmcJholjzpfNyD;? olUb0wGif tBudrfawmfawmfrsm;rsm;yif &THUxJu um;udk armif;xGufcJh&onf[k qdkonf/ odkU&mwGifxdkolrSm uRefawmhfxuf ydkawmfonf[k rqdkEdkifyg/ olUtawGUtBuHKESifh uRefawmf\ tawGUtBuHKwdkU rwlcJhjcif;om jzpfrnf/ olwdkU\ atmifjrifrIrsm;twGuf uRefawmfwdkUcsD;usL;onfh olawmfawmfrsm;rsm;onf uRefawmfwdkUudkvnf; csD;usL;vmMuvdrfhrnf/ em;vnfrI rvGJygESifh ? tcsdKUvlrsm;rSm tvkyftudkif trsdK;rsdK;twGuf tpGrf;tpr&Sd[k qdkvdkjcif; r[kwfyg/ uRefawmftav;teuf ajymvdkonfrSm cifAsm;wGifvnf; olrsm;ESifh rwlnDonfh tpGrf;tpawG? yg&rDawG? tawGUtBuHKwdkU&Sdaeonf/ xdkodkU tawGUtBuHKcsif;rwlojzifh cifAsm;u olrsm;xuf tawGUtBuHKenf;onf rsm;onf [k rqdkEdkifyg/ cifAsm;rvkyfEdkifonfh tvkyfrsm;udk tjcm;olwdkUu vkyfEdkifojzifh odrfi,fpdwf jzpfraebJ? tjcm;olrsm; rvkyfEdkifbJ cifAsm;vkyfEdkifonfh tvkyfrsm;udkom tm&HkpdkufNyD; vkyfoifhonf/ tjcm;olrsm;\ pGrf;&nfrsm;udk csD;usL;&if;ESifhyif cifAsm;\ udk,fydkifpGrf;&nftay: tcsdefay;tm;xkwfEdkifrnfqdkygvQif rdrdtwGuf wdk;wufvmrnfom jzpfaMumif;udk rarhygESifh/ olwpfOD;ESifh wpfOD; jcm;em;rI&SdonfrSm tawGUtBuHKom jzpfygonf/ atmifjrifol (4) a,muf udk,hfudk,fudk txifao;tjrifao; jzpfwwfMuonfh qXrajrmuf taMumif;w&m;rSm cifAsm;\ tnHhqHk; tjcif;t&mrsm;udk tjcm;olwpfa,muf\ taumif;qHk;tjcif;t&mrsm;ESifh EdIif;,SOfjcif; jzpfonf/ rD;vfawvmqdkonfh trsdK;orD;wpfa,mufonf touf (38 ) ESpfxd xdkodkUyif aecJhonf/ olru uavmh'ftrfb&pfpwdka&; ,HkMunfrI\ pGrf;tm; pmtkyfudk zwfMunfhonfhtcgwGif olr\ aumif;aom t&nftcsif;rsm;udk awGUjrifNyD;? ,HkMunfpjyKvmcJhonf/ tjcm;olrsm;ESifh rwlaom olr\ t&nftcsif;rSm vlawGudk aysmf&Tif&,farmatmif vkyfEdkifpGrf; &SdrIyif jzpfonf/

xdktcsdefrSp urmay:&Sd tvSr,frsm;ESifh r,SOfNydKifEdkifaomfvnf; olronf wpfESpfwnf;rSmyif 0ifaiGa':vm wpfoef;&vmcJhonf/ t,fvDem&kpAJhonf tdyfrufqdk;rsm; rufum aMumufvefUwkefvIyfaecJholjzpfonf/ olr t&G,fa&mufvmcsdeftxd acG;tdkBuD;udk vufay;oifcdkif;vdkUr&bl; qdkaom pum;rsm;udkom Mum;aecJh&onf/ xdkUaemufwGif olru qHk;jzwfcsufwpfckudkcsum rdrdwGif&Sd tpGrf;tprsm; wefzdk;rsm;udk &SmazGazmfxkwfcJhNyD; tar&duefEdkifiH qGJaqmifrIt&SdqHk; cifrifp&m taumif;qHk; trsdK;orD;wpfa,muf jzpfvmcJhonf/ y&dowfa&SUwGif yxrOD;qHk; tBudrf pum;ajympOfuqdkvQif olr\ ajczsm;vufzsm;rsm;yifat;puf aMumufvefUaecJhonf/ *sifrD'l;&efUESifh [rfza&;bdk;*wfwdkUonf aMumfjimydkpwmrsm;twGuf avmufom toHk;0ifolrsm;r[kwf/ rdrdwdkU\ yHkyef;o@efESifh t&nftcsif;wdkUudk toHk;csEdkifum if;wdkUb0wGif ae&mwpfck&atmif BudK;yrf;&,lcJholrsm;jzpfonf/ xdkolrsm;onf olwdkUukd,folwdkU udk,fcEmt& qGJaqmifrIr&Sd[k jrifolrsm;r[kwf? olwdkUrSm&Sdonfh yg&rDrsm;? t&nftaoG;aumif;rsm;udk jrifwwfolrsm;jzpfMuonf/ olwdkU\ tqdk;qHk; t&nftcsif;rsm;udk tjcm;olrsm;\ taumif;qHk; t&nftcsif;wdkYESifh EdIif;,SOfMunfhjcif;rjyK/ olwdkU\ taumif;qHk; t&nftcsif;rsm;udk rdrdwdkUvdkcsifonfh t&mrsm;udk &,l&eftwGufom toHk;csonf/ xdkyk*dKvf (4) OD;&,latmifjrifcJhouJhodkU aqmif&GufEdkifpGrf;&Sdonfh trsdK;orD; &maygif;rsm;pGm&Sdaeonf[k uRefawmf ,HkMunfygonf/ rdrdudk,fudk &INrifykH aNymif;vJvdkufNcif;onf aNymif;vJrI&JUtpNzpfonf.. xdkodkU&INrifykH aNymif;vJ&eftwGuf vdktyfrIrSm ,kHMunfrIomvQifNzpfonf.. xdk,kHMunfrIonf rdrdonf bmudkvkyfEdkifNyD; bmudkrEdkifonfudkwdwdususodem;vnfcsif;rS xGufay:vmNcif;Nzpfonf... xdkYaMumifY em;vnfrI&Sdatmift&ifMunfYNyD;rS ,kHMunfrI&SdNcif;onf rSefuefaom,kHMunfrINzpfonf/ rdrdudk,fudk&INrifykHudk rSefuefaom,kHMunfrItay:rSmwnfaqmifrSomvQif atmifNrifrIudk&&SdEdkifrnfNzpfonf... oHk;vQifoHk; roHk;vQifqHk; cifAsm;taejzifh ormusrf;pmxJ&Sd yg&rD? tpGrf;tpESifh qdkifonfh Zmwfvrf;rsm;udk rSwfrdaumif; rSwfrdaernf/ Zmwfvrf;wpfyk'f

vlwpfa,mufrSm yg&rD (1) ck &Sdonf/ tjcm;vlwpfa,mufrSm yg&rD (2) ck? tjcm;vlwpfa,mufrSm yg&rD (2) ck? aemufxyfvlwpfa,mufrSm yg&rD (5) ck toD;oD;&SdMuonf/ wpfcgwGif bk&m;ocifu ta0;wdkif;jynfwpfckodkU c&D;&SnfxGufoGm;NyD; jyefvmonfhtcg yg&rD (5) ckjzifh tvkyfvkyf vdkufonfhtcg ,ckolUrSm yg&rD (10 )ck&SdvmNyD[k ajymonf/ bk&m;ocifu aumif;avpG? oif[m opm&SdwJh wynfhaumif; wpfa,mufbJ? oifhrSm &SdwJh tpGrf;tprsm;udk toHk;csojzifh oifhudk yg&rDrsm; xyfay;rnf [k ajymvdkufonf/ yg&rD (2) ckpD &Sdonfh olrsm;uvnf; xdkyg&rDrsm;udk toHk;csum 2q wdk;vmonf/ xdkUaemuf yg&rD 1ck &Sdonfh olodkU olbmvkyfNyD;cJhoenf; [k bk&m;ocifu ar;onf/ xdkolu bk&m;ocifu olrsm;awGudkawmh yg&rDawG trsm;BuD; ay;xm;NyD; uRefawmhfudk 1ck omay;cJhw,f/ toif[m tvGef&ufpufwJh t&Sifjzpfw,f/ toifrsdK;aphrcswmudk toif&dwfcsifae&ovm;/ tJ'geJU uREkfyf yg&rD 1ck udk ,lNyD;awmh ajrjrSKyfypfvdkufw,f [k ajymvdkufonf/ xdktcg bk&m;ocif u oifonf &ufpufMurf;MuKwfrdkufrJaom tapcH jzpfonf [k qdkum xdkyg&rD 1ck udk ,lNyD;aemuf yg&rD 10 ck&Sdonfholudk ay;vdkufonf/ xdktcsdefrSp urmBuD;&Sd csrf;omaeolrsm;onf ydkcsrf;omvmMuNyD; qif;&Jolrsm;onfvJ ydkNyD;qif;&JvmMuonf/ &Sdonfh olrsm;uom &Muonf[k atmf[pfMuawmhonf/ ormusrf;pmu &Sdoludk trsm;BuD;xyfay;rnf[k qdkonf/ ajymonfh pum;rSm &Sif;ygonf/ oifhrSm &Sdonfh t&mudk,lNyD; toHk;csjcif;tm;jzifh ydkrdkBuD;rm;onfh qkvmbfrsm;&&SdapEdkifum oif\tpGrf;tprsm;udkvnf; wdk;yGm;vmapvdrhfrnf/ vlawmfawmfrsm;rsm;taejzifh olwdkUudk,folwdkU txifao; MuonfrSm vufawGUrqefaom? vufvSrf;rrDaom? pHcsdefpHnTef; rsm;udk csrSwfum jynfhpHkcsifMu? aumif;rGefcsifMujzpfonf/ udk,fhudk,fudk txifao; tjrifao; jzpfjcif;\ owrajrmuftaMumif;w&m;rSm xdkoabmxm;&Sdjcif;yifjzpfonf/ us&HI;oifh? us&HI;xdkuf olwdkUus&IH;&onfhtcgrsdK;wGifyifvQif olwdkUudk,folwdkU rnfonfhtcgrQ cGifhrvTwfMu/ olwkdUonf olwdkUudk,folwdkU jynfhpHk&rnf / taumif;qHk;jzpf&rnf/ odkUr[kwf tqdk;qHk; jzpf&rnf[k cHpm;aeMuonf/ olwdkUus&HI;onfhtcg tqdk;qHk;jzpfonf[k xifvmMuonf/ txifu b0\ e,fy,ftm;vHk;tay: tusdK;oufa&mufapcJhNyD; tvkyfcGifESifh ywfouf rauseyfrIrsm;? uav;ESifh rdbrsm;tMum; qufqHa&; rajyvnfrIrsm;? raysmf&Tifaom tdrfaxmifa&;rsm;udk jzpfay:aponf/ vlwpfa,mufonf olUudk,fol

tqdk;qHk;[k jrifaevQif olonf tvkyfaumif;wpfck tdrfaxmifonfaumif;wpfa,muf? vdrmonfh uav;wpfa,muf? wefzdk;&Sdonfh t&mwpfckESifh xdkufwefonf[k rxifawmhay/ vGefcJhonfh 10ESpftwGif;u uRefawmhf\ pdwfxJ udk,fhudk,fudk txifao; tjrifao;jzpfjcif;\ tBuD;us,fqHk; taMumif;w&m;rsm;rSm umr&m* EdI;qGonfh pmayrsm;? txl;ojzifh uav;rsm;udk umr&m*udprsm;wGif toHk;csonfh pmayrsm; ay:aygufvm [k xifcJhonf/ atmhref'DEdku ol\ urmay:wGif tBuD;us,fqHk;tHhzG,fo&J qdkonfh pmtkyf udk,fhukd,fukd txifao; tjrifao; aponfh taMumif;w&m; 2ck udk xyfajymcJhonf/ yxr taMumif;w&m; wpfckrSm 'g0if\ wjznf;jznf; tqifhqifh jyKjyif ajymif;vJrI oDtdk&D jzpfonf/ olUoDtdk&Dt&qdkvQif vlom;onf bk&m;ocifxHrS qif;oufjcif; r[kwfbJ? wd&pmefrS qif;oufjcif; jzpfojzifh vlom;\ udk,fhudk,fudk av;pm;rIudk jyif;jyif;xefxef xdk;ESufvdkufjcif;jzpfonf[k qdkxm;onf/ uRefawmfu atmhref'DEdkESifh oabmwlygonf/ tu,f uRefawmfom arsmufb0u qif;oufvmcJhonf[k xifvQif uRefawmhfudk,f uRefawmf av;pm;rI ododomomusqif;oGm;rnf/ udponf pnf;urf;ydkif;qdkif&m jyemrsm;udkvnf; zefwD;Edkifonf/ tu,f vli,fvl&G,frsm;onf wd&pmefrsm;vdk jyKrlcJhMuvQif? olwdkUudk,f olwdkU pnf;urf;rxm;bJ vTwfxm;Mu rnfqdkvQif? olwdkUudk,folwdkU txifao; tjrifao; jzpfoxufjzpfatmif? ydkqdk;atmif vkyfay;&m a&mufaeonf/ tb,faMumifhqdkaomf a'gufwm*sdrf;pfawmfqifu ol\ pnf;urf;xm;&Jjcif; qdkonfh pmtkyfxJ pnf;urf;r&Sdjcif;onf udk,hfukd,fukd txifao; tjrifao; jzpfatmif vkyfjcif;\ taMumif;w&m;wpfckyif jzpfonf[k qdkcJhonf/ rdbrsm;u rdrdwdkU\ uav;i,frsm;ESifh ywfouf MuifMuifemem &SdNyD; pnf;urf;xm;jcif;jzifh uav;wpfa,muf\ wefzdk;udk jrSihfwifay;&m a&mufonf[k ,HkMunfMuonf/ a'gufwmawmfqifu vGefcJhonfh ESpfaygif; 2000 ausmfumvrS bk&m;ocif ajymcJhonfhtoHudk yJhwifxyf ajymaejcif; jzpfonf/ 'kwd, taMumif;w&m;wpfckrSm qpf*refz&GdKuftaMumif;yif jzpfonf/ z&GdKufu uRefawmfwdkUtm;vHk;udk &HI;edrfhol\ ajcaxmhusdK; [laom qifajcwpfck udk ay;cJhonf/ uRefawmfwdkU\ tawG;tac:rsm;? tjyKtrlrsm;onf uRefawmfwdkU\ uav;b0 tawGUtBuHKrsm;u pwifonf/ xdktawGUtBuHKrsm;onf uRefawmfwdkU\ rodpdwfxJ 0ifa&mufudef;atmif;aeNyD;

xdkt&mrsm;ESifh ywfouf xdef;csKyfjcif;vnf; rjyKEdkif? em;vnfjcif;vnf; r&Sdyg/ xdkUaMumifh xdkt&mrsm;twGuf uRefawmfwdkUrSm wm0efr&SdMu[k oluqdkcJhonf/ odyHynm&Sifwpfa,mufu uRefawmfwdkUonf tedrfhusqHk; wd&pmefb0rS vmonf[k ajymNyD; tjcm;wpfa,mufurl uRefawmfwdkU\ tjyKtrlrsm;twGuf uRefawmfwdkUrSm wm0efr&Sd[k ajymaeMuonfhtcg uRefawmfwdkUudk,f uRefawmfwdkU bmrQ r[kwfonfh taMumif;udk odjrif&ef vG,fygonf/ odkUaomf 'g0ifu olraocif bk&m;ocifonf pMu0VmBuD;udk zefqif;onfh Adokumwpfa,muftjzpf todtrSwfjyKNyD; z&GdKuf\ awGU&SdcsuftcsdKUrSmvJ oHo,jzpfp&maumif; aMumif;udk ajymcJhonf/ Oyrmtaejzifh *Refa[mhyfuif wuodkvfrS pdwfynm&Sif a&mbwf[dk*if\ rMumao;rDu tajymt& qdkvQif z&GdKufu tm&HkaMuma&m*g&Sifrsm;udk avhvmjcif;tm;jzifh yHkrSef tajctaersm;taMumif;udk em;vnfEdkifonf[k ajymcJhonf/ olu ajymif;jyefavhvmaejcif; jzpfonf/ cifAsm;taejzifh qdk;oGrf; vli,frsm;taMumif;udk em;vnf&eftwGuf omrefvli,frsm;taMumif;udk avhvmEdkifonf ? uHqdk;onfrSm udprsm;twGuf tawmfrsm;rsm; ysufpD;cJhNyD; jzpfaeonf/ tdkif;pwdkif; tajymt&qdkvQif rSm;,Gif;onfh oGif;tm;pk wpfckaMumifh jzpfay nfh owif;rSm;rsm;udk jyKjyif&eftwGuf aemufxyfrSefuefonfh oGif;tm;pk 11 ck vdkonf[k qdkonf/ rSm;,Gif;onfh tawG;tac:rsm;udk ausmfvGefEdkif&eftwGuf rSefuefonfhtawG;tac: trsm;BuD; vdktyfaMumif;udk wpfenf;tm;jzifh ajymcJhonf/ udk,fhudk,fudk txifao; tjrifao;jzpf&jcif;twGuf zefwD;onfh taMumif;w&m;rsm;tm;vHk;udk aygif;MunfhvdkufvQif vlawmfawmfrsm;rsm; a&m*g&aeonfrSm rqef;vSyg/ uHaumif;onfrSm cifAsm;taejcifh udk,fhtwGuf wpfckckvkyfEdkifaejcif; jzpfonf/ ukd,fhukd,fudk txifao;tjrifao; jzpf&jcif;\ jy,k*frsm;udk aemifavhvmonfhtcg oabmayguf&ef ta&;BuD; ygonf/ tb,faMumifhqdkaomf xdktcgrS cifAsm;udk,fwdkif udk,fhudk,fudk jrifonfh jyemudk xdxda&mufa&muf zdzdpD;pD; ajz&Sif;Edkifrnf/ tjcm;olrsm;ESifh aeUwdkif;tvkyfvkyfEdkif&eftwGuf tjrifrsm;&Sif;oGm;rnf/ jyemwpfckudk azmfxkwfvdkufNyD; pdwftm;xufoefpGm ,HkMunfcsuftjynfhjzifh &ifqdkifonfhtcgwGif tajz&Sdrnf/ udk,fhudk,fudk txifao; tjrifao;&Sdjcif;\ jy,k*frsm; udk,fhudk,fudk txifao;tjrifao;&Sdolrsm;onf tvGefa0zefwuf?

remvdkwwfonfh oabm&Sdonf/ tjcm;olrsm;\ atmifjrifrIrsm;ESifh ywfouf rauseyf? rdrd\ rdwfaqGrsm;udkyifvQif remvdk? ZeD;rsm;? cifyGef;onfrsm;? trsdK;om;? trsdK;orD;rdwfaqGrsm; ponfwdkUaMumifh r[kwfbJ taMumif;rJh remvdk0efwdk jzpfaewwfonf/ olwdkUudk,f olwdkU rBudKufojzifh qefUusifbufvdif wpfa,mufa,mufu olwdkUudk BudKufESpfoufrnf/ cspfcifrnf[k rnfonfhtcgurQ r,HkMunf? olwdkU\ remvdkrIudk olwdkU\ tdrfaxmifzufrsm;tm; cspfcifaMumif;? tvGeftrif; ajymjyum zHk;uG,fwwfMuonf/ wu,fawmh olwdkU\ tdrfaxmifzufrsm;udk rnfonfhtcgurQ cspfvnf;rcspf? ,Hkvnf;r,HkMunf? tb,fhaMumifhqdkaomf olwdkUudk,folwdkUvnf; rnfonfhtcgurQ ,Hkvnf;r,Hk? Cspfvnf; rcspfcJhaomfaMumifh jzpfonf/ tusnf;wef aom a0zefcsufrsm;? rSm;,Gif;aom xifjrifcsufrsm;jzifh twif;tzsif;rsm;? aumv[mvrsm;udk ajymavh&SdMuonf/ xdkUtwGufaMumifh tjcm;olrsm;rSm bmrQ rjzpfbJ olwdkUomvQif aep&mr&Sdjzpfrnfudk em;rvnfMu? olwdkU\ pdwfrcs? rvHkNcHKrIudk wpfpHkwpfa,muf tm; todtrSwfjyKrI? csD;usL;rIESifh &ifqdkifawGU&onfhtcg rauseyfaMumif;udk xkwfazmfajymjyjcif;jzifh xif&Sm;aponf/ todomqHk;jy,k*frSm a0zefrIESifh &,fp&marmp&mrsm;tm; wHkUjyefwwfyHkwdkUudk MunfhvQif odEdkifrnf/ wpfpHkwpfa,mufu olwdkUudk &,fp&marmp&mvkyfaevQif? olwdkUoHo,&Sdonfh vlwpfa,mufa,mufu &,fp&marmp&mvkyfaevQif rauseyfMu/ olwdkUukd,fwdkifvnf; r&,fEdkif? tjcm;olrsm;u &,farmwm? a0zefwmudkvnf; olwdkUudkESdrfonf[k xifMuonf/ tjcm;olrsm;u enf;enf;avmuf ajymifvdkufaemufvdkufvQifyif tBuD;tus,frcHr&yfEdkif jzpfMuonf/ txl;ojzifh wpfa,mufwnf; aeonfhtcgrsm;? rnfolESifh rQ qufoG,frIr&Sdonfhtcgrsm; olwdkUudk,folwdkU txifao;tjrifao;jzpfrIonf ydkrkdjzpfay:wwfonf/ olwdkUtaejzifh wpfae&m&mudkvnf; oGm;ae&rS? wpfckckudkvnf; vkyfae&rS aewwfMuonf/ wpfa,mufwnf;aeonfhtcgrsm;wGif a&'D,dkudkaomfvnf;aumif;? &kyfjrifoHMum;udkaomfvnf;aumif;? em;vnf;raxmif? Munfhvnf;rMunfhbJ zGifhxm;wwfMuonf/ vr;favQmufonfhtcg um;armif;onfhtcg av,mOfysHpD;onfhtcgrsm; yifvQif a&'D,dkudk o,faqmifoGm;wwfMuonf/ udk,fhudk,fudk txifao;tjrifao;jzpfyHkudk if;wdkU\ pdwfqE r&Sdawmhonfhtcsdef MunfhvQifvnf; odEdkifonf/ tBudrfaygif;rsm;pGmyif NydKifyGJ0ifae&mrS xGufcGmNyD;? ig*&krpdkufbl; [laom tcsdK;rsdK; csdK;wwfMuonf/

tb,faMumifhqdkaomf olwdkUudk,f olwdkU xl;cRefonfholrsm;? Atmifjrifonfh olrsm;tjzpf rjrifEdkifMuaomaMumifh jzpfonf/ olwdkUudk,f olwdkU pdwfyg0ifpm;rIr&Sd? xdkufwefrI r&Sd[k xifMuaomaMumifh jzpfonf/ jzpfcsif&mjzpfygapawmh[k qdkNyD;rS wwfEdkiforQ enf;vrf;aygif;pHkjzifh tBuD;tus,fqefUusifMuao;onf/ trsm;tm;jzifh olwdkUonf us,fus,favmifavmif a0zefwwf qHk;jzwfcsufay;wwfMuol? onf;cHEdkifpGrf;r&Sdol? tEdkif,lvTrf;rdk; vdkolrsm;jzpfMuonf/ olwdkUonf vlawGpdwf0ifpm;atmif wrif 0wfqifwwfMuNyD; wpfukd,fa& usef;rma&;udkvnf; vspfvsL&Iwwfonf/ tusifh pm&dwysufjcif;udk <um;0gwwfMuNyD; tusifhpm&dwaumif;rsm;udk pGefUvTwfwwfMuonf/ t&ufaomufjcif;? rl;,pfaq;0g;oHk;pGJjcif;? aygufu&ajymjcif;jzifh b0udk tqHk;owfwwfMuonf/ rMumcPqdkovdkyif olwdkUESifh oabmcsif; rwdkufqdkifMuolrsm;udk odrfi,fpdwf0ifvmatmifESifh olwdkUu olwpfyg;xufomonfqdkaom tjrifrsdK;xm;wwfMuonf/ npfywfayyGaeNyD; udk,fhoGifjyifudkyif rxdef;odrf;Edkifaomolrsm;udk awGU&onfrSm tvGefpdwfysufp&m aumif;vSonf/ jyifyyHko@efrsm;uvnf; olwdkU\ Zmwd&kyfudk azmfjyovdk jzpfaeonf/ udk,fhudk,fukd rxdef;odrf;jcif;ESifh npfnpfywfywfaexdkifjcif;wdkUonf rnfolrQ tusdK;aus;Zl; r&Sday/ pdwf0ifp&m; aumif;onfrSm udk,fhudk,fudk txifao; tjrifao;jzpfolrsm;onf ajymif;jyefjyKrlwwfMujcif;jzpfonf/ xdkolrsm;onf &kyf0wKrsm;tay:wGif tvGeftav;xm;Muonf/ awmufajymifaeaomum;rsm;? aiGaMu;? ay:yift0wftpm;rsm;? zuf&Sifrsm;? qHyifyHkpHrsm;? tvStyypnf;rsm;udk tvGefBudKufESpfoufMuonf/ olwdkU\ yifukd,fwdkif;qdkvQif vufrcHEdkif[k xifMuonf/ olwdkUudk,folwdkU rvHkNcHK? Pdwfrcsjzpfaeojzifh rdwfaqGrsm;\ vufcHrI&atmif tvGeftMuL;vkyfaqmifwwfMuonf/ b0ESifh ywfouf bmyJvkyf&vkyf& qdkonfh tkyfpkrsm;ESifh aygif;rdwwfMuonf/ olwdkUudk,folwdkU yifudk,ftwdkif; vufcHvdkpdwfjyif;xefMuonf/ aemufqHk; twkta,mif rdwfaqGrsm;ESifh aygif;rdMuonf/ xdktwkta,mifrdwfaqGrsm;\ tusihfqdk;p&dkufrsm; twkdif; jyKrlvmwwfMuonf/ uRefawmfwdkUonf udkk,hfukd,fudk &IjrifyHk twdkif;om wcsdefvHk; jyKrlaqmif&GufwwfMuonf/ xdkUaMumifhyifvQif tcsdKUolrsm;onf wpfb0vHk; &nfrSef;xm;cJhonfh &nfrSef;csufrsm;udk &&SdumeD;rS rvdktyfonfh pGefUpm;rIrsm; jyKvkyfjcif;? roifhawmfonfh tjyKtrlrsm; aqmif&Gufrdjcif;wdkU

jzpfwwfMuonf/ Oyrm tdkvHypfNydKifyGJtwGuf ESpfaygif;rsm;pGm BudKwifjyifqifaeonfh tm;upm;orm; awmfawmfrsm;rsm;onf NydKifyGJrprD jyKvkyfaom tcsdKU yGJpOfrsm; xdcdkuf'gPf&m&wwfMuonf/ olwdkUudk,folwdkU a&TwHqdyfESifh xdkufwefonfh oltjzpf vufrcHEdkif/ xdkaMumifh urmBuD;u olwdkUudk csD;jrSifhrnfh qkvmbfrsm;udk olwdkUudk,fwdkifu jiif;y,frdap&efrvdktyfonfh tjyKtrlrsm;udk rodpdwfjzifh aqmif&GufwwfMuonf/ vufa0SUorm;rsm;? abmvHk;orm;rsm;ESifh tjcm;tm;upm;orm;rsm;onfvnf; yGJBuD;yGJaumif;rsm;rwdkifrD olwdkUudk,folwdkUxdcdkuf'gPf&m&atmif vkyfrdwwfMuonf/ ausmif;0ifcGifh pmar;yGJajzqdkrnfh uav;wpfa,mufonf pmar;yGJrajzrD t&ufaopmaomufpm;jcif;? wpfnvHk; taysmfvGefaejcif;rsm;udk jyKvkyfwwfMuonf/ &mxl;wuf&ef BudK;yrf;aeonfhvlwpfa,mufonf ol\ ZeD;ESifh aomfvnf;aumif;? ol\ vkyfazmfudkifzufrsm;ESifhaomfvnf;aumif;? tBuD;tus,ftjiif;tckefjzpfNyD; &mxl;wuf&ef tcGifhtvrf;rsm; ysufjym;oGm;atmif vkyfaqmifrdwwfMuonf/ olUudk &mxl;wdk;ay;&ef tqdkjyKaxmufcHxm;onfh olrsm;ESifh trIrJh trSwfrJhqefUusifNyD; uvefuqefvkyfwwfMuonf/ tprf;cefUxm;cH&onfh vlwpfa,mufonf t"dyg,fr&Sdonfh tjyKtrlrsm;udk vkyfrdaomaMumifh axmifxJ ed*Hk;csKyfwwfMuonf/ enf;tm;jzifh vlUtzGJUtpnf;BuD;u raumif;[k qdkvmatmif oluyg raumif;onfhtvkyfjzifh oufaojyaeonf/ odkUaomf trSefwu,f olUudk,folvGwfvyfonfh vlUtzGJUtpnf;\ tzGJU0ifwpfOD;tjzpf todtrSwfrjyKEdkifjcif;yif jzpfonf/ olUudkk,fol txifao; tjrifao;jzpfojzifh xdkvGwfvyfrIESifh rxdkufwefaMumif; udk od&Sdonf/ ol\ raumif;rI 'kp&dkufrsm;twGuf vlUtzGJUtpnf;u olUudk jynfhjynhf00 jypf'PfcwfEdkifrnf r[kwfojzifh olxdkufwefonfh t&mudk &&Sdatmif olUudk,foltjypf'Pfcwfvdkufjcif;yifjzpfonf/ udk,fhudk,fudk txifao; tjrifao; &SdwwfNyD; raumif;jrifwwfonfh cifyGef;rsm;? ZeD;onfrsm;onf olwdkU\ tdrfaxmifzufrsm;udk b,ftaMumif;aMumifh rqdk tNrJwrf; pdefac:avh&SdMuonf/ odkUr[kwfyguvnf; tqifajyrnfqdkvQif bmyJjzpfjzpf iHkUcHrnfholrsm; jzpfaeMuonf/ pdwfxJ BudwfNyD;wif;cHaeMuojzifh aemufqHk; udk,fum,ydkif;ESifh ywfouf vnf;aumif;? pdwfydkif;qdkif&mESifh ywfoufvnf;aumif;? tdrfaxmifa&;ESifh ywfoufvnf;aumif; BuD;rm;onfh jyemrsm;udk jzpfay:aponf/ Oyrmrsm;onf rqHk;ao;yg/ odkUaomfvnf; xdkodkU

t"dyg,fr&Sdaom trSm;t,Gif;rsm;udk jyKrlwwfMuonfrSm udk,fhudk,fukd txifao; tjrifao;&Sdjcif;\ vuPmwpf&yfyif jzpfaMumif;jzifh ed*Hk;csKyfvdkufcsifygonf/ xdkolrsm;u pmtkyfudk zwf&Ivdkrnf r[kwfyg/ zwfcJhvQifvnf; tcsdKUudkom vufcH awmfawmfrsm;rsm;udk oabmwlEdkifrnf r[kwfyg/ bmrQvnf; qufNyD; vkyfMurnf r[kwfyg/ twdwfuvJ qifajcrsm;ay;cJhMuNyD;? tem*gwfwGifvnf; qifajcrsm; qufay;aevdrhfrnf/ olwdkUpdwfxJrSm olwdkUomvQif tNrJwrf;w&m; rQwrSefuefrI&SdaeMuygvdrfhrnf/ pmtkyfwpftkyfudk rnfonfhtcgrQ NyD;qHk;atmif rzwf ? NcHpnf;&dk;udkvnf; NyD;atmif aq;rokwf? tdrfudkvnf; NyD;qHk;atmif tvSrqifEdkif? oifwef;wpfck? ausmif;wpfckudkvnf; b,fawmhrS NyD;qHk;atmif rwufEdkif/ odkUaomf olwdkUu ajymavh&SdMuonf/ igawmh ausmif;jyefwwfNyD; bGJU,lr,f? 'gayrJh ausmif;wufzdkUu tcsdef 6ESpfavmufMumrSmqdkawmh tJ'Dt&G,fa&muf&if igtouf 38 ESpfjzpfaeNyD [k ajymvdrfhrnf/ tu,f ausmif;vnf; jyefrwuf? bGJUvnf;r,ljzpfcJhvQif aemufxyf 6ESpf twGif;ol b,favmufukefqHk;oGm;rnfenf;/ wcsdKUuvnf; igausmif;udk oGm;csifw,f/ 'gayr,fh vl,kwfrmawG uvnf; trsm;BuD; &Sdaew,f [k ajymMuonf/ olwdkUoabmraygufonfrSm olwdkUESifh bk&m;ocifMum; vl,kwfrmrsm; &SdaeonfqdkcJhvQif xdkvl,kwfrmrsm;onf olUxuf bk&m;ocifESifh ydkeD;aMumif; owdrxm;rdjcif;yif jzpfonf/ uHaumif;onfrSm xdkudprsm;onf cifAsm;ESifh roufqdkifawmhjcif;yif jzpfonf/ wcsdefu cifAsm;ESifh ywfoufaumif; ywfoufcJhrnf jzpfaomfvnf; ,ckqufvufNyD; ywfoufp&m taMumif; r&SdEdkifay/ pmtkyfudk zwf&Ijcif;tm;jzifh cifAsm;udk,f cifAsm; &IjrifyHkajymif;&eftwGuf {&mrajcvSrf;BuD; wpfvSrf; vSrf;vdkufjcif;yifjzpfonf/ ,ckavmufxd c&D;aygufvmjcif;uvnf; cifAsm;udk,f cifAsm;wdk;wufrI ESifh ywfouf tav;teufxm;aMumif;udk azmfjyaeonf/ cifAsm;\ pdwfxJ cifAsm;a&SUrSm&Sdonfh pmrsufESmrsm;ESifh vmrnfh ESpfaygif;rsm;pGmwkdUonf pdwftm;xufoefzG,f? xdkufxdkufwefwefcsD;jrSifhcH&zG,f? avhvm&SmazGpl;prf;EdkifzG,f tcsdefumvrsm;jzpfawmhrnfh taMumif;udk cifAsm;odESifhNyD; jzpfonf/ ta&mif;orm;avmu udk,fhudk,fudk txifao; tjrifao; &Sdjcif;udk enf;vrf;rsdK;pHkjzifh jyoMuonf/ if;wdkUxJrS tcsuf (3) csufudk a&G;xkwf azmfjyvdkygonf/

(1) ta&mif;orm;onf ukefpnfwpfckudk a&mif;csEdkif&ef twGuf w,fvDzkef;jzifh qufoG,fonf/ ola&mif;wmudk vufcH&ef twif;tMuyfajymonf/ olUudk,fol rESpfoufovdkyif azmufonfavmif;vsmrsm;uvnf; olUudkrBudKuf[kxifaeonf/ xdkpdwf"gwfrsdK;jzifh vSnfhvnfum aumfzDqdkifrsm;odkU0ifonf/ &Hk;rsm;? tdrfrsm;odkU oGm;onf/ ol\ 'gPf&mrsm;? a0'emrsm;udkom woo vkyfonf xufvkyfaeonf/ wcsdKUu tcsdefydkif; tem;,lMuonf/ BuD;Muyfxdef;odrf;rI tm;enf;onfh tcgrsdK; ta&mif;orm;onf vkyfp&mawG avQmufjyNyD;vQif wu,ftvkyf rvkyfbJ &uftenf;i,fcefU aESmifhaES; MuefUMumaernf/ udk,fhudk,fudk taumif;jrifwwfonfh ta&mif;orm;wpfa,mufonf olUudk,fol BudKufESpfoufNyD; jyKrlyHkrSm wpfrlxl;jcm;onf/ olUudk jiif;y,fvdkufonfh tcgrsdK; azmufonfavmif;rsm;rSm jyem&SdaeaMumif;udk aumif;aumif;BuD; em;vnfonf/ xdkUaMumifh jyemr&SdEdkifonfh tjcm;azmufonfavmif;rsm;udk &SmazGNyD; pdwfcs vufcs ajymqdkaqG;aEG;onf/ (2) udk,hfudk,fudk txifao; tjrifao; &Sdwwfonfh olrsm;onf ta&mif;udpudk NyD;ajrmufatmif BudK;pm;&ef pdwfr0ifpm;/ olu wcsdefvHk;pum;awG ajymaeNyD; azmufonfavmif; taejzifh wpfpHkwpfckudk 0,fckdif;&onfrSm tcuftcJtweftoifh awmh&Sdonf/ tu,f azmufonfavmif;vsmu jiif;y,fvdkufvQifvnf; ta&mif;orm;\ twudkxdcdkufonf/ xdkUaMumifh ta&mif;t0,f udpudk NyD;jywfatmif rvkyfjcif;tm;jzifh ol\ twudk umuG,fonf/ olu aemufqHk; azmufonfavmif;rsm;u 0,f,lvdrhfrnf[k xifaeonf/ uRefawmfhudk,fawGU ajym&vQif azmufonf avmif;vsmrsm;u ta&mif;orm;rsm;tm; rif;ighudk wpfckck a&mif;zdkU BudK;pm;aewm r[kwfvm; [k ar;,l&onfh tcgrsdK;ESifh BuHKwwfonf/ xdktcg ta&mif;orm;rsm;u r[kwfygbl; [k ajymqdkNyD; jiif;y,favh&SdMuonf/ xdkodkUjyKrlrnfqdkvQif olonf ta&mif;orm;wpfa,muf r[kwfbJ tvnftywfxGufonfh olwpfa,mufom jzpfaeonf/ udk,hfudk,fudktaumif;jrifwwfonfh ta&mif;orm; aumif;wpfa,mufonf ta&mif;t0,fudpudk NyD;jywfatmifom &dk;&dk;om;om;BudK;pm;onf/ tb,faMumifhqdkaomf olUtaejzifh tqdk;qHk; jzpfEdkifonfrSm jiif;y,fcH&jcif;yifjzpfaMumif; BudKwifem;vnfxm;NyD;om;jzpfonf/ tu,f ,ckjiif;y,fcHvdkuf&vQifvnf; wpfcsdefcsdefwGif a&mif;&rnfjzpfaMumif;udk od&SdNyD; jzpfonf/ olUtaejzifh wu,fa&mif;cs&vdrfhrnf[k arQmfvifhEdkifonf/ tb,faMumifhenf;/ olu olUypnf;udkvnf; ol,HkMunfonf/ olUudk,fol txifao; tjrifao; jcif;vnf; r&Sdojzifh olUtqifhtwef;udk olrcs/ t&nftaoG;nhHonfh ypnf;wpfckudk ra&mif;bJ 0efaqmifrI tjynfhay;aejcif;[k cdkifcdkifrmrm ,HkMunfcsufESifh oEdXmefjzifh

ta&mif;udpudkNyD;jywfatmif aemfa0bmompum;t&qdkvQif tusdK;jyKjcif;? 0efaqmifrIay;jcif;[k olod&Sdonf/

jyKvkyfonf/ a&mif;csjcif;qdkonfrSm t"dyg,f&aMumif; udk

(3)udk,fhudk,fudk txifao; tjrifao; &Sdwwfonfh &IjrifyHk nhHzsif;onfh ta&mif;orm;wpfa,muf? odkUr[kwf &Hk;0efxrf;wpfa,mufonf pDrHcefUcGJ&onfhtqifhodkU vG,fvG,fululatmifatmifjrifjrif a&mufoGm;avh r&Sday/ olu tjcm;olrsm; jiif;y,fvdkufrSmudk aMumufonf/ tjcm;olrsm;[lonfrSm olUtay:u vlrsm;? atmufuvlrsm;ESifh ab;uvlrsm;ukd qdkvdkonf/ tajctaeay;vQif ay;ovdk olu rsufESmzHk;udk pGyfwwfonf/ yxrwpfenf;rSm olu vlaumif;wpfa,mufozG,f [efaqmifNyD; olUatmufu vlrsm;tay:wGif bmrQ rajymif;vJaMumif;? olvnf; olwdkUxJu wpfa,mufom jzpfaMumif; ajymum rsufESmzHk;pGyfonfhenf;jzpfonf/ 'kwd,enf;rSm ol\ ,cif vkyfazmfudkifzufa[mif;rsm;u jiif;y,fcH&rnfudk aMumufojzifh tavQmhay;jcif;? >cif;csufay;jcif;rsm;jyKvkyfum pDrHcefUcGJrIqdkif&m ed,mrOya'rsm;udk csdK;azmufwwfonf/ odkUr[kwf olUtaejzifh ajymif;jyefenf;wpfenf;jzpfonfh [dwfBuD; [efBuD;jyNyD; ig 'Dae&ma&mufoGm;NyD qdkonfh tcsdK;rsdK;csdK;rnf/ ol\ ,cifu vkyfazmfudkifzufa[mif;rsm; rausreyfjzpfatmif vkyfrnf/ wwd,enf;rSm olESifhpDrHcefUcGJrItzGJUqufqHa&;ESihfywfouf tvGefpdk;&drfaomua&mufaejyD;vQif olUudk trsm;u auseyfatmif BudK;pm;jcif;tm;jzifh olonf odyfnhHzsif;onfh olwpfa,muf jzpfvmrnf/ tBuHOmPfawGudk trsm;BuD;awmif;cHrnf/ qHk;&IH;rSmudkaMumufaeojzifh udk,fwpfydkif;aoovdkjzpfjyD; wu,fvufawGUvkyfaqmif&eftwGuf tcsdeftrsm;BuD; aESmifhaES;MuefUMumonfh tjzpfrsdK;udk a&mufoGm;rnf/ pwkwenf;rSm olonf igtm;vHk;odonf qdkonfhtcsdK;rsdK;udkcsdK;rnf/ rnfolUqDurQ tBuHOmPfr,l/ vlwumudkomtrdefUawGay;aernf/ udk,fhukd,fudk &IjrifyHkBuHUcdkifonfh olrsm;onf pDrHcefUcGJrItqifhodkU tvG,fwul a&mufoGm;Edkifonf/ olu ,HkMunfcsuf&SdaMumif;ESifh xdktvkyfudk aqmif&GufEdkifaMumif;? owdxm;jyD;jyoonf/ ay;xm;onfh uwdrsm;udk jznfhpGrf;rnf/ tusdK;jyKjcif;ESifh auseyfatmif vkyfjcif;wdkU rwlaMumif;udk aumif;aumif; odem;vnfonf/ xdyfwdkuf&ifqdkifrIrsm;ESifh tmCmw jzpfyGm;atmif BudK;pm;vnf; rBudK;pm;? a&Smifvnf; ra&SmifbJ? qHk;jzwfcsuf csp&mrsm;udk vufawGU&ifqdkif qHk;jzwfonf/ olUudk &mxl;wdk;ay;jcif;rSm pDrHcefUcGJrItzGJUu ol\ tpGrf;tprsm;udk

,HkMunfjzpfaMumif;ESifh udk,fhudk,fudk,HkMunfjcif;ESifh [dwfBuD;[efBuD;vkyfjcif;wdkU rnfodkUjcm;em;onfudk olodonf/ ydk ta&;BuD;onfrSm rlrsm;ESifh ywfouf wif;wif;MuyfMuyfaqmif&Gufaomfvnf; enf;vrf;rsm;ESifh ywfouf aysmhaysmif;jcif; jzpfonf/ tBuHOmPfrsm;udk rnfolUxHrS rqdk&,lEdkifonf/ vkyfazmfudkifzufrsm;? vufatmufi,fom;rsm;u ay;onfh tBuHOmPfrsm;udkvnf; todtrSwfjyKum csD;usL;wwfonf/ rdwfaqGjzpfjcif;ESifh a&ma&maESmaESmaejcif;wdkUudkvnf; cGJjcm;wwfonf/ qHk;jzwfcsufrSm; wpfckcsrSwfrdonfhtcg wkefvIyfoGm;jcif;r&Sd/ tb,faMumifhqdkaomf olUtaejzifh udp&yftawmfrsm;rsm; qHk;jzwfcsuf ray;Edkifjcif;onfomvQif tnhHqHk; qHk;jzwfcsuf jzpfaMumif; udk od&Sdonf/ xdkUaMumifh rSm;onfjzpfap? rSefonfjzpfap qHk;jzwfcsufrsm;udk csrSwfrnf/ xdkodkU qHk;jzwfcsufrsm;csvdkufjcif;tm;jzifh jywfjywfom;om; aqmif&GufEdkifrnf/ rSm;oGm;aomfvnf;aumif;? pdefac:cH& aomfvnf;aumif;? tcsdKUudp&yfrsm;twGuf jyify tultnDawmif;cH&vQif vnf;aumif;? xdwfvefUwkefvIyfjcif; jzpfraeay/ txiftjrifaumif; ydkaumif;onfhrdb

ydk&dk;om;onfh yk*dKvf pD;yGm;a&;avmu udk,fhudk,fudk txifao;tjrifao;&Sdjcif;onf vwfwavmay;avh&Sdaom rjrifEdkifonfh uwdpum;rsm;aMumifhvnf; jzpfwwfonf/ vltrsm;pk csufcsif;oabmusvm&eftwGuf enf;jyq&mtopfwpfa,mufu arQmfvifhEdkifonfxuf olvkyfay;Edkifonf xufydk uwday;wwfMuonf/ ukefacsmxkwfvkyfol odkUr[kwf ta&mif;udk,fpm;vS,frsm;uvnf; ,m,DrQ jiif;y,fcH&onfrsdK;udkyif vufrcHEdkifojzifh azmufonfawG auseyf&ef BudK;pm;wwfMuonf/ trSefw&m;udk vufvTwfjyD; rjzpfEdkifonfh wm0efrsm;udk ,lwwfMuonf/ ta&mif;avmu udk,fhudk,fukd txifao;tjrifao;jzpfwwfNyD; pdwfrcs rvHkrNcHKjzpfaeonfh ta&mif;orm;rsm;onf ydkydkomom xdk;a&mif;wwfjcif;? rwefwquwdawG ay;wwfjcif;? wu,fhwu,f wm0ef,lxm;onfhtwdkif; raqmif&GufEdkifjcif;rsm;udk awGU&onf/ olwdkUtaejzifh jiif;y,frcHcsif/ a&mif;&vQifNyD;a&mqdkjyD; vkyfwwfMuonf/ a&mif;NyD;onfESifh wNydKifeuf olUudk,fol tjypf&Sdoa,mifcHpm;&NyD; azmufonfrsm;udk a&Smifaeonf/ xdktcg azmufonfrsm;u ypnf;ESifh ywfoufvnf;aumif; ? ta&mif;orm;rsm;ESifh ywfouf vnf;aumif; rauseyfrIawG wdk;yGm;vmMuonf/ azmufonfrsm;u rauseyfaMumif; ajymonfhtcg

ta&mif;orm;rsm;\ udk,fhudk,fudk xifjrifyHku ydkqdk;vmonf/ xdkUtwlyif udk,fhudk,fudk txifao;tjrifao; &Sdwwfonfh &Hk;0efxrf;wpfa,mufonf ol\ vkyfouft& vcydk&oifhaMumif;? &mxl;wdk;ay;oifhaMumif; odvQufESifhyif &xdkufonf? xdk;xdkufonf[k cdkifckdifrmrm r,HkMunfay/ odkUaomf xdkufwefonfh todtrSwfjyKrIrsm;? vpmwdk;rIrsm;? &mxl;wdk;rIrsm;udk r&&SdcJhvQif rausreyf cg;cg;oD;oD;jzpfNyD; olvkyforQudk rnfolurQ em;rvnfaMumif;? wefzdk;rxm; aMumif; ajymjywwfonf/ enf;tm;jzifh ol\ pGrf;aqmif&nfrsm;om usqif;NyD; tem*gwfumvwGif vcwdk;p&m &mxl;wdk;p&m tajctaersm; aysmufqHk;avsmhyg;oGm;apEdkifonf/ rdom;pkxJ rdrduav;udk pnf;urf;rxm;csifaom rdbrsm;onf udk,fhudk,fudk txifao; tjrifao;jzpfjcif;udk azmfjyaeonf/ pnf;urf;xdef;onfudkyif igu olwdkUudk odyfcspfwm qdkawmh olwdkUrSm xdcdkufwmxuf ighudkydkNyD; xdcdkufapw,f [k zHk;uG,fwwfMuonf/ uav;u olwdkUudk qefUusifrSm aMumufonf/ odkUaomf tajctaeaMumifh rdbESifh uav;rsm;tMum;&Sd jyemudk ydkqdk;apEdkifonf/ rdbrsm;u uav;rsm;udk xdef;vnf; rxdef;csKyfEdkif/ av;pm;vnf; rcH&/ uav;\ arwmudkvnf; r&bJ jzpfoGm;wwfMuonf/ uav;uvnf; rdbrsm;tay: ,HkMunfrIr&Sd/ rdbrsm;\ ,HkMunfrIrS wpfqifh&rnfh vHkNcHKpdwfcsrIudkvnf;r&bJ &Sdaeonf/ enf;tm;jzifh MoZmtmPm&Sdolrsm;tm; rav;pm;jcif;? wefjyefykefuefjcif;rsm;udk jzpfay:apwwfonf/ odkU wefjyefykefuefjcif;rsm;onf udk,fhudk,fudk txifao; tjrifao;jzpfrI\ tjcm;o&kyfo@efwpfckjzpfNyD; touf (1 ESpfatmuf vli,frsm; xifxif&Sm;&Sm;awGU&onf/ tar&duefEdkifiHwGif 1974ckESpfu vli,frsm; usL;vGefcJhaomjypfrIrsm;\ 45 % rSm udk,fhudk,fudk txifao;tjrifao; jzpfrIaMumifh jzpfonf/ tu,fom rdbrsm;? q&mrsm;u xdko&kyfouefrsm;udk aumif;aumif;em;vnf oabmaygufjyD; olwdkUudk owdxm;cspfcif *&kpdkufrdMuvQif xdkjyemrsm;udk a&Smif&Sm;Edkifrnf/ ausmif;udk tcsdefaemufusrS wufolrsm;? [efBuD;yefBuD;vkyfolrsm;? Pmtkyfarhusefwwfolrsm;? tjcm;olrsm;tm; us,fus,favmifavmif pum;ajymqdkwwfolrsm;? rqDrqdkifonfh ar;cGef;xkwfwwfolrsm;onf olwdkUudk *&kpdkufrdvmatmif vkyfaeMujcif;jzpfaMumif;udk owdxm;oifhonf/ olvdkcsifonfh t&mESifh vdktyfonfh *&kpdkufrIrsm;udk &&SdvmcJhvQif axmifxJa&mufoGm;Edkifonfh tjyKtrlrsm;tm; rvkyfrdap&eftwGuf wm;qD;vmEdkifrnf jzpfayonf/ ol&JabmaMumifolrsm;? oDvr&Sdolrsm; okdUr[kwf udk,fhudk,fudk txifao; tjrifao; &Sdolrsm;

,cktcg xdko&kyfouefwdkUudk tjcm;toufarG;0rf;ausmif;vkyfief; e,fy,frsm;odkU jzefUMuufMunhfMuygpdkU/ udk,fhudk,fudk txifao;tjrifao;&Sdonfh ausmif;om;wpfa,mufonf olUtaejzifh trSwfrsm;rsm;&oifhonfudk odygvQufESifh trSwfenf;enf;omay;onfhtwGuf q&mudkbmrQ jyefajym&Jrnf r[kwfay/ a&&SnftusdK;oufa&mufrI jzpfyGm;apwwfonfh o&kyfouefrsm;onf txl;ojzifh q,fausmfouf t&G,fra&mufao;rDaomfvnf;aumif;? q,fausmfouft&G,f\ apmapmydkif;ESpfrsm; aomfvnf;aumif;awGU&wwfonf/ olwdkUudk,folwdkU vufrcHEdkifao;rD a,musFm;av;ESifh rdef;uav; rwlnDaMumif; yxrOD;qHk;&SmazGawGU&Sdonfh tcsdefwGif pwifonf/ qefUusifbuf vdifwpfa,mufESifh qufqHrd&mrS jyemjzpfNyD; wpfzufrS rdom;pk\ jiif;y,fjcif;udk cH&onfhtcg jyemydkqdk;oGm;wwfonf/ vli,fESpfOD;pvHk;uaomfvnf;aumif;? wpfa,mufa,mufuaomfvnf;aumif;? &kyf&nfqGJaqmifrIr&SdvQif OmPfynmedrfhusaevQif ydkqdk;0g;Edkifonf/ trsm;tm;jzifh vlUtzGJUtpnf;u tvStyESifh OD;aESmufwdkUudk tvGefwefzdk;xm;wwfMuonf/ qefUusifbuf vdifwpfOD;wpfa,muf\ qGJaqmifrIaMumifh pdwftajymif;tvJjzpfum tajctaetrsdK;rsdK;udk ay:aygufvmaponf/ olUtm;vufcHrnfh olwpfa,mufudk tqHk;t&IH;rcHEdkifonfh twGuf jzpfEdkifonfh enf;vrf;tm;vHk;udk toHk;jyKrnfjzpfonf/ t"dyg,f&Sd &dk;om;onf[k ,lqaom qufqHa&;rsdK;udk cGifhjyKonfh vlUtzGJUtpnf;ESifh aygif;pyfrdaomtcg toufi,fi,f&G,f&G,fwGif tajctaetrsdK;rsdK;udk a&muf&SdoGm;wwfonf/ &kyfjrifoHMum; tpDtpOfrsm;? &kyf&SifZmwfvrf;rsm; yg0ifonfh udk,fusifhoDvavsmhyg;rI tcef;rsm;aMumifh tdrfaxmifrjyKbJ qufqH aygif;oif;jcif;? umvom;a&m*grsm;&&Sdjcif;? zcifray:bJ uav;arG;zGm;jcif;rsm; jzpfwwfonf/ tdrfaxmifzufESpfa,mufMum;wGif rnfonfhwlnDrIrQ r&SdbJESifh ZD0aA'ydkif;qdkif&m wdkufwGef;rIaMumifh apmapmpD;pD; vufxyf&onfh tjzpfrsdK;udk a&mufoGm;wwfonf/ udk,fhudk,fudk txifao;tjrifao; &Sdonfh vli,fwpfa,muftaejzifh rdrdwGif tazmfwpfa,mufrQyif rSefrSefwGJp&mr&SdbJ olrsm;awGrSm wpfa,mufpD wpfa,mufpD &SdaeaMumif;udk awGUjrif&onhftcg wpfpHkwpfa,muf\ tm&HkpdkufrIudk &atmif ododomom? vkyfaqmifjywwfMuawmhonf/ enf;tm;jzifh '&GwfwdkufqGJonfhtwGuf&&SdvmonfhtxJu udk,frvdkcsifonfh t&mrsm;udk zrf;zdkUvnf;cuf? ypfzdkUvnf;cufjzpfNyD; udk,fhxufomonfh ig;rQm;csdwfaemufodkUvnf; udk,fzrf;rdorQawG

ygoGm;Edkifonf / udk,fum,tvStyay:rlwnf qufqHa&;rsm;onf oufwrf;wdkwwfMuonf/

wnfaqmufxm;onfh

udk,fhudk,fudk txiftjrif ao;rI r&Sdonfh vli,frsm;onf qefUusifbuf vdifrsm;ESifh apmapmpD;pD; tdrfaxmifusjcif;? BuHUcdkifonfh qufqHa&;rsdK; r&Sdjcif;[laom trSm;rsm; rjzpfMuay/ olUudk,folawmfrSef;odNyD; av;pm;rIvnf;&Sdonf/ vlwumvkyfaeonfh aemufodkU vdkufp&mrvdk/ olUudk cspfaMumif; oufaojyaep&mrvdk/ taysmftyg;ESifh ppfrSefonfh aysmf&TifrI\ tusdK;aus;Zl;rsm;udk cPwmtaysmftyg;ESifh udk,fusifhoDvrJhrIrsm;jzifh rvJEdkifMuay/ vlBuD;vlaumif;qefqef aqmif&Gufolrsm;ESifh olwdkU\ taygif;toif;rsm;onf touf? vdifynm? t&G,ftpm;? tom;ta&mifESifh roufqdkifonfh tvm;wl jyemrsm;udk BuHKawGUwwfMuonf/ ig[m vlaumif;wpfa,mufjzpfw,f/ b,folUrS rapmfum;bl; [k udk,fhudk,fudk xifwwfMuonf/ vli,fwpfa,muftaejzifh olrBudKufonfh aq;vdyfawG t&ufawG aomufonf/ olUudk xdyg;apmfum;onfh npfnrf;aom jyufvHk;rsm;udk a&;onf/ olrBudKufonfh taygif;toif;rsm;udk aygif;onf/ olrESpfoufonfh t0wftpm;rsm;udk 0wfqif rBudKufonfh tjyKtrlrsm;udk jyKrlonf/ odkUjyKrljcif;tm;vHk;onf olUudk,fol vufrcHEdkif jzpfNyD; tu,f olUudk,fol cdkifcdkifrmrm jywfjywfom;om; &yfwnfvdkufvQif tjcm;olrsm;ESifh qefUusifbuf jzpfNyD; olUrSm rdwfaqGrsm; r&SdEdkifawmh[k xifum vkyfaejcif;jzpfonf/ t&G,fa&mufolvlBuD;wpfa,muftaejzifh qdkvQif olwdkUMum;csifonfht&mrsm;udkom ajymwwfvkyfwwfMuonf/ tusufvGefaeonfh om;ig;rsm;udk rD;zdkacsmifxJodkU jyefay;vdrfhrnfr[kwfay/ q&m0efwpfa,mufrS udk,fhtvSnfhusygvsufESifh udk,fhudkrMunfhyJ tjcm;vlemrsm;udk Munfhae tcsdefawG MumoGm;vQif vnf; apmifhaernf/ qHyifnSyfqdkifrSmvnf; olUae&mudk vdkcsifvmoltm; ay;rnf/ rdrdum;&yfrnfh ae&mrSm olrsm;awG um;0if&yfwmudkvnf; cHrnf/ wef;pDaeonfh Mum;xJwGif udk,fha&SUu ZGwfwdk;0ifvmvQifvnf; onf;cHrnf/ txufvlBuD;ESifhvnf; tjiif;roef/ udk,fvkyfxm;NyD;om;udk olrsm;u trSwf0if,loGm;vQifvnf; ruefUuGuf/ em;vnfrIrvGJygESifh/ cifAsm;\ udk,fhudk,fudk xifjrifyHku awmifhwif;BuHUcdkif cifAsm;vdkcsifonfh t&mrSmvnf; t&mom jzpfonf[k qdkvQif tvGefaumif;ygonf/ xdkjzpf&yfrsm;onf cifAsm;b0ta&;ESifh ywfouf tao;tzGJ[k ,lqvQif cifAsm;udk,f cifAsm;&IjrifyHkrSm tvGefxl;jcm;ygonf/ odkUaomf vltrsm;vufcHatmif BudK;pm;ae tjcm;t&mrsm;&rnfr[kwfyg/ taMumif;rSm &Sif;ygonf/ cifAsm;onf cifAsm;\ qEtppftrSefudk

xkwfazmufjyoaejcif;r[kwfay/ twkta,mifrsm;udkom jyoaejcif;jzpfonf/ twkta,mifrsm;yg0ifaom vltawmfrsm;rsm;onf tjcm;aom twkta,mifrsm;udk BudKufESpfoufjcif; r&SdMuay/ xdkUaMumifh b0\ jzpf&yftm;vHk;onf udk,fhudk,fudk txifao; tjrifao; &SdrIwdkUaMumifh xdcdkufepfemrI&Sdvdrhfrnf/ xdktxifao; tjrifao;&Sdwwfonfh tkyfpkxJ cifAsm;0ifqHhonf[kxifvQif a&SUpmrsufESmrsm;udk qufzwfum pdwfrwdk? a'gorxGuf&ef BudKwif owday;vdkygonf/ aemufpmrsufESmrsm; udk,fhudk,fudk txifao;tjrifao; &SdrIudk jyifrnf/ udk,fhudk,fudk MunfMunfvifvif ,Hk,HkMunfMunfjrifvmap&ef wpfqifhjyD;wpfqifh aqmif&Guf&rnfh vkyfxHk;vkyfenf;rsm;udk nTefjyxm;onf/ ,cktcg cifAsm;taejzifh atmifjrifrI avSum;udk pwifwufvSrf;&ef tqifoifh jzpfaeNyD/ xkdavSum;\ atmufqHk;&Sdonfh tkyfpkxJu xGufvmEdkifcJhvQif xdkavSum;udk jrefjrefqefqefwufzdkUvG,fulaMumif; oabmaygufvmvdrfhrnf/ ,cktcg cifAsm;taejzifh avSum;udk pwifwufvSrf;aeNyD/ tcef;(4) BuHUcdkifonfh udk,fhudk,fudk &IjrifyHk&Sd&ef avSum;xpf (15) qifh tqifh (1) cifAsm;\ udk,fydkifvufusefpm&if;aumufyg/ cifAsm;b,fawmhrQ a'0gvDrcHap&/ tu,fom cifAsm;u xkwfa&mif;&ef qHk;jzwfcJhvQif cifAsm;\ tom;wifwefzdk;onf a':vmoef;aygif;rsm;pGmwefonf/ cifAsm;vufusefpm&if;aumufonfhtcgwGif urmay: rnfolurQ cifAsm;\ cGifhjyKcsufr&SdbJ odrfi,fatmif rvkyfEdkifonfudk tjynfht0 oabmaygufvmvdrhfrnf/ xdkcGifhjyKcsufukd ray;csifavmufatmif cifAsm;udk,f cifAsm; tvGefoabmus ESpfNcdKufvmygvdrfhrnf/ uRefa[mif;wpfa,mufjzpfaom bGwfum;wD0g&Sifwefu olwdkUtm; rkef;wD;jcif;tm;jzifh uRefawmf\ 0dnmOfudk usOf;ajrmif;ao;odrfoGm;atmif rnfonfhtcgrQ rvkyfyg [k ajymcJhonf/ cifAsm;udk,f cifAsm; vuf&Sdtwdkif;vufcHEdkif&eftwGuf taMumif;w&m; (3)ck &Sdonf/ yxrtaMumif;w&m;rSm xdk;xGif;OmPfu awmif;qdk jzpfonf/ rMumao;rDu tdEd,jynf trsdK;orD;wpfa,mufonf a':vmwpfoef; &oGm;cJhonf/ tb,faMumifhqdkaomf aq;wpfrsdK;u olr\ rsufpdudk uG,foGm;ap jzpfonf/ rsufESmay:u 'Pf&mtcsdKUudk z,f&Sm;ypf&eftwGuf xdkaq;udk toHk;jyKonfhtcg aq;u rsufpdxJodkU 0ifoGm;NyD; tjriftm&Hk 98 % avmuf qHk;&IH;oGm;cJh&onf/ olrESifh cifAsm; ae&mcsif;vJ Edkifygovm;/ umvDzdk;eD;,m; trsdK;orD;wpfa,mufonf a':vmwpfoef;&jyefonf/ av,mOfysufus&mrS ausmwGif xdcdkuf'Pf&m&ojzifh

avsmfaMu;tjzpfay;jcif;jzpfonf/ q&m0efrsm;\ tqdkt& olronf rnfonfhtcgrQ vrf;jyefravQmufEdkifawmhay/ olrESifh ae&mcsif;vJEdkifygovm;/ cifAsm;\ rsufpdaumif;aevQifaomfvnf;aumif;? ausm&dk;cdkifrmaevQifaomfvnf;aumif; cifAsm;ESifh xdktrsdK;orD; ae&mcsif;vJzdkU qdkonfrSm wpfaxmifyHkwpfyHkcefUom&Sdrnf/ tu,fom xdktrsdK;orD;ESpfa,mufudk cifAsm;uoGm;NyD; ae&mcsif;vJrvm; [kar;vQif olwdkUu tm;&0rf;omvJMuvdrfhrnf/ cifAsm;udkvnf; tvGefUtvGefaus;Zl;wifMurnf/ cifAsm;taejzifh eufeufeJeJpOf;pm;Munfhygu cifAsm;rSm aiGa&;aMu;a&; tajctae b,fvdkyif &Sdaeonfjzpfygap xdkodkU vSJvS,f&ef jiif;qefrnfom jzpfygonf/ omrefvlom;wpfa,muftaejzifhqdkvQif aiGvdkcsifonfrSm rSefonf/ odkUaomf cifAsm;\ tBuD;rm;qHk;aom qkvmbfwpfck jzpfonfh usef;rma&;udk txdcdkufcHNyD; xdkaiGudk &,lrnf r[kwfay/ 'kwd, urmppftwGif;u emrnfausmf tvSbk&ifr bufwD*a&bJu olr\ a':vmoef;csDwefaom ajcaxmufrsm;aMumifh ausmfMum;onf/ xdkajcaxmufrsm;udk a':vmwpfoef;ESifh tmrcHxm;&Sdonf/ tjcm;aom a':vmwpfoef;wef ajcaxmufrsm;udk cifAsm;jrifzl;ygovm;/ cifAsm;\ ajcaxmufudkiHkUMunfhvdkufyg/ xdkajcaxmufrsm;u cifAsm;udk avQmufvSrf;Edkifatmif vkyfay;EdkifvQif a':vmwpfoef;ESifh cifAsm;a&mif;ypfrnf r[kwfay/ xdkUtwlyif cifAsm;\ rsufvHk;twGuf a':vmwpfoef;? cifAsm;\ ausmtwGuf a':vmwpfoef;? cifAsm;\ vuftwGuf a':vmwpfoef;? pkpkaygif;vdkufvQif cifAsm;onf tenf;qHk; a':vm 3 oef;ausmfwefaeNyD jzpf cifAsm;\ udk,fydkifpm&if;wpfck zGifhxm;oifhonf/ ,cktcg cifAsm;udk,f cifAsm;ydkNyD; oabmus rvmbl;vm;/ uHaumif;onfrSm cifAsm;taejzifh rdrdydkifqdkifonfh qkvmbfwpfckjzpfaom udk,fhusef;rma&;udk tjcm;t&mwpfckjzpfaom aiGaMu;twGuf vJvS,fp&m rvdkjcif;yifjzpfonf/ pmtkyfxJ yg0ifonfh tjyKoabmp&dkufvuPmrsm;udk zGHUNzdK;wdk;wufatmifvkyfNyD;vQif tusifhoDv? ,HkMunfrIrsm;? arwmw&m;? opm&SdrIESifh &dk;om;rIwdkUudk tajccHum wnfaqmufjcif;tm;jzifh cifAsm;onf usef;rma&;? Opm"e? aysmf&TifrI? Nidrf;csrf;rI? rdwfaqGrsm;ESifh vHkNcHKpdwfcsrIwdkU tm;vHk;udk &&SdEdkifonf/

oef;aygif;wpfaxmifxJu wpfa,muf ESpftwefMumu 'JvwfpfrS xkwfay;aomowif;pmxJ &rf;b&efU\ yef;csDum;wpfcsyfudk a':vmwpfoef;ausmfESifh a&mif;csaMumif;awGUvdkuf&onf/ xdkaqmif;yg;udk zwfonfhtcg uRefawmhfpdwfxJu ydwfum;ay:rSm pkwfwHESifh jc,foxm;aom t&mwpfcku bmjzpfvdkU 'Davmufawmif aps;BuD;ae&wmvJ[k awG;rdonf/ wu,fawmh ordkif;wpfavQmuf a&;qGJcJhonfh yef;csDum;aygif; oef;wpfaxmifcefUwGif ,ckvdk yef;csDum;rSm wpfcsyfom&Sdonf/ xdkyef;csDum;onf &rf;b&efU udk,fwdkifa&;qGjxm;aom rl&if;yef;csDum;vnf; jzpfonf/ ol\ &Sm;yg;rIaMumifh wefzdk;&Sdaejcif; jzpfonf/ 'kwd,taejzifh &rf;b&efUonf yg&rD&Sifwpfa,mufjzpfNyD; ESpfaygif;wpf&mwGif vlwpfa,mufom &&Sdwwfonfh yg&rDrsdK;&SdcJhonf/ xdkaMumifhyifvQif olUyg&rDudk rQtodtrSwfjyKaeMujcif;jzpfonf/ xdkUaemuf uRefawmfu cifAsm;\ taMumif; udk qufawG;aerdonf/ ordkif;wpfavQmuf urmajrBuD;ay: vf;aygif;axmifaygif;rsm;pGm&SdaecJhMuonf/ okdUaomf cifAsm;vdkvlwpfa,muf [dkwkef;uvnf;r&SdcJh/ ,ckvnf;r&Sd/ cifAsm;onfvnf; &Sm;yg;NyD; urmay:wGif olwpfyg;ESifh vHk;0rwlaom ? jcm;em;aom oD;oefU yk*dKvfwpfa,mufyifjzpfonf/ t&nftaoG;rsm;Mumifh cifAsm;wefzdk;&Sdaeonf/ &rf;b&efUonf yg&rD&Sifjzpfaomfvnf; olqHk;oGm;cJhNyD/ &rf;b&efUudk zefqif;xm;onfh bk&m;ocifu cifAsm;udkvnf; zefqif;xm;jcif;jzpfonf/ bk&m;ocifu &rf;b&efUudkvnf;aumif;? tjcm;olwpfa,mufa,mufudkvnf;aumif;? wefzdk;&Sdolrsm;jzpfatmif zefqif;xm;cJhjcif;jzpfonf/ &Sm;yg;onfh yg&rDtpGrf;tp&Sdaom &rf;b&efUonf ol\tpGrf;tpudk aeUpOfpkwfwHudkifqGJum toHk;cscJhonf/ tjcm;vf;aygif;rsm;pGmwdkUuvnf; olwdkU\ e,fy,ftoD;oD;wGifpkwfwHudk vHk;0rudkifrdjcif;ESifh xdkifcHku vHk;0rxjcif;rsm;&SdaecJhonf/ tawG;tac:udk a&SUajcwpfvSrf;avmuf enf;enf;pDwdk;NyD; toHk;jyKMunfhyg/ wpfNrdKUvHk; cifAsm;wpfa,mufwnf;rSmom um;wpfpD;&SdcJhvQif cifAsm;u xdkum;udk um;&HkxJrSm csnf;omodrf;rxm;cJhvQif xdkum;onf tawmfwefaMu;&Sdygonf/ xdkUtwlyif cifAsm;onfvnf; rdrd\tpGrf;tprsm;udk ,HkMunfNyD; toHk;csyg/ bk&m;ocifu cifAsm;udk zefwD;xm;jcif;ESifh yg&rDwpfckckay;xm;jcif;wdkUonf aoonfhtcg jrSKyfESHypf&efr[kwfbJ toHk;cs&efomjzpfonfudk owd&yg/ 'kwd,taMumif;w&m;rSm vltawmfrsm;rsm;wdkUu odyHynmudk ,HkMunfrIrsm;wwfMuonf/ xdkUaMumifh odyHenf;ususjzifh qef;ppfMunfhMuygpdkU/ cifAsm;\ em;xJwGif vlom;wdkU

wDxGiforQ tqef;Mu,fqHk; uGefysLwmrsm;u odrf;qnf;xm;jcif;rjyKEdkifonfh owif;pum;rsm;? tcsuftvufrsm;ESifh tjcm;aom taMumif;t&mrsm;udk odrf;qnf;xm;Edkifonf/ cifAsm;\ pdwfxJ tar&duefjynfolUvTwfawmf pmMunfhwdkufrS pmtkyfoef;aygif;rsm;pGm&Sd odrf;qnf;xm;onfh owif;tcsuftvufrsm;xufydk odrf;qnf;xm;Edkifonf/ odyHynm&Sifrsm;u vlwpfa,muf\ OD;aESmufwkudk wDwGifEdkifzdkUtwGuf a':vmoef;aygif;rsm;pGmukefusrnf/ xdkOD;aESmufonf tar&duefEdkifiH&Sd tifyg,mpwdwftaqmufttHkxufBuD;NyD; NrdKUBuD;axmifaygif;rsm;pGmtwGuf oHk;pGJae&aom vQyfppf"gwftm;xufydk vdkrnf[k qdkonf/ xdkOD;aESmufudk wnfaqmufEdkif&eftwGuf urmrSm tawmfqHk;ynm&Sifrsm;vdkrnf/ xdkrQBuD;rm;NyD; p&dwfpuukefum vQyfppfpGrf;tm;awGtrsm;BuD; vkdtyfygvQuf vlvkyfonfh OD;aESmufwkonf rnfonfhtawG;tac: wpfydkif;wpfpudkrQ udk,fydkifawG;ac:jcif; rjyKvkyfEdkif/ cifAsm;u rsufpdwpfrSdwftwGif;rSm awG;ac:vdkufonfh tawG;tac:rsdK;udk olrawG;ac:Edkifay/ cifAsm;\ xl;jcm;onfhpdwfonf pum;vHk;wpfvHk;udk &GwfqdkvdkufonfhtcgwGif MuGufom; (72)ck udk wNydKifeufpkpnf;umvIyf&Sm;aponf/ ,cktcg cifAsm;taejzifh uRefawmhfudkaomfvnf;aumif;? cifAsm;udk,f cifAsm;udk aomfvnf;aumif;? tjcm;olrsm;udkvnf;aumif; xdyfqHk;odkUOD;wnfonfh avSum;udk wufEdkifpGrf;&Sdaeonfh xl;jcm;onfh yk*dKvfwpfOD;jzpfaMumif;udk jyEdkifygonf/ uRefawmfhtaejzifh avmif;&JonfrSm cifAsm;avmuf pGrf;tm;r&Sdonfh vlrsm;onfyifvQif xdyfqHk;odkUa&mufatmifwufEdkifonfh tpGrf;tprsm; &SdaeMuonf r[kwfygvm; / cifAsm;\ pdwfudk a&mif;csjcif;

cifAsm;u uRefawmfonfavmufawmfaeygvsufESifh bmjzpfvdkU tajctaeqdk;ae&ovJ[k ar;vdrfhrnf/ xdkar;cGef;rSmvnf; ar;xdkufonfh ar;cGef;jzpfygonf/ tajzwpfcsdKUudk ae&myif azmfjyvdkygonf/ cifAsm;taejzifh arG;zGm;pOf tcguyif cifAsm;\ pdwfudk &&SdcJhjcif;jzpfonf/ tzdk;te*xdkufaomt&mjzpfonf/ cifAsm;\ pdwfudk uRefawmfydkifqdkifcJhvQif ydkaumif;rnf[k uRefawmfwdkU ESpfa,mufpvHk; u tjyeftvSefxifjrifaeMuonf/

qdkygawmh cifAsm;\ pdwfudk uRefawmf u a':vmwpfodef;jzifh a&mif;csrnf/ enf;tm;jzifh uRefawmf tjrwftrsm;BuD;&rnf/ cifAsm;taejzifh wpfcsdefvHk; aps;qpfrnfqdkvQifvnf; qpfEdkifonf/ odkUaomf rSefxJudk jyefMunfhNyD; ao;odrfatmifvkyfrnfh rSef;qcsuf rsdK; ? a0zefcsufrsdK;udk rnfonfhtcgrQ jyKvkyfrnfr[kwfay/ xdkrQ avmuf aiGaMu;wefzdk;&Sdaeonfh pdwfwpfckESifh ywfouf wpfa,mufa,mufu rMuifremajymvmcJhvQif cifAsm; ,HkMunfrvm;/ tav;teuf uRefawmf xyfajymyg&ap/ udk,hfudk,fudk &IjrifyHkBuHUcdkifrI&SdNyD; igom tBuD;us,fqHk;qdkonfh pdwf"gwfrsdK;jzpfatmif uRefawmf ajymaejcif;r [kwfyg/ uRefawmf ,ckajymaeonfh taMumif;t&mrsm;rSm BuHUcdkifaom udk,hfudk,fudk vufcHrI[lonfh &dk;&Sif;onfh udpav;wpfck zGHUNzdK;wdk;wufvmatmif ajymaejcif; om jzpfonf/ tm;vHk;xJu taumif;qHk; cifAsm;udk,f cifAsm;ESpfoufzdkUaumif;onfh taMumif;wpf&yfrSm uRefawmfawGUcJh&onfh pmwef;wpfckxJuvdkjzpfrnf/ xdkpmwef;u cifAsm;BudKufBudKuf rBudKufBudKuf bk&m;ocifu cifAsm;udk cspfonf [k a&;xm;onf/ ormusrf;pmxJ bk&m;ocifu ol\&kyfyHkvTmtwkdif; vludk zefqif;xm;NyD; ewforD;rsm;xuf enf;enf;omavsmhonf[k qdkonf/ a,&Ic&pfawmfuvnf; ajymcJhonf/ uREkfyfvkyfcJhonfh tvkyfrsdK;udk oifwdkUvnf; vkyfEdkifNyD; xufydk BuD;us,fonfh t&mrsm;udkyifvQif vkyfaqmifEdkif onf [k ajymcJhonf/ olu touft&G,f? ynm? t&nftcsif;? usm;-r? tom;ta&mif? t&yftedrfhtjrifh? wpfpHkwpf&m owfrSwfxm;cJhjcif;r&Sday/ rnfolrqdk &,latmifjrifEdkifonf[kom ajymcJhonf/ ,HkMunfcsufudkyif uRefawmfwdkUu tpydkif; azmfjyay;cJhjcif;jzpfonf/ cifAsm;om ,HkMunfvQif atmifjrifzdkU qdkonfrSm vG,fulygonf/ ,cktcg cifAsm;onf ,HkMunfpjyKvmNyDjzpfojzifh atmifjrifpvnf;jyKvmNyD/ cifAsm;taejzifh BuD;aumif0ifaejyDjzpfonfh uav;rsm;\ rdbjzpfvQif uav;wpfa,mufu olUudk,fol uRefawmf[m bmaumifrS r[kwfygvm;/ bmrQvnf; rvkyfEdkifygvm; [k ajymvQif cifAsm; rnfodkUcHpm;&rnfenf;/ xdkodkU ajymqdkcsufrsm;onf cifAsm;udk aysmf&Tifatmif vkyfEdkifovm;/ xdktoHrsm;aMumifh cifAsm;\ rmeawG wdk;vmEdkifovm;/ cifAsm; aMuuGJatmifaomfvnf;aumif;? pdwfysufvufysufjzifh acgif;cgrdatmifaomfvnf;aumif; vkyfEdkifygovm;/ xdkUtwlyif uRefawmfwdkUudk,f uRefawmfwdkUao;odrfatmif vkyfydkifcGifhr&Sdovdk tjcm; vlom;rsm;uvnf; vkyfydkifcGifhr&SdMuyg/ wu,fawmh cifAsm;udk,f

cifAsm; rSefxJaemufwpfcgxyfMunfhNyD; cifAsm;\ wpfaeUwmvkyfief;udk pwifvdkufvQifyif bk&m;ocifu auseyfygvdrfhrnf/ ,ckbmyJjzpfaejzpfae bk&m;ocifu rdrdudk cspfonfudk rarhygESifh/ ratmifjrifoludk bk&m;ocifu uruxrvkyf tDo,fvf0g;wm; u? bDvf*a&[rf\ jyefvnfemvefxpcef; ESpftwefMumu ajymMum;cJhonfh pum;rsm;udk oabmusrdonf/ wpfa,mufa,mufu tHhtm;oifhpGmjzifh a'gufwm *a&[rf[m NAdwdoQvlrsdK; axmifaygif;rsm;pGmwdkU\ wcJeufwHkUjyefrIudk bmaMumifh &cJhoenf;[k ar;onfhtcg tDo,fvfu ol\ tvSyqHk; tNyHK;jzifh NyHK;NyD;ajzonf/ bk&m;ocifu raumif;wJh udpawGudk uruxrvkyfbl; [k ajymvdkufonf/ 'JvyfpfrS xif&Sm;onfh pD;yGm;a&; vkyfief;&SiftrsdK;orD; wpfOD;jzpfol ar&Du&dkvDuvnf; tvm;wlyifajymonf/ &Sif[m xl;jcm;wJholwpfa,mufa,mufbJ bmjzpfvdkUvJqdkawmh bmaumifrS r[kwfwJholwpfa,muftwGuf bk&m;ocifu tcsdefukefrcHbl;/ cifAsm;[m bk&m;ociftwGuf b,favmufta&;ygw,fqdkwm odvdkU&SdvQif tjyifxGufNyD; avmuBuD;udkcifAsm; b,favmufta&;ygwJhtaMumif;jyaep&mrvdkbl; [k ajymonf/ xdkUaemufolu bk&m;ocifu vlom;udk zefqif;w,f/ aemufNyD; ig'Dxufydkaumif;atmif vkyfEdkifao;w,fqdkNyD;awmh trsdK;orD;udkzefqif;vdkufw,f [k ajymonf/ trsdK;om;rsm;bufu ajymaevQufESifhyif uRefawmfu xdkudpESifh ywfouf olrESifh &mEIef;jynhfoabmwlnDygonf/ ,cktcg cifAsm;\ udk,fydkifvufusefpm&if;udk aumuf,lonfh udpwpfcsdKUwpf0uf NyD;qHk;ygNyD/ xdktcg cifAsm;udk,fcifAsm; enf;enf; ydkESpfoufvmrnf xifygonf/ tqifh(2) jzD;vdrf;yg/ jyifqifyg/ tjyifxGufyg/ cifAsm;udk jyifyrS Munfh&onf vuPmrsm;u cifAsm;b,fvdkcHpm;ae&aMumif; cifAsm;udk,f cifAsm; b,fvdkjrifaMumif;udk wdwdususazmfjyaeonf/ atmufyg aqmif;yg;udk 1947ckESpf? azazmf0g&Dv ? ( 6 ) &ufaeY xkwf 'Jvyfpfarmeif; owif;pmrS &&Sdxm;onf/ aqmif;yg;u xdktcsufudk aumif;aumif;nTefjyygvdrfhrnf/ rsufESmudk rdwfuyfvdrf;NyD;aemuf tbGm;BuD;rsm;

NyHK;vmMujcif; 'JvyfpfrS touft&G,fBuD; trsdK;orD;rsm;onf olwdkU\ yHkyef;o@efajymif;vJvmrIESifh ywfouf *kPf,laeMuonf/ wpfywfvQif wpfcg olwdkUonf a&Ta&mifvTr;fonfh ajr,mrsm; cef;rokdU bD;wyfukvm;xdkifrsm;jzifh aomfvnf;aumif;? wkwfaumufrsm;jzifhaomfvnf;aumif;? olwdkUrsufESmudk tvSjyifqif&eftwGuf a&muf&SdvmMuonf/ ol\ rsufESmudk aq;aMumoefYpifNyD; tvSjyif&eftwGuf apmifhqdkif;aeonfh 81 ESpft&G,f tbGm;BuD;wpfOD;u ]wu,fhudk ajymif;vJoGm;apwmbJ ightom;ta&awGu jyefaumif;vmjyD/ tckqdk ighrSm touf 50 t&G,f tom;ta&awG &SdaeNyDr[kwfvm; } [k ajymvdkufonf / xdktrsdK;toD;onf usef;rma&; raumif;? rsufpdvnf;rjrif? odkUaomf olr\ tcef;xJu rxGufcGmrD tNrJwrf;rdwfuyfvdrf;avh&Sdonf/ tpDtpOfudk 'Jvyfpf*,f&Dtmx&pf odyHrS &efyHkaiGaxmufyHhNyD; ar&Dau; tvSukefvkyfief;u vdktyfonfh ypnf;rsm; udk yHhydk;onf/ xdktpDtpOf yg0ifol trsdK;orD;rsm;onf ysrf;rQjcif;tm;jzifh touf 83 ESpf&Sdonf/ 6 v cefYMumNyD;aemuf vl ( 21400 ) ausmf rdwfuyfvdrf;NyD;onfhtcg udk,fhudk,fudk jrifyHkjrifenf; ododomomwdk;wufvmMuaMumif;udk owdxm;rdonf/ ]]onfae&mrSm uRefawmfoufaojycsifwJh tcsufuawmh tbGm;BuD;awG[mvnf; olwdkUudk,folwdkY b,fvdkyHkjzpfaew,f qdkwmudk *&kpdkufMuwkef;bJ}} [k 'g&dkufwmjzpfol rmAiftef;pfu ajymonf/ ]olwdkUudk,folwdkY Munfh&wm ydktqifajyav? olwdkU[m aevdkY xdkifvdkY ydkaumif;MuavbJ} [k ajymonf/ yPmravhvmawGY&Sdcsufrsm;t& xdktpDtpOf yg0ifolrsm;onf udk,fhudk,fudk pdwf0ifpm;rIrsm;rSm rodromwdk;wufvmonfudk awGY&onf/ tef;pfu ]wpfukd,fa& oefU&Sif;awmufajymifvmatmif ulnDaxmufyHhjcif;onf udk,fhudk,fudk b,fvdkcHpm;&w,fqdkwJhtay:rSm ododomom tusdK;jyKw,f/ olwdkY&JY tem;rSm&SdaewJh vlawGudkvnf; aysmf&Tifap&ef vkyfay;Ekdifw,f} [k ajymjyonf/ tar&dum;rSm&Sdonfh cifyGef;wdkif;u olwdkU\ ZeD;onfawGrSm tvSjyifqdkifu jyefvmcJhvQifaomfvnf;aumif;? t0wftpm;opfrsm;0wfqif&vQifaomfvnf;aumif; xkwfvkyfrIpGrf;tm;awG wdk;vmMuaMumif; ajymjyonf/ *RefeDESifh

ar&DwdkUonf t0wftpm;opfrsm; 0wfqifNyD; ausmif;wuf&onfhtcgrsdK;wGif ajcvSrf;usJusJjzifh vmwwfMuaMumif; ajymjyonf/ wuqufjynfe,f? ydkUpfvmAmum&Sd u,fvf[Gef txufwef;ausmif;rS ausmif;tkyfBuD;ESpfOD;jzpfaom *sifrdk;ESifh *sdK*a&[rfwdkUonfvnf; tjcm;olrsm;vdkyif tcsufudk axmufcHMuonf/ uav;rsm;rS t0wftpm;opfrsm;udk 0wfqifvmNyD; "gwfyHk&dkufonfhaeYwGif olwdkU\ tjyKtrlrsm;onf tjcm;aeYrsm;xuf ododomomydkaumif;aeonf[k qdkonf/ a&S;a[mif;pum;wpfcku ]t0wftpm;aMumifh vljzpfonfr[kwf} [k qdkaomfvnf; xdkodkUajymonfrSm wpf0ufwpfysufomrSefuefonf/ cifAsm;taejzifh rrSefonfhwpf0ufudkom ,lrdyHk&onf/ trSefrSm cifAsm;\ jyifyyHkyef;o@efrsm;u cifAsm;\ &kyfyHkvTmESifhpGrf;aqmifrI wdkYtay:wGif tusdK;oufa&mufrI&Sdonf/ cifAsm;udk,fwGif;&Sd tpGrf;tprsm;udk jyifyyHko@efu wdk;yGm;vmatmif vkyfEkdifovdk? usqif;atmifvnf; vkyfEdkifonf/ tvkyform;rsm;u oyfoyf&yf&yf ususee0wfqifxm;&onfhtcg (tjcm;t&mrsm;wef;wlqdkvQif) tvkyfydkvkyfEdkifMuaMumif; tvkyf&Sifrsm;u ajymjyonf/ trsdK;om;refae*sm tkyfpkESpfckudk 6 ESpfMum avhvmcsuft& uGefysLwmudkifaqmifxm;onfh pD;yGm;a&; vkyfief;&Sifrsm;onf uGefysLwm roHk;onhfolrsm;xuf &mxl;aumif;rsm;udk &&Sdum olwdkY\ vkyfief;ESifh ywfoufvnf; ydkrdkpdwftm;xufoefMuonf[k qdkonf/ d xdkUaMumifh cifAsm;\ ukd,hfudk,fudk &IjrifyHkwdk;wufapvdkvQif t0wftpm;udk *&kwpdkuf0wfqifyg/ pmtkyfwpfavQmufvHk;wGif &nfrSef;csufcsrSwfjcif;? oabmxm;azmfjyjcif;? tjyKtrlrsm;ESifh ywfouf rMumcP nTef;qdkoGm;ygrnf/ tqifh (3)

olwdkYrSm &Sdonfh tpGrf;tprsm;udk tjynfht0toHk;csum b0rSm trsm;BuD; &&SdcJhNyD;aemuf b0udkvnf; trsm;BuD; jyefvnfjznfhpGrf;EdkifcJhMuonfh tom;ta&mif? trsdK;tEG,f? tqifhtwef;ra&G;? trsdK;om;? trsdK;orD;rsm;\ udk,fwdkifa&; twKywdrsm;udkzwfyg/ tmA&m[rfvifuGef;? aomrwfpftuf'Dqif? bGwfumwD0g&Sifwef? [ife&DzdkY'f? a0:vwmc&dkifqmvm? tif'&l;ume,f*Dponfh olrsm;\ Zmwfvrf;rsm;udkzwfNyD;vQif pdwftm;rxufoefbJae&ef tvGefcufygonf/ uRefawmfu vlwdkif;udk uRefwpfOD;\ orD;jzpfaom tmom0dIuf\ taMumif;udk zwf&ef wdkufwGef;avh&Sdygonf/ olUtaMumif;rSm 1974 ckESpf? 'DZifbmvxkwf &D'gpf'dkif*suf r*Zif;yg&SdNyD;? b0ESifhywfouf

bmrSrvkyfcsif rudkifcsifbJ &Sdaeonfh olrsm;onf xdktaMumif;udk zwf&Ioifhygonf/ xdkZmwfvrf;rsm;ESifh qufEG,fNyD; olwdkY atmifjrifonfudk jrif&aomtcg uRefawmfwdkYvnf; tvm;wlyif &IjrifvmwwfMuonf/ tqifh (4)

vlUabmifudkwnfaqmufcJhMuonfh a[majymolrsm;? "ruxdursm;\ ajympum;rsm; ar;cGef;rsm;udk em;axmifyg/ cifAsm;taejzifh aemfrefbif;qifhyD;vf? c&pf0Jvf? aygvf[maA;? uifrufzmvef? a&mbwf&Ivm; ponfh yk*dKvfrsm;a[majymonfudk em;axmif&vQif enf;rsdK;pHkjzifh pdwf"gwfwufMuGp&mjzpfEdkifygonf/ pmtkyf? &kyf&Sif? &kyfjrifoHMum; tpDtpOfrsm;rS vlUabmifavmuudk wnfaqmufcJhonfh olrsm;taMumif;udk rSwfwrf;wifxm;onfh t&mrsm;u cifAsm;\ udk,fhudk,fudk &IjrifyHkaumif;vm&ef wnfaqmufay;ygvdrhfrnf/ tqifh (5 )

udk,fhudk,fudk &IjrifyHkaumif;vmapa&;twGuf ajcvSrf;i,frsm;udk qufwdkufvSrf;Munfhyg/ vltawmfrsm;rsm;wdkYu topftqef;rsm;udk rnfonfhtcgurQ rBudK;pm;Mujcif;rSm qHk;&HI;rSm? usqHk;rSmudk aMumufjzpfonf/ tu,f jzpfEkdifvQif cifAsm;EkdifEkdifeif;eif;udkifwG,fEdkifonf aqmif&GufEdkifonf[k ,lqonfh tpdwftydkif;av;wpfck? tqifhav;wpfckjzifh vkyfief;opfwpfckudk pGefYpm;Munfhyg/ e,fy,fwpfck&Sd rlvtpatmifjrifrIrsm;udk tjcm;e,fy,frsm;odkU vufqifhurf;,lyg/ ESpftvD&onfhuav;wpfa,mufonf xdkrS wpfqifh oHk;tvD? ig;tvDrsm;udk quf &oGm;Edkifonf/ enf;tm;jzifh olUudk,fiolocsFmudk Edkifeif;onf[k jrifvmEdkifonf/ 6 ay tjrifhudk ckefEdkifonfh tjrifhckeform;wpfa,mufonf yxrwGifwef;udk edrfhedrfhxm;NyD; pckefcJhNyD;rSom wjznf;jznf;? wqifhqifh wdk;jrifhNyD; ckefjcif;jzpfonf/ wuqufjynfe,f umv[Gef; txufwef;ausmif; tjrifhckef;orm;wpfa,mufonf wkefaxmufckeform;wpfa,mufwifxm;onfh pHcsdefxuf 4 vufrausmfatmifckefEdkifcJhonf/ vli,frsm;tm;vHk; olwdkU\ pGrf;aqmif&nfwdk;wufvmonfESifhtrQ udk,fhudk,fudk &IjrifyHkonfvnf; wdk;wufvmMuonf/ tjrihfrsm;udk atmifjrifpGm ckefEkdifonfhtcgwGif {&mrvkyfief;BuD;rsm;udkvnf; atmifjrifpGmausmfvTm;Edkifrnfudk jrifvmMuonf/ ae&m

uRefawmfajymvdkonfh tcsufwpfckrSm cifAsm;aocsmayguf atmifjrifEdkifonf[k ,HkMunfxm;onfhe,fy,fwpfcku pwifyg/ xdke,fy,f atmifjrifNyDqdkvQif tjcm;ajcvSrf;wpfckudkvSrf;yg/ NyD;vQif aemufxyfajcvSrf;rsm;udk qufvSrf;yg/ ajcvSrf;wdkif; ajcvSrf;wdkif;u cifAsm;udk ,HkMunfrIrsm;wdk;yGm;vmapvdrhfrnf/ udk,fhudk,fudk &IjrifyHkaumif;rGefvmNyD; aemufwGif cifAsm;\ pGrf;aqmif&nfvnf; wdk;wufvmum xdkpGrf;aqmif&nfaMumifhyif udk,fhudk,fudk &IjrifyHk wdk;wufjyef tjyeftvSef tusdK;&SdrI &vdrfhrnf/ enf;udk [m;Awfpf wuodkvfrS pdwfynm&Sif a';ApfrufuvJvif;u ] atmifjrifrIoGif;tm;} [k ac:cJhonf/ ta&mif;avhusifhoifwef;rsm; oifwef;om; ta&mif;orm;wpfa,mufu yxrqHk; vufawGY ra&mif;csrD oifwef;cef;rxJ o@efvkyfo&kyfaqmifvnf;aumif;? vufawGYavhusifhvnf;aumif; pwif&onf/ olUtaejzifh twef;xJwGif ysm,dysm,mjzpfaecJhvQifvnf; udpr&Sd/ cef;rxJ olUtaejzifh qHk;&HI;p&mtaMumif; odyfr&Sd/ xdkYtjyif olUudk ol\ rdom;pka&SUaomfvnf;aumif;? rSefa&SUwGifvnf;aumif;? avhusifh&eftm;ay;&rnf/ uG,fvGefolruf0Jarmhu vkyfxHk;vkyfenf;udk ]zdtm;ray;bJ avhusifhjcif;} [k ac:cJhonf/ odkUavhusihfonfhtwGuf ta&mif;orm;taejzifh rnfonfht&mrQ qHk;&IH;p&mr&Sday/ ae&m udk,fhudk,fudk ,HkMunfrIESifh ywfouf owday;pum;wpfckudkajymvdkonf/ cifAsm;b0wpfavQmufvHk; cifAsm;taejzifh udk,fhudk,fudk ,HkMunfrIbPfpm&If;u &Sdonfxuf ydk xkwfrdonfhtcgrsdK;vnf; jzpfEdkifonf/ cifAsm;taejzifh pmtkyfudk wpfBudrfzwfjcif;jzifhvnf;aumif;? wpf&ufzwfjcif;jzifh aomfvnf;auif;? oif\ pm&if;rsm;udk aemufqHk;tajctaeESifh udkufnDatmif aqmif&Gufjcif; jyKEdkifrnf r[kwfay/ vdktyfonfh ajcvSrf;rsm;udk Mum&SnfrSefrSefvSrf;av? tBuHjyKwifjyxm;onfh vkyfxHk;vkyfenf;rsm;udk vdkufemavav? cifAsm;\ ,HkMunfrIbPfpm&if;wdk;yGmvmavavjzpfrnf/ udk,fhudk,fudk &IjrifyHk aumif;rGefvmNyD; udk,fhudk,fudk ,HkMunfrIwdk;yGm;vmonfESifhtrQ atmifjrifrIrsm;vnf; &&Sdvmrnfjzpfonf/ tqifh ( 6 )

NyHK;yg/ csD;usL;yg / cifAsm; NyHK;jyvQif olwdkUuvnf; jyefNyD; NyHK;jyvdrfhronf/ xdktcg cifAsm;ae&xdkif&wm tvdkvdkoufomoGm;onf/ cifAsm;udk olwdkUu jyefNyHK;rjycJhvQifyif cifAsm;ae&xdkif& oufomEkdifygonf/

tb,faMumifhqdkaomf urmBuD; tqif;&JqHk;olrsm;onf rNyHK;Ekdifonfh olrsm;jzpfMuaMumif;udk cifAsm;odae jzpfonf / xdkolrsm;udk tNyHK;rsm;ay;vdkufjcif;tm;jzifh cifAsm;ydk <u,f0vmEdkifonf/ olwpfyg;udk csD;usL;cJhvQifvnf; xdkYtwlyifjzpfonf/ vlwpfa,mufudk cifAsm;u &dk;&dk;om;om; csD;usL;vdkufonfhtcg aomfvnf;aumif;? ,Of,Ofaus;aus; qufqHvdkufonfhtcg aomfvnf;aumif;? olUtaejzifh wdkuf&dkuf tusdK;cHpm;oGm;&NyD; olUudk,folydk oabmusaeEdkifonf/ wpfa,mufa,mufudk oufawmifhoufomjzpfatmif rvkyfbJESifh cifAsm;udk,f cifAsm; oufawmifhoufomjzpfatmif rvkyfaqmifEdkifay/ tjcm;olrsm; oufawmifhoufomjzpfatmif vkyfEdkifonfh taumif;qHk;enf;vr;fwpfckrSm taumif;jrif0g' ESifh &,f&,farmarmaysmfaysmf&Tif&Tif aewwfrIwdkYudkysHUESHUatmifvkyfaqmif&efjzpfonf/ rdom;pkESifh qufqH&m aomfvnf;aumif;? vkyfazmfudkifzwfrsm;ESifh qufqH&maomfvnf;aumif;? vkyfief;udk aeYpOf aqmif&GufEdkifonf/ vlwpfa,mufu ]cifAsm; ? 'DaeYb,fES,faeovJ} [k ar;onfhtcg olwdkUudk &,f&,farmarm aysmfaysmf&Tif&Tif ajymjyvdkufyg/ ]odyfaumif;wmyJ} [k ajymjyvdkufyg/ tu,fxdkokdUajym&eftwGuf pdwfryg vufryg jzpfaevQifvnf; rMumrDaumif;vmawmhrnf qkdonfh cHpm;csufjzifh ajymjygy/ tjcm;enf;vrf;wpf&yfrSm w,fvDzkef;ac: oHwpfckudk avsmfuefovdk ajzMum;yg/ vlawmfawmfrsm;rsm;u w,fvDzkef;vmvQif ][Jvdk? [kwfuJh} [laom pum;rsm;jzifh ajzqdkwwfMuNyD; ac: olu 'kp&dkufwpfckckudkvkyfaeoa,mifqufqHwwfMuonf/ uRefawmfu tdrfw,fvDzkef;udk ajzonfhtcg ]aumif;aomeHeufcif;ygcifAsm;} [laomfvnf;aumif;? ]r*FvmeHeufcif;yg/ 'g*sif;Zif*vm&JU cifyGef;u ajymaeygw,f} [lvnf;auif;? ]aumif;aomeHeufcgif;yg/ uRefawmf[m Zpf*vm&JU tdrfrSmaysmf&Tifaeygw,f/ cifAsm;vnf;aysmf&Tifvdrfhrnf [k arQmfvifhygw,f} [lvnf;aumif; ajymEdkifonf/ xdkodkUajymjcif;rSm uRefawmhfpdwfxJ xdkodkUcHpm;& jzpfonf/ odkUaomf uRefawmfrnfodkUcHpm;ae&onfjzpfap? odkUyif tjrJwrf;ajzMum;avh&Sdonf/ ajz&onfhtaMumif;rSm &Sif;ygonf/ avmavmq,f uRefawmfoufawmifh oufomae&rnf[laom &nf&G,fcsufjzifh ajymaejcif; jzpfonf/ uRefawmfwdkU ac:aeonfholESifh ywfoufvnf; uRefawmfhrSmwm0ef&Sdygonf/ uRefawmfu aysmfaysmf&Tif&Tifaewwf? taumif;jrifwwfvQif wpfzufu w,fvDzkef;ac: onfh ol\ pdwf"gwfudk jrifhwifay;Ekdifonf/

ormusrf;pmrsm; aysmf&TifwwfonfhESvHk;om;rSm yGJvrf;awG qufaeonf [k ajymwwfonf/ enf;vrf;u uRefawmhfudk aysmf&Tifwwfonfh ESvHk;om;wpfck jzpf&ef tmrcHonf/ uRefawmfwdkY ukrPD twGif;a&;rSL;rsm;u w,fvDzkef;ac:qdkoHrsm;udk ajzonfhtcg ]r*FvmeHeufcif;yg/ ZpfZpf*vm&JU ukrPDrSm tawmfaysmfp&maumif;wJh aeYwpfaeYygbJ} [k ajymavh&Sdonf/ cifAsm;tygt0if vltm;vHK;wdkUonf aysmfaysmf&Tif&Tif taumif;jrifwwfonfh olrsm;ESifh awGY&vQif Mum&SnfpGm qufqHrI &Sdonf jzpfap? qufqHrIwdkawmif;onfjzpfap? olwdkUoufawmifhoufomaeMu& cHpm;Mu&onf/ tqifh ( 7 )

wpfa,mufa,muftwGuf wpfckckvkyfay;yg/ aq;&Hkay:rS vlwpfa,mufxHodkU oGm;tm;ay;yg/ roef rpGrf;olwpfa,muftwGuf udwfrkefYzkwfNyD; auR;yg/ bdk;bGm;&dyfom odkU oGm;vnfjcif;? pmzwfjyjcif;qdkonfh vkyfief;rsm;wGif yg0ifyg/ tjyifxGufvdkonfh rdcifwpfa,muftwGuf uav;ulxdef;ay;yg/ pmrwwfolwpfa,mufudk pmzwfwwfatmif aeYpOf rdepftenf;i,frQ pmrSefrSefoifay;yg/ MuufajceDwyfzGJYwGif vkyftm;ay;yg/ ausmif;oGm;ausmif;jyefonfh uav;rsm;udk rD;ydGKihfrsm; ulnDapmifha&Smufay;yg/ rdbrJhuav;wpfa,muftwGuf tpfudkBuD;wpfa,mufvdk *&kpdkufyg/ enf;tm;jzifh tBuHOmPfrsdK;pHk vkyfief;rsdK;pHkudkaqmif&GufEdkifonf/ a';Apf'ef;a&;om;onfh ] oifhudk,fwdkifay;zdkY BudK;pm;yg} qdkonfh pmtkyfudk zwf&ef wdkufwGef;vdkygonf/ odkUaomf cifAsm;taejzifh xdkodkYvkyfay;onfhtwGuf olwdkUxHu wpfpHkwpfck jyefr,l&efjzpfonf/ cifAsm;ulnDonfh yk*dKvfrsm;onf cifAsm;udk wpfpHkwpfck jyef vkyfray;Edkifonfh tajctaersdK; &Sdae&rnf/ tjcm;tmrcHvdkaomtcsufwpfck&Sdygonf/ cifAsm;udk aus;Zl;wHkYjyefp&mwpfckckay;Edkifonfh olrsm;twGuf wpfckckvkyfay;cJhvQif cifAsm;ay;vdkufonfxuf ydk trsm;BuD;&ygvdrhfonf/ wpfcgwpf&H cifAsm;u enf;enf;omay;vdkuf onf[k xif&aomfvnf; vufcHoltwGuf trsm;BuD; tusdK;&SdoGm;ygonf/ bmrQ rvkyfEdkifonfholrsm;twGuf cifAsm;u wpfckckvkyfay;&onfhtcgwGif cifAsm;tvGefuHaumif;aMumif;udk oabmaygufvmygvdrfhrnf/ cifAsm;udk cifAsm;ulnDay;Edkifonfh olwpfpHkwpfa,mufjzpfonfhtwGuf *kPf,l0rf;ajrmufaeygvdrhfrnf/ cifAsm;rSm &Sdonfh t&nftaoG;udk,lNyD; tjcm;olwpfOD;wpfa,muf\

aumif;usdK;twGuf udk,fusdK;rygaqmif&Gufay;jcif;rsm;onf cifAsm;twGuf qkvmbfwpfck jzpfoGm;ygvdrfhrnf/ xdktaMumif;udk csm;vfpf'pfuif; u ]tjcm;olwpfOD;wpfa,muf\ 0efxkyfudk avsmhyg;atmif rvkyfEdkifonfhrnfolrqdk urm toHk;rusonfh olwpfa,mufjzpfaernf} [k azmfjycJhonf/ tqifh ( 8 )

cifAsm;\ vkyfazmfudkifzufrsm;udk *&kpdkufyg/ udk,fusihfw&m;aumif;olrsm;? b0udk taumif;jrifwwfonfholrsm;ESifh aoaocsmcsm a&G;NyD;aygif;oif;yg/ &vmonfh tusdK;qufrsm;rSm BuD;rm;ygvdrfhrnf/ Oyrm wpfck ajym&vQif q&m0ef? ausmif;q&m? a&SUae? EdkifiHa&;orm;? jynfolU0efxrf; polwdkYonf 3 v avmuf jzpfjzpf aps;a&mif;onfh vkyfief;udk vkyfMunfhapcsifygonf/ wpfygwfudk wpfcgavmuf ta&mif;t0,f tpnf;ta0;wpfckudk wufapcsifonf/ ESpfaygif;rsm;pGmtwGif; uRefawmhtaejzifh b0tvTmtoD;oD;rS vlaygif;rsm;pGmwdkYonf ta&mif;e,fy,fxJodkY &SufwwfaMumufwwfonfh wdwfwdwfykef;orm;rsm;? t&nftcsif;r&Sdolrsm;tjzpf 0ifa&mufvmMuNyD;aemuf wpfywfESpfywftwGif;yif udk,fhudk,fudk ,HkMunfrI&Sdaom? t&nftaoG;jynfh0aom? ydkxkwfvkyfrIpGrf;tm;&Sdaom olrsm;tjzpf a&muf&SdvmMuonfudk awGY&onf/ udp&yftawmfrsm;rsm;wdkY vlwdkYonf raumif;jrifwwf? raumif;ajymwwfonfh ywf0ef;usif aexdkifMu&onf/ olwdkY\ pdwfxJodkY? raumif;onfhtrdIufrsm;udk 0kdif;NyD; yHkaeonfholrsm;ESifh 0ef;&HcHaeMu&onf/ olwdkYrvkyfEdkif[kom wpfcsdefvHk; tajymcHaeMu&onf/ odkUaomf ta&mif;avmuxJodkY a&muf&SdvmonfhtcgwGif xdkywf0ef;usifESifh vkyfazmfudkifzufrsm;rSm ododomom ajymif;vJoGm;Muonf/ olwdkYvkyfEdkifonf[k vlwdkif;u ajymaeMuNyD; avhusihfay;olrsm;? refae*smrsm;? vkyfazmfudkifzwfrsm;xHrS tjyKoabma0zefcsufrsm;udk aeYpOfaeYwdkif; bufaygif;pHku &aeMuonf/ xdktcg olwdkYonf aysmf&TifrI tusdK;aus;Zl;rsm;udk cHpm;&ojzifh olwdkYudk,folwdkY &IjrifyHkvnf; ajymif;vJvmMuonf/ uRefawmfajymvdkonfrSm vlwdkif;vlwdkif;om uJhodkY ywf0ef;usifrsdK;? yk*dKvfrsdK;udk qufqH&vQif vlwdkY\ ukd,hfudk,fudk &IjrifyHkESifh oabmxm;rsm; rnfodkYjzpfoGm;rnfudk awG;Munfhyg/ vlwpfa,muftaejzifh olwdkY\ vkyfazmfudkifzufrsm;udk ajymif;vJypf&ef r[kwfaomfvnf; taumif;jrifwwfaomfb0ESifh ywfouf pdwftm;xufoefaomolrsm;udkom a&G;cs,fyg/ olwdkYu cifAsm;\

acs;anmfrsm;udk wdkufcRwfay;ygvdrfhrnf/ cifAsm; ywf0ef;usifrSm &Sdonfhvlrsm;\ "avhp&dkufrsm;? tjyKtrlrsm;? tawG;tac:rsm;udk cifAsm;trsm;BuD; &&Sdygvdrhfrnf/ cifAsm;ywf0ef;usifu vlawG aumif;aumif;qdk;qdk; xdktwdkif;yifjzpfvmygvdrhfrnf/ cifAsm;\ OmPf&nfjyudef;udkvnf; cifAsm;\ ywf0ef;usifESifh vkyfazmfudkifzufrsm;u wufatmifusatmif vkyfEdkifygonf/ 1976 ckESpf? Zlvdkifvxkwf ]tuefYtowfr&Sdonfh atmifjrifrI} qkdaompmtkyfxJ taMumif;udk ajymjyxm;onf/ tpa&;EdkifiHupfbk tuJjzwfcsufrsm;t& ta&SYwdkif;rS *sL;uav;i,frsm;twGuf ysrf;rQOmPf&nfjyudef;rSm 85 jzpfNyD;? Oa&myrS *sL;uav;i,frsm; twGuf OmPf&nfjyudef;rsm 105 txd &SdaMumif;awGY&onf/ xdktcsufu bmudkjyoenf;[k qdkvQif Oa&m*sL;uav;rsm;onf ta&YSwdkif;*sL;uav;rsm;xuf ydkawmfaeMuonfudk jyonf/ upfbk 4 ESpfavmufaexdkifNyD;onfhaemuf ywf0ef;usiftajctaeu tjyKoabmrsm;&Sdvmonfhtcg vHIUaqmfrIrsm;aumif;rGefjcif;? ynmoifMum;vdkMujcif;ESifh wdk;wufEkdifjcif;rsm;udk awGYvmMu&onfhtcgwGif ysrf;rQOmPf&nfjyudef;rsm 105 txd twlwlyifjzpfoGm;onfudk awGY&onf/ tcsufrSm tvGefpdwf0ifpm;p&maumif;onf/ cifAsm;taejzifh tjyKoabm&Sdonfh udk,fusifhw&m;aumif;rGefolrsm;ESifh aygif;oif;cJhvQif atmifjrifEdkif&ef tvm;tvmydkrsm;vmrnf/ uHraumif;onfrSm cifAsm;\ vkyfazmfudkifzufrsm;uvnf; cifAsm;udk zsufqD;Edkifonf/ vli,fjzpfap? vlBuD;yifjzpfap aq;vdyfaomufaomolrsm;ESifh aygif;vQif aq;vdyfraomufonfholrsm;ESifhaygif;onfxuf aq;vdyfaomufjzpfzdkY ydkrsm;onf/ rl;,pfaq;0g;oHk;pGJjcif;? t&ufaomufjcif;? udk,fusihfysufjcif;? vdrfnmvSnhfzsm;jcif;? ,kwfrmnpfywfjcif;wdkYESifh ywfoufvnf; xdkYtwlyifjzpfonf/ uHtm;avsmfpGmyif cifAsm;onf rdrd\ vkyfazmfudkifzuf taygif;toif;rsm;udk a&G;cs,faygif;oif;Edkifonf/ tqifh ( 9 )

cifAsm;udk,f cifAsm; &IjrifyHkaumif;rGefvmap&eftwGuf cifAsm;rSm &Sdonfh t&nftaoG;aumif;rsm;udk uwfjym;wpfckay:csa&;NyD; tvG,fwulaqmifxm;yg/ cifAsm;ESifh ywfouf cifAsm;\ rdwfaqGrsm;u oabmusonfh tcsufrsm;udk ar;NyD; pm&if;jyKpkxm;yg/ tvG,fwulaqmifxm;yg/

tqifh

10

cifAsm;\twdwfu atmifjrifrIrsm;udk owd&Edkifap&ef twGuf pm&if;a&;xm;yg/ cifAsm;tauseyfqHk;ESifh cifAsm;udk ,HkMunfrItwdk;yGm;qHk;jzpfaponfh udp&yfrsm;udk uav;b0rS ,cktcsdeftxda&;yg/ ausmif;udprsm;ESifh cufcJonfhbmom&yfrsm; tqifhat&jcif;tygt0if tm;vHk;&SdEdkifygonf/ xdkpm&if;ukd jyefMunfhjcif;tm;jzifh twdwfu cifAsm;onf atmifjrifrIrsm;&cJhNyD; xdkodkY atmifjrifatmifvnf; xyfrH aqmif&GufEdkifaMumif;udk owday;vdkuf&ma&mufrnf/ enf;tm;jzifh rdrdudk,frdrd,HkMunfrIwdk;yGm;jcif;? rdrdudk,frdrd &IjrifyHkjrifhrm;vmjcif;ponfhtusdK;&&SdrIrsm;ud k jzpfay:aprnf/ wu,fawmh tqifhESpfckvHk;onf cifAsm;twGufomvQif cifAsm;wnf&Sdaejcif;jzpfaMumif;udk xyfavmif;owday;jcif;jzpfonf/ cifAsm;\ pm&if;rS t&nftcsif;awmfawmfrsm;rsm;onf uRefawmfwdkY\ atmifjrifrIrsm;twGuf ta&;ygaom t&nftcsif;rsm;jzpfMuonf/ rdrdudk,frdrd rSDckdtm;xm;EdkifrI? udk,fvkyfcsifonfh tvkyfudk pGJpGJvrf;vrf;vkyfaqmifrI? 0efaqmifrIrsm;ESifh BuHKonfhtcg tvG,fwulaqmif&GufEdkifrIwdkYudk ajymaejcif;omjzpfonf/ vlwdkif;vlwdkif;vdkyif cifAsm;onfvnf; &dk;om;aMumif;? pl;pl;pdkufpdkufvkyfwwfaMumif;? todynm&SdaMumif;udk vufcHyg/ tvkyfBudK;BudK;pm;pm;vkyfEdkifaMumif;? jyif;jyif;xefxefvnf; tm&Hk0ifpm;EdkifaMumif; odyg/ tjcm;olrsm;tay:wGif cspfoavmufyif cifAsm;tay:udkvnf; bk&m;ocifu cspfcifaMumif;udk odyg/ tqifh ( 11 )

udk,fhudk,fudk &IjrifyHkaumif;rGefap&eftwGufqdkvQif cifAsm;taejzifh npfnrf;onfhpmayrsm;onf t"du a&SmifMuOfp&mrsm;jzpfMuonf/ cifAsm;\ pdwfxJodkY 0ifa&mufvmonfh t&mtm;vHk;udk xm0&rSwfwrf;wifxm;cHMu&onf/ xdkt&mrsm;u cifAsm;udk tem*gwftwGuf jyifqifEdkifap&efvnf;aumif;? tpdwfpdwftjrTmjrTmNydKuGJapNyD; tem*gwf atmifjrifrIrsm; r&&SdEdkifatmifaomfvnf;aumif; jyKvkyfEdkifonf/ pdwaA'ynm&Sifrsm;u npfnrf;onfh tqifhowfrSwfxm;onfh &kyf&Sifum;rsm;udk Munfhjcif;onf

udk,fawGYcHpm;BuHKawGY&ovdkyif cifAsm;\ pdwfydkif;qdkif&mESifh cHpm;rIydkif;qdkif&mudk jzpfay:apEdkifaMumif; ajymMuonf/ xdkZmwfum;rsm;udk MunfhrdMuolrsm;onf vdifpdwf"gwfwufMuGvmum olwdkYudk,folwdkY av;pm;rIavsmhenf;vmaMumif;udk awGY&onf/ taMumif;jycsufrSm &Sif;ygonf/ xdkZmwfum;rsm;u tedrfhusqHk; vlom;rsm;\ taMumif;udk &dkuful;jyoxm;jcif;jzpfonf/ rdrdvkyfazmfudkifzufrsm;\ tqifhtwef;edrfhusonfudk awGY&onfhtcg cifAsm;udk,f cifAsm;vnf; edrfhusonf[k jrifvmwwfonf/ xdkraumif;rItqihftwef;&Sdaom &kyf&Sifum;awmfawmfrsm;rsm;wdkYonf &ihfusufNyD;jzpfonfh vlBuD;y&dowfrsm;twGuf[k aMumfjimavh&Sdonf/ odkYaomf pdwfynm&Sif awmfawmfrsm;rsm;url xdkZmwfum;rsm;onf r&ifhusufaom rvHkNcHKpdwfrcsjzpfaewwfaom y&dowfrsm;twGuf qdk;oGrf;onfh azsmfajzrIrsm;jzpfonf[k ,lqMuonf/ xdkUtwlyif taygpm;Zmwfvrf;wGJrsm;udk Munfhjcif;tm;jzifhvnf; umarokrdpmpm&usL;vGefjcif;? rawmfrw&m;jyKusifhjcif;? prf;oyf tdrfaxmifjyKjcif;? tdrfaxmifa&; azmufjyefjcif;qkdonfh udp&yfrsm;udk jzpfay:apEdkifonf/ cifAsm;\ wefzdk;&Sdaom tcsdefrsm;udkvnf; jzKef;wD;ypf&ma&mufonf/ xdkZmwfum;rsm;udk pdwfpGJvrf;rIwdkYaMumifh aemufaeYrsm;vnf; qufMunfhcsifpdwfaygufvmMuonf/ aemufqHk;rl owif;qdk;rsm;udkom awGY&vdrfhrnf/ cifAsm;odatmif ajym&rnfqdkvQif xdkZmwfvrf;xJu o&kyfaqmifrsm;aomfvnf;aumif;? olwdkY\ vkyfazmfudkifzufwpfa,mufaomfvnf;aumif;? 'kursm;rS vGwfajrmufvmonfhtcg xdktajctaersm;udk cifAsm;\ tajctaeESifh xyfwlxyfrQ vkyfwwfvmonf/ aA'ifa[mpmwrf;rsm;udk zwf&Ijcif;onfvnf; qdk;usdK;w&m;rsm;udkom jzpfay:apEdkifonf/ aA'ifrsm;udk zwfojzifh tE&m,frjzpf/ aA'ifua[mwmawGudk bmrS r,Hk? zwf&Hkavmufom zwfwmyg [k qifajcay;Muonf/ wu,fawmh aA'ifzwfjcif;onf cifAsm;taejzifh uH,Hkorm;jzpfvmwwfonf/ xdkaA'ifa[mpmwrf;rsm;ESifh rudkufnDcJhvQif qHk;jzwfcsufrcsjcif;? c&D;rxGufjcif;rsm;udk jyKvkyfwwfvmMuonf/ ormusrf;pmrsm;t&qdkvQif aA'ifa[mudef;rsm;onf rmefewfESifh omywfoufaeonf/ xdkaMumifh a[mpmwrf;rsm;udk zwfjcif;jzifh cifAsm;onf rmefewf\ aMunmcsufrsm;udk zwf&Iaejcif;jzpfonf/ cifAsm;u bk&m;ocifudk r,HkMunfvQifaomfvnf;aumif;? ormusrf;pmudk vufrcHvQif aomfvnf;aumif;

nTefjyp&m&Sdaeygonf/ euwaA'ynm&yfonf urmBuD;udk aeuvSnfhywfoGm;vmaeonf[k qdkonfh ,lqcsuftay:om rlwnfNyD; wnfaqmufxm;jcif;jzpfonf/ xdkodkYqdkvQif aA'ifynmonf odyHynm[kwfyg&JYvm;/ tqifh ( 12 )

cifAsm;\ udk,hfudk,fudk &IjrifyHkwdk;wufap&eftwGuf qHk;&HI;&mrS atmifjrifvmolrsm;\ taMumif;udk oifcef;pm,lyg/ wdkifaumhESifh abbD&k'fwdkYudk Munfhyg/ wdkifaumhonf abhpfabm&mZ0ifwpfavQmufwGif npfnpfywfywfupm;&ef BuHpnfcJhojzifh Budrfzefrsm;pGm xkwfy,fcH&onfholjzpfonf/ [efYtm&Gefuvnf; abhpfabmordkif;wGif Budrfzefrsm;pGm xkwfy,fcH&NyD; abbD&k'f\ pHcsdefudk csdK;onf/ odkYaomf vlawmfawmfrsm;rsm;wdkYu olwdkY\ qHk;&HI;rIrsm;ESifh ywfoufvnf;aumif;? olwdkYudk qHk;&IH;olrsm;jzpfaom[lvnf;aumif; rrSwfrdMu/ olwdkY\ atmifjrifrIrsm;udkomvQif rSwfrdMuonf/ tif&Dudku&lqdkonf toHjrifhjrifh roDqdkEdkifojzifh ol\ q&mu oDcsif;qdkzdkYyif raumif;awmhaMumif; tajymcH&onf/ oluawmh ravQmhbJ qufqdkaecJhNyD;vQif urmay:wGif tBuD;us,fqHk;aw;oH&Sif wpfa,mufjzpfvmcJh&onf/ aomrwfpf t,f'Dqif\ q&muvnf; olUudk tvum;vl[kac:NyD; rD;orD;wpfvHk;jzpfay:&eftwGuf rSm;,Gif;rIrsm;udk tBudrfaygif; 14000 BuHKawGYcJh&onf/ tmA&m[ifvifuGef;onf ol\ tm;enf;csufrsm;? trSm;t,Gif;rsm;twGuf vlodrsm;xif&Sm;ausmfMum;aomfvnf; rnfolurQ olUudkrSm;,Gif;ol? nhHzsi;fol[k rxifcJhMuay/ tJvfAwftdkif;pwdkif;ESifh 0gembifb&GefwdkUonf ocsFm tvGefnHhMuonf/ [efe&DzdkY'fonf touf 40 t&G,f qHk;&HI;rIBuD;udk BuHKawGYcJh&onf/ tar&du&Sd ta&mif;tzGJYtpnf;rsm;\ 90 &mcdkifEIef;aom OD;aqmifta&mif;orm;rsm;onf ukrPDxJ&Sd tjcm;ta&mif;orm;rsm;xuf vufvGwfqHk;&HI;rIawG ydkrsm;Muonf/ a0gh'f'pfpaeonf ratmifjrifrDu qHk;&HI;rIrsm;udk ( 7 ) BudrfawGYBuHKcJh&NyD; wpfBudrf OD;aESmufysufvkrwwfyifjzpfcJh&onf/ tjcm;olrsm;atmifjrifMujcif;rSmvnf; olwdkYu wpdkufrwfrwfjzifh qufvufaqmif&GufaeMuaomaMumifh jzpfonf/ wu,fawmh BuD;us,folrsm;ESifh ao;zGJolrsm;tMum;&Sd jcm;em;csufrSm tao;tzGJrsm;udk pOfqufrjywfvkyfaeMuolrsm;onf tBuD;tus,fjzpfvmcJhMuonf/

tqifh

13

cifAsm;udk,f cifAsm; &IjrifyHkESifh cifAsm;\ pGrf;aqmif&nfudk taumi;fqHk;tjrefqHk;ESifh xda&mufqHk;wdk;yGm;apEdkifrnfhenf;vrf;rSm xdkufwefonfh &nfrSef;csufrsm;&Sdonfh tzGJUtpnf;wpfckodkU 0ifa&mufEdkif&efjzpfonf/ xdkenf;tm;jzifh cifAsm;vnf; pum;ajymqdkzdkY tcGifhtvrf;awG &vmrnf/ trsm;tm;jzifh vltawmfrsm;rsm;wdkYonf wpfa,mufcsif; pum;ajymqdkvQif aumif;rGefwwfMuaomfvnf; vla&SY ola&SU rwfwyf&yf pum;ajymzdkY twGuf aMumufvefYwkefvIyfMuonf/ xdkyHkpHudkajymif;&eftwGufqdkvQif uRefawmfwdkY\ ] MuG,f0onfhb0} trnf&Sd 4 &ufMumaqG;aEG;yGJudkwufyg/ odkUr[kwf a';ume,f*D acgif;aqmifrIoifwef;udk wufyg/ vlwpfa,mufonf trsm;a&SYrSm &yfNyD; olwdkYudk,folwdkY xkwfazmfajymqdkEdkifonfhtcg udk,fhudk,fudk &IjrifyHk ododomomajymif;vJoGm;Muonf/ wpfcsdefvHk;qufwdkuf ajymMum;ae&rnfh pum;ajymaumif;olwpfa,mufjzpf&ef rvdkyg/ rlvu wdwfqdwfaeonfh olrsm;onfyifvQif tweftoifh pum;ajymEdkifonfh olrsm;jzpfvmEdkifMuonf/ tpydkif; tcsdKYolrsm;rS rwfwyf&yfum pum;ajymzdkUtwGuf tawmfcufcJonf/ okdUaomf olwdkU\ ,HkMunfrIrsm;wdk;yGm;vmonfhtcg wjcm;jyemwpfcku jzpfvmonf/ xdkolrsm;u pum;ajymjyD qdkonfESifh xdkifcdkif;zdkU yg;pyfydwfcdkif;zdkY tawmfyif cufoGm;onf/ tqihf ( 14 )

cifAsm;udk,f cifAsm; aomfvnf;aumif;? tjcm;olwdkUudkaomfvnf;aumif; rsufESmudkwnfhwnfhMunfhyg/ vrf;ay:u vlrsm;jzpfap? ynmwwfonfh oljzpfap? olwdkUudk rsufESm wnfhwnfhMunfhNyD; ajymwmudk jcGif;csufr&SdBudKufMuonf/ cifAsm;vnf; xdkodkUyif BudKufvdrfhrnf[k xifygonf/ rsufESmcsif;rqdkifcsifonfh oltcsdKUawmh &SdMuonf/ xdkUaMumifh olwdkYESifh wdkuf&dkufpum;ajymonfhtcg tjcm;ol\ rsufpdudkvnf; rMunfhMu/ tcsdKYvlrsm;uvnf; tjcm;olrsm;\ rsufpdudk wdkuf&dkufMunfh&eftwGuf rxdkufwef? roifhawmf[k xifwwfMuonf/ cifAsm;rSm cHpm;csufrsdK;&SdcJhvQif cHpm;csufudk vGefajrmufEdkif&eftwGuf rdrd\ rsufpdudk rSefa&SUrSm pdkufMunfhyg/ xdkodkYMunfh&eftwGuf aeYpOfrdepftenf;i,frQ

tcsdefay;yg/ xdkodkUMunfhpOfwGif tqifh ( 10 ) rSm ygonfh cifAsm; atmifjrifatmifvkyfEdkifonfh pm&if;rsm;? atmifjrifcJhonfh udp&yfrsm;udk xyfNyD; ;owd&aeyg/ cifAsm;tay:wGif tjcm;olrsm;u taumif;ajymqdkonfh udprsm;udkvnf; owd&aeyg/ cifAsm;\ &dk;om;rI? aysmfaysmf&Tif&TifaewwfrI? MuifemwwfrI? ZGJ&SdrI? BudK;pm;rI? yl;aygif;aqmif&GufwwfrI ponfwdkYESifh ywfoufonfh a0zefcsufrsm;tay:wGif tm&Hkpdkufyg/ tu,f cifAsm;onf qufqHrI&Sdonfh olwpfa,mufr[kwf[k xifcJhvQif &kyftoGiftjyifrsm;udk *&krpdkufygESihf/ enf;tm;jzifh xdkcsD;usL;rIrsm;onf cifAsm;\ &IjrifyHkaumif;rGefvma&;twGuf wefzdk;&Sdonfh taxmuftulrsm; jzpfvmEdkifonf/ 'kwd,tqifhtaejzifh tcGifhtvrf;BuHKvmcJhvQif uav;awGudk rsufESmwnfhwnfhMunfhNyD; pum;ajymyg/ &&Sdvmrnfh tusdK;aus;Zl;rSm uav;awGu cifAsm;udk cspfonfxufcspfvmNyD; vufcHvmonfESifhtrQ cifAsm;udk,f cifAsm;vnf; vufcHrIwdk;yGm;vnfrnf/ wwd,tqifh cifAsm;\ vkyfazmfudkifzufrsm;udkvnf; tcGifhBuHKonfhtcg rsufESmwnfhwnfhMunfhNyD; pum;ajymyg/ enf;tm;jzifh cifAsm;awGYorQ EIwfquforQ vltm;vHk;udk rsufpdwnfhwnfhMunfhNyD; pum;ajymwwfonfh tavhtusifhudk &&Sdvmrnf/ uRefawmfu rsufpdtMunfhNydKifyGJtaMumif;udk ajymaejcif;r[kwfyg/ vkyfxHk;vkyfenf;tm;vHk;wdkUu udk,fhudk,fudk &IjrifyHkwdk;wufvmNyD; rdwfaqGrsm;vnf; wdk;yGm;vmapvdrfhrnf/ tqifh ( 15 )

cifAsm;\ udk,fcEmyHkyef;o@efudk jzpfEdkiforQ Munfhaumif;atmif jyKjyifyg/ xdkodkY jyKvkyf&m vufawGYvnf;usygap/ vdkvm;ESpfoufp&mvnf;jzpfygap/ ,cifu tvGef0NzdK;cJhaom olrsm;u ,ckolwdkY udk,ftav;csdefavsmhusoGm;onfhtwGuf ae&xdkif&oufomaMumif;? ydkrdkwifhw,fonfh t0wftpm;rsm; 0wfqifvmEdkifonfhtwGufvnf; olwdkUudk,f olwdkU &IjrifyHkwdk;wufvmaMumif;? tpktzGJUvdkuf vIyf&Sm;rIrsm;aomfvnf;aumif;? tm;upm;vIyf&Sm;rIrsm;aomfvnf;aumif; yg0ifEdkifMuaMumif;? avSum;xpfrsm;udk twuftqif;vkyfEdkifNyD; olwdkU\ udk,ftav;csdefESifh ywfoufNyD;vnf; pdk;&drfaomursm;jzpfraeawmhaMumif; ajymjyMuonf/ udk,fhudk,fudk &IjrifyHkaumif;rGefvmap&eftwGuf rsufESmudk

cGJpdwfuko&onfhtcg rsm;vnf;&Sdwwfonf/ xl;xl;jcm;jcm;ESmacgif;BuD;rm;aevQifaomfvnf;aumif; ? em;&Gwf&kyfysufqif;ysufjzpfaevQifaomfvnf;aumif;? EIwfcrf;rvSvQifvnf;aumif;? &ifom;rsm; odyfBuD;? odyfao;aevQif aomfvnf;aumif; jyKjyifwwfMuonf/ e,fy,f &kyfcEmoufoufaMumifhom r[kwfyJ pdwfydkif;qdkif&muyg awG;ac:NyD; av;av;eufeufpOf;pm;NyD; jyKjyifoifhonf/ xdkodkUcGJpdwfukorIrsm;aMumifh udk,f&nfukd,faoG; ododomomajymif;vJoGm;onfrsm;udkvnf; awGY&onf/ txuf azmfjycJhonfh tqifh 15 qifhrS aqmif&efa&Smif&efrsm;udk jyefMunfhonfhtcg xdktqifhrsm;tm;vHk;onf cifAsm;udk,f cifAsm;vufcH&eftwGuf ulnDEdkif&efjyifqifxm;jcif;jzpfonf/ cifAsm;udk,f cifAsm;vufcHEdkifjcif;tm;jzifh tjcm;olrsm;u vufcHonf? vufrcHonfqdkonfhudprSm ta&;rBuD;awmhay/ xdkudp&yfrsm;onf cifAsm;b0twGuf aoa&;&Sifa&;udprsm; r[kwfawmhay/ xdkae&modkUa&mufonfhtcg olwdkUu cifAsm;udk vufcH&HkomrubJ cifAsm;udk BudKqdkMuvdrfhrnf/ taMumif;rSm &Sif;ygonf/ cifAsm;udk vufcHjcif;tm;jzifh cifAsm;onf twkta,mif tvdrftnmorm;wpfa,mufxuf ydk awmfaMumif;azmfjyaeonf/ tjcm;wpfa,mufudk udk,fhpdwfxJu rygbJ qufqHae&jcif;rSm raumif;vSyg/ cifAsm;udk wu,fvufcHonfhtcgwGif udp&yftrsm;BuD;jzpfvmEdkifonf/ cifAsm;\ tjyKtrlrsm;ydkaumif;vmNyD; cifAsm;\ tusifhoDvrsm;vnf; aumif;rGefvmEdkifonf/ pdk;&drfaomursm;vnf; aysmufoGm;NyD; cifAsm;udk,f cifAsm;pdwfcsvufcsaeEdkifvmrnf/ wkdwkdajym&vQif tao;tzGJudprsm;twGuf cifAsm;taejzifh acR;jyefaep&mrvdkawmh/ udk,fhudk,fudk ,HkMunfrIaMumifh aqmif&Guf&ef aMuG;usefrsm;r&SdbJ vkyfief;wdk;wufvmNyD; qufoG,fa&; tcuftcJ? t[efUtwm;rsm;vnf; aysmufuG,foGm;rnf/ cifAsm;udk,f cifAsm;vufcHvdkufonfESifh wNydKifeuf tjcm;olrsm;\ tjrifrsm;udkvnf; vufcH&ef ydkvG,fulvmygonf/ vufcHonf[k uRefawmfajymonfhpum;udk owdxm;Munfhyg/ olwdkUESifh oabmcsif;wlnD&rnf[k rqdkvdkyg/ olwdkU\ cHpm;yHkudk em;vnfvufcHjcif;udkom qdkvdkygonf/ xdkodkUjzpfvmonfhtcgwGif tom;ta&mif tqifhtwef; trsdK;tEG,f tvkyftudkif rnfodkUyifjzpfap aygif;&oif;& vG,fuloGm;ygvdrfhrnf/ vuPmrsm;udk z,f&Sm;NyD; jyemudk ajz&Sif;yg pD;yGm;a&? vlrIa&;? tdrfaxmifa&;qdkaom udp&yftawmfrsm;rsm;wdkUonf jyemrsm; r[kwfMubJ?

jyemrsm;\ vuPmrsm;omjzpfaMumif;udk oHo, jzpfp&mrvdkyg/ rl;,pfaq;0g;oHk;pGJjcif;? t&ufaomufjcif;? npfnrf;pmayrsm;? vdifwlqufqHrI? ,kwfrm&dkif;pdkif;jcif; ponfwdkUrSmvnf; euf&dIif;onfh wu,fhjyemrsm;\ vuPmrsm;yifjzpfMuonf/ vuf&Sd vlUtzGJUtpnf;udkaomfvnf;aumif; ? rdbrsm;udkaomfvnf;aumif; qefUusifhonfh taejzifh udp&yfrsm;udk vkyfaqmifaeMujcif;onf tqdk;qHk;jzpfonf/ vlUtzGJUtpnf;&Sd uav;i,frsm;u t&ifwkef;u uRefawmfwdkU uRefrwdkU owdrxm;cJhbl;r[kwfvm;/ tJ'gaMumifh owdxm;rdatmif 'gawGudk vkyfjyw,f? tJ'DtvkyfawGu aumif;csifrSaumif;r,f/ 'gayr,hf uRefawmf uRefr&SdaerSef;udk tckawmh odNyDr[kwfvm; } [k ajymMuvdrhfrnf/ EdkifiHwpf0Srf;&Sdausmif;rsm; vkyfcJhonfh uRefawmf\ tawGUtBuHKt& ausmif;tNrJwrf;aemufuswwfonfh uav;rsm;? pmtkyfarhusefwwfonfhuav;rsm;rSm wpfcsdefvHk; nnf;nLaewwfNyD; rqDavsmfonfh tajzrsdK;udk ay;wwfMuonf/ olwdkU ajymorQ? vkyforQ? tvGefvScsif? aumif;csifMuonfh olrsm;onf olwdkUudk,folwdkU txifao;tjrifao;rI&SdaMumif;udk jyoaeolrsm;jzpfonf/ wu,fwrf; xdkuav;rsm;u ajymaeMuonfrSm ] uRefawmfwdkUudk owdxm;NyD; Munfhjrifyg/ cspfyg/ vufcHyg/ todtrSwfjyKyg/ } [k ajymaejcif;jzpfonf/ udp&yftawmfrsm;rsm; xdkyk*dKvfonf jynfhjynfh00vufcHjcif;? todtrSwfjyKjcif;udk r&cJhvQif tavsmhay;rIrsm; vkyfwwfonf/ olUobm0twdkif; olrvkyfbJ tjcm;olwpfa,mufvdk BudK;pm;aomfvnf; tqifrajyEdkifawmhay/ tjcm;olwpfa,muftaejzifh cifAsm;onf vlqdk;wpfa,mufjzpfEdkifaomfvnf; cifAsm;udk,f cifAsm; BudK;pm;tm;xkwfvkyfudkifaejcif;onfom taumif;qHk;jzpfonf/ vlwpfa,mufu olUudk,folvufcHonfhtcgwGif tjcm;olrsm;uvJ olUudkZGwftwif; vufcH&rnf[k rqdkvdk/ tjcm;olrsm;u jiif;y,fjcif;tm;jzifhvnf; olUudk,fol zsufqD;&mra&mufyg/ udk,fh&yfwnfrI rSefuefa&;onfom ta&;BuD;ygonf/ &SdwfpyD;,m;u ] tjcm;t&mrsm; tm;vHk;xuf oihfudk,fay:wGif oifopm&Sd&rnf/ aeYa&mna&m xdkodkUyif aqmif&Guf&rnf/ xdktcg tjcm;olrsm;udk rSm;,Gif;atmif oifrvkyfawmh} [k qdkcJhonf/ cifAsm;udk,f cifAsm;rlvppfrSefonfh wefzdk;twdkif;vufcHonfhtcgwGif ,kwfrmrI? &dkif;pdkif;rI? ysif;&drIponfh jyemrsm;vnf; aysmufuG,foGm;Murnf/ Oyrmwpfcktaejzifh rl;,pfaq;0g;jyemudkMunfhyg/ rl;,pfaq;0g;ESifh t&ufpGJolrsm;onf udk,fhudk,fudk txifao; tjrifao;&Sdolrsm;jzpfMuonf/ olwdkU\ vuf&Sdtaetxm;udk olwdkUrBudKufovdk tjcm;olrsm;uvnf; olwdkUudk rBudKuf[k

xifaeMuonf/ xdktajctaeudk ajymif;vJypf&eftwGuf BudK;pm;onfhtcg rl;,pfaq;0g;rsm;? t&ufrsm;onf tajzjzpfaeMuonf[k xif&ovdk udpaxmifaygif;rsm;pGmwdkUudkMunfhvQif rl;,pfaq;0g;ESifht&ufwdkUu jyemudkydkqdk;atmifomvkyfNyD; if;wdkU\ b0rsm;udk ysufpD;apaMumif; awGY&onf/ BuHUcdkifonfh udk,fhudk,fudk &IjrifyHk&Sdonfh cifAsm;onf tem*gwfumv xdkudprsm;ESifh ywfouf pdk;&drfp&mr&Sday/ cifAsm;\ &IjrifyHkESifh ywfouf wpfpHkwpfckudk vkyfaeNyD jzpfojzifh cifAsm;a&G;cs,fEdkifonfh udprsm;udkom Munfh&efvdkawmhonf/ cifAsm;u a&G;zdkUomvdkonf *syefrsm;u opfyifwpfyifpdkufonf/ xdktyifi,fudk bGefqdkif;[k ac: onf/ vSvnf;vSyonf/ tcsdK;tpm;vnf;useonf/ okdUaomf ol\t&G,ftpm;udk vufrjzifhwdkif;wmonf/ u,fvDzdk;eD;,m;jynfe,f qDudGKif;[kac:aom {&mropfyifBuD;rsm;&Sdonfh opfawmwpfckudk uRefawmfwdkYawGUzl;onf/ xdkopfyifBuD;rsm;xJu opfyifwpfyifudk *sife&,f&Sm;ref;[k trnfay;xm;onf/ xdktyifBuD;onf 272 ay jrifhNyD; vHk;ywf 79ay&Sdonf/ tu,fom xdktyifBuD;udk ckwfvSJvdkufrnfqdkvQif ig;cef;ygtdrf 35vHk;aqmufEdkifavmufonfh opfom;rsm;udk &&Sdrnf/ odkUaomf wpfcsdefwkef;url bGefqdkif;yifESifh *sife&,f&Sm;ref;yifwdkUonf &G,fwlyifjzpfMuonf/ olwdkUonf taphb0uqdkvQif wpfatmifp\ oHk;axmifyHkwpfyHkom tav;csdef&SdMuonf/ odkUaomf&ihfusufvmonfhtcgwGif t&G,ftpm; ododomomjcm;em;oGm;Muojzifh xdkodkUt&G,ftpm; jcm;em;rIu b0ESifh ywfouf oifcef;pmwpfckudk &&Sdaponf/ bGefqdkif;yifayguf ajrjyifay: odkU acgifjyLxGufvmonfhtcg *syefrsm;u ajrxJrS qGJEIwfNyD; tcsdKYa&aomufjrpfrsm;\ tjrpfyGm;rsmudk wkyfaESmifxm;Muonf/ rBuD;xGm;&atmif ZGwftwif;csdK;ESdrfxm;Muonf/ enf;tm;jzifh opfyifaygufpeav;jzpfoGm;onf/ vSaomfvnf; ao;ao;av;omjzpfaeonf/ *sife&,f&Sm;ref;tyif\ rsdK;aphrsm;onf u,fvDzdk;eD;,m;jynfe,f\ ajrMoZmaumif;aomajray: aygufcJhNyD; "gwfowKrsm;? rdk;a&rsm;? aea&mifjcnfrsm;udk tjynfht0cHpm;&onf/ xdktcg {&mropfyifBuD;jzpfvmonf/ bGefqdkif;yifaomfvnf;aumif;? *sife&,f&Sm;ref;yifaomfvnf;aumif; olwdkU\ uHMurmudk a&G;cs,f&ef tcGifhtvrf;r&Sdyg/ cifAsm;taejzifhrl a&G;cs,f&ef tcGifhtvrf;&Sdygonf/ cifAsm;BudKufovdk tBuD;BuD;vnf;jzpfEdkifonf/ ao;ao;av;vnf;jzpfEdkifonf/ cifAsm;onf bGefqdkif;yifaomfvnf;auif;? *sife&,f&Sm;ref;yifaomfvnf;aumif;

jzpfEdkifonf/ cifAsm;udk,f cifAsm;&IjrifyHkuvnf; rnfodkUaomoljzpfrnfudk qHk;jzwfay;onf/ a&G;cs,frIrSm cifAsm;tay:omwnfonf/ cifAsm;udk,f cifAsm; vufcHyg tcef;udk pwifpOfu pum;twdkif;yif tqHk;owfygawmhrnf/ cifAsm;\ cGifhjyKcsufr&bJESifh urmajrjyifay: rnfolwpfa,mufurQ cifAsm;udk odrfi,fatmif rvkyfEdkif[lonfhtcsufudk xyfavmif;owday;vdkygonf/ xdkodkUaom cGifhjyKcsufrsdK;tjcm;rnfolrQ ray;Edkifonfh ae&modkU cifAsm;a&muf&SdaeygNyD/ cifAsm;udk,f cifAsm;vufcHjcif;tm;jzifh b0\ aumif;rGefonfht&mrsm;udk cHpm;xdkufaom vlwpfa,muftjzpf udk,fhudk,fudk&Ijrifonf/ cifAsm;udk uefYowfxm;onfh rsufESmMuufrsm;udk z,f&Sm;NyD; b0\ aumif;onfh t&mrsm;udk cHpm;Edkifonf/ pmtkyf\ wwd,ydkif;okdU roGm;rDwGif cifAsm;udk atmufygudp&yf ( 4 ) ckajymvdkygonf/ ( 1 ) xdyfqHk;odkUoGm;&ef ]avSum;xpfrsm;} qdkonfudk pOf;pm;Munfhyg/ udk,fhudk,fukd &Ijrifonfha&SUwGif aumif;onf[laom a0g[m&wpfckudka&;NyD; rSwfom;xm;yg/ ( 2 ) pmtkyfudkydwfyg/ cifAsm;\ rsufpdrsm;udkydwf cPavmuf oufawmihfoufomaeNyD;vQif cifAsm;udk,f cifAsm; BuHUckdifonfh udk,fhudk,fudk &IjrifyHkydkifqdkifaeNyD[k jrifyg/ ( 3 ) tydkif;udk jyefvnfoHk;oyfNyD;aemuf cifAsm;vdkif;wm;cJhonfh udprsm;? rSwfpkpmtkyfxJ csa&;cJhonfh udp&yfrsm;ESifh ywfouf jyefvnf tav;xm; oHk;oyfMunfhyg/ ( 4 ) cifAsm;\ um;udk *&kpdkufarmif;vQif cifAsm;oGm;csifonfh ae&mrsm;odkU a&muf&Sdrnf/ cifAsm;\ udk,hfudk,fudk &IjrifyHkudk *&kpdkufvQif xdk&IjrifyHku cifAsm;oGm;csifonfh ae&mrsm;udk a&mufaponf/ ,cktcg xdyfqHk;odkU wuf&ef avSum;xpfrsm;xJrS pdwf0ifp&maumif;onfh aemufxyfavSum;xpfwpfckudk wuf&eftwGuf tqifoihfjzpfaeygNyD/ uRefawmf\ Zmwfvrf;

pma&;q&mwpfa,muftaejzifh rdrd\b0Zmwfvrf;udk xnfhajymavhr&SdMuaMumif; uRefawmfod&Sdygonf/ odkUaomf ,ckxnhfajymvdkuf&onfrSm uRefawmf\ Zmwfvrf;onf cifAsm;\ Zmwfvrf;vnf;jzpfonf[k &dk;&dk;om;om; ,HkMunf jzpfygonf/ cifAsm;uJhodkUyif taMumif;w&m;rsm;? qHk;&IH;rIrsm;ESifh aomursm; udk uRefawmfvnf; apmapmydkif;u cHpm;cJh&onf/ uRefawmf\ cHpm;rIrsm;udk vltrsm;tm; ajymjy rQa0jcif;tm;jzifh vltawmfrsm;rsm;twGuf ,Hk,HkMunfMunfjzifh arQmfvifhcsufrsm; jzpfxGef;vmvdrfhrnf[k xifygonf/ pmtkyfudk rlvxkwfa0pOfu ,ckZmwfvrf;udk udk,fhudk,fudk &IjrifyHktydkif;xJ xnhfcJhMuonf/ vtwefMumonfhtcgwGif udk,fhudk,fudk &IjrifyHkESifh tjcm;olrsm; qufqHyHkwdkUMum;wGifom&Sdoihfonf[k xifvmcJhonf/ uRefawmfhudk,f uRefawmf&IjrifyHkajymif;vJonfhtcgrSp uRefawmfavSum;ay: odkUwufvmEdkifcJhonf/ tb,faMumifhqdkaomf tjcm;yk*dKvfu uRefawmfhudk enf;jyay; jzpfonf/ Zmwfvrf;udk ajymjyjcif;tm;jzifh cifAsm;udk,f cifAsm;&IjrifyHkESifh tjcm;olrsm;\ qufqHa&;wdkU tMum;aygif;ul;ay;rnf[k ,lqygonf/ uRefawmfonf armifESr ( 12 ) a,mufxJu wpfa,mufjzpfonf/ uRefawmf\ zcifonf 1932 ckESpf wGif pD;yGm;ysufuyfrsm;\ tv,f uG,fvGefcJhjcif;jzpfonf/ xdktcsdefwGif tarh tvkyfvkyf&ef i,f&G,fao;onfh uav; 5 a,muf&Sdaeonf/ taronf bmomw&m;udk &dkaoudkif;&Idif;onfh c&pf,mefwpfa,mufjzpfonf/ uRefawmfwdkUudk arwmtjynfht0ay;um bk&m;ocifudkom wu,f,HkMunfvQif? BudK;pm; taumif;qHk;tvkyfvkyfrnfqdkvQif tajctaeaumif;rsm; awGYvmEdkifonf[k oifMum;ay;avh&Sdonf/ olUtaejzifh ausmif;ynma&;ESifh ywfouf ig;wef;rQomatmifaomfvnf; b0wuodkvfrl jcGif;csufr&Sd bGJU&&SdcJholjzpfonf/ rppfpyDjynfe,f? &Zl;pDwD;jrdKUi,f&Sd vltrsm;\ cspfcifav;pm;jcif; tcH&qHk; yk*dKvfwpfa,mufvnf;jzpfonf/ aiGm&Sm&onfht&G,fudk ausmfvGefoGm;onfhwdkifatmif bPfodkUoGm;NyD; vdkcsifoavmuf ydkufqHudk olUvufrSwfjzifh xkwf&onhfoljzpfonf/ trSefw&m;udk cspfjrwfEdkk;jcif;? bk&m;ocifudk cspfjrwfEdk;jcif;wdkUESifh ywfouf rnfonfht&mwdkUESifhrQ rvJ? tjzLESifh trnf; jywfom;ovdkyif jywfom;onf/ olru ajymavh&SdonfrSm ]MuufOwpfvHK;onf rnfonhftcgrQ vwfvkeD;eD;&Sdonf[k rajymEdkif/ vwfvQif vwfrnf/ ykyfvQifvnf; ykyfrnf} [k ajymonf/ trSefw&m;jzpfvQifjzpf? trSefw&m;rjzpfcJhvQif rkom;omjzpfrnf/ trSefw&m;rsm;? ed,mrrsm;ESifh ywfouf olrbufu bmrQ

tavQmhay;p&m taMumif;r&Sd/ ]b,folu rSefwmvkyfw,fqdkwm ta&;rBuD;bl;/ trSefvkyfwmuom ydkta&;BuD;w,f} ]b,ft&mudkrQ rrSefEdkifaom olonf bmudkrQ r&/ bmyJjzpfaejzpfaetrSefw&m;udkom xyfcgwvJvJ ajymyg/ trSefw&m;udk zHk;xm;olonf trSm;rsm;udkom vkyfonf} [laom qdk&dk;pum;rsm;udk ajymavh&Sdonf/ uRefawmfwdkU\ uav; rsm;BuD;jyif;vmMuaomtcg olr\ vufpGJpum;rsm;rSm ] om;uav;awG[m rif;ajymwmxuf rif;bmvkyfw,fqdkwmudk ydkNyD; *&kpdkufMuvdrfhrnf/ rif;uom erlemaumif;awG jyaevQif olwdkUudk pnf;urf;awG Oya'awG csaep&mrvdkbl;} [k ajymjyonf/ ydk&onfh qifh ( 40 ) Zmwfvrf;wpfcku olr\ 'eudk xif&Sm;apygvdrfhrnf/ paeaeYwkdif;eHeuf 7 em7D cGJrS n 11 em&DcGJtxd ukefpdrf;qdkifwpfqdkif tvkyfvkyf&onfh uav;wpfa,muftaejzifh uRefonf 75 qifh &cJhonf/ vtwefMumaomtcg a'ocHqif;'0pfukefa&mif;onfh qdkifwpfqdkifrS tvkyfwpfckac: onf/ xddktvkyfrSm eHeuf 10 em&DrS noef;acgiftxd tvkyfvkyf&rnf jzpfonf/ tvkyfcsdef em&D tenf;i,favsmhoGm;NyD; vkyfcu wpf&ufvQif 1.15 a':vmjzpfojzifh 0ifaiG tenf;i,fydk&rnf/ uRefawmhftaejzifh tvkyfopfudk ajymif;vkyfcsifonf/ ,ckacwf ,cktcsdef qifh 40 \ wefzdk;udk wGufq&ef cJ,Of;aomfvnf; 1939 ckESpfu rppyDjynfe,f\ aus;vufNrdKUwpfNrdKU&Sd uav;wpfa,muftwGufrl {&mr0ifaiGBuD; jzpfonf/ uRefawmhtaru tvkyfajymif;&ef rpOf;pm;bJ olUqEudk vGefqef&efvnf; uRefawmfu rnfonfhtcgrQ rpOf;pm;cJhyg tb,fhaMumifhqdkaomf yxrtvkyf&Sifjzpfonfh rpwm*Reftif'gqifonf bmomw&m;udkif;&Idif;ol c&pf,mefwpfa,muf? tjyKoabm taumif;oabmawG;jrifwwfol wpfa,mufjzpfonf/ xdktcg qifh 40 rSm ta&;rygawmhay/ *Reftif'gqif\ MoZmudk aiGaMu;jzifh wdkif;wm r&/ olru qif;'0pfqdkifudk b,fola&mif;onfudk rod/ olrtaejzifh t&nftaoG; rnfokdU&Sdonfudk rodonfh tvkyf&Sifwpfa,mufxHodkU om;i,fudk rvTwfEdkif/ xdkUjyif if;qdkif bD,mrsm;vnf; a&mif;onfqdkonfh aumv[mvrsm;udkvnf; olr Mum;&onf/ odkUjzifh tar\ qHk;jzwfcsufqdkvQif aemufqHk;qHk;jzwfcsufomjzpfonf/ uRefawmfi,fpOfuyifvQif olr\ arwm&dyfatmuf0,fcH,l&oljzpfojzifh olr\ qErsm;udk av;pm;onfrSm obm0usygonf/ ukefpdrf;qdkifu taMuGvJol uRefawmfpdwful;,Ofonfh udprsm;? xifa,mifxifrSm;jzpfaeonfh

udprsm;udk &J&Jwif;wif; qHk;jzwf0Hhonfh rdcifwpfa,muf\ vrf;nTefrIudk &&Hkomru zcifwpfa,muf\ ae&mudk tpm;xdk;Edkifonfh rpwmtif'gqif\ *&kpdkufrI BuifemrI pdk;&drfrIwdkUudkvnf; &&SdcJhonf/ xdkukefpdrf;qdkifwGif 5 wef;rS 11 wef; ausmif;NyD;oGm;onftxd uRefawmf tvkyfvkyfcJhonf/ xdkqdkif ( Teller ) aiGa&ol tjzpf tvkyfvkyfcJhonf/ xdktvkyftudkifESifh ywfouf odyftxifrBuD;ygESifh? uRefawmfwHjrufpnf;vSnf;onfh tcg vlrsm;udk z,f&ef ajym&ol (Teller ) tjzpf tvkyfvkyf&jcif;omjzpfonf/ uRefawmftwef;BuD;vmonfhtcg rpwmtif'gqif\ vufatmuf&Sd pwdk;qdkif refae*smxHwGif vkyfcJh&onf/ refae*sm\ trnfrSm a0:vwm[dkif;eif;jzpfonf/ olu uRefawmfhudk,fa&;udk,fwmrS tp pdwf0ifpm;oljzpfonf/ olu wpfzufcef;rS om;ig; qdkifwpfqdkif0,fum qdkifzGifha&mif; ol\ refae*smtvkyfudk uRefawmfvkyf&jcif;jzpfonf/ uRefawmfbGJU&onfhtcg tar&duef a&wyfxJodkU 0ifoGm;onf/ uRefawmfrxGufcGmrD nu rpwm[kdif;eif;u uRefawmftm; EIwfqufpum;ajymum a&wyfrS xGufonfhtcg olUxHwGif vmtvkyfvkyf&ef zdwfMum;onf/ odkUaomf wpfywfvQif 75 em&D tvkyfvkyf&NyD; a':vm 30 om&rnfh tvkyftwGuf uRefawmf pdwfr0ifpm;/ rpwm[dkif;eif;u wpfESpfcefY olUxH vmNyD; tvkyfvkyfEdkifvQif pD;yGm;a&; vkyfief;awGudk aumif;aumif;em;vnfoGm;rnf/ uRefawmhfudk,fydkif om;ig;aps;qdkifwpfck wnfaxmif&ef ulnDrnf[k ajymonf / vGefcJhonfhESpfu ol\ tom;wif0ifaiGrSm 5117 a':vm&cJhojzifh uRefawmfhtwGuf pdwf0ifpm;p&mjzpfvmcJhonf/ 1944 ckESpfu aps;EIef;ESifh ,ckaps;EIef;rsm; rwlqdkonfhtcsufudk owdxm;yg/ xdkrQaom aiGyrmPudk wpfESpftwGif; &vdrhfrnf[k uRefawmfrxif? olu aoaocsmcsmBuD;udk ajymaejcif;jzpfNyD;? uRefawmfvnf; xdkokdY&atmif vkyfEdkifonf[k ajymonf/ a&wyfrS xGufcGmNyD; aemufwGif rppfpyDjynfe,f? &Zl;pDwDNrdKUodkU jyefoGm;jyD;vQif om;ig; aps;qdkifwpfckzGifhum wpfESpfxJESifh 5117 a':vm&atmif vkyfEdkifcJhonf/ a&wyfxJ 0ifvmonfhtcg uRefawmfonf rppfpyDjynfe,frS trsdK;orD;wpfa,mufESifh cspfuRef;0ifMuNyD; olru uRefawmf\ ZeD;tjzpf 31 ESpfMum aygif;oif;aecJhMuonf/ a&wyfu xGufvmonfhtcg awmifydkif;um&dkvdkif;em;wuodkvf wufa&mufNyD; nzufwGif wuodkvf0ef;usif qif;'0pfa&mif;um 0ifaiG&Smonf/ yHkrSefausmif;zGifh&ufrsm;wGif tawmftvkyfjzpfaomfvnf; aEG&moD ausmif;ydwf&ufrsm; pD;yGm;a&; tajctaeraumif;/

wpf&uf uRefawmf\ ZeD;u owif;pmxJ wpfESpfvQif a':vmwpfaomif;&rnfh ta&mif;orm; aMumfjimwpfckudkawGUvmonf/ uRefawmfwdkUtaejzifh a':vmwpfaomif;cefYvdkcsifojzifh xdk&mxl;twGuf vlawGUoGm;ajzcJhonf/ jyefvmaomtcg uRefawmf tvkyf&aMumif;? wpfESpfvQif a':vmwpfaomif;&awmhrnfhtaMumif; ajymvdkufonf/ tqifh xdktvkyfudk uRefawmf&&SdEdkifNyD;vQif uRefawmfhudk jiif;y,fjcif;r&Sd[k xifcJhonf/ wpfvavmufMumaomtcg xdktvkyfESifh ywfouf uRefawmfu pdwfyg0ifpm;rI &SdaMumif;? rnfonfhtcg tvkyfp0if&rnfjzpfaMumif;udk ar;jref;onfh pmwpfapmifa&;ydkUvdkufonf/ olwdkUu &Sif;&Sif;vif;vif;yif jyefMum;cJhonf/ olwdkUu uRefawmfa&mif;Edkifvdrhfrnf[k rxifyg/ odkUaomf uRefawmfu ZGJravQmh/ aemufqHk; uRefawmhfudk ta&mif;oifwef;wpfckay;&eftwGuf oabmwlnDcJhonf/ okdUaomf oifwef;NyD;qHk; onfhtcg uRefawmfa&mif;Edkifvdrfhrnf[k rxifvQif olwdkUu tvkyfray;EkdifaMumif;udk BudKwifajymxm;NyD;jzpfonf/ rD;zdkacsmifoHk;ypnf;rsm;udk a&mif;ay;&rnfjzpfonf/ oifwef;NyD;onfhtcg olwdkUu uRefawmfhudk tvkyfvkyfcGifhjyKcJhonf/ aemufxyf 2 ESpfcGJMum umvwGif uRefawmf\ ta&mif;refae*sm bDvfu&efzdkUxHrS tultnD trsm;BuD;&aomfvnf; olwdkUxifwm rSefaeaMumif;udk uRefawmfoufaojyvdkufovdkom jzpfoGm;ygonf/ em;vnfrI rvGJygESifh / uRefawmf\ um;ESifh y&dabm*rsm;udk a&mif;cJh&ygonf/ aemufqHk; &,fp&majym&vQif rqHk;&IH;onfrSm trSefw&m;ESifh eD;eD;pyfpyf&SdrIwpfckomjzpfonf/ trSefw&m;udk vufawGYawGY&SdoGm;jcif; jzpfEdkifonf/ a&xJus&Hkjzifh a&repfEdkif cifAsm;taejzifh b,favmufxd tajctaeqdk;aeonf/ qdk;cJhonfudk uRefawmfrod/ uRefawmfhudk,f uRefawmf qHk;&HI;olwpfa,mufjzpfaMumif;udk &dk;&dk;om;om; ,HkMunfygonf/ cifAsm; trdIufyHkxJrSm b,ftajctaexd aecJhonfudk rodyg/ uRefawmhfudk,f uRefawmf trdIufyHkxJrSm b,favmuftxd a&mufcJhaMumif; udkom odygonf/ uRefawmf\ rdwfaqG uZufa&mbwfonf atmifjrifaom pum; ajymolESifh ta&mif;orm;jzpfatmif avhusifhysdK;axmifay;oljzpfonf/ odkUaomf ol\ ausmfMum;rIxuf vlom;wpfOD;\ obm0u ydkNyD; xif&Sm;onf/ ] rif;a&xJudk us&HkavmufESifh a&repfEdkifygbl;/ a&xJrSm qufaerSom a&epfwm} [k olu ajymjyonf/

cifAsm;taejzifh olrsm;u &dkufaomfvnf;aumif;? tvJxdk; aomfvnf;aumif;? tNydKvJ rcH&Edkif/ cifAsm;xdkae&mrSm qufaevQifom vJNydKjcif; jzpfrnf/ pmtkyfudk zwfrdonfh vltawmfrsm;rsm;uvnf; olwdkUvkyfaeonfhtvkyfrsm;rS xGufzdkU tawG;prsm; &aumif;&rnf/ xdktawG;prsm;onf rusqHk;&ef tm;ay;onfh tawG;prsm;jzpfEdkifonf/ wpfaeYNyD;wpfaeY bmvkyf&rSef;rodbJ epfawmhrnfvm;? ul;&awmhrnfvm;rodonfh tajctaersdK;jzpfaewwfonf/ cifAsm;onf BuD;rm;onfh t&mwpfckay: ,HkMunfrI&SdNyD; xdkt&mu odyfta&;ygonfhtcgrsdK; uJhodkUyifjzpfwwfonf/ uRefawmfhtwGuf tqHk;tpr&Sdaom BuD;rm;onfhwefzdk;rSm tar\ owdrsm;? cspfjcif;arwmrsm;? ZGJrsm;jzpfonf/ if;wdkUu uRefawmfhtwGuf thHtm;oifhp&m? pdwftm;xufoefp&m vrf;nTefrIrsm;udk ay;aeonf/ uRefawmfhtaejzifh wpfcgwpf&H cufcJMuyfwnf;onfh tajctaersdK;udk BuHKawGY&NyD; pdwfysuftm;i,frIrsm;udkvnf; rMumcP BuHKawGYcJh&onf/ uRefawmfwdkU\ yxrorD;udk arG;zGm;onfhtcg aq;&Hkp&dwfrSm 64 a':vmrQomjzpfonf/ jyemrSm uRefawmfwdkU 64 a':vmr&Sd/ xdkaq;&Hkp&dwfay;Edkif&eftwGuf ypnf;ESpfckudk xkwfa&mif;&onf/ uRefawmfwdkU aiGaMu;r&Sdjcif;rSm udk,fhudkudk,f&IjrifyHk nhHzsif;jcif;aMumifhvnf;aumif;? ta&mif;orm; wpfa,muftaejzifh t&nftcsif;r&Sdjcif;aMumifhvnf;aumif;jzpfonf/ uJhodkU tdk;eif;cGufeif;jzpfaeonfh ta&mif;orm;rsm;udk tm;ay;pum;awG trsm;BuD; ajymMum;vdkygonf/ tawGUtBuHK&Sdonfh ta&mif;orm;rsm;onf npmpm;yGJrsm; usif;yavh&SdMuNyD;? xdknpmpm;yGJrsm; tkyfpkvdkuf o&kyfjyoavh&Sdonf/ xdkYaMumifh uRefawmfvnf; prf;oyfMunfhzdkUudk owd&onf/ uRefawmf\ o&kyfjy npmpm;yGJrSm udkvHbD,m? [dkif;px&dtrSwf 2210 aeonfh rpwmbDpDrdk;ESifh azmufonfavmif;ESpfOD;jzpfaom rpwmESifh rppfu&Jvifpyifpf? rpwmESifh rppftdrfyD*dwfwdkUjzpfMuonf/ o&kyfjy NyD;onfhtcg azmufonfavmif;rsm;u olwdkUtaejzifh r0,fvdkaMumif;? taMumif;jycsufrsm;pGm ajymjyMuonf/ aemufqHk; olwdkUu ]igwdkU0,fr,f} [k ajymvmcJhMuonf/ xdktcsdef wu,fbdkifjywfaeaom ta&mif;orm; wpfa,mufonf trSmpmrsm; a&;NyD;vQif olUtwGuf aumfr&Sifudk ,lrnf jzpfaomfvnf; uRefawmfu ] wpfjcm;rSmcsdef;xm;wmawG&Sdaeao;w,f/ aemufusaeNyD} [k

qdkjyD; xGufoGm;cJhonf/ aemifwpfcsdef uRefawmfa&mif;ae&aomfvnf; cifAsm;wdkUtm;vHk; taejzifh xdkrQavmuf rdkufrdkufrJrJ jyKvkyfvdrfhrnf rxif/ odkUjzpf cifAsm;twGuf arQmfvifhcsuf trsm;BuD;&Sdrnf[k uRefawmf,HkMunfygonf/ cifAsm;vnf; BuD;us,fEdkifonf aemufxyf 2 ESpfcGJavmuftwGif; ta&mif;vkyfief;rsm; ratmifjrifbJ uRefawmf\ b0c&D;onf ajymif;jyefjzpfoGm;cJhonf/ jzpfyHkrSm odkUjzpfonf/ awmifum&dkvdkif;em;jynfe,f? csm;avmh wpfaeukefwufa&muf&rnfh oifwef;wpfckudk wufaeonf/ xdkoifwef;udk zGifhvpfolrSm wifeufqDjynfe,f euf&SfAD;vfrS yDpDrm&Jvfjzpfonf/ xdkoifwef;onf oifwef;aumif;wpfckjzpfaomfvnf; uRefawmf avhvmqnf;yl;cJh&onfh enf;vrf; tawmfrsm;rsm;udk arhaeNyD? xdknae vefuufpwm&Sd tdrfodkU jyefoGm;NyD; o&kyfjy npmpm;yGJwpfckvkyfonf/ tdrfjyefa&mufonfhtcg aemufusaeNyD/ uav;uvnf; wpfnvHk; tdyfr&atmif 'kuay;aeonf/ eHeuf 5 em&DcGJtcsdef EdI;pufoHaMumifhvnf;aumif;? tavhtusifhaMumifhvnf;aumif; tdyf&mrS Edk;vmonf/ ukefpdrf;qdkifwpfqdkif\ tay: xyf uRefawmfwdkUaeMuonf/ tdyfcsifrl;wl;ESifh jywif;wHcg;udk zGifhMunfhonfhtcg ESif;awGusaeonfudk awGY&onf/ ESif;awGu ajrjyifay: 10 vufr avmufxlaeNyD? xdkUaMumifh vdrmyg;eyfonfh vlwpfa,mufvdkyif vkyfoifhonfhtvkyfwpfckudk vkyfvdkufonf/ uRefawmftdyf&mxJodkU jyef0ifcJhonf/ tdyf&mxJ uRefawmfawG;rdonfrSm ta&mif;udp tpnf;ta0;wpfckckESifh ywfoufNyD; rnfonfhtcgrSvGJjcif;? aemufusjcif;[l uRefawmfhb0wGif r&Sdzl;/ tar\ pum;rsm; uRefawmhfem;xJodkU jyefa&mufvmonf/ ]rif;tvkyfvkyfvQif b,fenf;eJY jzpfjzpf jzpfEdkiforQ tukefvHk;vkyfyg/ rif;wpfckckxJodkUa&mufvQif tJ'Du &EdkiforQ tukefvHk;,lyg/ r&Edkifbl;qdkvQif rif;xGufcJhayawmh} ormusrf;pmuvnf;ajymonf/ ]rif;ylylat;at;jzpfaeyap igBudKufw,f/ 'gayr,fh rif;MuufoD;aEG;avmufyJ jzpfvQifawmh igaxG;xkwfypfr,f} [k qdkonf/ tdyf&mx ckefxGufvdkufNyD; csm;avmhodkU csrf;csrf;pD;pD;rSmyif um;armif;oGm;onf/ odkUjzifh uRefawmfhb0c&D;vrf;aMumif; ajymif;vJoGm;cJhonf/ oifwef;NyD;qHk;oGm;onfhtcg rpwmrm&Jvfu uRefawmfhudkac:NyD; ajymonf/ ]rif;odw,fr[kwfvm;? ig rif;udk 2 ESpfcGJvHk;vHk; apmifhMunfhaecJhw,f/ tJ'D umvavmuf

tcsdefjzKef;aewmr&Sdbl;} [k ajymonf/ uRefawmfu wkefvIyfoGm;NyD; olbmudk qdkvdkygovJ [k ar;vdkufonf/ olu &Sif;jyonf/ ]rif;rSm tpGrf;tpawG trsm;BuD;&Sdw,f/ rif;[m trsdK;om;csefyD,Hwpfa,mufawmifjzpfavmufatmif BuD;us,fw,f} [k ajymvdkufonf/ obm0uspGmyif uRefawmfajrmufwufoGm;NyD; tenf;i,fawmh oHo,&Sdojzifh oltrSefwu,f bmudkqkdvdkygovJ[k xyfar;onf/ olu ]rif;wu,fwrf; tvkyfvkyfr,fqdkvQif rif;udk,frif; ,HkMunfr,fqdkvdkY&SdvQif xdyfqHk;odkU a&mufatmifoGm;Ekdifr,fqdkwm ighpdwfxJrSm vHk;0oHo,r&Sdbl;} [k ajymvdkufonf/ trSefajym&vQif xdkpum;rsm;udk Mum;vdkuf&onfhtcg uRefawmfwkefvIyfacsmufcsm;oGm;cJhonf/ xdkpum;rsm;\ t"dyg,fudk od&Sd&eftwGuf uRefawmf\ aemufcHordkif;udk od&Sd&efvdkonf/ 5 wef;ausmif;om;b0uwnf;up ausmif;csdefNyD;onfhtcgrsm;ESifh paeaeYrsm; uRefawmftvkyfvkyfcJh&NyD; tm;upm;vIyf&Sm;rIrsm;vnf; ryg0ifcJh&ay/ udk,fcEmao;vnf;ao;? aES;vnf;aES;NyD; uRefawmfaMumufvnf;aMumufwwfonf/ touf 17 ESpft&G,ftxd rdef;uav;wpfa,mufESifh rQcsdef;qdkzl;jcif;r&Sd/ awGYr,fhawGYawmhvnf; uRefawmfholi,fcsif;wpfa,mufu csdef;ay;om awGYcJh&jcif;jzpfonf/ uRefawmf\ udk,fhudk,fudk &IjrifyHkonf NrdKUi,fav;wpfckrS omref uav;i,fwpfa,muf\ tjrifrQomjzpfonf/ wpfaeYaeY xdkNrdKUi,fodkU jyefoGm;NyD; wpfESpfvQif 0ifaiG 5117 a':vm&rnf[laom arQmfrSef;csufrsdK;om&Sdonf/ &kwfw&uf uRefawmfcsD;usL;onfh? uRefawmfav;pm;onfh olu rif; [m{&mryk*dKvfwpfa,muf jzpfEdkifw,f[k ajymaeonf/ uHaumif;pGmyif olajymonfhpum;udk uRefawmfu ,HkMunfcJhNyD; csefyD,Hwpfa,mufuJhodkU awG;um udk,fhudk,fudk csefyD,Hwpfa,mufvdk jrifojzifh xdktwdkif; aqmif&GufEdkifcJhonf/ oif,HkvQif atmifjrifrIvG,fonf rpwmrm&Jvfonf uRefawmfhudk ta&mif;enf;ynm trsm;BuD;oifay;cJhonf/ ESpfrukefrD uRefawmfonf ta&mif;orm; 7000 ausmf&Sdonfh ukrPDwpfck tar&duefwGif eHygwf 2 ta&mif;&qHk; ta&mif;orm;wpfOD;jzpfvmcJhonf/ ua&mhpvDum;udk qufrpD;awmhbJ ZdrfcHum;wpfpD;udk ajymif;pD;um &mxl;wufzdkUtwGuf t&nftaoG;vnf; jynfhpHkoGm;onf/ aemufwpfESpf tar&duefEdkifiHwGif vpmtrsm;qHk; refae*smwpfa,muf jzpfvmcJhonf/ aemuftcg EdkifiHtwGif; toufti,fqHk; XmecGJ BuD;Muyfa&;rSL;wpfa,muf jzpfvmcJhonf/

rpwmrm&JvfESifh uRefawmfawGUqHkNyD;aemuf ta&mif;enf;ynmtm;vHk;udk &kwfw&uf &vmonfr[kwfyg/ uRefawmf\ OmPf&nfjyudef;rSmvnf; trSwf 50 ckefwufvmjcif;r&Sdyg/ rpwmrm&Jvfu uRefawmfhudk atmifjrifzdkU tpGrf;tp&SdaMumif;om ajymjyvdkufonf/ uRefawmhrSm &Sdonfht&mudk toHk;jyK&eftwGuf pdwfcs,HkMunfrI ay;vdkufonf/ xdkpGrf;tm;rsm;twkdif;aexdkif&ef vrf;nTefay;cJhonf/ uRefawmfom olUudk r,HkMunfcJhvQif ol\ owif;pum;rsm;onf uRefawmhftay: tusdK;oufa&mufrI&Sdrnfr[kwfay/ cifAsm;onf tvGefxl;jcm;onfh yk*dKvfwpfa,muf jzpfaMumif; uRefawmfu ajymonfhtcg cifAsm;uRefawmfhudk ,Hkrnf[k xifonf/ ae&m cifAsm;onf atmifjrif&ef? aysmf&Tif&ef? usef;rm&ef? tzdk;wefonfh &nfrSef;csufrsm;udk &,l&ef a&mufaecJhjcif;jzpfonf/ rpwmrm&JvfESifh tawmfMumMumawGYqHkNyD;aemuf udptawmfrsm;rsm;jzpfyGm;cJhonf/ xdktcsdefumvrSm uRefawmfhtwGuf {&mrtvSnfhtajymif;BuD;wpfckyifjzpfonf/ rSwfrdonfhaeUrSp t&mtm;vHk;u uRefawmfjzpfcsifonfhtwdkif;jzpfcJhonf r[kwfay/ uRefawmhfrSmvnf; trsm;enf;wlyif twuftusawG BuHKcJh&onf/ uRefawmf\ tuscsdefwpfcsdef a'gufwmyD;vf\ ] tjyKoabmtawG;rsm;\ pGrf;tm;} qdkonfhpmtkyfudk aumufudkifcJhonf/ uRefawmf\ vkyfief;rsm;pGm 'kua&mufae&mrS jyefvnf OD;armhvmcJhonf/ xdkodk U OD;armhatmif vkyf&onfrSm uRefawmfyifjzpfaMumif;udk ajymp&mtxl;vdkrnfrxifyg/ pmtkyfaumif;rsm;ESifh vlawmfvlaumif;rsm;onf tuscsdef toufu,folrsm; jzpfMuonf/ xdkaMumifhyifvQif uRefawmfu cifAsm;udk vlaumif;rsm;ESifh aygif;oif;NyD; pmtkyfaumif;rsm;udk zwf&ef wdkufwGef;ae&jcif;jzpfonf/ rpwmrm&JvfESifh awGYNyD; tuscsdef tcsdKU&Sdovdk twufcsdefrsm;vnf; &Sdygonf/ pmtkyfay: tajccHonfh ]ydkrdkMuG,f0aom b0} trnf&Sd oifwef;rsm;onf uRefawmf\ toufarG;0rf;ausmif;rIESifh ywfouf xl;jcm;aom udprsm;jzpfonf/ xdkUtjyif uRefawmfa&;cJhonf pmtkyfwcsdKUudk jyifopfbmom? *smrefbmom? pydefbmom? *syefbmom? rsufrjrifbmomrsm;twGuf bmomjyefqdkjcif;cH&onfrSmvnf; {&mr*kPf,lp&mwpfckjzpfonf/ rdkifaygif;ESpfoef;ausmfrS c&D;oGm;cJhNyD; vlaygif; 16000 xd rsm;jym;vSaom y&dowfrsm;udk pum;ajymcJh&onf/ xdktxJwGif

ausmif;om;rsm;? a&mif;0,fa&; toif;tzGJUrsm;rS tp? c&pf,mefausmif;awmfrsm;? tm;upm; toif;rsm;ESifh ukefonfBuD;rsm;toif; ponfwdkU yg0ifonf/ t&mrsm;udk uRefawmfazmfjyae&jcif;rSm cifAsm;txifBuD;atmif vkyfaejcif;r[kwfyg/ bk&m;ocifu uRefawmfhudk aqmif&GufcGifhjyKonfht&mrsm;tm; pm&if;csjyaejcif;jzpfygonf/ cifAsm;rSm&Sdonfh tpGrf;tprsm;ESifh cifAsm;vkyfp&m&SdwmawGvkyfEdkif&ef tm;ay;aejcif;jzpfonf/ t&G,ftpm;? cGeftm;? xl;cRefrIpGrf;&nfwdkUESifh ywfouf olvdkudk,fvdk vlrsm;om&Sdaeonf[k uRefawmfr,HkMunfyg/ uRefawmfvkyfEdkifvQif cifAsm;vnf;vkyfEdkifvdrfhrnf[k ,HkMunfygonf/ vlwpfa,muf\ b0wGif taMumif;w&m;rsm;pGm yg0ifaeMuaomfvnf;aumif;? rm&Jvf\ uRefawmhfb0tay: xl;xl;jcm;jcm; tusdK;oufa&mufrIudkawmh avQmhwGufr&yg/ uRefawmfwdkU pum;ajymonfrSm wu,fawmh ig;rdepfrQomMumNyD; pum;vHk;'gZiftenf;i,frQomjzpfonf/ xdkUaMumifhyif yef;csDum;wpfcsyfonf pum;vHK;wpfaomif;ESifh rnDrQqdkonfudk uRefawmfodxm;jcif;jzpfonf/ aeYpOfaeUwdkif; uRefawmfpum;rajymrD bk&m;ociftm;0wfjyKqkawmif;&m ] bk&m;ocif uRefawmfhudk rm&Jvfjzpfatmif vkyfay;yg} [k qkawmif;avh&Sdonf/ pmtkyfudk a&;onfh wpfcsdefvHk;vnf; xdkodkUyif qkawmif;cJhonf/ rm&Jvfu uRefawmfhudkNrdKUi,fi,fu taumifao;ao;av;tjzpf rjrifbJ qufvuf&kef;uefBudK;pm;&ef ulnDay;cJhonf/ uRefawmfhudk,f uRefawmfxl;jcm;onfh vlwpfa,muftjzpfjrifapNyD; tjcm;olrsm;tm;ay;EdkifpGrf;&Sdonfh olwpfa,muftjzpfvnf; jrifapcJhonf/ cifAsm;\ b0wGif ao;i,faomfvnf; wlnDaom tcGifhtvrf;rsm;&SdEdkifonf/ uRefawmf\ tawGUtBuHKrsm;? tawG;tac:rsm;udk cifAsm;tm; ajymjyjcif;tm;jzifh cifAsm;\ b0onf ydkrdkxdkufwefaom qkvmbfcsD;jrifhcH&aom b0jzpfapvdrfhrnf[k ,HkMunfygonf/ pmtkyfwGif txl;ojzifh tcef;u cifAsm;udk,fcifAsm; vufcH&mrS tjcm;olrsm;tm; vufcHvmatmif aqmif&Guf&mwGif vG,fvG,fululaygif;ul;ay;Edkifrnf[k arQmfvifhygonf/ xdkodkU arQmfvifhonfhtwdkif;jzpfvm&efvnf; qkawmif;ygonf/ tcef; oif\ ( tjcm;olrsm;udk 1 ) &IjrifyHk

taumif;&Smolrsm; ESpftwefMumu udk,fxl;ukd,fcRefoef;MuG,folaX; 100 ESifh ywfouf avhvmrIwpfck jyKvkyfcJhonf/ olwdkUonf touf 21 ESpft&G,frS touf 70 ausmftxd&SdNyD;vQif olwdkU\ ynma&;tajctaerSmvnf; tajccHynmtqifhrS yg&*ltqifhtxd &SdMuonf/ tjcm;aom t&nftaoG;rsm;uvnf; ododomom jcm;em;Muonf/ Oyrm olwdkUxJrS 70 &mcdkifEIef;onf vlOD;a& 15000 xuf enf;onfh NrdKUi,frsm;rS jzpfMuonf/ odkUaomfvnf; olwdkUrSm &Sdonfh wlnDonfh t&mwpfckrSm taumif;jrifwwfol? taumif;&Smwwfolrsm;jzpfMuonf/ rnfonfhtajctaersdK;rqdk tjcm;olrsm;ESifh ywfouf taumif;bufu &IjrifEdkifMuonf/ cifAsm;taejzifh uav;i,fwpfa,muftaMumif;udk Mum;zl;vdrfhrnf[k xifygonf/ olu a'goxGufNyD;vQif olUtarudk rkef;aMumif;ajymjyonf/ xdkUaemuf jypf'Pfay;cH&rSmudk aMumufojzifh tdrftjyifajy;xGufNyD;vQif awmifMum;xJodkU ]igrif;udk rkef;w,f? igrif;udk rkef;w,f? igrif;udk rkef;w,f} [k atmfvdkufonf/ xdkawmifMum;xJrS yJhwifoHrsm;uvnf; ]igrif;udkrkef;w,f? igrif;udkrkef;w,f? igrif;udkrkef;w,f} [k ajymvmonf/ xdktcg uav;i,fu aMumufvefUNyD; tdrfodkU jyefcJhonf/ awmifMum;xJrSm ] olUudkrkef;w,f} [k atmfonfh uav;wpfa,muf&SdaMumif;udk ajymjyonf/ olUtaru awmifab;odkU jyefac: oGm;NyD;vQif ] rif;udkigcspfw,f? rif;udkig cspfw,f} [k atmfckdif;onf/ uav;uvnf; olUtarajymovdk vkyfvdkufojzifh ,cktcg awmifMum;xJ&Sduav;u ] rif;udkigcspfw,f ? rif;udkig cspfw,f} [k jyefatmfoHudk Mum;&onf/ b0qdkonfrSmvnf; yJhwifoHwpfckyifjzpfonf/ cifAsm;vTwfvdkufonfh t&mrsm;omvQif cifAsm;xHodkU jyefa&mufvmonf/ cifAsm; pdkufysdK;xm;onhft&mudk cifAsm; &dwfodrf;&onf/ cifAsm;ay;onfht&mudk cifAsm;&rnf/ olrsm;qDrSm cifAsm;jrifae&onfht&mrsm;onf cifAsm;\ udk,fxJrSmvnf; &SdaeMuonf/ cifAsm; bmyJjzpfjzpf? bmyJvkyfvkyf b0\ e,fy,ftoD;oD; qkvmbfrsm;udk &,lEdkif&ef vlwdkif;? tajctaewdkif;rSm &Sdaeonfh aumif;onfht&mrsm;udk &SmazG&rnf/ xdkOya'oudk b0aeenf;ESifh ywfouf a&Ta&mifpnf;rsOf;wpfcktjzpf vufcHusifhoHk;&rnf/ cifAsm;u vlrsm;tm; olwdkUudk jrifonfhtwdkif;yif qufqHonfrSm y&rwopmwpfckvdkjzpfonf/ cifAsm;taejzifh vltrsm;\ aumif;onfh tydkif;rsm;? tpGrf;tprsm;udk awGUcJhvQif cifAsm;u olwdkUudk

aumif;aumif;rGefrGef qufqHEdkifrnf/ olwdkUvnf; ydk aumif;aumif;rGefrGef vkyfaqmifEdkifvmrnf/ xdkUaMumifh taumif;&Smwwfonfh olwpfa,mufjzpf&ef pD;yGm;a&; &Iaxmifhu MunhfvQifvnf; rSefNyD; vlom;vnf;qefonf/ vrif;udk atmufqGJrcsygESifh

vltrsm;pktaejzifh tjcm;olwdkU\ taumif;rsm;udk awGUjrifonfhtcg vQdKU0Sufcsufwpfckvdkyif odrf;qnf;xm;wwfMuonf/ odkUaomf wuqyfjynfe,f ab;pD;wD; txufwef;ausmif;uawmh xdkodkUr[kwfay/ 1976 ckESpf? atmufwdkbmvwGif ausmif;tkyfBuD; *sdK;*a&[rf\ tjynfht0tm;ay;rIjzifh ab&Dwufumu csD;usL;xdkufol? todtrSwfjyKoifhol ausmif;om;rsm;tm; todtrSwfjyKonfh tpDtpOfopfwpfckudk pwifcJhonf/ if;wdkUtaejzifh wm0efodonfhtjyKtrlrsm; oabmxm;rsm;&Sdaomfvnf; ,cifu owdrxm;rdbJ &SdaecJhonf / xdkynmoifESpftwGif; ausmif;om;ta,muf 500 onf olwdkU\ tpGrf;tprsm;ESifh oabmxm;rsm;twGuf q&mrsm;\ todtrSwfjyKjcif;cH&onf/ rpwmwufumu atmufyg&v'frsm;udk azmfjyay;cJhonf/ ( 1 ) ausmif;om;aumif;rsm;udk todtrSwfjyKEdkifcJhonf/ ( 2 ) tqdk;vkyfrSom r[kwfbJ taumif;rsm; vkyfvQifvnf; todtrSwfjyKcH&rnfjzpfaMumif;udk ausmif;om;rsm;u oabmaygufoGm;Muonf/ ( 3 ) ausmif;tkyfBuD;u vljrifrSom rSwfrdjcif;r[kwfawmhbJ emrnfudkyg rSwfrdonfh tqifhokdU a&mufvmonf/ ( 4 ) ausmif;om;rsm;\ oabmxm;onfvnf; ododomomwdk;wufcJhNyD; olwdkU todtrSwfjyKcHvm&onfudk auseyfMuonf/ ( 5 ) twef;xJ&Sd ausmif;om;rsm;\ aumif;rGefonfh p&dkufvuPmrsm;udk *&kwpdkufMunfhjrifap&ef q&mrsm;tm; wGef;tm;ay;&mvnf;a&mufonf/ ausmif;om;rsm;taejzifh rpwmwufum\ &Hk;cef;odkU a&mufvmonfhtcg yxrqHk;ar;jref;onfh ar;cGef;trsm;pkrSm ] uRefawmfbmtrSm;rsm; vkyfrdvdkYvJ} [k jzpfNyD;? tqdk;awG vkyfrdcJhvdkU[kom xifwwfMuonf/ vGefcJhonfh 4 ESpfcefUu uRefawmfonf wuqyfjynfe,f'JvufpfrS atmifjrifwufMuGonfh a0:wma[vDqdkolESifh awGUqHkcJhonf/ olESifh uRefawmfawGUMuyHkudk rnfonfhtcgrQ arhEdkifvdrhfrnfr[kwfay/ tb,faMumifhqdkaomf a0:wmESifh uRefawmfwdkUonf wpfa,mufESifh wpfa,muf

csufcsif;tay;t,lrQoGm;Muonf/ cPwmrQ twlwlvnfywfMuNyD;onfhtcg olu tmrcHvkyfief;wGif vkyfudkifaeNyD;? if;vkyfief;udk wkdif;jynft0Srf;&Sd axmifaygif;rsm;pGmaom vGwfvyfonfh ukefpdrf;qdkifrsm;rS wpfqifhjzwfausmf&ef BuHpnfaeaMumif; ajymjyonf/ ukefpdrf;qdkifrsm;udk tajccHpcef;rsm;tjzpf olu toHk;jyKrnfjzpfonf/ ukefpdrf;qdkifwpfqkdifudk 0ifrdMuonfhtcg olu w,fvDzkef;ab;rS vlwpfa,mufudk ajymvdkufonf/ ]cifAsm;[m b,favmufawmifaumif;wJh tvkyfrsdK;udk aqmif&Gufaew,fqdkwm uRefawmfcifAsm;udk ajymjycsifaewm/ olwdkUac:vdkufvQif 0rf;ajrmufw,fvdkY vlawGu xifvmatmif cifAsm;u vkyfaew,f} [k ajymvdkufonf/ xdkvlu tm;&yg;& NyHK;vdkufNyD;vQif ] aus;Zl;wifygw,f? uRefawmfwdkU BudK;pm;vkyfaewmuvnf; 'gygyJ} [k ajymvdkufonf/ aemufNyD; uRefawmfwdkUu Xmewpfckudk jzwfoGm;rdonfhtcg rpwma[vDu olUudk,fol rdwfqufvdkufNyD;vQif ]cifAsm;udk uRefawmfrodygbl;/ 'gayr,fh cifAsm;&JU Xmeudkawmh uRefawmfaumif;aumif;odygw,f/ cifAsm;udk uRefawmftoday;csifwmu 'DXmeudk a&mufvmuwnf;u bmrQ wdkifwmawmwmawG rMum;&ao;bl;/ cifAsm;&JU aus;Zl;aMumifhyJqdkwmudk uRefawmfem;vnfygw,f} [k ajymonf/ xdkolu NyHK;NyD; ]aus;Zl;wifygw,f? rpwma[vD? uRefawmfwwfEdkiforQ taumif;qHk;aqmif&Gufaeygw,f} [k jyefajymonf/ uRefawmfwdkU tay: xyfudk wufoGm;Mujyefonf/ &Hk;cef;wGif;odkUa&mufonfhtcg olu igawGUzl;orQxJrSm tawmfqHk;? tBuD;us,fqHk; twGif;a&;rSL;eJY rif;udk rdwfqufay;csifvdkufwm} [k ajymonf/ xdkUaemuf twGif;a&;rSL; bufodkU vSnfhNyD; ]rif;udk ighrdef;rtaMumif; rajym&ao;bl;vdkU xifw,f? olu rif;[m vrif;BuD;udk zufxm;w,fvdkY xifw,f/ aemufNyD; tJ'D vrif;BuD;udk qGJcscsifwJhtcsdefrSm atmufudkcsEkdifw,fvdkYvnf; xifaew,f/ 'gayr,fh igrif;udk ajymyg&apuGm/ vrif;BuD;udk awmh atmufudkqGJrcsvdkufygeJY} [k ajymvdkufonf/ olrvnf;NyHK;NyD; ]tJ'DvdkMum;&wm 0rf;omygw,f}[k ajymvdkufonf/ c&D;pOfwpfckvHk;rSm 3 rdepfcefYom Mumonf/ odkUaomfa0:wma[vDu vlwkdif;udk wpfckckay;jzpfcJhonf/ olESifh pawGUpOfuxufydk aumif;aom? awmfaom vlrsm;tjzpfcsefxm;&pfcJhonf/ &dk;&dk;om;om; csD;usL;jcif;jzpfNyD; xdkodkU csD;usL;cJhonfhtwGufvnf; olwdkU\

tvkyfwGifvnf;aumif; ? olwdkU ukrPD twGufvnf;aumif;? pdwftm;xufoefrIrsm;udk jzpfay:vmaponf/ xdkUaMumifh xdxda&mufa&muf xufxufjrufjruf pGrf;aqmif&nftjynfhjzifh tvkyfvkyfEdkifMuonf/ xdkc&D;pOftqHk;wGif a0:wma[vDudk,fwdkifvnf; ydkae&xdkif&aumif;vmrnfjzpfaMumif;udk tmrcHygonf/ cifAsm;vnf; xdkUtwlyifjzpfygvdrhfrnf/ cifAsm;ukd,fwkdif tusdK;r&SdbJESifh tjcm;olwpfa,mufudk aumif;wmajymzdkU? olUb0udk jrifhwifay;zdkU qdkwm rjzpfEdkifyg/ tjcm;olwdkU\ b0udk jrifhwifay;jcif;tm;jzifh cifAsm;vnf; aocsmayguf tusdK;&SdEdkifygonf/ jyem uRefawmf\ pdwfxJrSm Mum&SnfpGm pGJNrJaecJhonfh Zmwfvrf;wpfyk'f&Sdonf/ 5 ESpft&G,f orD;i,fwpfa,mufu c&pf,mefausmif;awmf *DwESifh azsmfajz&mwGif tvGefajymifajrmufonf/ ol\ toHonf tvGefom,monf/ xdkUaMumifh olri,fpOfuwnf;uyif wpfcsdefcsdef xl;cRefajymifajrmufoljzpfvmvdrfhrnf[k a[mudef;xkwfxm;Muonf/ olrBuD;jyif;vmonfhtcg bk&m;ausmif;rsm;? vlrIa&;yGJvrf;obifrsm; aw;oDcsif;qdk&ef awmif;qdkcH&oljzpfvmonf/ odkUaomfpepfwusoif,l&ef vdktyfaeonfudk oabmaygufonfh rdom;pku xif&Sm;onfh *Dwq&mwpfa,mufxHokdU ydkUonf/ xdk*Dwq&mtaejzifh tjcm;olrsm;xuf olr\ tEkynmtaMumif;udk ydk em;vnfonf/ olu tpp t&m&m jynfhpHkwdusoljzpfojzifh olrtaejzifh taumif;qHk; BudK;pm;&ef wpfcsdefvHk; zdtm;ay;aeonf/ olrtaejzifh tenf;i,f vGJacsmfoGm;cJhvQifyif? tao;tzGJup trSm;t,Gif;rsm;udk *&kwpdkufjyifay;avh&Sdonf/ umvMumvonfhtcgwGif olronf q&mjzpfoludk tvGefoabmustm;udk;vmcJhonf/ touft&G,fuGmjcm;aomfvnf; csD;usL;onfxuf a0zefjyKjyifay;wwfaom xdkyk*dKvfudk cspfuRef;0ifoGm;NyD;vQif rMumrD olwdkU vufxyfcJhMuonf/ cifyGef;tjzpfESifhvnf; olrudk qufvufoifMum;ay;cJhonf/ okdUaomf olr\ toHrSm rlvobm0usus toHrsdK;uJhodkU r[kwfawmhbJ? awmifhwif;rmausmaeNyD;? pdwfvIyf&Sm;p&mtoHrsdK;jzpfrvmawmhay/ xdkUaMumifh oDcsif;qdk&ef zdwfac:rIrsm;vnf; wjznf;jznf;enf;yg;vmonf/ aemufqHk; zdwfac lyif r&Sdawmhay/ xdkUaemuf olrcifyGef;jzpfol *Dwq&muvnf; uG,fvGefoGm;cJhNyD;vQif aemifESpftenf;i,ftwGif; oDcsif;vHk;0rqdkawmhay/ olronf rdrd\ tpGrf;tprsm;? yg&rDrsm;udk toHk;rcsbJ om &Sdaeonf/ aemufrMumrD ta&mif;orm;wpfOD;u olrESifh cspfuRrf;0ifvmonf/

wpfcgwpf&HwGif olrudk oDcsif;enf;enf;avmufqdk jy&efawmif;qdkonf/ xdktcg olrtoH\ om,myHkwGif wtHhwMo jzpfaewwfonf/ ]rif;[m wpfurmvHk;rSm taumif;qHk; toHudk ydkifqdkifaewmyJ} [k ajymvdkufonf/ olr\ toHaumif;onf? xl;jcm;rI&Sdonfudk olUtaejzifh vHk;0rod/ odkUaomf olodonfrSm olrtoHudk tvGefBudKufaejcif;yif jzpfonf/ xdkodkU BudKufESpfoufonfudkvnf; csD;usL;azmfjyonf/ xdktcg olrtaejzifh udk,hfudk,fudk jyefvnf,HkMunfvmcJhonf/ oDcsif;qdk&ef zdwfac:rIrsm;udkvnf; jyefvnf&&Sdvmonf/ aemiftcg taumif;&Smwwfonfh xdkoludk vufxyfNyD;vQif atmifjrifonfh olr\ udk,fydkifb0udk wnfaqmufEdkifcJhonf/ tcsdKUu csD;usL;rIrsm;onf tvum;t"dyg,fr&Sd[k ajymMuonf/ wu,fawmh &dk;&dk;om;om; csD;usL;jcif;onf &SdorQ oifMum;enf;? vHIUaqmfenf;rsm;xJwGif xda&mufqHk;aom enf;vrf;jzpfonf/ tcsdKUvlrsm;taejzifh t"dyg,fr&Sd ajrmufyifhaejcif;om[k xifaumif;xifvdrfhrnf/ odkUaomf uRefawmfwdkU um;rsm;\ wm,mrsm;udk avjznfhrS toHk;0ifovdk olrudk tm;ay;aomavonfvnf; b0c&D;wpfavQmufwGif toHk;0ifaponf/ cifAsm;onfvnf; pD;yGm;a&;vkyfief;&Sif wpfOD;jzpfonf e,l;a,mufrS pD;yGm;a&;vkyfief;&SifwpfOD;onf cJwH a&mif;um aiGawmif;cHaeonfh vlwpfa,muf\ cGufxJodkU wpfa':vmxnfhvdkufonf/ xdkUaemuf okwfoD;okwfysmjzifh &xm;ay dkU ajy;wufoGm;onf/ aemufrS &xm;ay:rS jyefqif;vmum apmapmu cJwHa&mif;olxHoGm;NyD; cGufxJu cJwHtcsdKUudk EdIuf,lvdkufonf/ oltavmwBuD; jzpfaeojzifh cJwHudk r,lrd[k ajymNyD; awmif;yefvdkufonf/ xdkUaemuf ]cifAsm;vnf; uRefawmfhvdk pD;yGm;a&;vkyfief;&Sifwpfa,mufyJjzpfw,f/ cifAsm;rSmvnf; a&mif;p&mawG&SdaeNyD; 'gawGudk oifhwifhrQwwJh aps;EIef;owfrSwfxm;wmyJ r[kwfvm;} [k ajymvdkufonf/ aemifumvtwefMumonfhtcgwGif vlrIa&;yGJvrf;obifwpfck oyfoyf&yf&yf 0wfqifxm;onfh ta&mif;orm;wpfOD;u pD;yGm;a&;vkyfief;&SifxHodkUvm olUudk,fol rdwfqufonf/ ] cifAsm;uawmh uRefawmhfukdrSwfrdrSm r[kwfbl;/ 'gayr,fh uRefawmfcifAsm;udk b,fawmhrS rarhbl;/ cifAsm;eJU rawGYrDtxdawmh uRefawmf[m cJwHawG a&mif;aewJh olawmif;pm;wpfa,mufygbJ / 'gayr,fh cifAsm;u uRefawmfhudk pD;yGm;a&;vkyfief;&SifvdkY ajymoGm;cJhwJhtcsdefupNyD;? uRefawmfu pD;yGm;a&;vkyfief;&Sifwpfa,mufjzpfoGm;w,f} [k ajymvdkufonf/

]vltrsm;onf olwdkUudk,fwdkifoGm;Edkifonf xufydk tjcm;olrsm; xifoavmufa&mif;atmifoGm;EdkifMuonf/ cifAsm;taejzifh tjcm;olrsm;udk b,fvdkjrifygovJ? uRefawmfwdkU vkyfEdkifonfh taumif;qHk;aom udp&yfrSm rdrdwdkU\ Opm"ersm;tm; olwdkUudk ay;ypf&efr[kwfbJ olwdkU\ udk,fydkifOpm"ersm;udk xkwfazmfjyatmif vkyf&efomjzpfonf/ vlwpfa,muf\ cEmudk,fxJ yg&rDrsm;? tpGrf;tprsm; &SdaeMuonfrSm tvGefthHMop&maumif;onf/ uRefawmfwdkUtaejzifh tydkif; 2 ydkif; NyD;cJhNyD; jzpfonf/ atmifjrifrItwGuf yxrtqifhrSm cifAsm;\ udk,fydkiftpGrf;tprsm;udk od&efjzpfNyD; 'kwd,tqifhrSm tjcm;olrsm;\ tpGrf;tprsm;udk odjrifEdkif&efjzpfygonf/ uHaumif;pGmyif uRefawmfwdkUtaejzifh rdrdwdkU\ tpGrf;tprsm;udk todtrSwfjyKEdkifaomtcg tjcm;olrsm;\ tpGrf;tprsm;udkvnf; todtrSwfjyK&ef vG,fuloGm;ygonf/ xdktcsufudk uRefawmfwdkU od&SdvdkufonfESifh wNydKifeuf tjcm;olrsm;vnf; xdkt&mudk &SmazGawGY&Sd&ef tultnDay;Edkifygonf/ bPfrsm;\ jiif;y,fcH&onfhol bPfvkyfief;&Sifrsm;twGuf vrf;nTefcsufrsm;t&aomfvnf;aumif;? pD;yGm;a&; tawG;tac:rsm;t&aomfvnf;aumif;? pOf;pm;rnfqdkcJhvQif olwdkUtaejzifh aiGracs;oifhonfh olwpfOD;&Sdonf/ bPfrS acs;aiG avQmufxm;olwpfOD;taejzifh aygifp&mESHp&m vHk;0r&Sd/ olra':vm 6000 vdkaeonfudkyif vkyfief;oufaojyEdkifjcif;r&Sd/ odkUaomf pD;yGm;a&;vkyfief; topfwpfcktwGuf olrtaejzifh aiGxyf xnhf0ifvdkjcif;jzpfonf/ ukrPDwpfckudk vnfywfonfh vkyfief;tawGUtBuHKvnf; vHk;0r&Sd/ tawG;tac:csif; rwdkufqdkifojzifh ,ciftvkyf&Sifa[mif;ESifh vnf;vrf;cGJcJh&onf/ pD;yGm;a&;tajctaeuvnf; aumif;jcif;r&Sdyg/ ydk qdk;onfrSm acs;aiGavQmufxm;olu trsdK;orD;wpfOD;jzpfaeonf/ xdkUxufydk qdk;onfrSm c&pf,mefOya'orsm; tay:rlwnf pD;yGm;a&; vkyfief;topfwpfckudk wnfaxmifrnfqdkjcif;yifjzpfonf/ olrtaejzifh azmufonfrsm;? ukrPDrsm;ESifh ta&mif;orm;rsm;onf ta&mif;t0,fwpfckjzpfoGm;onfhtcgwGif tusdK;tjrwf&Sdvdrfhrnf [k om vufcHxm;onf/ jyemudkydk qdk;atmifvkyfonfrSm tqifajyonfhtcgrS aiGay; r&bJ tcsdefapha&mufonfESifh wNydKifeufvpmrsm;? qkaMu;rsm;udk ay;acs&rnfjzpfonf/ tu,f cifAsm;taejzifh bPfvkyfief;&SifwpfOD;\ rsufpdtjrifjzifh MunfhNyD; xdktajctaeonf tawmfqdk;0g;onf[k xifcJhvQif

qufzwfMunfhyg/ ydk qdk;vmygvdrfhrnf/ ar&Duvdk&D u ta&mif;t0,fvkyfief;udkaomfvnf;aumif;? avhusifha&; oifwef;wpfckudk vnf;aumif; qkawmif;jcif;jzifh poifhonf[k ,HkMunfonf/ aemifwGif olrESifh om;jzpfol 'GefumwmwdkUonf roefrpGrf;olrsm;udk iSm;&rf;um pD;yGm;a&;vkyfief;wpfckudk wnfaxmifMuonf/ olwdkUwGufudef;vnf;rSefonf/ pD;yGm;a&; vkyfief;onf rEdkifreifjzpfvmNyD;? ta&mif;vkyfief;rsm;wdk;csJY&jcif;? taqmuftOD;rsm; aqmufvkyf&jcif;ESifh 0efxrf;rsm; xyfcefY&jcif;wdkUaMumifh ukrPDtaejzifh trSmpmrsm;udk EdkifEdkifeif;eif;? rpGrf;aqmifEdkifawmhay/ pdwf0ifp&m;aumif;onfrSm NydKifzufrsm;\ rsufpdxJ if;wdkU\ [kref;tifwD;&D;,m;tif*pfa&SmhukrPDyifjzpfonf/ ESpfpOfESpfwdkif; atmufwdkbm 10 &ufaeUwGif vkyfief;rsm;udk &yfem;xm;avh&Sdonf/ olwdkU touf&SLcsdef&&efESifh c&prwfumv pD;yGm;a&;vkyfief;rsm;udk 0efaqmifrIaumif;aumif;ay;Edkif&ef [k qdkonf/ uRefawmfod&orQqdkvQif xdkodkUaom vkyfief;aqmif&Gufonfh ukrPDrSm tar&du wpfckwnf;om &Sdonf/ rnfodkUaom tajctaersdK;&SdcJhapumrl? jiif;y,fonfh bPfvkyfief;&Sifwpfa,mufbufrS MunfhvQifrSefNyD; vufcHonfh bPfvkyfief;&Sifwpfa,mufbufrS MunfhvQifvnf; rSefaMumif; xif&Sm;ygonf/ tb,faMumifhqdkaomf [krf;tifwD;&D;,m;tif*pfzfukrPDudk zGJUpnf;wnfaxmifcJhonfh rppfar&Duvdk&D\ Zmwfvrf;onf ,ck&mpkESpf tHhzG,faumif;aom Zmwfvrf;wpfckyifjzpfonf/ vufrJhajcrJhb0rS pcJhNyD;vQif ar&Duvdk&Du xl;cRefatmifjrifrIqdkif&m ed,mrrsm;udk toHk;csEdkifrIaMumifh wdkuf&dkufta&mif;avmuwGif pHjyukrPDwpfckjzpfvmcJhonf/ bk&m;ocifudk ,HkMunfrItay: tajccH wnfaqmufNyD; oEdXmefcsrSwfaqmif&GufcJhjcif;jzpfonf/ ,HkMunfrI? odumorm"d&SdrIESifh BudK;pm;rItcGifhtvrf;aumif;rsm;tay: tajccHum pD;yGm;a&;vkyfief;wpfckwnfaqmuf&HkrQomr[kwfyJ xdkpD;yGm;a&;vkyfief;udk xm0&wnfNrJatmifvnf; wnfaqmufcJhjcif;jzpfonf/ ydk 0rf;omp&maumif;onfrSm trsdK;orD;rsm;\ b0&Sdwwfaom tmCmwrsm;? tqifhtwef;cJGjcm;rIrsm;udk olr\ ukrPDtwGif; vHk;0ray:aygufap&[k cHpm;em;vnfcJhjcif;aMumifhjzpfonf/ vlawmfawmfrsm;rsm;wdkUu olr\ ukrPDbmaMumifh tcsdefwdkwdktwGif; rQBuD;us,fxif&Sm;onfh atmifjrifrIrsm;udk

&&Sdoenf;[k ar;Muonf/ wdkwdkajym&vQif ar&Duvdk&D\ atmifjrifrIrsm;udk pum;vHk;tenf;i,fjzifh ajymjyEdkifonf/ olrtaejzifh eufeuf&dIif;&dIif; ,HkMunfcJhjcif;aMumifh jrifhjrifhrm;rm;odkU a&muf&SdcJhjcif;jzpfonf/ ,HkMunfcsufxm;&Sdonfh vlwpfa,mufonf pdwf0ifpm; &Hkomjzpfonfh vl 99 a,mufESifh nDrQonf [k olru ,HkMunfcJhonf/ vlwdkif;vlwdkif;rSm&Sdonfh tqHk;tpr&Sdaom tpGrf;tprsm;udk olr,HkMunfxm;onf/ olr\ ta&mif;trsdK;orD;rsm;udk wdk;wufBuD;yGm;&efESifh aiGa&;aMu;a&; jynfhpHk&ef tqHk;tpr&Sdaom tcGifhta&;rsm; &Sdap&rnf[k oEdXmefcsrSwfxm;oljzpfonf/ vltrsm;udk pdwf"gwftm;jzifh vnf;aumif;? udk,fusifhoDvtm;jzifhvnf;aumif;? udk,fcEmtm;jzifhvnf;aumif; wnfaqmufEdkifcJhvQif xdktajccHrsm;tay:rlwnf pD;yGm;a&;vkyfief;udk wnfaqmufEdkifrnf[k olru ,HkMunfcJhonf/ rnfonfhtqifhtwef;jzifh MunfhMunfh ar&Duvdk&Donf MuG,f0onfholjzpfonf/ tb,faMumifhqdkaomf olr\ ydkifqkdifjcif;aMumifh r[kwfbJ olrrSm&Sdonfh t&mrsm;udk toHk;csonfhtwGuf MuG,f0onfh olwpfa,mufjzpfvmcJhonf/ ar&Du olr\ pmtkyfxJ BuD;BuD;us,fus,fawG;yg/ vlawG onf olwdkUrS rxdkufwefqHk;[k cHpm;&aomtcgrsm; cspfcifcH&&ef tvdktyfqHk;jzpfonf/ aomuqdkonfrSm pdwful;pdwfoef;rsm;udk tvGJoHk;pm;vkyfjcif;jzpfonf/ bk&m;ociftm; tpdwftydkif;tm;vHk;udk ay;vdkufvQif uGJaeonfh ESvHk;om;udkyif jyKjyifay;Edkifonf/ cifAsm;rSm&SdorQ tukefay;vdkufaomfvnf; rnfonfhtcgrQ vufrajrSmufygESifh? acgif;rrmygESifh? ESvHk;om;rmygap? uRefronf bk&m;ocif\ wGufenf;ynmudk oabmusonf/ aysmf&TifrIrsm;udk tjcm;olrsm;ESifh rQa0cHpm;avav tqrsm;pGm wdk;yGm;vmavavyifjzpfonf/ bk&m;ocifonf bmrQ r[kwfonfh olwpfa,mufudk zefqif;&eftwGuf tcsdefr&/ toHk;0ifolwpfpHkwpfa,mufjzpfvmatmifom zefqif;xm;ygonf/ ar&Duvdk&DESifh olrukrPD\ Zmwfvrf;onf yef;cif;aom vrf;r[kwfay/ acR;rsm;? aoG;rsm;? rsuf&nfrsm;ESifh &ifqdkif&onfh tcgrsm;vnf; &Sdwwfonf/ odkUaomf arwmrsm;? ,HkMunfrIrsm;? pdwftm;xufoefrIrsm;? MuifemrIrsm;? &dk;&dk;om;om; tvkyfBudK;pm;rIrsm; ponfh ta&;BuD;aomt&mrsm;rSm rnfonfhtcgurQ vdktyfaejcif;r&Sday/ b0rSm &SdorQaumif;onfh t&mrsm;tm;vHk;udk ay;vdkufEdkifonf/ ar&D\ Zmwfvrf;rSm *E0ifZmwfvrf;wpfckjzpfonf/ tjcm;olrsm;tm; olwdkUvdkcsifonfh

t&mrsm;udk &&Sdatmif ulnDvQif cifAsm;taejzifhvnf; t&m&mudk &,lEdkifaMumif; xdkZmwfvrf;udk toHk;cs oufaojyEdkifonf/ <uufrsm; ESpftwefMumu [m;Awfwuodkvf a'gufwma&mbwf&dkqifo,fvfu ausmif;om; 3 zGJUESifh <uuf3 pkwdkU yg0ifonfh prf;oyfcsufrsm;udk jyKvkyfcJhonf/ yxrausmif;om;wpfzGJUudk olu ] rif;wkdUodyfuHaumif;w,f? wu,fhyg&rD&Sif <uufawGeJU prf;oyf&rSm/ 'DaumifawGudk OmPfaumif;atmif jyKpkysdK;axmifxm;&wm odyfNyD;awmhvnf; xl;cRefMuw,f/ olwdkU[m 0uFyg&JU wpfzufxdyfudk cPav;eJY a&mufEdkifNyD;awmh 'defcJawGudkvnf; trsm;BuD;pm;Ekdifw,f} [k ajymvdkufonf/ 'kwd,tkyfpkudk ]rif;wdkU <uufawGuawmh omref<uufawGbJ ? odyfvnf;rawmfbl;? odyfvnf;rxHkxdkif;bl;? 0uFyg&JU tqHk;udk olwdkUaemufqHk;awmh a&mufoGm;vdrfhr,f/ 'defcJtcsdKUt0ufudkpm;r,f/ 'gayr,fh olwdkUudk odyfawmh arQmfvifhrxm;eJY/ olwdkU&JU tpGrf;tpawG? OmPf&nfawGu ysrf;rQavmufyJ &Sdaeawmh olwdkU&JU pGrf;aqmifrIuvnf; ysrf;rQavmufbJ&SdMurSm} [k ajymonf/ olu wwd, ausmif;om; tkyfpktm; ] 'D<uufawGuawmh awmfawmfnhHwJhaumifawG/ olwdkU[m 0uFyg&JU tqHk;udk &SmawGYcJh&ifawmif 'g[mrawmfwqawGYwmbJ? olwdkUOmPf&SdvdkY a&mufoGm;wm r[kwfbl;/ olwdkU&JU pGrf;&nfuvnf;edrfhw,f/ rif;wdkU 'defcJ0,fxm;p&mawmifvdkr,frxifbl;/ vrf;tqHk;rSm 'defcJvdkU wpfckckay:rSm a&;xm;vdkuf&if NyD;r,fxifygw,f} [k ajymonf/ aemufxyf 6ywfMumonfhwdkifatmif ausmif;om;rsm;u odyHenf;t& vdktyfonfh xdef;csKyfrItm;vHk;udk wdwdususaqmif&GufNyD; prf;oyfrIrsm; jyKvkyfcJhonf/ yg&rD&Siftjzpf owfrSwfcH&onfh <uufrsm;onf 0uFyg\ tqHk;udk tcsdefwdktwGif; a&muf&SdoGm;Muonf/ omref<uufrsm;u vrf;qHk;odkUa&mufatmif oGm;Edkifaomfvnf; pHcsdefrcsdK;Edkif/ tnHhqHk;[k owfrSwfcH&onfh <uufrsm;u 0uFyg\ tqHk;wdkifatmifyif ra&mufEdkifMuay/ ae&m pdwf0ifpm;p&mwpfck&Sdonf/ xdk<uufrsm;xJ yg&rD&Sif<uuf[lvnf;aumif;? <uufnHh<uufxHkrsm;

[lvnf;aumif;r&Sd/ olwdkUonf wpfpkwnf;uaygufvmonfh wlnDaom <uufrsm;omjzpfMuonf/ pGrf;aqmif&nfjcm;em;ae&jcif;rSm prf;oyfrIjyKvkyfonfh ausmif;om;rsm;\ oabmxm;rsm; uGm[aejcif;aMumifhomjzpfonf/ wkdwkdajym&vQif ausmif;om;rsm;u olwdkUudk uGJuGJjym;jym;jrifojzifh jcm;em;aom &v'frsm;udk jzpfay:apcJhonf/ ausmif;om;rsm;taejzifh <uufrsm;\ bmompum;udk rwwf/ odkU&mwGif <uufrsm;rSmvnf; oabmxm;rsm; &SdaeMuonf/ oabmxm;qdkonfrSm wpfurmvHk;ESifh oufqdkifaom bmompum;wpfckyifjzpfonf/ uav;rsm;? ta&mif;orm;rsm;? tdrfaxmifzufrsm; vlemrsm;? 0efxrf;rsm;?

ae&m cifAsm;udk ar;p&mar;cGef;wpfck&Sdaeonf/ cifAsm;rSm b,fvdkuav;awG&SdovJ? cifAsm;om ta&mif;orm;wpfa,mufqdkcJhvQif b,fvdkazmufonfavmif;awGudk arQmfvifhxm;ovJ? cifAsm;om ta&mif;refae*smqdkvQifaum cifAsm;rSm b,fvdk ta&mif;orm;awG &SdovJ/ cifAsm;om q&m0efqdkvQif b,fvdkvlemawGudk ukoae&ovJ/ cifAsm;om tvkyf&Sifwpfa,mufjzpfvQif b,fvdktvkyform;awG &SdovJ/ cifAsm;om cifyGef;wpfa,mufqdkvQif b,fvdkZeD;onf&SdovJ/ cifAsm;om ZeD;onfwpfa,mufqdkvQifa&m b,fvdkcifyGef;onf&SdaeovJ/ uRefawmfu cifAsm;\ oabmxm;rsm;onf cifAsm;eSifh xdawGYaeonfhvlrsm;tay:wGif tusdK;oufa&mufrI&SdaMumif;udk ajymjyaejcif;jzpfygonf/ <uufrsm;Zmwfvrf;udk a&SYwpfvSrf;wdk; qufNyD;MunfhMu&atmif/ xdk<uufrsm;\ tawGUtBuHKudk a'oE&txufwef;ausmif;wpfausmif; prf;oyfMunfhvdkufonf/ q&mwpfa,mufudkajymjyonf/ ]cifAsm;odyfuHaumif;w,f? cifAsm;[m yg&rD&Sifuav;awGeJY qufqH&w,f/ cifAsm;rar;cifuwnf;u olwdkUtajzawG ay;aevdrfhr,f/ 'DaumifawGu odyfNyD; xl;cRefwJholawG/ wpfck owday;csifwmu olwdkUodyfawmfawmh cifAsm;udk t&l;vkyfMuvdrfhr,f/ wcsdKUuysif;w,f/ cifAsm;rsm;rsm;rcdkif;atmifqdkNyD;awmh nmMuvdrfhr,f/ owdkUajymwmawGudk em;raxmifeJY/ olwdkU[m tvkyfawGudkvnf; NyD;atmifvkyfEdkifw,f/ cdkif;omckdif;/ wcsdKUuav;awGu odyfcufwmbJvdkY ajymMuvdrfhr,f/ 'Duav;awG[m tcufcJqHk;ar;cGef;awGudkawmif ajzEdkifw,f/ cifAsm;olwdkUudk ,Hk,HkMunfMunfom qufqH/ aeUpOfaeUwdkif; cifAsm;&JU arwmudkjy? pnf;urf;xdef;odrf;? wu,fpdwf0ifpm;NyD;oifjyay;yg/ olwdkUrvkyfEdkifwJht&mbmqdkbmrQr&Sdbl;} [k ajymvdkufonf/

'kwd,q&mwpfa,mufudk ]cifAsm;[m omrefuav;awGudkbJ &xm;w,f/ olwdkU[m odyfawmfw,fvnf; r[kwfbl;/ odyfnHhwmvnf;r[kwfbl;/ olwdkUrSm ysrf;rQOmPf&nfjyudef;&Sdw,f/ aemufcHordkif;awG ? tpGrf;tpawGuvnf; ysrf;rQbJ? tJ'Dawmh olwdkUqDuvnf; olvdkudk,fvdk atmifjrifrIrsdK;udkbJ arQmfvifhEdkifw,f} [k ajymonf/ obm0uspGmyif yg&rD&Sifuav;rsm;u omrefuav;rsm;xufydk aqmif&GufEdkifMuonf/ ESpftqHk; yg&rD&Sifuav;rsm;onf omrefuav;rsm;xuf wpfESpfpmavmufapmNyD; pmwwfaeMuonf/ Zmwfvrf;\ tqHk;wGif bmjzpfrnf[k awG;awmMunfhaep&mrvdkyg/ cifAsm;rSefygonf/ wu,fawmh yg&rD&Sifausmi;fom;[l vHk;0r&Sdyg/ olwdkUtm;vHk;onf omrefolvdkudk,fvdk ausmif;om;rsm;omjzpfonf/ jcm;em;csufrSm olwdkUESifh ywfouf q&mrsm;\ oabmxm;omjzpfygonf/ q&mrsm;u omrefausmif;om;rsm;udk yg&rD&Sifrsm;[k xifxm;NyD; yg&rD&Sifrsm;vdk aqmif&Guf&ef arQmfvifhojzifh xdktwdkif;yif aqmif&GufcJhMujcif;jzpfonf/ olwdkUudk jrifyHkjrifenf;u olwdkUtm; qufqHyHk qufqHenf;udk jzpfay:apNyD; if;qufqHyHkay:wGif rlwnf olwdkUjzpfvmMujcif;jzpfonf/ ae&mwGif tjcm;ar;cGef;wpfck&Sdygonf/ vGefcJhwJh 5 ESpfavmufu cifAsm;uav;awG aumif;aumif;rGefrGefae&&JUvm;/ cifAsm;&JU tzGJUtpnf;xJu ta&mif;orm;awGa&m b,fvdkvJ? cifAsm;&JU 0efxrf;awG vkyfazmfudkifzufawGu ydkNyD;awmh OmPfynm&Sdvm&JUvm;/ tvkyfay:rSm tm&Hkpdkufvm uRrf;usifvmMu&JUvm;/ cifAsm;rdef;ruydkNyD;awmh vSvmovm;/ pdwf0ifpm;p&maumif;vmovm;/ cifAsm;a,musFm;ua&m b,fhES,fhaeovJ/ xdkt&mrsm;tm;vHk;jzpfrvmcJhvQif a&SUu pmrsufESmrsm;udk jyefzwf&ef wdkufwGef;vdkygonf/ cifAsm;\ rdom;pkrsm;? rdwfaqGrsm;ESifh vkyfazmfudkifzufrsm;rSm jyemwpfckck&Sdaeonfudk cifAsm;rod jzpfygvdrfhrnf/ uAsmq&mwpfa,mufuawmh taMumif;udk vSvSyyzGJUqdkcJhonf/ ] vlwpfa,mufudk olUtwdkif;omjrif&vQif olUrlv&Sdonfhtajctaexuf ydkqdk;atmifvkyfrnf/ odkUaomf taumif;qHk;yk*dKvftaejzifh jrifEdkifcJhvQif taumif;qHk;yk*dKvfwpfa,mufjzpfvmrnf} [k vSvSyyzGJUqdkcJhonf/ pmrsm;udk zwf&IaepOf cifAsm;\ uav;i,frsm;onf ydkaumif;vmydk awmfvmMuvQif? rdef;rwpfa,muf? a,musFm;wpfa,muf? vkyfazmfudkifzufwpfa,mufonf ydkwdk;wufvmcJhvQif cifAsm;u *kPfjyKcsD;usL;aMumif; trSefwu,f wdk;wufvmaMumif;udk ajymjyvdkufyg/

'eESifh ywfouf xl;jcm;onfh OyrmwpfckrSm tjcm;olrsm;ESifh ywfouf taumif;jrifwwfonfh olwpfOD;jzpfonfh avmhpftdef*svdpf&Sd umvDzdk;eD;,m;wuodkvfrS enf;jy *Ref 0k'if; \ tawGUtBuHKjzpfonf/ vD,dk'sL&dkcsm\ vlodrsm;onfh wpfvGJazmfjycsufwpfckjzpfaom ]vlawmfrsm; aemufqHk;rSmom&Sdonf} qdkonfhpum;udk qefUusifolvnf;jzpfonf/ *Refu olUbufpuwfabm toif;om;rsm;\ wu,fhpGrf;tm;udkjrifonf/ xdkUtjyif olwdkU\ udk,fusifhoDvrsm;twGufyg pdk;&drfaMumifhMu&Sdwwfoljzpfonf/ tjcm;olrsm;twGuf pOf;pm;um;udk,fcsif;pmNyD; aqmif&Gufjcif;tm;jzifh t&m&mudk wdk;yGm;apEdkifonf[k ,HkMunfpGm oifMum;ydkUcscJholjzpfonf/ toif;tzGJUtvdkuf pdwf"gwf? jrKyfEHSrI? opm&SdrI? pdwftm;xufoefrI? wuf<urIponfwdkUonf olUtoif;\ wHqdyftrSwftom;rsm;jzpfaeonf/ ol\ toif;rsm;onf trsdK;om;csefyD,HyGJpOf pm&if;0if 12 oif; 10oif;yg&SdNyD; 7 oif;rSm wlnDaeMuojzifh xdk'eESifh ywfouf uRefawmfwdkU oabmrwlEdkifp&mr&Sdyg/ wu,fawmh ol\ toif;om;rsm;ESifh ywfouf atmifjrifrItaMumif;udkyif rnfonfhtcgrQ xkwfazmfajymavhr&Sd/ vlwdkif; vlwdkif;\ taumif;qHk;BudK;yrf;tm;xkwfrIrsm;udkom tav;ay; ajymMum;avh&SdNyD; tu,f upm;orm;wpfa,mufu olUrSm &SdoQ tpGrf;tpudk tukefxkwfrjyEdkifcJhvQif olUtaejzifh 0rf;enf;aMumif;udkom xkwfazmfajymjywwfoljzpfonf/ cifAsm;om abmvHk;orm;tnhHpm; *&if;ab;ywfum NydKifyGJtwGuf avhusifhaeonfhtcg vkrfbm'D\ toif;rSm tajctaeraumif;vSay/ vkrfbm'Du *dk;apmifhwpfa,mufudk a&G;xkwfxm;vdkufonf/ xdkaeUrSm tvGefyljyif;onfhaeUwpfaeUvnf;jzpfonf/ xdkenf;jyq&mu ]rif;u tvGefnHhwJholbJ? rif;[m *dk;aygufudk ydwfvnf;rydwfbl;/ &Sif;vnf;r&Sif;bl;/ 'DaeYawmh rif;twGufNyD;NyD/ a&oGm;csdK;awmh}[k ajymonf/ *dk;apmifhu acgif;idkufpdkufcsNyD; t0wfvJcef;xJodkU 0ifoGm;onf/ 45rdepftMum vkrfbm'D jyef0ifvm&m xdk*dk;apmifhu 0wfpHkudk rvJvS,fao;bJESifh ikwfwkwfxdkifaeonfudk jrifonf/ ol\ acgif;rSmvnf; idkufpdkufusaeNyD; wdk;wdk;wdwfwdwf ylaqG;aeyHk&onf/ vkrfbm'Du Muifemwwfaom vlwpfa,muftaejzifh ycHk;zufum ]om;? igrif;udk trSeftwdkif;ajymr,f/ rif;[m nHhwJh abmvHk;orm;wpfa,mufbJ? rif;[m ydwfvnf; rydwfEdkifbl;/

&Sif;vnf;r&Sif;Edkifbl;/ bmrSvnf; rvkyfEdkifbl;/ 'gayr,fh rif;udk ig rQrQwwajym&vQifvnf; rif;&JUudk,fxJu wu,fhpGrf;&nf&SdwJh abmvHk;orm;wpfa,muf[m tjyifxGufvmNyD; uefrS jzpfvdrfhr,f} [k ajymvdkufonf/ xdkpum;rsm;aMumifh *s,f&Dua&rm\ idkufpdkufusaeaom acgif;rSm rwfvmNyD; ae&xdkif& trsm;BuD;oufomoGm;onf/ abmvHk;avmuwGif xif&Sm;ausmfMum;olwpfa,mufjzpfvmNyD; abmvHk;toif;rsm;\ yxrESpf 50 oufwrf;twGif;wGif tawmfqHk;*dk;orm;wpfa,mufjzpfvmcJhonf/ xdkodkUjzpfatmif vkyfvdkufolrSm vkrfbm'Dyifjzpfonf/ udk,fhudk,fudk rjrifEdkifonfht&mrsm;udk olu jrifwwfNyD; olUvlawGrSm &SdonfhtpGrf;tprsm;udkxkwfoHk;atmif? pdwf"gwfwuf<uatmifvnf; vkyfay;EkdifpGrf;&Sdonf/ xdkupm;orm;rsm;u olwdkUtoif;udk *&if;ab; 3 ESpfqufwkduf urmhcsefyD,Hjzpfatmif aqmifMuOf;ay;EdkifcJhonf/ aemiftcg ol0g&SifwefodkUa&mufvmonhftcg yg&rD&SdNyD; pnf;urf;rJhonfh aemufwef;vl qefeD*sm*ifqiftm; b,fvdkudkifwG,frnfudk vltrsm;u tHhMoaeMuonf/ avhusifh&onfh yxr&ufyif owif;axmufwpfa,mufu olUudk ]*sm&ifqifESifhywfouf b,fvdkjrifygovJ} [k ar;onf/ vkrfbm'Du *sm*ifqifudk olUab;odkUac:NyD; ycHk;zufum ] vlBuD;rif;cifAsm;/ 'g[m tawmfqHk;aemufwef;vljzpfw,f/ abmvHk;uGif;xJrSm awGYcJh&orQ tawmfqHk;aemufwef;vlwpfa,mufygbJ} [k ajymvdkufonf/ xdktcsdefrSp *sm*ifqiftaejzifh tawmfqHk; abmvHk;orm;wpfa,mufjzpfvmonfrSm tqef;r[kwfyg/ vkrfbm'Du tjcm;olrsm;\ aumif;uGufrsm;udkjrifNyD; oljrifonfhtwdkif;yif qufqHcJhonf/ olwdkU\ udk,fwGif;rSm&Sdonfh xdkaumif;uGufrsm;udk wdk;yGm;vmap&efvnf; tultnDay;onf/ tefeDav; ESpftenf;i,ftMumu rufqmcsL;qufjynfe,f abmfpwGefNrdKU tjyifbuf&Sd pdwfa&m*guk aq;&Hkwpf&Hk tefeDav;[k ac:aom uav;rav;wpfa,mufudk tcsKyfcef;xJ xnfhxm;&onf/ xdkaq;&Hkonf pdwfa&m*ga0'em&Sifrsm;tm; uko&m xif&Sm;onfh aq;&Hkwpfckjzpfonf/ odkUaomf rnfodkUrQ arQmfvifhcsufr&Sdolrsm;ESifh ywfouf toifhawmfqHk;ae&mwpfckrSm tcsKyfcef;omjzpfonf[k q&m0efrsm;u ,HkMunfcJhMuonf/ tefeDav; udpESifh ywfouf olrtwGuf bmrQ arQmfvihfcsufrxm;&SdMu/ xdkUaMumifh xdktcsKyfcef;usOf;usOf;av;xJ &SifvQufESifh aoaeonfh

b0rsdK;jzifhom tqHk;owf&awmhrnf/ rnfonfhtvif;a&mifrnfonfharQmfvifhcsufrQr&Sd/

xdktcef;

xdktcsdef aq;&HkrS tNidrf;pm;,lawmhrnfh olemjyKq&mrBuD;wpfa,muf ay:vmcJhonf/ olru bk&m;ocifzefqif;xm;orQ ow0grsm;tm;vHk;ESifh ywfouf tNrJwrf;arQmfvifhcsuf&Sdonf[k cHpm;&ojzifh tcsKyfcef;\ a&SUwGif aeUv,fpmoGm;pm;onf/ xdkodkUjyKvkyfjcif;tm;jzifh arwmjzifh qufoG,faqmif&GufNyD; uav;ri,ftwGuf arQmfvifhcsufrsm;jzpfvmEdkifrnf[k xifxm;onf/ tefeDav;onf ae&m tawmfrsm;rsm;wGif wd&pmefwpfaumifESifh wlonf/ wpfcgwpf&H olr\ tcef;wGif;odkU 0ifvmonfholudk jyif;jyif;xefxefwdkufckdufwwfonf/ wpfcgwpf&H vHk;0*&krpdkufbJvnf; aewwfonf/ olemjyKq&mrBuD;u olrxHoGm;vnfonfhtcg yxr xdkolemjyKq&mrBuD;a&mufaeonfudkyif *&kpdkufyHkrjyay/ wpf&uf pm;p&mrsm;udk ,laqmifoGm;NyD; olrtcef;tjyifbufwGif xm;ypfcJhonf/ tefeDav;u xdkpm;p&mrsm;&SdaeaMumif;udk yif odyHkrjyay/ odkUaomf aemufwpfaeU olemjyK q&mrBuD;a&mufvmonfhtcg rkefUrsm;pm;NyD;aeonfudk awGU&onf/ xdktcsdefrSp olemjyKq&mrBuD;u pm;p&mrkefUtndKrsm;udk tygwfpOf Mumoyaw;aeUwdkif; oGm;vnfonfhtcgrsm; ,laqmifoGm;avh&Sdonf/ rMumrDwGif q&m0efrsm;u xdkae&mwGif tajymif;tvJwpfckjzpfay:aeNyDudk pwifowdxm;rdvmMuonf/ tcsdefumvwpfck ukefqHk;oGm;onfhtcg tefeDav;udk xdktcsKyfcef;xJrS xkwf tay yfodkUwif&ef qHk;jzwfcJhonf/ aemufqHk; arQmfvifhcsufr&Sdonfh uav;ri,fudk tdrfjyefEkdifjyDjzpfaMumif; ajym&onfhtajctaeodkU qdkufa&mufvmonf/ odkUaomf tefeDav;u tdrfrjyefcsifay/ olr,ckuJhodkU aeaumif;oGm;atmif ulnDapmifha&SmufcJhonfudk jyefvnfwHkUjyefonfhtaejzifh tjcm;vlemrsm;ESifh twlwlaexdkifNyD; tvkyfvkyfay;csifonf / olemjyKq&mrBuD;u olrb0udk t"dym,f&Sdatmif trsm;BuD; vkyfay;cJhojzifh olruvnf; twHkUtvSnhfoabmjzifh tjcm;olrsm;tm; ulnDwwf&rnf[k qHk;jzwfcJhonf/ ESpftwefMumonfhtcgwGif t*Fvefjynf bk&ifrBuD; 0dwdk&d,u EdkifiH&yfjcm;olwpfa,mufudk t*FvefEdkifiH\ tjrifhqHk;wHqdyfwpfcktyfESif;onfh tcrf;tem; [,fvifuJvm;udk

ar;cGef;xkwfonf/ ]&Sifh&JU txl;cRefqHk; tajymifajrmufqHk; vkyf&yfawGeJU ywfoufvdkY b,fvdkaeovJ} ]rsufpdvnf;rjrif? em;vnf;rMum;bJeJY tJ'Dvdk ajymifajymifajrmufajrmuf pGrf;aqmifEdkifr,fvdkY &Sifb,fvdkodovJ tJ'gudk b,fvkdvkyf&Sif;jyrSmvJ} [k ar;vdkufonf / [,fvifuJvm;u csufcsif;yif jyefajymcJhonf/ ]tefeDav;udkom ,ckvdk rjyKpkcJhvdkY&SdvQif [,fvifuJvm;&JU emrnfudk b,folrSawmif odMurSmr[kwfbl;} [k ajymvdkufonf/ [,fvifuJvm;onf olrtm; tm;udk;&mrJh arQmfvifhcsufrJhonfhtajctaeudk a&muf&Sdapaom a&m*ga0'emudk rcHpm;&rDu oefpGrf;usef;rmaom uav;wpfa,mufomjzpfonf/ tefeDav;u [,fvifuJvm;udk bk&m;ocif\ txl;yk*dKvfwpfOD;tjzpfjrifNyD; xdkodkUjrifonfhtwdkif;? aqmif&GufcJh? cspfcJh ? qkawmif;cJhojzifh Nidrf;vkvkjzpfaeaom rD;wdkifwpfwdkifonf tjcm;olrsm;\ vrf;aMumif;udk jyo&eftwGuf tcsufjyrD;jzpfvmcJhonf/ urmwpf0Srf;vHk;u vltrsm;\ 0efxkyf0efydk;udk avsmhyg;oGm;ap&ef jzpfvmcJhonf/ [kwfygonf/ vf;aygif;rsm;pGmwdkU\ b0tay: [,fvifuJvm;u tefeDav;aMumifh wkefvIyfrIudk &&Sdum MoZmvTrf;rdk;cJhonf/ rsufpdxJrSm &Sdonf ESpftwefMumu Am*sD;eD;,m;jynfe,fajrmufydkif;wGif tbdk;tdkwpfa,muf jrpfurf;eab; jrpfudk jzwfoef;&ef apmifhqdkif;aeonf/ xdkaeUu tvGefat;NyD; wHwm;vnf;r&Sdojzifh tjcm;zufudk a&muf&eftwGuf wpfckckudkpD;oGm;EdkifrSjzpfonf/ twefMumonfhtcg jrif;pD;orm;wpfpk jrpfurf;ab;odkU uyfvmonfudk awGU&onf/ yxrwpfa,mufudk bmrQ rajymbJ vTwfay;vdkufonf/ 'kwd,wpfa,muf? wwd,wpfa,muf? pwkwwpfa,muf? yOrwpfa,mufudk vTwfay;vdkufNyD; aemufqHk; wpfa,mufomusefawmhonf/ xdkyk*dKvftem;uyfvmonfhtcg tbdk;tdku xdkol\ rsufpdudk pdkufMunfhNyD; ]vlBuD;rif;cifAsm;? uRefawmfjrpf [dkbufurf;udk vdkufcJhEdkifrvm;} [k ar;vdkufonf/ xdkolu tenf;i,frQyif wHkUqdkif;aejcif;r&SdbJ ] bmvdkYrvdkufEdkif&rvJ? wufomwufyg} [k ac:vdkufonf/ jrpfudk jzwfoef;NyD;onfhtcg tbdk;tdkjrif;ay:rSqif;NyD; rxGufcGmrDwGif jrif;pD;orm;u ]vlBuD;rif;cifAsm;? bmjzpfvdkY wjcm;jrif;pD;orm;awGusawmh tultnDrawmif;cJhovJ? uRefawmhtem;a&mufvmrS bmjzpfvdkY tultnDawmif;&w,fqdkwmudk uRefawmfodcsifvdkufwm} [k ar;vdkufonf/ tbdk;tdku ]olwdkUrsufpdxJudk

uRefawmfMunfhvdkufwJhtcgrSm arwm&dyfudkrawGY&bl;? 'gaMumifh uRefawmhfpdwfxJu olwdkUudk tultnDawmif;vQif tcsnf;EDS;bJjzpfr,fqdkwmudk odaew,f/ 'gayr,fh uRefawmfcifAsm;&JU rsufpdxJudk MunfhvdkufwJhtcgrSmawmh arwm? MuifemrI? tultnDay;csifrIwdkUudk awGUae&w,f/ jrpfudk jzwful;zdkU cifAsm;u tultnDay;r,fqdkwm uRefawmfu 0rf;ajrmuf0rf;omBudKNyD; odESifhaew,f} [k at;at;aq;aq;yif ajymvdkufonf/ xdktcg jrif;pD;orm;u usdK;EGHpGmjzifh ]cifAsm;ajymcJhwmawG twGuf uRefawmfodyf0rf;omygw,f/ tJ'DvdkajymwJhtwGufvnf; aus;Zl;wifygw,f} [k ajymvdkufonf/ enf;tm;jzifh abmrwf*sufzmqifonf tdrfjzLawmftxd vrf;wpfavQmuf jrif;pD;vmcJhonf/ uRefawmfwdkU\ rsufvHk;rsm;onf uRefawmfwdkU 0dnmOfrsm;twGuf wHcg;aygufrsm;jzpfonf[k ajymjcif;rSm rSefuefygonf/ udpESifh ywfouf cifAsm;om aemufqHk;jrif;pD;vmoljzpfvQif tbdk;tdku jrpfudk ausmfjzwf&eftwGuf cifAsm;udk tultnDawmif;rnfvm;? rawmif;bJaernfvm;? tBuHOmPfay;jcif;ESifhtultnDay;jcif;wdkUMum; {&mrjcm;em;csufBuD;&Sdygonf/ cifAsm;ESifh cifAsm;\ tm;ay;rIrsm;onf vlwpfa,muftwGufaomfvnf;aumif;? vltrsm;twGufaomfvnf;aumif; jrpfudk ausmfjzwfouJhodkU ta&;yg ygonf/ atmifjrifrI awmifukef;rsm;udk wufvSrf;&ef ulnDcJhonfh [maA;zdkif;,m;pwkef;u taMumif;udk vSvSyyzGJUqdkcJhonf/ ] oifhrSm &SdorQ taumif;qHk;rsm;udk ay;vQif olwpfyg;xHrS taumif;qHk;rsm;udk jyef&rnf/} vdktyfcsufudk Munfhyg? jznfhpGrf;yg vAGef;ESifh Aef;'&ufwdkU\ Zmwfvrf;rSmvnf; xl;xl;jcm;jcm; owdajymifajrmufonfh vlrsm;u zufwG,fxm;aom? ,HkMunfrIESifh vHkUv0d&d,wdkUonf b0\ jyemtrsm;pkudk ajz&Sif;ay;Edkifrnf[k cdkifcdkifrmrm ,HkMunfaom Oyrmwpfckjzpfonf/ Aef;onf vcaumif;aumif;&onfh yvmpwmorm;jzpfNyD; olydkvD,dka&m*g&onfhtcsdefwGif uav; 3 a,muf\ zcifjzpfonf/ 4ESpfcGJausmfcefU cufcufcJcJ &kef;uefcJh&NyD;aemuf ,aeUqdkvQif Aef;ESifh vAGef;wdkUonf wpfESpfvQif a':vm 8 oef;ausmf 0ifaiG&Sdonfh wyfyg0J,m;'Dvm;qdkif 1000 ausmfyg0ifonfh pD;yGm;a&;vkyfief;wpfckudk ydkifqdkifaeNyD/ ydkvD,dka&m*g&onfh tcsdefESifh ,aeUtajctaersm;\Mum; jzpfyGm;cJhonfh udp&yfrsm;rSmvnf; Zmwfvrf;wpfckjzpfonf/

Aef;a&m*g&NyD;aemuf pkaqmif;aiGrsm;ukefcef;oGm;onfhtcg ZeD;onfvAGef;u tjyifxGufNyD; tvkyf&Sm&onf/ xdkodkU tvkyf&Sm&ojzifh Aef;ESifh uav;rsm;\ tem;wGif&SdraeEdkifbJ wpfaeUvQif 10em&DcefU tjyifxGufae&onf/ xdktcg vAGef;u vkyfief;wpfckxlaxmif&ef pdwful;&oGm;NyD; wyfyg0J,m;ukrPD\ zdwfac:csufudk vufcHvdkufonf/ xdkpD;yGm;a&;vkyfief;ESifh tH0ifcGifusjzpfoGm;um tcsdefjynfhaqmif&Guf&ef oabmwlcJhonf/ tvkyfvkyf&wm aysmfp&maumif;ovdk tusdK;tjrwfvnf;&Sdygonf/ ydk ta&;BuD;onfrSm rdom;pkudpOD;pm;ay;NyD;aemuf usefonfhtcsdefrsm; tvkyfudprsm;udk aqmif&GufEdkifjcif;yifjzpfonf/ ,cifuvdk tvkyfudpudk a&SUwef;xm;NyD; rdom;pkudpudk aemufuxm;&onfh vkyf&yfrsdK; vkyfp&mrvdkawmh/ csufcsif;yif tjcm;aom trsdK;om; trsdK;orD;rsm;vnf; tvm;wljyemrsdK;&SdaeEdkifaMumif; olr oabmaygufvdkufonf/ olwdkUudk tultnDay;&eftwGuf aiGa&;aMu;a&;t& tm;udk;Edkifavmufatmif wpfEdkifiHvHk;tEHSU xdyfwef;jzefUjzL;a&;vkyfief;wpfck wnfaxmifum tzGJUtpnf;tygt0if c&pf,mefausmif;awmfudk taxmuftuljyKEkdifchJjcif;jzpfonf/ &nfrSef;csufrsm;udk&&dSatmif BudK;pm;onfh c&D;pOf Aef;ESifh vAGef;wdkUu olwdkU\ refae*smrsm;ESifh 0,fa&mif;orm; 125 OD;wdkUtm; um;topfrsm; 0,f,lEdkifa&; qdkonfh olwdkU\ udk,fydkif&nfrSef;csufrsm;udk &&Sdap&ef tultnDay;cJhonf/ tjcm;ol &maygif;rsm;pGmwdkUtm;vnf; wdk;wufBuD;yGm;&ef tcGifhtvrf;rsm; aqmifMuOf;ay;cJhonf/ olwdkU\ xl;xl;cRefcRef atmifjrifrIonf tjcm;olrsm;\ vdktyfcsufudk &Ijrifjcif;? xdkvdktyfcsufrsm;udk jznhfqnf;ay;&ef BudK;yrf;jcif;wdkUESifh ywfoufonf/ cifAsm;taejzifh tjcm;olrsm;udk jrifonfhtcgwGif Aef;ESifhvAGef;wdkUjrifonfh twdkif;&SdorQ t&mrsm;udk ay;vdkufEdkifojzifh cifAsm;vnf; trsm;BuD;jyef&vdrfhrnf/ olwpfyg;auR;u udk,fvnf;0 vlwpfa,mufudk aumif;uifbHkc&D;ESifh i&Jc&D;ESpfckpvHk;udk vrf;cif;ay;xm;ojzifh BudKuf&mc&D;udk a&G;cs,fEdkifonf/ rmefewfudk xdktcGifhta&;ay;vdkufonfhtcg olu i&JjynfodkUoGm;onfh c&D;udk a&G;cs,fcJhonf/ yxrOD;qHk; i&Jjynf Munfhvdkufonfhtcg i&Jom;tukefvHk; pm;yGJ0dkif;wpfckwGif tpm;taomuftrsm;tjym;jzifh xdkifaeMuonfudk thHMozG,f&mawGUvdkuf&onf/ urmwpf0Srf;vHk;&Sd toD;tESHrsm;? [if;oD;[if;&Gufrsm;ESifh pm;aumif;aomufzG,frsdK;pHkudk pm;yGJay:wGif awGUjrif&onf/

aemufxyfbmrQ xyfawmif;p&mrvdkavmufatmif

jynfhpHkaeonf/

rnfodkUyifjynfhpHkapumrl c&D;onfu pm;yGJwGif xdkifaeonfh olrsm;udk Munfhvdkufaomtcg rnfolrQ NyHK;raeMu/ xdkyGJvrf;rsKd;ESifh qDavsmfonfhtcrf;tem;tjyiftqifrsdK; *DwoHpOfrsdK;udk vnf; rawGU&ay/ pm;yGJ xdkifaeMuonfholrsm;onf xdkif;xdkif;rIdif;rdIif;? ysif;ysif;&d&djzpfaeNyD; t&dk;ay:ta&wifaeMuonf/ c&D;onfu vlwdkif;vlwdkif;\ vuf0Jbufvufarmif;wGif cuf&if;wpfckpDudkvnf;aumif;? vuf,mbufvufarmif;wGif "m;wpfacsmif;pDudkvnf;aumif;? csnfaESmifxm;onfudk awGU&onf/ xdkcuf&if;ESifh "m;rsm;\ vufudkifu 4 ayavmuf&Snfaeojzifh pm;r&? aomufr&jzpfaeMuonf/ xdkUaMumifh olwdkU\ teD;tem;rSm pm;p&maomufp&mawG tvQHy,f&Sdaeygvsuf iwfrGwfaeMu&onf/ aumif;uifbHkodkU oGm;onfhc&D;vnf; i&Jjynf jrifcJh&onfhtwdkif; tppt&m&mwlnDonfh &Icif;udk c&D;onfu jrif&onf/ tpm;taomufrsm;? "m;rsm; cuf&if;rsm;tm;vHk;wlaeMuonf/ odkUaomf aumif;uifbHkom;rsm;onf &,farmaysmf&TifaeMuNyD; aw;oDcsif;qdkaeMuonf/ tpm;taomuf0vifyHk&NyD; usef;rma&;vnf; aumif;rGefMuonf/ c&D;onftaejzifh rsufpdvnfoGm;onf/ tajctaecsif;wlygvsufESifh &v'frsm;u tb,faMumifh rwl&onfudk pOf;pm;p&mjzpfaeonf/ i&Jjynf&Sdvlrsm;u iwfaeNyD; aumif;uifbHk&Sdvlrsm;u 00vifvif aysmfaysmf&Tif&Tif &SdaeMuonf/ xdkUaemuf rMumrDyif tajzudk awGU&SdoGm;onf/ i&JjynfrS olrsm;u olwdkUbmom pm;zdkUom BudK;pm;aeMuonf/ 4 ayavmuf&Snfaom "m;rsm; cuf&if;rsm;jzifh udk,fhbmomudk,fpm;&ef rjzpfEdkifay/ odkUaomf aumif;uifbHk &Sdonfh olrsm;url pm;yGJ\ wpfzuf&Sdonfh tjcm;olrsm;udk auR;&efBudK;pm;aeMuonf/ tjcm;olrsm;udk tultnDay;jcif;tm;jzifh olwdkUudk,fwdkifyif tultnD&aeMuonf/ tajctaersm;rSm &Sif;ygonf/ vltrsm;udk cifAsm;jrifyHku tvGefta&;BuD;ygonf/ tb,faMumifhqdkvQif cifAsm;jrifonfh twdkif;om tjcm;vlrsm;udk jyKrlqufqHwwfaomaMumifh jzpfonf/ xdkUaMumifhyif uRefawmfu cifAsm;udk tNrJowday;ae&jcif;jzpfygonf/ tjcm;olrsm; vdkcsifwmudk cifAsm;om jynfhjynfh00 ulnDcJhvQif cifAsm;b0rSm vdkcsifwmawG tm;vHk;udk &&SdEdkifygonf/ tcef; ( 2 )

aumif;onfjzpfap qdk;onfjzpfap xdkt&mudkom vufqifhurf;yg tvwfaumifawG&JU xl;jcm;csuf &Sufp&maumif;onfh udk,fa&;udk,fwm taMumif;&yfudpwpfckudk ajymjyyg&ap/ uRefawmfwdkU rdom;pkrSm orD; 3 a,mufyg0ifNyD; jyemwpfcku &Sdaeonf/ vlwdkif;od&Sdovdkyif tvwfaumifrsm;onf xl;xl;jcm;jcm; jzpfaewwfMuNyD; jyemjzpfatmif zefwD;onfh uav;rsm;vnf; jzpfaewwfonf/ uRefawmfwdkU\ rdwfaqGrsm;ESifh aqGrsdK;rsm; tm;vHk;u tvwfaumifrsm;onf olrsm;ESifh rwlaMumif; ajymjyxm;Muojzifh jyemjzpfawmhrnftaMumif;udk uRefawmfwdkU BudKNyD; odaeonf/ odkU xl;jcm;rIjzpf&jcif;rSm tBuD;qHk;uav;wpfa,mufuJhodkU vHkjcH pdwfcs&rIESifh vGwfvyfrIrsdK;udk r&&Sdjcif;? ti,fqHk;uav;wpfa,mufuJhodkU MuifemrI? *&kpdkufcH&rIrsdK;udk r&&Sdjcif;wdkUaMumifh jzpfonf[k ,lqwwfMuonf/ wu,fawmh cifAsm;,HkMunfaeonfESifh qefUusifNyD; uav;rsm;u yl;aygif;yg0ifvdkMuygonf/ rdbrsm;u tvwfaumifrsm;onf xl;jcm;onf[k xifum xl;jcm;pGm yg0ifaqmif&GufapcJhjcif;jzifhom xl;jcm;onfh yk*dKvfrsm;jzpfvmMu&onf/ odkUaomf rnfolurQ xdkxl;jcm;csufrSm taumif;vm;? tqdk;vm; qdkonfudk xkwfazmf ajymqdkavhr&SdMu/ uav;rsm;udk qufqHyHktay:wGif rlwnfNyD;vQif xl;xl;jcm;jcm; aumif;rGefjcif;? xl;xl;jcm;jcm; qdk;jcif;jzpfapEdkifonfudk rnfolurQ rajymbJ &SdaeMuonf/ uRefawmf\ orD;tvwfudk orm;&dk;ustwdkif; qufqHcJhaomfvnf; wpfcg rSwfcsufay;vdkufvQif tBudrfaygif;rsm;pGm a0zefxm;onfh rSwfcsufrsdK;udk ay;rdyHk&onf/ ]]orD;vwf? plZefwdkU *sLvDwdkUvdk bmjzpfvdkY rae&wmvJ? bmjzpfvdkY cJGjcm;cGJjcm;ae&wmvJ? 'DxufydkNyD;awmh aysmfaysmfraewwf&wmvJ}} [k ajymrdavh&Sdonf/ olu uRefawmfnTefjyonfhtwdkif;yif wwfEdkifoavmuf vdkufemaqmif&GufaewmbJ[k jyefajymavh&Sdonf/ tpydkif;u olUtaejzifh olrsm;xufydkNyD; xl;jcm;aecJhonfr[kwfyg/ uRefawmfwdkUuom olrudk xl;jcm;atmif vkyfaeMujcif;jzpfygonf/ aemufqHk; rdom;pktaejzifh ormusrf;pmrS ] udk,fpdkufysdK:cJhwmudkom udk,f&dwfodrf;&rnf} qdkonfh oifMum;ydkUcscsufudk aumif;aumif; em;vnf oabmaygufoGm;cJhonf/ qdk;aom nTefMum;csufrsm;udk pdkufysdK;cJhygu? aumif;onfh uav;wpfa,mufjzpfvmatmif jyKpkysdK;axmifay;Edkifjcif; r&SdaMumif;

oabmaygufem;vnfvmonf/ yJrsm;? tmvl;rsm;udk pdkufysdK;ovdkyif uav;i,fwpfa,mufudkvnf; pdkufysdK; &aMumif;udk em;vnfvmonf/ xdkodkUem;vnfvmonfhtcgwGif uRefawmfwdkUu enf;vrf;ESifh ywfouf tajymif;tvJrsm;udk vkyfaqmifvm&onf/ uRefawmfwdkU\ tdrfodkU {nfhonfwpfa,mufa&mufvmonfhtcg uRefawmfESifh ZeD;onfu qif'Dudk wpfrsdK; rdwfqufay;Muonf/ ]'gu orD;vwfqif'Daygh/ olu aysmfwwfawmh olUudk vlwdkif;u cspfMuw,f/ olu wpfcsdefvHk; &,faeNyHK;aewwfwm} [k ajymjyonf/ xdkUaemuf ]uJ orD;&,f/ orD;&JU emrnf 'DvlBuD;awGudk ajymjyvdkufygOD; } olru oGm;ESpfacsmif;usdK;aeaom tNyHK;jzifh ]uRefru wuf'Jrdk;vf} [k ajzvdkufonf/ emrnfonf rdef;rvS uav;wpfa,muftwGuf rnfrQ aumif;aom emrnfjzpfygoenf;/ xdkUaemuf uRefawmfwdkUu ]'Duav;u tNrJwrf; NyHK;ae&,faewJh uav;av;aygh? olu tNrJwrf;vnf; aysmfaewwfw,f/ rdwfaqGvnf; jzpfvG,fw,f? aygif;&oif;&vnf; aumif;w,f? [kwfw,f r[kwfvm; orD; } [k ajymvdkufonf / cifAsm;\ uav;ESifh ywfouf jznhfpGrf;ay;Edkifonfh toHk;0ifqHk; ta&;BuD;qHk; t&nftcsif;wpfckrSm rdbrsm;\ MoZmtmPmudk av;pm;rI&Sdjcif;ESifh vdrm,Ofaus;rI&Sdjcif;yifjzpfonf/ olwdkUrSm oli,fcsif;wpfa,muf rdwfaqG wpfa,muf&Sdaewmxuf av;pm;p&m rdbwpfa,muf&Sdaeonf[k odxm;&jcif; u olwdkUtaejzifh ydk vHkNcHKrI udk&&Sdaponf/ vkkyfxHk;vkyfenf;twdkif; wpfvavmufvkyfMunfhonfhtcg rdbrsm;\ pdwfESvHk;udk odrf;usHK;qGJiif,lEdkifonfh aysmf&Tifp&maumif;aom tawGUtBuHKwpfckudk &&Sdvmonf/ wpfa,mufa,mufu tdrfvmvnfonhftcgwGif qif'Dudk vSrf;ac:vdkufNyD; ] 'g vlwdkif;u cspfwJh uRefawmfwdkU&JU orD;av; qif'Daygh? orD;a& orD;&JU emrnfudk ajymjyygOD;} [k ajymvdkufvQif olru uRefawmhfukwftusvufudk qGJNyD; ]taz? uRefr emrnfajymif;vdkufNyD} [k ajymonf / ][Jh ? b,fvdkajymif;vdkufwmvJ} [k thHtm;oihfpGmjzifh ar;vdkufonfhtcg olru cgwdkif;xuf ydk&,farmvdkufNyD;aemuf ]uRefr[m aysmfaysmfaewwfwJh wuf'Jrdk;vfyg} [k ajymvdkufonf/ tdrfeD;em;csif;rsm;u qif'DbmjzpfoGm;onfudk odcsifonf/ qif'DESifh ywfouf wpfckckjzpfoGm;cJhwmrSefygonf/ odkUaomf uRefawmfwdkUrSm ay;p&m&Sdonfh taumif;qHk;t&mrsm;ESifh xdkufwefaom orD;i,fwpfa,muftjzpf jrifvmonfh tcsdefusrS omvQif odkU ajymif;vJoGm;jcif;jzpfonf/ olrudk jrifyHkjrifenf; ajymif;vdkufNyD;vQif aysmfaysmf&Tif&Tif aewwfonfh

olwpfa,muftjzpf qufqHMunfhonfhtcgwGif xdkuav;i,frsdK;jzpfvmcJhonf/ cifAsm;taejzifh rdrdjrifawGU&onfhtwdkif; vltrsm;udk qufqHavh&Sdojzifh tjcm;olrsm;udk rSefrSefuefuef &Ijrifwwf&efrSm tvGefyif ta&;BuD;ygonf/ uav;ri,f ( 3 ) OD; ESpftwefMumu a*smf*sD,mjynfe,f&Sd a*smhawmif; uRefawmfwdkU aexdkifcJhonf/ wpfaeU tmrcHvkyfief;rS todrdwfaqGwpfOD;u tdrfvmvnfonf/ ol\ 3 ESpf? 5 ESpfESifh 7ESpft&G,f&Sd orD;i,f 3 a,mufudkvnf; ac:vmcJhonf/ olwdkUudk vSvSyy 0wfqifay;xm;ojzifh Munfh&onfrSm aumfywf&kyfuav;awGESifhyif wlaeonf/ ol rdwfqufay;vmyHkudkvnf; MunfhygOD;/ ]'Dwpfa,mufu aumif;aumif;rpm;wwfwJh wpfa,muf? 'Dwpfa,mufuawmh olUtarudk *&krpdkufwJh wpfa,muf? a[m'D wpfa,mufu wpfcsdefvHk; idkaewJh wpfa,muf} [k rdwfqufay;vdkufonf/ xdkuav;i,frsm;tay:wGif zcifjzpfolu rnfrQ cspfcifrnfqdkonfudkrl ar;jref;p&mrvdkyg/ uav;rsm;ESifh zufvJS wuif;aexdkifonfhtcgrsm; ol\ rsufvHk;ESifh rsufESmay: arwm&dyfudk awGUjrifae&onf / uHqdk;onfrSm olu arQmfvifhwufvSrf;p&m tajctae wpfckudk zefwD;ray;bJ ESifh ESdrfhcsp&m tajctaersdK;udkomvQif jyKvkyfay;aeonf/ olu uav;i,fwdkUudk oljrifonfhtwkdif;yif qufqHcJhonf/ wpfa,mufpD? wpfa,mufpDtay:wGif tqdk;tjrifawG udkom ay;aeonf/ rpm;wwfonfh uav;wpfa,muf? tarpum;em;raxmifonfh uav;wpfa,mufESifh wpfcsdefvHk;idkaeonfh uav;wpfa,muf[k olu jzpfvmatmif zefwD;ay;aeonf/ bmaMumifh xdkodkUjzpfaeonfudkrl olodrnfr[kwfay/ uRefawmfwdkU pdkufysdK;cJhonfht&mudkom uRefawmfwdkU &dwfodrf;ae&jcif;jzpfonf/ tjcm;olrsm;uvmNyD; uRefawmfwdkU pdwfxJ &Sdaom pdkufysdK;xm;onfh t&mrsm;udk &dwfodrf;ae&jcif;rSm raumif;[k jrifonf /xdkUaMumifh uRefawmfwdkU\ uav;i,frsm;ay:wGif rSefrSefuefuef &Ijrifwwwf&eftwGuf ydkta&;BuD;ygonf/ uRefawmfwdkUu olwdkUtay: jrifyHkjrifenf;udk olwdkUpdwfxJrSm pGJNrJaeatmif pdkufysdK;ay;Edkif&rnf/ xdkodkU pdkufysdK;ay;vdkufonfh t&mrSomvQif olwdkU xGufay:vmcJhjcif;jzpfonf/ vif'gtdkufquf\ rdom;pkrsm;? rdwfaqGrsm;ESifh q&mrsm;u olrudk

pdwfydkif;qdkif&m pGrf;&nfcsdKYwJh onfh vlykav;wpfa,muftjzpfjrifojzifh xdkodkUyif qufqHcJhonf/ wuqufjynfe,f&Sd tDwD txl;ynmoifausmif;rS q&mrrsm;u ol pmwwfajrmufvdrfhrnf[k rxifojzifh rsm;rsm; oifay;&ef rBudK;pm;bJ? wpfwef;NyD;wpfwef; vG,fvG,fululjzifhom tatmifay;vdkufonf/ enf;tm;jzifh 4 aycefU t&yftjrifh&SdNyD; aygif 80 om av;onfh uav;wpfa,mufonf txufwef;ausmif;wGif yxrwef; ausmif;om;t&G,favmufom&Sdonfh oljzpfaeonf/ tajctae b0twGuf a&G;cs,fp&mvrf; 2 ck &Sdonf/ odrfodrfi,fi,faervm; (odkU) rxifr&Sm;aervm;? olr\ rdcifu pdwfrI vkyfief;pkrsm;wGif &Sd&m? wuqufjynfe,f jyefvnfemvefxa&;aumfr&Sif? um&dk;uvufudk qufoG,fcJhonf/ xdkqufoG,frI\ &v'ftjzpf um&dk;uvufodkU a&TUajymif;NyD; rdcif\ nDrjzpfolESifh twlaecJh&onf/ 3 ywfMumonfh toufarG;0rf;ausmif;qdkif&m tuJjzwfa&; tpDtpOfwpfckudk wufa&muf&onf/ tyifwpfrsdK;pD wpfrsKd;pDudk olr\ pdwfxJ pdkufysdK;ay;onf ndEdIif;jyKjyifa&; tpDtpOfwGif ae&mcsxm;cJhonf/ &v'ftjzpf xdktpDtpOf xl;cRefolwpfa,mufjzpfvmcJhNyD;? pufrIvkyfief;qdkif&m pmcsKyfA[dkXmeodkU ydkUaqmifjcif;cH&onf/ ,aeUqdkvQif olronf w,fvDzkef;owif;rsm;udk vufcH&onf/ tcsdefZ,m;rsm; xdef;odrf;onf/ wpfaeUwm wdk;wufrIrsm;udk avhvmapmifhMunfhonf/ qufqHrI topfaMumifh olUudk,fol ,HkMunfrI wdk;yGm;vmonfESifhtrQ olr\ udk,f&nfudk,faoG;rsm;vnf; ajymif;vJvmcJhonf/ tar&duefEdkifiH&Sd vlykav;rsm;toif;odkU 0ifa&mufNyD;aemuf twGif;a&;rSL;wpfa,mufvnf;jzpfcsifonf/ olrudk vlykav;[kac nfhtwGuf pdwfxdcdkufjcif;r&SdbJ olrvkyfaeonfh tvkyfudkvnf;aumif;? olrudk,fwdkifudkvnf;aumif; BudKufESpfoufNyD; olr\ b0udkvnf; arGUavsmfonf/ vif'g\ Zmwfvrf;rSm aysmfaysmf&Tif&Tifjzifh tqHk;owfonfh Zmwfvrf; wpfyk'f jzpfygonf/ odkUaomf cifAsm;taejzifh olwdkUudk nHhonf[k tuJjzwf qufqHcJh tao;trQm;jzpfoGm;cJh&onfh olrsm;rnfrQ&SdaMumif;udk cifAsm;odrnf r[kwfay/ wuodkvf\ aemufydkif; tcsdefumvrsm;wGif [dwfBuD; [efBuD;Edkifonfh tcsdKUygarmursm;u olUoifwef;om;rsm;\ &rSwf&mcdkifEIef;onf tNrJwrf;edrfhusaeNyD; rnfolrQ xdyfqHk;trSwfudk r&&Sdmu[k *kPf,laMunmavh&Sdonf/ xdkygarmursm;taejzifh rdrdwdkU\ ausmif;om;rsm;tm; xdxda&mufa&muf oifMum;EdkifpGrf;r&Sdonfudk zHk;uG,faeMuonf/ ynm&yft& t"dyg,fr&Sdonfh [dwfBuD; [efBuD;rsm;udk rSm;,Gif;vkyfaqmifaewwfMuonf/ uRefawmfh\ udk,fydkiftawG;udk ajym&vQif ausmif;om;rsm;xdyfqHk;trSwfudk

&ap&eftwGufqdkvQif ygarmuwpfa,muftaejzifh ydk BudK;pm;oifhonf/ oloifMum;ay;onfh pmudk ausmif;om;wdkif;u wwfajrmufaeonf[k ajymEdkif&ef BudK;pm;oifhonf/ wpfckajymvdkonfrSm uRefawmfajymonfh pum;udk em;vnfrI rvGJygESifh/ ausmif;om;rsm; trSefwu,fjzpfysufaewmudk *&krpdkufbJ MuGm;0gzdkU ajymonfr[kwfyg/ xdkodkU bmrQ t&nftcsif;r&SdbJESifh MuGm;jcif;onf ynm&yfqdkif&m udk,fhudk,fudk owfaorIwpfckyifjzpfonf/ qefz&efppudk jyKvkyfcJhonfh avhvmrI wpf&yft& vlenf;pk ausmif;om;rsm;tm; olwdkU b,favmufawmfaMumif;udk ajymaecJhaomfvnf; wu,fhwu,f nHhzsif;aeonfhtcgwGif b,fvdk jzpfoGm;onfudk jyocJhonf/ jzpf&yfrSm t&ufpufqHk;aom qufqHrIrsdK;yifjzpfonf/ xdkUaMumifh tajzudk rnfodkU&Smrnfenf;? xdkrQ &IyfaxG;aom ynm&yfqdkif&m jyemrsm;twGuf wpfckwnf;aomf tajzudk ay;EdkifpGrf; uRefawmhfrSm &Sdraeyg/ uRefawmfodwmudkom ajymjyygrnf/ uav;i,frsm; pGrf;aqmif&nf&Sdvmatmifydk pdwf&Snfonf;cHwwf? Muifemwwfvmatmif? olwdkUESifh a&&SnfqufqHEdkfiatmif olwdkUudk a0zefwmxuftjyKoabm oHk;oyfrIrsm;jyKvkyfjcif;jzifhom aqmif&GufEdkifvdrfhrnf[k xifygonf / odkUaomf olwdkU raumif;bJESifh aumif;ygonf[k ajymqdkjcif;rsm;? vdrfnmjcif;rsm;udkr jyKvkyfygESifh/ ,ckxufydk aumif;atmif vkyfEdkifaMumif;udkom tm;ay;pum;ajymyg/ olwdkU\ aqmif&GufyHkrsm;onf pHcsdefpHnTef;rsm;ESifh rudkufnDaMumif;ajymjyyg/ olwdkUudk,folwdkU &IjrifyHkajymif;onfhtcgwGif olwdkU\ tpGrf;tprsm;onfvnf; ajymif;vJvmygvdrfhrnf/ 27ESpfcefU vkyfouf&SdynmoifMum;rI tawGUtBuHKt& vlwpfa,mufpD? wpfa,mufpDxHrS tjrifhrm;qHk;aom pGrf;aqmifrI udk &&Sd&eftwGuf enf;onf taumif;qHk;aom enf;vrf;jzpfvdrhfrnf[k xifygonf/ wkdwdkajym&vQif olwdkUudk arQmfvifhp&mwpfckckay;xm;yg/ olwdkUvkyfEdkifonf[k ,HkMunfygap/ xdktcg olwdkU aqmif&GufEdkifygvdrfhrnf/ ta&mif;bk&ifr ar&Dau;vftvSukef ypnf;vkyfief;\ bkwftzGJU Ou| ar&D au;vftufpf onf tjcm;olrsm;\ tpGrf;tprsm;tay:wGif taumif;jrifyHk\ ta&;ygrIESifh wefzdk;udk vHk;0em;vnfwwfoljzpfonf/ NcHpnf;&dk;\ ESpfzufpvHk;rSae MunfhjrifEdkif wefzdk;trSefudk olod&Sdonf/ if;wGif jyKpkapmifha&Smuf&ef uav; 2 a,muf&Sdaeojzifh pwefvDtdrfoHk;ypnf;vkyfief;wGif pwiftvkyfvkyfcJhonf/ tjcm;olrsm;rSm ta&mif;tajctaeaumif;rGefaMumif;udk

awGU&Sd&onfhtcg olrtaejzifh wpfaeUaeUwpfcsdefcsdefwGif olUtvSnhfolUtcsdefudk a&muf&Sdvmrnf jzpfaMumif;udk odaeNyD; 2q ydk BudK;pm;cJhonf/ umvtenf;i,fMumonfhtcg 'Jvwfpf trsdK;om;nDvmcHwpfck usif;y&ef pDpOfxm;onf/ ar&Dau;vfu olr\ c&D;p&dwfESifh tcef;ctwGuf 12 a':vmacs;cJh&onf/ olrrSm &SdorQ aiGtm;vHk;jzpfaom 12 a':vmxJwGif tpm;taomuftwGufyif ryg0ifay/ 3 &ufpmtwGuf pm;p&m'defcJESifh rkefUrsm;udk ,laqmifoGm;onf/ xdknDvmcHrSm tvGefpdwftm;xufoefp&maumif;vSonf/ aemufqHk;n rpwmpwefvDbDwm&dkufrS trsdK;orD;wpfOD;tm; ta&mif;o&zl bGJUtyfESif;ay;onfhtcg olrvnf; xdkodkU atmifjrifatmif vkyfrnfqdkonfh qHk;jzwfcsufudk csrSwfcJhonf/ Ou| rpwmbDwm&dkufxHodkU vufqGJ EIwfquf&efoGm;onfhtcgwGif olUrsufpdudk wnfhwnfhpdkufMunfhvdkufNyD;aemuf ]uRefrb,folvJqdkwmudk 'DaeUnawmh rodao;bl; ? 'gayr,fh aemufESpf'D tcsdefus&if uRefr[m ta&mif;bk&ifr jzpfudk jzpfvmap&r,f} [k ajymvdkufonf/ ar&Dau;vf u olUrsufpdudk pl;pdkufMunfhNyD; vufqGJEIwfqufonfhtcgwGif olr\ cEmudk,fxJrS wpfpHkwpfckudk awGUjrifvdkufyHk&onf/ xdkUaMumifhyif ] rif;&vdrhfr,fvdkY igxifygw,f} [k jyefajymcJhonf/ olrvnf;aemifwpfcsdef vuf&Sd ukrPDrSmyif qk&xdkufolwpfOD;jzpfvmcJhonf/ wpf&uf olr tem;&cJhonf/ olr\ tem;,ljcif;qdkonfrSm wpfaeUvQif 12 em&D tvkyfvkyf&onfh tcsdefumvrsm;omjzpfonf/ olr\ jyefUusJaeonfh tawG;prsm;udk pkpnf;&eftwGuf ,cktcsdef&vmonfhtcgwGif rSwfpkpmtkyf wpftkyfudk udkifvkdufNyD;aemuf pwifawG;awm BuHpnfpjyKonf/ olrudk,fpm;jyKaeonfh ukrPDESifh ywfouf BudKufESpfouf&m tcsuftvufrsm;udk csa&;onf/ ta&mif;vkyfief;wGif wufvrf;&Smaeonfh trsdK;orD;wpfa,muftwGuf ta&;ygrnf[k xifonfh tcsufrsm;udk vnf; csa&;onf/ olrvkyfcsifonfh? jzpfcsifonfh? &csifonfh t&mrsm;udk csa&;onf/ xdkUaemuf xdktcsufrsm;ay:wGif rlwnfum olrudk,fydkif ukrPDwpfckudk wnfaxmifoGm;&ef qHk;jzwfcJhonf/ olr\ vufatmufi,fom;rsm;udk trsdK;orD;wdkif; &Sdaeonfh? olrawGUjrifonfh tpGrf;tprsm; tvStyrsm;udk toHk;cscGifh&ap&rnf [lonfh tajccHay: rlwnfNyD; ukrPDwnfaxmifcJhonf/ olrrSm&Sdonfh t&mwpfckudk ay;jcif;xuf olwdkUrSm &Sdonfh tpGrf;tprsm;udk xkwfoHk;cGifhjyKjcif;u ydkaumif;NyD; ydk ta&;BuD;onf[k xifonf/

ar&Dau;vfu trsdK;orD;rsm;taejzifh 0ifaiGtrsm;tjym;&&SdNyD; b0\ pnf;pdrfOpmrsm;udkvnf; cHpm;oifhonf[k xifjrifonf/ &if;ESD;jrKyfESHrI aiGaMu;t& tuefUtowf&Sdaeaomfvnf;? tuefUtowfr&Sdaom ,HkMunfcsufrsm;jzifh 1963ckESpf Mo*kwfvwGif ar&Dau;vftvSukefvkyfief;udk pwifwnfaxmifcJhonf/ jyu'defESpfwpfESpf rukefqHk;ao;rDwGif olwdkUtaejzifh vufvDta&mif; a':vm6 aomif;zdk;cefU a&mif;cscJh&NyD;jzpfonf/ 1976 ckESpfrl ar&Dau;vf tvSukefvkyfief;onf odef; 880 zdk;cefU a&mif;cs&NyD; tar&duefjynfaxmifpk&Sd jynfe,fwdkif;rS ta&twGuf 4 aomif; cefU&Sdonfh twdkifyifcHrsm;? 'g&dkufwmrsm;uvnf; ar&Dau;vftvSukefrsm;taMumif;udk ajymjyaeMuonf/ atmifjrifrIESifh ywfouf tjcm;udptrsm;tjym;&Sdaeaomfvnf; ar&Dau;vf\ udk,fxJ xl;xl;jcm;jcm; wpfpHkwpfckudk jrifawGUrdonfhtcsdefrSp pwifcJhonf[k qdkEdkifonf/ xdkxl;jcm;onfh t&mwpfckudk rSefrSefuefuef&IjrifNyD;? qufvufwdk;wufatmif BuD;xm;atmif vkyfaqmifEdkifcJhonf/ olru vltrsm;tm; bk&m;ocifonf yxr? rdom;pkonf 'kwd,ESifh ar&Dau;vftvSukefvkyfief;onf wwd,jzpf&rnf[k ajymcJhonf/ olr\ 0efxrf;rsm;ESifh ywfoufvnf; yifukd,ftpGrf;tprsm;udk odjrifEdkifNyD; xdkodkUjrifonfhtwdkif;yif qufqHcJhonf/ &v'fwpfcktaejzifh ar&Dau;vfu yef;a&mifu,f'Dvufum;BuD;armif;ESifum EdkifiHtEHSUoGm;vmaeyHkudk jrifa,mufaecJhNyD;vQif xdkodkU jrifa,mifonfhtwdkif;vnf; jzpfvmcJhonf/ vlb,favmufaMumufwwfw,fqdkwm odovm; um&dkvdkif;em;awmifydkif;? udkvHbD,m&Sd ukefwdkufwpfck jzpfyGm;rI wpf&yfuvnf; tvm;wludpudkyif nTefjyaeonf/ c&prwftcsdefumvjzpfojzifh aps;0,fol tvGefrsm;jym;aeonf/ rdcifwpfOD;ESifh olr\ 5ESpft&G,f uav;i,fwpfOD;u o&kyfaqmifrIwpfckudk MunfhaeMuonf/ taru jyyGJudk tvGef pdwf0ifpm;NyD;aemuf uav;i,fudk tm&HkrpkdufrdbJESifh aytenf;i,fcefU a0;uGmoGm;onf/ cPtMumwGifrl uav;aysmufoGm;ojzifh vdkufNyD; &Sm&onf/ aemufqHk; uav;udk awGU&onfhtcg wd&pmefwpfaumifvdkyif zrf;qGJvdkufNyD; ] ighqDvmprf;? rif;vlawGu b,favmufaMumufp&maumif;w,fqdkwm od&JUvm; } [k ajymvdkufonf/ xdkoli,f rBuD;jyif;rDtcsdeftwGif; uav;i,fwpfa,muftaejzifh aMumufp&mawG rnfrQ&Sdaernf jzpfaMumif;udk odEdkifygovm;/ pmtkyfudk uRefawmfwdkU zwfaeonfhtcgwGif uRefawmfh\

orD;tvwfudk vkyfcJhovdk tjypf&Sdonf[k cHpm;&Edkifonf/ wpfpHkwpfa,mufu uRefawmfhudk ydkaumif;vmatmif roifMum;ay;orQ tvm;wl udprsdK;awGudkom vkyfrdaernf/ xdkodkU uRefawmfrawG;rdcJhonfhtwGufvnf; thHtm;oifhrdonf/ uRefawmftrSefwu,favhvmqnf;yl;NyD;rSomvQif xdkodkUaom xdk;xGif;OmPfaumif;wpfckudk &&SdcJhjcif;jzpfonf/ jzpfNyD;rS em;vnfoGm;&jcif;ESifh ywfouf tBudrfaygif;rsm;pGmMum;&onfh udp&yfESpfck&Sdaeonf/ yxrwpfckrSm jzpfysufNyD;rS em;vnfjcif;onf rSefonf[k ajymNyD; 'kwd,wpfckrSmrl xdkodkUem;vnfjcif;onf bmrQ wefzdk;r&Sd? rxdkufwef[k ajymMuonf/ xdkodkU ajymMuonfh ESpfckpvHk;rSm wpf0ufwpfysufom rSefonf/ jzpfNyD;rS em;vnf&onfhtwGuf xdkudprS oifcef;pmtrsm;tjym;&,lEdkifcJhvQif wefaMu;&Sdonf/ tu,f tjcm;ol\ tawGUtBuHKrsm;rS &&SdcJhonfjzpfvQifvnf; wefaMu; trsm;BuD;&Sdonfudk awGU&rnf/ xdkodkU r[kwfcJhvQif rsdK;qufwdkif; rsdK;qufwdkif;u xyfcgxyfcg rSm;aeMuvdrhfrnf/ rsdK;qufopfwdkUuvnf; oHo&mbD;udk wpfywfjyefvnfNyD; wDxGifaeMu&rnfjzpfonf/ rQa0av wdk;yGm;av tar&duefawmfvSefa&; ppfyGJrsm;umvrS emrnfxif&Sm;ol ar*smtef'Dqifu pmMunfhwdkufwpfck wnfaxmifcJhonf/ xdkt&yfa'o&Sd ynmA[kokw qnf;yl;vdkolrsm;twGuf ol\ pmMunfhwdkufudk udk,fusdK;riJh zGifhvSpfcJhonf/ paeaeU eHeufwdkif; ar*smtef'Dqif\ pmMunhfwdkufodkU a&mufvmonfh trsdK;om;vli,fwpfa,mufrSm paumhvlrsdK;jzpfNyD; wpfaeUwmvHk; pmzwf&I&onfhtwGuf tvGefaus;Zl;wifaeoljzpfonf/ xdkodkU zwf&I&mrS ynmA[kokw trsm;tjym; avhvmqnf;yl;cJhyHk&onf/ tb,faMumifhqdkvQif tif'&l;ume,f*sDonf tar&duefEdkifiHwGif tcsrf;omqHk;ESifh xkwfvkyfrI pGrf;tm;t&SdqHk;olwpfa,muf jzpfvmcJhaomaMumifhyifjzpfonf/ olu oef;MuG,folaX;rsm; tvGef&Sm;yg;aeonfh tcsdefwGif oef;MuG,folaX; 43 a,mufudk arG;xkwfay;cJhonf/ ume,f*sD pmMunfhwdkufrsm;udk tar&duefEdkifiH wpf0Srf; xlaxmifEdkifcJhonf/ xkwfazmfajymqdkjcif; rjyKMuaom vlaxmifaygif;rsm;pGmwdkUonfvnf; ol\ &ufa&mrIrS tusdK;cHpm;cGifhrsm;&&SdcJhMuonf/ rSefygonf/ tpGrf;tprsm;udk cifAsm;taejzifh odjrifNyD; tjcm;olrsm;wGif&Sdaom xdktpGrf;tprsm;

MuG,f0wdk;yGm;vmatmif ulnDay;EdkifvQif odomxif&Sm;onfh jznhfqnf;rI wpf&yfudk aqmif&Gufvdkufjcif;jzpfonf/ wu,fawmh cifAsm;u vufqifhurf;av cifAsm;twGuf ydkusefavjzpfonfrSm rSwfom;p&maumif;ygonf/ csm;vfygpDudk Munfhyg/ if;touf 39ESpf t&G,fwGif bJvfESifh [dk0Jvf ukrPDrsm;\ Ou|jzpfatmif aqmif&GufEdkifcJholjzpfonf/ ukrPD\ atmufajcrSae tqifhqifhwufvmcJhNyD; ausmfMum;rIESifh Opm"ewdkUudkyg &&SdcJhonf/ ,aeUqdkvQif olonf xl;cRefaom tar&duefvTwfawmf trwfwpfa,mufjzpfonf/ pdwf0ifpm;p&maumif;onfrSm qDedwfwmygpDESifh ywfouf wnDwnf;ajymavh&Sdonfh a0zefcsufwpfcku tjcm;olwpfa,muf\ tpGrf;tpudk odjrifEdkifpGrf;&Sd xdktpGrf;tpudk toHk;cs&efvnf; pnf;&Hk;EdkifpGrf;&SdrIyifjzpfonf/ wpfcgwpf&HwGif 'eonf cifAsm;udk tvif;a&mifatmufodkU ac:roGm;bJ tarSmifbufodkUvnf; acwcPrQ ac:aqmifoGm;Edkifonf/ c&pfcsufwma0; udpudk Munfhyg/ wpfrdkifudk 4 rdepfESifh yxrqHk;ajy;Edkif&eftwGuf txifu&ae&mrS olyg0ifcJhonf/ odkU&mwGif a&mf*smbefepfpwm;[m EdkifiHwumwGif vlodrsm;vmonfhtcsdef csufwma0;onf rxifr&Sm;jzpfoGm;awmhonf/ xdktcsdefrS p wpfrdkifudk 4 rdepfxuf ydkavsmhenf;NyD; ajy;Edkifonfh NydKifyGJaygif; 500 ausmf &SdcJhaomfvnf; csufwma0;onf rnfolrQ rcsdK;Edkif[k xifcJhaom pHcsdefudk yxrqHk; csdK;Edkifonfh olwpfa,muftjzpf tNrJwrf; ay:aygufvmcJhonf/ trSm;t,Gif;ESpfck aumvdyfygarmuwpfa,muf em;av;aeonfh ZeD;wpfa,muf&Sdonf/ ol\ pdwful;rSm oltvGefcspfaom ZeD;onftwGuf em;Mum; ud&d,mwpfck wDxGif zefwD;&efjzpfonf/ olUrSm &SdorQ aiGtm;vHk;? tcsdeftm;vHk;udk xdkpdwful;twdkif; taumiftxnfay:vmap&ef BudK;pm;cJhonf/ ordkif;rSwfwrf;rsm;t&qdkvQif xdkodkU BudK;pm;&m ratmifjrifcJhaomfvnf; vHk;0qHk;&HI;onfawmh r[kwfay/ tvufZef;'g;*a&[rfbJvfonf &nf&G,fcsuf wpfckudk r&&SdcJhaomfvnf; tjcm;ol wpfa,muf\ jyemudk ajz&Sif;&ef tm&HkpdkufjrKyfESHcJhonfhtwGuf vlUtzGJUtpnf;taejzifh trsm;BuD; tusdK;&SdoGm;cJhonf/ olu vlwpfa,mufudk ulnD&ef ratmifjrifcJhaomfvnf; vf;aygif;rsm;pGmwdkUudkrl tultnDay;EdkifcJhonf/ a&S;,cif ESpftwefMumonfhtcgu 0Jvf[rf;&dGKuf[ktrnf&onfh

*smrefwDxGifol wpfa,mufonf 0g,mBudK;rsm;rS wpfqifh toHvTifhxkwfEdkifonfh ud&d,mwpfckudk wDxGifcJhonf/ wpfu,fawmh &GdKufu wpfvufr\ wpfaxmifyHkwpfyHk&Sd tDvufx&k'fESpfckudk a&GUvsm;apEdkifaomfvnf; wdkufrdjcif;r&Sdojzifh w,fvDzkef;udk wDxGifjcif; rjyKEdkifcJhyg/ tu,fom bJvfuJhodkUaom &nf&G,fcsufrsdK;jzifh tvkyfvkyfcJhvQif b,fvdkjzpfEdkifrnfudk pOf;pm;p&mjzpfonf/ 0Jvf[rf;&GdKuf\ xdktDvufx&k'fESpfck rawmfwqrsm;xdrdoGm;cJhvQif bmjzpfrnfenf;/ uRefawmfwdkU rnfonfhtcgrQ odEdkifawmhrnfr[kwfyg/ tpm;xdk; tcrf;tem;rSL; ESpftwefMumu uRefawmh rdwfaqGwpfa,mufjzpfonfh a';Apfprpfofu bJvdufuvyf\ ESpfywfvnfuyGJwGif tcrf;tem;rSL;tjzpf tpm;xdk; aqmif&Gufay;Edkifrnfvm;[k ar;onf/ uRefawmfuvnf; aemufajymifNyD; xdkodkU tpm;xdk; tcrf;tem;rSL;tjzpf tNrJwrf;aqmif&GufcsifygaMumif; ajymvdkufonf/ xdktcrf;tem;rSm 0wfpHktjynfh? wD;0dkif;wdkUjzifh usif;yonfh tcrf;tem;wpfckjzpfonf/ xdktcrf;tem;twGuf uRefawmfESifh ZeD;onf apmapma&muf&SdoGm;MuNyD; uRefawmfwdkU\ rdwfaqG a';Apf EdkifEdkifeif;eif; uRrf;uRrf;usifusifuonfudk wthHwMoMunfhaeMuonf/ uRefawmfwdkU pdwfyg0ifpm;pGm csD;usL;onfrsm;twGuf tenf;i,f &SufaeyHk&aomfvnf; auseyfyHk&onf/ olu pdwfrygvufrygESifh oltuoifcJhonfh taMumif;udk ajymjyonf/ ESpfaygif;rsm;pGmuyifolESifh awGUBuHKcJh&aomfvnf; olUtaMumif;udk a&a&&m&m rodcJh/ enf;enf;wdkufwGef;vkdufonfhtcg olu olUtaMumif;udk ajymjyonf/ olUtouf 16ESpf t&G,fwGif rdom;pkudk ulnDaxmufyHhEdkif&eftwGuf ausmif;u rxGufcsifbJESifh xGufcJh&onf/ 22ESpfa&mufrS ausmif;jyefwufNyD;vQif 25ESpft&G,fwGif ausmif;NyD;cJhonf/ ,ck olUrSm orD; 3 a,muf&SdNyD; 2 a,mufonf ausmif;q&mrrsm;jzpfum wpfa,mufu r[mbGJUtwGuf jyifqifaeonf/ olUrdom;pktwGuf ol *kPf,laeonfrSm odyfxif&Sm;ygonf/ a';ApfESifh ywfouf ajymp&m&SdonfrSm ol\ toufyif jzpfonf/ olonf ,cktcg touf 66ESpf t&G,f&SdNyD; uRefawmfawGUzl;orQwGif yifyifyef;yef; tvkyfvkyfqHk;oljzpfonf/ jzpfcsifawmh olonf uRefawmfwdkU &yfuGufrSm aexdkifoljzpfNyD; ol\ Zwfvrf;rS oifcef;pm trsm;tjym;&&SdcJhonf/ pmtkyfwpftkyfudk tzHk;MunfhNyD; a0zef&HkESifhrNyD;EdkifaMumif; xyfavmif;today;cJhonf/ &dk;&dk;om;om; BudK;pm;vkyfudkiforQ b,fvdkvkyfvkyf? bmudk vkyfvkyf odum&SdaMumif;udkvnf;

oufaojycJhonf/ tcsdKUolrsm;taejzifh rESpfoufaomfvnf; a';Apfonf olUudk,fol xlaxmifEdkifNyD; orD; 3 a,mufudkvnf; ynmoifay;EdkifcJhonf/ xdkUtjyif ol\ tawGUtBuHKrsm;t&qdkvQif tcGifhtvrf;wdkUrnfonf tvkyfxJrSm r&Sd/ vlxJom&SdaMumif; xyfrHoufaojycJhonf/ tvkyfaumif;aumif;vkyfBuD; olwpfyg;udk 0efaqmifrI aumif;aumif;ay;cJhonf/ t"dutcsufrSm olUorD;rsm;udk ynmaumif;aumif; wwfapcsifojzifh a';Apfu olUudk,fol tcsdefrsm;rsm;jrKyfESHNyD; tvkyfvkyfcJhonf/ &v'frSm tm;vHk;tusdK;&SdMujcif;jzpfonf/ a';Apfprpfu oludk,fwdkifESifh ol\ orD; 3 a,mufudk ynmay;cJhonf/ xdkorD; 3 a,mufuvnf; olwdkU\ ausmif;om;rsm;udk ynmqufoifay;MuaMumif; awGU& pdwftm;xufoefp&m aumif;vSygonf/ olUudkriSm;ygESifh? olu &mZ0wfom;a[mif;wpfa,muf uRefawmfwdkU\ vlUtzGJUtpnf;wGif w&m;rQwrIESifh ywfouf pdwf0ifpm;p&maumif;onfh oabmw&m;ESpfck&Sdonf/ vlwpfa,mufu jypfrIusL;vGefonfhtcg jypf'Pfrsm; csrSwfoifhonf/ jypf'PfcHpm;&oifhonf[k uRefawmfwdkU ajymavh&SdMuonf/ taMumif;w&m;trsm;tjym;aMumifh xdktcsufudk uRefawmf oabmwlygonf/ odkUaomf jypf'PfuscHNyD;om; olwpfa,mufESifh ywfoufrl vlUtzGJUtpnf;u wpfckvGefoGm;wwfonf/ ]rif;Oya'udk csdK;azmufwJhtwGuf jypf'PfcH&NyD;NyD} [k rajymbJ rNyD;ao;bl; [kom ajymwwfMuonf/ tmCmwaMumifh aomfvnf;aumif;? rodem;rvnfrIaMumifhaomfvnf;aumif;? xdk&mZ0wfom;a[mif;rsm;ESifh ywfouf qufqHyHkwdkUaMumifh &mZ0wfom;a[mif; 80 &mcdkifEIef;ausmfonf axmifxJodkU jyefa&mufMuaMumif; ae&mtawmfrsm;rsm;wGif awGU&SdcJh&onf/ olwdkUonf vGwfvyfrIudk vdkonfxufydk &,lvdkMuaomaMumifh oHwdkifrsm;\ aemufwGif aexdkif&ef jyef0ifa&mufvm&jcif;jzpfonf/ tu,f &mZ0wfom;a[mif;wpfa,mufu tvkyfcefUrnfholudk trSeftwdkif;ajymjycJhvQifvnf; olUtm; rnfolrQ tvkyfcefU&JMurnf r[kwfay/ olUtrSm;udk jyefvnfjyifqifcGifhjyKrnf r[kwfay/ trSefw&m;udk ajymrjybJ xm;NyD;aemuf? aemiftcgusrS trSefw&m;xGufay:vmcJhvQifvnf; olb,favmufyif t&nftcsif;&Sd&Sd tvkyfjyKwfrSm aocsmonf/ taMumif;jycsufrSm &Sif;ygonf/ uRefawmfwdkUtaejzifh &mZ0wfom;a[mif;[k rjrifbJ &mZ0wfom;wpfa,muf[kom jrifaewwfMuonf/ olcdk;wpfa,muf? vlvdrfwpfa,muf? twkta,muf orm;wpfa,muf? axmifxGufwpfa,muf[k jrifaeMuonf/ xdkUaMumifh &mZ0wfom;a[mif;rsm;udk vlqdk;rsm; tjzpfomjrifNyD; xdktwdkif;qufqHwwfMuojzifh xdcdkufepfemrIrsm;

jzpfay:Mu&onf/ tBudrfBudrftcgcg 'kursm;awGUNyD;aemuf &dk;&dk;om;om; jyKjyifajymif;vJ&ef BudK;pm;onfhtcgwGif olwdkU\ tajctaersm;udk pOf;pm;qifjcifp jyKvmMuonf/ olwdkU\ qifjcifyHkrSm ]vlwdkif;u ighudk &mZ0wfom;a[mif; wpfa,mufvdkU jrifaew,f/ b,folurS ighudk r,Hkbl;/ ig[m aemufxyfvkyfOD;rSmbJvdkU xifaew,f/ tJ'Dawmh olwdkUu ighudk tNrJwrf; apmifhMunfhaeMuw,f/ igwpfcsuf uav;rSm;vdkufwmeJU axmifxJ udk jyefydkUrSm aocsmw,f/ tJ'DavmufMum&SnfaeEdkifzdkUqdk&if ighrSm ydkufqH&SdrS jzpfr,f/ ydkufqH&atmif vkyfEkdifwJh enf;uvnf; wpfckbJ&Sdw,f/ ,cifu vrf;aMumif;twdkif; jyefavQmufrS &r,f} [k rSwf,lwwfMuonf/ qifjcifyHkuyifvQif olwdkUudk jypfrIrsm;xyfrH usL;vGefapum axmifxJodkU jyefa&mufapcJhonf/ xdkodkU jrifjcif;uyifvQif jyemjzpfonf/ ,cktcg tajzudk &SmMunfhMuygpdkU/ yxrOD;pGm vlUtzGJUtpnf;odkU atmifatmifjrifjrif jyef0ifvmolwpfOD;tjzpf tm&HkjyKMunfhyg/ vlUtzGJUtpnf;\ tzGJU0ifwpfa,muftaejzihf olvkyfcJhonfh trSm;twGuf jypf'PfcsrSwf&Hkjzifh rNyD;yg/ jyemtm;vHk;udk ajz&Sif;&eftwGuf oifMum;jyoay;Edkifonfh Zmpfjrpfwpfckjzpfaom ormusrf;pmudk jyefMunfhyg/ vkumusrf; (17- 3 ) a,&Iu ]uRefawmfwdkU\ nDaemifrsm;u uRefawmfwdkUudk qefUusifojzifh? olUudk jypf'Pfay;NyD;aemuf olaemifw&onf? olUtrSm;udk olodonfqdkvQif olUudk cGifhvTwfNyD; qufqHoifhonf[k qdkcJhonf/ *Ref\ tqHk;trrsm; tcef; 8 vnf; taMumif;ESifh ywfouf zGJUqdkxm;onfh tajzrsm;udk awGU&SdEdkifonf/ umarok rdpmpm& uHusL;vGefonfh trsdK;orD;wpfa,mufudk z&D&SJrsm;u ac Gm;onfh tcef;jzpfonf/ rdk;Zufu jyXmef;xm;onfh Oya't&qdkvQif olrtm; ausmufwHk;rsm;jzifh 0dkif;ypfjcif;cH&rnf/ xdktcg a,&IxHodkU ac Gm;NyD; olrudk bmvkyfrnfenf;[k ar;Muonf/ yxr a,&Iu rajzay/ oJxJrS wpfpHkwpfckudk a&;om;aeonf/ xdktcsdef trsdK;orD;udk ESdyfpufcsifolrsm;u ZJGravsmhMubJ ] bmvkyf&rnfenf;} [k xyfar;onfhtcg a,&Iu xNyD; ]rif;wdkUxJu 'kp&dkufrI rusL;vGefzl;wJh olwpfa,mufa,mufu olrudk t&ifqHk;cJeJU ypf} [k ajymvdkufonf/ taMumif;udk ormusrf;pmu vSvSyyzGJUqdkxm;cJhonf/ xdkpum;udk Mum;&onfhtcg udk,fhudk,fudk vdyfjymroefUojzifh wpfa,mufNyD;wpfa,muf xGufcGmoGm;cJhMuonf/ oihfudk,fwGif;rSm&Sdonfh t&mudkom oifjrifEdkifaMumif;udk cifAsm;Mum;zl;cJhNyD;jzpfonf/ tjcm;olrsm;\

udk,fxJrS taumif;qHk;udkom &Smyg/ xdkodkU&Smjcif;tm;jzifh oifhudk,fxJu taumif;rsm;udkvnf; &SmazGawGU&SdvmEdkifonf/ vltawmfrsm;rsm;u ESpfcG usifhoHk;Muonf rkefUzkwform;wpfa,mufu olUudk axmywfay;ydkYaeonfh v,form;wpfa,mufonf tav;cdk;onf[k xifaeonf/ tav;udk aoaocsmcsm jyefcsdefMunfhonfhtcg oloHo,jzpfwmrSefaeaMumif;awGY&Sd&onf/ xdktcg v,form;udk ta&;,lcdkif;onf/ w&m;&Hk;awmf v,form;\ xkacscsufrsm;udk Mum;&onfhtcg w&m;olBuD;u vufcHonf/ v,form;rSm csdefcGifrsm;? uwm;rsm;vHk;0r&Sd/ xkdUaMumifh rkefYzkwform;xHrS aeYpOf0,fcJhaom wpfaygifav;onfh aygifrkefYrsm;udkom tav;csdeftjzpfoHk;cJh&mrS xdkaygifrkefYrSm tav;csdefavsmhaeonfudkawGYvdkuf&jcif;jzpfonf/ pD&ifcsufcscH&onfholrsm;ESifh rcH&onfholrsm;\ jcm;em;csufrSm tzrf;cH&jcif;ESifh rcH&jcif;om uGmjcm;onf/ tjrwfcGefudk a&Smif&Sm;onfhtwGufom zrf;rnfqdkvQif vltawmfrsm;rsm;taejzifh olwdkUudk,frsm;ay:wGif &mZ0wfom;a[mif;qdkonfh wHqdyfrsm;udk csdwfqGJcHxm;&zG,f&Sdonf/ owfrSwfrdkifEIef;xuf ydkarmif;onfh ,mOfarmif;wdkif;om tzrf;cH&vQif vltawmfrsm;rsm;rSm ,mOfarmif;vdkifpifr&SdbJ jzpfaeMurnf / ,cktcg awmifwpfckckudk ausmfjzwfjcif;? auGYwpfckckudk t&Sdefjyif;jyif;jzifh armif;ESifjcif;? &yfygqdkvQufESifh r&yfwefUjcif;? t&ufaomufNyD; um;armif;jcif;rsm;twGuf vdkifpiftodrf;cHMu&rnf/ Oya'udk csdK;azmufonfhtcg jypf'PfcsrSwfoifhaMumif; uRefawmfxyfavmif;ajymvdkaomfvnf; rQrQww jzpfzdkYqdkvQif xdkjypf'PfudkuscHNyD;onfESifh pm&if;ydwfvdkufzdkY aumif;onf/ enf;tm;jzifh olwdkUudk,folwdkYvnf;jyKjyifEdkifNyD; vltzGJUtpnf;udkvnf; tusdK;jyKEdkifrnf/ jyemtawmfrsm;rsm;rSm uRefawmfwdkUu olwdkUudk jrifyHkjrifenf;ay: rlwnfaeonf/ wu,fawmh &mZ0wfom;a[mif;rsm;onf uRefawmfwdkYxuf a&SYodkUa&mufaeNyD;vQif/ olwdkUu ay;p&m&Sdonfh aMuG;NrDrsm;udk jypf'PfuscHay;qyfNyD;NyD/ uRefawmfwdkUuom tzrf;rcH&ao;ojzifh &mZ0wfa<u;rsm;udk ray;qyf&bJ&Sdaeao;onf/ uRefawmfhtaejzifh yxrqHk;tBudrftjzpf &mZ0wfrIusL;vGefrdonfh vli,fwpfa,muftwGuf taumif;qHk;aom ukoenf;rSm tvkyfwpfckckudk ckdif;jcif;? tjcm;aom jypf'Pfwpfckckudk ay;jcif;[k xifonf/

tajccHoabmw&m;udk tar&dueftusifhoDvqdkif&m ynma&;odyHu cdkifckdifrmrm,HkMunfonf/ q&mrsm;twGuf taxmuftulwpfcktjzpf zGifhvSpfxm;onfh olwdkU oifwef; ausmif;aeonfh t&G,f&Sduav;i,fwpfa,mufudk olwdkU\ tjyKtrlaMumifh &&SdEdkifrnfh &v'frsm;taMumif;udk pOf;pm;wwfzdkY oifjyxm;vQif aumif;aumif;aexdkifMu jyKrlvmMuvdrfhrnf[laom oDtdk&Dtay: tajccHonf/ oifcef;pmrsm;onf rlBudKtqifhrSp ig;wef;txd tusHK;0ifNyD;vQif a'oqdkif&m ausmif;aygif; 500 prf;oyfcJhNyD;jzpfonf/ tif'D,memjynfe,f&Sd jynfolydkif ausmif;trSwf 63 u enf;vrf;\ xda&mufrIudk aoaocsmcsmerlemjyocJhonf/ 1970 jynfhESpfrwdkifrDu ausmif;onf vlrsdK;a&; t"du&kPfrsm;pGm jzpfyGm;aeonfh ae&m wnfaxmifcJhjcif;jzpfonf/ rSefwHcg;awmfawmfrsm;rsm; uGJtufNyD; tpm;xdk;wyfqifcJh&onf/ uav;i,fawmfawmfrsm;rsm;wdkYonf ,Ofaus;rIr&Sd/ q&m? q&mrrsm;udkvnf; wav;wpm;qufqHcJhMujcif;r&Sd/ rdrdwdkU\ ausmif;ESifh ywfouf *kPf,lwwfjcif;vnf; r&Sday/ odkUaomf 1970 jynfhESpf pufwifbmvrSp rSefuGJonfh wefzdk;rsm;rSm a':vm100 atmufusqif;oGm;onf/ xdkodkU rSefuGJ&jcif;rSmvnf; rawmfwqrIaMumifhomjzpfonf/ ,cktcg uav;rsm;onf q&m? q&mrrsm;udk av;pm;wwf? MunfndKwwfvmMuonf/ wpfa,muftwGuftrsm;? trsm;twGuf wpfa,mufqdkonfh cHpm;csufrsm;vnf; xm;&SdvmMuonf/ 'eudk rlBudKuav;rsm;ESifh 16ESpftxuf vlBuD;rsm;udk prf;oyfusifhoHk;cJhvQifvnf; tvkyfjzpfrSm aocsmygonf/ vufawGYusonfh enf;vrf;udk toufi,fi,fuyif tdrf rdbrsm;u usifhoHk;apcJhvQif jypfrIrsm; avsmhenf;oGm;rnf[k ,HkMunfygonf/ ]pnf;urf;&Sdjcif;} qdkonfh pmtkyf a'gufwm *sdrf;a'ghqifazmfjycJhovdk pnf;urf;qdkonfrSm uav;wpfa,muftwGuf vkyfay;jcif;omjzpfNyD;? uav;udk tvkyfay;aejcif;r[kwf [k em;vnfEdkifonf/ trSefw&m;ESifh pdwfukynm*dkPf;\ zcif 0DvQH*vufqmu rdbrsm;taejzifh pnf;urf;qkdonfrSm uav;\ vufrcHEdkifp&m tjyKtrlrsm;ESifh ywfoufonf[k em;vnfjcif;? uav;wpfa,muftm; arwmjzifh trSm;jyifay;jcif;omjzpfonf[k vufcHtodtrSwfjyKjcif; &Sdap&rnf[k qdkcJhonf/ jypf'Pfay;jcif;onf vlwpfa,mufpDudk OD;wnf a'gowBuD;aqmif&Gufjcif;jzpfojzifh xdcdkufemusifcHpm;rIaMumifh aemifw&Muonf/ pnf;urf;ESifh

tjypf'Pfay;jcif;wdkY\ jcm;em;csufudk uav;rsm;aumif;aumif;em;vnfap&eftwGuf a'gufwm*vufqmu pnf;urf;ESifh ywfouf tBuHjyKcsufrsm;udk wifjycJhonf/ arwmjzifh xdef;csKyfrIjyKjcif;tm;jzifhom uav;i,fwpfa,muf twGuf rdbwpfOD;\ wefzdk;udk azmfjy&ma&mufEdkifonf/ cifAsm;vkyforQ t&mrsm;onf tjcm;olrsm;udk taumif; odkUr[kwf tqdk;aomfvnf;aumif;? tjyKoabm odkUr[kwf tzsufoabmudkaomfvnf;aumif; jzpfapEdkifonf/ xdkYaMumifh &IaxmifhrSefrSef&IjrifNyD; tjcm;olrsm;tay:wGif oabmxm;aumif;aumif;xm;EdkifzdkYu ta&;BuD;ygonf/ uRefawmfwdkYESifh xdawGYqufqHae&onfh oltm;vHk;\ b0twGuf uRefawmfwdkUonf wpfcef;wpfu@ rSyg0ifaeMu&onf/ wu,fawmh tjcm;olwpfa,muf\ b0twGuf uRefawmfwdkY vufxJwGif aomhwpfacsmif;udkifxm;Muonf/ tjcm;aomZmwfvrf;wpfckuvnf; tcGifhtvrf;rsm;ESifh wm0efrsm;taMumif;udk ajymjyEdkifygvdrfhrnf/ aus;Zl;jyK aomhay;yg bk&m;&Sdcdk;ausmif;wpfck tbdk;tdkBuD;wpfa,mufu atmf*ifudk pdwfygvufygwD;cwfaeonf/ xdktcsdef naeapmif;jzpfojzifh 0ifvkqJqJaea&mifu rSefjywif;aygufrsm;rS wpfqifhxdk;usvmNyD; xkdvlBuD;udk ewfom;vdkyif xifrSwfrSm;p&mjzpfaponf/ olonf 0rf;enf;aqG;jrnfhzG,f oDcsif;wpfyk'fudk EdkifEdkifeif;eif; wD;cwfaeonf/ tb,faMumifhqdkaomf olUae&mudk vli,fwpfa,mufjzifh tpm;xdk;NyD; cefYxm;jcif;cH& jzpfonf/ tarSmifusa&mufvmonfhtcg bk&m;ausmif;\ aemufaz;aygufrS vli,fwpfa,mufu cyfokwfokwf 0ifa&mufvmonf/ ol0ifvmonfudk jrifonfhtcg tbdk;tdku atmf*ifrS aomhudk qGJEIwfNyD; tdwfxJodkUxnfhum bk&m;ausmif;\ aemufaz;aygufrS xGufcGm&ef xvmcJhonf/ vli,fu tbdk;tdktem;odkU a&mufonfhtcg vSrf;NyD; ]aomhuav; aus;Zl;jyKyg} [k awmif;cHvdkufonf/ tbdk;tdku olUtdwfxJrS aomhudkxkwfNyD; ay;vdkufonfhtcg vli,fu cPrQ qdkif;iHhum cHkay: xdkifNyD;aomhudk zGifh wD;cwfonf/ vli,frSm yg&rD&Sifwpfa,mufjzpfaeonf/ xdkatmf*ifrS ,ckuJhodkUom,maom *DwoHrsdK;wpfcgrQ xGufay:vmjcif;r&SdcJhay/ xdk*DwoHu bk&m;ausmif;udk vnf;aumif;? NrdKUudkvnf;aumif;? wpfjynfvHk;udk vnf;aumif; vTrf;rdk;oGm;cJhonf/ odkUjzifh *RefqDbufc&Sef\ yxrqHk;aomf *DwoHudk urmu Mum;vdkuf&jcif;jzpfonf/ tbdk;tdku yg;jyifay dkU rsuf&nfrsm; ,dkpD;usvQuf ]Munfhprf;? igom aomhray;vdkufcJhvQif bmjzpfoGm;rvJ} [k ajymvdkufonf/

tbdk;tdktaejzifh vli,fudk aomhay;vdkufNyD;onfhaemufwGif xdkaomhudk jrif vli,fu tjynfht0toHk;csEdkifcJhonfrSm tvGef&Sif;ygonf/ uRefawmfwdkYuvnf; tjcm;olrsm;\ tem*wftwGuf aomhudk udkifxm;cJhMuonf/ uRefawmfwdkYwawGonf wu,fawmh wpfa,mufwnf;aeMuonfr[kwf/ uRefawmfwdkU\ tjyKtrlrsm;u tjcm;olrsm;tay:wGif tusdK;oufa&mufrI&Sonf/ uRefawmfwdkY rnfonfhtcgurQ rodcJhonfh olrsm;tay:yifvQif uRefawmfwdkY\ tjyKtrlrsm;u tusdK;oufa&mufaponf/ xdkUaMumifhyif uRefawmfwdkY\ ukd,fa&;udk,fwm b0rsm;udk ausmfvGefNyD; uRefawmfwdkYrSm &SdorQ taumif;qHk;t&mrsm;udk xkwfazmfjy&eftwGuf wm0efvnf;&Sd? 0w&m;vnf;&Sdygonf/ tcef; ta&;BuD;qHk; tdrfu &dkrD,dk ESpftwefMumu tdrfaxmifjyifywGif tNrJwrf;&Iyf&IyfayGayG vkyfrdojzifh wpfcsdefvHk; jyemjzpfaeonfh rdwfaqG wpfa,muf&Sdonf/ olUudk aysmf&Tifonfh olwpfa,muf[k xif&aomfvnf; wu,fawmh aysmf&TifEdkifolr[kwfay/ ESpftwefMumolESifh vrf;cGJcJhNyD;vQif aemufwpfBudrfjyefqHkawGYMuonfhtcg ,cifuESifh rwlolwpfa,mufjzpfaeonfudk awGY&onf/ ydkaysmf&TifvmNyD; oufawmifhoufom&Sdum atmifjrifaeyHkvnf;&onf/ xdkYaMumifh uRefawmfar;Munfh&mwGif if;u pdwftm;xufoefpGmyif vSyacsmharGYaom odkUaomf txD;usefqefNyD;vQif em;vnfrIvGJrSm;cHae&aom tdrf&Sifrwpfa,mufESifh awGY&jzpfonf[k ajymjyonf/ olu xdktrsdK;orD;udk vlysdKvSnhfNyD; ydk;yef;cJh tajctaeawG ydkaumif;vmonf[k ajymjyonf/ uRefawmfZa0Z0gjzpfaeojzifh xdktrsdK;orD;rSm tjcm;olwpfOD;r[kwfbJ 15ESpfMum aygif;oif;vmcJhonfh olUZeD;yif jzpfaMumif;udk ajymjyonf/ ol\ ajz&Sif;csufrSm ]uRefawmhfZeD;eJY ywfoufNyD; pOf;pm;qifjcifOmPf&SdcJhr,f? udk,fcsif;pm*&kpdkufcJhr,f? tjcm;trsdK;orD;awG tay:rSm jyKrlovdk olUtay:rSm aqmif&Gufay;cJhr,fqdk&if uRefawmfwdkY tdrf[m aysmf&Tifp&m taumif;qHk;jzpfaerSmyg} [k ajymjyonf/ urmavmuBuD; tjrifhjrwfqHk;? tBuD;us,fqHk; udp&yfwpfckrSm cspfcifp&m? ,HkMunfp&m? av;pm;tm;usp&mrsm;udk ydkifqdkifonfh t&mwpfck ( 3 tjcm;vl )

rdrd\

tdrf

&SdaezdkYyifjzpfygonf/

uHraumif;taMumif;rvSpGmyif cifyGef;ESifh ZeD;onf tawmfrsm;rsm;wdkYu rdrdwdkU\ vkyfazmfudkifzufrsm;ESifh rdwfaqGrsm; aemufqHk;vlpdrf;rsm;ESifh yifvQif aumif;aumif;rGefrGef qufqHwwfMuaomfvnf; rdrdwdkUtcsif;csif;rSm qufqHa&; nHhzsif;wwfMuonf/ rdrd\ tdrfaxmifzufESifh o[Zmwjzpfonfh qufqHa&;rsdK;r&SdbJESifh tdrfaxmif&Sifwpfa,muftaejzifh xda&mufaom aysmf&TifrIudk &&SdEdkifrnfr[kwfay/ vufxyfjcif;qdkonfrSm tdrfaxmifwpfck udk wnfaqmufjcif;jzpfNyD; tdrfaxmifqdkonfrSmvnf; vlUtzGJUtpnf;\ tajccH tkwfjrpfjzpfojcifh rdom;pkb0rsm; NydKuGJMuNyD;onfh aemufydkif;wGif rnfonfh vltzGJUtpnf;rQ Mum&SnfrcHEdkifaMumif;udk ordkif; BuHKawGYcJhMu&onf/ cifAsm;u rdrd\ tdrfaxmifzuftay:wGif odjrifyHkESifhqufqHyHkwdkYonf tvGefta&;ygonf/ wu,fawmh olESifh cifAsm;\ qufqHa&;onf cifAsm;ESifh tjcm;olrsm;\ qufqHa&;xuf cifAsm;\ atmifjrifrI? aysmf&TifrIwdkYudk ydk jzpfay:apEdkifygonf/ uRefawmfhtaejzifh tdrfaxmifa&;yg&*lwpfa,mufr[kwfaomfvnf; ? rdrd\ tawGUtBuHKrsm;ESifh avhvmcsufrsm;t& tdrfaxmifa&; jyemESifh tcuftcJrsm;\ jzpfEdkifp&m taMumif;&if; 3 ckudk wifjyygrnf/ yxrOD;pGm rdef;rESifh a,musFm;tawmfrsm;rsm;wdkYonf tcsdeftwefMumvmonfhtcg olwdkU\ tdrfaxmifzufrsm;ESifh &dk;oGm;um aeom;usoGm;wwfygonf/ tpp t&m&m tqifajyaeonf[k ,lqNyD; tdrfaxmifzufuvnf; tNrJwrf; olwdkYESifh twlwl&Sdaeonf[k xifwwfMuonf/ olwdkYtaejzifh tppt&m&m tqifajyaeonf[k ,lqvGef;jcif;omjzpfygonf/ tb,faMumifhqdkvQif tdrfaxmif 10ck 4ckonf NydKuGJoGm;wwfaomaMumifh jzpfonf/ usefonfh tdrfaxmiftrsm;pkrSmvnf; trnfcHtaejzifh wnf&Sdonfh tdrfaxmifa&;rsm;om jzpfMuonf/ 'kwd,taMumif;&if;rSm uRefawmfwdkY aexdkifvQuf&Sdonfh ywf0ef;usifuvnf; jyemrsm;udk ydkrdk qdk;0g;apygonf/ uRefawmfwdkY\ vkyfazmfudkifzuf awmfawmfrsm;rsm;u olwdkU\ tdrfaxmizufrsm;tm; trSefwu,f cspfjrwfEdk;rIudk jyo&eftwGuf &Sufp&m aMumufp&mvdkyif oabmxm;aeMuonf/ vl&Tifawmf rsm;uvnf; tdrfaxmifrI taqmufttHkwdkUudk MumyGwfESifh &dkufNyD; avSmifajymifoa&mfaeMuonf/ ZeD;ESifh a,murwdkY

tMum;&Sd

qufqHa&;udk

txl;xdk;ESufuavmfaeMuonf/

wwd,taejzifh vGwfvyfaomtcspf? tprf;oyfcH tdrfaxmifjyify Zmwfvrf;rsm;? tdrfaxmifzufa[mif;wpfa,mufudk pGefYypfjcif;rsm; ponfwdkUudk todtrSwfjyKonfh ajymif;vJaeaom udk,fusifhoDvrsm;uvnf; rvHkNcHKpdwfrcs&rIESifh raocsm ra&&mrIwdkUudk jzpfay:aponf/ vufxyfNyD;onfhtcg trsdK;orD;\ rlvemrnfudk qufvufxdef;odrf;xm;NyD;vQif aemuftdrfaxmifuGJoGm;onfhtcg tcuftcJr&Sdap&efqdkonfh vIyf&Sm;rIwpf&yfyifay:aygufcJhonf/ enf;t& ZeD;taejzifh bPfpm&if;rsm;? a<u;0,fuwfjym;rsm; ponfwdkYESifh ywfoufonfh emrnfrsm; vdkufajymif;aep&mrvdkawmhay/ ay:aygufvmEdkifonfh us&HI;rIwpfcktwGuf BudKwifjyifqifxm;jcif;yifjzpfonf/ tcspf[k ac: onfh t&monf bmvJ tdrfaxmifa&;aumif;rsm;udk tajccH&m? cdkifrmaom tkwfjrpfwpfckjzpfonfh tcspfudk cPavmufMunfhMuygpdkU/ uAsmq&mrsm;u tcspftaMumif;udk zGJUMuonf/ oDcsif;a&;q&mrsm;? tqdkawmfrsm;uvnf; a&;pyfoDqdkMuonf/ vlwdkif;uvnf; ajymMuonf/ odkUaomf tm;vHk;vdkvdkyif olwdkU awGUcJh&onfh udk,fydkiftawG;tac:rsm;udkom ajymaeMujcif;jzpfonf/ xdktxJwGif uRefawmfvnf;yg0ifonf/ okwefusrf; tcef; 13 ppfrSefaom tcspfqdkonfrSm rnfonfht&mESifh wlaMumif;udk vSvSyy o&kyfazmfxm;onf/ okwefusrf;u ]tcspf[lonf 'kp&kduftm;vHk;udk zHk;tkyfEdkifaMumif;} oifMum;jyonf/ a,&Ic&pfawmfuvnf; ] bk&m;ocifudkcspfyg/ oihfudk,foifcspfovdkyif tdrfeD;csif;udkvnf; cspfyg} [k qdkcJhonf/ *Ref 3/16 tcspfqdkonfrSm tqHk;tpr&Sdaom taumif;qHk;t&mwpfckjzpfonf[k azmfjycJhonf/ pdwfynm&Sifrsm;? tdrfaxmifa&;twdkifyifcH yk*dKvfrsm;uvnf; uav;wpfa,muftwGuf zcifwpfa,mufu taumif;qHk;vkyfay;Edkifonfh udprSm olwdkUtarudk cspf&efESifh rdcifu olUuav;rsm;twGuf taumif;qHk;vkyfEdkifonfh udprSm olwdkUtazudk cspfcif&efyifjzpfonf[k ajymavh&SdMuonf/ tu,fom rdbrsm;u wpfa,mufESifh wpfa,muf tjyeftvSef cspfcifMuonfqdkvQif uav;taejzifh pdwfcsvufcs vHkvHkNcHKNcHK&SdaeEdkifaMumif;udk tav;ay;azmfjyxm;onf/ enf;tm;jzifh uav;i,fonf zcifESifh rdcifwdkYrS olUudk vHkNcHKpdwfcsrI&atmif twlwuG aqmif&Gufay;Edkifojzifh tazbufvdkufrvm; tarbufvdkufrvm;qdkonfh a&G;cs,frIaMumifh jzpfay:vmonfh pdwfa&m*grSvnf; vGwfajrmufapEdkifrnfjzpfonf/

uRefawmfwdkU\ rsdK;quf tcspfESifh vdifudpudk twlwl[k jrifNyD; rMumcPyif twlwlvdkazmfjyjcif;cHae&onf/ wu,fawmhtcspfqdkonfrSm tjcm;olwpfOD;wpfa,muftay:wGif udk,fusdK;wpfpHkwpf&m ryg0ifonfh cHpm;rIwpf&yfjzpfNyD; umrudprSmrl vHk;0udk,fusdK;yg0ifonf/ ormusrf;pm wpfcgru twlwl[k azmfjyxm;ouJhodkUyif rsufarSmufacwfvlom;rsm;onfvnf; twaMumifhvnf;aumif;? pD;yGm;a&;udp&yfrsm;aMumifhvnf;aumif; xdkESpfckudk a&maxG;ypfavh&SdMuonf/ arwm\ ta&;ygrIESifh ywfouf wpfurmvHk;u todtrSwfjyKMuaomfvnf; tdrfaxmifwpfckudk cdkifjrJatmif rnfodkU aqmif&Guf&rnfqdkonfESifh ywfoufrl tenf;i,fom ajymavhajymx&SdMuonf/ tdrfaxmifa&;qdkonfrSm trsdK;om;ESifh trsdK;orD;wdkY\ pHjyKqufqHa&;[k bk&m;ocifu aMunmcJhonf/ vufxyfpOftcgu wpfa,mufudk wpfa,muf opm&Sd&Sd ,Hk,HkMunfMunf aygif;oif;ygrnf[k qdkcJhonfh olrsm;onf rMumrDyif wpfa,mufvnfyif;udk wpfa,mufnpfzdkU BudK;pm;aeMuonf/ uRefawmftxifudk ajym&vQif tpwkef;uawmh olwdkU\ arwmrSm trSefwu,fyif tppftrSefjzpfyHk&onf / odkUaomf yef;uav;wpfyGifh? opfyifwpfyif? csHKykwfuav;wpfckvdk *&krpdkufbJ ypfxm;vdkufjcif;aMumifh tcspfonf aysmufuG,faoqHk;oGm;cJh&onf/ uRefawmhftaejzifh aysmf&Tifonfh tdrfaxmifa&;wpfckonf q&m0efaumif;wpfa,muf? enf;jyq&maumif;wpfa,muf? tdrf&Sifraumif;wpfa,muf? ta&mif;orm;aumif;wpfa,muf? twGif;a&;rSL;aumif;wpfa,mufponfjzifh jzpfatmif vkyfay;Edkifonf[k ,HkMunfonf/ tvm;wlyif raysmf&Tifonfh tdrfaxmifa&; wpfckonfvnf; xdktdrfaxmifa&;ESifh tusKH;0ifonfh rdom;pk0iftm;vHk;\ BudK;pm;rIESifh xkwfvkyfrIpGrf;tm;rsm;udk tjynfht0 toHk;rcsEdkifatmif 'kuay;vdrfhrnf[k ,HkMunfonf/ xif&Sm;onfh pdwfynm&Sif a*smhcsfu&def;u ajymzl;onf / tcspfqdkonfrSm tjyKtrlrsm;jzifhvnf;aumif;? azmfxkwfjyojcif;jzifhvnf;aumif;? jyKpkysdK;axmif,l&onf[k qdkcJhonf/ uRefawmfvnf; olESifh oabmwlygonf/ aiG'*Fg;jym; wpfjym;vdkyif aeUpOfpdwfyg0ifpm;pGm toHk;csjcif;? yg0ifywfoufjcif;? azmfjyjcif;rsm;jzifh yGwfwdkufay;rSomvQif tcspfonf ajymifvufvmEdkifonf/ xdkodkU rvkyfrdvQif ta&mifrSdefoGm;rnf/ uHqdk;onfrSm tdrfaxmifzuftawmfrsm;rsm;u

ypvufcwfxm;wwfMuojzifh tdrfaxmifa&;rsm;udk NiD;aiGUrIESifh BuHKawGUwwfMu&jcif;jzpfonf/ arwmppf arwmrSefqdkonfrSm t&myifjzpfonf

zsufqD;onfh

a'gufwmu&def;u tdrfaxmifzuftawmfrsm;rsm;taejzifh rwdk;om rqkwfom tajctaersdk;udk a&muf&Sdonfhtcg wpfa,mufESifh wpfa,muf jyef cspfuRrf;0ifoGm;wwfMuaMumif; ajymonf/ olwdkUtaejzifh rdrd\ tdrfaxmifa&;udk wu,fwrf; rysufpD;apvdkvQif xdktodpdwf"gwfjzifh vlysdKvSnhf? tysdKvSnhfNyD; ydk;yef;jcif;rsdK;udk topftqef;tjzpf jyefvkyfoifhonf/ udk,fum,tm;jzifh tcspfudk azmfxkwfjyojcif;onf olwdkU\ b0twGif;odkU tcspfudk wpfzefjyefvnfa&muf&Sdvmatmif vkyfay;Edkifonf[k qdkonf/ a'gufwmu&def;u tcspfudkom rMumcP jynfhjynfh00 ? Mum&SnfjyKpkysdK;axmifay;rnfqdkvQif uRefawmfwdkU\ tdrfaxmifa&;rsm;onf tjyKoabm? taumif;oabmrsm; wdk;yGm;vmrnfjzpfNyD; tEIwfoabmrsm; avsmhyg;oGm;EdkifaMumif;udk azmfjyonf/ aemufwpfae&m 0DvQH*sdrf;pfu ]cifAsm;aysmf oDcsif;qdk&onfr[kwf? oDcsif;oDqdkojzifhom cifAsm; aysmf&jcif;jzpfonf} [k ajymjonf/ olu udk,fum,tjyKtrlrsm;aMumifh pdwfydkif;qdkif&m auseyfrIrsm;udk jzpfaponf[k tckdiftrmajymcJhonf/ a';vfume,f*sDuvnf; ajymzl;onf/ ] pdwfyg0ifpm;ovdkyHkpHjzifh vkyfaqmifcJhvQif cifAsm;vnf; pdwf0ifpm;vmygvdrfhrnf/ } uRefawmfae&m ajymvdkonfrSm cifAsm;wu,f arwm&Sdaeoa,muf aqmif&Gufay;cJhvQif cifAsm;taejzifh jyefNyD; arwm&Sdvmygvdrfhrnf/ tdrfaxmifa&;ESihf ywfouf uRefawmf\ yxrOD;qHk; trSwfw&tawGUtBuHKwpfckrSm vGefcJhonfh 13ESpfcefUu uRefawmhftpfudk\ tdrfa&SUNcH0if;twGif; jzpfyGm;cJhonfh udp&yfjzpfonf/ &nf;pm;b0rS tpjyK 33ESpfwdkifwdkif aygif;oif;vmcJhonfh ol\ZeD;onf *sL;0,fvfonf 10 &ufc&D;&SnfxGuf&mrS jyefa&mufvmonf/ olronf tif'D,memjynfe,f rD&SD*efNrdKUodkU oGm;a&mufNyD; yxrtBudrfarG;zGm;&rnfh olr\ orD;i,fudk oGm;a&mufulnDaeonf/ xdktcsdefumvonf uRefawmfhtpfudkESifh olUZeD;wdkU yxrqHk;cGJaezl;onfhtcgvnf;jzpfonf/ *sL;0,fvfum;xJrS xGufvm tdrfbufodkU ajcvSrf;jyifaepOfwGif uRefawmfhtpfudkuvnf; um;oHMum;vQif Mum;csif;yif wHcg;aygufrS ajy;xGufoGm;cJhonf/ tdrfa&SUjcH0if;xJrSm awGUMuNyD;aemuf wpfa,mufudk wpfa,mufvdIufvdIufvSJvSJjzifh ayGUzufvdkufMuonf/ if;wdkU arwmudk tm;&yg;& azmfxkwfjyovdkufNyD;vQif

aemifrnfonfhtcgrQ mefcsrSwfvdkufMuyHkvnf;&onf/

rcGJpwrf;[k

oEd|

xdkppfrSefaom arwm\ jrifuGif;wpf&yfudk awGUjrif&onfh uRefawmhfrsufvHk;rsm;xJvnf; rsuf&nfrsm;0Jaevdrfhrnf[k xifonf/ wu,fharwmqdkonfrSm bmvJ[k vlwdkif;udk odapvdkygonf/ rnfrQ vSyygoenf;/ t&G,fra&mufrD uav;b0upNyD; t&G,fa&mufonftxd jyKpkysdK;axmifcJhrIaMumifh vlvwfydkif;b0 &ifhusufvmNyD; b0wpfavQmuf&Sd a&Ta&mifESpfrsm;wGif txGwftxdyfodkU a&mufEdkifonfh arwmrsdK;jzpfonf/ wu,fharwmppfarwmrSefwdkUrnfonfrSm cHpm;csufrsm;? jyemrsm;? aysmf&TifrIrsm;? BudK;pm;tm;xkwfrIrsm;tm;vHk; tusHK;0ifaom wjznf;jznf;BuD;xGm;wdk;wufvmonfh jzpfpOfwpfckom jzpfygonf/ trsm;tm;jzifh vG,fvG,fulul tajctaersdK;xuf cufcufcJcJ tajctaersK;udkom BuHKawGU&wwfonf/ qkvmbfrsm; &&Sdonfxuf ay;qyf&onfu ydkrsm;aeonf/ a[G;ESifh *sL;0,fZpf*vmwdkU\ tawGUtBuHKrSmvnf; xdkodkUyifjzpfonf / olru olwdkU\ uav;i,frsm;udk csufjyKwfauR;arG;onf/ rD;ylwdkufay;onf/ cifyGef;onfvkyforQ t&m&mudk ,HkMunfrItjynfh ? arwmtjynfhjzifh taxmuftulay;onf/ olUrSm&SdaeorQ taumif;qHk; t&mrsm;udk olru ay;onf/ oluvnf; olrudk cspfcifav;pm;onf/ &nf;pm;b0wkef;uvdkyifydk;yef;onf/ olwdkUarG;zGm;cJhonfh a,mufsm;av; 5 a,muf ESifh rdef;uav; 1 a,muftwGuf aiGaMu;? tcsdef ? arwm? apwem? pnf;urf;ESifh tjcm;vdktyfcsufrsm;udkvnf; aqmif&Gufay;&onf/ bk&m;ocifudk rrSdwfrokef,HkMunfcsufrS wpfqifh olwdkUonf om,mvSyonfh rdom;pkwpfpkudk twlwuG ysdK;axmifEdkifcJhMuonf/ odkU wpfa,muftay:wGif wpfa,muf tjyeftvSefjrKyfESHxm;Muaom vifr,m; 2 a,mufESifh rdom;pkwpfpkwdkU\ *&kpdkufyHk? cspfjrwfEdk;yHkwdkUonf jrif&olwdkif;udk tm;usaponf/ uRefawmhftpfudku i,folrsm;twGufa&m? BuD;olrsm;twGufyg trsdK;rsdK;tzHkzHk o&kyfaqmifjyocJhonf/ xdkodkU jzifh arwm\ tvif;a&mifwdkU ay Gufvmjcif;jzpfonf/ bk&m;ocifu ay;&ef &nf&G,fxm;onfh tcGifhtvrf;rsm;? wm0efrsm;udk &,lEdkif&ef twGufvnf; tm;ay;&ma&mufonf/ bk&m;ocifu rdom;pkwpfpkudk ,lepfwpfcktjzpfom owfrSwfNyD;vQif wpfOD;wpfa,mufwnf; aexdkifjcif;onf raumif;[k owfrSwfonf/ cifAsm;taejzifh tjcm;olrsm;rS vdktyfonfh t&mrsm;udk &&Sd&ef jynfhjynfh00 ulnDcJhvQif cifAsm;\ b0 vdktyfonfh

t&mtm;vHk;udkvnf; trSefwu,f &&SdEdkifaMumif;udk odavmufygNyD/ uRefawmfwdkU tm;vHk;onf wpfa,mufa,muf\ trSefwu,f cspfjrwfEdk;jcif;udk cH,lcsifaeMuonf r[kwfygvm;/ uRefawmf,HkMunfonfrSm uRefawmfwdkU onfjzpfcJhorQ Zmwfvrf;awG txJu taumif;qHk; tcspfZmwfvrf;[k aMunmcsufrsm;udk rMumcPMum;odaecJh&onf/ xdkodkU ajymvmwdkif;vnf; rrSefyg/ odkUaomf wpfa,mufa,mufu wpfcsdefcsdef wpfae&m&mrSm tcspfZmwfvrf;awG txJu taumif;qHk;tvSyqHk; Zmwfvrf;wpfckudk ajymcJhaumif; ajymcJhygvdrfhrnf/ odkUr[kwf aemifumvwGif ajymaumif;ajymEdkifygvdrfhrnf/ odkUaomf uRefawmfhtaejzifh wu,fppfrSefvSyonfh tcspfZmwfvrf;rsm;udk rnfonfhtcgurQ rajymcJh? aemifvnf; ajymEdkifvdrfhrnfr[kwf [k ,HkMunfygonf/ pmrsufESmrsm;? &kyfjrifoHMum;rsm;ESifh aiGa&mifydwfum;rsm;\ a0;&mom qufvufwnf&Sdaernf[k ,HkMunfygonf / taMumif;rSm &Sif;ygonf/ wpfa,mufESifh wpfa,muf eufeuf&dIif;&dIif;? MuifMuifemem? cspfcifonfh rnfonfh vifr,m;urQ olwdkU\ tdrfaxmifbufrSvGJ tjcm;t&mrsm;? tjcm;olrsm;udk OD;pm;ray;wwfonfh olrsm;taejzifh olwkdUb0ESifh cspfarwm\ tao;pdwftaMumif;t&mrsm;udk olwpfyg;tm;rQa0&ef pdwful;vdrfhrnf r[kwfay/ Muifemwwfonfh cifyGef;onfwpfa,muf? ZeD;wpfa,mufu urmBuD;wpfckvHk;udk rqdkxm;ESifh tjcm;olwpfa,mufa,mufudkyifvQif olwdkUtcsif;csif;cspfMuifemyHk? cHpm;&yHkrsm;udk xkwfazmfajymjyvdkrnfr[kwfay/ xdkodkU ajymjyvdkufjcif;tm;jzifh &if;&if;ESD;ESD; udk,fa&;udk,fwm qufqHrIwpfckonf trsm;odp&mudpwpfckjzpfoGm;cJhNyD;vQif jrifhjrwfonf[k owfrSwfxm;onfh qufqHa&;wpfcktjzpfrS edrfhusoGm;apEdkifonf/ ppfrSefonfh arwmonf trSefwu,fyif vSyrI &SdNyD; udk,fa&;udk,fwm qefaom udp&yfvnf;jzpfonf/ ,cktcg uRefawmfonf bk&m;ocifudkaomfvnf;aumif;? rdom;pkESifh EdkifiHawmfudk aomfvnf;aumif;? ,HkMunfrIS&daom tbkd;BuD;wpfa,mufjzpfaeNyD; vufxyfpOftcgu ay;cJhonfh uwdrsm;onf aumif;zdkY jzpfap? qdk;zdkY jzpfap? pum;vHk; oufoufrQom r[kwf[k ,HkMunfonfh olwpfa,mufjzpfaMumif;udkvnf; cifAsm; odavmufygNyD/ if;uwdpum;wdkUonfh twlwl&Sifoefaexdkif&ef twGuf tcGifhtvrf;rsm;omjzpfMuonf/ oHrPdrsm;&vmatmif tyltat;udk toHk;csum oHudk ,Ofyg;atmifvkyfay;&ovdk? awmifukef;rsm;? csdKifh0Srf;rsm;? tauGUtaumufrsm;xnfhNyD; c&D;a0;vrf;rBuD;rsm;azmufrS

pdwfcs&ovdkyif arwmESifh tdrfaxmifa&;wdkUonfhvnf; trSm;t,Gif;rsm;? tedrfhtjrifhrsm;Mum; wnfaqmufxm;Mu&onf/ xdkUaMumifh bk&m;ocif\ Oya'oudk vla&SUola&SU &GwfqdkNyD; tdrfaxmifa&;udk prf;oyfwnfaqmufaeMuonfh trsdK;om; trsdK;orD;rsm;udk awGUjrif&onfrSm tvGef pdwfysufp&maumif;vSonf/ tcuftcJ tenf;i,fBuHKvm&onfESifh wpfa,mufESifhwpfa,muf cspfzdkU rqdkxm;ESifh aumif;aumif;yif rodao;rD ypfcGmajy;wwfMuonf/ wm0ef&Sdonfh vlom;ESpfa,muftMum;rS tcspfqdkonfhrSm bmvJqdkonfudk aumif;aumif; oabmraygufMuay/ tcspfESifh arwmudkvnf; rcGJjcm;wwfbJ twlwl[kom xifaewwfMuonf/ vdifudponf tcspf\ o&kyfouefwpfckjzpfNyD; wpfvifwpfr,m;pepfjzifh usifhoHk;Muonfhtcgom bk&m;ocif &nfrSef;xm;onfhtwdkif;jzpf trSefwu,f vSyodrfarGUonf/ odkUaomf umrudk azmfjy&eftwGuf vdifrIudprsm;udk jyKvkyfjcif;onf wd&pmefqefvGef;NyD; wpfukd,faumif;Edkifonf/ uAsmq&mrsm;? &kyfjrifoHMum;ZmwfnTef;a&;q&mrsm;ESifh pma&;q&mrsm;u ajymMuovdk tcspfqdkonfrSm tvdktavsmufjzpfay:vmonfh cHpm;csufrsdK;r[kwfay/ uRefawmf\ udk,fawGUudkajym&vQif uRefawmhftrsdK;orD;udk yxrqHk;jrifawGUonfhtcguyif oabmuscJhonf/ ydk;&if;yef;&if;jzifh vnf;aumif;? tdrfaxmifusumpESpfrsm;uvnf;aumif; cspfonf[k xifcJhonf/ odkUaomf yGifhyGifhvif;vif; &dk;&dk;om;om; ajym&vQif vufxyfNyD; 25ESpfcefUMumonftxd wu,fhtcspfrSm bmvJqdkonfudk uRefawmfrodao;yg/ odkUaomf tcspfawGu aeUpOfwdk;yGm;aeqJyifjzpfonf/ olronfvnf;ydk vSyqJ? qGJaqmifrIaumif;aeqJ? trsdK;orD;wpfa,mufjzpfaeonf/ odkU ajymojzifh uRefawmfvkyforQ tppt&m&mwGif wpfa,mufESifh wpfa,muf pdwfoabmxm;csif;wdkufqdkifMuonf[k rxifygESifh/ wu,fawmh tjiif;tcefawGvnf;&Sdaeygao;onf/ odkUaomf uRefawmfwdkU\ jcm;em;rIrsm;? uGJjym;rIrsm;aMumifh rnfonfhtcgrQ a'gorsm;? tmCmwrsm;&Sdraeyg/ trSm;wpfckckvkyfrdvQif rSm;aMumif;udk 0efcH&efESifh awmif;yef&ef tqifoifh jzpfaewwfMuonf/ wpfa,mufESifh wpfa,muf OD;pm;ay;&avmufatmifyif cspfMuonf/ uRefawmfwdkU\ jcm;em;csufrsm;udk rajz&Sif;EdkifbJ arwmudk xyfavmif; twnfrjyKbJESifh tdyf&mr0ifMu? vrf;cGJroGm;Mu/ wu,fhtcspfqdkwm bmvJqdkonfudk &SmazG awGU&SdEdkifaom qufqHa&;wpfckudk jyKpkysdK;axmif&eftwGuf vHkavmufonfh tcsdefumvrsm;udk bk&m;ocifu ay;cJhonfhtwGuf uRefawmfwdkUESpfa,mufpvHk;u

aus;Zl;wifMuonf/ uRefawmfwdkU\ qkawmif;rSmvnf; aumif;uifbHkodkU twlwuG avQmufvSrf;roGm;EdkifrDwGif twlaexdkifcGifhrsm;rsm; ay;oem;&efomjzpfonf/ cifyGef;ESifh ZeD;onfwdkUtwGuf tBuHOmPfrsm; aysmf&Tifonfh tdrfaxmifa&;wpfckudk wnfaqmuf&ef odkUr[kwf jyefvnfxlaxmifEdkif&eftwGuf wpfqifhNyD;wpfqifh vdkufem&rnfh vkyfxHk;vkyfenf;rsm;udk MunfhMuygpdkU/ ( 1 ) vufrxyfrDu wpfa,mufudkwpfa,muf b,fvdkaqmif&Gufay;cJhMuonfudk jyefpOf;pm;Munfyg/ cifAsm;\ taumif;qHk; tpm;tpmrsm;udk b,fvdkcsefxm;ay;cJhonf/ cifAsm;\ taumif;qHk;t&nftcsif;rsm;udk b,fvdkjyocJhonf/ b,favmuf*&kpdkufcJhonf/ MuifemcJhonf/ ,k,cJhonfudk jyefpOf;pm;Munfhyg/ enf;tm;jzifh cifAsm;\ tdrfaxmifa&;udk qufvuf&SifoefNyD; cdkifrmapEdkifonf/ tu,f tcuftcJ tMuyftwnf;rsm;ESifh BuHKvmcJhvQifvnf; rlvtajctaersm;odkU jyefvnfa&muf&Sdap&ef aqmif&GufEdkifonf/ ( 2 ) ]ar&DESifh twlae&onfh wpfcP} qdkonfh pmtkyfudk zwfyg/ pmtkyfxJ pma&;q&mu tdrfaxmifa&;qdkonfrSm olwpf0ufudk,fwpf0ufcsefxm;&onfh udprsdK; r[kwf/ olvnf; &mEIef;jynfh udk,fuvnf; &mEIef;jynfh ay;&onfh udpwpfckjzpfonf/ a,musfm;uvnf; tdrfaxmifa&;ESifh ywfouf tjynfht0ay;&onf/ rdef;ruvnf; tvm;wlyif ay;qyf&onf[k zGJUqdkxm;cJhonf/ ( 3 ) cifAsm;\ tdrfaxmifzuftay: cspfcifaMumif;udk aeUpOfaeUwdkif;aomfvnf;aumif;? aeUwpfaeU\ tpumvrsm;vnf;aumif; aMunmyg/ jzpfEdkifvQif cifAsm;\ tdrfaxmifzuftay:&Sd cifAsm;\ arwmudk taumif;qHk;xkwfazmfjyo&ef tcsdefrSm tjcm;olrsm;rS xkwfazmfrjyoEdkifrDwGif jzpfonf/ wpfcgwpf&HwGif cspfaMumif;? BudKufaMumif; pmwpfaMumif;ESpfaMumif; a&;om;ay;ydkUyg/ xdkodkU a&;om;vdkufjcif;onf {&mrqkvmbfBuD;rsm;udk &&SdapEdkifonfh &if;ESD;jrKyfESHrIti,fpm;av; wpfckom jzpfonf/ ( 4 ) wpfcgwpf&HwGif vufaqmifay;jcif;? u'fjym;wpfckckay;jcif;tm;jzifhvnf; wpfa,mufudkwpfa,muf tHhMo0rf;omatmif vkyfyg/ ta&;BuD;onfrSm vufaqmifr[kwfbJ vufaqmifaemufu tawG;prsm;omjzpfonf/ qmvef;pavmhajymcJhzl;ovdkyif ay;oltrnfryg&Sdonfh vufaqmifonf

tcsnf;EDS;yifjzpfaernf/ tjcm;aom urAsmq&mwpfa,mufuvnf; odkU vSvSyyzGJUqdkxm;cJhonf/ vufpGyfrsm;? &wemypnf;rsm;onf vufaqmifrsm;r[kwfMubJ vufaqmifrsm;ay;a0Edkif&eftwGuf awmif;yefrIwpf&yfomvQifjzpfonf/ wu,fhvufaqmifrSmrl vlwpfa,mufxHrS tpdwftydkif;wpfckck&&Sdjcif;omvQif jzpfonf[k qdkcJhonf/ ( 5 ) wefzdk;&Sdonfhtcsdefrsm;udk twlwuG toHk;jyKyg/ ,cifu wpfa,mufudk wpfa,muf rnfuJhodkU ydk;yef;cJhMuonfudk owd&yg/ tdrfaxmifrjyKrDu ydk;Muyef;MuonfhtwGuf rnfrQ tcsdefukefcHcJhMuonfudk jyefawG;NyD;vQif xdktwdkif; jyefvkyfyg/ twlwl vrf;avQmufxGufyg/ &kyfjrifoHMum; udk ydwfxm;MuNyD;vQif rdrd\ tdrfaxmifzufonfom b0wGif ta&;tBuD;qHk; yk*dKvfjzpfaMumif;udk jyoyg/ ,cktcsdefumv cifAsm;u owdxm;rdonf jzpfap? rxm;rdonfjzpfap olonf cifAsm;twGuf ta&;BuD;qHk;yk*dKvfwpfa,mufyif jzpfonf / ( 6 ) em;axmifwwfolwpfa,muf jzpfygap/ ynm&Sdwpfa,mufu ajymzl;onf/ pum;ajymqdkjcif;onf rQa0jcif; jzpfaomfvnf; em;axmifjcif;onfom *&kpdkufjcif;jzpfonf/ tao;tzGJawGudk BudK;pm;em;axmifyg/ wm0efaMumifh vkyfief;rsm;udk aumif;aumif;rGefrGef aqmif&GufMuovdkyif tcspfaMumifhvnf; vSvSyy jzpfapEdkifonf/ uRefawmfxyfavmif;ajymvdkonfrSm wm0eft& wpfcgwpf&HwGif jyKvkyfrdonfh udp&yfrsm;onfvnf; vHk;0OHk cspfcifrIudk jzpfay:apwwfonf/ pdwf0ifpm;p&maumif;onfrSm xdkodkUaomf tao;tzGJ udprsdK;udk vkyfay;cJhjcif;aMumifh rnfrQ pdwf&Tifvef;wufMuGp&maumif;vmonfudk tHhtm;oifhavmufatmif awGU&Sd&vdrfhrnf/ ( 7 ) cifAsm;\ *&kpdkufrIudk &,lEdkif&eftwGuf uav;rsm;ESifh ZeD;onfwdkUu NydKifqdkifvk,ufae&onfh tajctaersdK; rjzpfygapESihf/ b,folUtwGufyJjzpfjzpf? vlwdkif;twGuf nDnDrQrQom tcsdefay;xm;yg/ ( 8 ) cifAsm;oabmrwlvdkonfh tcgrsdK;wGif cifAsm; oabmrygbJ jiif;aep&mrvdkaMumif;udkvnf; owdxm;yg/ jyemrsm; jcm;em;csufrsm;udk rajz&Sif;bJ tdyf&mr0ifygESifh / xdkodkU rajz&Sif;bJESifh tdyf&m0ifoGm;cJhvQif cifAsm;\ rodpdwfxJ xdkjyemrsm;u tajcus tenfxdkifoGm;NyD; aemufxyfjyemrsm;udk xyfcgwvJvJ jzpfay:apygvdrfhrnf/ cifAsm;taejzifh &dk;&dk;om;om; tjyKtrlrsm;twdkif;yif wpfa,mufudk wpfa,muf *&kpdkufEdkifonf/

( 9 ) uRefawmfwdkU\ zefqif;&Sifu trsdK;om;udk tdrfaxmifOD;pD;tjzpf oabmwlonfh trdefUcsrSwfcJhonf / odkU csrSwfjcif;rSm yxrtqifh jzpfyHk&onf/ enf;tm;jzifh trsdK;orD;wpfa,mufonf t"duudp&yfrsm;udk qHk;jzwfudkifwG,fEdkifrnfh cifyGef;wpfa,muf&SdaMumif;udk od&SdNyD;vQif tuefUtowfr&Sd pdwfcsvHkNcHKrIudk &apEdkifonf/ tdrfaxmifOD;pD; cifyGef;onfr[kwfbJESifh aysmf&Tifaeonfh tdrfaxmifrsm;udk rawGUcJhzl;yg/ cifyGef;jzpfoltaejzifh bk&m;ocifudkom udk;uG,fcJhvQif qufqHa&;wdk;wufaumif;rGefap&ef aqmif&Gufay;&rnf/ odkUaomf cifyGef;taejzifh ol\ wm0efudk jznhfpGrf;onfhtcgwGif arwmESifh MuifemrI tjynfh&Sdovdkyif MoZmtjynfh? ckdifrmrItjynfh vnf; &Sdae&ayvdrfhrnf/ bk&m;ocifu cifyGef;onf ol\ ZeD;onfudk wefzdk;xm;&rnf/ olUudk,folcspfovdkyif cspfcif&rnf[k oifMum;ay;cJhonf/ bk&m;ocifu tm'rf\ vufarmif;udk,lum trsdK;orD;udk zefqif;cJhaMumif; owd&yg/ a,mufsm;tay: pdk;rdk;Edkif&eftwGuf acgif;ur,lovdk? a,mufsm;\ tkyfpdk;rIudkcH&&eftwGuf ajcaxmufu,lcJhjcif;vnf; r[kwfay/ olUudk,fwGif;rS ae &,lcJhjcif;? vHkNcHKpdwfcsNyD; apmifha&SmufumuG,fcH&rnfh ae&mrSom ,lcJhjcif;jzpfojcifh a,mufsm;ESifh rdef;rwdkUonfh b0vrf;c&D;udk twlwuG avQmufvSrf;EdkifMuonf/ t"dyg,fudk tjynfht0 eufeuf&dIif;&dIif; odvdkvQif v,f&Dc&pfpwefqef\ ]c&pf,mefrdom;pk} qdkonfh pmtkyfudk zwfyg/ ( 10 ) cifAsm;\ tdrfaxmifzufudk em;vnfauseyfEdkif&eftwGuf cufcufcJcJjzifh aemufjyefawG;&onfh tvkyfrsKd;udk rMumcP vkyfaumif;vkyf&ygvdrfhrnf/ xdkodkU vkyf&onfh twGuf pdwfroufrom jzpfEdkifaomfvnf; arSmufvsufvJEdkifrnfh tajctaersdK;avmufawmh rqdk;ao;yg/ ( 11 ) aysmf&Tifonfh tdrfaxmifa&;wpfckjzpfay:&eftwGufqdkvQif atmufyg[if;vsmrsm;udk prf;oyfcsufjyKwfMunfhyg/ tcspfwpfcGuf? opm&SdrI ESpfcGuf? cGifhvTwfrI oHk;cGuf? rdwfaqGjzpfrI wpfcGuf? arQmfvifhcsuf 5 ZGef;? MuifemrI 2 ZGef;? ,HkMunfrI 4 uGuf? &,farmp&m 1 pnf/ arwmESifh opm&SdrIwdkUudk ,HkMunfrIESifha&myg/ MuifemrI? *&kpdkufrI? em;vnfrIwdkUjzifh arTyg/ rdwfaqGjzpfrIESifh arQmfvifhcsufwdkUudk xyfxnfhyg/ &,fp&mrsm; qrf;vdkufyg/ aea&mifjcnfESihf zkwfyg/ aeUpOfaeUwdkif; tm;&yg;& pm;yg/

( 12 ) ]wpfa,mufudkwpfa,muf cGifhvTwfMu} qdkonfh aeUpOfvrf;nTeftjzpfoHk;yg/

MuifemMu? tqHk;trudk

*&kpdkufMu? cifAsm;\

( 13 ) twlwl bk&m;&Sdcdk;qkawmif;yg/ twlbk&m;0wfjyKaom ZeD;armifESHrsm;onf &mcdkifEIef;atmufom&SdaMumif; oufaotaxmuftxm;rsm;awGU&onf/

aeUpOfaeUwdkif; vifr,m;uGJrI 3

( 14 ) rvGJra&Smifom oabmrwlrIrsm; jzpfvmcJhvQifvnf; b,folupNyD; ajz&Sif;&rnfqkdonfrSm ta&;rBuD;yg/ yxrOD;qHk; pwifajz&Sif;onfh oluom ydkcspfaMumif;? ydkrdk&ifhusufaMumif;udk jyoonf/ cifyGef;onfrsm;taejzifh ZeD;rsm;udk yHhydk;yg ( 1 ) trsdK;orD;wpfa,muftwGuf tvGefESpfoufp&maumif;onfh ,Ofaus;zG,f&mtjyKtrlrsm;udk trsm;BuD; jyoyg/ um;wHcg;zGifhay;yg/ ukvm;xdkifudk qGJxkwfay;yg/ vrf;avQmufonfhtcgwGif tE&,f&Sdonfh bufrSomaeyg/ olr\ vufudk qkyfudkifxm;yg/ ( 2 ) cifAsm;\ owif;aumif;rsm;ESifh tao;pdwfajymjyyg/ tjyifpD;yGm;a&;b0 pdwf0ifpm;p&m awGUBuHKcJh&onfh udp&yfrsm;udk

( 3 ) vlrIa&; yGJvrf;obifwpfckckudk cifAsm;wuf&onfhtcg olr\ teD;tem;rSmom aeyg/ cifAsm;vufrxyfrDumvu olrESifh twlae&onfhtwGuf b,favmuf*kPf,lcJhaMumif;udk rSwfrdyg/ xdkuJhodkU *&kpdkufyHkrsdK;udk jyoyg/ ( 4 ) rdrdZeD;ESifh ywfoufonfh yHkwdkywfprsm;? aemufp&majymifp&mrsm;udk rnfonfhtcgrQ pum;azmifzGJUNyD;avQmufrajymygESifh/ xdkodkU ajymjcif;rSm aumif;onfh tusifhr[kwfyg/ tjcm;olwpfa,mufu cifAsm;udk avSmifajymifcJhvQif xdkae&mom cifAsm;\ aysmf&TifrI qHk;&HI;oGm;aomfvnf; ZeD;onftaejzifhrl xdkae&mrSpwifNyD; ememusifusifcHpm;ae&rnf/ xdkodkUaom aemufajymifenf;rsm;u trsdK;orD;wpfOD;tay: em;rvnfaMumif;udk jyo&mvnf;a&mufonf/ cifAsm;vnf; csD;usL;cH&csifovdkyif olrudkvnf; csD;rGrf;Edkifygap/ ( 5 ) trsdK;orD;rsm;onf trsdK;om;rsm;xufpmvQif pdwfcs

vHkNcHK&rIESifh ywfouf trsm;BuD; *&kxm;onf/ olrudk vdkcsifaMumif;omrubJ vdktyfaMumif;? wefzdk;xm;aMumif;udkvnf; xyfcgwvJvJ today;aeyg/ tcspfqdkonfh pum;udk xyfcgwvJvJ toHk;jyKaeMuonfhtcgwGif olr\ cHpm;csufESifh vHkNcHKrIrsm;? wdk;jrifhvmrnf/ trsdK;om;rsm;u cspfaMumif;udk xyfcgwvJvJ ajymae&efydk vdktyfygonf/ enf;tm;jzifh olronf ydkrdkaysmf&TifpdwfcsvmNyD; atmifjrifaom tdrfaxmifwpfckvnf; jzpfvmygvdrfhrnf/ ( 6 ) rdrd\ tdrfywf0ef;usifrS vkyfp&m&Sdonfh udptcsdKYwdkUudk cGJa0vkyfudkifyg/ trsdK;orD; vGwfajrmufa&;vIyf&Sm;rIrsm;u vufcHcsifrS vufcHMurnfjzpfaomfvnf; uRefawmfwkdU\ rlvobm0uyif wm0efrsm;cGJa0&,lMu&ef awmif;qdkaMumif;udk uRefawmf,HkMunfonf/ Oyrm - cifAsm;\ ZeD;uaps;rS [if;oD; [if;&Gufrsm;0,f jyefvmonfhtcgwGif cifAsm;u tdrfrSm&SdaevQif aps;jcif;oGm;qGJ&ygvdrfhrnf/ tdrfteD;wpf0dkufrS tvkyfMurf;rsm;udk cifAsm;u vkyf&ygvdrfhrnf/ trdIufypfay;&ygvdrfhrnf/ jruf&dwf&ygvdrfhrnf/ a,musfm;wpfa,muftaejzifh vkyfp&m&Sdonfh vkyfief;rsm;udk jyKvkyf&ygrnf/ xdkUtjyif cifAsm;\ tdrfonf cifAsm;\ eef;awmfomjzpfNyD; bk&ifr&SdcJhvQif eef;awmfr[kwfEdkif/ rdzk&m;r&SdvQifvnf; bk&ifrjzpfEdkifaMumif;udk owd&yg/ cifAsm;\ ZeD;onf olrudk rdzk&m;wpfa,mufvdk qufqHcH&vQif 0rf;ajrmuf0rf;omjzpfaevdrfhrnf/ ZeD;rsm;taejzifh cifyGef;onfrsm;udk yHhydk;yg ( 1 ) b,favmufcspfaMumif;ajymqdkumwpfaeUwmudk tqHk;vnf;owfyg/ cifyGef;jzpfoludk pwifcJhovdkyif

( 2 ) a,musfm;rsm;ESifh rdef;rrsm;\ obm0onf jcm;em;aMumif;udk owdxm;yg/ a,musfm;wpfa,muf\ twudk *&kpdkufyg/ txl;ojzifh olu &SmauR;ae&oljzpfvQif ol\ twudk owdxm;yg/ olvkyfonfh t&mrsm;u t"dyg,f&Sdonf[k ,HkMunfaMumif;udk jyoyg/ olUudkcspfonfh olwpfa,mufu olvkyfaeonfh udprsm;udk trSefwu,f csD;usL;jcif;tm;jzifh cspfaMumif;jyoEdkifon// cifyGef;onf jzpfol vkyfaeonfh tvkyfrsm;onf ta&;BuD;aMumif;? olonfvnf; ta&;BuD;onfh olwpfOD;jzpfaMumif;udk odatmif jyoyg/ olUaMumifhESifh olvkyfcJhonfh tvkyftwGuf cifAsm;*kPf,laMumif;udk xyfcgwvJvJ ajymMum;yg/

( 3 ) cifAsm;taejzifh tjyifrSm tvkyfvkyfol r[kwfcJhvQif ola&mufrvmrD cPem;NyD; a&jrefjrefcsdK;vdkufyg/ oefU&Sif;pifMu,fonfh t0wfrsm;udk 0wfNyD; tarT;eHomvdrf;jcif;? jyKvkyfyg/ ola&mufrvmrDwGif acwtem;,ljcif;tm;jzifh olESifh awGU&onfhtcg cifAsm;vnf; vef;qef;wufMuGvmygvdrfhrnf/ ( 4 ) wpfcgwpf&HwGif olBudKufwwfonfh [if;vsmaomfvnf;aumif;? rkefUwpfckckudkaomfvnf;aumif; csufjyKwfauR;yg/ cifAsm;ESifh uav;rsm;BudKufwm rBudKufwmu ta&;rBuD;yg/ cifAsm;u olUudkcspfonfhtwGufyif xdkodkU jyKvkyfvdkufyg/ aeUv,fpmat;pufpufudk olESifh xnfhay;vdkuf&onfhtcgrsm;wGif aEG;axG;onfh pum;vHk;rsm;? odkUr[kwf pmwdkrsm;udk xnhfay;vdkufyg/ ( 5 ) oabmwlvG,fyg/ aqmfvrGefbk&ifBuD;u tjiif;tckefvkyfwwfonfh rdef;rwpfa,mufESifh twlae&jcif;xuf awmxJrSmae&jcif;u ydkaumif;onf[k ajymcJhonf/ rsufarSmufacwfrl a'goBuD;wwf? tjiif;tckefvkyfwwfonfh rdef;rwpfa,mufudk &onfh a,musfm;u jzpfvmonfh jyemrsm;udk xdkrdef;ray: odkU om yHkcsrnf/ tvkyfxJrSm vdktyfonfxuf tcsdefydkay;NyD;aernf &yfxJ&GmxJu t&ufqdkifrSm taygif;tazmfrsm;ESifh aomfvnf;aumif;oGm;0dkif;zGJUaevdrfhrnf/ ( 6 ) trsdK;orD;wpfa,mufuvkyf&rnfh tvkyfrsm;udk jyKvkyfyg/ uRefawmfhtaejzifh ,aeUacwf&Sd jyemtawmfrsm;rsm;onf a,mufsm;ESifh rdef;rwdkU\ jywfjywfom;om; cGJjcm;rIr&Sdjcif;aMumifh[k xifygonf/ a,musfm;rsm;onf a,musfm;vdkae? a,musfm;vdk0wf? a,musfm;vdkajymNyD; a,musfm;vdkawG;oifhonf/ tvm;wlyif trsdK;orD;rsm;taejzifhvnf; trsdK;orD;vdkjrif? trsdK;orD;vdk0wf? trsdK;orD;vdkajym? trsdK;orD;vdkom awG;oifhonf/ wpfcgwpf&HwGifrl a,musfmvm;? rdef;rvm; [k roJuGJbJ pOf;pm;aeMu&onf/ omreftajctaersm; ZeD;onfuom yef;uefaq;aMumNyD; tdyf&mjyifay;oifhonf/ wpfcgwpf&Hrl Muifemwwfonfh a,musfm;wpfa,muftaejzifh 0ifNyD; ulnD&onfh tajctaersdK;vnf;&Sdrnf/ a,bk,stm;jzifh ajym&vQif a,musfm;uav;wpfa,muftaejzifh olUzcifjzpfolu yef;uef0ifaq;aeonfudk ESpfoufrnfr[kwfyg/ taru tazvkyf&rnfhtvkyfudk 0ifvkyfae&onfudkvnf; orD;wpfa,muftaejzifh vdkvm;rnf r[kwfyg/ uRefawmhftaru ]rif;&JUuav;awGu rif;ajymaewmxuf rif;tvkyfvkyfjywmudkom ydk*&kpdkufw,f} [k qdkcJhovdkyif jzpfygonf/ om;wpfa,mufu a,musfm;wpfa,muf\ tcef;u@udk jrif&ygrsm;onfhtcgwGif qefUusifbuf vdifwpfa,mufudk

obm0uspGmMuifemwwfaom a,musfm;wpfa,muftjzpf BuD;jyif;vmrnf/ orD;i,fwpfa,mufuvnf; trsdK;orD;wpfa,muf\ o&kyfouefudk jrifNyD;vQif qefUusifbufvdifwpfa,mufudk obm0uspGmjzifh Muifemwwfaom trsdK;orD;wpfa,muftjzpf &Sifoefvmrnf/ ( 7 ) cifAsm;bk&ifrwpfyg;jzpfcsifygovm;/ cifAsm;\ a,musfm;udk bk&ifwpfyg;vdk qufqHcJhvQif olUtaejzifh bk&ifjzpfNyD; cifAsm;vnf; bk&ifrjzpfvmrnf/ bk&ifr r&SdbJESifh rnfonfhtrsdK;om;rS bk&ifrjzpfEdkifay/ uRefawmfhtaejzifh tdrfaxmifa&;udponf olwpf0ufudk,fwpf0uf udpr[kwfbJ ol&mEIef;jynfh udk,f&mEIef;jynfh udpwpf&yfomjzpfaMumif;udk xyfavmif;ajymvdkygonf/ cifAsm;\ tdrfaxmifbufu raysmf&TifbJESifh cifAsm;tusdK;r&SdEdkifyg/ tjcm;olrsm;tm;olwdkUvdkcsifwmudk &&Sdatmif vkyfay;cJhvQif cifAsm;taejzifh tppt&m&m atmifjrifEdkifaMumif; xyfavmif;ajymvdkygonf/ ZeD;ESifh cifyGef;rsm;tMum;wGifvnf; xdkUtwlyifjzpfonf/ BudK;pm;Munfhyg/ cifAsm;oabmwlvmygvdrfhrnf/ cifAsm;wu,fBudK;pm;vQif avSum;xpfudk qufwuf&ef twGuf tqifoifhjzpfaeNyD/ aoaocsmcsmMunfhyg/ cifAsm;\ rsufESmay:rSm tNyHK;awG a0aevdrhfrnf/ 'kwd,tqifhajcvSrf;udk vSrf;wuf&eftwGuf tqifoifhjzpfaernf/ tb,faMumifhqdkaomf cifAsm;taejzifh rdrd\ b0udk aysmf&Tifatmif vkyfEdkifonfh ta&;tBuD;qHk;yk*dKvfwpfOD;jzpfaeaomaMumifhyifjzpfonf/ tydkif; &nfrSef;csufrsm; tcef; ( &nfrSef;csufrsm; oifrjrifEdkifonfh yef;wdkif vltawmfrsm;rsm;taejzifh [dk;vf0yfa[;vf\ emrnfudk odNyD;om;jzpfygvdrfhrnf/ olonf jrm;ypftawmfqHk;aom yk*dKvfrsm;xJwGif wpfa,muftygt0ifjzpfygonf/ tvGefvufajzmifhatmif ypfcGif;Edkifojzifh qifwpfaumif? b*FgvDusm;wpfaumif? uRJwpfaumifponfwdkUudkyif jrm;jzifh wdwdususxdrSefatmifypfcJhonf/ owif;rsm;xJ ( 4 )

1 ) wu,fvdkovm;

[dk;vf0yfa[;vfuypfrSwfudk tv,fwnfhwnfhpdkufoGm;atmif ypfcGif;EdkifaMumif;udk zwfcJh&onf/ yxrjrm;wpfacsmif;udkypfNyD;onfhaemufwGif aemufxyfjrm;wpfpif;jzifh yxrjrm;udk tv,fwnfhwnfhu cGJypfvdkufEdkifoljzpfonf / taMumif;udk ajymjyonfhtcg cifAsm;\ rsufcHk;rsm;u 6 vufrcefU jrifhwufoGm;rSmudk uRefawmfjrifa,mufaerdonf/ tu,f cifAsm;\ usef;rma&;omaumif;aecJhvQif [dk;vf0yfa[;vfxufydkNyD; wdwdususypfEdkifrnf/ ,cktcsdeftxd cifAsm;taejzifh uav;ypfonfh jrm;wpfpif;udkyif taysmfwrf;ypfcJhzl;yHkray:ay/ [dk;vf0yfa[;vfxufomzdkYqkdvQif wpfckomvkyfaqmif&efvdkonf/ olUudk rsufpdrSdwfcdkif;xm;NyD; wpfywfESpfywfavmuf vSnhfay;vdkuf&rnf/ xdktcg cifAsm;taejzifh olUxufydk wdwdususrSefatmifypfEdkifrnfrSm aocsmygonf/ Oyrmrsm;udk ay;ae&jcif;rSm bmaMumifhvJ[k cifAsm;u xifa,mifxifrSm;jzpfaernf/ ][kwfygNyD? uRefawmfu olUxufydkNyD; rSefatmif ypfEdkifwmaygh? rjrif&wJh vlwpfa,mufu b,fES,fhvkyfNyD; olUypfrSwfudk rSefatmifypfEdkifyghrvJ} [k cifAsm;u ar;vmvdrfhrnf/ ar;vnf;ar;xdkufygonf/ cifAsm;udkvnf;ar;p&mwpfck&Sdygonf/ [dk;vf0yfa[;vfu rjrif&onfh ypfrSwfudkxdatmif rypfEkdifcJhvQif cifAsm;ua&m cifAsm;rSmr&Sdonfh ypfrSwfudk b,fvdkvkyfNyD; rSefatmifypfEdkifrnfenf;/ cifAsm;rSm &nfrSef;csufwpfckck? yef;wdkifwpfck&Sdaeygovm;/ cifAsm; ra&mufzl;onfh ae&mu jyefvmzdkY qdkonfrSm rjzpfEdkifovdk? cifAsm;rSm r&Sdonfh &nfrSef;csuf wpfckudk a&mufatmif oGm;EdkifzdkY qdkonfrSm tvGefcufcJvSygonf/ cifAsm;rSm wdwdusus? &Sif;&Sif;vif;vif;csrSwfxm;onfh &nfrSef;csufrsm;omr&SdcJhvQif cifAsm;\ udk,fwGif;rSm &Sdaeonfh tpGrf;tprsm;udk tjynfht0 toHk;csEdkifrnfr[kwfyg/ [dka,mifa,mif onfa,mifa,mifjzifh vkyfaevQif rnfonfhtcgrQNyD;ajrmufatmifjrifEdkifvdrfhrnf r[kwfyg/ cifAsm;\ &nfrSef;csufrsm;onf bmawGUvJ / wdwdusus a&a&&m&maum &Sdygovm;/ 0dk;wpf0g;om jzpfaevdrfhrnf[k xifygonf/ vIyf&Sm;rIvm;? atmifjrifrIvm; &nfrSef;csufr&Sdonfh olwpfa,mufonf yJhudkifr&SdbJ oGm;csif&moGm; arsmcsif&marsmNyD;aeonfh oabmFwpfpD;ESifh

wlonf/ pdwfysufjcif;? &IH;edrfhjcif;? qif;&Jjcif;qdkonfh qdyfurf;rsm;omoGm; qdkufuyfwwfonf/ jyifopfobm0 aA'ynm&Sif *Ref[efe&Dazbmu wef;pD oGm;wwfonfh claumifrsm;ESifh ywfouf prf;oyfcsufwpfckudk xl;xl;qef;qef;jyKvkyfcJhzl;onf/ xdkclaumifrsm;onf olwdkU\ a&SUu claumifrsm;aemufodkUom tNrJwrf;rsufpdpHkrSdwf vdkufwwfMuonf/ xdkUaMumifhyifvQif wef;pDoGm;wwfaom claumifrsm;[k emrnf&cJhjcif;jzpfonf/ azbmuyef; tdk;wpftdk;\ EIwfcrf;ay: claumifwpfaumifNyD; wpfaumifudk aoaocsmcsmae&mcsxm;ay;vdkufonf/ enf;tm;jzifh a&SUqHk;rS claumifu aemufqHk;claumifESifh jyefqufrdoGm;NyD;vQif puf0dkif;tjynfhwpfywfvnfoGm;awmhrnf/ yef;tdk;\ tv,f claumifrsm;\ tpmyifv,fuAGD;&Gufrsm;udk csxm;ay;onf/ claumifrsm;onf olwdkUudkcsxm;onfhtwdkif; yef;tdk;EIwfcrf;ay: a&GUvsm;aeMuonf/ wpfywfNyD;wpfywf? wpfem&DNyD;wpfem&D? wpf&ufNyD;wpf&uf? wpfnNyD;wpfn qufywfaeMuonf/ 7 &uf 7 n MumonfhtcgwGifvnf; vnfywfaeMuqJyifjzpfonf/ aemufqHk; tpmiwfvnf;aumif;? armyef;vnf;aumif; aoqHk;Mu&&Smonf/ 6 vufrcefU tuGmta0; tpm;taomufrsm; tvQHy,f&SdaeygvsufESifh aooGm;Mu&onf/ tb,faMumifhqdkvQif olwdkU\ vIyf&Sm;rIESifh atmifjrifrIwdkUrSm a&maxG;ae jzpfonf/ vlawmfawmfrsm;rsm;wdkUonfvnf; xdktrSm;rsdK;udk rSm;aewwfMuonf/ xdkUaMumifh b0u&p&m&Sdonfh tusdK;aus;Zl; trsm;tjym;udk cHpm;cGifhr&MubJ tenf;tusOf;avmufudkomvQif cHpm;EkdifMuonf/ vufvSrf;rSDEdkifonfh ae&m Opm"eawG trsm;BuD;&SdaeygvsufESifh tenf;tusOf;udkom &&SdcJhMuonfrSm b,fudkrS ra&mufEdkifonfh puf0dkif;wpfckxJ rsufpdpHkrSdwf vnfywfaeMujcif;aMumifhomjzpfonf/ t&ifwkef;uonfvdkyJ vkyfcJhMuvdkY qdkaom taMumif;jycsufrsm;ESifh enf;vrf;awG vkyfxHk;vkyfenf;awG twdkif;omvdkufemaecJhMuonf/ taMumif;t&mESifh ywfouf olwdkUonf aps;0,fNyD;aemuf tdrfjyefa&mufvmonfh tbdk;BuD;wpfa,mufvdkyif jzpfaeMuonf/ tbdk;BuD;\ ZeD;u 0ufaygifajcmuf0,f&ef pwdk;qdkifodkU apvTwfcJhonf/ tdrfa&mufNyD;onfh aemufrS olu ]bmaMumifh 0ufaygifajcmufudk xdyfurjzwfcJhovJ} [k ar;onf/ tbdk;BuD;uvnf; olUrdef;rudk ]bmjzpfvdkY xdyfzsm;uaeNyD; wd&rSmvJ } [k ar;vdkufonf/ xdktcgusrS olru ] taru tJ'Dtwdkif;vkyfvdkY } [k ajzonf/ xdktcsdef ZeD;onf\ rdcifuvnf; a&mufaeojzifh olwdkUu ] bmjzpfvdkY 0ufaygifajcmuf&JU xdyfzsm; udk wdcJh &ovJ} [k ar;Muonf/ rdcifu ]rodyg olUtarwkef;uvnf; 'Dwdkif;bJ

vkyfcJhMuwmbJ } [k ajzonf/ odkUjzifh tbGm;xHodkU oGm;NyD; rsdK;quf 3 qufMum'kuay;onfh jyemudk oGm;ar;Muonf/ tbGm;ucsufcsif;yif 0ufaygifajcmufudk xdyfzsm;u jzwf&jcif;rSm olr\ [if;tdk;ao; csufjyKwf&ef cufcJaomaMumifh [k ajzonf/ tbGm;taejzifh olr\ vkyf&yfudk taMumif;&Sd jyKvkyfcJhjcif;omvQif jzpfonf/ cifAsm;ua&m bmtaMumif;awG &SdaeygovJ/ qHk;&IH;rIodkU oGm;&mvrf; vltawmfrsm;rsm;rSm &nfrSef;csufawG &SdMuygovm;/ trsm;tm;jzifhawmh &Sdaernf[k rxifyg/ vrf;ay:rSm vli,f 100 avmufudkawGUNyD; wpfa,mufpDudkvdkufar;Munfhprf;yg/ ]b0rSm 'kuawGUatmifoGm;wJh vrf;udka&mufatmif rif;bmjzpfvdkY vdkufae&wmvJ }/ yxrawmh olwdkU vefUoGm;NyD;vQif wpfa,mufpDu jyefajymMuvdrfhrnf/ ]cifAsm;bmajymwmvJ uRefawmf 'kua&mufrnfqdkwmudk aocsmayguftmrcHw,f/ [kwf&JUvm; uRefawmf u atmifjrifatmif BudK;pm;aewm} [k ajymvdrfhrnf/ 0rf;enf;p&maumif;onfrSm vltawmfrsm;rsm;u olwdkU udk,folwdkU atmifjrif&modkUoGm;onfhvrf;udkavQmufaeonf[k xifwwfMuonf/ xdkyef;wdkifrsm;odkU a&muf&SdEdkifrnf[kvnf; xifMuonf/ wu,fawmh ajymif;jyefjzpfaeMujcif;jzpfonf/ udpudk tav;teufxm;NyD; ajym&jcif;rSm xdkvli,f 100 avmufudk olwdkU\ touf 65ESpft&G,ftxdvdkufNyD; MunfhcJhvQif olwdkUxJu 5 a,mufom 65ESpft&G,f aiGa&;aMu;a&; pdwfcsjynfhpHk&onfh tajctaeudk a&mufrnf/ wpfa,mufomvQif olaX;jzpfrnf/ usefvlrsm;rSm avmif;upm;0dkif;rsm;wGif 0ifa&mufupm;ouJhodkU t&HI;xGufrSm aocsmonf[k ajym&Jygonf/ tcGifhtvrf;r&Sdjcif;aMumifh qHk;&IH;&onf[k uRefawmfr,HkMunfEdkifyg/ tb,faMumifhqdkaomf tar&duefEdkifiHtaejzifh tcGifhtvrf;rsm;udk olrwlatmif ay;Edkif jzpfonf/ Oyrm ajym&vQif ESpftenf;i,fu a*smf*sD,mjynfe,f twvefwm&Sd A[dktusOf;axmifrS axmifom;wpfa,mufudk vTwfay;vdkufonf/ olUrSm ]&IH;edrfhol\ ajcaxmhusK;} pdwf"gwfrsdk;u&SdaeNyD;jzpfonf/ axmifxJ tyfcsKyfqdkifzGifhum aiGaMu;tawmftwefpkaqmif;rdcJhonf / {&mrtrSm;t,Gif;BuD;wpfckaMumifh axmifusNyD;onfhaemufwGif aemufxyfvnf; jypfrIawG usL;vGefum 0ifaiG&onfh axmifxJyif tcsdefukefqHk;aprnf[k qHk;jzwfcJhonf/ cifAsm;taejzifhvnf; tcsdefukefcHvdkonfh tvm;wl a&G;cs,frIrsdK;udk jyKvkyfaeygovm;/

b0wGif atmifjrifrIr&olrsm;onf xdkodkU ratmifjrifap&eftwGuf aoaocsmcsm pDrHudef;csrSwfxm;Muygovm;/ uRefawmfawmh xdkodkU pDrHudef;csvdrhfrnf[k rxifyg/ jyemrSm olwdkUtaejzifh bmpDrHudef;rQyifr&Sdjcif;jzpfonf/ &nfrSef;csufrsm;onf tvGefta&;BuD;ygvsufESifh tar&duefvlrsdK; 3 &mcdkifEIef;cefUuomvQif xdk&nfrSef;csufrsm;udk pm&Gufay: a&;Muonf/ trsm;pku &nfrSef;csufrsm;udkcsNyD; a&;raeMujcif;rSm taMumif;&if; 4 ck&Sdygonf/ yxrwpfckrSm olwdkU rnfonfhtcgrQ ra&mif;? rSefygonf? ra&mif;[k ajymjcif;rSefygonf/ 'kwd,taejzifh olwdkUu b,fvdk &nfrSef;csufcs&rnfudk rodMu/ wwd,taejzifh olwdkU &nfrSef;csufcsrSwfonfh yef;wdkifrsm;udk ra&mufbJESifh t&SufwuGJ tusdK;enf;jzpfrnfudk aMumufMuonf/ pwkwtaejzifh udk,fhudk,fudk txifao;tjrifao; &SdMuonf/ b0u ay;qyfp&m&Sdonfh aumif;onfht&mrsm;ESifh olwdkU rxdkufwef/ xdkUaMumifh udk,fvdkcsifonfh t&mawGudk 'ku&SmNyD; csa&;raebJ xdkt&mrsm;udk r&Edkifawmh[k olwdkU pdwfxJu xifjrifaeMuonf/ ,cktcg aoaocsmcsmcsa&;Edkif&ef tqifoifhjyifqifxm;yg/ pmtkyfxJ azmfjyxm;onfh 'ersm;? vkyfxHk;vkyfenf;rsm;u cifAsm;om trSefwu,f pdwfyg0ifpm;vQif xdktaMumif;w&m; 4 ckudk z,f&Sm;a&;twGuf tultnDay;Edkifygvdrfhrnf/ tydkif; cifAsm;\ &nfrSef;csufrsm;ESifh ywfouf cifAsm;udk a&mif;NyD; b,fvdk&nfrSef;csufrsm;cs&rnfudk ajymrnf/ 'kwd,tydkif; cifAsm;udk,fcifAsm; ydkNyD; oabmusESpfoufvmatmif cifAsm;taejzifh b0u ay;qyfp&m&Sdonfh aumif;rGefaom t&mrsm;ESifh xdkufwefaom oljzpfaMumif;udk udk,fhudk,fudk&IjrifvmEdkifap&ef vdktyfonfh vkyfxHk;vkyfenf;tqifhrsm;&SdaeaMumif; jyo&efjzpfonf/ xdkvkyfxHk;vkyfenf; tqifhrsm;twdkif; qufvufavQmufvSef;&efrSmrl cifAsm;\ oabmtwdkif;omvQifjzpfonf/ yxrOD;pGm taMumufw&m;udk MunfhMuygpdkU/ tu,f taMumufw&m;onf cifAsm;\ jyemwpf&yfjzpfcJhvQif cifAsm;u rSm;oGm;rSm aMumufaejcif;? cifAsm;\ rdwfaqGrsm;a&SUwGif &nfrSef;csufcsNyD;? jzpfrvmrSmudk pdk;&drfaMumifhMuaejcif;wdkUaMumifh jzpfEdkifonf/ enf;vrf;u wpf0ufawmhrSefonf/ olwdkUomvQif &nfrSef;csufrsm;udk &atmif ,lEdkifonf/ cifAsm;u r&Edkif[k ,HkMunfaeonfholrsm;udk cifAsm;\ &nfrSef;csuftaMumif; rnfonfhtcgrQ rajymygESifh/ tcsdKUu pmjzifhcsra&;Mujcif;rSm wu,fwrf;rvdkcsifvnf;jzpfEdkifonf / &nfrSef;csufrsm;udk rcsrDuyif? &IH;edrfhaeNyD;vnf;jzpfEdkifonf/

pGefUpm;p&mrvdk[kom

,lqwwfMuonf/

xdkodkU qifjcifawG;awmyHkt&qdkvQif oabFmwpfpD;taejzifh qdyfurf;rS rcGmwmuydkNyD; pdwfcs&onf/ tb,faMumifhqdkvQif qdyfurf;ucGmonfESifh oabFmtaejzifh pGefUpm;p&mrsm;udk BuHKawGU&vdrfhrnf/ ajrjyifu ysHwufvdkufonfESifh av,mOfwpfpD;taejzifh pGefUpm;p&mrsm;udk BuHKawGUEdkifovdkyifjzpfonf/ odkUaomf qdyfurf; uyfxm;onfh oabFmwpfpD;onf jrefjrefaqG;jrnfhvG,fNyD; c&D;oGm;&ef roifhawmfawmhonf tajctaeodkU a&muf&SdoGm;Edkifonf/ tvm;wlyif ajrjyif &yfem;xm;onfh av,mOfysHwpfpD;onfvnf; oHacs;jrefjrefwwufovdk vlr&Sdonfh aetdrfwpfvHk;onfvnf; jrefjrefysufpD;oGm;Edkifonf/ xdkUaMumifh &nfrSef;csufrsm;udk csrSwf&m tE&,f&SdonfrSm rSefaomfvnf; &nfrSef;csufrcsbJ&Sdaeonfh tE&,fu ydkBuD;rm;onf/ taMumif;jycsufrSm &Sif;ygonf/ oabFmwpfpD;onf yifv,fork'&mwGif &GufvTifh&ef wnfaqmufxm;ovdk? av,mOfysHrsm;onf aumif;uifrSm ysHoef;&eftwGuf zefwD;ovdk? tdrfrsm;onf vlae&eftwGuf jzpfovdkyif? vlqdkonfrSmvnf; &nfrSef;csufwpfcktwGuf &Sifoefaexdkif&ef zefwD;xm;jcif;jzpfygonf/ cifAsm; ae&m a&mufae&jcif;rSm taMumufw&m;wpfcktwGufjzpfonf/ cifAsm;wGif &SdorQ tpGrf;tptm;vHk;udk xkwfEIwfum vlUtzGJUtpnf;tm; tusdK;jyKap&ef &nfrSef;csufxm;&Sdjcif;tm;jzifh cifAsm;twGuf aomfvnf;aumif;? tjcm;olrsm;twGufaomfvnf;aumif; ydk vkyfaqmifay;Edkifonf/ ,ckyxrqHk;ajcvSrf;rSm cifAsm;\ &nfrSef;csufESifh ywfouf vkyfief;wpfckck aqmif&Gufjcif;jzpfojzifh uRefawmfhtaejzifh xdktaMumif;udk wdwdusus ajymygawmhrnf/ reufjzefup aeUwdkif;taysmfc&D;oGm;MupdkU cifAsm;\ cifrifaom rdwfaqGwpfa,mufu w,fvDzkef;qufonf qdkygpdkU/ olu pdwftm;wufMuGpGmyif ]rdwfaqG? ighrSm rif;twGuf owif;aumif;wpfck&Sdaew,f/ igwdkU tkyfpkeJU tuy,fvfudk 3&uf c&D;oGm;&r,f/ tJ'DtwGuf rif;wpfjym;rS ukefp&mrvdkbl;/ eufjzefcgreuf 8 em&DrS xGufr,f/ wdkUrSm vlESpfae&mpmusefaeao;w,f/ olaX;uvnf; wdkUeJU twlwlvdkufNyD; olUudk,fydkif av,mOfeJU bJ oGm;Mur,f/ urf;ajcu olydkifwJh &dyfomrSm aeMur,f} [k qufonf/ cifAsm;\ yxrqHk;wHkUjyefcsufrSm ][m odyfaumif;wmayghAsm? 'gayrJh uRefawmfhrSm

vkyfp&mawGu trsm;BuD;? b,fvdk tcsdefrDatmifvkyf&r,fqdkwmudk uRefawmfrodao;bl;/ uRefawmfb,frS roGm;cif vkyfp&mawG trsm;BuD;&Sdaew,f} [k ajzrnf/ cifAsm;u rajzEdkifcJhvQif cifAsm;\ ZeD;u ]olUrSm tBuHaumif;? OmPfaumif;wpfck&Sdw,f/ rdwfaqGudk rdepf tenf;i,f MumvQif zkef;jyefac:rnf[k ajymvdkufyg} [k ajymonf/ cifAsm;wu,fvDzkef;csNyD;aemufwGif cifAsm;\ZeD;u olUpdwful;awG? tpDtpOfawGudk pajymonf/ yxrOD;pGm cifAsm;u ar;onf/ ]wdkUb,fvdkvkyfMurvJ}/ azmifwdefESifh puLawGxkwfNyD; cifAsm;NyD;atmifvkyf&rnfh tvkyfawGudk csa&;onf/ ta&;ygonfh tpDtpOftvdkuf 1-2-3-4 [k wyfxm;onf/ tcsdKUwm0efrsm;udk tjcm;olrsm;odkU vTJtyfay;onf/ xdkU aemuf cifAsm;\ rdwfaqGudk zkef;jyefac:NyD; ][kwfNyD? uRefawmf&JU tcsdefZ,m;udk jyefMunfhNyD;NyD/ uRefawmfwdkU eufjzefcgvdkufr,f} [k ajymvdkufEdkifonf/ uRefawmfhtaejzifh cifAsm;wpfywftwGif; vkyfae&onf rsm;udk aemuf 24 em&D twGif;jyD;atmifvkyfEdkifonf[k tmrcH&Jygonf/ cifAsm;a&m tJonfvdk vkyfrSm r[kwfbl;vm; / xdkar;cGef;udkar; cifAsm;taejzifh ][kwfuJh} [k ajzrnfqdkvQif tjcm;ar;cGef;wpfckudk uRefawmfu ar;csifygao;onf/ ]eufjzefcg cifAsm;bmjzpfvdkU tuy,fvfudk oGm;EkdifovJ/ aeUwdkif;bmvdkU roGm;Edkif&ovJ/ aemuf3 &uftwGif;rSm cifAsm;vkyfp&m&SdwJh tvkyfawGudk bmaMumifh pm&if;csra&;xm;&ovJ/ tJ'D 3 &ufpmtvkyfawGudk wpf&ufxJ tcsdef&Sdovdk bmjzpfvdkU rvkyfovJ/ uRefawmf\ txufvlBuD;u ajymavh&Sdovdkyif xdkodkU vkyfjcif;tm;jzifh tawG;OD;xkyf aqmif;cdkif;vdkuf&m a&mufoGm;Edkifonf/ cifAsm;\ pdwfydkif;qdkif&mpGrf;tm;rsm;udk wu,frjyKvkyfrD awG;awm&ef? pDrHudef;cs&ef? udk,fpm;vS,fvTJ&efwdkUtwGuf toHk;jyKEdkifonf/ enf;tm;jzifh ydk &,latmifjrifvmapEdkifonf/ cifAsm;a&mufcsifonfh ae&mrsm;udk cifAsm;b0\ reufjzefrsm; a&muf&SdapEdkifonf/ taMumif;&if;rSm &Sif;ygonf/ [kda,mifa,mif onfa,mifa,mifvkyfaeonfrsm;udk wdwdusus t"dyg,f&Sdonfh t&mwpfcktjzpfodkU ajymif;vJvdkuf jzpfonf/ ,ckcifAsm;\ b0rSmvnf; &nfrSef;csufrsm;&SdvmayNyD/ vltrsm;pktaejzifh tcsdefr&Sd[k rMumcPnnf;wwfMuaomfvnf; wu,fawmh &nfrSef;csufr&Sd OD;wnfcsufr&Sdonfu om wu,fhjyemjzpfaeonf/ uRrf;usifolawmfawmfrsm;rsm;u uRefawmfwdkUtm;vHk;udk tcsdefudkowfjzwfrItwGuf

tzrf;cH&oifhaMumif;udk ajymjyonf/ aoaocsmcsmpOf;pm;MunfhvQif tcsdefudk owfjcif;onf udk,fhudk,fudk aoaMumif;BuHpnfrI wpfckomjzpfonf/ tcsdefonf rdwfaqGvnf;jzpfEdkifonf/ &efolvnf;jzpfEdkifonf/ rdwfaqGjzpfrnf? &efoljzpfrnfqdkonfrSm cifAsm;\ &nfrSef;csufrsm;ESifh &orQ tcsdefumvrsm;udk toHk;csEkdif&eftwGuf cifAsm;\ qHk;jzwfcsufrsm;tay:om rlwnfygonf/ *dk;wdkifr&Sd&if upm;vdkU r& &nfrSef;csufyef;wdkifrsm;\ ta&;ygrIudk bwfpuwfabm AdkvfvkyGJwpfyGJwGif qHk;jzwfrIudpESifh ywfouf erlemMunfhyg/ toif;om;rsm;taejzifh aoG;ylavhusifhcef;rsm;vnf; jyKvkyfNyD;NyD/ upm;&efvnf; tqifoifhjzpfaeNyD/ AdkvfvkyJGESifh ywfouf upm;orm;rsm;tm;vHk;u wufwufMuGMuGjzifh&SdaeMuNyD/ olwdkU\ t0wfvJcef;rsm;odkU jyef0ifvmonhtcgwGif enf;jyq&mu yGJrprDaemufqHk;vIHUaqmfonfh pum;awGudk ajymvdkufonf/ ]uJ - udk,fhvlawG? wdkUEdkifvQif Edkif? &HI;vQifvnf;&HI;? b,folurS r*Fvmaqmifwpfcku owdkUom;t&rf owdkUorD;t&efawGudk trSwf&aeMuwmr[kwfbl;/ 'kwd,&wJhvludkvnf; b,folrS owd&MurSmr[kwfbl;/ 'DaeUnuawmh tqHk;tjzwfay;r,fhyGJbJ} [k ajymvdkufonf/ upm;orm;rsm;uodyfNyD; pdwftm;xufoefaeMuojzifh uGif;xJodkU 0ifvmonfhtcgwGif qifem;&GufwHcg;rsm;onfyif usdK;vkrwwfjzpfoGm;Muonf/ uGif;xJodkU a&mufoGm;onfhtcgrl &kwfw&ufZa0Z0gESifh a'goawG? aomuawG jzpfukefMuonf/ *dk;wdkifr&SdbJESifh jzpfaeonfudk awGUvdkuf&ojzifh *dk;wdkifr&SdbJ b,fvdkvkyfupm;&rvJ[k pdwfqdk;rmefqdk;jzifh ar;Muonf/ olwdkUtaejzifh *dk;wdkifr&SdcJhvQif atmifyGJtwGuf trSwfr&Edkif/ olwdkUabmvHk;u xdovm;? vGJovm;qdkonfudk rodEdkif/ NydKifyGJrSm tajctaeaumif;ovm; ? qdk;ovm;? &nfrSef;csuftwdkif;jzpfonf? rjzpfonfwdkUudk rnfonfhtcgrQ rodEdkifay/ wu,fawmh &nfrSef;csufyef;wdkifrsm;? *dk;wdkifrsm;r&SdcJhvQif bwfpuwfabmyGJudk rnfolrQ rupm;csifMuay/ xdkUaMumifh bwfpuwfabmyGJpOfwpfckESifh ywfouf *dk;wdkifrsm;onf ta&;ygaeonfr[kwfygvm;/ cifAsm;twGufa&m b,fvdkvJ? cifAsm;u *dk;wdkifr&SdbJESifh upm;aeygovm;/ xdkodkU upm;aecJhvQif cifAsm;\ &rSwfrsm;u rnfodkU&Sdaernfenf;/ b0onf wefzdk;&Sdonf

tyef;ajztem;,lpcef;rsm;ESifh EdkifiHwpf0Srf;&Sd bdk;bGm;&dyfomrsm; pdwf0ifpm;p&maumif;onfh jzpf&yfwpfck&Sdaeonf/ tm;vyf&ufrsm;ESifh xl;jcm;onfh r*FvmESpfywfvnfaeU odkUr[kwf arG;aeUuJhodkUaom &ufrsm;rwdkifrD aoqHk;onfh EIef;rsm;onf ododomomusqif;oGm;avh&Sdonf/ vltrsm;pktaejzifh c&prwf aeUwpf&ufydkae&ef? ESpfywfvnf tcrf;tem;wpfck ydkifqdkifEdkif&ef? vGwfvyfa&;aeUwpf&ufydk&&ef ponfjzifh arQmfvifh&nfrSef;xm;Muonf/ xdkyGJvrf;obifrsm; NyD;pD;oGm;onfhtcg &nfrSef;csuf yef;wdkifodkU a&muf&SdNyD;onfhtcgrsm;wGif touf&Sifaecsifpdwfrsm; avsmhyg;usqif;oGm;Murnf/ xdktcg aoEIef;rsm;u csufcsif;xdk;wufoGm;Muonf/ rSefygonf/ &nfrSef;csufrsm;&SdaeorQ b0onfvnf; wefzdk;&SdNyD;vQif qufvufwnfwHhaeEdkifrnf/ b0ESifh ywfouf &nfrSef;csufrm;onf tvGefta&;BuD;aMumif;udk vlwdkif;vdkvdku od&SdMuonf/ odkUaomf *&kpdkufEdkif aomfvnf;aumif;? oufoufrJhaomfvnf;aumif; omrefvltrsm;pkonf vrf;ay: [dka,mifa,mif onfa,mifa,mifjzifh avQmufoGm;aewwfMuNyD;vQif wdwdususa&a&&m&m r&SdMuay/ uG,fvGefol ru0Jvfarmhu pmtkyfwpftkyfudk a&;om;cJhonf/ xdkpmtkyfudk cifAsm;zwf&I&eftwGufom r[kwfbJ 0g;rsdKypf&eftwGufvnf; uRefawmf&nfnTef;vdkygonf/ xdkpmtkyfudk cifAsm;ESifh cifAsm;\ aexdkifyHkaexdkifenf;wdkU\ wpfpdwfwpfydkif;jzpfapcsifygonf/ pmtkyfacgif;pOfrSm ]qdkufudkqdkufbmeufwpf} [k trnf&onf/ emrnfu cufoa,mifjzifh &Sdaomfvnf; wu,fawmh xdkpmtkyfonf vSvSyy a&;om;xm;NyD; vlwdkif;vG,fvG,fululem;vnfEdkifonfh pmtkyfwpftkyfjzpfonf/ armhu vlrsm;onf pufbD;ESifh tvm;o@efwlonf[k ajymcJhonf/ vlwpfa,muftaejzifh &nfrSef;csufwpfck&Sd&modkU avQmufvSrf;&mwGif a&SUwdk;rvmvQifaomfvnf;aumif;? tay dkU rwufEdkifvQifaomfvnf;aumif; vdrfhusvJNydKoGm;rnf[k qdkcJhonf/ &nfrSef;csufyef;wdkifwpfckonf NydKifjrif;wpfa,muf\ tEdkif&jcif;rsdK;vnf; jzpfEdkifonf/ *sLvDu olr\ jrif;tdkif;&pfudk odyfcspfonf/ odkUaomf ,cktcsdefrl olu emusif? pdwfysuf? aomursm;jzifh yifyef; ESvHk;emvsuf&Sdaeonf/ &ufowywfaygif;rsm;pGmuyif BudKwif {&mrNydKifyGJBuD;wpfcktwGuf jrif;udk oefU&Sif;a&; vkyfay;xm;onf/ tarT;trSifrsm;udkvJ yGwfwdkufxm;NyD;

aoaocsmcsmavhusifh ysdK;axmifay;cJhonf/ eHeufwdkif; 3 em&Duwnf;uxNyD;vQif tao;pdwf*&kpdkuf&onf / aoaocsmcsm oyfoyf&yf&yfjzpfaeatmif tNrD;utp *&kwpdkuf aqmif&Gufxm;&Sdonf/ jrif;\ ukef;ESD;udkvnf; oHrsm;jzifh wefqmqifxm;onf/ cGmrsm;onfvnf; aea&mifatmufwGuf awmufajymifvsuf&Sdaeonf/ tppt&m&mrSm oefUoefU&Sif;&Sif; awmufawmufajymifajymifjzpfaeMuNyD;vQif jrif;ydkif&Sifjzpfol *sLvDuvnf; t&kyfuav;wpf&kyfESifh yifwlaeonf/ NydKifyGJwGif bmjzpfoGm;onf[k xifygovJ/ bmrSudk rjzpfvdkufyg/ ckefvdrfhrnf[k arQmfvifhxm;onfh jrif;wpfaumifu rckefEdkifbJ&Sdaeonf/ wu,fawmh ajcyifrajrmufcJhyg/ em&Daygif;rsm;pGm BudK;pm;yrf;pm;vkyfNyD;aemuf qkvmbfwpfckudk pdwful;,OfcJhorQ jrif;u yxrtBudrf ckef&efudkyif 3 Budrfwdkifwdkif jiif;y,fcJhojzifh NydKifyGJrS xkwfy,fjcif;cHvdkuf&onf/ olru tdkif;&pftwGuf aps;EIef;wpfck owfrSwfvdkufNyD;vQif owif;pmxJrSm aMumfjimxnfhonf/ 0,folu aps;qpfonfudk jiif;y,fNyD; olrvdkcsifonfh aps;udk &atmif a&mif;EdkifcJhonf/ a&mif;&aiGudkbPfpm&if;xJ xnfhxm;NyD; aemufxyfjrif;wpfaumifudk tonf;toefvkdkuf&Smonf/ a'otwGif;&Sd jrif;aZmif;rsm;jyyGJrsm;udk vdkufMunfhonf/ jrif;ESifh ywfouf xkwfa0xm;orQ a&;om;orQ t&mtm;vHk;udk vdkuf&Smzwfonf/ aemufqHk; bwfwm;&rftrnf&Sd jrif;wpfaumifudk awGU&onf/ xdkjrif;udk awGUvQif awGUcsif; *sLvDu oabmusoGm;onf/ odkUaomf jyem tenf;i,f&Sdaeonf/ jyemrSm tdkif;&pfudk a&mif;wkef;u&onfh aiG ESifh bwfwm;&rf\ aygufaps;u wtm;uGm[aeonf/ tazESifh taru aiGpdkufxnfhay;rnfudkvnf; vufrcHay/ *sLvDonf olvdkcsifonfh t&mwpfcktwGuf wpfpHkwpfckvkyfrSjzpfrnfqdkonfudk em;vnfonfh olwpfa,mufjzpfonf/ &nfrSef;csufyef;wdkifudk &atmif,lEdkifrnfh tajccHed,mrudkvnf; aumif;aumif;em;vnfonf/ cifAsm;taejzifh cifAsm;oGm;Edkifoavmuftxd a0;a0;oGm;rdonfhtcgwGif a&SUodkU ydk us,fus,fjyefUjyefU awGUjrifvmEdkifvdrhfrnf/ tdkif;&pfudk a&mif; &onfhaiGrsm;ESifh p&efay;acsvdkufNyD;vQif usefaiGudk t&pfusay;acsonfhpepfjzifh bwfwm;&rfudk 0,f,lvdkufonf/ xdkUaemuf ay;p&m&Sdonfh aiGrsm;udk qyf&eftwGuf olru tvkyfwpfck&SmcJhonf / bwfwm;&rf\ avhusifhysdK;axmifp&dwfudkvnf; olUbmomol &SmazGcJh&onf/ jrif;twGuf vnf;aumif;? olrtwGuf aomfvnf;aumif; tNrJwrf;yi BudK;pm;yrf;pm; aqmif&GufcJhonf/ rMumrD bwfwm;&rfESifh *sLvDwdkU qkwHqdyfrsm;pGm&cJhMuonf/ *sLvD\ tcef;eH&H ta&mifrsdK;pHkaom zJBudK;rsm;udk awGU&Sdvm&onf/

bwfwm;&rftwGuf ay;vdkuf&onfh 0ifaiG&&SdcJhonf/

aiGyrmPxuf

qcGJausmf

Zmwfvrf;ESifh ywfouf pdwf0ifpm;p&maumif;onfrSm *sLvDonf uRefawmf\ orD;i,fwpfa,mufjzpfaomfvnf; &nfrSef;csuf tvGefjyif;xefonf/ uRefawmfwdkUu wpfpHkwpf&mudk jyif;jyif;xefxefvdkcsifcJhvQif wdwdususa&a&&m&m &nfrSef;csufwpfck owfrSwf&rnfjzpfaMumif;udk oifcef;pm&&SdEdkifonf/ uRefawmfwdkU rqHk;&IH;Edkifovdkyif tjcm;udp&yf awmfawmfrsm;rsm;wdkUudkvnf;qHk;&HI;rI rjzpfatmif tultnDay;wwfvmonf/ pGrf;tm;udk toHk;csjcif; ESpftwefMumu Edkif&m*&m a&wHcGefodkU yxrqHk;tBudrf oGm;a&mufcGifh BuHKcJh&onf/ xdka&wHcGefESifh eD;uyfvmonfhtcgwGif av,mOfrSL;u ]vlBuD;rif;rsm;cifAsm;? cifAsm;wdkU&JU vuf0JbufrSm Edkif&m*&m a&wHcGef&Sdygw,f/ aumif;uifrSaeNyD; a&wHcGefudk rMunhfzl;wJHolrsm;um av,mOf&JU vuf0Jbufudk vmMuyg/ 'DjrifuGif;[m odyfvSwJh jrifuGif;wpfckjzpfygw,f} / olUpum;udk em;axmifum rdkifaygif;rsm;pGma0;uGmaeaomfvnf; aumif;uifodkU ay&maygif;rsm;pGm yef;xGufaeonfh a&wHcGefudk Munfh&onfhtcgwGif xdkEdkif&m*&m a&wHcGef\ {&mrpGrf;tm;rsm;udk awGUjrifcHpm;Edkifygonf/ xdka&yef;rsm;udk MunfhaepOf pdwfxJodkU tawG;wpfck0ifa&mufvmonf/ ESpfaygif;rsm;pGmuyif a&*gvHoef;aygif;rsm;pGmwdkUonf ay 180 tjrifhrS atmufodkU usvmNyD;aemuf bmrS jzpfrvmbJESifh aysmufuG,fqHk;&IH;oGm;Mu&onf/ odkUaomf wpf&uf pDrHudef;&Sdonfh yk*dKvfwpfOD;u xdk{&mrpGrf;tm;BuD;\ wpfpdwfwpfa'oudk,lum xdef;csKyfrI jyKvdkufonf/ xdka&wHcGef\ a&tm;wpfpdwfwpfa'oudk &nfrSef;csufwpfckodkU OD;wnfay;vdkufNyD;vQif a&tm;vQyfppfvkyfief;rsm;rS bD;rsm;udk vnfywfapum vQyfppf"gwftm; uDvdk0yfoef;aygif;rsm;pGmudk xkwfvkyfay;vdkufonf/ tdrfaxmifaygif;rsm;pGmudk vQyfppfay;EkdifNyD;? pm;eyf&dum wefaygif;rsm;pGm;udk pdkufysdK;&dwfodrf;EdkifcJhMuonf/ vloHk;ukefypnf;aygif;rsm;pGmudkvnf; xkwfvkyfjzefUjzL;EdkifcJhMuonf/ tvkyftudkifrsm;&&SdMuNyD;vQif uav;rsm;udkvnf; ynmoifay;Edkifonf/ vrf;rsm;azmufNyD;

taqmuftOD;rsm; aq;&Hkrsm;udkvnf; aqmufay;EdkifcJhonf/ odkU jyKvkyfEdkifonfrSm vQyfppfpGrf;tm;t&if;tjrpftopfwpfckaMumifhomvQif jzpfonf/ xdkrS tusdK;cHpm;&onfh pm&if;udk ajymrnfqdkvQifrl qHk;Edkifrnfr[kwfyg/ odkUaomf xdkt&mrsm;tm;vHk;wdkUonf pDrHudef;&Sdonfh vlwpfa,mufu a&wHcGefrS pGrf;tm;wpfpdwfwpfa'oudk,lNyD; wdusaom &nfrSef;csufwpfck yef;wdkifwpfckqDodkU OD;wnfay;vdkufEdkifomjzpfonf/ xdkUaMumifh uRefawmfu cifAsm;udkvnf; xdktwdkif;yif vkyfaqmif&ef awmif;qdkaecJhjcif;jzpfonf/ &nfrSef;csufrsm;u b,folUtwGufvJ tbd"gefrsm; &nfrSef;csufqdkonfrSm OD;wnfcsufwpfck ? &nf&G,fcsufwpfck[k azmfjyxm;avh&SdMuonf/ &nfrSef;csufqdkonfrSm pDrHudef;wpfckyifjzpfonf/ cifAsm;u vkyfaqmifEdkif&ef arQmfvifhxm;onfh t&mwpfckvnf; jzpfonf/ cifAsm; b,folyJJjzpfjzpf? b,fae&ma&mufa&muf ? bmyJ vkyfaevkyfae? cifAsm;rSm &nfrSef;csuf&Sdae&rnfh taMumif;udk jcGif;csufr&Sd ajymjyvdkygonf/ a*spDyifeDu xdktaMumif;udk odkU vSvSyy zGJUqdkcJhonf/ ]&nfrSef;csuf&Sdonfh pawmh pma&;wpfa,mufudk ay;yg/ olUudk &mZ0ifwGifwJh olwpfa,mufjzpfvmatmif vkyfay;r,f? &nfrSef;csufr&SdwJh vlwpfa,mufudk ay;yg/ uRefawmfu olUudk pawmhpma&;wpfa,mufjzpfatmifom vkyfay;Edkifw,f} [k ajymcJhonf/ rdcifrsm;onfvnf; &nfrSef;csuf&Sdoifhonf/ ta&mif;pma&;rsm;? tdrf&Sifrrsm;? ausmif;om;rsm;? tvkyform;rsm;? q&m0efrsm;ESifh tm;upm;orm;rsm;ponfwdkUrSmvnf; &nfrSef;csufrsm;&Sdaeoifhonf/ Edkif&m*&m a&wHcGefBuD;vdk cifAsm;taejzifh jrdKUwpfjrdKUudk rD;xGef;vif;ray;Edkif/ odkUaomf &nfrSef;csufwdwdusus&Sdjcif;tm;jzifh cifAsm;\ udk,fydkifpGrf;tm;rsm;udk xkwfvkyfEdkifum cifAsm;jzpfcsifonfh t&mrsm;rSm pwifjzpfajrmufpjyKvmcJhNyD/ &nfrSef;csufrsm;\ vQdKU0Sufcsufudk tav;teufajymMum;&vQif {0&ufawmifudk yxrqHk;wufonfh qmtuf'fref[Dvm&Du xdkatmifyGJudk b,fodkU b,fyHk &,lcJhaMumif;? ajymjyyHkudk pOf;pm;Munfhprf;yg/ wpf&ufrSm tdrftjyifxGufNyD; vrf;avQmufvdkuf&if;ESifh urmrSm tjrifhqHk;awmifBuD;wpfck\ xdyfzsm;odkU a&muf&SdoGm;onf[k ajymvdrfhrnfxifygovm;/ vHk;0r[kwfyg/ &nfrSef;csufwdwdususr&SdbJESifh wpfckckudk

&,lEdkifonf[k cifAsm;u tlaMumifaMumifEdkifonfht&mr&Sdyg/

awG;rdjcif;avmuf

&nfrSef;csuf 7 rsdK;rSm udk,fcEmydkif;qdkif&m? aiGa&;aMu;a&;qdkif&m? pdwf"gwfydkif;qdkif&m? vkyfief;cGifqdkif&m? rdom;pkqdkif&m? pdwfoabmxm;qdkif&mESifh vlrIa&;qdkif&mwdkU jzpfMuonf/ pmtkyfwpfavQmufwGif xdk&nfrSef;csufrsm;udk OyrmtrsdK;rsdK; jzifh azmfjycJhaomfvnf; ae&mtuefUtowfaMumifh wpfpdwfwpfa'oavmufudkomvQif uRefawmftm&HkpdkufEdkifygonf/ uRefawmf\ tawG;tac:awGudk pdwful;,OfqefvGef;onf[k xifcJhvQifvnf; aiGa&;aMu;a&; &nfrSef;csufESifh ywfouf ae&mtenf;i,fay;csifygonf/ cifAsm;taejzifh tHhtm;oifhoGm;p&mrvdkyg/ w&m;0if&&Sdxm;ygonf [k ,lqcJhvQif aiGaMu;qdkonfrSm cifAsm;u ay;qyfonfh jznfhpGrf;rIudk wdkif;wmEdkifonfh udkufwHwpfckyif jzpfonf/ cifAsm;0ifaiGydk &&Sdaejcif;rSm cifAsm;avmuf tpGrf;tpr&Sdolrsm;? yg&rDrygolrsm;? tvkyftudkiftcGifhtvrf;r&Sdolrsm;xufydkawmfaeom jzpfonf/ vltrsm;taejzifh aiGaMu;udk raumif;rI tm;vHk;\ tajccHZmpfjrpftjzpf rSm;,Gif;pGm ajymaeMuonf/ wu,fawmh aiGaMu;udk cspfjrwfEdk;aejcif;u omvQif raumif;rI'kp&dkuftm;vHk;\ t&if;tjrpfjzpfonf/ xdkudprsm;tm;vHk;udk ajymNyD;onfhaemufwGif bk&m;ocif\ yxrynwfcsufudk tav;teufxm; ajymyg&ap/ urmay:wGif ynmt&SdqHk; yk*dKvfwpfOD;jzpfonfh aqmfvrGefu ] aiGudkom&SmazGaevdkolonf rnfonfhtcgrQ rwif;wdrfEdkif} [k ajymcJhonf/ &dk;&dk;&Sif;&Sif;ajym&vQif aiGaMu;u uRefawmfwkdU\ bk&m;ocifjzpfvmaomtcg uRefawmfwdkUrSm b,favmufyif &Sd&Sd rnfonfhtcgrQ auseyfEdkifvdrfhrnfr[kwfyg/ vGefcJhonfh 2ESpfcefU twGif; oef;aygif;axmifaygif;rsm;pGm MuG,f0ol 5 OD; uG,fvGefoGm;cJhMuNyD;? xdkodkU uG,fvGefcgeD;tcsdefxd aiG&SmaeMuonfudk MunfhvQif xdktcsufudk oufaojyEdkifonf/ oef;<u,folaX;BuD; ]a[mif;0yf[l; aiGb,favmufcsefxm;cJhoenf;} [k wpfa,mufa,mufu ar;MunfhonfhtcgwGif ]tukefvHk;csefxm;cJhonf} [k ajymMuonf/ cifAsm;udkvnf; wpfa,mufa,mufu ] b,favmufcsdefxm;rnfenf;} [k ar;vmcJhvQif ] a[mif;0yf[l; csefoavmufyif csefxm;cJhrnf} [k om jyefajzvdkufyg/ wu,fawmh aiGaMu;qdkonfrSm cifAsm; aqmif&GufEdkifonfh

tusdK;jyKrIwpfckudk wdkif;wmonfh twdkif;twmwpfckom jzpfonf/ cifAsm;\ 0efaqmifrIBudK;pm;tm;xkwfrIrsm;avav? aiGa&;aMu;a&; qkvmbfursm;avjzpfrnf/ cifAsm;taejzifh odESifhaeNyD;om; udpwpfckrSm aiGudk vdktyfNyD[k qkdvQif tpm;xdk;p&mr&Sdyg/ tjcm;t&mrsm;u om twlwlqdkcJhvQif aiGr&Sdwmxuf &dSdwmu ydkaumif;aMumif;udk aoaocsmcsmajymEdkifygonf/ xdkUjyifaiGqdkonfrSm vSvSyy ta&mifjc,fxm;NyD;vQif rnfonfht&mESifhrqdk vdkufzufEdkifygonf/ oHrPd tdyfruf&Sif &mpkESpfaygif;rsm;pGmuyif a0g[m&ukefonfrsm;u tdyfrufrsm;? pdwful;rsm;&SdMuzdkUtwGuf tBuHOmPfrsm;udk awmif;cHcJhMuonf/ vGefcJhaom ESpf tenf;i,fu rmwifvlomuif;onf emrnfausmfMum;aom awmifxdyfay:u rdefUcGef;rsm; tar&duefvlrsdK;wdkU \ todOmPfudk arTaESmufxdk;qGNyD; ] ighrSm tdyfrufwpfck&Sdonf} [k aMunmvdkufonhftcgwGif ajcaxmuftpHkaygif;wpfoef;udk csDwufapcJhonf/ tjcm;aom tdyfruf&Sifwpfa,mufrSm vlykoavmuf pGrf;tm;awG wpfyHkwpfyifBuD;&SdNyD;vQif ZD0pGrf;&nfrnfonfhtcgrQ rcef;ajcmufonfh olwpfOD;jzpfonf/ ol\ trnfrSm 'wfpwma&*gjzpfonf/ ol\ rdom;pk0ifrsm;ESifh euf&dIif;onfh qufqHa&;udk xm;&SdNyD; bmoma&; ,HkMunfcsufvnf; jyif;jyoljzpfonf/ 'wfpwmua,;wuodkvfrS ynmoifqk avQmufxm;&mwGif jiif;y,fcHcJh&onf/ tb,faMumifhqdkaomf olu atmifjrifrI vrf;aMumif;ay dkU tvsifpvdk a&mufcsifae jzpfonf/ ol\ vGwfvyfaom pD;yGm;a&; vkyfief;&Sif tdyfrufonf Koll Aid wpfu&m;ESifh pwifcJhNyD; csufcsif;yif ta&mif;qdkifrsm;\ pifay dkU a&muf&SdoGm;onf/ odkU apmapmpD;pD; atmifjrifrIrsm;u olUudk vGwfvyfonfh pD;yGm;a&; vkyfief;e,fy,fxJodkU qGJoGif;vdkufonf/ 'wfpwmonf um;ta&mif;udk,fpm;vS,ftaejzifh vnf;aumif;? qD;,m;pfESifh tjcm;vkyfief;rsm;\ ta&mif;orm;taejzifhvnf;aumif;? aqmufvkyfa&;ukrPDrS 0efxrf;wpfOD;taejzifhvnf;aumif; atmifjrifcJholjzpfonf/ odkUaomf 'wfpwmESifh ol\ vkyfazmfudkifzuf bm'D wkdUonf tajctaersm;pGmay;onftxd apmifhqdkif;raebJ rD&Sd*efjynfe,frS trfa0;ukrPDESifh 1965 ckESpf? Edk0ifbmv 1 &ufaeUwGif aygif;pnf;rdcJhMuNyD;vQif olwdkU\ wdk;wufrIrsm;ESifh atmifjrifrIrsm;u rSefrSefjzpfay:vmcJhonf/ pdwftm;xufoefpGmjzifh em&Daygif;rsm;pGm BudK;pm;yrf;pm;vkyfudkifMujcif;aMumifh uwdysufrIrsm;&SdcJhonfh twdwfu ol\ tdyfrufrsm;udk a&*gtaejzifh

taumiftxnfazmfEdkifcJhonf/ ,cktcg a&*g\ tzGJUtpnf;onf urmtESHUwGif xif&Sm;onfh tzGJUtpnf;BuD;wpfckjzpfNyD;vQif axmifESifh aomif;ESifh csD &SdaeNyD/ 'wfpwma&*g\ atmifjrifrIonf trfa0;ESifh aygif;pnf;vdkufNyD;rSom jzpfay:vmcJhonf r[kwfay/ &dk;om;rI ? opm&SdrI? oDv&SdrI? orm"d&SdrI? bk&m;ocif ,HkMunfrI[k aom tajccHausmufwHk;rsm;ay:wGif ESpfaygif;rsm;pGm tajccHrIaMumifh atmifjrifrI&&SdcJhjcif;jzpfonf/ xkdatmifjrifrIonf ESpfumvMum&SnfpGmuyif olUpdwfxJ&SdaecJhNyD;vQif BudKwifjyifqifrIrsm;tcGifhtvrf;rsm;ESifh BuHKBudKuf&onfhtcgwGif taumiftxnfay:vmcJhjcif;jzpfonf/ xdkodkU jzpfvmrnfudkvnf; 'wfpwmu aumif;aumif;BuD; od&Sdxm;onf/ tb,faMumifhqdkaomf xdkpdwful;rsm;udk i,fpOfuav;b0uwnf;uyif pdwful;,OfcJhyifjzpfonf/ tqdkyg pdwful;udk vlvm;ajrmufvmonfh tcsdefwGif xyfrH jyKpkauR;arG;a&avmif;aygif;oifcJhNyD;aemuf vlBuD;b0odkU a&muf&Sdvmonfhtcgrl zGHUjzdK;&SifoefEdkifcJhonf/ xdkatmifjrifrIjzpfpOf 'wfpwmu olUb0ESifh ywfoufvnf;aumif;? ol\ pD;yGm;a&;vkyfief;ESifh ywfoufvnf;aumif; rdrd\ tm;xkwfrI? jrKyfESHrItm;vHk;udk ay;qyfcJhojzifh aiGaMu;jynfhpHkNyD; tdyfcef; 7 cef;yg ay 11000 us,f&Sd vSyaom aetdrfwpfvHk;? a&ul;uef? ZdrfcHarmfawmfum;rsm; ponfh t&mtm;vHk;udk rvTJra&SmifombJ &&SdcJhonf/ 'wfpwmu ol\ oEdXmefcsrSwfrIESifh atmifjrifrIwdkUESifh ywfouf rdrda&muf&SdEdkifonfh ae&mudk vHk;0 tuefUtowfrxm;cJhojzifhom tuefUtowfr&Sdaom atmifjrifrIrsm;udk &&SdcJhjcif;jzpfonf/ 'wfpwmajymonfh pum;rSm olUudk,fydkifpum;vHk;vnf; [kwfcsifrS [kwfrnf/ olu b,folurS oifhtdyfrufudk cdk;r,lygapESifh[k qdkjcif;rSm tjcm;olrsm;uvnf; rdrdwkdU\ tdyfrufudk cdk;,loGm;EdkifaMumif;udk azmfjyvdkuf&ma&mufonf/ 'wfpwmESifh bm'DwdkUtaejzifh ESpfaygif;rsm;pGmuyif olwdkU\ pdwful;rsm;udk oHrPdtdyfruftjzpf rufvmcJhMujcif;jzpfonf/ 'e onf 'wfpwma&*gtwGuf tvkyfjzpfovdkyif cifAsm;twGufvnf; tvkyfjzpfygvdrfhrnf/ ol\ Zmwfvrf;uvnf; xdyfqHk;rSm awGUMurnfqdkonfh 'eudk taxmuftuljyKygvdrfhrnf/ tb,faMumifhqdkaomf a&*gtaejzifh xdyfqHk;odkU wufa&muf&eftwGuf avSum;azmfjyxm;onfh t&mtm;vHk;udk &&SdcJh jzpfonf/ xdyfqHk;odkU a&muf&Sdatmif udk,fum,ESifh pdwf"gwftiftm;wdkUjzifh aqmif&GufcJh&jcif;jzpfonf/ xdkae&m a&mufaejcif;rSm cdkifrmonfh tkwfjrpfay: wnfaqmuf jzpfNyD;? xdyfqHk;a&mufonfhtcg xdkifaeavmuf&efyif ae&mr&Sdonfudkvnf;

awGU&rnf/ b0ESifh ywfouf olvdkcsiforQ t&mtm;vHk;udk &&SdcJhjzif;rSm vlrsm;pGmwdkUtm; olwdkU vdkcsifonfh t&mrsm;udk aqmif&Gufay;EdkifcJhjcif;aMumifh jzpfonf/ ydk ta&;BuD;onfrSm ol\ vSyacsmarmonfh ZeD;onfESifh olwdkU\ uav; 7 a,mufvnf; aysmf&Tifusef;rmNyD; aewwfxdkifwwfum &if;ESD;rI&&Sdvmjcif;yifjzpfonf/ xdkt&mrsm;udk &&SdEdkifatmif oHrPd tdyfruf&Sif 'wfpwma&*gu aqmif&GufcJh&jcif;jzpfonf/ ,cktcg cifAsm;\ udk,fydkif&nfrSef;csufrsm;ESifh ywfoufvnf; wpfpHkwpfckudk csrSwfaqmif&GufoifhaeNyD jzpfygonf/ odkUjzpf &nfrSef;csufrsm;\ p&dkufvuPmrsm;udk rnfodkU rnfyHkcsrSwfrnf? rnfokdU BudK;yrf;&rnfqdkonfudk azmfxkwfMunfhMuygpdkU/ tcef; ( &nfrSef;csufyef;wdkifrsm;\ trSwfpOf ( &nfrSef;csufBuD;rm;&rnf 2 ) p&dkufvuPmrsm; 1 )

cifAsm;taejzifh &nfrSef;csufrsm; csrSwfonfhtcgwGif cifAsm;\ udk,fwGif;rS t&mwpfckcku oGm;MupdkU? vkyfMupdkU[k pwif EdI;aqmfvmcJhvQif cifAsm;wGif&SdzHk;uG,faeonfh pGrf;&nfrsm;onfvnf; jrifhwifhvmayrnf/ aemuftcef;rsm; atmifjrifrI&&SdcJhonfh vlwef;pm;tvTmtoD;oD;rS yk*dKvfrsm;\ taMumif;udk qufvufavhvmMunfhMurnf/ vlwdkif;vlwdkif;rSm &nfrSef;csuftjynfh&SdaeMujyD;vQif {&mrudp&yfBuD;rsm;udkvnf; aqmif&GufEdkifcJhMuonf/ olwdkU\ Zmwfvrf;rsm;udk aoaocsmcsmzwf&IMunfhapcsifygonf/ tb,fhaMumifhqdkaomf if;wdkU\ Oyrmrsm;uvnf; cifAsm;udk wnfhwnfhBuD; ajymjyaeygvdrfhrnf/ if;wdkU taMumif;udk awG;awmqifjcifum olwdkU\ ae&m 0ifNyD; MunfhjrifEdkifonf/ olwdkU\ BudK;pm;tm;xkwfrI? &if;ESD;jrKyfEHSrIwdkUudk &,laqmif&Gufjcif;tm;jzifh cifAsm;\ &nfrSef;csufrsm;udk &&SdEdkifNyD;vQif tHhtm;oifhp&m udp&yfawG jzpfvmEdkifygonf/ xda&mufrI&Sdaom &nfrSef;csufyef;wdkifrsm;jzpf&eftwGuf &nf&G,fcsufBuD;rm;&efvdkygonf/ tb,fhaMumifhqdkaomf atmifjrifNyD;ajrmufrIwpfcktwGuf vdktyfonfh pdwftm;wufMuGrI&Sd&efqdkcJhvQif &nfrSef;csufrsm;onf BuD;rm;&ygvdrfhrnf/ vlwdkif;twGuf vkyf&efvdktyfonfh udprsdK;?

tao;tzGJudp&yfrsdK;wdkUESifh ywfoufrl pdwfwufMuGp&mrvdkyg/ tdrfvcay;&jcif;? um;c ay;&jcif;? tqifajyatmif aexdkif&jcif;rsm;twGuf pdwfwufMuGp&mr&SdEdkifyg/ cifAsm;taejzifh rdrd\ tpGrf;tprsm;udk taumif;qHk;xkwf toHk;jyK&onfhtcgESifh oifhawmfonfh &nfrSef;csufrsm;ESifh aqmif&Guf&onfhtcgrsdK;om pdwftm;wufMuGrI jzpfvmEdkifygonf/ tm;upm;avmu tm;upm;orm;wpfa,mufonf tao;tzGJNydKifyGJrsm;xufpmvQif NydKifyGJBuD;rsm;wGif ydkxl;cRefwwfMuonf/ a*gufoD;&dkuform;? wif;epfupm;orm;? abmvHk;orm;? vufa0SUorm; ponfwdkUonfvnf; tao;tzGJ yGJpOfi,frsm;wGif nhHzsif;wwfMuonf /xdkUaMumifh yif tm;upm; avmu upm;yGJ awmfawmfrsm;rsm;udk vltrsm;u pdwfysufwwfMujcif;jzpfonf/ EdkifiHa&;vnf; xdkU twlyifjzpfonf/ &nfrSef;csufyef;wdkifwpfck onf jydKifyGJwpfckvdk jzpfaeojzifh cifAsm;taejzifh cufcufcJcJ BuD;BuD;rm;rm; &nfrSef;csuf wpfckudk csxm;cJhvQif taumif;qHk;aom tpGrf;tprsm; xGufay:vmrnf/ pdwftm;xufoefvmrnf/ xdkpdwftm;xufoefrIrsm;u taumif;qHk;BudK;yrf;tm;xkwfjcif;jzifh &nfrSef;csufyef;wdkifrsm;udk &&Sdatmif aqmif&Gufay;Edkifygvdrfhrnf/ cifAsm;taejzifh rdrd\ taumif;qHk;tpGrf;tprsm;udk xkwfoHk;NyD;aemuf ntdyf&m0ifaomtcgyif ]'DaeUawmh igtaumif;qHk;aqmif&GufcJhNyD;NyD} [k pdwfcs vufcsjzifh ESpfESpfNcdKufNcdKuf tdyfaysmfEdkifonf/ BuD;rm;onfh &nfrSef;csufwpfckudk &&Sd&eftwGuf cifAsm;taejzifh taumif;qHk;aqmif&GufEdkifcJhNyDjzpfonfudk udk,fwdkifodae jzpfonf/ cifAsm;\ BuD;rm;onfh &nfrSef;csufrsm;udk BudK;pm;tm;xkwfaeorQ umvywfvHk; &THUxJ AGufxJomvQif c&D;rqHk;Edkifay/ b0qdkonfudk BuD;rm;onfh t&mwpfcktjzpf odjrif&efvdkonf/ ynm&Sdwpfa,mufu ]tao;tzGJ pDrHudef;rsm;udkom rcsrSwfygESifh/ olwdkUonf vlom;\ pdwf0dnmOfudk arTaESmufacsmufcsm;EdkifpGrf;r&Sd} [k ajymcJhzl;onf/ b0ESifh ywfouf cifAsm;\ jrifyHkjrifenf;u xdkb0rSm cifAsm;\ &yHk&enf;udk tqHk;tjzwfay;ygvdrfhrnf/ oHacsmif;wpfacsmif;udk rif;wkyfwpfcktjzpfoHk;ygu wpfa':vmavmuf omwefNyD; xdkoHacsmif;udk jrif;cGmrsm;jzpfatmif vkyfcJhvQif a':vm 50 cefU wefrnf/ xdkoHacsmif;udkyifvQif oefUpifatmifvkyfNyD; em&Drsm;

xkwfvkyf&eftwGuf odef;cefUwefrnf/

oHrPdjzpfatmifjyKvkyfEdkifvQif

a':vm

25

xdkoHacsmif;udk cifAsm;u jrifyHkjrifenf; jcm;em;ovdkyif cifAsm;udk,f cifAsm;ESifh cifAsm;\ tem*gwfudk jrifyHkjrifenf;wdkUuvnf; cifAsm;udk uGJjym;atmif vkyfay;onf/ cifAsm;taejzifh &nfrSef;csuf BuD;BuD;rm;rm; wpfck xm;&Sd&rnf/ tdrf&Sifr? tm;upm;orm;? ausmif;om;? ta&mif;orm;? pD;yGm;a&;orm;? b,fvdkvlyifjzpfaeygap? olwdkUrSm &nfrSef;csufyef;wdkifwpfck&Sd&rnf/ rSefygonf/ &nfrSef;csufyef;wdkifrsm;onf wpfa,mufESifhwpfa,muf rwlnDMuay/ bGwfum;wD0g&Sifwefu ]ol\ atmifjrifNyD;ajrmufrI yrmPudk ausmfvTm;cJh&onfh tcuftcJ twm;tqD;rsm;ESifhwdkif;wm&rnf} [k qdkcJhonf/ uRefawmfu ol ESifh oabmwlygonf/ tb,faMumifhqdkvQif rsm;rsm;ay;&av? rsm;rsm;vdkav jzpfayvdrfhrnf/ NrdKUxJrSm tnHhqHk;jzpf&ef tmrcHonf uRefawmftvkyfvkyfaeonfh ukefpdrf;qdkif\ wpfzuftcef; aumfzDqdkifESifh ajryJqdkifwdkUudk wGJNyD; zGifhvSpfxm;onf/ qdkifydkif&Sif\ trnfudk tefu,f*sdK;[k od&SdMuonf/ aumfzDavSmfonfhteHUESifh ajryJavSmfonfh teHUwdkUonf tvGefqGJaqmifrI&Sdojcifh jzwfoGm;orQ vltm;vHk;udk zdwfac:Edkifonf/ tefu,f*sdK;u rD;zdkcef; wpfckckawmh avSmfaewwfonf/ ajryJrsm;udk ausmufrD;aoG;oHk;rD;zdkjzifh avSmfonf/ xdkajryJrsm;udk avSmfNyD;onfhtcg puLbl;wpfckxJodkU xnfhonf/ xdkpuLbl;xJu ajryJrsm;udk ,lNyD;vQif tdwfuav;wpfvHk;pD vdkufxnfhonf/ xdktcsdefu ajryJtdwfwpftdwfudk ig;qifhjzifh a&mif;csonf/ tdwfrsm;udk jznfhNyD;onfhtcgwGif olu xdktxJrS ajryJaph ( 2 ) aphpD jyefEIwfNyD;vQif puLbl;xJjyefxnhfxm;onf/ tdwfrsm;jznfhNyD;onfhtcgwGif ajryJ 2 aphpD jyefz,fxm;vdkufojzifh bl;xJwGif ajryJawG usef&Sdaeao;onf/ tefu,f*sdK;onf qif;&Jonfh vlwpfa,muf\ b0rsdK;jzifh aexdkifcJh&NyD;aoawmhvnf;? qif;&Jom;vdkyif aooGm;cJhonf/ olu ajryJrsm;taMumif;avmufudkomvQif awG;aecJhonf/ odkUaomf ol\ jyemrSm ajryJ r[kwfay/ um&dkvdkif;em;jynfe,f awmifydkif;udkvHbD,modkU uRefawmfa&mufoGm;onfhtcg rnfonfhtcgrQ rarhEdkifonfh qdkif;bkwfwpfckudk jrifvdkuf&onf/ xdkqdkif;bkwf ]u&dkrm\ ajryJrsm;jrdKUxJrSm tnhHqHk;jzpfap&ef tmrcHonf} [k a&;xm;onf/

pyfpkvdkpdwfESifh xdktaMumif;udk uRefawmf pHkprf;Munfhonf/ rpwmu&dkrmu ol\ pD;yGm;a&;vkyfief;udk qdkif;bkwfi,fav;wpfckjzifh pwifonfhtcguyif xdkpmwef;udk a&;xm;cJhonf/ xdkqdkif;bkwfudk jrifolrsm;u NyHK;&,fum ajryJrsm;udk 0,f,lMuonf/ xdkUaemuf qdkif;bkwfrS pmom;rsm;udk ajryJtdwfrsm; xnhf&dkufxm;vdkufonf / vlawGu ydkNyD; NyHK;Mujyefonf/ odkUaomfvnf; ajryJrsm;udkawmh 0,foGm;Muonf/ tcsdefMumvmonfhtcgwGif rpwmu&dkrmonf udkvHbD,mNrdKU\ vrf;rrsm;ay: aumfr&Sifpm;pepfjzifh ta&mif;orm;vli,frsm;udk iSm;&rf;um ajryJ a&mif;csapcJhonf/ ol\ qdkif;bkwfonfvnf; BuD;oxuf BuD;vmNyD;vQif pD;yGm;a&; tajctaevnf; aumif;oxuf aumif;vmcJhonf/ aemufqHk; awmifydkif;um&dkvdkif;em;jynfe,fxkwfukefjyyGJ ol\ ajryJrsm;udk jyoa&mif;cs&ef tcGifhta&;&&SdcJhonf/ a'oE& tm;upm;yGJrsm;? awmifydkif;um&dkvdkif;em;wuodkvf tm;upm;yGJrsm;vnf; a&mif;cscGifh&onf/ ol\ emrnfu ausmfMum;vmNyD;vQif pD;yGm;a&;vkyfief;vnf; wdk;wufvmcJhonf/ ,aeUqdkvQif rpwmu&dkrmonf atmifjrifMuG,f0onfh olwpfa,muf jzpfaeNyD/ olonfvnf; if;\ ajryJrsm;taMumif;udkom awG;oljzpfonf/ ae&m tajccHtm;jzifh xkwfukefypnf;wpfrsdK;wnf;udkom a&mif;csMuonfh olESpfa,muf&Sdonf/ wpfa,mufrSm tpuwnf;u qif;&JcJhNyD;vQif aemufvnf; qif;&Jaeonf/ tjcm;wpfa,mufrSmrl qif;&Jaomfvnf; xdktwdkif;aeoGm;&ef qEr&Sday/ wlnDonfh xkwfukefypnf;rsm;udk a&mif;csMuaomfvnf; olwdkU\ &nfrSef;csufrsm;u rwlnDMuonfudk awGU&Sd&onf/ tvkyfu t"dur[kwf cifAsm;\ tvkyftudkiftaetxm;aMumifh rnfodkUrQ jcm;em;oGm;rnfr[kwfyg/ cifAsm;u q&m0efwpfa,muf? pD;yGm;a&;vkyfief;&Sifwpfa,muf? a&SUaewpfa,muf? ta&mif;pma&;wpfa,muf? 0efBuD;wpfa,muf bmyJjzpfjzpf jzpfaeygap/ cifAsm;vkyfonfh tvkyfudk toufarG;0rf;ausmif;wpfcktwGufvkyfNyD;vQif csrf;omMuG,f0aeonfh olrsm;&Sdonf/ aps;a&mif;NyD; csrf;omolrsm;&Sdovdk qif;&Jolrsm;vnf;&Sdonf/ csrf;omonfh ynm&Sifrsm;&Sdovdk qif;&Jonfh ynm&Sifrsm;vnf; &SdMuonf/ csrf;omonfh a&SUaersm;&Sdovdk qif;&Jonfh a&SUaersm;vnf; &Sdaeonf/ pm&if;u qHk;Edkifrnfr[kwfyg/ vlwpfa,mufpD wpfa,mufpD twGif; tcGifhtvrf;rsm;pGm udef;atmif;aeMuNyD; aemufrSomvQif

tvkyftudkifESifh oufqdkifoGm;&jcif;jzpfonf/ vlwpfa,muftaejzifh olUtydkif;udk olwm0efauscJhvQif tvkyftudkifu tcGifhtvrf;rsm;udk zefwD;ay;Edkifonf/ cifAsm;bmtvkyfudk vkyfvkyf cifAsm;ESifh toufarG;0rf;ausmif;wlonfh olrsm;teuf ododomom xl;xl;jcm;jcm; vkyfEdkifNyD; xdkodkU vkyfEdkifojzifh 0ifaiGtrsm;BuD; &olrsm;&Sdonf/ cifAsm;udk atmifjrifatmif? qHk;&IH;atmif vkyfaeonfrSm xdkvkyfief;r[kwfay/ cifAsm;udk,f cifAsm;ESifh cifAsm;\ tvkyftudkifay:wGif jrifyHkjrifenf;wdkUuom atmifjrifatmifESifh qHk;&HI;atmif vkyfjcif;jzpfonf/ &nfrSef;csufBuD;BuD;&SdzdkU vdktyfovdkyif BuD;BuD;rm;rm;jzpfatmifrvkyfEdkifrD BuD;BuD;rm;rm;jrifwwfzdkUvnf; vdkonf/ trSwfpOf ( 2 &nfrSef;csufrsm;onf a&&Snfjzpf&rnf )

a&&Snf&nfrSef;csufrsm; r&SdcJhygu a&wdkumvtwGif; aomursm;\ vTrf;rdk;rIudkvnf; BuHKawGU&Edkifonf/ taMumif;jycsufrSm &Sif;ygonf/ cifAsm;\ atmifjrifrIESifh ywfouf udk,fudk,fwdkif avmuf rnfolurQ pdwfr0ifpm;Ekdifyg/ wpfcgwpf&HwGif tcsdKUvlrsm;u cifAsm;\ vrf;aMumif; ydwfqdkUNyD; cifAsm;\ wdk;wufrIudk aES;auG;atmif vkyfaeMuonf[k xifrnf/ wu,fawmh cifAsm;\ vrf;aMumif;udk ydwfqdkUaeonfh txif&Sm;qHk;vl;rSm tjcm;olr[kwfbJ cifAsm;omvQif jzpfonf/ tjcm;vlrsm;u cifAsm;udk cPwjzKwfom &yfem;ydwfqdkUEdkifMuaomfvnf; tNrJwrf;ydwfqdkUatmifvkyfaeolrSm cifAsm;udk,fwdkifom jzpfonf/ wpfcgwpf&H cifAsm;u rxdef;csKyfEdkifonfh tajctaersm;vnf; ay:aygufwwfonf/ tu,f cifAsm;rSmom a&&Snf&nfrSef;csufrsm;r&SdcJhvQif ,m,DtcuftcJrsm;onfvnf; aomuyGm;apEdkifonf/ rdom;pkudprsm;? rusef;rrmjzpfjcif;rsm;? armfawmfum;xdcdkufrIrsm; ponfh cifAsm;rxdef;csKyfEdkifonfh tajctaersm;onfvnf; {&mrjyemBuD;rsm; jzpfoGm;Edkifonf/ tajctaeqdk;rsm;u rnfrQ jyif;xefapumrl aemufqkwf&efr[kwfbJ wpfcPomvQif jzpfaMumif; od&Sdum jzpfysufrI tajctaeudk avhvmqnf;yl;wwf&efvdkygonf/ a&&Snf&nfrSef;csuf wpfck&SdvQif xdkodkU aqmif&Guf&ef ydkvG,fulygonf/ cifAsm; oGm;EdkifoavmufoGm;NyD;onfhtcg xdkae&modkU a&mufcJhvQif ydk us,fus,fjyefUjyefU jrifvmjzpfonf/ pOf;pm;Munfhyg/

cifAsm;tdrfrS rxGufcGmrDuyif tm;vHk; rD;pdrf;jyzdkU apmifhaevQif xdyfqHk;odkU a&mufatmif rnfonfhtcgrQ pwif c&D;xGufEdkifrnf r[kwfawmhyg/ tcuftcJrsm;udk ausmfvTm;jcif; pmrsm;udk a&;aepOfu avmhpftdef*svdpfrS 'Jvufpf odkU xGufonfh 'DpD 10 av,mOfay dkU uRefawmfa&mufaeonf/ uRefawmfwdkU av,mOfxGufrnfh tcsdefrSm nae 5 em&D 15 rdepfjzpfonf/ odkUaomf rvTJra&SmifombJ aESmifhaES;MuefUMumaeojzifh 6 em7D 3 rdepftxd rxGuf&ao;/ avmhpftdef*svdpfavqdyfrS av,mOfxGufonfhtcg 'JvufodkU OD;wnfoGm;cJhonf/ odkUaomf rdepf 20 twGif; tajctaeawGu ajymif;vJoGm;Muonf/ avaMumif;rsm; ajymif;vJoGm;ojzifh rlvwufpOfu tajctaersdK;r [kwfawmhbJ av,mOfarmif;olu vrf;aMumif;udk tenf;i,fajymif;vdkuf&rnf/ av,mOfonf 'JvufodkU OD;wnfaeaomfvnf; av0JwdkufcwfrIrsm;aMumifh ndEdIif;&ef avmhpftdef*svdpfodkU wpfacguf jyefvmcJh&onf/ uRefawmfajymcsifonfrSm wpfcgwpf&H uRefawmfwkdU\ vrf;aMumif;rS tenf;i,fvGJacsmfoGm;onfhtcgwGif uywdefu av,mOfudk avmhpftdef*svdpfodkU jyefqif;ouJhodkUyif tprS jyefpwifEdkif&efjzpfonf/ xdkUtwlyif cifAsm;taejzifh rdrd\ yef;wdkifrsm;odkU OD;wnfoGm;onfhtcg vrf;aMumif; tenf;i,fvGJacsmfrIrsm;&SdvQifvnf; ndEdIif;rIrsm; jyKvkyfEdkif&eftwGuf BudKwifjyifqifxm;yg/ cifAsm;\ a&&Snf&nfrSef;csufrsm;udk csrSwfonfhtcgwGif cifAsm;rpwif&ao;rDuyif tcuftcJrsm;tm;vHk;udk ausmfvTm;oGm;zdkU rBudK;pm;&ef wdkufwGef;vdkygonf/ rpwifrDuwnf;uom tcuftcJtm;vHk;udk ausmfvGefEdkifMuonfqdkvQif rnfolurQ xl;xl;jcm;jcm; aqmif&GufEkdifMuvdrfhrnf r[kwfyg/ cifAsm;taejzifh ,aeUeHeuftvkyfcGifodkU roGm;rD tm;vHk;rD;pdrf;jyae&JUvm;[k od&eftwGuf vSrf;ar;rnfqdkvQif cifAsm; tlaMumifaMumifEdkifaejyD[k xifMuygvdrfhrnf/ wpfcsdefrSm rD;pdrf;wpfckESifh awGUNyD;aemuf cifAsm;\ c&D;qHk;odkU a&mufoGm;&efom ta&;BuD;ygonf/ rnfonfhtcuftcJrsdK;udkrqdk xdkoabmtwdkif; ajz&Sif;cJhvQif wpfaeUaeU wpfcsdefcsdef cifAsm;\ &nfrSef;csufyef;wdkif c&D;qHk;udk a&muf&SdEdkifygvdrfhrnf/ cifAsm;jrifoavmufoGm;av? xdkae&modkU a&mufonfhtcg ydk a0;a0;udk jrifvmavjzpfrnf/

trSwfpOf ( 3 aeUpOf &nfrSef;csufrsm; jzpf&rnf

cifAsm;taejzifh aeUpOf &nfrSef;csufrsm;r&SdcJhvQif pdwful;,Oform;wpfa,mufom jzpfygvdrfhrnf/ pdwful;,Oform;wpfa,muftaejzifh ol\ pdwful;rsm;udk taumiftxnfazmf&eftwGuf aeUpOfvkyfief;rsm;tay:wGif tajccH owd&SdaecJhvQifrl pdwful;,Ofjcif;onf rrSm;yg/ uG,fvGefol csmvDulvifu oabmw&m;udk t"dyg,f&Sd&Sd azmfjycJhzl;onf/ olu BuD;us,fjrifhjrwfzdkUtwGuf tcGifhta&;onf Ekdif&m*&ma&wHcGefvdk wpf[kefxdk;usqif;vmonfr[kwf/ wpfcsdefrSm wpfpufcsif;usNyD;vQif wjznf;jznf;om&&SdEdkifrnf[k qdkcJhonf/ rMumcPqdkovdkyif BuD;us,fjrifhjrwfolrsm;ESifh BuD;us,fjrifhjrwfvkeD;yg;jzpfaeolrsm;\ jcm;em;csufrSm BuD;BuD;us,fus,fvkyfaqmifEkdif&ef arQmfvifhNyD; xdkarQmfvifhcsuftwdkif;? &nf&G,fcsuftwdkif; aeUpOfrSefrSefvkyfoGm;zdkU vdktyfonf[k oabmaygufem;vnfjcif;yif jzpfonf/ tav;ronfh vlwpfa,muftaejzifh {&mr&nfrSef;csufBuD;wpfck&&Sd&eftwGuf ol\ MuGufom;rsm;udk awmifhwif;cdkifrmatmif aeUpOfvkyf&rnf/ pnf;urf;&Sdonfh cspfp&muav;i,fwpfa,muf? *kPf,lp&mom;orD;wpfa,mufjzpfzdkU twGufqdkvQif aeUpOf erlemjy oifMum;NyD; uav;\ p&dkufESifh ,HkMunfrIwdkUudk wdk;yGm;vmatmif rdbwpfa,muftaejzifh aqmif&Gufay;&rnf/ b0wGif ydkrdkaumif;rGefrI&&Sdaom aexdkifa&;onf uRefawmfwdkU\ &nf&G,fcsufjzpfonf qdkvQif aeUpOf&nfrSef;csufonf raeUuxuf wdk;wufvm&ef &dk;&dk;om;om;BudK;pm;rIrsm;&Sdae&ygvdrfhrnf/ uRefawmfwdkU\ ywf0ef;usiftajctaersm;udk ajymif;vJ&efESifh wdk;wufEdkif&ef arQmfvifhcJhvQif uRefawmfwkdUudk uRefawmfwdkU ajymif;vJ wdk;wufatmif vkyfaqmif&vdrfhrnf/ uRefawmfwkdU wpfckck raqmif&GufEdkifrDwGif wpfckckudk aqmif&GufNyD;om; jzpfaernf/ odkUr[kwf wpfckckudk aqmif&Gufxm;oljzpfae&rnf/ tusifhp&dkufESifh ywfoufaom aeUpOf&nfrSef;csufrsm;onf taumif;qHk;aom nTef;udef;rsm;jzpfMuNyD; jrKyfESHjcif;? BudK;pm;tm;xkwfjcif;? pnf;urf;&Sdjcif;? oEdXmefcsrSwfjcif;wdkU yg0ifonf/ tdyfrufqefaom pdwful;rsm;onfvnf; yef;wdkiftppfjzpfvma&;twGuf taotcsm aqmif&Gufxm;onfh tkwfjrpftajccHjzpfzdkU vdkonf/

trSwfpOf ( 4 &nfrSef;csufrsm;onf wdwdusus&Sd&rnf

a&SUydkif; uRefawmfu &nfrSef;csufrsm;onf t"dyg,f&Sdonfh a&a&&m&mwdusrI wpfck&Sd&rnf/ [dka,mifa,mif onfa,mifa,mifESifh a,bk,syHkpHrsdK; rjzpfap&[k ajymcJhonf/ xdkodkU ajymcJhonfrSmvnf; taMumif;&Sdygonf/ urmay:&Sd tylqHk;aeUwpfaeU cifAsm;odorQ tiftm;taumif;qHk; rSefbDvl;wpfckESifh owif;pmjzwfprsm;udk ,lcJhyg/ aea&mif\ pGrf;tm;udk rSefbDvl;rSwpfqifhcsJUay;Edkifaomfvnf; xdkrSefbDvl;udk wpfcsdefvHk; [dka&TUonfa&TUvkyfaecJhvQif rD;rawmufEdkifaMumif;udk awGU&vdrfhrnf/ tu,f xdkrSefbDvl;udk NidrfNidrfudkifjyD; owif;pmpuLrsm;ay:om pl;pdkufxm;vQif aea&mifjcnf\ pGrf;tm;udk xdef;csKyfEdkifNyD; rSefbDvl;rS wpfqifh rD;awmufavmifatmif zefwD;ay;Edkifonf/ cifAsm;rSm pGrf;tm;awG? xl;cRefrIawG ponhf avmifpmawG &SdaeMuaomfvnf; xdkt&mrsm;udk BudK;udkifNyD; toHk;rcsEdkifvQif odkUr[kwf a&a&&m&m wdwdusus&Sdonfh &nfrSef;csufwpfcktay: tm&HkrpdkufcJhvQif odkUr[kwf ciAsm;\ tpGrf;tp&Sdoavmufjzifh wpfckckudk &atmifrvkyfcJhvQif bmrQjzpfvmrnf r[kwfyg/ iSufrsm;udk zrf;qD;o,faqmifvmwwfonfh awmvdkufrkqdk;wpfOD;onf b,fiSufyifawGUawGUypfrnfqdkNyD; ra&r&moGm;cJhonf r[kwfbJ rnfonfhiSufudkawmh &atmifypfcwfrnf[k wdwdususqHk;jzwfxm;oljzpfonf/ &nfrSef;csufrsm; csrSwf&m &nfrSef;csufwpfckckudk wdwdususa&a&&m&m tao;pdwfcsrSwfzdkUvdkonf/ aiGtrsm;BuD; &Sd&rnf/ tdrfBuD;tdrfaumif;wpfvHk;ydkifqdkif&rnf/ vpmaumif;aumif;&&rnf/ ynmydkwwf&rnf/ ydkta&mif;oGuf&rnf/ &yf&GmtwGuf wpfckckvkyfay;&rnf/ ydkaumif;onfh a,musfm;wpfa,muf? rdef;rwpfa,muf? ausmif;om;wpfa,mufjzpf&rnf qdkonfh owfrSwfcsufrsm;;onf tvGefus,fjyefonfh owfrSwfcsufrsm;jzpfMuonf/ xdk&nfrSef;csufrsm;rSm aumif;aomfvnf; trsm;tm;jzifh if;wdkUudk aqmif&Guf&ef wdwdusus pnf;urf;owfrSwfcsufxm;onfudk rawGU&yg/ Oyrm tdrfBuD;tdrfaumif;wpfvHk;[k qdkrnfhtpm; cifAsm;taejzifh tao;pdwf&nfrSef;csufrsm; csrSwfoifhonf/ cifAsm;u tao;pdwf taMumif;t&mrsm;udk rodcJhvQif tdrfrsm;\ &kyfyHkrsm;? yg&Sdonfh r*Zif;rsm;udk pkaqmif;Edkifonf/ tdrfajra&mif;0,folrsm;u &Hk;cef;zGifhvSpfjyxm;onfhtcg

0ifa&mufavhvmNyD; tBuHOmPfrsm;ESifh oabmw&m;rsm;udk aygif;pyfEdkifonf/ zGifhjyonfh tdrfawmfawmfrsm;rsm;udk 0ifa&mufMunfh&IEdkifonf/ odkUaomf cifAsm;udk wu,f0,frnfholwpfOD;[k xifroGm;ygapESifh / xdkodkU olwdkUuxifNyD;aemuf cifAsm;udk tdrfyHkpHtrsdk;rsdK;udkvdkufjyaecJhvQif olwdkUrSmvnf; tcsdeftrsm;BuD; ukefoGm;Ekdifonf/ xdkodkUjyKvkyf&efrSm rw&m;ovdk &dk;om;rIvnf; r&Sdyg/ cifAsm;\ &nfrSef;csufrsm;udkydkvdkUyif a0;oGm;apEdkifonf/ xdktBuHOmPftrsdK;rsdK;teufrS a&G;cs,fum cifAsm;vdkcsifonfh tdrfyHkpHwpfckudk csa&;yg/ ayrnfrQ us,f&rnf/ t&G,ftpm;rnfrQ&Sd&rnf/ yHko@mefrnfodkUjzpf&rnf/ tcef;b,fESpfcef;ygrnf/ tcef;rsm;\ yHko@mefESifh ta&mifu rnfodkU &Sd&rnf/ b,fae&mrSm&Sd&rnf ponfjzifh csa&;yg/ if;aemuf &yf&GmtwGif;&Sd yef;csDq&mwpfa,mufudkaomfvnf;aumif;? Adokumausmif;om;i,fwpfa,mufudkaomfvnf;aumif; cifAsm;vdkcsifaom tcsufrsm;yg0ifonfh yHkpHwpfckudk &dk;&dk;vG,fvG,fav; qGJcdkif;yg/ enf;vrf;udk aemufydkif; tao;pdwf aqG;aEG;oGm;ygrnf/ cifAsm;taejzifh &nfrSef;csuf csrSwfa&;ESifh ywfouf a,bk,stcsuftvufrsm; &,lNyD;vQif rdrd\ tajctaeESifh udkufnDatmif wdwdusus toHk;csoifhaMumif;udk ,cktcg tjynfht0 em;vnfNyD[k xifygonf/ aemiftcg cifAsm;\ tajctaeESifh udkufnDonfh wdwdusus&Sdonfh &nfrSef;csufrsm;taMumif;udk ajymygrnf/ jynfhjynfh00 wdwdusus&vdkvQif cifAsm;bmudk vdkcsifonfjzpfap tao;pdwfwdwdusus&SdzdkU vdktyfygonf/

You might also like